Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją operacji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją operacji pn. „…”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca – Gmina … (dalej jako: „Gmina”, „Wnioskodawca”) jest jednostką samorządu terytorialnego, która wykonuje swoje zadania zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) i jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Gmina złożyła do Urzędu Marszałkowskiego Województwa … wniosek o przyznanie pomocy na operację pod nazwą: „…” w ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Celem planowanego przedsięwzięcia inwestycyjnego jest zapewnienie mieszkańcom łatwego dostępu do rekreacji poprzez rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury rekreacyjnej na terenie Gminy.

Przedmiotem operacji jest budowa ścieżki turystycznej na bazie istniejącej nieutwardzonej drogi gminnej będącej głównym traktem prowadzącym od drogi powiatowej i zlokalizowanych wzdłuż niej miejsc parkingowych do bezpłatnych plaż gminnych nad brzegiem jeziora … . Zakres planowanej inwestycji obejmuje budowę ścieżki turystycznej w miejscowości … na działkach ewidencyjnych: nr 1, nr 2, nr 3, nr 4, nr 5, nr 6, nr 7. Dzięki realizacji operacji nadana zostanie nowa funkcja dotychczasowej drodze gminnej, która pierwotnie stworzona była głównie do celów komunikacyjnych i transportowych związanych z potrzebą dotarcia właścicieli do i z obiektów będących ich własnością, a obecnie wykorzystywana będzie głównie na cele rekreacyjne związane z ruchem turystycznym. Obiekt będzie ogólnodostępny, a korzystanie z niego – nieodpłatne. Powstała ścieżka turystyczna umożliwi przemieszczanie się do dwóch plaż gminnych poza główną trasą ruchu samochodowego prowadzącego przez miejscowość ..., co ma istotne znaczenie dla względów bezpieczeństwa. Ponadto pozwoli skupić ruch turystyczny przy obiektach gastronomicznych i noclegowych tej części wsi, co powinno się przełożyć na wzrost atrakcyjności tych obiektów i tym samym sprzyjać rozwojowi przedsiębiorczości na tym obszarze.

Towary i usługi nabywane w ramach planowanej inwestycji nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Ubiegając się o przyznanie pomocy, Gmina zawnioskowała o włączenie podatku VAT do kosztów kwalifikowanych planowanej inwestycji. W związku z tym, do wniosku o przyznanie pomocy Gmina zobowiązana była dołączyć oświadczenie o kwalifikowalności VAT, w którym wskazała, że:

·jest podatnikiem VAT figurującym w ewidencji podatników VAT;

·realizując planowaną operację nie będzie mogła odzyskać uiszczonego podatku VAT z powodu braku związku przedmiotowej inwestycji z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych VAT (na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).

Nadto, Gmina do wniosku o przyznanie pomocy zobowiązana była również dołączyć oświadczenie o niekomercyjnym charakterze planowanej inwestycji. Stąd też wraz z wnioskiem, Gmina złożyła oświadczenie, iż inwestycja nie ma komercyjnego charakteru, co oznacza, iż Gmina nie planuje generowania jakichkolwiek dochodów z planowanej inwestycji.

Należy wskazać, że budowa ścieżki turystycznej stanowić będzie realizację przez Gminę jej zadań własnych, wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym. Zgodnie z tym przepisem, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Pytanie

Czy Gmina będzie miała prawo do umniejszania podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony, wynikający z faktur dokumentujących wydatki ponoszone na realizację planowanej inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

W opinii Wnioskodawcy, Gmina nie będzie miała prawa do umniejszenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących wydatki ponoszone na realizację planowanej inwestycji.

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina może ująć podatek naliczony w całości jako koszt kwalifikowany, ponieważ nabywane w ramach planowanej inwestycji towary i usługi nie będą miały związku z wykonywaniem przez Gminę działalności gospodarczej, a tym samym z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych VAT.

W efekcie Gmina nie będzie miała prawa do odzyskania podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku, wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

·nabycia towarów i usług,

·dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z brzmienia powyżej przytoczonego art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika zatem, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Uprawnienie do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego tym samym nie przysługuje podatnikowi w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jednocześnie, podatnik uzyskuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, nie tylko pod warunkiem spełnienia przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, ale także niezaistnienia przesłanek negatywnych, które są określone w art. 88 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Do skorzystania z prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w związku z nabyciem towarów i usług, Wnioskodawca powinien również spełniać przesłanki uznania go za podatnika podatku VAT dla danej czynności.

Jak wskazał ustawodawca w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jednocześnie, stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, za podatników nie uznaje się organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W zakresie omawianego zagadnienia należy wskazać że zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Organ władzy publicznej może zostać uznany za podatnika podatku VAT jedynie, gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jednocześnie zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Z powyższego wynika, iż celem ustalenia prawa Gminy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów lub usług, należałoby przede wszystkim stwierdzić, że towary i usługi nabyte do realizacji inwestycji wykorzystywane będą w prowadzonej przez Gminę działalności gospodarczej. Nadto, konieczne byłoby wykazanie, że Wnioskodawca w tym zakresie działa w charakterze podatnika VAT. W związku z tym, iż Wnioskodawca jest organem władzy publicznej, nie będzie on działać w charakterze podatnika VAT jeżeli realizuje on zadania własne tj. działania do których został powołany, chyba że wykonuje dane czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

W niniejszej sprawie, Gmina planuje realizację projektu pod nazwą: „…”. W związku z tym, Gmina wystąpiła do Urzędu Marszałkowskiego Województwa … o pomoc finansową w ramach poddziałania: „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Przedmiotem operacji jest budowa ścieżki turystycznej na bazie istniejącej nieutwardzonej drogi gminnej będącej głównym traktem prowadzącym od drogi powiatowej i zlokalizowanych wzdłuż niej miejsc parkingowych do bezpłatnych plaż gminnych nad brzegiem jeziora … . Ścieżka turystyczna będzie miała istotny walor rekreacyjny, a także w celu zagwarantowania bezpieczeństwa przeważającej części użytkowników, tj. pieszych, zadbano o ograniczenia prędkości dla samochodów właścicieli obiektów turystycznych i prywatnych, którzy nadal będą mieli prawo dotarcia tym ciągiem komunikacyjnym do swoich posesji. Powstała ścieżka turystyczna umożliwi przemieszczanie się do dwóch plaż gminnych poza główną trasą ruchu samochodowego prowadzącego przez miejscowość ..., co ma istotne znaczenie dla względów bezpieczeństwa. Ponadto pozwoli skupić ruch turystyczny przy obiektach gastronomicznych i noclegowych tej części wsi, co powinno się przełożyć na wzrost atrakcyjności tych obiektów i tym samym sprzyjać rozwojowi przedsiębiorczości na tym obszarze. Obiekt będzie ogólnodostępny, a korzystanie z niego będzie bezpłatne.

Z powyższego wynika zatem, że towary i usługi nabywane przez Gminę celem realizacji inwestycji nie będą przez nią wykorzystywane dla celów prowadzenia działalności gospodarczej. Ścieżka turystyczna, jako ogólnodostępna i bezpłatna dla mieszkańców i turystów nie będzie służyła wykonywaniu czynności opodatkowanych VAT. Inwestycja nie będzie miała komercyjnego charakteru, a wygenerowany w wyniku jej realizacji zysk zostanie przeznaczony na pokrycie kosztów jej utrzymania w okresie związania Gminy celem inwestycji. Nadrzędnym celem inwestycji jest zwiększenie liczby nowych miejsc rekreacji, którą bez wątpienia będzie ścieżka turystyczna, budowa obiektu sprzyja ochronie środowiska i klimatu, gdyż wszystkich zainteresowanych zmusza do przesiadki z samochodu na transport pieszy lub rowerowy (w związku z połączeniem przedmiotowej ścieżki z dwiema trasami pieszo-rowerowymi) i tym samym wpłynie na ograniczenie emisji spalin i hałasu na tym obszarze.

Ścieżka ma być odpowiedzią na zgłaszane przez mieszkańców gminy i turystów potrzeby zagwarantowania im bezpiecznych i komfortowych warunków pobytu nad jeziorem … .

Jednocześnie, zdaniem Wnioskodawcy, w zakresie realizowanej inwestycji nie będzie on występował w charakterze podatnika VAT. Budowa ścieżki turystycznej stanowić będzie realizację przez Gminę jej zadań własnych, wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym. Tym samym, w omawianym zakresie Gmina występować będzie jako podmiot wskazany w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT tj. podmiot władzy publicznej działający w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których został on powołany.

W związku z powyższym w opinii Wnioskodawcy, realizacja planowanej inwestycji pn. „…” nie będzie mieściła się w ramach działalności gospodarczej Gminy. Będzie natomiast mieściła się w ramach jej działalności statutowej, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W kontekście podejmowanych czynności Gmina zatem nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT, a w konsekwencji nie będzie miała prawa do umniejszenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących wydatki ponoszone na realizację planowanej inwestycji.

W świetle powyższych argumentów Gmina wnosi o uznanie swojego stanowiska za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931, ze zm.) – zwanej dalej „ustawą o VAT”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT:

Art. 87 ust. 1 ustawy o VAT stanowi:

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2–ust. 6 ustawy o VAT.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy o VAT:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:

Według art. 15 ust. 2 ustawy o VAT:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559, ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – efekty realizowanej operacji nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W związku z powyższym, nie będą mieli Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków ponoszonych z tytułu realizacji ww. operacji. Tym samym, z tego tytułu nie będzie przysługiwało Państwu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT.

Reasumując, nie będą mieli Państwo prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją operacji pn. „…”, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – efekty realizowanej operacji nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Państwa należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Informuję, że kryterium kwalifikowalności wydatków w ramach rozliczeń dotyczących wykorzystywanych środków pomocowych Unii Europejskiej (w tym kwalifikowalności podatku od towarów i usług), nie jest zagadnieniem regulowanym przez przepisy prawa podatkowego. Określenie kryteriów kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem w ramach programu operacyjnego, zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2021 r., poz. 1057, ze zm.), należy do zadań instytucji zarządzającej, która na podstawie art. 25 ust. 1 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, odpowiada za prawidłową realizację programu operacyjnego. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Stosownie do art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).