Czy w związku z brzmieniem przepisu art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, Wnioskodawca ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dotyczących zakupu posiłków dla pracowników nadzoru, opisanych jako „usługa gastronomiczna”?

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 stycznia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

Sp. z o.o. (dalej także jako: „Spółka” lub „Wnioskodawca”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Spółka jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Przedmiotem przeważającej działalności Spółki są roboty związane z budową dróg szynowych i kolei podziemnej (PKD: 42,12,Z).

W ramach prowadzonej działalności Spółka świadczy usługi budowlane polegające na budowie infrastruktury kolejowej. Pracownicy Spółki niejednokrotnie pracują w wysokich temperaturach oraz w warunkach uciążliwych (na placach budowy). Pracownicy Spółki zatrudniani są przez Wnioskodawcę na podstawie umów o pracę.

W ramach świadczonych usług Wnioskodawca ponosi koszty wynagrodzeń pracowników wraz z narzutami świadczeń z tytułu BHP, jak również zapewnia posiłki profilaktyczne wynikające z przepisów prawa pracy oraz koszty zakwaterowania pracowników wykonujących pracę poza miejscem zamieszkania. Ze względu na specyfikę działalności Spółki pracownicy są często czasowo delegowani do pracy na kilka dni do różnych miejscowości, stąd konieczność zapewnienia zakwaterowania.

W związku ze świadczonymi usługami, Wnioskodawca zapewnia pracownikom fizycznym, którzy są narażeni na zwiększony wydatek energetyczny posiłki profilaktyczne. Podstawą prawną wskazującą na obowiązek zapewnienia pracownikom posiłków profilaktycznych są przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. z 1996 r. Nr 60, poz. 279).

Wnioskodawca zapewnia również pracownikom nadzoru posiłki profilaktyczne, które są identycznie przygotowywane jak dla pracowników fizycznych i kupowane od tych samych firm zewnętrznych (posiadają tę samą wartość energetyczną), mimo iż takiego obowiązku Wnioskodawca nie ma, zgodnie z wyżej powołanymi przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. z 1996 r. Nr 60, poz. 279). Pracownicy nadzoru bezpłatnie otrzymują posiłki profilaktyczne, od których zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych Spółka potrąca pracownikom podatek dochodowy.

Nabywane przez Wnioskodawcę posiłki profilaktyczne są związane wyłącznie z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT i niekorzystających ze zwolnienia z podatku VAT. Nabywane posiłki profilaktyczne są dokumentowane fakturami VAT z wykazaną kwotą podatku VAT, w których jako nabywca figuruje Wnioskodawca.

Zakup posiłków profilaktycznych jest finansowany ze środków obrotowych Spółki.

Nabywane posiłki profilaktyczne, są w różny sposób kwalifikowane i opisywane (nazwa towaru/usługi na fakturze/fakturze uproszczonej) przez sprzedawców, tj.:

-posiłek regeneracyjny,

-danie gotowe,

-posiłek profilaktyczny,

-usługa cateringowa.

Wnioskodawca nie posiada wiedzy, jakim symbolem PKWiU objęte są nabywane przez niego, wymienione we wniosku posiłki profilaktyczne. Symbol taki nie jest podawany na fakturach dokumentujących nabycie przedmiotowych posiłków profilaktycznych. Nabywane posiłki profilaktyczne są przeważnie opodatkowane stawką 8%.

Posiłki profilaktyczne są zamawiane przez Spółkę u firm zewnętrznych w formie tzw. „posiłków na wynos” przeznaczonych do bezpośredniej konsumpcji. Następnie zamówione posiłki są albo dostarczane przez Sprzedawcę w miejsce wskazane przez Wnioskodawcę, tj. w miejsce realizacji robót budowlanych, albo wyznaczony pracownik Spółki osobiście odbiera zamówione posiłki profilaktyczne i przywozi je na miejsce realizacji robót budowlanych.

Zdarzają się również sytuacje, gdzie Spółka zamawia posiłki profilaktyczne, które są kwalifikowane i opisywane (nazwa towaru/usługi na fakturze/fakturze uproszczonej) przez sprzedawców jako usługa gastronomiczna. Wnioskodawca nie posiada wiedzy, jakim symbolem PKWiU objęte są nabywane przez niego, usługi gastronomiczne. Symbol taki nie jest podawany na fakturach dokumentujących nabycie przedmiotowych usług gastronomicznych. Nabywane usługi gastronomiczne są opodatkowane stawką 8%.

Pytanie

Czy w związku z brzmieniem przepisu art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, (dalej jako: Ustawa o VAT/ustawa o podatku od towarów i usług) Wnioskodawca ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dotyczących zakupu posiłków dla pracowników nadzoru, opisanych jako „usługa gastronomiczna”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dotyczących zakupu posiłków profilaktycznych dla pracowników nadzoru, opisanych jako „usługa gastronomiczna” nie przysługuje z uwagi na fakt, iż z brzmienia przepisu art. 88 ust. 1 pkt 4 Ustawy o VAT wprost wynika brak prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie usług gastronomicznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021 r., poz. 685 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, zgodnie z którym

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy,

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT – spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reprezentacji i reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego itp.

Podkreślić należy, iż ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy,

Reguła powyższa wyłącza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w odniesieniu do wszystkich wydatków ponoszonych w związku z nabyciem usług noclegowych oraz gastronomicznych, za wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Stosownie do przepisu art. 5a ustawy,

Należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje ani pojęcia usług gastronomicznych, ani pojęcia usług cateringowych. Posiłkując się zatem definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN przyjąć należy, że usługa gastronomiczna polega na przygotowaniu i podaniu posiłku w miejscu, w którym jest on przyrządzany, tj. w restauracji czy innym lokalu. Catering oznacza natomiast dostarczenie przygotowanych posiłków w miejsce wskazane przez zamawiającego, np. do siedziby spółki. W świetle powyższego uznać należy, że catering różni się od usług gastronomicznych.

Pojęcie „usług gastronomicznych” rozumiane jest wąsko. Jego zakres znaczeniowy pokrywa się z tym określonym w art. 6 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112; Dz. Urz. UE L 77 z 23.03.2011, str. 1, ze zm.) dla „usług restauracyjnych”, które zdefiniowane zostały jako świadczone w lokalu należącym do usługodawcy usługi polegające na dostarczaniu gotowej lub niegotowej żywności i napojów, przeznaczonych do spożycia przez ludzi, wraz z odpowiednimi usługami wspomagającymi pozwalającymi na ich natychmiastowe spożycie. Dostarczanie żywności lub napojów albo też żywności i napojów stanowić ma przy tym jedynie element większej całości, w której przeważać powinny usługi.

Podobnie wypowiedział się również Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku w sprawie    C-231/94 Faalborg-Gelting. W powyższym orzeczeniu TSUE udzielił odpowiedzi na pytanie, kiedy mamy do czynienia z usługą restauracyjną, a kiedy ze sprzedażą żywności „na wynos”, t.j. de facto z dostawą towarów. Jak zauważył TSUE, usługa restauracyjna jest rezultatem szeregu czynności, począwszy od gotowania potrawy do jej serwowania, przy czym jednocześnie do dyspozycji klienta pozostaje infrastruktura, w tym jadalnia z pomieszczeniami sąsiadującymi (np. szatnia), umeblowanie i zastawa stołowa. Osoby, które w ramach wykonywania swojego zawodu pracują w restauracjach, wykonują na rzecz nabywcy posiłków wiele czynności, takich jak nakrywanie do stołu, doradzanie klientowi i objaśnianie szczegółów dotyczących posiłków w menu, podawanie do stołu i sprzątanie po zakończeniu konsumpcji. Usługi restauracyjne charakteryzuje zatem cały zespół cech i czynności, przy czym dostawa posiłku jest jedynie częścią usługi, choć stanowi dominujący element. Zatem należy je klasyfikować dla celów VAT jako świadczenie usług. Jednocześnie TSUE podkreślił, że sytuacja wygląda odmiennie, jeśli transakcja dotyczy posiłków „na wynos” i nie obejmuje usługi mającej na celu uzyskanie wzrostu konsumpcji na miejscu przy odpowiednim podaniu potrawy. Wtedy mamy do czynienia z dostawą towarów (tj. żywności).

Wprawdzie powyższy wyrok dotyczył rozstrzygnięcia kwestii miejsca opodatkowania określonych czynności, jednak zaprezentowany przez TSUE podział na usługi restauracyjne oraz dostarczanie żywności „na wynos” może być pomocny przy ustaleniu rzeczywistego charakteru cateringu. Wyrok ten w pośredni sposób pomaga odróżniać klasyczne usługi gastronomiczne od cateringu, rozumianego jako przygotowanie i dostarczenie żywności we wskazane miejsce.

Usługi restauracyjne i cateringowe, choć bardzo podobne, nie są tożsame. Ich różnice są bardzo istotne z punktu widzenia podatku VAT.

Dodatkowo należy zwrócić uwagę na tezy wynikające z wyroku TSUE z dnia 11 grudnia 2008 r. sygn. C-371/07, w którym stwierdzono miedzy innymi, że nieodpłatne wydawanie posiłków przez przedsiębiorstwo w jego siedzibie, co do zasady służy zaspokojeniu prywatnych potrzeb pracowników, chyba że ma na celu zapewnienie sprawnego i nieprzerwanego przebiegu spotkań służbowych.

W świetle powyższego przyjąć należy, że wyłączenie, o którym mowa w art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o VAT dotyczy tylko usług gastronomicznych rozumianych jako usługi restauracyjne. Nie obejmuje ono natomiast usług cateringowych.

Dodatkowo wskazać należy, że faktura to sformalizowany dokument sporządzany przez sprzedawcę, potwierdzający dokonanie sprzedaży określonych w jej treści towarów bądź usług i odzwierciedlający rzeczywisty obrót gospodarczy. Podkreślić należy, że to na wystawcy spoczywa obowiązek jej prawidłowego sporządzenia oraz określenia przedmiotu opodatkowania. Oznacza to, że nazwa towaru lub usługi powinna pozostawać w zgodzie ze stanem faktycznym, odzwierciedlając charakter danej czynności.

Analiza okoliczności faktycznych sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa oraz powołanych orzeczeń TSUE pozwala stwierdzić, że z uwagi na przepis art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o VAT nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu posiłków dla pracowników nadzoru, udokumentowanych fakturą, na której widnieje nazwa towaru/usługi: „usługa gastronomiczna”

W konsekwencji Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

­zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

­zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).