Opodatkowania zbycia działki wykorzystywanej w całości przez męża do działalności gospodarczej. - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 07.10.2020, sygn. 0112-KDIL3.4012.504.2020.2.JK, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Temat interpretacji

Opodatkowania zbycia działki wykorzystywanej w całości przez męża do działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 lipca 2020 r. (data wpływu 31 lipca 2020 r.) uzupełnionym pismem z dnia 17 września 2020 r. (data wpływu 22 września 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania zbycia działki za czynność niepodlegającą opodatkowaniu jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 lipca 2020 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania zbycia działki za czynność niepodlegającą opodatkowaniu. Wniosek uzupełniono 22 września 2020 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest polskim rezydentem podatkowym podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, pozostaje w związku małżeńskim, w ustroju ustawowej wspólności majątkowej (mąż Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą wpisaną do CEIDG w zakresie m.in. produkcji sprzętu i wyposażenia do napędu hydraulicznego i pneumatycznego i jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny).

Wnioskodawczyni nie prowadzi indywidualnej działalności gospodarczej i nie jest wpisana do CEIDG, nie jest też wspólnikiem spółek osobowych, ani kapitałowych. Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług; nie jest i nie była zarejestrowana jako podatnik VAT czynny; nie zamierza także otwierać takiej działalności w przyszłości.

Wnioskodawczyni oraz jej mąż są właścicielami na zasadach wspólności majątkowej m.in. nieruchomości, działek o nr ewidencyjnych:

1 (w rejestrze gruntów oznaczone jako grunty orne)
2 (w rejestrze gruntów oznaczone jako grunty orne zabudowane)

Z tytułu nabycia przedmiotowych działek Wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Przedmiotowe działki nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Nieruchomości wchodzą w skład majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża. W księgach wieczystych prowadzonych dla Nieruchomości jako właściciele są wpisani Wnioskodawczyni i jej mąż.

Ww. działki są wykorzystywane wyłącznie przez męża Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz wpisane do ewidencji środków trwałych prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa. Działki są ogrodzone i utwardzone kostką brukową. Działki są wykorzystywane przez męża Wnioskodawczyni na cele działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

Wnioskodawczyni wraz z mężem zamierza sprzedać przedmiotowe działki w tym zakresie została już zawarta w dniu 23 stycznia 2020 roku między Wnioskodawczynią i jej mężem (jako sprzedającymi), a przyszłym nabywcą (kupującym) umowa przedwstępna sprzedaży. Docelowa umowa sprzedaży ma nastąpić m.in. po uzyskaniu przez kupującego decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o pozwoleniu na budowę, warunków technicznych przyłączy; do dnia sprzedaży Sprzedający są zobowiązani usunąć ogrodzenie oraz kostkę brukową.

Jednocześnie jednym z obowiązków wynikających z umowy przedwstępnej jest uzyskanie przez Wnioskodawczynię (i niezależnie przez jej męża) indywidualnej interpretacji podatkowej o konieczności naliczenia bądź zwolnienia z naliczenia podatku VAT.

W dniu 1 czerwca 2020 roku Burmistrz Gminy wydał decyzję o warunkach zabudowy dla przedmiotowych działek (2 i 1) i ustalił warunki zabudowy dla budowy budynku handlowo-usługowego wraz z towarzyszącą infrastrukturą, w tym miejsca parkingowe, bilboard reklamowy oraz zadaszenie nad sferą dostaw.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

Wnioskodawczyni nabyła przedmiotowe nieruchomości (działki 1 i 2) wyłącznie w celu wykorzystywania działek przez jej męża w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej (z uwagi na wspólność majątkową małżeńską Wnioskodawczyni musiała być stroną umowy wraz z mężem).
Przedmiotowe nieruchomości zostały nabyte poprzez zakup, nie była wystawiona faktura.
Przedmiotowe nieruchomości nie były/nie są i nie będą udostępniane na podstawie umów cywilnoprawnych.
Wnioskodawczyni nie planuje dostawy innego gruntu w przyszłości.
Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży gruntu stanowiącego lasy w dniu 29 stycznia 2020 roku na rzecz Lasów Państwowych o obszarze 4,2098 ha.
Wnioskodawczyni nie ponosiła/ponosi/nie będzie ponosić jakichkolwiek nakładów w celu uatrakcyjnienia nieruchomości.
Wnioskodawczyni nie ogłaszała/ogłasza i nie będzie ogłaszać sprzedaży ww. nieruchomości w środkach masowego przekazu.
Nieruchomości na moment sprzedaży nie będą objęte planem zagospodarowania przestrzennego
Strona Kupująca wystąpiła z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Sprzedaż nieruchomości nie może nastąpić w sytuacji nieusunięcia ogrodzenia i kostki brukowej
1. Nabywca w związku z umową przedwstępną otrzymał pełnomocnictwo do:
  występowania o uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, pozwoleniu na budowę, decyzji zezwalającej na lokalizację zjazdu, decyzji na wycinkę drzew, uzyskania warunków technicznych przyłączy, warunków technicznych usunięcia kolizji infrastruktury technicznej, zgodę na przeprowadzenie badań geotechnicznych oraz badań dot. zanieczyszczenia nieruchomości;
2. po zawarciu umowy przedwstępnej strona kupująca na działce nie będzie dokonywać inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększą ich atrakcyjność jak np. uzbrojenie terenu w media, ogrodzenie.
3. strona kupująca, nie poniesie jakiekolwiek nakładów finansowych związanych z ww. działkami od momentu podpisania umowy przedwstępnej do zawarcia umowy finalnej z wyjątkiem koniecznych kosztów związanych z uzyskaniem decyzji o warunkach zabudowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż przedmiotowych działek stanowić będzie dla Wnioskodawczyni czynność podlegającą opodatkowaniu VAT?

Zdaniem Wnioskodawczyni sprzedaż przedmiotowych działek nie będzie dla niej stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu VAT.

UZASADNIENIE

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Jednakże nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku VAT.

Podatnikami według przepisu art. 15 ust. 1 ustawy są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2 bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Powyższe oznacza, że dostawa towarów, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT, tzn. powinny polegać na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, że nie jest podatnikiem podatku VAT ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Jeśli więc osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku prywatnego, a czynność ma charakter okazjonalny nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT.

Przy czym przez majątek prywatny wobec braku jego definicji zdaniem Wnioskodawcy należy traktować majątek, który nie jest związany z działalnością gospodarczą.

Jak zostało już wskazane w stanie faktycznym Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest także zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. Fakt konieczności występowania jako strony umowy sprzedaży wynika z przepisów kodeksu cywilnego i rodzinnego (ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej). Dodatkowo przedmiotowe działki są wykorzystywane wyłącznie przez męża Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Małżonkowie nie zostali wymienieni jako odrębna kategoria podatnika VAT. Tym samym, na gruncie przepisów VAT nie ma przeszkód, aby osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą we własnym imieniu pozostawały w związku małżeńskim i w ustroju wspólności majątkowej. Jednocześnie w przepisach Ustawy VAT nie zostały zawarte regulacje wykonywania czynności związanych ze składnikami majątkowymi wchodzącymi w skład majątku wspólnego objętego małżeńską wspólnością majątkową.

Potwierdza to także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 stycznia 2013 r., sygn. akt I FSK 143/12, w którym NSA podkreślił, że regulacje ustawy o VAT nie wymieniają małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Dla określenia zakresu podmiotowego opodatkowania podatkiem VAT czynności dokonanej formalnie przez współmałżonków istotne jest zatem ustalenie, kto faktycznie dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, działając przy tym w charakterze wskazanym w art. 15 ust. 2 ustawy.

Podobne stanowisko przedstawił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 20 marca 2018 r. znak 0112-KDIL2-1.4012.73.20182.MC. Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dotyczących stosunków majątkowych między małżonkami, nic nie uprawnia do wniosku, że wykonywanie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług przez jednego z małżonków (sprzedaż towarów, odpłatne świadczenie usług, import itp.) czyni podatnikiem tego podatku również drugiego małżonka, gdy czynności te dotyczą składników ich majątku wspólnego, a przychód uzyskany z wykonywania tych czynności stanowi ich majątek dorobkowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel ().

Przez towary na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powyższego wynika więc, że świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia, jako usługi, należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów zgodnie z art. 7 ustawy. Dodatkowo, warto wskazać, że pojęcie świadczenia wywodzi się z prawa cywilnego i należy je rozumieć zgodnie z ukształtowaną w tej gałęzi prawa definicją jako każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest szersze od usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Co więcej, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. I FPS 2/11.

Stosownie do art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359), zwanej dalej: KRO, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 KRO, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 KRO, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku art. 36 § 2 KRO.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 KRO, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne np. w akcie notarialnym dokumentującym nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 KRO, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Analizując bowiem przepisy ustawy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Podatnikami według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W związku z powyższym zaznacza się, że każdy kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług. Tym samym wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości, jest ustalenie m.in. czy majątek został nabyty i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11.12.2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 112, podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu (art. 9 ust. 2 Dyrektywy 112).

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie majątku prywatnego nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. Majątek prywatny to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, nie jest i nie była zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.

Wnioskodawczyni oraz jej mąż są właścicielami na zasadach wspólności majątkowej m.in. nieruchomości, działek o nr ewidencyjnych 1, 2. Przedmiotowe nieruchomości zostały nabyte poprzez zakup, nie była wystawiona faktura.

Przedmiotowe działki nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Nieruchomości wchodzą w skład majątku wspólnego Wnioskodawczyni i jej męża.

Przedmiotowe nieruchomości nie były/nie są i nie będą udostępniane na podstawie umów cywilnoprawnych. Wnioskodawczyni nie planuje dostawy innego gruntu w przyszłości. Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży gruntu stanowiącego lasy w 2020 r. Wnioskodawczyni nie ponosiła/ponosi/nie będzie ponosić jakichkolwiek nakładów w celu uatrakcyjnienia nieruchomości. Wnioskodawczyni nie ogłaszała/ogłasza i nie będzie ogłaszać sprzedaży ww. nieruchomości w środkach masowego przekazu. Nieruchomości na moment sprzedaży nie będą objęte planem zagospodarowania przestrzennego. Sprzedaż nieruchomości nie może nastąpić w sytuacji nieusunięcia ogrodzenia i kostki brukowej.

Nabywca w związku z umową przedwstępną otrzymał pełnomocnictwo do występowania o uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, pozwoleniu na budowę, decyzji zezwalającej na lokalizację zjazdu, decyzji na wycinkę drzew, uzyskania warunków technicznych przyłączy, warunków technicznych usunięcia kolizji infrastruktury technicznej, zgodę na przeprowadzenie badań geotechnicznych oraz badań dot. zanieczyszczenia nieruchomości.

Po zawarciu umowy przedwstępnej strona kupująca na działce nie będzie dokonywać inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększą ich atrakcyjność jak np. uzbrojenie terenu w media, ogrodzenie? Strona kupująca, nie poniesie jakiekolwiek nakładów finansowych związanych z ww. działkami od momentu podpisania umowy przedwstępnej do zawarcia umowy finalnej z wyjątkiem koniecznych kosztów związanych z uzyskaniem decyzji o warunkach zabudowy. Strona kupująca wystąpiła z wnioskiem o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą ustalenia, czy sprzedaż gruntu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dotyczących stosunków majątkowych między małżonkami, nic nie uprawnia do wniosku, że wykonywanie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług przez jednego z małżonków (sprzedaż towarów, odpłatne świadczenie usług, import itp.) czyni podatnikiem tego podatku również drugiego małżonka, gdy czynności te dotyczą składników ich majątku wspólnego, a przychód uzyskany z wykonywania tych czynności stanowi ich majątek dorobkowy.

Skoro każdy z małżonków jest uprawniony do samodzielnego zarządzania majątkiem wspólnym, to może on samodzielnie, we własnym imieniu i na własny rachunek dokonywać czynności prawnych będących wykonywaniem tego zarządu, jakkolwiek skuteczność czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymaga akceptacji drugiego małżonka.

Prawno-podatkowa skuteczność czynności podjętej przez jednego z małżonków nie jest uzależniona od zgody drugiego z nich na jej dokonanie, skoro taka czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, niezależnie od tego, czy została wykonana z zachowaniem warunków i form określonych przepisami prawa. Czynności określone w art. 5 ust. 1 ustawy podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa (art. 5 ust. 2 ustawy).

Jak już wyżej stwierdzono, ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

W tym miejscu dla wyjaśnienia zakresu zwykłego wykonywania prawa własności konieczne jest sięgnięcie do zapisów prawa cywilnego, tj. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 140 ustawy Kodeks cywilny w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Z powyższych wyjaśnień wynika zatem, iż dokonanie sprzedaży określonej rzeczy materialnej stanowi naturalny (oczywisty, podstawowy) element wykonywania prawa własności.

Zatem, dostawa towarów (w tym nieruchomości) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Z przywołanego powyżej opisu sprawy wynika jednoznacznie, że przedmiotowe działki były wykorzystywane w prowadzonej przez męża Wnioskodawczyni działalności gospodarczej i zostały wpisane do ewidencji środków trwałych prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa. Mąż Wnioskodawczyni (podatnik podatku VAT) jest zatem w sensie ekonomicznym właścicielem przedmiotowych działek, i pomimo że formalnie stanowią one równocześnie własność Wnioskodawczyni i jej męża to mąż Wnioskodawczyni dokona w efekcie dostawy działek nr 2 i 1, tj. przeniesienia prawa do rozporządzania nimi jak właściciel.

Jak wynika z powołanych przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie czynność wykonywana jest przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Uwzględniając powyższe w kontekście analizowanej sprawy należy stwierdzić, że mąż Wnioskodawczyni jako prowadzący działalność gospodarczą dokonując sprzedaży przedmiotowych działek wypełni przesłanki określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

Biorąc zatem pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy podatkowe należy stwierdzić, że w związku z faktem, że działki są wykorzystywane wyłącznie przez męża Wnioskodawczyni w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz wpisane do ewidencji środków trwałych prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa tylko on będzie zobowiązany do rozliczania VAT należnego z tytułu sprzedaży.

Przenosząc powołane przepisy na grunt niniejszej sprawy uznać należy, że z tytułu sprzedaży działek wyłącznie mąż Wnioskodawczyni (w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej w której wykorzystuje działki) jest podatnikiem podatku od towarów i usług i tylko on z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej jest zobowiązany do rozliczania VAT należnego. Zasada ta dotyczy wszelkich obrotów osiąganych w związku z prowadzoną działalnością i wykorzystywanym mieniem tego przedsiębiorstwa. W związku z powyższym, podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży przedmiotowego gruntu jest wyłącznie mąż Wnioskodawczyni.

W konsekwencji, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że transakcja sprzedaży działek nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług u Wnioskodawczyni.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy wskazać, że stosownie do art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem, w niniejszej sprawie powyższa interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla małżonka Wnioskodawczyni.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego () za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP. W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Źródło: INFOR

Newsletter

Drukuj

Skopiuj link

Zgłoś błąd na stronie