Prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakup towarów handlowych, jeżeli dokumenty te nie zawierają wśród danych nabywcy jego numeru identyfikacji podatkowej.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakup towarów handlowych, jeżeli dokumenty te nie zawierają wśród danych nabywcy jego numeru identyfikacji podatkowej – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 lipca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 27 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakup towarów handlowych, jeżeli dokumenty te nie zawierają wśród danych nabywcy jego numeru identyfikacji podatkowej. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą o nazwie (…) od 2 września 2020 r. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług od 1 czerwca 2021 r. Dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych Wnioskodawca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzi głównie sprzedaż obuwia, ale także odzieży (np. bluzy, koszulki, spodnie, itp.) – przeważający kod PKD 47.91.Z: Sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet. Sprzedaż dokonywana jest poprzez platformę internetową o nazwie (…), która służy jako rynek/giełda on-line ułatwiając aukcje między sprzedającymi a kupującymi. Wnioskodawca posiada konto użytkownika biznesowego (jako osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą oraz czynny podatnik podatku od towarów i usług zgłoszony na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych), aby wystawiać na stronie (…) ogłoszenia z ofertą swoich towarów handlowych. W momencie, gdy dochodzi do zawarcia transakcji, czyli pojawi się nabywca zdecydowany na zakup, wówczas dochodzi do sprzedaży towaru w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru na rzecz firmy (…) z siedzibą w (…) (jest zarejestrowana na potrzeby VAT w Holandii (…) oraz posiada w tym kraju magazyn obsługujący dana transakcję), która weryfikuje produkt i następnie sprzedaje go we własnym zakresie do odbiorcy końcowego. Wnioskodawca nie zna danych odbiorcy końcowego, ponieważ dla niego nabywcą towaru jest firma pośrednicząca w transakcji, czyli (…).

Wnioskodawca oferuje na wcześniej wspomnianym portalu towary nowe, które wcześniej zakupił bezpośrednio od producentów lub dystrybutorów obuwia i odzieży znanych marek, takich jak: (…), itp. Wydatki te stanowią koszt uzyskania przychodu prowadzonej działalności gospodarczej, jako zakup towaru handlowego – czyli zakup z zamiarem dalszej odsprzedaży i mają związek z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT. Zakupy te są dokonywane m.in. od zagranicznych kontrahentów, którzy są zarejestrowani na potrzeby podatku VAT w Rzeczpospolitej Polskiej, a towary te są wysyłane bezpośrednio z magazynu w Polsce. W związku z tym dochodzi do zakupu krajowego z naliczonym podatkiem VAT 23%.

Wnioskodawca otrzymuje faktury wystawione na Jego imię i nazwisko oraz adres związany z Jego jednoosobową działalnością gospodarczą. W niektórych przypadkach nie zawierają one numeru, za pomocą którego Wnioskodawca – nabywca towarów jest zidentyfikowany na potrzeby podatku (NIP nabywcy). Brak numeru NIP jest jedynym brakiem formalnym w stosunku do elementów, jakie powinna zawierać faktura zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 1-15 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca ma prawo do odliczenia naliczonego podatku od towarów i usług z faktur dokumentujących zakup towarów handlowych, jeżeli dokument ten nie zawiera wśród danych nabywcy jego numeru, za pomocą którego jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, przysługuje Jemu prawo do odliczenia naliczonego podatku od towarów i usług z wystawionych przez sprzedających faktur dokumentujących zakup towarów handlowych, pomimo braku na fakturze numeru NIP nabywcy.

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 974 ze zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

-    sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi wystawionymi przez podmiot nieistniejący,

-    transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku,

-    wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności, lub podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

-    potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności,

-    faktury i faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego,

-    wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności.

Co istotne, zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust 2 pkt 7.

Zgodnie z brzmieniem art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku (...).

Elementy, jakie powinna zawierać faktura, zostały określone w art 106e ust. 1 pkt 1-15 ustawy, a mianowicie:

1)  datę wystawienia,

2)  kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę,

3)  imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy,

4)  numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit a;

5)  numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit b;

6)  datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury,

7)  nazwę (rodzaj) towaru lub usługi,

8)  miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług,

9)  cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto),

10)kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto,

11)wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto),

12)stawkę podatku (...),

13)sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku,

14)kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku,

15)kwotę należności ogółem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Zgodnie z art. 88 ust. 3a ustawy:

Stosownie do treści art. 88 ust. 4 ustawy:

Z przepisów art. 86 ust. 1 i art. 88 ust. 4 ustawy wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje czynnym podatnikom podatku od towarów i usług jedynie w sytuacji, gdy dokonywane zakupy mają ścisły związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Wskazana norma prawna wyraża zasadę neutralności podatku od towarów i usług, w następstwie której podatnicy realizujący czynności zwolnione, są w podobnej sytuacji, jak ostateczny nabywca (konsument) towaru lub usługi z wyjątkiem przypadków jednoznacznie wskazanych w ustawie o podatku od towarów i usług. Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Aby dany podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Jak stanowi art. 106e ust. 1 pkt 1-15 ustawy:

Z ww. uregulowań wynika, że faktura powinna m.in. jednoznacznie określać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika (sprzedawcy) i nabywcy oraz ich adresy. Faktura powinna zawierać dane nabywcy towaru lub usługi i tym samym dokumentować rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, a jako wystawca i nabywca powinni widnieć faktyczni uczestnicy transakcji. Każdorazowo należy ustalić więc nabywcę towaru lub usługi, który powinien wynikać z zawartej umowy.

Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział.

Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Zatem, co do zasady, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.

Z powyższego wynika, że o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. Zatem jeżeli w fakturach dokumentujących transakcje występują tzw. wadliwości mniejszej wagi, należy uznać, że nie ma podstawy do kwestionowania faktur, w tym prawa do odliczenia podatku naliczonego, wyłącznie z powodu braków mających charakter tzw. wadliwości mniejszej wagi. Są to tego rodzaju wadliwości, które, co prawda, powodują, że faktura nie odpowiada wymogom określonym w przepisach, jednakże same w sobie nie wpływają na przedmiot i podstawę opodatkowania.

Należy zauważyć, że chociaż faktura powinna zawierać dane dotyczące nabywcy wymienione w art. 106e ustawy, to jednak niewskazanie niektórych z tych informacji nie wyklucza możliwość jego identyfikacji na podstawie pozostałych danych zawartych na fakturze.

Brak wskazania NIP przy jednoczesnym prawidłowym wskazaniu pozostałych danych podmiotu będącego nabywcą jest wadą techniczną, niewyłączającą możliwości zweryfikowania dokonania zdarzenia gospodarczego i prawidłowego określenia nabywcy towaru, a jednocześnie pozostającą bez znaczenia dla wysokości zobowiązania podatkowego.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W okolicznościach analizowanej sprawy, wyjaśnienia wymaga kwestia związana z możliwością odliczenia podatku VAT z faktury bez wskazania NIP-u nabywcy. Jak wyżej wskazano, prawo do odliczenia podatku naliczonego, wynikającego z faktury, uzależnione jest od spełnienia warunków wynikających z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy, a także od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis art. 88 ustawy enumeratywnie określa listę przypadków, w których podatnik został pozbawiony prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, jednakże nie wymienia opisanej we wniosku nieprawidłowości (braku NIP nabywcy) jako przesłanki negatywnej powodującej utratę prawa do odliczenia podatku naliczonego (w sytuacji, gdy faktura odzwierciedla prawdziwe zdarzenie gospodarcze). Zatem brak wskazania NIP-u na fakturze nie przesądza o braku prawa do odliczenia podatku VAT.

Mając zatem na uwadze przedstawiony opis sprawy i powołane regulacje prawne stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, będą spełnione (przy założeniu, że nie wystąpią okoliczności wymienione w art. 88 ustawy) – gdyż jest Pan zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT oraz – jak wynika z opisy sprawy – zakup towarów w celach dalszej odsprzedaży ma związek z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT. W konsekwencji, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku VAT z faktur dokumentujących zakup towarów handlowych, w sytuacji, gdy brak numeru identyfikacji podatkowej jest jedynym brakiem formalnym takiej faktury.

Podsumowując, w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca ma prawo na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy do odliczenia naliczonego podatku od towarów i usług z faktur dokumentujących zakup towarów handlowych, jeżeli dokumenty te nie zawierają wśród danych nabywcy jego numeru, za pomocą którego jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od towarów i usług (NIP). Prawo to przysługuje w przypadku niezaistnienia przesłanek negatywnych z art. 88 ustawy.

Tym samym Pana stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Nadmienia się, że w niniejszej interpretacji udzielono odpowiedzi w zakresie zadanego pytania. Inne kwestie nieobjęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Ponadto, należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Niniejszą interpretację wydano w szczególności w oparciu o informacje, że: „Zakupy te są dokonywane m.in. od zagranicznych kontrahentów, którzy są zarejestrowani na potrzeby podatku VAT w Rzeczpospolitej Polskiej, a towary te są wysyłane bezpośrednio z magazynu w Polsce. W związku z tym dochodzi do zakupu krajowego z naliczonym podatkiem VAT 23%”. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).