Dotyczy niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek powstałych po podziale działki.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

1)ponownie rozpatruję sprawę Pana wniosku z 14 kwietnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 29 września 2021 r. sygn. akt I SA/Op 317/21 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 kwietnia 2022 r. sygn. akt I FSK 7/22 i

2)stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 kwietnia 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 14 kwietnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek powstałych po podziale działki nr 1. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 10 maja 2021 r. (wpływ 12 maja 2021 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca w dniu 8 czerwca 1979 r. jako rolnik nabył na podstawie umowy przeniesienia własności działki nr 2, nr 3 i nr 1 stanowiące grunty rolne o łącznej powierzchni 2.9770 ha. W latach 80-tych grunty te odrolniono, nie nastąpiło to na wniosek Wnioskodawcy.

W dniu 30 września 2008 r. Rada Miejska w (…) dokonała zmiany Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego miasta (…) oraz wsi (…), (…) i (…) (Dz. Urzęd. Woj. (….) z 2008 r. nr (…) poz. (…)) nazywanym dalej MPZP. W wyniku tej zmiany działka nr 1 została przeznaczona pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, drogi dojazdowe, ciąg pieszy oraz sady i ogrody. Zmiana dokonana w MPZP nie nastąpiła na wniosek Wnioskodawcy.

Wnioskodawca od roku 1979 r. do 2019 r. prowadził gospodarstwo rolne o powierzchni  ok. 11 ha. Uprawiał cały areał, w tym działkę nr 1. Wnioskodawca był rolnikiem ryczałtowym.

Wnioskodawca w 2019 r. przeszedł na emeryturę. Również w 2019 r. Wnioskodawca działkę  nr 1 podzielił, w wyniku tego podziału powstała działka nr 1/1. Również w 2019 r. Wnioskodawca wydzierżawił córce całe gospodarstwo i grunty rolne umową notarialną by móc pobierać świadczenie.

W dniu 19 lutego 2021 r. Burmistrz Miasta (…) decyzją zatwierdził podział działki  nr 1/1 na dziewięć działek:

•  pięć pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną: nr 1/3 o pow. 0,1167 ha, nr 1/4 o pow. 0,1287 ha, nr 1/6 o pow. 0,1638 ha, nr 1/7 o pow. 0,1514 ha, nr 1/9 o pow. 0,1348 ha;
•  jedna nr 1/2 o pow. 0,3309 ha pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną ciąg pieszy, ogrody i sady,
•  trzy, tj. nr 1/5 o pow. 0,0670 ha, nr 1/8 o pow. 0,0660 ha, nr 1/10 o pow. 0,1194 ha przeznaczono pod drogi i z mocy prawa przeszły one na rzecz Gminy (…).

Podział nastąpił na wniosek Wnioskodawcy z 2020 r.

Grunty rolne, jak i te stanowiące wydzielone działki po podziale, Wnioskodawca traktował jako majątek, który pozostanie dla dzieci. Sąsiednie grunty należące do innych osób zostały również przeznaczone na działki budowlane i drogi.

Obecnie w związku z tym, że Wnioskodawca zaprzestał gospodarowania i prowadzenia działalności rolniczej oraz przejściem na emeryturę, Wnioskodawca zamierza sprzedać działkę nr 1/4 o pow. 0,1287 ha. Wnioskodawca zamiaru sprzedaży nie ogłaszał ani w prasie, ani w internecie, ani u pośredników nieruchomości. Zainteresowany nabyciem działki trafił do Wnioskodawcy poprzez sąsiadów.

Docelowo jeśli będą dalsi zainteresowani, co w obecnej sytuacji na rynku nieruchomości jest bardzo prawdopodobne, Wnioskodawca będzie chciał zbyć również pozostałe działki nr 1/3, 1/6, 1/7, 1/9 i 1/2. Środki uzyskane ze sprzedaży Wnioskodawca zamierza wykorzystać na cele prywatne, remont własnego domu, zabezpieczenie na starość, ewentualnie darowizny dla dzieci.

Działki nie są uzbrojone.

W piśmie uzupełniającym z 10 maja 2021 r. Wnioskodawca doprecyzował opis sprawy następująco:

W odpowiedzi na wezwanie z 28 kwietnia 2021 r. Wnioskodawca uzupełnia wskazany  brak formalny, tj. oświadcza, że w związku z dzierżawą (umowa dzierżawy emerytalna), o której mowa we wniosku była określona płatność w ten sposób, że tytułem czynszu dzierżawnego Dzierżawca uiści do 31 marca danego roku na rzecz Wydzierżawiających kwotę odpowiadającą wysokości pobieranych przez Dzierżawcę dopłat bezpośrednich od ARiMR do gruntów stanowiących przedmiot umowy. Z kolei podatek rolny i wszelkie inne opłaty związane z gruntem (np. dot. melioracji) uiszczają właściciele gruntu.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Wnioskodawca  nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Jak zostało wskazane we wniosku na posiadanych gruntach ornych, w tym działce nr 1 (oznaczenie przed podziałem), Wnioskodawca prowadził uprawę roślin (okopowe np. ziemniaki) oraz zbóż, a także wypasał zwierzęta gospodarskie. Działki te były wykorzystywane przez Wnioskodawcę tylko w ramach prowadzonej przez niego działalności rolniczej, a Wnioskodawca - wówczas jako rolnik ryczałtowy - prowadząc tę działalność korzystał ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT.

W dniu 9 lutego 2019 r. m.in. działka nr 1 (oznaczenie przed podziałem) (wyłączna własność Wnioskodawcy) została przekazana w dzierżawę córce Wnioskodawcy. W związku z dzierżawą (umowa dzierżawy emerytalna), o której mowa we wniosku, była określona płatność w ten sposób, że tytułem czynszu dzierżawnego Dzierżawca uiści do 31 marca danego roku na rzecz Wydzierżawiających kwotę odpowiadającą wysokości pobieranych przez Dzierżawcę dopłat bezpośrednich od ARiMR do gruntów stanowiących przedmiot umowy. Z kolei podatek rolny i wszelkie inne opłaty związane z gruntem (np. dot. melioracji) uiszczają właściciele gruntu. W związku ze sprzedażą przez Wnioskodawcę działki nr 1/4 umowa dzierżawy została rozwiązana w części dotyczącej tejże działki. Umowa dzierżawy nie obowiązuje również działek nr 1/5, 1/8 i 1/10.

Wnioskodawca wskazuje, że dokonanie podziału było skutkiem okoliczności, że w kierunku działki nr 1 postępowała zabudowa mieszkaniowa. Wypasanie w tym miejscu zwierząt i dokonywanie upraw powodowałoby emisje uciążliwych zapachów dla okolicznych mieszkańców. Ponadto na skutek licznych budów w okolicy działki nr 1 (oznaczenie przed podziałem) został rozregulowany poziom wód gruntowych (np. przerywane były dreny, tworzą się rozlewiska), co przyczyniło się do znacznego spadku pozyskiwanych plonów.

W tym miejscu Wnioskodawca zauważa, że na skutek działań Urzędu Miasta i Gminy (…) (lata 1986-1989) doszło do zatwierdzenia projektu podziału gruntów przeznaczonych pod skoncentrowane budownictwo jednorodzinne w zakresie dotyczącym ww. działki nr 1 (oznaczenie przed podziałem). Z protokołu z posiedzenia dotyczącego rozpatrzenia wniosków i uwag zgłoszonych przez obywateli do projektu planu szczegółowego terenów budownictwa jednorodzinnego w (…) (16/01/1986) wskazano, że nie uwzględniono wniosku Wnioskodawcy dot. pozostawienia gruntów w użytkowaniu rolniczym uzasadniając to okolicznością, że pozostawienie działki w dotychczasowym użytkowaniu „przekreśla generalnie realizację zabudowy mieszkaniowej w tym rejonie miasta”.

W dniu 20 kwietnia 2021 r. Wnioskodawca sprzedał działkę nr 1/4. Nie umieszczał nigdzie ofert sprzedaży tej działki. Kupujący sami zgłosili się do Wnioskodawcy.

Wnioskodawca nie będzie angażował w oferowanie pozostałych działek na sprzedaż środków masowego przekazu ani pośredników nieruchomości. Nie ma zamiaru również umieszczać żadnych reklam na działkach.

Środki finansowe uzyskane z tytułu sprzedaży działki nr 1/4 oraz ewentualnej przyszłej sprzedaży działek o nr 1/3, 1/1, 1/7, 1/9, 1/2 mają przyczynić się do zaspokajania potrzeb Wnioskodawcy oraz jego rodziny.

Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 10 maja 2021 r.):

1.Czy dokonana transakcja dostawy (sprzedaży) działki nr 1/4 podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2.Czy sprzedaż kolejnych działek nr 1/3, 1/6, 1/7, 1/9, 1/2 na które nie ma obecnie zainteresowanych kupców będzie się wiązać z obowiązkiem zapłaty podatku od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku z 10 maja 2021 r.):

Ad 1

Wnioskodawca uważa, że dokonana sprzedaż działki nr 1/4 nie wiąże się z obowiązkiem zapłaty podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca nabył w 1979 r. tą nieruchomość na potrzeby własne, tj. prowadzenia gospodarstwa rolnego, a nie dla działalności gospodarczej, której nigdy nie prowadził i nie był podatnikiem VAT. Sprzedaż działki nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Wnioskodawca nie dokonał uzbrojenia działki, dokonywać tego będą kupujący.

Wnioskodawca w związku z przejściem na emeryturę zakończył działalność rolniczą i w ramach zarządu swoim majątkiem grunty rolne wydzierżawił córce, w tym działkę nr 1/4. Zgodnie z zapisem umowy sprzedaży działki nr 1/4 umowa dzierżawy w części dotyczącej sprzedanej działki zostanie rozwiązana.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają m.in. wyrok NSA z 29 października 2007 r. sygn. akt I FPS 3/07, orzeczenia TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10; C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht).

Stanowisko zbieżne ze stanowiskiem Wnioskodawcy w podobnym stanie faktycznym zawarto w interpretacji indywidualnej z 20 grudnia 2016 r. Izby Skarbowej w Poznaniu nr 3063-ILPPZ-1.4512.162-2016.1.UG.

Wnioskodawca wskazuje, że nie występował o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w zakresie żadnej działki, w tym również działki nr 1/4. Z kolei sam podział posiadanej działki nr 1 na mniejsze działki i ich późniejsza sprzedaż, nie przesądza o uznaniu sprzedaży działki za podlegającą podatkowi od towarów i usług.

Sprzedaż działki wynika z zaprzestania prowadzenia przez Wnioskodawcę działalności rolniczej w związku z przejściem na emeryturę i zarządzania majątkiem prywatnym.

Ad 2

Wnioskodawca uważa, że również dalsza ewentualna sprzedaż działek nr 1/3; 1/6; 1/7; 1/9; 1/2 nie będzie się wiązać z obowiązkiem zapłaty podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca nabył w 1979 r. te nieruchomości na potrzeby własne, tj. prowadzenia gospodarstwa rolnego, a nie dla działalności gospodarczej której nigdy nie prowadził i nie był podatnikiem VAT. Sprzedaż działki będzie następować w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Wnioskodawca nie dokonał uzbrojenia działki, dokonywać tego będą ewentualni nabywcy. Wnioskodawca w związku z przejściem na emeryturę zakończył działalność rolniczą i w ramach zarządu swoim majątkiem grunty rolne wydzierżawił córce, zaś działkę nr 1/4 w związku z pojawieniem się zainteresowanego postanowił sprzedać.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają między innymi: wyrok NSA z 29 października 2007 r. sygn. I FPS 3/07; orzeczenia TSUE z 15 września 2011 r. sygn. I-C180/10; sygn. I-C181/10; C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht).

Stanowisko zbieżne ze stanowiskiem Wnioskodawcy w podobnym stanie faktycznym zawarto w interpretacji indywidualnej z 20 grudnia 2016 r. Izby Skarbowej w Poznaniu nr 3063-ILPPZ-1.4512.162-2016.1.UG.

Wnioskodawca wskazuje, że nie występował o zmianę MPZP, natomiast sam podział posiadanej na mniejsze nie przesądza o uznaniu dostawy pozostałych działek za podlegającą podatkowi od towarów i usług.

Ewentualna dalsza sprzedaż działek wynika z zaprzestania działalności rolniczej w związku z przejściem na emeryturę i zarządzania posiadanym majątkiem prywatnym.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Pana wniosek – 14 maja 2021 r. wydałem interpretację indywidualną znak: 0114-KDIP1-1.4012.227.2021.2.MM, w której uznałem Pana stanowisko za nieprawidłowe.

Interpretację doręczono Panu 20 maja 2021 r.

Skarga na interpretację indywidualną

11 czerwca 2021 r. wniósł Pan skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu. Skarga wpłynęła do mnie 12 czerwca 2021 r.

Wniósł Pan o uchylenie w całości zaskarżonej interpretacji.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu uchylił zaskarżoną interpretację – wyrokiem z 29 września 2021 r. sygn. akt I SA/Op 317/21.

Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 6 kwietnia 2022 r. sygn. akt I FSK 7/22 oddalił skargę kasacyjną.

22 sierpnia 2022 r. wpłynął prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opola z 29 września 2021 r. sygn. akt I SA/Op 317/21.

Wyrok, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 6 kwietnia 2022 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku  

Zgodnie z art. 153 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.):

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

• uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu i Naczelny Sąd Administracyjny  w ww. wyrokach;
•  ponownie rozpatruję Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów  i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, nieruchomości gruntowe spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Przy czym, w świetle przytoczonych wyżej przepisów status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze  w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku od towarów i usług jest stwierdzenie,  że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Należy mieć też na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż działek jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10). TSUE w sprawach C-180/10 i C-181/10 orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

W powołanym wyżej orzeczeniu TSUE wskazał, że inaczej jest w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 11 grudnia 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.). Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest to, czy zbywca w celu dokonania jego sprzedaży, podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca w dniu 8 czerwca 1979 r. jako rolnik nabył  na podstawie umowy przeniesienia własności działki nr 2, nr 3 i nr 1 stanowiące grunty rolne o łącznej powierzchni 2.9770 ha. W latach 80-tych grunty te odrolniono, nie nastąpiło to na wniosek Wnioskodawcy. W dniu 30 września 2008 r. Rada Miejska w (…) dokonała zmiany Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego w wyniku której działka nr 1 została przeznaczona pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, drogi dojazdowe, ciąg pieszy oraz sady i ogrody. Dokonanie podziału było skutkiem okoliczności, że w kierunku działki nr 1 postępowała zabudowa mieszkaniowa. Zmiana dokonana w MPZP nie nastąpiła na wniosek Wnioskodawcy. Wnioskodawca wskazał, że od roku 1979 r. do 2019 r. prowadził gospodarstwo rolne o powierzchni ok. 11 ha. Na posiadanych gruntach Wnioskodawca prowadził uprawę roślin oraz zbóż, a także wypasał zwierzęta gospodarskie. Uprawiał cały areał, w tym działkę nr 1. Wnioskodawca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Działki te były wykorzystywane przez Wnioskodawcę tylko w ramach prowadzonej przez niego działalności rolniczej, a Wnioskodawca - wówczas jako rolnik ryczałtowy - prowadząc tę działalność korzystał ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT. Wnioskodawca w 2019 r. przeszedł na emeryturę i wydzierżawił córce całe gospodarstwo i grunty rolne umową notarialną by móc pobierać świadczenie. W związku z dzierżawą (umowa dzierżawy emerytalna) była określona płatność w ten sposób, że tytułem czynszu dzierżawnego Dzierżawca uiści do 31 marca danego roku na rzecz Wydzierżawiających kwotę odpowiadającą wysokości pobieranych przez Dzierżawcę dopłat bezpośrednich od ARiMR do gruntów stanowiących przedmiot umowy. Z kolei podatek rolny i wszelkie inne opłaty związane z gruntem uiszczają właściciele gruntu.

 Z wniosku wynika również, że w 2019 r. Wnioskodawca podzielił działkę nr 1, w wyniku tego podziału powstała działka nr 1/1. W dniu 19 lutego 2021 r. Burmistrz Miasta (…) decyzją zatwierdził podział działki nr 1/1 na dziewięć działek: pięć pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną: nr 1/3 o pow. 0,1167 ha, nr 1/4 o pow. 0,1287 ha, nr 1/6 o pow. 0,1638 ha, nr 1/7 o pow. 0,1514 ha, nr 1/9 o pow. 0,1348 ha; jedną nr 1/2 o pow.  0,3309 ha pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną ciąg pieszy, ogrody i sady; trzy: nr 1/5 o pow. 0,0670 ha, nr 1/8 o pow. 0,0660 ha, nr 1/10 o pow. 0,1194 ha przeznaczono pod drogi i z mocy prawa przeszły one na rzecz Gminy (…). Podział nastąpił na wniosek Wnioskodawcy z 2020 r. Działki nie są uzbrojone.

Obecnie w związku z tym, że Wnioskodawca zaprzestał gospodarowania i prowadzenia działalności rolniczej oraz przejściem na emeryturę  Wnioskodawca zamierza sprzedać działkę nr 1/4 o pow. 0,1287 ha. Wnioskodawca zamiaru sprzedaży nie ogłaszał ani w prasie, ani w internecie, ani u pośredników nieruchomości, a Zainteresowany nabyciem działki trafił do Wnioskodawcy poprzez sąsiadów. Docelowo jeśli będą dalsi zainteresowani, co w obecnej sytuacji na rynku nieruchomości jest bardzo prawdopodobne Wnioskodawca będzie chciał zbyć również pozostałe działki nr 1/3, 1/6, 1/7, 1/9 i 1/2. Wnioskodawca nie będzie angażował w oferowanie pozostałych działek na sprzedaż środków masowego przekazu ani pośredników nieruchomości. Nie ma zamiaru również umieszczać żadnych reklam na działkach. Środki uzyskane ze sprzedaży mają przyczynić się do zaspokajania potrzeb Wnioskodawcy oraz jego rodziny.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy sprzedaż działki nr 1/4 oraz kolejnych działek powstałych w wyniku podziału działki nr 1 stanowić będzie czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak już wcześniej wskazano, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT, podmiot dokonujący dostawy w związku z przedmiotową sprzedażą musi wystąpić jako podatnik podatku od towarów i usług.

Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy oraz wykonując zalecenia płynące  z zapadłych orzeczeń należy uznać, że brak jest przesłanek pozwalających uznać Wnioskodawcę za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Z opisu sprawy nie wynika taka aktywność Wnioskodawcy, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawca we wniosku wskazał, że w 2019 r. przeszedł na emeryturę i wydzierżawił córce całe gospodarstwo i grunty rolne umową notarialną. Istotne znaczenie w analizowanej sprawie ma fakt, że Wnioskodawca oddał w dzierżawę gospodarstwo rolne, celem rozpoczęcia pobierania świadczeń emerytalnych. Należy wskazać, że działania Wnioskodawcy nakierowane były wyłącznie na zachowanie składnika majątkowego w majątku osobistym i uzyskanie prawa do emerytury rolniczej. Stąd brak jakiejkolwiek aktywności na rzecz skomercjalizowania przedmiotu sprzedaży. Dzierżawa członkowi rodziny związana była z nabyciem prawa do emerytury rolniczej i skompensowaniem sobie przy tej okazji kosztów podatku rolnego obciążających właściciela.

Ponadto, dokonanie przez Wnioskodawcę podziału działki nr 1 z przeznaczeniem na zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, ciąg pieszy, ogrody i sady, drogi dojazdowe, nie świadczy o podejmowaniu przez stronę działań charakterystycznych dla podmiotów profesjonalnie zajmujących się obrotem nieruchomościami. Podzielenie nieruchomości na mniejsze działki nie decyduje jeszcze o zawodowym charakterze działalności danego podmiotu. Może o tym przesądzić bowiem jedynie szereg innych okoliczności, które powodują, że aktywność podmiotu w przedmiocie zbycia działek jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju działalnością. Chodzi zatem o taką działalność podmiotu, która polega na aktywnych działaniach w zakresie obrotu nieruchomościami (por. wyrok NSA z 19 kwietnia 2012 r., sygn. akt I FSK 1118/11).

Ponadto z okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, nie jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Na posiadanych gruntach Wnioskodawca prowadził uprawę roślin oraz zbóż, a także wypasał zwierzęta gospodarskie. Odrolnienie gruntu miało miejsce w latach 80- dziesiątych i nastąpiło bez inicjatywy Wnioskodawcy; zmiana miejscowego planu zagospodarowania, w wyniku której działka nr 1 została przeznaczona pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, drogi dojazdowe, ciąg pieszy oraz sady i ogrody również nie nastąpiła na wniosek Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie ogłaszał zamiaru sprzedaży działek w prasie czy internecie, działki nie są uzbrojone, środki ze sprzedaży działek Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na cele osobiste.

Powyższe okoliczności nie mogą przesądzać o zakwalifikowaniu sprzedaży przedmiotowych działek jako dostawy dokonanej w ramach prowadzenia działalności gospodarczej, podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.  Nie można przyjąć aby Wnioskodawca w celu dokonania sprzedaży gruntów podejmował działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT, co skutkowałoby koniecznością uznania Go za podmiot prowadzący „działalność gospodarczą” w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej.

Mając zatem na uwadze przywołane przepisy, okoliczności sprawy oraz orzeczenia sądów administracyjnych zapadłe w niniejszej sprawie należy stwierdzić, że w stosunku do sprzedaży działki nr 1/4 i kolejnych działek nr 1/3, nr 1/6, nr 1/7, nr 1/9 i nr 1/2 będących przedmiotem wniosku – Wnioskodawca nie będzie występował w charakterze podatnika podatku VAT, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ww. ustawy. Działania podejmowane przez Wnioskodawcę należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

W konsekwencji, sprzedaż przez Wnioskodawcę działek powstałych po podziale działki nr 1 nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a  tym samym nie będzie wiązać się z obowiązkiem zapłaty podatku VAT.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania pierwotnej interpretacji, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 29 września 2021 r. sygn. akt I SA/Op 317/21 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 kwietnia  2022 r. sygn. akt I FSK 7/22.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosujecie się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).