Prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 marca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek  z 23 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „(...)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu 19 czerwca 2020 r. Gmina podpisała umowę z Urzędem Marszałkowskim Województwa w sprawie dofinansowania zadania pn. „(...)”. Zadanie współfinansowane będzie przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach poddziałania „(...)”, działania „(...)”, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, typ operacji „(...)”.

Interpretacja indywidualna będzie obligatoryjnym załącznikiem do wniosku o płatność. Celem inwestycji jest poprawa warunków życia mieszkańców poprzez budowę sieci kanalizacyjnej, przebudowę oczyszczalni ścieków oraz budowę przydomowej oczyszczalni ścieków. Inwestorem realizowanych prac będzie Gmina, która realizuje powyższe prace w ramach zadań własnych Gminy zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559). W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

W celu wykonywania zadań własnych gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami w tym organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ww. ustawy). Wykonawcą prac budowlanych, wybranym w drodze przetargu jest Zakład Usługowy B.(...), z siedzibą w (...). Umowa z wykonawcą została podpisana w dniu 24 września 2021 roku. Wartość robót wynosi (...) zł brutto.

W ramach umowy wykonawca jest zobowiązany wykonać:

1)Budowę przydomowej oczyszczalni ścieków na terenie Gminy - przyłącze kanalizacyjne do przepompowni ścieków surowych, osadnika wstępnego, złoża biologicznego, studzienki rozdzielczej, drenażu rozsączającego;

a)montaż osadnika wstępnego, reaktora, przepompowni ścieków surowych; - montaż drenażu rozsączającego;

b)wentylacja wysoka;

c)zasilanie elektryczne przepompowni ścieków.

2)Przebudowę gminnej oczyszczalni ścieków w Miejscowości 2:

a)Roboty na terenie oczyszczalni:

‒ przebudowa kraty,

‒ przebudowa osadnika imhoffa, budowa przewodów tłocznych osadów i przewodów wód ociekowych do komory kraty;

‒przebudowa przepompowni ścieków i przewodów doprowadzających ścieki na złoża biologiczne;

‒przebudowa złóż biologicznych i przewodów doprowadzających ścieki do osadnika wtórnego;

‒przebudowa osadnika wtórnego i przewodu do recyrkulacji osadu i ścieków;

‒budowa poletek osadowych;

‒  kompostownik;

‒budowa przewodu wodociągowego i kanalizacji sanitarnej do budynku pomocniczego;

‒budowa przewodu sprężonego powietrza;

‒budynek pomocniczy;

‒budowa placu manewrowego, chodników, ogrodzenia i ukształtowanie terenu;

‒wewnętrzne instalacje elektryczne;

‒sieci energetyczne zewnętrzne i oświetlenie;

‒rozruch oczyszczalni i wyposażenie w sprzęt do jej eksploatacji.

b)Roboty poza terenem oczyszczalni - nawierzchnia wjazdowa przed bramą wjazdową.

3)Budowę sieci kanalizacji sanitarnej w m. Miejscowości 3 i Miejscowości 4 - kanalizacja grawitacyjna, teren Gminy :

‒kanalizacja ciśnieniowa, teren Gminy w Miejscowości 1;

‒kanalizacja grawitacyjna, teren Miasta w Miejscowości 1;

‒kanalizacja ciśnieniowa, teren Miasta w miejscowości1.

W celu zapewnienia trwałości projektu poprzez zachowanie własności wytworzonej w ramach inwestycji infrastruktury kanalizacyjnej, Gmina nie przeniesie własności wybudowanej infrastruktury na rzecz Zakładu Sp. z o. o., Miejscowości 1, a jedynie przekaże nieodpłatnie w utrzymanie i eksploatację wybudowane w ramach ww. inwestycji mienie Gminy. Na mocy podpisanej umowy Zakład będzie pełnić obowiązki odbiorcy ścieków w rozumieniu ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków w rozumieniu ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku (t.j. Dz. U. 2020 poz. 2028). Zakład, będzie świadczyć na rzecz Gminy usługi w zakresie technicznej obsługi infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, w tym przeprowadzanie bieżących przeglądów, napraw i konserwacji, utrzymania infrastruktury w stanie gotowości, zachowania warunków gwarancji dla urządzeń stanowiących infrastrukturę, opracowywania wniosków dotyczących funkcjonowania infrastruktury oraz przedstawiania Gminie stanowiska w tym zakresie jak również udziału w spotkaniach i rokowaniach prowadzonych w sprawach związanych z infrastrukturą kanalizacyjną. Zakład jako spółka prawa handlowego nie wchodzi w skład administracji samorządowej, lecz prowadzi niezależną działalność gospodarczą.

Zakład jest odrębnym od Gminy podatnikiem podatku VAT. Świadczone przez Zakład usługi stanowią czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Zakład wykonuje wskazane czynności przy pomocy infrastruktury wodno-kanalizacyjnej użyczonej przez Gminę. Spółka wykorzystuje ww. infrastrukturę w celu świadczenia usług w zakresie dostarczania wody i oczyszczania ścieków na rzecz mieszkańców Gminy oraz innych podmiotów na podstawie pisemnych umów zawartych z odbiorcami. Gmina nie będzie pobierać wynagrodzenia/opłat od Zakładu z tytułu korzystania z przekazanej infrastruktury.

Faktury dokumentujące wykonanie prac budowlanych będą wystawione na: Gminę, gdyż inwestorem jest Gmina. W związku z realizacją zadania Gmina nie będzie czerpać dochodu, a sprzedaż opodatkowana wystąpi po stronie Zakładu.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych z tytułu realizacji inwestycji pn. (…)?

Państwa stanowisko w sprawie

Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych z tytułu realizacji inwestycji pn. „(...)” z uwagi na fakt, że wykonana przez Gminę infrastruktura, jako zadanie własne Gminy, nie będzie przez nią wykorzystywana do czynności opodatkowanych podatkiem VAT, wobec tego Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z tytułu budowy infrastruktury.

Gmina nie świadczy usług w zakresie dostawy wody i odbioru ścieków od mieszkańców Gminy i innych podmiotów, usługi te są świadczone przez Zakład tj. odrębnego podatnika podatku VAT. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści cytowanego wyżej przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego. Uprawnienie do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie przysługuje zatem w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Podkreślić należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. 

Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 713 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W konsekwencji zatem, mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji polegającej na budowie sieci kanalizacyjnej wraz z przebudową gminnej oczyszczalni ścieków oraz budową przydomowej oczyszczalni ścieków, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy :

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.),

Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 7 ust. 1  pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Wskazali Państwo, że 19 czerwca 2020 r.  podpisali umowę z Urzędem Marszałkowskim Województwa w sprawie dofinansowania zadania pn. „ ”. Zadanie współfinansowane będzie przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich.

W celu zapewnienia trwałości projektu poprzez zachowanie własności wytworzonej infrastruktury kanalizacyjnej, nie przeniosą Państwo własności wybudowanej infrastruktury. Przekażą Państwo nieodpłatnie w utrzymanie i eksploatację wybudowane w ramach ww. inwestycji mienie na rzecz Zakładu, który nie wchodzi w skład administracji samorządowej, lecz prowadzi niezależną działalność gospodarczą ( Spółka).

W ramach podpisanej umowy Spółka będzie pełnić obowiązki odbiorcy ścieków w rozumieniu ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków w rozumieniu ustawy z 7 czerwca 2001 r.

Spółka, będzie świadczyć na Państwa rzecz usługi w zakresie technicznej obsługi infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, w tym przeprowadzanie bieżących przeglądów, napraw i konserwacji, utrzymanie infrastruktury w stanie gotowości, zachowanie warunków gwarancji dla urządzeń stanowiących infrastrukturę, opracowywania wniosków dotyczących funkcjonowania infrastruktury oraz przedstawianie Gminie stanowiska w tym zakresie, jak również udział w spotkaniach i rokowaniach prowadzonych w sprawach związanych z infrastrukturą kanalizacyjną.

Nie będą Państwo pobierać wynagrodzenia/opłat od Zakładu z tytułu korzystania z przekazanej infrastruktury.

Faktury dokumentujące wykonanie prac budowlanych będą wystawione na Gminę (Inwestora). W związku z realizacją zadania nie będą Państwo osiągać dochodu.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków poniesionych z tytułu realizacji  ww. inwestycji.

Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, ponieważ zarówno nabywane towary i usługi, jak i efekty realizowanej inwestycji nie będą wykorzystywane przez Państwa do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Nieodpłatne udostępnienie wytworzonego w ramach inwestycji mienia nie będzie wiązało się z osiąganiem przez Państwa dochodów.

W konsekwencji nie będą Państwo mieli prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki w ramach realizacji inwestycji  pn. „(…)”, ponieważ efekty powstałe w związku z realizacją ww. zadania inwestycyjnego nie będą wykorzystywane przez Państwa do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja dotyczy tylko pytania (przedmiotu wniosku), które Państwo przedstawili  nie dotyczy innych kwestii poruszanych przez Państwa we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).