Brak prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych na realizację projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 października 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych na realizację projektu pn. „…”. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 października 2022 r. (wpływ 26 października 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina X. (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Gmina realizuje projekt pn. „…” (dalej: „Projekt” lub „Inwestycja”). Projekt dotyczy modernizacji – remontu – stacyjki rowerowej w miejscowości ….. W ramach prac modernizacyjnych przewidziano wymianę istniejącej wiaty, która jest w bardzo złym stanie technicznym, na nową wraz z dostawą stołów oraz ławek, zainstalowanie stojaków na rowery, koszy na śmieci oraz ław przy miejscu na ognisko. W ramach operacji założono również montaż dwóch tablic edukacyjnych, których treść (wizualna oraz tekstowa) dotyczyć będzie cennych środowiskowo gatunków występujących na obszarze objętym projektem.

Istotnym elementem przedsięwzięcia jest wykonanie prac związanych z oczyszczeniem stawu oraz rowu melioracyjnego, znajdujących się na terenie stacyjki rowerowej.

Ponadto w ramach operacji przewidziano zakup (...) sztuk rowerów (tzw. Tandemów), które mają umożliwić osobom niedowidzącym oraz niewidomym korzystanie z aktywności fizycznej w postaci wycieczek rowerowych przy wsparciu osoby pełnosprawnej prowadzącej rower. Dokonano również zakupu dwóch rowerów (trójkołowych) z napędem ręcznym, przystosowanych do korzystania przez osoby niepełnosprawne, z niepełnosprawnością dolnych części ciała.

Wydatki, które poniesiono w związku z realizacją Inwestycji były dokumentowane fakturami wystawianymi na Gminę z wykazanymi na nich kwotami podatku VAT naliczonego. Faktury zostały rozliczone, a podatek VAT odprowadzony.

Gmina zrealizowała Inwestycję korzystając z dofinansowania ze środków pochodzących z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 w ramach poddziałania (...) „...”. Gmina wskazuje (tak też przyjęła dla celów dotacji), że wytworzony w ramach Projektu majątek nie będzie służył działalności gospodarczej Gminy i czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT – majątek ten będzie wykorzystywany nieodpłatnie na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego. Tym samym Gmina w złożonym wniosku o dofinansowanie Inwestycji wskazała, że podatek VAT nie podlega odliczeniu, zatem jest w całości kosztem kwalifikowanym Projektu (podlega sfinansowaniu z dotacji).

Gmina wskazuje ponadto, że interpretacja przepisów prawa podatkowego wydana na skutek niniejszego wniosku jest niezbędna do prawidłowego rozliczenia dofinansowania Inwestycji.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych na realizację Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki na Projekt, w związku z tym, że wytworzony w ramach Projektu majątek będzie udostępniany wyłącznie nieodpłatnie na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego, a tym samym będzie wykorzystywany wyłącznie do realizacji zadań własnych Gminy.

Uzasadnienie stanowiska.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Z treści powyższej regulacji wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje podatnikom VAT w sytuacji, gdy towary i usługi, przy nabyciu których został naliczony podatek, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

a)zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

b)pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT.

Ad A. Gmina jako podatnik VAT w ramach ponoszenia wydatków na Projekt.

Odnosząc się do warunku nabywania towarów i usług przez podatnika, należy wskazać, iż kwestia ta została uregulowana w art. 15 ustawy o VAT. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu, za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do ust. 6 wskazanej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zapis cytowanego powyżej art. 15 ust. 6 ustawy o VAT jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W konsekwencji, kryterium uznania jednostki samorządu terytorialnego za podatnika VAT jest charakter wykonywanych przez nią czynności, tj. dokonywanie czynności o charakterze publicznoprawnym wyłącza, co do zasady te podmioty z kategorii podatników VAT, natomiast dokonywanie czynności cywilnoprawnych skutkuje zasadniczo uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu VAT.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1372 ze zm.; dalej; „ustawa o samorządzie gminnym”), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy z zakresu kultury fizycznej, turystyki, rekreacji i promocji gminy.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż Gmina nabywając towary/usługi celem realizacji Inwestycji, nie nabywała ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym działała w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy. Wydatki na Inwestycję były bowiem ponoszone na realizację nieodpłatnych zadań użyteczności publicznej w zakresie budowy obiektów gminnych. Jak zostało wskazane, Gmina nie wykorzystuje/nie przewiduje wykorzystywania nabytych towarów/usług w ramach realizacji Inwestycji do świadczenia odpłatnych usług/dostawy towarów, które potencjalnie mogłyby podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy i stanowiłyby działalność gospodarczą Gminy w rozumieniu ustawy o VAT.

Wydatki na Inwestycję były zatem ponoszone do realizacji zadań własnych, poza działalnością gospodarczą Gminy, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie zostanie spełniona pierwsza przesłanka warunkująca prawo do odliczenia VAT, stanowiąca o ponoszeniu wydatków przez podatnika tego podatku w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej.

Ad B. Związek wydatków na Inwestycję z działalnością opodatkowaną VAT.

Drugim warunkiem wynikającym z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, niezbędnym do zastosowania prawa do odliczenia VAT naliczonego, jest związek (co najmniej pośredni) ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT.

Jak wskazano powstały w wyniku Inwestycji majątek po oddaniu do użytkowania jest udostępniany wyłącznie nieodpłatnie na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego. Zatem wydatki, które zostały poniesione w ramach realizacji Projektu mają na celu realizację zadań własnych Gminy w zakresie poprawy dostępności do obiektów użyteczności publicznej oraz z zakresu kultury fizycznej, turystyki, rekreacji i promocji gminy. Tym samym, w ocenie Gminy, nie zaistnieje związek pomiędzy wydatkami na Inwestycję z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT przez Gminę. W konsekwencji druga przesłanka z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, warunkująca możliwość odliczenia VAT naliczonego, również nie zostanie spełniona.

Stanowisko Gminy wielokrotnie znajduje potwierdzenie w interpretacjach przepisów prawa podatkowego wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Dla przykładu Gmina wskazuje interpretację indywidualną z 28 czerwca 2021 r., sygn. 0114-KDIP1- 2.4012.302.2021.1.PC, w której organ uznał, że: „Zadania publiczne, które Gmina wykonuje we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność dotyczą wszystkich spraw publicznych o znaczeniu lokalnym, które są zastrzeżone w ustawie na rzecz innych podmiotów. Do podstawowych, własnych zadań gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. Koszty poniesione w ramach przedmiotowej operacji dotyczą budowy i wyposażenia ogólnodostępnego skweru. Wszystkie roboty i zakupy, w ramach których Gmina opłaci VAT nie będą miały związku z czynnościami opodatkowania. W tej sytuacji podatek nie będzie mógł być odliczony przez Gminę, a więc będzie stanowił koszt kwalifikowalny. Reasumując Gmina nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją zadania.” Podsumowując, Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi na realizację Inwestycji, ponieważ efekty zrealizowanego Projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 ustawy:

Z cytowanego wyżej art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym:

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT i realizują projekt dotyczący modernizacji stacyjki rowerowej w miejscowości …. W ramach prac modernizacyjnych przewidziano wymianę wiaty, z dostawą stołów oraz ławek, zainstalowanie stojaków na rowery, koszy na śmieci oraz ław przy miejscu na ognisko, a także montaż dwóch tablic edukacyjnych i wykonanie prac związanych z oczyszczeniem stawu oraz rowu melioracyjnego, znajdujących się na terenie stacyjki rowerowej. Ponadto w ramach operacji przewidziano zakup (...) sztuk rowerów (tzw. Tandemów), które mają umożliwić osobom niedowidzącym oraz niewidomym korzystanie z aktywności fizycznej w postaci wycieczek rowerowych przy wsparciu osoby pełnosprawnej prowadzącej rower. Dokonano również zakupu dwóch rowerów (trójkołowych) z napędem ręcznym, przystosowanych do korzystania przez osoby niepełnosprawne, z niepełnosprawnością dolnych części ciała. Wydatki, które poniesiono w związku z realizacją Inwestycji były dokumentowane fakturami wystawianymi na Państwa z wykazanymi na nich kwotami podatku VAT naliczonego.

W tak przedstawionym opisie sprawy Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych na realizację projektu.

Należy zaznaczyć, że podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie jak wynika z jej opisu, związek taki nie wystąpi. Jak wskazali Państwo w jej opisie, wytworzony w ramach projektu majątek nie będzie służył Państwa działalności gospodarczej i czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT. Majątek ten będzie wykorzystywany nieodpłatnie na zasadach ogólnej dostępności majątku publicznego.

W konsekwencji powyższego ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych na realizację projektu pn. „….”.

Zatem Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie, wynikające z opisu sprawy bądź własnego stanowiska nieobjęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty opis sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź straci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).