Brak prawa do odzyskania podatku VAT w całości lub w części w związku z realizacją inwestycji dotyczącej budowy parkingu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że stanowisko Państwa Gminy w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 października 2022 r. wpłynął wniosek Państwa Gminy z 26 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odzyskania podatku VAT w całości lub w części w związku z realizacją inwestycji dotyczącej budowy parkingu w miejscowości ....

Uzupełnili go Państwo pismem z 24 listopada 2022 r. (data wpływu 24 listopada 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina ... jako Jednostka Samorządu Terytorialnego złożyła wniosek o przyznanie pomocy ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, Poddziałanie 19.2 „...”.

Wniosek Gminy ... obejmuje budowę parkingu w miejscowości ....

Przedmiotem projektu jest utworzenie na terenie Gminy nowoczesnego i bezpiecznego miejsca przesiadkowego dla mieszkańców, umożliwiającego pozostawienie pojazdu oraz przemieszczenie się na przystanek autobusowy i skorzystanie z usług transportu zbiorowego.

Projekt zakłada budowę parkingu o powierzchni … m², wykonanego z kostki brukowej w zakresie miejsc parkingowych dla samochodów osobowych, miejsc parkingowych dla osób niepełnosprawnych i sieci kanalizacji deszczowej odprowadzającej wody opadowe.

Wnioskodawcą dla przedmiotowego projektu jest Gmina - jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną, działająca na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.). Zgodnie z art. 2 ustawy gmina jest organem władzy publicznej. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 niniejszej ustawy do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty.

Właścicielem gruntu, na którym będzie realizowany przedmiotowy projekt inwestycyjny jest Parafia … w ..., z którą Gmina ... podpisała umowę na bezpłatne użytkowanie na okres 25 lat oraz Powiat ... (w imieniu którego działa Zarząd Dróg Powiatowych), z którym została podpisana umowa użyczenia na okres 25 lat.

Wybudowana infrastruktura wykorzystywana będzie przez Gminę wyłącznie w celach związanych z ograniczeniem intensywności ruchu samochodowego odbywającego się w regionie poprzez zapewnienie możliwości bezpiecznego, zgodnego z przepisami postoju pojazdów będących własnością osób decydujących się na przejazd komunikacją zbiorową.

Powstała w wyniku realizacji projektu infrastruktura, w tym parking, będzie dostępna dla wszystkich nieodpłatnie. Projekt nie generuje i nie będzie generować żadnych przychodów, w związku z powyższym brak jest czynności podlegających opodatkowaniu. Towary i usługi nabyte w ramach projektu nie będą w żadnym zakresie wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Na fakturach VAT jako nabywca towarów i usług związanych z realizowanym projektem będzie figurował Wnioskodawca - Gmina.

Pytanie

Czy w odniesieniu do wydatków ponoszonych na inwestycję dotyczącą budowy parkingu w miejscowości ... Gmina ... będzie miała możliwość odzyskania naliczonego podatku VAT w całości lub w części, zarówno w trakcie realizacji inwestycji, jak i po jej zakończeniu?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawcą dla przedmiotowego projektu jest Gmina - jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną, działająca na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.). Zgodnie z art. 2 ustawy gmina jest organem władzy publicznej. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zgodnie z art. 7 niniejszej ustawy do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty.

Projekt nie generuje i nie będzie generować żadnych przychodów, w związku z powyższym brak jest czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, nie powstanie sprzedaż opodatkowana (brak podatku należnego). Nabyte towary i usługi w celu zrealizowania projektu nie mają związku z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi (brak podatku naliczonego).

Towary i usługi nabyte w ramach projektu nie będą w żadnym zakresie wykorzystywane przez Gminę (Wnioskodawcę) do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Zdaniem Gminy nie wystąpi sytuacja, w której istnieje możliwość obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Gmina nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Nie przysługuje jej również prawo do zwrotu różnicy podatku VAT w związku z realizowanym projektem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwa Gmina przedstawiła we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z art. 87 ust. 1 ustawy wynika, że:

W przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

‒podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

‒podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 z późn. zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie został spełniony, ponieważ – jak wskazała Państwa Gmina – towary i usługi nabyte w ramach projektu nie będą w żadnym zakresie wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W związku z powyższym, Państwa Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi z tytułu realizacji ww. inwestycji. Tym samym, z tego tytułu nie przysługuje Państwa Gminie prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W zakresie przedmiotowych wydatków Państwa Gmina nie ma również możliwości zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 80 z późn. zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ Państwa Gmina nie spełnia tego warunku, nie ma zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. rozporządzenia.

W związku z powyższym, Państwa Gmina nie ma możliwości odzyskania podatku VAT w całości lub w części w związku z realizacją inwestycji dotyczącej budowy parkingu w miejscowości ..., zarówno w trakcie realizacji inwestycji, jak i po jej zakończeniu, ponieważ nabyte podczas realizacji inwestycji towary i usługi nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zatem stanowisko Państwa Gminy jest prawidłowe.