Możliwość odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami związanymi z realizacją zadania.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek z 29 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwości odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami związanymi z realizacją zadania pn. (...) wpłynął 29 marca 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (...) jako jednostka samorządu terytorialnego posiada osobowość prawną, jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina ubiega się o dofinansowanie ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach PROW na lata 2014-2020 na realizację zadania pn. (...). Gmina chcąc zaliczyć koszty podatku VAT projektu do kosztów kwalifikowalnych musi wykazać, iż nie ma możliwości odliczenia podatku VAT związku z działalnością, na którą otrzyma wsparcie. Przedmiotem inwestycji będzie zagospodarowanie przestrzeni publicznej w m. (...) poprzez budowę wiaty turystycznej wraz z wyposażeniem, w jego [jej – przypis Organu] skład wchodzić będą drewniane ławki i stoły. Ograniczony dostęp do ośrodków animacji, centrów kultury i obiektów sportowo - rekreacyjnych na obszarach wiejskich może być przyczyną poczucia wyobcowania społecznego wśród mieszkańców. Dlatego inwestycja jest odpowiedzią na potrzeby lokalnej społeczności i przyczyni się do wzrostu poziomu życia mieszkańców m. (...) oraz całej gminy (...). Poprzez dostęp do atrakcyjnej infrastruktury rekreacyjnej, umożliwiającej organizowanie spotkań oraz wydarzeń integracyjno - plenerowych, nastąpi wzrost aktywności mieszkańców, którzy będą chętniej włączać się w życie lokalnej społeczności, zacieśniać więzy społeczne i kultywować lokalny patriotyzm. Korzyści z realizacji zadania odniosą także osoby z grup defaworyzowanych. Nowo powstała wiata turystyczna wpłynie ponadto na wzrost potencjału turystycznego miejscowości oraz gminy (...), ponieważ będą mogły z niej korzystać nieodpłatnie osoby przybywające w tej okolicy w celach rekreacyjnych i turystycznych. Nowo wybudowana infrastruktura rekreacyjno - turystyczna będzie bezpłatna i ogólnodostępna dla mieszkańców Gminy oraz pozostałych użytkowników, nie będzie wykorzystywana przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy Gminie (...) w związku z realizacją zadania pn. (...) przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT w związku z wydatkami związanymi z ww. inwestycją?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT ze względu na fakt, iż wydatki poniesione na realizację inwestycji nie będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z ogólną zasadą art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Z treści tego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik VAT, a także gdy towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Oznacza to, iż co do zasady organy władzy publicznej, w związku z realizacją nałożonych na nie zadań nie występują jako podatnicy podatku VAT. W związku z powyższym Gmina realizując nałożone na nią zadania własne, co do zasady nie występuje jako podatnik VAT, a w konsekwencji czynności dokonywane przez Gminę w ramach wykonywania zadań własnych nie stanowią czynności podlegających VAT.

Wyjątkowo opodatkowaniu podatkiem VAT mogą podlegać czynności niestanowiące wykonywania zadań własnych Gminy lub czynności mieszczące się w ramach jej zadań własnych, ale dokonywane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 10 i 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym do zadań własnych gminy należą sprawy w zakresie kultury fizycznej i turystyki w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych. Infrastruktura w ramach inwestycji stanowić będzie własność Gminy i będzie wykorzystywana do realizacji zadań własnych w zakresie zbiorowych potrzeb jej mieszkańców, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Ponadto, Gmina nie będzie wykorzystywała zrealizowanej inwestycji do czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy Gminie nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących poniesione wydatki na realizację zadania polegającego na zagospodarowaniu przestrzeni publicznej poprzez budowę wiaty turystycznej wraz z wyposażeniem, z tego względu, że Gmina realizując inwestycje i nabywając niezbędne towary i usługi nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT, a wydatki poniesione na realizację inwestycji nie będą związane z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT. Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości wskazanego powyżej stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)  dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Pod pojęciem działalności gospodarczej należy rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp. umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 10 i 15 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy z zakresu kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.