Brak prawa do odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków związanych z realizacją zadania. - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.297.2023.1.MM

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 6 czerwca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.297.2023.1.MM

Temat interpretacji

Brak prawa do odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków związanych z realizacją zadania.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 maja 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków związanych z realizacją zadania pn. (…).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina zamierza zrealizować projekt w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, operacje typu „Budowa i modernizacja dróg lokalnych”, w ramach poddziałania „(…)”. W ramach projektu Gmina (…) realizować będzie zadanie pn. „(…)”.

Zakres ww. inwestycji obejmuje w szczególności: roboty w zakresie przygotowania terenu pod budowę, roboty pomiarowe, roboty rozbiórkowe, roboty ziemne, elementy drogowe - krawężniki i obrzeża, warstwy technologiczne, podbudowy pod nawierzchnie, nawierzchnie, odtworzenie nawierzchni, organizacja ruchu i roboty towarzyszące. Ponadto przewidziane są roboty budowlane w zakresie budowy linii napowietrznych i energetycznych.

Celem inwestycji jest poprawa integralności sieci drogowej, umożliwienie lokalnego rozwoju, jak również poprawa bezpieczeństwa.

Gmina jest czynnym podatnikiem podatku VAT. W ramach realizowanego projektu Gmina będzie nabywała usługi budowlane, a faktury będą wystawiane na Gminę z naliczonym podatkiem VAT. Usługi nabywane w ramach projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Projekt będzie realizowany na potrzeby Gminy do wykonywania zadań publicznych. Infrastruktura powstała w wyniku realizacji projektu będzie ogólnodostępna, a korzystanie z niej będzie nieodpłatne. Nie planuje się również przekazania prawa własności wybudowanej infrastruktury.

Pytanie

Czy Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych związanych z realizacją zadania: „(...)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, realizacja ww. projektu nie będzie służyła sprzedaży opodatkowanej, w związku z czym nie występują czynności opodatkowane, co wyklucza możliwość odliczenia podatku VAT zawartego w wystawionych przez wykonawców fakturach VAT.

W przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowanie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, bowiem jak wskazano wyżej, obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie w ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a jedną z podstawowych przesłanek pozwalających na odliczenie podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Realizowany przez Gminę projekt będzie ogólnodostępny, publiczny i nieodpłatny, niezwiązany z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawcy.

W związku z powyższym, w tym zakresie Gmina nie jest podatnikiem podatku VAT i korzysta z wyłączenia, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ww. ustawy o podatku od towarów i usług. Projekt zostanie zrealizowany przez Gminę w celu wykonywania nałożonych na Gminę obowiązkowych zadań publicznych (zadań własnych) określonych ustawą o samorządzie gminnym. Inwestycja po zrealizowaniu nie będzie związana z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, nie będą świadczone żadne odpłatne usługi, a co za tym idzie Gmina nie osiągnie dochodu w wyniku ich realizacji. Celem inwestycji jest poprawa integralności sieci drogowej oraz umożliwienie lokalnego rozwoju wraz z poprawą bezpieczeństwa.

Wobec powyższego Gmina uznaje, że nie będzie miała prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych związnych z realizacją zadania - „(...)”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W świetle tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usług;.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy: transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Podkreślić należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

 Działalność gospodarcza, na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE. L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:  gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Oznacza to, że w pozostałym zakresie np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT.

Zatem, Gmina wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT. Natomiast zadania realizowane przez Gminę, wskazane w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, tj. zadania własne nałożone na gminę na podstawie odrębnych przepisów, nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków związanych z realizacją zadania pn. (…)”.

Jak wskazano na wstępie, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zatem podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie zostaną spełnione, ponieważ - jak wynika z okoliczności przedstawionych we wniosku – efekty powstałe w ramach z realizacją zadania pn. „(…)nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest czynnym podatnikiem VAT. Planujecie Państwo realizację zadania pn. „(…)”. Zakres ww. inwestycji obejmuje w szczególności: roboty w zakresie przygotowania terenu pod budowę, roboty pomiarowe, roboty rozbiórkowe, roboty ziemne, elementy drogowe - krawężniki i obrzeża, warstwy technologiczne, podbudowy pod nawierzchnie, nawierzchnie, odtworzenie nawierzchni, organizacja ruchu i roboty towarzyszące, jak również roboty budowlane w zakresie budowy linii napowietrznych i energetycznych. W ramach realizowanego projektu Gmina będzie nabywała usługi budowlane, a faktury będą wystawiane na Gminę z naliczonym podatkiem VAT. Zgodnie z Państwa wskazaniem, usługi nabywane w ramach projektu nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Infrastruktura powstała w wyniku realizacji projektu będzie ogólnodostępna, a korzystanie z niej będzie nieodpłatne. Projekt będzie realizowany na potrzeby Gminy do wykonywania zadań publicznych. Celem inwestycji jest poprawa integralności sieci drogowej, umożliwienie lokalnego rozwoju, jak również poprawa bezpieczeństwa. Tym samym w analizowanym przypadku nie poniesiecie Państwo wydatków w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, lecz w związku z realizacją zadań własnych nałożonych na Państwa przepisami określonymi w ustawie o samorządzie gminnym, z tytułu których nie występujecie Państwo jako podatnicy podatku VAT.

Mając zatem na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz okoliczności sprawy, stwierdzić należy, że nie będzie Państwu przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków, które zostaną poniesione na realizację zadania pn. (…). Wynika to z faktu, że w analizowanym przypadku nie są spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, ponieważ wskazane we wniosku zadanie będziecie Państwo realizować w ramach przydzielonych ustawą o samorządzie gminnym zadań własnych, zatem w odniesieniu do zadania nie będziecie występować w charakterze podatnika VAT. Ponadto efekty powstałe w ramach ww. zadania nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując, nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją zadania pn. „(…)”.

Tym samym, Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.