Brak prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że stanowisko Państwa Gminy w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 kwietnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 5 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania pn. „…”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Państwa Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego jest od 01.01.2017 r. czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Jest jednym scentralizowanym ze swoimi jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi podatnikiem podatku od towarów i usług. Obecnie Państwa Gmina składa deklaracje VAT-7 za miesięczne okresy rozliczeniowe.

Wśród katalogu zadań własnych gminy w art. 7 ust. 1 i 5 ustawy o samorządzie gminnym znajdują się zadania z zakresu ochrony środowiska, a więc również zadania z zakresu gospodarki odpadami. Dlatego też Państwa Gmina planuje realizację zadania polegającego na nieodpłatnej zbiórce odpadów niebezpiecznych (azbestu) od mieszkańców Państwa Gminy.

Wyroby azbestowe na terenie Państwa Gminy to głównie eternit płaski i falisty pokrywający dachy budynków mieszkalnych, inwentarskich, gospodarczych, garaży i wiat znajdujących się w gospodarstwach rolnych zlokalizowanych w obrębie 54 miejscowości. Wg inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest sporządzonej w 2012 r. na terenie Państwa Gminy znajduje się około 6000 Mg wyrobów zawierających azbest z tego 100 Mg są to płyty luzem, zaś 5900 Mg są to wyroby znajdujące się na dachach budynków. Wyroby te z uwagi na zły stan techniczny stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt przebywających lub użytkujących obiekty budowlane jak również stanowią istotne zagrożenie dla środowiska naturalnego pod postacią niewłaściwego sposobu usuwania tych wyrobów i gospodarowania powstałymi odpadami azbestowymi (niebezpiecznymi).

Realizowane zadanie będzie obejmować odbiór od mieszkańców Państwa Gminy ok. 150 Mg wyrobów zawierających azbest (głównie jest to eternit), przygotowanie do transportu, transport oraz przekazanie do składowania na składowisku odpadów. W pierwszej kolejności odebrane będą płyty luzem (zdjęte z dachów w latach wcześniejszych i w okresie po sporządzeniu inwentaryzacji, które są zmagazynowane w gospodarstwach oraz te, które nie zostały nigdy użyte do pokrycia dachów).

Państwa Gmina nie będzie zawierać umów z poszczególnymi osobami fizycznymi i prawnymi na wykonanie prac w ramach przedmiotowego zadania. Osoby fizyczne i prawne nie będą wnosiły na rzecz Państwa Gminy żadnych wpłat z tytułu realizacji zadania.

Realizacja zadania pn. …, przyczyni się do sukcesywnej eliminacji wyrobów zawierających azbest jako odpadów niebezpiecznych poprzez usunięcie ze środowiska naturalnego wyrobów szkodliwych dla zdrowia ludzi i zwierząt oraz środowiska przyrodniczego i zastąpienie ich materiałami przyjaznymi środowisku. Ponadto realizacja zadania przyczyni się do spełnienia wymogów i standardów ochrony środowiska określonych w prawie krajowym i unijnym oraz podniesienia stanu wiedzy w zakresie sposobu bezpiecznego postępowania z tymi wyrobami.

Wykonawca zadania wyłoniony zostanie na podstawie ustawy prawo zamówień publicznych. Wykonawca zadania pn. …. zostanie wybrany przez Państwa w wyniku zapytania ofertowego. Umowę z wykonawcą przedmiotowego zadania będzie zawierała Państwa Gmina. Po wykonaniu zadania wykonawca wystawi fakturę obciążającą zamawiającego, a więc Państwa Gminę. Państwa Gmina będzie opłacała faktury za odbiór, przygotowywanie do transportu, transport i unieszkodliwiane wyrobów zawierających azbest.

Zadanie będzie sfinansowane ze środków z dotacji Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w wysokości nie więcej niż 90% i środków własnych budżetu Gminy 10%.

Państwa Gmina nie może przeznaczyć otrzymanego dofinansowania na inny cel, ponieważ zgodnie z umową, która będzie zawarta z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Gmina zobowiązuje się do przeznaczenia dotacji wyłącznie na dofinansowanie zadania pn. …..

Dofinansowanie będzie stanowiło dopłatę do ogólnej działalności Wnioskodawcy w zakresie realizacji zadania.

We wniosku o dofinansowanie należy wskazać, czy Wnioskodawca (Gmina) ma prawną możliwość odliczenia podatku VAT przy realizacji tego zadania. W powyższej sprawie Fundusz wymaga przedstawienia indywidualnej interpretacji z właściwej Izby Skarbowej, że Państwa Gmina nie ma prawnej możliwości odliczenia podatku VAT. Gmina z tytułu realizacji tego zadania nie będzie osiągała żadnych przychodów podlegających opodatkowaniu.

Efekty zrealizowanego zadania pn. „…” będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Usuwanie odpadów niebezpiecznych (w tym azbestu), bez wątpienia należy traktować jako działanie na rzecz ochrony środowiska, którego finansowanie należy do zadań własnych gminy. Przez osiągany efekt realizuje się wspólny cel konstytucyjny - ochronę środowiska, w tym życia i zdrowia ludzi, czyli czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy Państwa Gmina ma prawną możliwość odliczenia podatku VAT przy realizacji powyższego zadania?

Państwa stanowisko w sprawie

Podstawowa zasada dotycząca prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług wyrażona została w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z treści cytowanego wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystania z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Usuwanie odpadów niebezpiecznych (w tym azbestu), bez wątpienia należy traktować jako działanie na rzecz ochrony środowiska, którego finansowanie należy do zadań własnych gmin. Oferowane przez gminę usługi usuwania azbestu nie stanowią przejawu jej działalności gospodarczej i nie „odsprzedaje” ona nabytych przez siebie usług mieszkańcom. To bowiem nie wykonawca realizuje zadanie usuwania azbestu, lecz gmina, która je jednocześnie finansuje.

Wykonawca z tytułu świadczonych usług, w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, wystawia na rzecz Gminy faktury za wykonane usługi usuwania azbestu (a więc odpadów niebezpiecznych niebędących odpadami komunalnymi) z danych nieruchomości podmiotów, które przystąpiły do realizacji programu. Wykonawca otrzymuje wynagrodzenie od Gminy, zaś mieszkańcy nie ponoszą na rzecz żadnego z tych podmiotów (gminy, wykonawcy) żadnych opłat związanych z usunięciem azbestu.

Wyboru wykonawcy dokonuje Gmina i to ona zawiera z tym podmiotem umowę o odbiór i  unieszkodliwienie azbestu.

Gmina nie działa jako podatnik podatku VAT prowadzący działalność gospodarczą, lecz jako organ władzy publicznej, realizując pewien wycinek władztwa publicznego w sposób znamienny dla organu publicznego, wykonując postawione przed nią zadanie publiczne polegające na usunięciu wyrobów zawierających azbest. W tym obszarze swojej działalności sektorowej, Gmina nie występuje w charakterze przedsiębiorcy świadczącego usługi w warunkach rynkowych (komercyjnych), skierowanych do nieograniczonego grona zainteresowanych, lecz tylko mieszkańców, którzy na swoich nieruchomościach mają jeszcze wyroby zawierające azbest i zechcą się ich dobrowolnie pozbyć. Gmina nie realizuje przedsięwzięcia gospodarczego w sferze obrotu prywatnoprawnego i nie świadczy na rzecz mieszkańców odpłatnych usług przy wykorzystaniu jakichkolwiek dóbr, za które miałaby otrzymywać ekwiwalentne wynagrodzenie, lecz wykonuje spoczywający na niej publicznoprawny obowiązek ochrony środowiska poprzez eliminowanie azbestu (odpadu niebezpiecznego) z terenu Gminy.

Gmina zachęca mieszkańców do wzięcia udziału w programie brakiem odpłatności w usunięciu azbestu z terenu ich nieruchomości. Korzyść z usunięcia azbestu jest zaś obopólna. Jest wartością wspólną dla całej społeczności lokalnej, a przez osiągany efekt realizuje się wspólny cel konstytucyjny - ochronę środowiska, w tym życia i zdrowia ludzi. Usuwanie z przestrzeni odpadów niebezpiecznych, bez wątpienia należy traktować jako działanie na rzecz ochrony środowiska, którego finansowanie należy do zadań własnych gminy, określone w art. 403 ust. 2 i 3 ustawy - Prawo ochrony środowiska.

Gmina nie ma prawnej możliwości odliczenia podatku VAT przy realizacji zadania pn. „…”.

Efekty zrealizowanego zadania będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Będzie to realizacja zadania własnego gminy - usuwanie odpadów niebezpiecznych. Gmina realizuje zadanie publiczne, jako organ władzy publicznej - obowiązek ochrony środowiska poprzez eliminowanie azbestu, czyli realizuje czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Gmina nie realizuje przedsięwzięcia gospodarczego w sferze obrotu prywatnoprawnego i nie świadczy na rzecz mieszkańców odpłatnych usług, więc Gmina nie może skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego, przy realizacji zadania „….”, a zakupy nie są związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, uznano za prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 ustawy:

Art. 87 ust. 1 ustawy stanowi:

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – świadczenie na rzecz mieszkańców jest nieodpłatne, zadanie to będzie realizowane poza zakresem działalności gospodarczej i efekty zrealizowanego zadania będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym, Państwa Gmina nie będzie miała prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi z tytułu realizacji ww. zadania. Tym samym, z tego tytułu nie będzie Państwa Gminie przysługiwało prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis sprawy, stwierdzam, że Państwa Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją zadania pn. „…”, ponieważ efekty zrealizowanego zadania nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Państwa stanowisko uznałem za prawidłowe, ponieważ, pomimo częściowo odmiennej argumentacji, wywiedli Państwo prawidłowy skutek prawny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które przedstawiła Państwa Gmina i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku oraz własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznaczam także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, niniejsza interpretacja została wydana na podstawie okoliczności sprawy, z których wynika, że efekty zrealizowanego zadania będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Powyższe przyjęto jako element opisu sprawy i organ nie dokonywał w tym zakresie oceny. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli sytuacja Państwa Gminy będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i Państwa Gmina zastosuje się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).