Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 czerwca 2023 r. (data wpływu 27 czerwca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania: (…)

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania: (…)

Opis zdarzenia przyszłego

(…) (dalej: „Pożyczkodawca”) zamierza udzielać za wynagrodzeniem w postaci odsetek pożyczek pieniężnych spółce (…) (dalej: „Pożyczkobiorca”) na podstawie umów cywilnoprawnych. Pożyczkodawca nie wyklucza, że w przyszłości będzie udzielał takich pożyczek również innym podmiotom. Umowy pożyczki będą zawierane w Polsce. Jedynym udziałowcem Pożyczkodawcy jest Pożyczkobiorca (Pożyczkobiorca posiada 100% udziałów w kapitale Pożyczkodawcy). Obie spółki prowadzą działalność gospodarczą przede wszystkim w zakresie zbierania, przetwarzania i unieszkodliwiania (…). Pożyczkodawca zamierza rozszerzyć zakres prowadzonej działalności gospodarczej o udzielanie pożyczek pieniężnych w celu zainwestowania nadwyżek finansowych pochodzących przede wszystkim z zysku wypracowanego z pozostałych rodzajów działalności i uzyskania w ten sposób dodatkowego wynagrodzenia w postaci odsetek. Pożyczkobiorca natomiast jest zainteresowany uzyskaniem dodatkowego źródła finansowania w celu zapewnienia sobie środków do prowadzenia swojej bieżącej działalności.

Zarówno Pożyczkodawca, jak i Pożyczkobiorca są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Kwoty kapitału udzielonych pożyczek oraz wysokość ich oprocentowania (w tym ewentualnych dodatkowych odsetek za zwłokę), a także terminy ich udostępnienia i zwrotu będą wynikały z umów zawartych między Pożyczkodawcą, a Pożyczkobiorcą. Pożyczkodawca zamierza wystawiać faktury w celu udokumentowania kwot otrzymanych odsetek od pożyczek. Pożyczkodawca nie skorzystał z uprawnienia wyrażonego w art. 43 ust. 22 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.; dalej: „u.p.t.u.”), a zatem nie zrezygnował ze zwolnienia od podatku usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczenie pytania jak we wniosku)

1.   Czy udzielając pożyczek, Pożyczkodawca będzie występował w roli podatnika podatku od towarów i usług, a w rezultacie wynagrodzenie w postaci odsetek od udzielonych pożyczek będzie korzystało ze zwolnienia z podatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u.?

Zdaniem zainteresowanych udzielając pożyczek, Pożyczkodawca będzie występował w roli podatnika podatku od towarów i usług, a w rezultacie wynagrodzenie w postaci odsetek od udzielonych pożyczek będzie korzystało ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 7 ust. 1 u.p.t.u. przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel [...]. W myśl art. 8 ust. 1 u.p.t.u. przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 [...]. Aby jednak dana czynność była opodatkowana VAT, musi zostać wykonana przez podatnika tego podatku w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej. Art. 15 ust. 1 u.p.t.u. stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 u.p.t.u. działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z brzmieniem art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Analizując powyższe regulacje, można dojść do wniosku, że udzielenie przez Pożyczkodawcę oprocentowanej pożyczki Pożyczkobiorcy będzie świadczeniem, które należy uznać za odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Będzie więc zasadniczo podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, pod warunkiem, że pożyczka będzie udzielona przez podatnika VAT w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej. Biorąc pod uwagę przytoczoną wyżej definicję działalności gospodarczej, trzeba stwierdzić, że zarówno Pożyczkodawca, jak i Pożyczkobiorca jako osoby prawne świadczące w sposób ciągły i w celach zarobkowych usługi wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u., a w konsekwencji należy ich uznać za podatników VAT na podstawie art. 15 ust. 1 u.p.t.u. Za powyższym stwierdzeniem przemawia również fakt, że środki przeznaczone na udzielenie pożyczki są wypracowywane w ramach prowadzonej przez Pożyczkodawcę działalności gospodarczej.

Sam fakt wykonywania czynności opodatkowanej przez podatnika VAT w ramach prowadzonej przez niego działalności nie oznacza jeszcze, że wystąpi podatek do zapłaty. Ustawodawca zdecydował się bowiem zwolnić określone kategorie czynności od podatku. Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u. zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Ustawodawca przewidział jednak również możliwość rezygnacji z tego zwolnienia i wyboru opodatkowania tych czynności przez podatnika. Stosownie do art. 43 ust. 22 u.p.t.u. podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że: 1) jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny; 2) złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Na podstawie powyższych przepisów i opisu zdarzenia przyszłego można dojść do konkluzji, że udzielenie przez Pożyczkodawcę oprocentowanej pożyczki Pożyczkobiorcy będzie czynnością opodatkowaną VAT, lecz korzystającą ze zwolnienia z tego podatku. Jak zostało bowiem wcześniej wykazane, umowa pożyczki jest usługą, a Pożyczkodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług wykonującym samodzielnie działalność gospodarczą. Jednocześnie Pożyczkodawca nie skorzystał z możliwości rezygnacji ze zwolnienia pożyczki od podatku i nie wybrał jej opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 22 u.p.t.u.

Powyższe stanowisko zostało wielokrotnie potwierdzone w wydawanych przez tut. Organ interpretacjach indywidualnych. Tytułem przykładu można wskazać:

-  interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 kwietnia 2019 r. (sygn. 0112-KDIL1-2.4012.81.2019.1.DC);

-  interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 grudnia 2021 r. (sygn. 0112-KDIL3.4012.381.2021.1.AW);

-  interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 września 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.607.2022.2.IO);

-  interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 października 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.608.2022.3.IO);

-  interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 5 października 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.639.2022.1.IO);

-  interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 grudnia 2022 r. (sygn. 0112-KDIL1-2.4012.535.2022.1.PM).

W konsekwencji należy stwierdzić, że udzielając pożyczek, Pożyczkodawca będzie występował w roli podatnika podatku od towarów i usług, a w rezultacie wynagrodzenie w postaci odsetek od udzielonych pożyczek będzie korzystało ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT,

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy,

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy,

Należy zauważyć, iż pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej.

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1)w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

2)świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy,

Według ust. 2 powołanego artykułu:

Z opisu sprawy wynika, że (…) (Pożyczkodawca - Zainteresowany, niebędący stroną postępowania) zamierza udzielać Państwu (Pożyczkobiorcy - Zainteresowany będący stroną postępowania) - za wynagrodzeniem w postaci odsetek – pożyczek pieniężnych na podstawie umów cywilnoprawnych. Umowy pożyczki będą zawierane w Polsce. Zarówno Państwo jak i Pożyczkodawca jesteście zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Kwoty kapitału udzielonych pożyczek oraz wysokość ich oprocentowania (w tym ewentualnych dodatkowych odsetek za zwłokę), a także terminy ich udostępnienia i zwrotu będą wynikały z umów zawartych między Państwem, a Pożyczkodawcą. Pożyczkodawca zamierza wystawiać faktury w celu udokumentowania kwot otrzymanych odsetek od pożyczek. Pożyczkodawca nie skorzystał z uprawnienia wyrażonego w art. 43 ust. 22 ustawy o podatku od towarów i usług tzn. nie zrezygnował ze zwolnienia od podatku usług, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy, Państwa wątpliwości w zakresie podatku od towarów i usług dotyczą kwestii czy udzielając pożyczek, Pożyczkodawca będzie występował w roli podatnika podatku od towarów i usług, a w rezultacie wynagrodzenie w postaci odsetek od udzielonych pożyczek będzie korzystało ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.).

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego,

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Czynność polegająca na udzieleniu pożyczki pieniężnej podlegającej oprocentowaniu stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu jej udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy ta czynność nie znajduje się w jej zakresie przedmiotowym.

Charakter i cechy usługi udzielenia pożyczki, wskazują że czynność ta mieści się w definicji pojęcia „działalność gospodarcza”. W świetle art. 15 ust. 2 zdanie drugie działalność gospodarcza „obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”. Niewątpliwie przekazanie środków pieniężnych (a zatem wartości o charakterze niematerialnym) na rzecz pożyczkobiorcy, na określony okres czasu, za ustalonym wynagrodzeniem (oprocentowaniem), uzyskiwanym w ustalonych okresach rozliczeniowych, stanowi wykorzystywanie tych środków w sposób ciągły i w celach zarobkowych. Usługa tego rodzaju mieści się zatem w pojęciu „działalność gospodarcza” zdefiniowanym w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że wskazana we wniosku czynność udzielania Państwu odpłatnych pożyczek przez Pożyczkodawcę spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, zaś Pożyczkodawcę uznać za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji wskazana we wniosku czynność udzielenia pożyczek, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Trzeba przy tym zauważyć, że zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Regulacje w zakresie zwolnień od podatku zostały zawarte m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy,

Natomiast stosownie do art. 43 ust. 22 ustawy,

Zatem w odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, należy wskazać, że czynność udzielania Państwu odpłatnych pożyczek przez Pożyczkodawcę, stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie, a Pożyczkodawca nie skorzystał z uprawnienia wyrażonego w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT, to usługa udzielania pożyczek przez Pożyczkodawcę na Państwa rzecz korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Dodatkowo należy wskazać, że zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, może mieć zastosowanie do czynności udzielania pożyczek, których miejscem świadczenia jest terytorium Polski.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. Ocena prawna Państwa stanowiska w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanych. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz własnym stanowisku (w tym m.in. kwestia, że Pożyczkodawca nie wyklucza, że w przyszłości będzie udzielał takich pożyczek innym podmiotom), które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

(…) (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…), (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.