Interpretacja indywidualna - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.630.2025.2.IZ

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 28 października 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.630.2025.2.IZ

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie:

  • braku obowiązku zapłaty podatku VAT z faktur wystawionych 31 lipca 2024 r. – jest nieprawidłowe,
  • braku obowiązku wykazania i rozliczenia faktur i faktur korygujących w rozliczeniach JPK VAT oraz braku prawa do zmniejszenia podatku należnego z tytułu wystawionych faktur korygujących za miesiąc grudzień 2024 r. – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 lipca 2025 r. wpłynął Pana wniosek. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług dotyczący rozliczenia wystawionych faktur i faktur korygujących. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 1 września 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT prowadzącym działalność gospodarczą na własne nazwisko. Wnioskodawca jest również Prezesem Zarządu jak i udziałowcem spółki A. Sp. z o.o. (dalej: „Spółka”) - poprzez spółkę B. Sp. z o.o. SK. Spółka zajmuje się m.in. sprzedażą oraz wynajmem nieruchomości. Spółka posiadała kilka nieruchomości, które były przedmiotem najmu.

W połowie 2023 roku – Wnioskodawca jako Prezes Zarządu Spółki w rozmowie z Panem X poinformował go, że Spółka planuje w przyszłości sprzedaż konkretnie wymienionych lokali użytkowych. Informacja ta została przekazana w imieniu Spółki, a nie działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Po ponad roku, 6 czerwca 2024 r., Pan X zadzwonił do Wnioskodawcy z zapytaniem, czy wskazane lokale są nadal dostępne – rozmowa dotyczyła zakupu lokali przez jego dzieci, finansowanego przez niego.

Bezpośrednio po rozmowie z Panem X, Wnioskodawca działając jako Prezes Spółki A. Sp. z o.o. wysłał do Pana X informację z lokalizacją lokalu 1 należącego do Spółki (sms dnia 6 czerwca 2024 r. (...)). Następnie po dwóch dniach Wnioskodawca wysłał kolejnego smsa z informacją o chęci sprzedaży również drugiego lokalu należącego do Spółki (sms dnia 8 czerwca 2024 r. (...)) wraz ze wskazaniem lokalizacji. Informacje te zostały przekazane w imieniu Spółki, która posiadała te lokale i zamierzała je sprzedać, a nie działalności gospodarczej Wnioskodawcy, która w momencie wysyłania tych wiadomości nie była właścicielem tych lokali ani nie łączyła jej żadna umowa o współpracy w zakresie sprzedaży tych lokali ze Spółką.

Po tym kontakcie 13 czerwca 2024 r. Spółka, bezpośrednio, przesłała oferty sprzedaży omawianych 3 nieruchomości na adres e-mail rodziny Państwa X.

Po przygotowaniu przez Spółkę materiałów dotyczących sprzedaży opisanych trzech lokali dla Państwa X, Spółka zdecydowała o rozpoczęciu poszukiwania również innych klientów na te nieruchomości (w celu wzmocnienia pozycji negocjacyjnej lub ich sprzedaży komuś innemu gdyby Państwo X nie zdecydowali się na zakup).

Następnie 15 czerwca 2024 r. podpisane zostały umowy pośrednictwa przy sprzedaży 3 omawianych nieruchomości z firmą Wnioskodawcy – C., jako osobą prowadzącą działalność gospodarczą. Umowy nie zawierały jakichkolwiek informacji, że przed ich podpisaniem firma C. zgłosiła Spółce jakiegokolwiek klienta, bo takiego zgłoszenia i jakichkolwiek czynności nie było.

Spółka od początku samodzielnie prowadziła rozmowy z Panem X, który sam skontaktował się ze Spółką 6 czerwca 2024 r., tj. 9 dni przed podpisaniem umów pośrednictwa. W związku z powyższym kupujący, w żadnym przypadku nie mógł być objęty umową pośrednictwa, a firma C. w dniu kontaktu spółki A. Sp. z o.o. z Panem X, nie miała nawet wiedzy, że takie umowy pośrednictwa zostaną w przyszłości podpisane, tj. 15 czerwca 2024 r. pomiędzy firmą C. a spółką A. Sp. z o.o.

Ponadto, jako że Wnioskodawca jest zarówno Prezesem Zarządu jak i udziałowcem Spółki (poprzez spółkę B. Sp. z o.o. SK), ustalenia pomiędzy Wnioskodawcą, a Spółką dotyczące usługi pośrednictwa, powinny zostać potwierdzone umową pośrednictwa pomiędzy Wnioskodawcą i Spółką, której Wnioskodawca jest Prezesem Zarządu.

Zgodnie z kodeksem spółek handlowych przy zawarciu takiej umowy - Spółka powinna być reprezentowana przez pełnomocnika powołanego uchwałą wspólników, co niestety nie miało miejsca w stanie faktycznym.

W związku z tym, przy późniejszej weryfikacji, umowy pośrednictwa 15 czerwca 2024 r. okazały się nieważne.

18 czerwca 2024 r., tj. pięć dni po wysłaniu ofert, a dwa dni po podpisaniu nieważnej umowy pośrednictwa, odbyło się spotkanie negocjacyjne między Spółką, a rodziną X. Po spotkaniu sporządzono protokół z negocjacji. W spotkaniu, pomimo zawartej (nieważnej) umowy pośrednictwa, nie uczestniczyła firma Wnioskodawcy, bo to nie ona zgłosiła Spółce kupującego. Stronami negocjacji byli wyłącznie:

  • Spółka jako sprzedający,
  • dzieci Pana X jako nabywcy,
  • Pan X jako finansujący.

W związku z tym, że transakcja sprzedaży nieruchomości przez Spółkę została potwierdzona i wynegocjowana samodzielnie przez Spółkę 18 czerwca 2024 r., firma Wnioskodawcy zaniechała wykonywania jakichkolwiek czynności związanych z pośrednictwem, gdyż nie było już takiej potrzeby.

Wnioskodawca nie zamieszczał ogłoszeń, nie podejmował działań marketingowych ani operacyjnych. Nie istnieją żadne dowody wykonania przez firmę Wnioskodawcy jakichkolwiek usług, ponieważ takie działania nie miały miejsca.

W ramach rutynowego rozliczenia, jako osoba prowadząca działalność gospodarczą w dniu 31 lipca 2024 r. Wnioskodawca omyłkowo wystawił faktury za pośrednictwo, zakładając błędnie, że doszło do wykonania świadczenia i zawarta umowa była ważna.

Ponieważ Wnioskodawca działa równolegle jako Prezes Zarządu Spółki oraz właściciel działalności gospodarczej, ten błąd został nieświadomie powielony również po stronie Spółki - faktury zostały opłacone.

Po analizie przez doradcę podatkowego i prawnika - ich zdaniem :

  • nie doszło do wykonania żadnej usługi pośrednictwa,
  • wystawienie i opłacenie faktur było błędem formalnym,
  • umowy były nieważne.

W związku z tym faktury wystawione przez Wnioskodawcę jako osobę prowadzącą działalność gospodarczą zostały skorygowane do zera – na podstawie faktur korygujących wystawionych 31 grudnia 2024 r., środki zostały zwrócone Spółce. Spółka otrzymała faktury korygujące 31 grudnia 2024 r. Informację potwierdzającą datę otrzymania faktur korygujących przez Spółkę Wnioskodawca otrzymał 31 grudnia 2024 r.

Uzupełninie opisu stanu faktycznego

Działalność gospodarcza Wnioskodawcy została zarejestrowana w CEIDG od 17 czerwca 2022 r. Działalność ta to: 70.22.Z Pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania, 64.19.Z Pozostałe pośrednictwo pieniężne, 64.99.Z Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, 68.31.Z Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami, 74.90.Z Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana, 82.11.Z Działalność usługowa związana z administracyjną obsługą biura, 82.19.Z Wykonywanie fotokopii, przygotowywanie dokumentów i pozostała specjalistyczna działalność wspomagająca prowadzenie biura.

15 czerwca 2024 r. Wnioskodawca zawarł ze Spółką jedną umowę pośrednictwa. Umowa pośrednictwa z mocy prawa była nieważna.

Wnioskodawca nie podjął żadnych czynności na podstawie zawartej ze Spółką umowy pośrednictwa.

Otrzymana wpłata od Spółki nie stanowiła zaliczki na poczet przyszłej usługi pośrednictwa.

Otrzymana wpłata od Spółki nie stanowiła wynagrodzenia za usługi pośrednictwa.

Wystawione przez Wnioskodawcę faktury nie potwierdzają rzeczywistych zdarzeń gospodarczych – nie potwierdzają wykonania przez Wnioskodawcę usług pośrednictwa, nie potwierdzają otrzymanych zaliczek na poczet przyszłej usługi pośrednictwa.

W dniu 31 lipca 2024 r. Wnioskodawca wystawił trzy faktury na Spółkę wskazując jako tytuł usługi pośrednictwa.

Faktury zostały ujęte przez Wnioskodawcę w rejestrach JPK i Wnioskodawca rozliczył podatek należny VAT wynikających z wystawionych faktur.

Wnioskodawca zmniejszył podatek należny na podstawie wystawionych faktur korygujących i ujął faktury korygujące w rozliczeniach JPK.

Pytania

1.Czy w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca będzie zobowiązany do wykazania w JPK lub rozliczenia lub zapłaty podatku należnego VAT (w tym również na podstawie art. 108 ustawy o VAT) z tytułu wystawianych 31 lipca 2024 r. na Spółkę faktur – jeżeli Wnioskodawca wystawił faktury korygujące do zera?

2.Czy wystawiając 31 grudniu 2024 r. Spółce faktury korygujące do zera z tytułu opisanego stanu faktycznego jako wystawca – Wnioskodawca będzie uprawniony do zmniejszenia podatku należnego VAT wykazanego na fakturach korygujących z tego tytułu w rozliczeniu JPKVAT za miesiąc grudzień 2024 r., – czy też nie będę zarówno ujmował w rozliczeniach JPK VAT wystawionych błędnych faktur pierwotnych oraz nie będzie ujmował w rozliczeniach JPK VAT również faktur korygujących?

Pana stanowisko w sprawie

Stanowisko podatnika

1.W opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wykazania w JPK lub rozliczenia lub zapłaty podatku należnego VAT (w tym również na podstawie art. 108 ustawy o VAT) z tytułu wystawianych 31 lipca 2024 r. na Spółkę faktur – jeżeli Wnioskodawca wystawił faktury korygujące do zera.

2.Wystawiając 31 grudniu 2024 r. Spółce faktury korygujące do zera z tytułu opisanego stanu faktycznego jako wystawca – Wnioskodawca nie będzie uprawniony do zmniejszenia podatku należnego VAT wykazanego na fakturach korygujących z tego tytułu w rozliczeniu JPK VAT za miesiąc grudzień 2024 r. – w związku z tym nie będzie zarówno ujmował w rozliczeniach JPK VAT wystawionych błędnych faktur pierwotnych oraz nie będzie ujmował w rozliczeniach JPK VAT również faktur korygujących.

UZASADNIENIE

Stosownie do treści art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 10 ustawy, podstawę opodatkowania obniża się o:

1. kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2. wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;

3. zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4. wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Na mocy art. 29a ust. 13 ustawy, w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.

Zgodnie z art. 29a ust. 14 ustawy o VAT, przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.

Zasady wystawiania faktur i faktur korygujących regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy - podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2. wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a. wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b. czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c. dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

W praktyce w obrocie gospodarczym zdarzają się sytuacje, w których należy skorygować uprzednio wystawiony i wprowadzony do obrotu prawnego dokument.

Na mocy art. 106j ust. 1 ustawy - w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1. podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,

2. (uchylony)

3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

5. stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury

- podatnik wystawia fakturę korygującą.

W świetle art. 106j ust. 2 i 2a ustawy - faktura korygująca powinna zawierać:

1. (uchylony)

2. numer kolejny oraz datę jej wystawienia;

2a. numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur fakturę, której dotyczy faktura korygująca - w przypadku faktury korygującej w postaci faktury ustrukturyzowanej;

3. dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:

a. określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-5,

b. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;

4. (uchylony)

5. jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego - odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;

6. w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 - prawidłową treść korygowanych pozycji.

Faktura korygująca może zawierać:

1. wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA” albo „KOREKTA”;

2. przyczynę korekty.

Z powyższych przepisów wynika, że faktura dokumentuje sprzedaż. Podatnik dokonujący sprzedaży zobowiązany jest do udokumentowania tej czynności poprzez wystawienie faktury. Faktura jest zatem dokumentem (dowodem) potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego dokonanego przez podatnika VAT. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, tj. potwierdza m.in. dostawę towarów i świadczenie usług. Faktura jest niewątpliwie dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego.

Jeżeli po wystawieniu faktury wystąpią zdarzenia mające wpływ na treść wystawionej faktury lub okaże się, że wystawiona faktura zawiera błędy, podatnik wystawia w takim przypadku fakturę korygującą.

Zatem faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu. Przy czym fakturę korygującą wystawić może jedynie podatnik, który wystawił fakturę wymagającą korekty.

Zatem, fakturę korygującą wystawia się w przypadku, gdy podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie, dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań, dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, a także gdy stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury.

Dopuszczalne jest zatem korygowanie „pomyłek w jakiejkolwiek pozycji faktury”, przy czym nie uczyniono żadnych zastrzeżeń co do charakteru tych pomyłek, mogą to być więc - co do zasady - wszelkie możliwe pomyłki.

Najczęściej wystawienie faktury utożsamia się z jej sporządzeniem jako dokumentu oraz przekazaniem innemu podmiotowi, a przez to wprowadzeniem do obrotu prawnego. Jednak wystawienie faktury w znaczeniu literalnym odnosi się do fizycznego utworzenia (wytworzenia) dokumentu, który zawiera dane wynikające z art. 106e ust. 1 ustawy.

Wystawienie faktury, chociaż samo w sobie nie powoduje powstania obowiązku podatkowego, to może powodować zapłatę podatku wykazanego na fakturze, wykazania danych z faktury w ewidencji, informacji podsumowującej czy też deklaracji podatkowej.

Zatem wystawienie faktury związane jest z pewnymi konsekwencjami w sferze podatkowoprawnej.

Stosownie do art. 108 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Powyższy przepis zobowiązuje wystawcę faktury do zapłaty wykazanej w niej kwoty podatku, niezależnie od okoliczności wystawienia takiej faktury. Już samo wystawianie faktur, które nie dokumentują faktycznych zdarzeń gospodarczych skutkuje zaistnieniem obowiązku wynikającego z art. 108 ust. 1 ustawy. Treść powołanego wyżej przepisu art. 108 ust. 1 ustawy wskazuje, że jest on adresowany do wszystkich podmiotów, niezależnie od tego, czy podmiot w nim wymieniony posiada, czy też nie, status podatnika, jak również od tego, czy jest zarejestrowany jako taki podatnik oraz czy jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony. Wynika stąd, że obowiązek zapłaty podatku wykazanego w fakturze na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy powstaje przez sam fakt wystawienia faktury z wykazaną kwotą podatku bez względu na to, czy osoba, która wystawiła fakturę, jest podatnikiem podatku VAT dokonującym czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

W tym miejscu warto zwrócić uwagę na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który w uzasadnieniu wyroku z 18 marca 2021 r., C-48/20, UAB „P” przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w B., odniósł się do zastosowania zasady dobrej wiary podmiotu wystawiającego faktury także w przypadku wszczęcia kontroli podatkowej i możliwości skorygowania błędnego rozliczenia VAT bez ponoszenia jego negatywnych skutków. Jeżeli podatnik wystawił faktury VAT w dobrej wierze, to przepisy krajowe, które nie zezwalają na korektę faktury z nienależnie wykazanym VAT, są niezgodne z zasadami neutralności i proporcjonalności VAT. Jak twierdzi TSUE możliwość dokonania korekty błędnego rozliczenia dokonanego w dobrej wierze powinna mieć zastosowanie także w toku kontroli podatkowej.

W sytuacji będącej przedmiotem niniejszej interpretacji Wnioskodawca nie jest w trakcie kontroli podatkowej, a sam fakt wystawienia faktur korygujących nie był spowodowany działaniami organów podatkowych lecz wewnętrzną weryfikacją samego podatnika.

Zgodnie z ugruntowaną praktyką, w przypadku omyłkowego wystawienia tzw. pustej faktury, jej wystawca może uniknąć związanych z tym konsekwencji, jeżeli „wycofa” taką fakturę z obrotu.

Ma w tym przypadku dwie możliwości. Pierwsza, to tzw. anulowanie wewnętrzne. Jest to jednak możliwe wyłącznie przed przekazaniem egzemplarza faktury dostawcy (przed wprowadzeniem do obrotu prawnego). Druga, to wystawienie faktury korygującej (tzw. faktury korygującej do zera) jeżeli pusta faktura została już wprowadzona do obrotu.

Faktura jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonego zdarzenia gospodarczego), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa.

Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Podatnik wystawia fakturę m.in. w przypadku sprzedaży towaru lub usługi oraz w przypadku otrzymania zaliczki przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. Faktura jest zatem dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego i nierozerwalnie związana jest z powstaniem obowiązku podatkowego.

Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu.

Dokonanie korekty faktury jest możliwe jedynie w przypadku, gdy pierwotna faktura została wprowadzona do obrotu prawnego, tzn. została przyjęta (odebrana) przez nabywcę towaru lub usługi oraz ujęta w jego rozliczeniach. Natomiast nie ma możliwości dokonywania korekty faktury w sytuacji, gdy pierwotna faktura została wystawiona, ale nie weszła do obrotu prawnego, gdyż nie wywołuje wówczas żadnych skutków prawnych.

Co do zasady korygowanie treści pierwotnie wystawionej faktury VAT powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej.

Podsumowując, biorąc pod uwagę wartość formalno-prawną faktury, nie może taka faktura pozostać w obrocie gospodarczym. W takim przypadku istnieje wyłącznie możliwość wystawienia faktury korygującej stosownie do art. 106j ust. 1 pkt 5 ustawy (stwierdzenie pomyłki w jakiejkolwiek pozycji faktury).

W takiej sytuacji rozwiązaniem jest wystawienie przez przedsiębiorcę faktury korygującej „do zera". Transakcja udokumentowana fakturą wystawioną na rzecz nabywcy w rzeczywistości nigdy nie została i nie zostanie zrealizowana.

W tym miejscu należy podkreślić, iż wykazać w JPK VAT należy wyłącznie transakcje podlegające opodatkowaniu VAT – będące odzwierciedleniem zdarzeń gospodarczych. Jeżeli więc nie powstał obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia usług i tym samym wystawiona przez Wnioskodawcę faktura, dokumentuje czynność, która nie miała miejsca i jako taka nie podlega wykazaniu w JPK VAT.

Idąc dalej, skoro błąd został zidentyfikowany przeze Wnioskodawcę i została wystawiona faktura korygująca z własnej inicjatywy (a nie w toku kontroli podatkowej czy postępowania podatkowego inicjowanego przez organy podatkowe) to:

  • wystawiona faktura nie może być uznana za podlegająca opodatkowaniu zgodnie z art. 108 Ustawy o VAT;
  • faktury korygujące nie powinny być uwzględnione w JPK VAT.

W związku z tym Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wykazania w JPK VAT ani do zapłaty podatku VAT wynikającego z wystawionych faktur, a także do wykazania w JPK wystawionych przez Wnioskodawcę faktur korygujących.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest:

  • nieprawidłowe w zakresie braku obowiązku zapłaty podatku VAT z faktur wystawionych 31 lipca 2024 r.,
  • prawidłowe w zakresie braku wykazania i rozliczenia faktur i faktur korygujących w rozliczeniach JPK VAT oraz braku prawa do zmniejszenia podatku należnego z tytułu wystawionych faktur korygujących za miesiąc grudzień 2024 r.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Należy zaznaczyć, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Na podstawie art. 2 pkt 31 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o fakturze - rozumie się przez to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zasady wystawiania faktur regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

Co do zasady, zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 i pkt 4 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

Elementy obowiązkowe, jakie powinna zawierać faktura, zostały wymienione w art. 106e ustawy.

I tak w myśl przepisu art. 106e ust. 1 ustawy:

Faktura powinna zawierać:

1) datę wystawienia

2) kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a oraz pkt 25;

5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;

6) datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;

7) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

8) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

9) cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

10) kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

11) wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

12) stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;

13) sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14) kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

15) kwotę należności ogółem.

Stosownie do zapisu art. 106g ust. 1 ustawy:

Faktury wystawia się co najmniej w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży.

Na podstawie art. 106j. ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1) podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,

2) (uchylony)

3) dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

4) dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

5) stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury – podatnik wystawia fakturę korygującą.

Elementy, jakie powinny znaleźć się na fakturze korygujące zostały określone w art. 106j ust. 2 ustawy.

I tak zgodnie z tym przepisem:

Faktura korygująca powinna zawierać:

1) (uchylony)

2) numer kolejny oraz datę jej wystawienia;

2a) numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur fakturę, której dotyczy faktura korygująca, z wyjątkiem faktur korygujących wystawianych do faktur, dla których nie został nadany numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur;

3) dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:

a) określone w art. 106e ust. 1 pkt 1–5,

b) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;

4) (uchylony)

5) jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego – odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;

6) w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 – prawidłową treść korygowanych pozycji.

W myśl art. 106j ust. 2a ustawy:

Faktura korygująca może zawierać:

1) wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA” albo „KOREKTA”;

2) przyczynę korekty.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a–30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Stosownie do zapisu art. 29a ust. 10 ustawy:

Podstawę opodatkowania obniża się o:

1) kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2) wartość zwróconych towarów i opakowań;

3) zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4) wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Zgodnie z art. 29a ust. 13 ustawy:

W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1–3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki

obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.

W myśl art. 29a ust. 14 ustawy:

Przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.

Zgodnie z art. 99 ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2–10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.

Z wniosku wynika, że jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT prowadzącym działalność gospodarczą między innymi w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Jednocześnie jest Pan Prezesem Zarządu Spółki, która zajmuje się m.in. sprzedażą nieruchomości.

W połowie 2023 roku – jako Prezes Zarządu Spółki poinformował Pan Pana X, że Spółka planuje w przyszłości sprzedaż konkretnie wymienionych lokali użytkowych. Informacja ta została przekazana w imieniu Spółki, a nie prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej. Po ponad roku, 6 czerwca 2024 r., Pan X zadzwonił do Pana z zapytaniem, czy lokale są nadal dostępne – rozmowa dotyczyła zakupu lokali przez jego dzieci, finansowanego przez niego. Bezpośrednio po rozmowie z Panem X, działając jako Prezes Spółki wysłał Pan do Pana X informację z lokalizacją lokalu 1 należącego do Spółki (sms dnia 6 czerwca 2024 r. (...)), następnie po dwóch dniach wysłał kolejnego smsa z informacją o chęci sprzedaży również drugiego lokalu należącego do Spółki (sms dnia 8 czerwca 2024 r. (...)) wraz ze wskazaniem lokalizacji. Informacje te zostały przekazane w imieniu Spółki, która posiadała te lokale i zamierzała je sprzedać, a nie Pana działalności gospodarczej. W momencie wysyłania tych wiadomości nie był Pan właścicielem tych lokali ani nie łączyła Pana żadna umowa o współpracy w zakresie sprzedaży tych lokali ze Spółką. Po tym kontakcie 13 czerwca 2024 r. Spółka, bezpośrednio, przesłała oferty sprzedaży 3 nieruchomości na adres e-mail rodziny Państwa X. Następnie 15 czerwca 2024 r. podpisana została przez Spółkę umowa pośrednictwa przy sprzedaży 3 nieruchomości z Panem jako osobą prowadzącą działalność gospodarczą. Umowy nie zawierały jakichkolwiek informacji, że przed ich podpisaniem Pana firma zgłosiła Spółce jakiegokolwiek klienta, bo takiego zgłoszenia i jakichkolwiek czynności ze strony Pana firmy nie było.

Spółka od początku samodzielnie prowadziła rozmowy z Panem X, który sam skontaktował się ze Spółką 6 czerwca 2024 r., tj. 9 dni przed podpisaniem umów pośrednictwa. W związku z powyższym kupujący, w żadnym przypadku nie mógł być objęty umową pośrednictwa, a Pana firma, nie miała nawet wiedzy, że takie umowy pośrednictwa zostaną w przyszłości, tj. 15 czerwca 2024 r. podpisane ze Spółką. Wskazał Pan, że ustalenia pomiędzy Panem, a Spółką dotyczące usługi pośrednictwa, powinny zostać potwierdzone umową pośrednictwa pomiędzy Panem i Spółką, której jest Prezesem Zarządu. Zgodnie z kodeksem spółek handlowych przy zawarciu takiej umowy - Spółka powinna być reprezentowana przez pełnomocnika powołanego uchwałą wspólników, co nie miało miejsca. W związku z tym, przy późniejszej weryfikacji, umowy pośrednictwa 15 czerwca 2024 r. okazały się nieważne.

18 czerwca 2024 r. tj. pięć dni po wysłaniu ofert, a dwa dni po podpisaniu nieważnej umowy pośrednictwa, odbyło się spotkanie negocjacyjne między Spółką, a rodziną X. Po spotkaniu sporządzono protokół z negocjacji. W spotkaniu, pomimo zawartej (nieważnej) umowy pośrednictwa, nie uczestniczyła Pana firma, bo to nie ona zgłosiła Spółce kupującego. Stronami negocjacji byli wyłącznie:

  • Spółka jako sprzedający,
  • dzieci Pana X jako nabywcy,
  • Pan X jako finansujący.

W związku z tym, że transakcja sprzedaży nieruchomości przez Spółkę została potwierdzona i wynegocjowana samodzielnie przez Spółkę 18 czerwca 2024 r., Pana firma zaniechała wykonywania jakichkolwiek czynności związanych z pośrednictwem, gdyż nie było już takiej potrzeby.

Nie podjął Pan żadnych czynności na podstawie zawartych ze Spółką umów pośrednictwa. Nie zamieszczał ogłoszeń, nie podejmował działań marketingowych ani operacyjnych. Nie istnieją żadne dowody wykonania przez Pana firmę jakichkolwiek usług, ponieważ takie działania nie miały miejsca.

W ramach rutynowego rozliczenia, jako osoba prowadząca działalność gospodarczą w dniu 31 lipca 2024 r. omyłkowo wystawił Pan faktury 3 za pośrednictwo, zakładając błędnie, że doszło do wykonania świadczenia i zawarta umowa była ważna.

Ponieważ działa Pan równolegle jako Prezes Zarządu spółki oraz właściciel działalności gospodarczej, ten błąd został nieświadomie powielony również po stronie Spółki - faktury zostały opłacone.

Otrzymana wpłata od Spółki nie stanowiła zaliczki na poczet przyszłej usługi pośrednictwa, ani nie stanowiła wynagrodzenia za usługi pośrednictwa.

Wystawione przez Pana faktury nie potwierdzają rzeczywistych zdarzeń gospodarczych – nie potwierdzają wykonania usług pośrednictwa nie potwierdzają otrzymanych zaliczek na poczet przyszłej usługi pośrednictwa.

W związku z tym faktury wystawione przez Pana jako osobę prowadzącą działalność gospodarczą zostały skorygowane do zera – na podstawie faktur korygujących wystawionych 31 grudnia 2024 r., środki zostały zwrócone Spółce. Spółka otrzymała faktury korygujące.

31 grudnia 2024 r. otrzymał Pan informację potwierdzającą datę otrzymania faktur korygujących przez Spółkę.

Faktury zostały ujęte przez Pana w rejestrach JPK i rozliczył podatek należny VAT wynikających z wystawionych faktur.

Zmniejszył Pan podatek należny na podstawie wystawionych faktur korygujących i ujął faktury korygujące w rozliczeniach JPK.

Pana wątpliwości dotyczą zapłaty podatku należnego VAT z tytułu faktur wystawianych na Spółkę 31 lipca 2024 r., zmniejszenia podatku należnego na podstawie wystawionych faktur korygujących w rozliczeniu miesiąca grudnia 2024 r. oraz ujęcia wystawionych faktur i faktur korygujących w rozliczeniach JPK VAT.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku VAT faktura jest dokumentem odzwierciedlającym prawidłowy przebieg zdarzenia gospodarczego zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział. Co do zasady zatem, faktura musi być wystawiona zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego w tym względzie. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza np. fakt dostawy określonych towarów i świadczonych usług. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi, a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego. Faktura jest zatem dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego i nierozerwalnie związana jest z powstaniem obowiązku podatkowego, jednakże samo wystawienie faktury nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego.

Ze wskazanych wyżej przepisów wynika również, że jeżeli po wystawieniu faktury wystąpią zdarzenia mające wpływ na treść wystawionej faktury lub okaże się, że wystawiona faktura zawiera błędy, podatnik, wystawia w takim przypadku fakturę korygującą. Fakturę korygującą wystawia się m.in. w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury. Zatem, co do zasady, korygowanie treści pierwotnie wystawionej faktury powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej. Faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu. Zatem, istotą faktur korygujących jest korekta faktur pierwotnych, tak aby dokumentowały rzeczywisty przebieg zdarzeń gospodarczych. Faktury korygujące wystawia się w celu udokumentowania ostatecznej wielkości sprzedaży w danym okresie rozliczeniowym.

Podkreślić trzeba, że ani przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ani przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy nie regulują kwestii dotyczącej anulowania wystawionych faktur. W praktyce jednak – w drodze wyjątku – jest dopuszczalne anulowanie faktury, sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonaniu na nich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wykorzystanie. Należy jednak podkreślić, że anulowanie faktur powinno dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych, które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego.

Jak wyżej wskazano wyżej, samo wystawienie faktury nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego, ale jej wystawienie może powodować zapłatę podatku na niej wykazanego.

Zgodnie bowiem z zapisem art. 108 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Powyższy przepis koresponduje z art. 103 ust. 1 ustawy, na podstawie którego:

Podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.

Przepis art. 108 ust. 1 ustawy zobowiązuje wystawcę faktury do zapłaty wykazanej w niej kwoty podatku, niezależnie od okoliczności wystawienia takiej faktury. Każda zatem faktura z wykazaną kwotą podatku, wprowadzona do obrotu prawnego, powoduje konieczność zapłaty tego podatku. Już samo wystawianie faktur, które nie dokumentują faktycznych zdarzeń gospodarczych, bez względu na ujęcie ich w rejestrach prowadzonych dla celów rozliczenia podatku od towarów i usług oraz wykazanie podatku należnego z nich wynikającego w deklaracji, skutkuje zaistnieniem obowiązków wynikających z art. 108 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Każda osoba, która wprowadza do obrotu prawnego fakturę z wykazaną kwotą podatku (bez względu na powód nieprawidłowego wystawienia faktury) ma obowiązek zapłaty wykazanego w niej podatku VAT.

Podkreślić trzeba, że przepis art. 108 ust. 1 ustawy kreuje obowiązek zapłaty podatku wykazanego w fakturze w oderwaniu od regulacji dotyczących obowiązku podatkowego i zobowiązania podatkowego, chodzi bowiem o obowiązek zapłaty podatku i to obowiązek skonkretyzowany w obrębie tego przepisu, bez związku w szczególności z instytucjami takimi jak obliczenie i wpłacenie podatku za okresy miesięczne, oraz kształtowanie zobowiązania podatkowego według określonych relacji między podatkiem należnym i naliczonym.

Każda faktura zatem z wykazaną kwotą podatku, wprowadzona do obrotu prawnego powoduje konieczność zapłaty tego podatku (należy tutaj mieć również na uwadze regulacje w zakresie powstania obowiązku podatkowego). Obowiązek taki wynika z tego, że faktura w systemie wspólnego podatku VAT pełni rolę dokumentu będącego podstawą dla otrzymującego ją podatnika do obniżenia własnego podatku należnego, jak również zwrotu różnicy podatku.

Prawidłowość ww. stanowiska została potwierdzona w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), m.in. w wyroku w sprawie C-342/87, czy w sprawach połączonych C-78/02 do C-80/02. w którym Trybunał nie zakwestionował obowiązku wystawcy faktury do zapłaty wykazanej w niej kwoty podatku, pomimo uznania, że kwota wykazana na fakturze nie może być zakwalifikowana jako podatek VAT. Podkreślenia wymaga również, iż art. 108 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, podobnie jak ww. art. 203 Dyrektywy 2006/112/WE, ma charakter sankcyjno-prewencyjny, mający zapobiegać nadużyciom w systemie VAT i należy stosować go z uwzględnieniem analizy, czy zaistniała sytuacja wytworzona faktem wystawienia faktury, o której mowa w tym przepisie, niesie za sobą ryzyko jakiegokolwiek obniżenia wpływów z tytułu podatków, zgodnie z zasadą neutralności podatku od towarów i usług.

W kwestii trybu i sposobu rozliczenia podatku zawartego w dokumencie, o którym mowa w art. 108 ust. 1 ustawy stwierdzić należy, że podatek ten winien zostać rozliczony na zasadach ogólnych wynikających z przepisów ustawy tj. art. 103 ustawy.

W sprawie nie będzie miał zastosowania art. 99 ustawy, tym przypadku obowiązek podatkowy jest w szczególny sposób związany z samym faktem wystawienia faktury.

Faktura wystawiona w wyżej wskazanym trybie podlega także przepisom regulującym zasady ich korygowania.

W tym miejscu wskazać trzeba, że faktura z wykazaną kwotą podatku dotycząca czynności, która nie została dokonana na rzecz podmiotu wskazanego na fakturze jako nabywca, nie powinna zostać ujęta w rozliczeniach JPK VAT. W rozliczeniach JPK VAT powinny być uwzględniane jedynie rzeczywiste zdarzenia gospodarczej, tj. dokonywana przez podatnika dostawa towarów i świadczenie usług.

Z przedstawionego przez Pana opisu stanu faktycznego wynika, że w ramach zawartej ze Spółką 15 czerwca 2024 r. umową pośrednictwa przy sprzedaży nieruchomości nie dokonał Pan żadnych czynności. Nie zamieszczał Pan ogłoszeń, nie podejmował działań marketingowych ani operacyjnych.

Wystawione na Spółkę 31 lipca 2024 r. faktury za usługi pośrednictwa przy sprzedaży nieruchomości nie dokumentują rzeczywistych zdarzeń gospodarczych, tj. nie dokumentują świadczonej przez Pana usługi na rzecz Spółki oraz nie dokumentują otrzymania od Spółki zaliczek na poczet przyszłej usługi pośrednictwa przy sprzedaży nieruchomości. Faktury te wystawił Pan omyłkowo. Z okoliczności sprawy wynika, że Spółka otrzymała wystawione przez Pana faktury i uiściła wynikające z nich należności. 31 grudnia 2024 r. wystawił Pan faktury korygujące do zera faktury wystawione 31 lipca 2024 r. W tym samym dniu otrzymał Pan potwierdzenie o ich otrzymaniu przez Spółkę. Zwrócił Pan Spółce otrzymane wynagrodzenie.

Biorąc pod uwagę opis stanu faktycznego nie można zgodzić się z Pana stanowiskiem, że nie jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku VAT wynikającego z wystawionych 31 lipca 2024 r. faktur, które nie dokumentują żadnych zdarzeń gospodarczych. Nawet z wystawioną fakturą, która nie dokumentuje żadnego zdarzenia gospodarczego – tak jak wskazał Pan we wniosku, a na której wykazano kwotę podatku, ustawodawca w art. 108 ust. 1 ustawy wiąże obowiązek zapłaty kwoty podatku VAT. Tak więc podatek VAT wynikający z faktur wystawionych 31 lipca 2024 r. miał Pan obowiązek zapłacić w terminie, o którym mowa w art. 103 ustawy.

W tym zakresie Pana stanowisko uznaję za nieprawidłowe.

W sprawie za zasadne uznać trzeba, że skoro wystawione przez Pana 31 lipca 2024 r. zostały wprowadzone do obrotu prawnego – Spółka je otrzymała i zapłaciła wynikające z nich należności, a faktury te zostały wystawione przez Pana omyłkowo i nie potwierdzają żadnych rzeczywistych zdarzeń gospodarczych, to na podstawie art. 106j ust. 1 pkt 5 ustawy, ma Pan prawo wystawić faktury korygujące i skorygować do zera faktury wystawione 31 lipca 2024 r. Faktury korygujące wystawił Pan 31 grudnia 2024 r.

W tym zakresie Pana stanowisko uznaję za prawidłowe.

Odnosząc się z kolei do możliwości zmniejszenia podatku należnego VAT wykazanego na fakturach korygujących z tego tytułu w rozliczeniu JPK VAT za miesiąc grudzień 2024 r. zauważyć należy, że przepis art. 29a ust. 10 pkt 1-3 oraz art. 29a ust. 14 ustawy wymienia okoliczności, których zaistnienie pozwala na obniżenie podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem na podstawie art. 29a ust. 13 ustawy.

Jak wskazano wyżej ma Pan prawo do wystawienia faktur korygujących do faktur wystawionych 31 lipca 2024 r. (zrealizował Pan to prawo 31 grudnia 2024 r.) na podstawie art. 106j ust. 1 pkt 5 ustawy, tj. z powodu stwierdzenia pomyłki w jakiejkolwiek pozycji faktury. Zatem faktury korygujące wystawione na podstawie tego przepisu nie odnoszą się przypadków wymienionych w art. 29a ust. 10 pkt 1-3 ustawy oraz w ust. 14 ustawy.

Podkreślić ponownie trzeba, że przepis art. 108 ust. 1 ustawy kreuje obowiązek zapłaty podatku wykazanego w fakturze w oderwaniu od regulacji dotyczących obowiązku podatkowego i zobowiązania podatkowego, stąd nawet potwierdzenie odbioru faktury korygującej do faktury wystawionej w trybie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, nie stanowi podstawy do obniżenia kwoty podatku należnego w rozliczeniu za miesiąc w którym sprzedawca otrzymał to potwierdzenie. W tej sytuacji nie znajdzie zastosowania obowiązek posiadania dokumentacji, z której wynika, że sprzedawca uzgodnił z nabywcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania określone w fakturze korygującej.

Zatem w sprawie nie znajduje zastosowania przepis art. 29a ust. 13 ustawy, a tym samym zgodzić należy się z Pana stanowiskiem, że nie ma Pan prawa do możliwości zmniejszenia podatku należnego VAT wykazanego na fakturach korygujących z tego tytułu w rozliczeniu JPK VAT za miesiąc grudzień 2024 r.

W tym zakresie Pana stanowisko uznaję za prawidłowe.

Zgodzić należy się również z Pana poglądem, że zarówno faktury wystawione 31 lipca 2024 r. z wykazaną kwotą podatku dotyczące czynności, które jak Pan wskazał w rzeczywistości nie zostały dokonane na rzecz Spółki, jak i faktury korygujące wystawione 31 grudnia 2024 r. nie powinny być ujęte - wykazane i rozliczone w pliku JPK VAT.

W tym zakresie Pana stanowisko uznaję za prawidłowe.

W tym miejscu dodać trzeba, że z okoliczności sprawy wynika, że faktury wystawione 31 lipca 2024 r. zostały ujęte w rejestrach JPK i rozliczył Pan podatek należny VAT wynikających z wystawionych faktur. Zmniejszył podatek należny na podstawie wystawionych faktur korygujących i ujął faktury korygujące w rozliczeniach JPK.

Sytuacja, w której faktura wystawiona w trybie art. 108 ust. 1 ustawy została rozliczona w deklaracji determinuje konieczność wyeliminowania tej faktury z rozliczenia podatku należnego (tj. z deklaracji w której została pierwotnie rozliczona) i równoległe nakłada obowiązek zapłaty wykazanego w niej podatku. Wykazanie w ewidencji VAT tzw. „pustej faktury”, nie zmienia faktu, że kwota podatku VAT z tej faktury podlega (pomimo, że jest wyłączona z rozliczenia deklaracyjnego) wpłacie w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym została wystawiona – art. 103 ustawy.

Zgodnie z art. 81 § 1 i § 2 ustawy z dnia29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.)

Jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację.

Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji.

Korekta deklaracji ma na celu poprawienie błędu, który został popełniony przy jej sporządzeniu. Może on dotyczyć określenia wysokości zobowiązania podatkowego, wysokości nadpłaty lub zwrotu podatku oraz innych danych zawartych w treści deklaracji. Należy zauważyć, że skorygowanie deklaracji polega na ponownym, poprawnym już wypełnieniu deklaracji.

Wskazane wyżej przepisy statuują ogólną zasadę, prawo podatnika do korygowania uprzednio złożonych deklaracji. Korekta deklaracji VAT zastępuje poprzednio złożoną deklarację, czyli za prawidłowe uważane są te dane, które zostały wykazane w skorygowanej deklaracji. Składając korektę deklaracji podatnik oświadcza, że jego wiedza w zakresie skonkretyzowania zobowiązania podatkowego uległa zmianie, a także wyraża wolę nadania swojemu uprzedniemu oświadczeniu wiedzy w tym przedmiocie odmiennego brzmienia. Zatem skorzystanie przez podatnika z wprowadzonej przez ustawodawcę instytucji korekty deklaracji powoduje, że złożona przez niego korygująca deklaracja zastępuje pierwotną (korygowaną) deklarację i pociąga za sobą skutki prawne, pozbawiając jednocześnie pierwotną deklarację mocy prawnej.

W świetle powyższego w sprawie zasadne jest złożenie korekt deklaracji dla potrzeb podatku VAT za okresy, w których rozliczył Pan podatek należy z tytułu faktur wystawionych 31 lipca 2024 r. oraz zmniejszył Pan podatek należny na podstawie faktur korygujących wystawionych 31 grudnia 2024 r.

W tym miejscu wskazać należy, że przyjęte w interpretacji stanowisko w zakresie obowiązku zapłaty podatku z faktur wystawionych w trybie art. 108 ust. 1 ustawy nie pozostaje w sprzeczności wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 18 marca 2021 r. w sprawie C-48/20, który dotyczył możliwości skorygowania faktury z nienależnie wykazanym VAT. W wyroku tym Sąd nie wskazał, że podatnik nie ma obowiązku zapłaty podatku wykazanego na fakturze wystawionej w trybie art. 108 ust. 1 ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jednocześnie podkreślić należy, że tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego podanego przez Pana. Tut. Organ informuje, iż nie jest właściwy do przeprowadzenia postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby weryfikację opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:

Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

W interpretacji jako element opisu stanu faktycznego przyjęto za Panem, że faktury wystawione przez Pana 31 lipca 2024 r. nie dokumentują rzeczywistych zdarzeń gospodarczych.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.