Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 sierpnia 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 26 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy, usług psychologicznych prowadzonych w formie szkoleń.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pani A.A. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod numerem NIP … (dalej jako Wnioskodawczyni). W ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi psychologiczne prowadzone w formie terapeutycznych szkoleń psychologicznych (w dalszej części wniosku jako terapeutyczne szkolenia psychologiczne.

Wnioskodawczyni jest osobą wykonującą zawód medyczny, posiada tytuł psychologa o specjalności klinicznej. Wnioskodawczyni ukończyła studia magisterskie na kierunku psychologia - specjalność kliniczna, studia podyplomowe Psychosomatyka i somatopsychologia, podyplomowe studia Psychodietetyka, podyplomowe studia Psychobiologia zdrowia oraz liczne szkolenia i kursy z obszaru terapii zdrowia.

W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawczyni świadczy usługi psychologiczne w formie szkoleń terapeutycznych w zakresie psychologii i psychobiologii zdrowia według programu terapeutyczno-szkoleniowego. Wszystkie usługi Wnioskodawczyni wykonuje wyłącznie samodzielnie.

Psychologia to nauka, która bada zachowanie i psychikę człowieka oraz wpływ jaki mają na nią czynniki zewnętrzne oraz interakcje międzyludzkie. Jednym z działów jest psychologia o specjalności klinicznej, która zajmuje się diagnozowaniem, profilaktyką zdrowotną oraz przywracaniem i zachowaniem zdrowia pacjenta.

Psycholog o specjalności klinicznej zajmuje się również psychologicznymi mechanizmami zaburzeń przystosowania i zaburzeń osobowości, diagnozą i terapią zaburzeń psychicznych oraz promocją i prewencją zdrowia psychicznego. Zakres pracy psychologa o specjalności klinicznej obejmuje działania skierowane na pacjenta oraz na jego najbliższe otocznie, zwłaszcza rodzinę, przy współpracy której, terapia, czyli proces przywracania do zdrowia jest skuteczniejszy.

Psychologia biologii zdrowia (Psychobiologia zdrowia) jest specjalistycznym obszarem, zajmującym się psychologią biologii i psychologią emocji człowieka. Jest spojrzeniem na biologię emocji, których doświadczamy pod wpływem stresu jako ludzie. Psychobiologia pomaga chorym osobom odnaleźć i zrozumieć emocjonalne przyczyny, które przyczyniły się do powstania ich choroby. Choroba ukazuje obciążający proces emocjonalny, z którego pacjent nie zdaje sobie sprawy, a symptomy chorobowe pozostają w ścisłym związku z konfliktem wewnętrznym, który został spowodowany wpływem wyczerpującego stresu.

Z psycho-biologicznego punktu widzenia choroba, objaw somatyczny czy trauma jest odpowiedzią na przeciążenie psychiczne i brak zasobów do rozwiązania problemu. Psychobiologia pozwala ujawnić odczucia, doświadczenia i pokazać pacjentowi emocje kryjące się za objawem somatycznym np. za bólem głowy, żołądka, wysokim ciśnieniem, cukrzycą, zapaleniem krtani czy chronicznym zmęczeniem. Psychobiologia zdrowia traktuje wpływ każdej silnej emocji na biologię organizmu i natychmiastową reakcję ciała na poziomie somatycznym jako odpowiedź na stresujący bodziec. Biologiczne podstawy psychologii zostały opisane w książce Biologiczne podstawy psychologii przez Jamesa Kalata naukowca i doświadczonego wykładowcę psychologii biologicznej, podobnie jak temat zaburzeń ruchu w chorobie Parkinsona i chorobie Huntingtona, zaburzeń snu a także lęków nocnych, bezdechu sennego i inne.

Metody stosowane w psychobiologii zdrowia, polegające na zrozumieniu emocjonalnej i psychicznej przyczyny choroby, wspierają m.in. powrót do zdrowia w chorobach wieku dziecięcego, chorobach kobiecych i męskich, chorobach skóry i alergiach pokarmowych, zaburzeniach odżywiania, chorobach neurologicznych, nowotworowych, psychicznych, w depresji, w problemach z nadwagą, cukrzycą, chorobami stawów i kręgosłupa.

Odbiorcami usług prowadzonych przez Wnioskodawczynię są głównie osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej (konsumenci). Terapeutyczne szkolenia psychologiczne skierowane są przede wszystkim do kobiet.

Usługi psychologiczne w formie terapii w grupie jako terapeutyczne szkolenia psychologiczne prowadzone są w formie zdalnej (on-line). Grupa, dla której przeznaczona jest terapia psychologiczna w formie szkoleń psychologicznych to kobiety, które chcą otrzymać pomoc psychologiczną i znaleźć rozwiązanie dla osobistych i rodzinnych problemów psychologicznych i zdrowotnych, w celu poprawy swojego stanu zdrowia i zdrowia rodziny. Czynności wykonywane przez psychologa o specjalności klinicznej, mającego wiedzę z psychosomatyki i psychobiologii służą profilaktyce zdrowotnej, ratowaniu, przywracaniu, poprawie i zachowaniu zdrowia, jeszcze skuteczniej biorąc pod uwagę zaangażowanie uczestniczek w formie czynnego udziału w grupie terapeutycznej. Dlatego osoby, najczęściej kobiety, które zdobywają wiedzę na modułach terapeutyczno-szkoleniowych z psychobiologii zdrowia otrzymują narzędzia do pracy z własnymi emocjami oraz do pracy z dziećmi i członkami rodziny w celu poprawy funkcjonowania całego systemu rodzinnego.

Zdobywanie wiedzy z psychobiologii zdrowia, czynne zaangażowanie uczestniczek jako kobiet, córek, żon i matek w proces terapeutyczny, podczas sesji terapeutycznych, sprzyja przywracaniu i poprawie zdrowia w ich rodzinie na wszystkich poziomach, ponieważ rodzina jest systemem interakcji i relacji wzajemnie na siebie wpływających. Nauka dowodzi, że pozytywna zmiana u rodzica na poziomie emocji, wpływa przez zmianę interakcji i relacji na poprawę zdrowia u dziecka na poziomie psychicznym i somatycznym.

Terapia psychologiczna jest metodą zmierzającą do zrozumienia i zmiany mechanizmów odpowiedzialnych za pojawianie się objawów psychosomatycznych chorób takich jak: nerwice, depresje, zaburzenia osobowości, zaburzenia afektywne i inne choroby.

Program został przygotowany zgodnie z definicją zdrowia WHO: Zdrowie to nie tylko całkowity brak choroby, czy kalectwa, ale także stan pełnego, fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu (dobrego samopoczucia).

Współcześnie najpopularniejszą definicją zdrowia jest definicja Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), która brzmi następująco: Zdrowie to nauka i sztuka zapobiegania chorobom, przedłużania życia i promowania zdrowia przez zorganizowany wysiłek społeczeństwa.

Terapeutyczne szkolenia psychologiczne są prowadzone w formie programu. Program podzielony jest na 22 Moduły tworzące pakiety i zawiera elementy self-experience czyli samodoświadczania, którego celem w psychologii jest kształtowanie samoświadomości pacjenta i analiza zachowań pacjenta, zmierzające do przywrócenia i poprawy zdrowia. Program terapeutyczny w formie szkoleń psychologicznych jest wykonywany przez samą Wnioskodawczynię jako psychologa, czyli osobę o fachowych kwalifikacjach do udzielania świadczeń zdrowotnych, prowadzony w formie grupowych spotkań on-line na żywo, które są nagrywane i wraz z materiałami w formie prezentacji udostępniane uczestniczkom.

Celem programu jest długoterminowe udzielanie szeroko pojętej pomocy psychologicznej uczestniczki otrzymują pomoc psychologiczną i wsparcie terapeutyczne przez dwa i pół roku trwania programu terapeutyczno-szkoleniowego.

Każdy Moduł zawiera niezbędną diagnozę problemów psychologicznych uczestniczek, konsultację przypadków, materiały wspierające psychoedukację zdrowotną oraz sesję terapeutyczną Q&A, podczas której psycholog po przeprowadzeniu diagnozy problemu, dostarcza narzędzi do pracy własnej uczestniczkom.

Moduły 1-6 to proces terapeutyczny w grupie, który zawiera tematy pokazujące przyczyny chorób, dolegliwości i zaburzeń zachowań oraz pomaga przepracować osobiste problemy zdrowotne i dysfunkcyjne zachowania. Pierwsze 6 Modułów dotyczy poprawy zdrowia w następujących obszarach:

Moduł 1 Przyczyny stresu i psychologiczne mechanizmy obronne.

Moduł 2 Rozwój i zdrowie dziecka oraz choroby dziecięce.

Moduł 3 Związki w systemie rodziny i komunikacja w rodzinie.

Moduł 4 Choroby kobiece i problemy zdrowotne mężczyzn.

Moduł 5 - Choroby kręgosłupa i stawów.

Moduł 6 Zaburzenia odżywiania oraz choroby alergiczne.

Moduły 1-6 oferują dodatkowo wiedzę, wspierającą poprawę zdrowia na temat psychologii, psychobiologii i psychosomatyki, koncentrując się na zdrowiu emocjonalnym, psychicznym i fizycznym na różnych etapach życia. Zawierają kluczowe zagadnienia związane z rozwojem psychicznym, zdrowiem w kontekście rodziny oraz równowagą między umysłem i ciałem, które są kluczem do utrzymania zdrowia. Program kładzie duży nacisk na diagnozę psychologiczną, praktyczne narzędzia i metody, które pomagają zwiększyć świadomość pacjenta oraz wspierają wprowadzanie trwałych zmian dla odzyskania, poprawy i profilaktyki zdrowia.

Moduły 7-12 to proces terapeutyczny w grupie, zawierający tematy, które pomogą uczestniczkom rozpoznać rolę emocji i psychiki w odzyskaniu zdrowia. Kluczowym elementem jest także rozwijanie świadomości zdrowia i nauka zachowań, które umożliwiają ratowanie, odzyskanie i utrzymanie zdrowia przy wdrożeniu zaleceń dla profilaktyki zdrowia. Kolejne Moduły od 7 do 12 dotyczą poprawy zdrowia w następujących obszarach:

Moduł 7 Depresja, uzależnienia i zaburzenia obsesyjno-kompulsywne.

Moduł 8 Choroby psychiczne i neurologiczne.

Moduł 9 Choroby nowotworowe i choroby z autoagresji.

Moduł 10 Wpływ emocji na narządy ciała (np. stres przyczyną wrzodów żołądka).

Moduł 11 Rozpoznanie emocji i odczuć drogą do psychicznego zdrowia.

Moduł 12 Rola podświadomości w odzyskaniu zdrowia w psychologii klinicznej.

Moduły 13-22 to proces terapeutyczny w grupie, który zawiera elementy diagnozy psychologicznej, konsultacji i terapii psychologicznej. Niesie pomoc w wyniku konsultacji poszczególnych przypadków uczestniczek, udziela wsparcia w kryzysie i opiniuje omawiane w grupie zachowania psychologiczne. W trakcie sesji terapeutycznych dochodzi do wymiany doświadczeń, emocji i myśli. Celem jest przepracowanie trudnych doświadczeń emocjonalnych. Psycholog prowadzący proces terapeutyczny wspiera wdrożone metody powrotu do zdrowia dla zachowania trwałości efektu pomaga przepracować osobiste problemy zdrowotne i dysfunkcyjne zachowania

Moduł 13 Przywracanie homeostazy i zdrowia w organizmie.

Moduł 14 Konsultacja i metody zmiany w drodze do zdrowia.

Moduł 15 Wpływ świadomości na zarządzanie stresem i emocjami.

Moduł 16 Terapia systemowa rodziny w przywracaniu zdrowia.

Moduł 17 Przekaz zachowań w systemie rodzinnym.

Moduł 18 Diagnoza i terapia zaburzeń osobowości.

Moduł 19 Choroba jako punk zwrotny w powrocie do zdrowia.

Moduł 20 Wybrane narzędzia i metody w terapii schematów zdrowia.

Moduł 21 Świadomość emocjonalna i samopoznanie w terapii.

Moduł 22 Kształtowanie siebie w procesie powrotu do zdrowia.

Wszystkie Moduły zawierają analizę procesów psychicznych, które zachodzą w uczestniczkach. Psycholog podczas sesji terapeutycznych opisuje i udziela wyjaśnień oraz wraz z grupą omawia przewidywane zachowania oraz kierowanie zachowaniem w celu polepszenia zdrowia i jakości życia uczestniczek. W trakcie całego programu pomaga przepracować osobiste problemy zdrowotne i dysfunkcyjne zachowania.

Program terapii psychologicznej wspiera w problemach psychologicznych takich jak: trudności w radzeniu sobie z emocjami, problemy w relacjach z rodziną, obniżone poczucie własnej wartości, problemy ze snem, zaburzenia odżywania, depresja, uczucie przytłoczenia, brak nadziei, rozpacz, objawy psychiczne powodujące cierpienie (lęki, fobie, smutek), radzenie sobie z trudną diagnozą choroby psychicznej lub somatycznej.

Terapia psychologiczna w grupie odbywa się w atmosferze zaufania. Jedną z zasad pracy w grupie terapeutycznej jest zasada braku oceniania, krytyki innych oraz ich wypowiedzi, a główną zaletą takiej formy terapii jest to, że osoby otrzymują wsparcie od pozostałych uczestników, dzięki czemu łatwiej im poradzić sobie z napotkanymi w życiu trudnościami.

Podstawowe zasady psychologicznej terapii grupowej to zasada poufności, zasada zaufania, zasada braku oceniania i krytyki wobec innych uczestników grupy. Program przebiega w zamkniętych grupach - edycjach tworzonych dla osób, które wspólnie rozpoczynają i kończą edycję, co buduje zaufanie w grupie i wspiera efekty terapeutyczne.

Cechą charakterystyczną terapii psychologicznej grupowej jest wzajemne oddziaływanie na siebie jej uczestniczek, co ma wpływ na rozwój i poprawę kondycji psychicznej. Istotne jest, że osoba biorąca udział w spotkaniach grupowych zyskuje nową perspektywę postrzegania swojego problemu. Terapia psychologiczna w grupie umożliwia zobaczenie, że inne osoby dzielą podobne doświadczenia życiowe. Rezultatem jest szybsza poprawa zdrowia psychicznego i fizycznego. Uczestniczki grupy doświadczają poczucia bycia zrozumianą i wysłuchaną przez inne osoby. Dzięki temu łatwiej otworzyć się na zmianę i zrealizować ustalone uprzednio założenia terapeutyczne przywracania zdrowia. Podczas Modułów uczestniczki mogą przepracować trudne doświadczenia, a także zyskać nowe umiejętności dla utrzymania dobrostanu zdrowia.

Terapia w grupie oferuje unikalne korzyści dla osób cierpiących na zaburzenia psychiczne, tworząc przestrzeń do wspólnego wsparcia, wymiany doświadczeń i nauki nowych strategii radzenia sobie w życiu. Dzięki dynamicznej interakcji między uczestniczkami, mogą one lepiej zrozumieć swoje problemy zdrowotne i odkryć nowe sposoby ich przezwyciężania.

Psychologiczny program terapeutyczno-szkoleniowy został starannie zaprojektowany, aby oferować nie tylko diagnozę psychologiczną i wsparcie psychologiczne oraz solidne podstawy teoretyczne dla ratowania i poprawy zdrowia, ale także pomoc terapeutyczną w praktyce aby wyposażyć uczestniczki w praktyczne umiejętności, które pomogą im odzyskać, utrzymać i poprawić psychiczny i fizyczny stan zdrowia. Program zmienia podejście do zdrowia i terapii, w których człowiek i jego dobrostan jest największą wartością w rozumieniu współczesnej terapii. Dobrostan w definicji zdrowia sformułowanej w 1948 roku przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) to stan pełnego fizycznego, psychicznego i społecznego dobrostanu, a nie tylko brak choroby lub kalectwa (WHO, 1948, s. 1).

Pytanie

Czy świadczone przez Wnioskodawczynię usługi psychologiczne prowadzone w formie szkoleń korzystają ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy o VAT?

Pani stanowisko w sprawie

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:

a)lekarza i lekarza dentysty,

b)pielęgniarki i położnej,

c)medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 991),

d)psychologa.

Zatem, warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku VAT jest spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

1.przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz

2.przesłanki o charakterze podmiotowym, odnoszącej się do usługodawcy, który musi świadczyć ww. usługi w ramach wykonywania określonego zawodu (lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa i osób świadczących powyższe usługi w ramach wykonywania zawodów medycznych, o których mowa w ustawie o działalności leczniczej).

Przytoczone powyżej przepisy krajowe w zakresie opieki medycznej stanowią implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 132 ust. 1 lit. b oraz lit. c Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L 347 z 11 grudnia 2006 str. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym:

Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

b)opieka szpitalna i medyczna oraz ściśle z nimi związane czynności podejmowane przez podmioty prawa publicznego lub, na warunkach socjalnych porównywalnych do stosowanych w odniesieniu do instytucji prawa publicznego, przez szpitale, ośrodki medyczne i diagnostyczne oraz inne odpowiednio uznane placówki o podobnym charakterze;

c)świadczenie opieki medycznej w ramach zawodów medycznych i paramedycznych, określonych przez zainteresowane państwo członkowskie.

Z powołanych powyżej przepisów jednoznacznie wynika, że zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlegają usługi w zakresie opieki medycznej, które spełniają określone warunki: służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, a także świadczone są przez konkretne, wymienione przez ustawodawcę wprost podmioty. Zwolnienie powyższe ma zatem charakter podmiotowo-przedmiotowy, co oznacza, że zwolnieniu od podatku podlega określony rodzaj usług wykonywanych przez ściśle zdefiniowany krąg podmiotów, wykonujących te usługi.

W pierwszej kolejności należy ustalić czy spełniona została przesłana podmiotowa, tj. czy świadczone przez Wnioskodawczynię usługi są wykonywane są w ramach określonego zawodu.

W tym miejscu wymaga wskazania, że zasady wykonywania zawodu psychologa zostały uregulowane w ustawie z 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów.

Zgodnie z art. 3 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów zawód psychologa może wykonywać osoba, która spełnia wymagania określone niniejszą ustawą.

W myśl natomiast art. 4 ust. 1 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów wykonywanie zawodu psychologa polega na świadczeniu usług psychologicznych, a w szczególności na:

a)diagnozie psychologicznej,

b)opiniowaniu,

c)orzekaniu, o ile przepisy odrębne tak stanowią,

d)psychoterapii,

e)udzielaniu pomocy psychologicznej.

Na podstawie przepisów ww. ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, udzielanie świadczeń zdrowotnych zastrzeżonych dla zawodu psychologa wykonywać mogą jedynie osoby posiadające określone ustawowo kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, tj. osoby, które uzyskały w polskiej uczelni dyplom magistra psychologii lub uzyskały za granicą wykształcenie uznane za równorzędne w Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak wskazano wcześniej Wnioskodawczyni jest osobą wykonującą zawód medyczny, posiada tytuł psychologa o specjalności klinicznej. Wnioskodawczyni ukończyła studia magisterskie na kierunku psychologia - specjalność kliniczna, studia podyplomowe Psychosomatyka i somatopsychologia, podyplomowe studia Psychodietetyka, podyplomowe studia Psychobiologia zdrowia oraz liczne szkolenia i kursy z obszaru terapii zdrowia.

Zatem, zdaniem Wnioskodawczyni spełniona jest przesłanka podmiotowa, gdyż usługi świadczone przez Wnioskodawczynię są wykonywane wyłączenie przez osobę wykonującą zawód psychologa.

W dalszej kolejności należy ustalić czy spełniona zostanie również przesłanka o charakterze przedmiotowym.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dla zastosowania zwolnienia od VAT istotny jest cel wykonywanych świadczeń. Zatem, zwolnieniem od podatku objęte są wyłącznie te usługi w zakresie opieki medycznej, które realizują cel związany z profilaktyką, zachowaniem, ratowaniem, przywracaniem i poprawą zdrowia. Usługi, które tych celów nie realizują nie mogą korzystać z ww. zwolnienia. Przy czym, dla zastosowania wskazanego zwolnienia z podatku VAT koniecznym jest to, aby celem świadczonych usług był co najmniej jeden z wymienionych celów.

Profilaktyka zdrowotna obejmuje działania mające na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższania ryzyka choroby. Z kolei zachowywać, oznacza pozostać w posiadaniu, dochować w niezmienionym stanie, a także ochraniać. Natomiast ratowanie to udzielanie komuś pomocy w niebezpieczeństwie lub w trudnej sytuacji. Interpretując termin poprawa zdrowia, którym posługuje się ustawodawca określając zakres zwolnień, należy zastosować wykładnię literalną, zgodnie z którą wyrażenie to oznacza zmianę stanu zdrowia na lepsze, poprawienie zdrowia, jego polepszanie. Podobnie należy postąpić dokonując wykładni pojęcia przywracanie zdrowia, które oznacza doprowadzenie zdrowia do poprzedniego stanu, sprawienie, że znajdzie się ono w takim stanie, w jakim było poprzednio.

Z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika, że zwolnienia stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich i które należy postrzegać w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT (wyrok C-473/08 w sprawie Eulitz, pkt 25). Jak również wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości UE w swym orzecznictwie: pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 VI Dyrektywy (obecnie art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE Rady) powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

Zauważenia wymaga, że definicja opieki medycznej nie została zawarta ani w krajowych, ani wspólnotowych przepisach podatkowych. W tym zakresie należy szukać wyjaśnienia tych pojęć w bogatym dorobku orzecznictwa wspólnotowego.

W wyroku w sprawie L.u.P. GmbH (C-106/05, pkt 27) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że pojęcia „opieki medycznej” oraz „świadczeń opieki medycznej” (...) odnoszą się do świadczeń, które służą diagnozie, opiece oraz w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Pojęcie to zdefiniowano również w wyroku w sprawie d'Ambrumenil (C- 307/01, pkt 57), gdzie podkreślono, że pojęcia świadczenia opieki medycznej nie można interpretować w sposób, który obejmuje świadczenia medyczne realizowane w innym celu niż postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych.

Pojęcie „usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia” odpowiada więc określeniom używanym przez Trybunał „postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych”. W pojęciu tym zawierają się również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok w sprawie Unterpertinger, C-212/01, pkt 40).

Ani przepisy Dyrektywy, ani orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE nie dają podstaw do tego, aby zakresem opieki medycznej podlegającej zwolnieniu objąć wszystkie działania medyczne wynikające z procesu leczenia. Zatem czynności, których celem nie jest ochrona zdrowia, nie mogą być uznane za świadczenia opieki medycznej i nie mogą podlegać zwolnieniu od podatku od towarów i usług. Stanowisko takie wynika z wyroku w sprawie C-212/01.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie Margarete Unterpertinger v Pensionsversicherungsanstalt der Arbeiter C-212/01 stwierdził, że „ (...) to cel usługi medycznej decyduje o tym, czy powinna ona być zwolniona z podatku VAT. Dlatego też, jeśli kontekst, w jakim taka usługa jest wykonywana, pozwala ustalić, że jej głównym celem nie jest ochrona zdrowia, włączając w to utrzymanie lub przywrócenie zdrowia, lecz udzielanie porad wymaganych przed podjęciem decyzji wywołujących skutki prawne, zwolnienie nie ma zastosowania do takiej usługi”.

Również z orzeczenia C-384/98 wynika, że preferencji podlegać mogą jedynie te usługi, które mają cel terapeutyczny bądź profilaktyczny, a nie podlegają mu takie, które mają charakter czysto ekspercki i doradczy (np. orzekanie o stanie zdrowia dla potrzeb przyznania renty, bądź dla instytucji ubezpieczeniowych dla ustalenia wysokości składki ubezpieczenia na życie).

Ponadto jak zauważył Rzecznik Generalny w sprawie C-262/08: „Cel usługi medycznej określa, czy powinna ona korzystać ze zwolnienia, jeżeli z kontekstu wynika, że jej głównym celem nie jest ochrona, utrzymanie bądź przywrócenie zdrowia, lecz inny cel, to wówczas zwolnienie nie będzie miało zastosowania”. Rzecznik zauważa również, że: „działalność, którą uznano za części składowe opieki medycznej (leczenia medycznego), obejmuje: opiekę terapeutyczną jako część usługi ambulatoryjnej świadczonej przez wykwalifikowane pielęgniarki; leczenie psychoterapeutyczne świadczone przez wykwalifikowanych psychologów; prowadzenie badań lekarskich bądź pobieranie krwi lub innych próbek do badania pod kątem występowania choroby, na rzecz pracodawców lub ubezpieczycieli, albo poświadczanie zdolności medycznej do odbycia podróży, jeżeli celem tych usług zasadniczo pozostaje ochrona zdrowia zainteresowanych osób; oraz badania medyczne umożliwiające obserwację i zbadanie pacjentów, zanim zajdzie konieczność diagnozowania, rozciągnięcia opieki bądź leczenia potencjalnej choroby, zlecone przez internistów i wykonywane przez zewnętrzne laboratoria prywatne”.

W tym miejscu warto powołać się na wyrok TSUE C-141/00 w którym wskazano, że „zwolnienie przyznane w art. 13 (A) (J) (c,) Szóstej Dyrektywy (aktualnie art. 132 ust. 1 lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE Rady) nie zależy od formy prawnej podatnika świadczącego usługi medyczne lub paramedyczne, o których mowa w tym przepisie”.

W wyroku tym TSUE wyjaśnił również: „W dosłownej interpretacji, przepis ten (art. 132 ust. 1 lit. c) dyrektywy) nie wymaga, by usługi medyczne były świadczone przez podatnika o konkretnej formie prawnej, aby objąć je zwolnieniem. Spełnione muszą być tylko dwa warunki: musi to obejmować usługi medyczne i muszą one być świadczone przez osoby posiadające konieczne kwalifikacje zawodowe” (pkt 27).

Przekładając powyższe na grunt przedstawionego stanu faktycznego, zdaniem Wnioskodawczyni świadczone przez nią usługi psychologicznie w postaci szkoleń spełniają przesłankę przedmiotową pozwalającą na objęcie świadczonych usług zwolnieniem od podatku VAT jako usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Świadczone przez Wnioskodawczynie usługi psychologiczne w postaci terapeutycznych szkoleń psychologicznych są formą terapii psychologicznej dla ich uczestniczek. Przepis art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT nie warunkuje możliwości objęcia świadczonych usług zwolnieniem od podatku w ten sposób, że muszą one być prowadzone w konkretnie określonej formie. Nie ma z tego punktu widzenia znaczenia to, czy terapia psychologiczna jest formą indywidualnej pomocy i pracy z pojedynczym pacjentem czy też formą terapii grupowej zbiorowej obejmującej jednocześnie wielu uczestników. Dla zastosowania zwolnienia z VAT istotne jest bowiem to, że świadczone usługi muszą mieć walor prozdrowotny, a ściślej służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu bądź poprawie zdrowia co niewątpliwie w przedstawionych okolicznościach jest zrealizowane. Dla zastosowania zwolnienia nie ma również znaczenia to, że świadczone usługi odbywają się w formie zdalnej (on-line). W świetle obowiązującej ustawy VAT najważniejszy jest cel usługi.

Terapia psychologiczna w formie usługi szkoleniowej przedstawiona w wniosku ma na celu poprawę zdrowia uczestniczek, koncentrując się na holistycznym podejściu do leczenia, które uwzględnia zarówno aspekty fizyczne, jak i psychiczne. Program oparty na psychobiologii zdrowia pozwoli uczestniczkom na zrozumienie, jak emocje mogą wpływać na stan zdrowia fizycznego. Psychobiologia zdrowia to specjalistyczna dziedzina, która bada, jak emocjonalne konflikty i stres mogą przyczyniać się do powstawania chorób. Dzięki temu uczestniczki zyskają szansę na rozpoznanie emocjonalnych przyczyn swoich dolegliwości, które mogą być trudne do zdiagnozowania w tradycyjnych metodach medycznych. Tego rodzaju zrozumienie jest kluczowym krokiem w procesie zdrowienia, ponieważ daje szansę na wyeliminowanie pierwotnych przyczyn problemów zdrowotnych.

Terapeutyczny program szkoleń oferuje konkretne narzędzia, które wspierają uczestniczki w poprawie jakości zdrowia i życia. Dzięki modułom dotyczącym zdrowia fizycznego, emocjonalnego oraz relacji międzyludzkich, uczestniczki zyskują nie tylko wiedzę teoretyczną, ale także praktyczne wskazówki do codziennego życia. Na przykład, w ramach szkoleń poruszane są tematy zdrowia kobiet i mężczyzn, zdrowia kręgosłupa, zaburzeń hormonalnych, czy nawet alergii i problemów z wagą, co ma bezpośredni wpływ na poprawę stanu zdrowia fizycznego i psychicznego. Ponadto, program kładzie duży nacisk na rozwój świadomości ciała, co umożliwia uczestniczkom lepsze zarządzanie stresem, emocjami i dolegliwościami fizycznymi.

Tego typu terapia w formie szkolenia psychologicznego posiada wyraźny walor terapeutyczny, ponieważ pomaga w leczeniu specyficznych dolegliwości zdrowotnych, takich jak chroniczne zmęczenie, zaburzenia hormonalne, problemy skórne, depresja, czy zaburzenia odżywiania. Dzięki metodzie psychobiologii, uczestniczki zdobywają wiedzę jak zidentyfikować emocjonalne przyczyny swoich problemów zdrowotnych i jak nimi zarządzać. Wspierają to sesje  Q&A na żywo, które pozwalają na bezpośredni kontakt z psychologiem o specjalności klinicznej, co stanowi dodatkowy element terapeutyczny. Uczestniczki mogą zadawać pytania, dzielić się swoimi doświadczeniami i otrzymywać wsparcie, co jest istotnym elementem całego procesu powrotu do zdrowia.

Program jest skierowany do szerokiego kręgu odbiorców, w szczególności kobiet, które poszukują sposobów na poprawę swojego zdrowia, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Współczesny styl życia, stres, problemy emocjonalne czy zaburzenia równowagi hormonalnej są częstym powodem, dla którego osoby szukają skutecznych metod poprawy swojego samopoczucia. Usługi szkoleniowe, prowadzone w formie wykładów na żywo oraz nagranych materiałów, dają uczestniczkom możliwość przyswajania wiedzy w wygodny sposób, bez konieczności wychodzenia z domu. Dzięki temu program jest dostępny dla osób, które mogą mieć trudności w dotarciu do tradycyjnych form pomocy terapeutycznej, takich jak wizyty u specjalistów czy terapie stacjonarne.

Usługi psychologiczne prowadzone w formie terapeutycznych szkoleń psychologicznych mają również wymiar leczniczy w kontekście wspierania osób z przewlekłymi chorobami, takimi jak choroby autoimmunologiczne, nowotwory czy problemy z płodnością.

Psychobiologiczne podejście oferuje uczestniczkom szansę na zrozumienie, jak emocjonalny stan zdrowia wpływa na przebieg chorób przewlekłych i jak można wspierać proces leczenia poprzez pracę nad emocjami i zmianą sposobu myślenia. Podejście to jest zgodne z nowoczesnymi tendencjami w medycynie, które coraz częściej uwzględniają holistyczne podejście do zdrowia, łącząc wiedzę medyczną z psychologiczną i emocjonalną.

Całość programu opiera się na wiedzy i doświadczeniu Wnioskodawczyni jako psychologa o specjalności klinicznej, która stworzyła autorski program szkoleń, co zapewnia uczestniczkom dostęp do najwyższej jakości wiedzy i metod leczenia. Tego rodzaju programy mają pozytywny wpływ na poprawę zdrowia psychicznego i fizycznego uczestniczek, stanowiąc wartościowe narzędzie terapeutyczne, które wspiera zdrowie na wielu płaszczyznach.

Usługi psychologiczne prowadzone w formie terapeutycznych szkoleń psychologicznych które świadczy Wnioskodawczyni są formą wsparcia/terapii psychologicznej dla uczestniczek. Dzięki temu uczestniczki mogą nauczyć się skutecznych metod zarządzania emocjami, co jest niezwykle istotne dla poprawy zdrowia psychicznego i fizycznego. W trakcie szkoleń Wnioskodawczyni, bazując na swojej wiedzy i doświadczeniu dostosowuje ćwiczenia do indywidualnych potrzeb uczestniczek udzielając konkretnych porad psychologicznych. Szkolenia psychologiczne o charakterze terapii oferowane przez Wnioskodawczynię są cennym narzędziem w poprawie zdrowia psychicznego, pomagając w rozwiązywaniu problemów, które są powszechne w życiu dorosłych, takich jak trudności w rozumieniu własnych potrzeb, brak umiejętności radzenia sobie ze stresem czy przytłoczenie emocjonalne.

Programy te pomagają uczestniczkom w poprawie umiejętności samorozumienia i komunikacji, co sprzyja lepszemu zarządzaniu emocjami i redukcji stresu. Dzięki rozwoju tych zdolności, uczestniczki mają szansę na poprawę swojego zdrowia psychicznego, co jest szczególnie istotne w kontekście zapobiegania zaburzeniom psychosomatycznym, wypaleniu zawodowemu czy depresji. Szkolenia oferują także techniki radzenia sobie ze stresem, co jest kluczowe dla osób narażonych na przewlekłe napięcia i stres związany z pracą lub życiem osobistym.

Wsparcie psychologiczne, jakie uczestniczki otrzymują podczas szkoleniowej formy terapii mają również walor terapeutyczny. Z założenia stanowią pomoc w radzeniu sobie z trudnymi emocjami, wzmacniają ich zasoby wewnętrzne, a także pozwalają na pracę nad zmianą sposobu komunikacji, co ma wpływ na poprawę relacji rodzinnych czy zawodowych. Dodatkowo, szkolenia wspierają proces zdrowienia osób z chronicznymi dolegliwościami zdrowotnymi, takimi jak napięciowe bóle głowy, czy pomagają w leczeniu problemów psychosomatycznych.

Uczestniczki rozwijając umiejętności autorefleksji oraz wymieniając doświadczenia w grupie, zyskują nowe perspektywy na swoje problemy i mogą stosować nowe techniki radzenia sobie z trudnościami, co przyczynia się do poprawy ich zdrowia psychicznego.

Program jest oparty na wieloletnim doświadczeniu psychologa klinicznego w pracy z pacjentami, jego wiedzy z zakresu psychobiologii i psychosomatyki, wiedzy z obszaru biologicznych praw natury i biologicznego myślenia oraz nowej medycyny i psychologii i terapii systemowej rodziny, która wzbogaca wartość merytoryczną programów.

Wnioskodawczyni dysponuje wieloletnim doświadczeniem jako praktyk psychobiologii i psychosomatyki w pracy z pacjentem oraz rozległą wiedzę z komplementarnych dziedzin.

Ostatecznie, terapeutyczne szkolenia psychologiczne mają wyraźny walor leczniczy, ponieważ wspierają zdrowie psychiczne uczestniczek na różnych etapach życia. Dzięki pracy nad emocjami, komunikacją oraz samorozumieniem, uczestniczki mogą osiągnąć trwałą poprawę jakości swojego życia. Szkolenia będące formą terapii psychologicznej oferowane przez Wnioskodawczynię służą profilaktyce, zdrowieniu oraz poprawie ogólnego stanu zdrowia psychicznego, dając uczestniczkom narzędzia do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami życiowymi i zapobiegając rozwojowi zaburzeń psychicznych.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawczyni w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym świadczone przez nią usługi psychologiczne w postaci szkoleń spełniają przesłankę przedmiotową określoną w art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy VAT, a mianowicie służą profilaktyce zachowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Dokładnie takie samo stanowisko zajął Dyrektor KIS w wydanej niedawno interpretacji indywidualnej z dnia 30 maja 2025 r. nr 0112-KDIL1-1.4012.193.2025.1.DS w identycznym stanie faktycznym dla usług psychologicznych prowadzonych w formie szkoleń.

Podobne stanowisko zostało wyrażone również w interpretacji Dyrektora KIS z dnia 31 stycznia 2023 r. nr 0114-KDIP4-2.4012.541.2022.2.WH dla usług szkoleniowych świadczonych przez psychologa w formie warsztatów i kursów w której potwierdzono możliwość stosowania zwolnienia od podatku VAT dla usług psychologicznych prowadzonych w takiej formie.

Wnioskodawczyni obecnie prowadzi również tożsamą działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej. W tym zakresie składany był już wniosek o interpretację indywidualną w tożsamym stanie faktycznym. W dniu 22 sierpnia 2025 r. Dyrektor KIS wydał interpretację indywidualną nr 0112-KDIL1-1.4012.443.2025.1.DS, w której potwierdził prawidłowość stanowiska, iż świadczone usługi w ramach spółki cywilnej korzystają ze zwolnienia z VAT.

W związku z powyższym dla zachowania pełnej ochrony prawnej Wnioskodawczyni składa niniejszy wniosek również w zakresie prowadzonej działalności jednoosobowej.

Tym samym, zdaniem Wnioskodawczyni opisane we wniosku usługi psychologiczne w postaci szkoleń on-line korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Z treści art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu.

Słownik języka polskiego definiuje czasownik „świadczyć” jako „wykonywać coś na czyjąś rzecz”, „świadczenie” zaś to obowiązek wykonywania, przekazania czegoś.

Z powyższych uregulowań wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów. Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy:

Z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy wynika, że zwolnieniu od podatku podlegają usługi opieki medycznej, które spełniają określone warunki – służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia i świadczone są w ramach wykonywanych zawodów (lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa i osób świadczących powyższe usługi w ramach wykonywania zawodów medycznych, o których mowa w ustawie o działalności leczniczej).

Przytoczone powyżej przepisy krajowe w zakresie opieki medycznej stanowią implementację do polskiego porządku prawnego przepisu art. 132 ust. 1 lit. b) oraz lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347 z 11 grudnia 2006 str. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Z powołanych powyżej przepisów jednoznacznie wynika, że zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlegają usługi w zakresie opieki medycznej, które spełniają określone warunki: służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, a także świadczone są przez konkretne, wymienione przez ustawodawcę wprost podmioty. Zwolnienie powyższe ma zatem charakter podmiotowo-przedmiotowy, co oznacza, że zwolnieniu od podatku podlega określony rodzaj usług wykonywanych przez ściśle zdefiniowany krąg podmiotów, wykonujących te usługi.

Precyzując czynności, których celem jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywracanie lub poprawa zdrowia, należy zastosować wykładnię językową.

„Profilaktyka” to wszelkie działania i środki stosowane w celu zapobiegania czemuś niepożądanemu, likwidowanie przyczyn niekorzystnych zjawisk, to działania i środki stosowane w celu zapobiegania chorobom. Zatem profilaktyka zdrowotna obejmuje działania mające na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższania ryzyka choroby.

„Zachowywanie” rozumiane jest zaś jako dochowanie czegoś w stanie niezmienionym, nienaruszonym lub niezniszczonym mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności, utrzymywanie.

Interpretując słowo „ratowanie” należy odwołać się do słów „ratować” i „ratownictwo”. Ratować to starać się ocalić, zachować coś, natomiast ratownictwo jest rozumiane jako ogół środków i metod ratowania życia ludzkiego i niesienia pomocy w warunkach zagrożenia.

Pojęcie „przywracać” oznacza doprowadzić coś do poprzedniego stanu, wprowadzić coś na nowo, odtworzyć coś w pierwotnej postaci, wznowić, odnowić, sprawić, że ktoś się znajdzie w takiej sytuacji, w takim stanie, w jakim był poprzednio. Pojęcie „przywracanie zdrowia” oznacza doprowadzenie zdrowia do poprzedniego stanu, sprawienie, że znajdzie się ono w takim stanie, w jakim był poprzednio.

„Poprawa” to zmiana stanu czegoś na lepsze, poprawienie czegoś, poprawianie się, polepszanie. Z kolei termin „poprawa zdrowia”, którym posługuje się ustawodawca określając zakres zwolnień, zgodnie z wykładnią literalną, oznacza zmianę stanu zdrowia na lepsze, poprawienie zdrowia, jego polepszanie.

Zatem dokonując ustalenia, czy dana usługa medyczna korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług należy ustalić, czy będzie spełniała wyżej określone warunki.

Z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika, że zwolnienia stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich i które należy postrzegać w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT (wyrok C-473/08 w sprawie Eulitz, pkt 25).

Jak również wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości UE w swym orzecznictwie: pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 VI Dyrektywy (obecnie art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE Rady) powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

Zauważenia wymaga, że definicja opieki medycznej nie została zawarta ani w krajowych, ani wspólnotowych przepisach podatkowych. W tym zakresie należy szukać wyjaśnienia tych pojęć w bogatym dorobku orzecznictwa wspólnotowego.

W wyroku w sprawie L.u.P. GmbH (C-106/05, pkt 27) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że pojęcia „opieki medycznej” oraz „świadczeń opieki medycznej” (…) odnoszą się do świadczeń, które służą diagnozie, opiece oraz w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Pojęcie to zdefiniowano również w wyroku w sprawie d´Ambrumenil (C- 307/01, pkt 57), gdzie podkreślono, że pojęcia świadczenia opieki medycznej nie można interpretować w sposób, który obejmuje świadczenia medyczne realizowane w innym celu niż postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych.

Pojęcie „usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia” odpowiada więc określeniom używanym przez Trybunał „postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz  w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych”. W pojęciu tym zawierają się również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok w sprawie Unterpertinger, C-212/01, pkt 40).

Ani przepisy Dyrektywy, ani orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE nie dają podstaw do tego, aby zakresem opieki medycznej podlegającej zwolnieniu objąć wszystkie działania medyczne wynikające z procesu leczenia. Zatem czynności, których celem nie  jest ochrona zdrowia, nie mogą być uznane za świadczenia opieki medycznej i nie mogą podlegać zwolnieniu od podatku od towarów i usług. Stanowisko takie wynika z  wyroku w sprawie C-212/01.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie Margarete Unterpertinger v Pensionsversicherungsanstalt der Arbeiter C-212/01 stwierdził, że: „(…) to cel usługi medycznej decyduje o tym, czy powinna ona być zwolniona z podatku VAT. Dlatego też, jeśli kontekst, w jakim taka usługa jest wykonywana, pozwala ustalić, że jej głównym celem nie jest ochrona zdrowia, włączając w to utrzymanie lub przywrócenie zdrowia, lecz udzielanie porad wymaganych przed podjęciem decyzji wywołujących skutki prawne, zwolnienie nie ma zastosowania do takiej usługi”.

Również z orzeczenia C-384/98 wynika, że preferencji podlegać mogą jedynie te usługi, które mają cel terapeutyczny bądź profilaktyczny, a nie podlegają mu takie, które mają charakter czysto ekspercki i doradczy (np. orzekanie o stanie zdrowia dla potrzeb przyznania renty, bądź dla instytucji ubezpieczeniowych dla ustalenia wysokości składki ubezpieczenia na życie).

Ponadto, jak zauważył Rzecznik Generalny w sprawie C-262/08: „Cel usługi medycznej określa, czy powinna ona korzystać ze zwolnienia, jeżeli z kontekstu wynika, że jej głównym celem nie jest ochrona, utrzymanie bądź przywrócenie zdrowia, lecz inny cel, to wówczas zwolnienie nie będzie miało zastosowania”. Rzecznik zauważa również, że: „działalność, którą uznano za części składowe opieki medycznej (leczenia medycznego), obejmuje: opiekę terapeutyczną jako część usługi ambulatoryjnej świadczonej przez wykwalifikowane pielęgniarki; leczenie psychoterapeutyczne świadczone przez wykwalifikowanych psychologów; prowadzenie badań lekarskich bądź pobieranie krwi lub innych próbek do badania pod kątem występowania choroby, na rzecz pracodawców lub ubezpieczycieli, albo poświadczanie zdolności medycznej do odbycia podróży, jeżeli celem tych usług zasadniczo pozostaje ochrona zdrowia zainteresowanych osób; oraz badania medyczne umożliwiające obserwację i zbadanie pacjentów, zanim zajdzie konieczność diagnozowania, rozciągnięcia opieki bądź leczenia potencjalnej choroby, zlecone przez internistów i wykonywane przez zewnętrzne laboratoria prywatne”.

W tym miejscu warto powołać na wyrok TSUE C-141/00 w którym wskazano, że „zwolnienie przyznane w art. 13(A)(J)(c,) Szóstej Dyrektywy (aktualnie art. 132 ust. 1 lit. c) Dyrektywy 2006/112/WE Rady) nie zależy od formy prawnej podatnika świadczącego usługi medyczne lub paramedyczne, o których mowa w tym przepisie”.

W wyroku tym TSUE wyjaśnił również: „W dosłownej interpretacji, przepis ten (art. 132 ust. 1 lit. c) dyrektywy) nie wymaga, by usługi medyczne były świadczone przez podatnika o konkretnej formie prawnej, aby objąć je zwolnieniem. Spełnione muszą być tylko dwa warunki: musi to obejmować usługi medyczne i muszą one być świadczone przez osoby posiadające konieczne kwalifikacje zawodowe” (pkt 27).

Użyte w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy pojęcie „usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia” odpowiada określeniom używanym przez TSUE „postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych”.

Konieczne jest więc każdorazowe wnikliwe badanie i ustalanie na podstawie całokształtu okoliczności sprawy, jaki jest charakter świadczonej przez danego podatnika usługi w kontekście możliwości uznania jej za usługę z zakresu opieki medycznej służącą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia. Jeżeli bowiem świadczone usługi nie odpowiadają koncepcji opieki medycznej, to nie korzystają one ze zwolnienia od podatku.

Dokonując oceny przedstawionych okoliczności sprawy należy mieć na względzie zasadę wykładni zwolnień, stanowiących w istocie odstępstwo od generalnej zasady powszechności opodatkowania podatkiem VAT. Tym samym, wszelkie zwolnienia należy interpretować możliwie ściśle i wąsko tak, aby nie doprowadzić do rozszerzenia zwolnień.

W analizowanej sprawie Pani wątpliwości dotyczą ustalenia, czy świadczone przez Panią usługi psychologiczne prowadzone w formie szkoleń, mogą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy.

Warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy jest spełnienie łącznie dwóch przesłanek:

‒przesłanki o charakterze przedmiotowym, dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia,

‒przesłanki o charakterze podmiotowym, odnoszącej się do usługodawcy, który musi być osobą wykonującą zawód lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, psychologa lub inny zawód medyczny w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej.

Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie to nie ma zastosowania.

Analiza powołanego powyżej art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy prowadzi do stwierdzenia, że dla zastosowania zwolnienia od VAT istotny jest cel wykonywanych świadczeń. Ze zwolnienia będą generalnie korzystać tylko te czynności, które mają charakter diagnostyczny lub terapeutyczny (leczniczy). Jeśli świadczenie nie będzie służyć profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, to wówczas nie będzie objęte zwolnieniem podatkowym. W związku z tym każdorazowo należy poddawać analizie, jaki cel przyświeca danej usłudze świadczonej na rzecz pacjenta. Należy mieć zatem na uwadze fakt, że na podstawie ww. przepisu zwolnione są od podatku wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Zatem wszędzie tam, gdzie nie ma bezpośredniego związku z leczeniem – nie ma prawa do zastosowania zwolnienia od podatku VAT. Świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeśli nie odpowiadają one koncepcji opieki medycznej.

Z treści wniosku wynika, że prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy Pani usługi psychologiczne prowadzone w formie terapeutycznych szkoleń psychologicznych w zakresie psychologii i psychobiologii zdrowia według programu terapeutyczno-szkoleniowego. Wszystkie usługi wykonuje Pani wyłącznie samodzielnie. Usługi psychologiczne w formie terapii w grupie jako terapeutyczne szkolenia psychologiczne prowadzone są w formie zdalnej (on-line). Grupa, dla której przeznaczona jest terapia psychologiczna w formie szkoleń psychologicznych to kobiety, które chcą otrzymać pomoc psychologiczną i znaleźć rozwiązanie dla osobistych i rodzinnych problemów psychologicznych i zdrowotnych, w celu poprawy swojego stanu zdrowia i zdrowia rodziny. Czynności wykonywane przez psychologa o specjalności klinicznej, mającego wiedzę z psychosomatyki i psychobiologii służą profilaktyce zdrowotnej, ratowaniu, przywracaniu, poprawie i zachowaniu zdrowia, jeszcze skuteczniej biorąc pod uwagę zaangażowanie uczestniczek w formie czynnego udziału w grupie terapeutycznej. Dlatego osoby, najczęściej kobiety, które zdobywają wiedzę na modułach terapeutyczno-szkoleniowych z psychobiologii zdrowia otrzymują narzędzia do pracy z własnymi emocjami oraz do pracy z dziećmi i członkami rodziny w celu poprawy funkcjonowania całego systemu rodzinnego. Terapeutyczne szkolenia psychologiczne są prowadzone w formie programu. Program podzielony jest na 22 Moduły tworzące pakiety i zawiera elementy self-experience czyli samodoświadczania, którego celem w psychologii jest kształtowanie samoświadomości pacjenta i analiza zachowań pacjenta, zmierzające do przywrócenia i poprawy zdrowia. Program terapeutyczny w formie szkoleń psychologicznych jest wykonywany przez samą Wnioskodawczynię jako psychologa, czyli osobę o fachowych kwalifikacjach do udzielania świadczeń zdrowotnych, prowadzony w formie grupowych spotkań on-line na żywo, które są nagrywane i wraz z materiałami w formie prezentacji udostępniane uczestniczkom. Celem programu jest długoterminowe udzielanie szeroko pojętej pomocy psychologicznej. Każdy Moduł zawiera niezbędną diagnozę problemów psychologicznych uczestniczek, konsultację przypadków, materiały wspierające psychoedukację zdrowotną oraz sesję terapeutyczną  Q&A , podczas której psycholog po przeprowadzeniu diagnozy problemu, dostarcza narzędzi do pracy własnej uczestniczkom. Psychologiczny program terapeutyczno-szkoleniowy został starannie zaprojektowany, aby oferować nie tylko diagnozę psychologiczną i wsparcie psychologiczne oraz solidne podstawy teoretyczne dla ratowania i poprawy zdrowia.

Zatem, w odniesieniu do świadczonych przez Panią usług psychologicznych prowadzonych w formie terapeutycznych szkoleń psychologicznych pierwszy warunek zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy (warunek przedmiotowy) został spełniony.

W tym miejscu wskazania wymaga, że zasady wykonywania zawodu psychologa zostały uregulowane w ustawie z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1026).

Zgodnie z art. 3 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów:

W myśl natomiast art. 4 ust. 1 ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów:

Na podstawie przepisów ww. ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, udzielanie świadczeń zdrowotnych zastrzeżonych dla zawodu psychologa wykonywać mogą jedynie osoby posiadające określone ustawowo kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami.

Zawód psychologa został wprost wymieniony w ww. przepisie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy. Biorąc pod uwagę powyższe, w kontekście art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy, stwierdzenia wymaga, że w analizowanym przypadku spełniona jest również przesłanka podmiotowa warunkująca zastosowanie zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu – bowiem jak Pani wskazała – jest Pani osobą wykonującą zawód medyczny, posiada Pani tytuł psychologa o specjalności klinicznej. Ukończyła Pani studia magisterskie na kierunku psychologia - specjalność kliniczna, studia podyplomowe Psychosomatyka i somatopsychologia, podyplomowe studia Psychodietetyka, podyplomowe studia Psychobiologia zdrowia oraz liczne szkolenia i kursy z obszaru terapii zdrowia. Ponadto, w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej świadczy Pani usługi psychologiczne prowadzone w formie terapeutycznych szkoleń psychologicznych w zakresie psychologii i psychobiologii zdrowia według programu terapeutyczno-szkoleniowego.

W konsekwencji, świadczone przez Panią usługi psychologiczne prowadzone w formie terapeutycznych szkoleń psychologicznych w zakresie psychologii i psychobiologii zdrowia według programu terapeutyczno-szkoleniowego korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy, gdyż w tym przypadku została spełniona przesłanka podmiotowa i przesłanka przedmiotowa określone w ww. przepisie. Wskazane zwolnienie przysługuje Pani niezależnie od faktu, że usługa prowadzona jest w formie grupowych spotkań on-line na żywo, które są nagrywane i wraz z materiałami w formie prezentacji udostępniane uczestniczkom.

Wobec powyższego, świadczone przez Panią usługi psychologiczne prowadzone w formie terapeutycznych szkoleń psychologicznych w zakresie psychologii i psychobiologii zdrowia według programu terapeutyczno-szkoleniowego korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. d ustawy.

Tym samym, Pani stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zauważam, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku. Zatem wydając przedmiotową interpretację oparłem się na informacjach, że: „Usługi psychologiczne w formie terapii w grupie jako terapeutyczne szkolenia psychologiczne prowadzone są w formie zdalnej (on-line). Grupa, dla której przeznaczona jest terapia psychologiczna w formie szkoleń psychologicznych to kobiety, które chcą otrzymać pomoc psychologiczną i znaleźć rozwiązanie dla osobistych i rodzinnych problemów psychologicznych i zdrowotnych, w celu poprawy swojego stanu zdrowia i zdrowia rodziny. Czynności wykonywane przez psychologa o specjalności klinicznej, mającego wiedzę z psychosomatyki i psychobiologii służą profilaktyce zdrowotnej, ratowaniu, przywracaniu, poprawie i zachowaniu zdrowia, jeszcze skuteczniej biorąc pod uwagę zaangażowanie uczestniczek w formie czynnego udziału w grupie terapeutycznej. Dlatego osoby, najczęściej kobiety, które zdobywają wiedzę na modułach terapeutyczno-szkoleniowych z psychobiologii zdrowia otrzymują narzędzia do pracy z własnymi emocjami oraz do pracy z dziećmi i członkami rodziny w celu poprawy funkcjonowania całego systemu rodzinnego”. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie podkreślam, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Odnośnie powołanych przez Panią interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.