
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
13 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej.
Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 23 września 2025 r. (23 września 2025 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest lekarzem. Posiada uprawnienia do wykonywania zawodu lekarza, zgodnie z ustawą o zawodach lekarza i dentysty. Prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, której przedmiotem jest działalność lekarska.
Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym opodatkowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych od całości swoich dochodów na terytorium Polski. Jest podatnikiem VAT zwolnionym przedmiotowo.
Wnioskodawca zamierza prowadzić platformę edukacyjną dla lekarzy, po uzyskaniu akredytacji z Naczelnej Izby Lekarskiej. Lekarze z racji wykonywanego zawodu, mają obowiązek doskonalenia zawodowego. Za dopełnienie obowiązku doskonalenia zawodowego uznaje się uzyskanie przez lekarza i lekarza dentystę 200 punktów edukacyjnych w każdym następującym po sobie okresie rozliczeniowym. Obowiązek szkolenia zawodowego lekarzy wynika z uregulowań prawnych tj. ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz.U. z 2024 poz. 1287 ze zm.) oraz Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie sposobów dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów (tekst jedn.: 2022 poz. 464). Wnioskodawca nie posiada statusu jednostki objętej systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo oświatowe, w zakresie kształcenia i wychowania ani statusu uczelni, jednostki naukowej Polskiej Akademii Nauk oraz jednostki badawczo-rozwojowej w zakresie kształcenia na poziomie wyższym.
Wnioskodawca zamierza złożyć do Naczelnej Izby Lekarskiej wniosek o wpis do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy. Dopiero po uzyskaniu akredytacji Naczelnej Izby Lekarskiej, wnioskodawca zamierza świadczyć odpłatne usługi edukacyjne w postaci kursów on-line (dalej kursy) sprzedawanych na platformie edukacyjnej oraz organizować merytoryczne konferencje dla lekarzy na żywo.
Kursy oraz konferencje dla lekarzy będą oparte wyłącznie o tematykę związaną z ochroną zdrowia, ratowaniem i przywracaniem życia w tym o tematyce ściśle związanej z poszczególnymi specjalizacjami lekarskimi. Głównym celem uczestników czy to w kursach on-line czy to konferencjach jest zdobycie wiedzy do celów wykonywanego zawodu lekarza, a przy tym podnoszenie kwalifikacji zawodowych i uzyskanie przy tym wymaganych punktów edukacyjnych akredytowanych przez NIL (Naczelna Izba Lekarka). Kursy merytoryczne on-line to kursy, które zostaną przez Wnioskodawcę nagrane wcześniej (osobą merytoryczną będzie Wnioskodawca sam bądź z innymi specjalistami lekarzami – kurs będzie obejmował wiedzę ściśle specjalistyczną związaną z wykonywaniem zawodu lekarza), gotowy kurs zostanie umieszczony na internetowej platformie edukacyjnej. Dostęp do treści edukacyjnych kursu zamieszczonych na platformie będą mieli wyłącznie zarejestrowani lekarze legitymujący się unikalnym numerem PWZ (Prawo Wykonywania Zawodu), nadawanym przez właściwe organy samorządu lekarskiego. Tym samym treści edukacyjne zamieszczone na platformie edukacyjnej będą dostępne jedynie dla docelowej grupy zawodowej.
Przy tworzeniu treści edukacyjnych Wnioskodawca będzie współpracował z prelegentami - lekarzami o uznanej renomie w środowisku lekarskim. Na treści zamieszczone na platformie składać się będą nagrania wideo przygotowane wprost do umieszczenia na platformie oraz utrwalone w formie nagrania szkolenia, które odbyły się stacjonarnie lub w przestrzeni online. Zainteresowana osoba będzie miała możliwość odpłatnego zakupienia kursu i po płatności wielokrotnego otworzenia przez okres 180 dni. Dostęp do kursu będzie ograniczony czasowo. Aby uzyskać certyfikat z punktami edukacyjnymi nabywca kursu zobowiązany będzie do poprawnego rozwiązania testu z wiedzy przekazywanej podczas nagrania.
Uczestnictwo lekarza w nagraniu on-line pozwoli mu na uzyskanie punktów akredytowanych przez Naczelną Izbę Lekarską (bo taka akredytację co do prowadzonych szkoleń już będzie posiadał Wnioskodawca). Co jest warte zwrócenia uwagi, sprzedaż kompletnych kursów za pośrednictwem platformy edukacyjnej online będzie wymagał dużego zaangażowania Wnioskodawcy w ich przygotowanie. Wnioskodawca sam bądź we współpracy z innymi prelegentami - lekarzami o uznanej renomie w środowisku lekarskim będzie pełnił rolę prelegenta podczas kursu, dodatkowo będzie musiał kontrolować/nadzorować prezentację merytoryczną kursu, zadbać o elementy techniczne, np. zorganizować nagranie, próby techniczne, stawienie się prelegentów na nagranie, dostarczyć materiały potrzebne do wytworzenia materiałów graficznych pod promocję i publikację, zdjęcia, streszczenia, ułożyć test wiedzy dla uczestników kursu. W razie pytań do autorów konkretnego materiału opublikowanego na platformie, użytkownicy będą mieli zapewniony kontakt z prowadzącym kurs przez możliwość zadawania pytań za pomocą formularza dostępnego w obrębie publikacji, co będzie nadzorował Wnioskodawca i odpowiadał na pytania samodzielnie lub przy pomocy innych prelegentów.
Dodatkowo, Wnioskodawca zamierza organizować Konferencje medyczne dla lekarzy i osób zainteresowanych wiedzą związaną z poprawą stanu zdrowia, ratowaniem, przywracaniem zdrowia, ochroną zdrowia, w tym z zakresu ściśle związaną z wykonywanym zawodem lekarza różnych specjalizacji.
Uczestnictwo w konferencji pozwoli uczestnikom na uzyskanie określonej liczby punktów akredytowanych przez Naczelną Izbę Lekarską. Organizacja konferencji będzie wiązała się z całościowym przygotowaniem przez Wnioskodawcę tego typu wydarzenia począwszy od znalezienia odpowiedniego miejsca (sali konferencyjnej), po opracowanie merytoryczne zakresu konferencji, zatrudnienia prelegentów (innych lekarzy), planu wydarzenia, podjęcia działań informacyjnych by potencjalni uczestnicy mieli wiedzę co do tego typu wydarzenia, organizację oprawy konferencji, stworzenia listy uczestników i końcowo wystawienia zaświadczeń udziału w konferencji, tak by ci mogli pozyskać punkty akredytowane przez Naczelną Izbę Lekarską. Konferencje tego typu będą odbywały się na żywo, będą wymagały fizycznej obecności uczestników, zakres tematyczny będzie związany z szeroko pojętą ochroną zdrowia, w konferencji będą brali udział wybitni lekarze z wieloletnią praktyką (jako prelegenci, ale też zapewne jako uczestnicy), forma konferencji będzie umożliwiała dyskusję merytoryczną wszystkich zgromadzonych.
Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej i Okręgowej Rady Lekarskiej musi potwierdzić spełnienie przez Wnioskodawcę powyższych warunków na podstawie przedłożonego przez Wnioskodawcę planu (programu) kształcenia realizowanego w określonych formach i trybie kształcenia. W przypadku kursów/konferencji objętych Uchwałami właściwa Rada Lekarska jest uprawniona do kontroli Wnioskodawcy w zakresie zgodności ze stanem faktycznym informacji dotyczących określonej formy szkolenia, spełnienia warunków dokonania wpisu do rejestru, prawidłowości prowadzonej dokumentacji przebiegu kształcenia oraz zapewnienie odpowiedniej jakości kształcenia. W przypadku kursów/konferencji objętych Uchwałami Wnioskodawca będzie zobowiązany do przedłożenia planu (programu) kształcenia realizowanego w określonych formach i trybie kształcenia, który zostanie zatwierdzony przez właściwą Izbę Lekarską.
W przypadku kursów/szkoleń objętych Uchwałami Wnioskodawca jest zobowiązany do działania zgodnie z ustawą o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz przedłożonym planem (programem) kształcenia. W przypadku kursów/szkoleń objętych Uchwałami konieczne było uzyskanie od właściwej Rady Lekarskiej stosownej uchwały oraz zaświadczenia o wpisie do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów.
Platforma edukacyjna online oraz specjalistyczne szkolenia, które zamierza prowadzić Wnioskodawca dla lekarzy podlegają szczegółowym uregulowaniom zawartym, w szczególności w:
a)art. 18 ust. 1, 2, 4 oraz 9 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 1287 ze zm.),
b)art. 19 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 1287 ze zm.),
c)art. 19 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 1287 ze zm.),
d)rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 25 lutego 2022 r. w sprawie sposobów dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów (tekst jedn.: 2022 poz. 464).
W odpowiedzi na wezwanie, odpowiedział Pan na zadane przez Organ pytania w następujący sposób:
Na pytanie: „Czy świadczone przez Pana usługi można zakwalifikować do usług w zakresie kształcenia o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 lit a ustawy o podatku od towarów i usług?”
Odpowiedział Pan: „Odpowiedź jest przecząca, świadczone usługi nie mogą być zakwalifikowane do usług w zakresie kształcenia, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT. Przepis ten odnosi się do usług w zakresie kształcenia i wychowania świadczonych przez jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe. Prowadzona przez Wnioskodawcę działalność nie jest jednostką objętą systemem oświaty ani nie posiada wpisu do ewidencji placówek oświatowych.”
Na pytanie: „Czy wykonywane przez Pana ww. usługi stanowią usługi świadczone przez uczelnie, jednostki naukowe PAN oraz instytuty badawcze w zakresie kształcenia, w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 26 lit b ustawy o VAT?”
Odpowiedział Pan: „Odpowiedź jest przecząca, Wnioskodawca nie ma statusu uczelni, jednostki PAN czy instytutu badawczego.”
Na pytanie: „Czy w zakresie opisanych usług działa Pan pod kontrolą państwa? Na czym polega ta kontrola?”
Odpowiedział Pan: „Wnioskodawca nie jest instytucją publiczną. Wnioskodawca działa w sektorze prywatnym w celach komercyjnych. Przy czym szkolenia (czy to stacjonarne czy w formie e-learning) będą realizowane w oparciu o ustawodawstwo polskie tj. ustawę z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarzy i lekarzy dentystów oraz akty wykonawcze do ww. ustawy tj. rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie sposobu dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów i szkolenia te są związane bezpośrednio z branżą zawodową - lekarzy dentystów. Oznacza to, że program tych szkoleń musi być opracowany w taki sposób, aby podnosić kompetencje zawodowe lekarzy i lekarzy dentystów i musi być związany z ich zawodem (nie mogą to być szkolenia o dobrowolnej tematyce); szkolenia muszą być realizowane przez wykwalifikowaną kadrę; szkolenia muszą spełniać odpowiednie wymagania przede wszystkim Naczelnej Izby Lekarskiej, albowiem niespełnienie tych wymagań spowoduje, że szkolenie nie otrzyma akredytacji tej Izby - zatem jeśli mowa o kontroli, to ta występuje właśnie tu poprzez Naczelną Izbę Lekarską, będącej samorządem zawodowym powołanym ustawą z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich.
Izba posiada ustawowe kompetencje w zakresie akredytacji szkoleń dla lekarzy oraz przyznawania punktów edukacyjnych w ramach systemu kształcenia ustawicznego lekarzy i lekarzy dentystów, wynikającego z art. 19 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty.
W praktyce oznacza to, że programy szkoleń podlegają ocenie i akceptacji przez Naczelną Izbę Lekarską, a ich realizacja musi być zgodna z przyjętymi wymogami. Naczelna Izba Lekarska nie jest organem administracji państwowej, lecz wykonuje zadania publiczne powierzone jej ustawowo – w tym zakresie można mówić o formie nadzoru o charakterze publicznym. Podsumowując, mimo, że Wnioskodawca nie jest instytucją publiczną, to jednak poprzez swoją działalność wypełni cele edukacyjne, zapewniając jakość świadczeń, odpowiednią cenę, realizując określoną politykę edukacyjną zatwierdzaną przez Naczelną Izbę Lekarską, dysponując przy tym zasobem odpowiednio wykwalifikowaną kadrą i odpowiednią infrastrukturą.”
Na pytanie: „Czy działa Pan w oparciu o konkretne programy nauczania zaakceptowane przez właściwe instytucje państwowe?”
Odpowiedział Pan: „Wnioskodawca nie jest instytucją publiczną. Wnioskodawca działa w sektorze prywatnym w celach komercyjnych, nie działa pod nadzorem instytucji państwowych. Przy czym prowadzone przez Wnioskodawcę szkolenia realizowane są w oparciu o programy nauczania, które podlegają ocenie i akredytacji przez Naczelną Izbę Lekarską. Akredytacja jest warunkiem przyznania punktów edukacyjnych wymaganych przez lekarzy i lekarzy dentystów w ramach ustawowego obowiązku kształcenia ustawicznego (art. 19 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty). Usługi Wnioskodawcy będą zatem prowadzone w oparciu o programy zaakceptowane przez właściwą instytucję samorządu zawodowego, która działa w ramach kompetencji przyznanych jej przez ustawodawcę. W przedmiotowej sprawie: szkolenia będą miały charakter kształcenia zawodowego, ponieważ dotyczą podnoszenia kwalifikacji lekarzy dentystów w ramach ich obowiązku ustawicznego kształcenia (art. 19 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty); będą posiadały akredytację Naczelnej Izby Lekarskiej.
Zatem program nauczania podczas konferencji realizowanych przez Wnioskodawcę musi być ułożony w taki sposób, aby otrzymał akredytację Naczelnej Izby Lekarskiej, oznacza to, że Wnioskodawca nie ma pełnej dowolności w jego tworzeniu. Szkolenia mają być ściśle związane z zawodem lekarzy i lekarzy dentystów w celu podnoszenia ich zawodowych umiejętności.”
Na pytanie: „Czy ma Pan dowolność w zakresie kształtowania zasad swojego działania?”
Odpowiedział Pan: Na tak zadane pytanie Organu, odpowiedź jest przecząca. Wnioskodawca nie ma dowolności działania, albowiem szkolenia Wnioskodawcy muszą być zgodne z programem nauczania, które podlegają ocenie i akredytacji przez Naczelną Izbę Lekarską. Tylko akredytowane szkolenia, dają uczestnikom możliwość uzyskania punktów akredytacyjnych. Realizowanie przez Wnioskodawcę szkoleń z innego zakresu bądź takiego, które nie spełni wymagań Naczelnej Izby Lekarskiej, mija się dla Wnioskodawcy z celem. Szkolenia muszą być realizowane w zakresie programu, który będzie szkolił i podnosił kompetencje zawodowe lekarzy i lekarzy dentystów, być realizowany przez odpowiednio wykwalifikowaną kadrę i na odpowiednim poziomie technicznym – albowiem szkolenie to nie otrzyma akredytacji z Naczelnej Izby Lekarskiej.”
Na pytanie: „Czy Pana działania wymagają akceptacji państwa? Wnioskodawca nie jest instytucją publiczną. Wnioskodawca działa w sektorze prywatnym w celach komercyjnych. Działania jako takie nie podlegają nadzorowi państwa – ale Wnioskodawca działa na podstawie ustaw i aktów wykonawczych oraz szkolenia podlegają zatwierdzeniu przez Naczelną Izbę Lekarską, jako szkolenia akredytowane. Zakres szkoleń, które będzie prowadził Wnioskodawca będzie determinowany ustawami o których mowa powyżej i zatwierdzany (akredytowany) przez Naczelną Izbę Lekarską. Oznacza to, że program szkoleń musi być ściśle związany z dostarczeniem wiedzy dla lekarzy i lekarzy dentystów, przez odpowiednio do tego wybraną kadrę, wedle określonego poziomu wiedzy (w przeciwnym wypadku oznacza to brak akredytacji), przy zapewnieniu odpowiedniej infrastruktury i w odpowiednich warunkach technicznych.”
Na pytanie: „Czy w ramach prowadzonych przez Pana szkoleń na platformie edukacyjnej on-line oraz konferencji medycznych uczestnicy uzyskują dostęp także do innych materiałów - jeśli tak, proszę wskazać w jakiej formie?”
Odpowiedział Pan: „Tak, w zależności od szkolenia uczestnicy otrzymują: filmiki edukacyjne, skrypty, check-listy. W przypadku konferencji stacjonarnej - uczestnicy otrzymują skrypty i check-listy w formie papierowej, przy e-learningu – dostęp elektroniczny po zalogowaniu się do swojego profilu kursanta.”
Na pytanie: Czy wszystkie osoby biorące udział w ww. konferencjach organizowanych przez Pana będą wykorzystywać nabytą wiedzę w ramach wykonywanego zawodu, pracy (należy wskazać jakiego?)”
Odpowiedział Pan: „W konferencjach i szkoleniach udział będą brać lekarze i lekarze dentyści.”
Pytania
1.Czy do wskazanego w opisie zdarzenia przyszłego świadczenia usług polegających na sprzedaży dostępu do treści edukacyjnych zamieszczonych na platformie edukacyjnej online będzie miało zastosowanie zwolnienie w podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a u.p.t.u.?
2.Czy do wskazanego w opisie zdarzenia przyszłego świadczenia usług polegających na przeprowadzaniu Konferencji medycznych prowadzonych stacjonarnie będzie miało zastosowanie zwolnienie w podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a u.p.t.u.?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, dla świadczenia usług dostępu do treści edukacyjnych zamieszczonych na platformie edukacyjnej online oraz usług Konferencji medycznych prowadzonych stacjonarnie będzie miało zastosowanie zwolnienie z podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a u.p.t.u.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 29 u.p.t.u., zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:
a.prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
b.świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe - wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
c.finansowane w całości ze środków publicznych - oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.
Aby przedmiotowe usługi mogły korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 u.p.t.u., muszą być uznane za usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego oraz spełniać jeden z warunków określonych w lit. a-c powyższego przepisu. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 29a u.p.t.u., zwolnieniem od podatku od towarów i usług objęte są usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach oraz świadczenie usług i dostawa towarów ściśle z tymi usługami związana. Klasyfikacja danej czynności (dostępu do platformy szkoleniowej online oraz stacjonarnych szkoleń w postaci Konferencji) jako zwolnionej na podstawie powołanych wyżej przepisów, wymaga ustalenia czy dana usługa stanowi usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego oraz czy jest prowadzona w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
Zgodnie z art. 44 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej przez usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania rozumie się nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnianie wiedzy do celów zawodowych, a czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.
Zarówno w przypadku uzyskania dostępu do materiałów edukacyjnych zamieszczonych na platformie online pod postacią kursów online, prezentacji, czy transmisji LIVE oraz stacjonarnych szkoleń specjalistycznych lekarze mogą rozwijać swoje kompetencje, jednocześnie uzyskując punkty edukacyjne akredytowanie przez Naczelną Izbę Lekarską, realizując w ten sposób ustawowy obowiązek dokształcania zawodowego w oparciu o przepisy art. 18 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty i rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie sposobów dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów z dnia 25 lutego 2022 r. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że dostęp do platformy mogą wykupić jedynie osoby zainteresowane, legitymujące się unikalnym numerem PWZ (Prawo Wykonywania Zawodu), nadawanym przez właściwe organy samorządu lekarskiego.
Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że kształcenie w formie zdalnej zyskało w ostatnim czasie na znaczeniu.
Przy czym, zdaniem Wnioskodawcy jego usługi świadczone dla lekarzy, udostępniane za pośrednictwem platformy online nie będą stanowiły usług elektronicznych w rozumieniu art. 2 pkt 26 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej u.p.t.u.).
Ustawa u.p.t.u. w zakresie definicji usług świadczonych drogą elektroniczną odsyła do art. 7 rozporządzenia 282/2011. Na podstawie art. 7 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE. L Nr 77 z 23.03.2011, str. 1, z późn. zm.) - zwanego dalej rozporządzeniem wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 - do „usług świadczonych drogą elektroniczną”, o których mowa w dyrektywie 2006/112/WE, należą usługi świadczone za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej, których świadczenie - ze względu na ich charakter - jest zasadniczo zautomatyzowane i wymaga minimalnego udziału człowieka, a ich wykonanie bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe.
Jak wynika z art. 7 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 - powyższy przepis obejmuje w szczególności:
a.ogólnie dostawy produktów w formie cyfrowej, łącznie z oprogramowaniem, jego modyfikacjami lub nowszymi wersjami;
b.usługi umożliwiające lub wspomagające obecność przedsiębiorstw lub osób w sieci elektronicznej, takich jak witryna lub strona internetowa;
c.usługi generowane automatycznie przez komputer i przesyłane poprzez Internet lub sieć elektroniczną w odpowiedzi na określone dane wprowadzone przez usługobiorcę;
d.odpłatne przekazywanie prawa do wystawiania na aukcji towarów lub usług za pośrednictwem witryny internetowej działającej jako rynek online, na którym potencjalni kupujący przedstawiają swoje oferty przy wykorzystaniu automatycznych procedur oraz na którym strony są informowane o dokonaniu sprzedaży za pomocą poczty elektronicznej generowanej automatycznie przez komputer;
e.pakiety usług internetowych oferujące dostęp do informacji, w których element telekomunikacyjny ma charakter pomocniczy i drugorzędny (to znaczy pakiety wykraczające poza oferowanie samego dostępu do Internetu i obejmujące inne elementy, takie jak strony, które umożliwiają dostęp do aktualnych wiadomości, informacji meteorologicznych lub turystycznych, gier, umożliwiają hosting witryn internetowych, dostęp do grup dyskusyjnych; itp.);
f.usługi wyszczególnione w załączniku I.
W ww. załącznik I w pkt 5 wymieniono usługi:
a.automatyczne nauczanie na odległość, którego funkcjonowanie wymaga użycia Internetu lub podobnej sieci elektronicznej, wymagające niewielkiego bądź niewymagające żadnego udziału człowieka, łącznie z klasami wirtualnymi, z wyjątkiem sytuacji, gdzie Internet lub podobna sieć elektroniczna wykorzystywana jest jako proste narzędzie służące komunikowaniu się nauczyciela z uczniem;
b.ćwiczenia wypełniane przez ucznia online i sprawdzane automatycznie, bez udziału człowieka. Natomiast z zapisu art. 7 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 wynika, że ustęp 1 nie ma zastosowania do:
a)usług nadawczych;
b)usług telekomunikacyjnych;
c)towarów, w przypadku których zamawianie i obsługa zamówienia odbywają się elektronicznie;
d)płyt CD-ROM, dyskietek i podobnych nośników fizycznych;
e)materiałów drukowanych, takich jak książki, biuletyny, gazety lub czasopisma;
f)płyt CD i kaset magnetofonowych;
g)kaset wideo i płyt DVD;
h)gier na płytach CD-ROM.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
W myśl art. 2 pkt 26 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o usługach elektronicznych – rozumie się przez to usługi świadczone drogą elektroniczną, o których mowa w art. 7 rozporządzenia 282/2011.
Na podstawie art. 7 ust. 1 rozporządzenia Rady (UE) nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE Rady w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (t. j. Dz. Urz. UE L 77 z 23 marca 2011 r. str. 1 ze zm.) – zwanego dalej rozporządzeniem 282/2011:
Do „usług świadczonych drogą elektroniczną”, o których mowa w dyrektywie 2006/112/WE, należą usługi świadczone za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej, których świadczenie – ze względu na ich charakter - jest zasadniczo zautomatyzowane i wymaga minimalnego udziału człowieka, a ich wykonanie bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe.
Stosownie do art. 7 ust. 2 ww. rozporządzenia 282/2011:
Ustęp 1 obejmuje w szczególności:
a) ogólnie dostawy produktów w formie cyfrowej, łącznie z oprogramowaniem, jego modyfikacjami lub nowszymi wersjami;
b) usługi umożliwiające lub wspomagające obecność przedsiębiorstw lub osób w sieci elektronicznej, takich jak witryna lub strona internetowa;
c) usługi generowane automatycznie przez komputer i przesyłane poprzez Internet lub sieć elektroniczną w odpowiedzi na określone dane wprowadzone przez usługobiorcę;
d) odpłatne przekazywanie prawa do wystawiania na aukcji towarów lub usług za pośrednictwem witryny internetowej działającej jako rynek online, na którym potencjalni kupujący przedstawiają swoje oferty przy wykorzystaniu automatycznych procedur oraz na którym strony są informowane o dokonaniu sprzedaży za pomocą poczty elektronicznej generowanej automatycznie przez komputer;
e) pakiety usług internetowych oferujące dostęp do informacji, w których element telekomunikacyjny ma charakter pomocniczy i drugorzędny (to znaczy pakiety wykraczające poza oferowanie samego dostępu do Internetu i obejmujące inne elementy, takie jak strony, które umożliwiają dostęp do aktualnych wiadomości, informacji meteorologicznych lub turystycznych, gier, umożliwiają hosting witryn internetowych, dostęp do grup dyskusyjnych; itp.);
f) usługi wyszczególnione w załączniku I.
Natomiast z art. 7 ust. 3 rozporządzenia 282/2011 wynika, że:
Ustęp 1 nie ma zastosowania do:
a) usług nadawczych;
b) usług telekomunikacyjnych;
c) towarów, w przypadku których zamawianie i obsługa zamówienia odbywają się elektronicznie;
d) płyt CD-ROM, dyskietek i podobnych nośników fizycznych;
e) materiałów drukowanych, takich jak książki, biuletyny, gazety lub czasopisma;
f) płyt CD i kaset magnetofonowych;
g) kaset wideo i płyt DVD;
h) gier na płytach CD-ROM;
i) usług świadczonych przez specjalistów, takich jak prawnicy i doradcy finansowi, którzy udzielają swym klientom porad za pomocą poczty elektronicznej;
j) usług edukacyjnych, w ramach których treść kursu przekazywana jest przez nauczyciela za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej (tzn. przez zdalne połączenie);
k) usług fizycznych off-line naprawy sprzętu komputerowego;
l) hurtowni danych off-line;
m) usług reklamowych, w szczególności w gazetach, na plakatach i w telewizji;
n) usług centrum wsparcia telefonicznego;
o) usług edukacyjnych obejmujących wyłącznie kursy korespondencyjne, takie jak kursy za pośrednictwem poczty;
p) konwencjonalnych usług aukcyjnych, przy których niezbędny jest bezpośredni udział, niezależnie od sposobu składania ofert;
q) (uchylona)
r) (uchylona)
s) (uchylona)
t) biletów wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, zarezerwowanych online;
u) zakwaterowania, wynajmu samochodów, usług restauracyjnych, przewozu osób lub podobnych usług zarezerwowanych online.
Z kolei w punkcie 5 załącznika I do rozporządzenia 282/2011 wymienione zostały następujące usługi, które zalicza się do usług świadczonych drogą elektroniczną:
a) automatyczne nauczanie na odległość, którego funkcjonowanie wymaga użycia Internetu lub podobnej sieci elektronicznej, wymagające niewielkiego bądź niewymagające żadnego udziału człowieka, łącznie z klasami wirtualnymi, z wyjątkiem sytuacji, gdzie Internet lub podobna sieć elektroniczna wykorzystywana jest jako proste narzędzie służące komunikowaniu się nauczyciela z uczniem,
b) ćwiczenia wypełniane przez ucznia on-line i sprawdzane automatycznie, bez udziału człowieka.
W kontekście formy świadczenia usług, należy wskazać, że zgodnie z art. 98 ust. 2 dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą:
Stawki obniżone mają zastosowanie wyłącznie do dostaw towarów i świadczenia usług, których kategorie są określone w załączniku III. Stawki obniżone nie mają zastosowania do usług świadczonych drogą elektroniczną, z wyjątkiem usług określonych w załączniku III pkt 6.
Dyrektywa stanowi zatem, że do usług świadczonych drogą elektroniczną nie stosuje się stawek obniżonych. Przepisy ww. dyrektywy nie wprowadzają jednak expressis verbis ograniczenia stosowania zwolnienia w odniesieniu do kategorii usług zwolnionych, świadczonych drogą elektroniczną.
Pojęcie usługi elektronicznej w rozumieniu przepisów ustawy odnosi się wyłącznie do formy świadczenia, a nie do jego treści. Stąd też należy stwierdzić, że identyfikacja danej czynności jako usługi elektronicznej (według nomenklatury unijnej: usługi świadczonej drogą elektroniczną), nie skutkuje zmianą kwalifikacji prawnej tej czynności dla potrzeb stosowania innych przepisów ustawy.
Powyższe oznacza, że usługa nie traci statusu usługi zwolnionej tylko dlatego, że jest świadczona drogą elektroniczną. W konsekwencji, jeżeli określona usługa wymieniona w art. 43 ust. 1 ustawy, będzie świadczona drogą elektroniczną, w odniesieniu do tej usługi zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku VAT.
Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział dla niektórych czynności zwolnienie od podatku.
Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.
Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi świadczone przez:
a) jednostki objęte systemem oświaty w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, w zakresie kształcenia i wychowania,
b) uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, w zakresie kształcenia
- oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane.
Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w pkt 26:
a) prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe - wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
b) finansowane w całości ze środków publicznych
- oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.
Jak stanowi art. 43 ust. 17 ustawy:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a lub
2) ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
Art. 43 ust. 17a ustawy stanowi, że:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.
Określenie „ścisły związek” oznacza, że do wykonania usługi podstawowej niezbędna jest dostawa towarów lub świadczenie usług pomocniczych, przy czym nie może to być jakikolwiek związek, lecz relacja o charakterze wskazującym na nieodzowność tych ostatnich dla prawidłowego przebiegu podstawowej usługi.
Zgodnie z treścią § 3 ust. 1 pkt 13 i 14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 832), zwanego dalej rozporządzeniem:
Zwalnia się od podatku:
13) usługi w zakresie kształcenia, inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy, świadczone przez uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane;
14) usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, finansowane w co najmniej 70% ze środków publicznych oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane.
Jak stanowi § 3 ust. 8 rozporządzenia:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 13, 14, 18 i 19, stosuje się do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe.
W świetle § 3 ust. 9 rozporządzenia:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 13, 14, 18 i 19, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:
1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 13, 14, 18 i 19, lub
2) ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.
Powołane wyżej przepisy art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy i § 3 rozporządzenia przewidują zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub świadczonych przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty – wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją lub finansowanych w co najmniej 70% ze środków publicznych oraz świadczenia usług i dostawy towarów ściśle z tymi usługami związanych. Dla zastosowania przedmiotowych zwolnień istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszych przepisów, tj. prowadzenie danego szkolenia w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach lub uzyskanie akredytacji na dany rodzaj szkolenia lub finansowanie danego szkolenia w całości ze środków publicznych, lub też finansowanie danego szkolenia w co najmniej 70% ze środków publicznych.
Wskazane wyżej regulacje stanowią implementację prawa unijnego, gdyż w świetle art. 132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady,
Państwa członkowskie zwalniają kształcenie dzieci lub młodzieży, kształcenie powszechne lub wyższe, kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie, łącznie ze świadczeniem usług i dostawą towarów ściśle z taką działalnością związanych, prowadzone przez odpowiednie podmioty prawa publicznego lub inne instytucje działające w tej dziedzinie, których cele uznane są za podobne przez dane państwo członkowskie.
Pojęcie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zostało zdefiniowane w art. 44 ww. rozporządzenia Rady (UE) Nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. Zgodnie z tym przepisem:
Usługi w zakresie kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zapewniane na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy 2006/112/WE, obejmują nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Czas trwania kursu w zakresie kształcenia zawodowego bądź przekwalifikowania nie ma w tym przypadku znaczenia.
W wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 19 listopada 2009 r. w sprawie C-461/08 wyrażony został pogląd, że pojęcia używane do opisania zwolnień wymienionych w art. 13 Dyrektywy 77/388/EWG powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwo od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika. Również w wyroku z 20 czerwca 2002 r. w sprawie C-287/00 Trybunał w swym orzeczeniu wskazał, jak należy interpretować zwolnienia przedmiotowe w VAT uregulowane w Dyrektywie 77/388/EWG. W wyroku tym podkreślono, że pojęcia używane do doprecyzowania zakresu zwolnienia powinny być interpretowane ściśle m.in. dlatego, że zwolnienia stanowią wyjątek od zasady powszechności opodatkowania i choćby z tych przyczyn muszą być interpretowane jednolicie.
Mając na uwadze powyższe, dokonując wykładni ww. przepisów przez pryzmat definicji usługi kształcenia zawodowego i przekwalifikowania, określonej w art. 44 ww. rozporządzenia należy mieć na uwadze dosłowne brzmienie tych przepisów.
Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN (dostępnym w Internecie), użyte w art. 44 rozporządzenia słowo „bezpośredni” oznacza „dotyczący kogoś lub czegoś wprost”, słowo „branża” oznacza „gałąź produkcji lub handlu obejmującą towary lub usługi jednego rodzaju”, natomiast słowo „zawód” oznacza „wyuczone zajęcie wykonywane w celach zarobkowych”.
Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że przez kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie zawodowe, o których mowa w ww. przepisach, obejmujące nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, należy rozumieć takie kształcenie, w wyniku którego dana osoba podnosi swoje kwalifikacje, a bezpośrednio po jego ukończeniu jest w stanie podjąć pracę zarobkową, lub wykonywać określony zawód.
Z opisu sprawy wynika, że zamierza Pan prowadzić platformę edukacyjną dla lekarzy, po uzyskaniu akredytacji z Naczelnej Izby Lekarskiej. Lekarze z racji wykonywanego zawodu, mają obowiązek doskonalenia zawodowego. Przy tworzeniu treści edukacyjnych będzie Pan współpracował z prelegentami - lekarzami o uznanej renomie w środowisku lekarskim. Na treści zamieszczone na platformie składać się będą nagrania wideo przygotowane wprost do umieszczenia na platformie oraz utrwalone w formie nagrania szkolenia, które odbyły się stacjonarnie lub w przestrzeni online. Zainteresowana osoba będzie miała możliwość odpłatnego zakupienia kursu i po płatności wielokrotnego otworzenia przez okres 180 dni. Dostęp do kursu będzie ograniczony czasowo. Aby uzyskać certyfikat z punktami edukacyjnymi nabywca kursu zobowiązany będzie do poprawnego rozwiązania testu z wiedzy przekazywanej podczas nagrania.
Uczestnictwo lekarza w nagraniu on-line pozwoli mu na uzyskanie punktów akredytowanych przez Naczelną Izbę Lekarską (bo taka akredytację co do prowadzonych szkoleń już będzie Pan posiadał). Sprzedaż kompletnych kursów za pośrednictwem platformy edukacyjnej online będzie wymagał dużego zaangażowania Pana w ich przygotowanie. Pan sam bądź we współpracy z innymi prelegentami - lekarzami o uznanej renomie w środowisku lekarskim będzie pełnił rolę prelegenta podczas kursu, dodatkowo będzie musiał kontrolować/nadzorować prezentację merytoryczną kursu, zadbać o elementy techniczne, np. zorganizować nagranie, próby techniczne, stawienie się prelegentów na nagranie, dostarczyć materiały potrzebne do wytworzenia materiałów graficznych pod promocję i publikację, zdjęcia, streszczenia, ułożyć test wiedzy dla uczestników kursu. W razie pytań do autorów konkretnego materiału opublikowanego na platformie, użytkownicy będą mieli zapewniony kontakt z prowadzącym kurs przez możliwość zadawania pytań za pomocą formularza dostępnego w obrębie publikacji, co Pan będzie nadzorował i odpowiadał na pytania samodzielnie lub przy pomocy innych prelegentów.
Dodatkowo, zamierza Pan organizować Konferencje medyczne dla lekarzy i osób zainteresowanych wiedzą związaną z poprawą stanu zdrowia, ratowaniem, przywracaniem zdrowia, ochroną zdrowia, w tym z zakresu ściśle związaną z wykonywanym zawodem lekarza różnych specjalizacji.
Uczestnictwo w konferencji pozwoli uczestnikom na uzyskanie określonej liczby punktów akredytowanych przez Naczelną Izbę Lekarską. Organizacja konferencji będzie wiązała się z całościowym przygotowaniem przez Pana tego typu wydarzenia począwszy od znalezienia odpowiedniego miejsca (sali konferencyjnej), po opracowanie merytoryczne zakresu konferencji, zatrudnienia prelegentów (innych lekarzy), planu wydarzenia, podjęcia działań informacyjnych by potencjalni uczestnicy mieli wiedzę co do tego typu wydarzenia, organizację oprawy konferencji, stworzenia listy uczestników i końcowo wystawienia zaświadczeń udziału w konferencji, tak by ci mogli pozyskać punkty akredytowane przez Naczelną Izbę Lekarską. Konferencje tego typu będą odbywały się na żywo, będą wymagały fizycznej obecności uczestników, zakres tematyczny będzie związany z szeroko pojętą ochroną zdrowia, w konferencji będą brali udział wybitni lekarze z wieloletnią praktyką (jako prelegenci, ale też zapewne jako uczestnicy), forma konferencji będzie umożliwiała dyskusję merytoryczną wszystkich zgromadzonych.
W zależności od szkolenia uczestnicy otrzymują: filmiki edukacyjne, skrypty, check-listy. W przypadku konferencji stacjonarnej - uczestnicy otrzymują skrypty i check-listy w formie papierowej, przy e-learningu – dostęp elektroniczny po zalogowaniu się do swojego profilu kursanta.
Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy do wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego usług polegających na sprzedaży dostępu do treści edukacyjnych zamieszczonych na platformie edukacyjnej online oraz usług polegających na przeprowadzaniu Konferencji medycznych prowadzonych stacjonarnie, będzie miało zastosowanie zwolnienie w podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy.
Dla oceny, czy wykonywane przez Pana usługi korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, konieczne jest m.in. stwierdzenie:
-czy są to usługi w zakresie kształcenia i wychowania świadczone przez jednostkę objętą systemem oświaty lub
-czy są to usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego oraz
-czy są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
We wniosku wskazał Pan, że świadczone przez Pana usługi nie mogą być zakwalifikowane do usług w zakresie kształcenia, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. a ustawy o VAT. Nie jest Pan jednostką objętą systemem oświaty ani nie posiada wpisu do ewidencji placówek oświatowych. Wykonywane przez Pana ww. usługi nie stanowią usług świadczonych przez uczelnie, jednostki naukowe PAN oraz instytuty badawcze w zakresie kształcenia, w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 26 lit b ustawy o VAT.
Tym samym, świadczone przez Pana usługi polegające na sprzedaży dostępu do treści edukacyjnych zamieszczonych na platformie edukacyjnej online jak i usługi polegające na przeprowadzeniu konferencji medycznych nie będą korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy, ponieważ nie będą spełnione przesłanki wynikające z powołanego przepisu.
W konsekwencji należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy.
Powołany wyżej przepis art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy przewiduje zwolnienie dla usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego prowadzonych w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach. Dla zastosowania ww. zwolnienia istotne jest uznanie danej usługi za usługę kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego inną niż wymienione w pkt 26, a następnie spełnienie dodatkowych warunków wynikających z niniejszego przepisu, tj. prowadzenie danego szkolenia w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
Jak wynika z opisu spawy, w konferencjach i szkoleniach udział będą brać lekarze i lekarze dentyści. Kursy oraz konferencje dla lekarzy będą oparte wyłącznie o tematykę związaną z ochroną zdrowia, ratowaniem i przywracaniem życia w tym o tematyce ściśle związanej z poszczególnymi specjalizacjami lekarskimi. Głównym celem uczestników czy to w kursach on-line czy to konferencjach jest zdobycie wiedzy do celów wykonywanego zawodu lekarza, a przy tym podnoszenie kwalifikacji zawodowych i uzyskanie przy tym wymaganych punktów edukacyjnych akredytowanych przez NIL (Naczelna Izba Lekarka). Kursy merytoryczne on-line to kursy, które zostaną przez Pana nagrane wcześniej (osobą merytoryczną będzie Pan sam bądź z innymi specjalistami lekarzami – kurs będzie obejmował wiedzę ściśle specjalistyczną związaną z wykonywaniem zawodu lekarza), gotowy kurs zostanie umieszczony na internetowej platformie edukacyjnej. Dostęp do treści edukacyjnych kursu zamieszczonych na platformie będą mieli wyłącznie zarejestrowani lekarze legitymujący się unikalnym numerem PWZ (Prawo Wykonywania Zawodu), nadawanym przez właściwe organy samorządu lekarskiego. Tym samym treści edukacyjne zamieszczone na platformie edukacyjnej będą dostępne jedynie dla docelowej grupy zawodowej.
Szkolenia muszą być realizowane w zakresie programu, który będzie szkolił i podnosił kompetencje zawodowe lekarzy i lekarzy dentystów, być realizowany przez odpowiednio wykwalifikowaną kadrę i na odpowiednim poziomie technicznym – albowiem szkolenie to nie otrzyma akredytacji z Naczelnej Izby Lekarskiej.
Program szkoleń musi być ściśle związany z dostarczeniem wiedzy dla lekarzy i lekarzy dentystów, przez odpowiednio do tego wybraną kadrę, wedle określonego poziomu wiedzy (w przeciwnym wypadku oznacza to brak akredytacji), przy zapewnieniu odpowiedniej infrastruktury i w odpowiednich warunkach technicznych.
Analiza przedstawionych okoliczności sprawy prowadzi do stwierdzenia, że wykonywane przez Pana usługi polegające na sprzedaży dostępu do treści edukacyjnych zamieszczonych na platformie edukacyjnej online jak i usługi polegające na przeprowadzeniu konferencji medycznych będą stanowiły usługi kształcenia zawodowego, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy, gdyż będą pozostawały w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem osób biorących udział w szkoleniu/konferencji i mają/będą miały na celu uaktualnienie i poszerzenie wiedzy do celów zawodowych.
Przechodząc zaś do pozostałych przesłanek warunkujących zastosowanie zwolnienia od podatku od towarów i usług wskazania wymaga, że odesłanie w art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy do „odrębnych przepisów” odnosić się może wyłącznie do przepisów, które określają formy i zasady usług szkoleniowych w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego. Odrębne przepisy określające formy i zasady to przepisy, z których wynika np. program szkolenia, ilość godzin szkolenia, tematyka, krąg osób objętych szkoleniem, warunki, jakie musi spełnić organizator kształcenia.
Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1287 ze zm.):
Lekarz, z zastrzeżeniem ust. 3, ma prawo i obowiązek doskonalenia zawodowego.
W myśl art. 18 ust. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:
Dopełnienie obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy okręgowa rada lekarska potwierdza przez dokonanie wpisu w rejestrze, o którym mowa w art. 49 ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich. Potwierdzenia dokonuje okręgowa rada lekarska na podstawie przedłożonej przez lekarza dokumentacji potwierdzającej odbycie określonych form doskonalenia zawodowego, z zastrzeżeniem art. 19 ust. 4.
W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:
Ustawiczny rozwój zawodowy, z wyłączeniem stażu podyplomowego, mogą prowadzić:
1) podmioty uprawnione do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego;
2) inne podmioty niż wymienione w pkt 1 uprawnione do kształcenia na podstawie odrębnych przepisów, w tym uczelnie medyczne, inne uczelnie prowadzące działalność dydaktyczną lub badawczą w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu i instytuty badawcze;
3) inne podmioty niż wymienione w pkt 1 i 2 po uzyskaniu wpisu w rejestrze podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy lekarzy i lekarzy dentystów, zwane dalej ,,organizatorami kształcenia”.
Stosownie do art. 19 ust. 2 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:
Warunkami prowadzenia kształcenia w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego są:
1) posiadanie planu kształcenia realizowanego w określonym czasie zawierającego w szczególności:
a) cel (cele) kształcenia,
b) przedmiot i zakres kształcenia, zgodny z aktualną wiedzą medyczną,
c) formę (formy) kształcenia,
d) wymagane kwalifikacje uczestników,
e) sposób (sposoby) weryfikacji wyników kształcenia,
f) sposób potwierdzania uczestnictwa i ukończenia kształcenia;
2) zapewnienie kadry dydaktycznej o kwalifikacjach odpowiednich dla danego rodzaju kształcenia;
3) zapewnienie odpowiedniej do realizacji programu kształcenia bazy dydaktycznej, w tym dla szkolenia praktycznego;
4) posiadanie wewnętrznego systemu oceny jakości kształcenia, uwzględniającego narzędzia oceny jakości kształcenia oraz metody tej oceny;
5) zapewnienie udzielania świadczeń zdrowotnych wchodzących w zakres kształcenia przez uprawnione podmioty i osoby posiadające uprawnienia oraz właściwe kwalifikacje do ich wykonywania.
W świetle art. 19 ust. 3 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:
Spełnienie warunków prowadzenia kształcenia określonych w ust. 2 przez podmioty, o których mowa w ust. 1 pkt 3, potwierdza okręgowa rada lekarska właściwa ze względu na miejsce prowadzenia kształcenia lub Naczelna Rada Lekarska w odniesieniu do okręgowej izby lekarskiej będącej organizatorem kształcenia oraz organizatora kształcenia zamierzającego prowadzić kształcenie na terenie całego kraju.
W myśl art. 19a ww. ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:
Kształcenie w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego wykonywane przez przedsiębiorcę jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2024 r. poz. 236).
Zgodnie z art. 19b ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:
Podmioty zamierzające wykonywać działalność w zakresie ustawicznego rozwoju zawodowego, z wyłączeniem podmiotów, o których mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1 i 2, przedstawiają dane potwierdzające spełnienie warunków, o których mowa w art. 19 ust. 2, oraz składają do właściwej okręgowej rady lekarskiej wniosek o wpis do rejestru podmiotów prowadzących ustawiczny rozwój zawodowy, zwanego dalej ,,rejestrem'', zawierający dane, o których mowa w art. 19c ust. 3 pkt 1-6.
Stosownie do art. 19c ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty:
Organem prowadzącym rejestr jest okręgowa rada lekarska właściwa dla siedziby organizatora prowadzenia kształcenia, a w przypadku okręgowej izby lekarskiej będącej organizatorem kształcenia Naczelna Rada Lekarska.
Szkolenia w zakresie doskonalenia zawodowego dla lekarzy i lekarzy dentystów nie mogą odbywać się w zupełnie dowolnej formie. Szczegółowe zasady organizacji i przeprowadzania szkoleń z tego zakresu określone zostały w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z 21 lutego 2022 r. w sprawie sposobu dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów (Dz. U. z 2022 r. poz. 464).
Przepis § 1 ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia stanowi, że:
Doskonalenie zawodowe lekarza i lekarza dentysty jest realizowane przez:
1) udział w kursie medycznym krajowym lub zagranicznym nieobjętym programem odbywanej specjalizacji;
2) udział w kursie medycznym prowadzonym za pośrednictwem środków przekazu telewizyjnego lub sieci internetowej z ograniczonym dostępem:
a) krajowym, który uzyskał akceptację Naczelnej Rady Lekarskiej,
b) zagranicznym, którego organizatorem jest uczelnia medyczna, lekarskie towarzystwo naukowe, międzynarodowa organizacja lekarska lub podmiot, którego działalność w zakresie kształcenia podyplomowego lekarzy lub lekarzy dentystów uzyskała akredytację właściwego organu w państwie, w którym działalność ta jest prowadzona;
3) udział w krajowym lub zagranicznym kongresie lub zjeździe, krajowej lub zagranicznej konferencji lub krajowym lub zagranicznym sympozjum naukowym;
4) odbycie praktyki klinicznej w krajowym lub zagranicznym ośrodku specjalistycznym;
5) udział w posiedzeniu oddziału stowarzyszenia działającego jako kolegium specjalistów albo towarzystwo naukowe w danej dziedzinie medycyny, zwane dalej „towarzystwem naukowym”, lub udział w posiedzeniu sekcji albo koła tego stowarzyszenia;
6) udział w szkoleniu wewnętrznym organizowanym przez podmiot leczniczy, w którym lekarz lub lekarz dentysta udziela świadczeń zdrowotnych, lub organizowanym przez grupę lekarzy lub lekarzy dentystów;
7) wykład lub doniesienie w formie ustnej lub plakatowej na kursie medycznym, kongresie, zjeździe, konferencji lub sympozjum naukowym krajowym lub zagranicznym;
8) udział w programie edukacyjnym udostępnianym za pośrednictwem środków przekazu telewizyjnego, sieci internetowej lub innych mediów, które umożliwiają wiarygodne sprawdzenie uzyskanej przez uczestnika wiedzy lub umiejętności i potwierdzenie jego tożsamości:
a) który uzyskał akceptację Naczelnej Rady Lekarskiej,
b) zagranicznym, którego organizatorem jest uczelnia medyczna, lekarskie towarzystwo naukowe, międzynarodowa organizacja lekarska lub podmiot, którego działalność w zakresie kształcenia podyplomowego lekarzy lub lekarzy dentystów uzyskała akredytację właściwego organu w państwie, w którym działalność ta jest prowadzona;
9) uzyskanie w zakresie nauk medycznych stopnia naukowego doktora, doktora habilitowanego lub tytułu profesora;
10) napisanie i opublikowanie fachowej książki medycznej, rozdziału w takiej książce lub medycznego edukacyjnego programu multimedialnego;
11) napisanie i opublikowanie książki o charakterze medycznym, rozdziału w takiej książce lub edukacyjnego programu multimedialnego o takim charakterze;
12) przetłumaczenie i opublikowanie fachowej książki medycznej, rozdziału w takiej książce lub medycznego edukacyjnego programu multimedialnego;
13) autorstwo lub współautorstwo artykułu opublikowanego w fachowym czasopiśmie medycznym wymienionym w aktualnym w dniu opublikowania publikacji naukowej wykazie czasopism sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2021 r. poz. 478, 619, 1630, 2141 i 2232);
14) napisanie i opublikowanie artykułu w recenzowanym, fachowym czasopiśmie medycznym innym niż czasopismo wymienione w wykazie czasopism sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;
15) przetłumaczenie i opublikowanie artykułu w fachowym czasopiśmie medycznym, o którym mowa w pkt 13 i 14;
16) sprawowanie funkcji opiekuna stażu podyplomowego;
17) kierowanie specjalizacją lekarzy lub lekarzy dentystów;
18) indywidualną prenumeratę czasopisma medycznego wymienionego w aktualnym wykazie czasopism sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce;
19) przynależność do kolegium specjalistów lub towarzystwa naukowego, o którym mowa w pkt 5;
20) posiadanie aktywnego indywidualnego konta na internetowych edukacyjnych platformach medycznych wskazanych przez Naczelną Radę Lekarską.
W opisie sprawy wskazał Pan, że szkolenia (czy to stacjonarne czy w formie e-learning) będą realizowane w oparciu o ustawodawstwo polskie tj. ustawę z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarzy i lekarzy dentystów oraz akty wykonawcze do ww. ustawy tj. rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie sposobu dopełnienia obowiązku doskonalenia zawodowego lekarzy i lekarzy dentystów i szkolenia te są związane bezpośrednio z branżą zawodową - lekarzy dentystów. Oznacza to, że program tych szkoleń musi być opracowany w taki sposób, aby podnosić kompetencje zawodowe lekarzy i lekarzy dentystów i musi być związany z ich zawodem (nie mogą to być szkolenia o dobrowolnej tematyce); szkolenia muszą być realizowane przez wykwalifikowaną kadrę; szkolenia muszą spełniać odpowiednie wymagania przede wszystkim Naczelnej Izby Lekarskiej, albowiem niespełnienie tych wymagań spowoduje, że szkolenie nie otrzyma akredytacji tej Izby - zatem jeśli mowa o kontroli, to ta występuje właśnie tu poprzez Naczelną Izbę Lekarską, będącej samorządem zawodowym powołanym ustawą z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich.
Izba posiada ustawowe kompetencje w zakresie akredytacji szkoleń dla lekarzy oraz przyznawania punktów edukacyjnych w ramach systemu kształcenia ustawicznego lekarzy i lekarzy dentystów, wynikającego z art. 19 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty.
W praktyce oznacza to, że programy szkoleń podlegają ocenie i akceptacji przez Naczelną Izbę Lekarską, a ich realizacja musi być zgodna z przyjętymi wymogami. Naczelna Izba Lekarska nie jest organem administracji państwowej, lecz wykonuje zadania publiczne powierzone jej ustawowo – w tym zakresie można mówić o formie nadzoru o charakterze publicznym. Zatem, mimo, że nie jest Pan instytucją publiczną, to jednak poprzez swoją działalność wypełni Pan cele edukacyjne, zapewniając jakość świadczeń, odpowiednią cenę, realizując określoną politykę edukacyjną zatwierdzaną przez Naczelną Izbę Lekarską, dysponując przy tym zasobem odpowiednio wykwalifikowaną kadrą i odpowiednią infrastrukturą. Skoro program nauczania podczas konferencji realizowanych przez Pana musi być ułożony w taki sposób, aby otrzymał akredytację Naczelnej Izby Lekarskiej, oznacza to, że nie ma Pan pełnej dowolności w jego tworzeniu. Szkolenia mają być ściśle związane z zawodem lekarzy i lekarzy dentystów w celu podnoszenia ich zawodowych umiejętności.
W związku z powyższym stwierdzenia wymaga, że doskonalenie zawodowe jest obowiązkiem lekarzy dentystów. A zatem prowadzone dla nich szkolenia uznać należy jako jedną z możliwych form realizacji tego obowiązku, tj. za kształcenie zawodowe lub przekwalifikowanie zawodowe, którego zasady i formy prowadzenia zawarte są w odrębnych niż ustawa o podatku od towarów i usług, przepisach.
W konsekwencji usługi, które będzie Pan świadczył na rzecz lekarzy i lekarzy dentystów polegające na sprzedaży dostępu do treści edukacyjnych zamieszczonych na platformie edukacyjnej online oraz na przeprowadzaniu Konferencji medycznych prowadzonych stacjonarnie, będą korzystały ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy, albowiem wiedza i umiejętności pozyskane podczas szkoleń będą miały bezpośredni związek z zawodem lekarza i lekarza dentysty i będą prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.
Zatem Pana stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, jak również w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.
