Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 września 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia w całości lub w części podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją inwestycji pn. „(…)”, w zakresie budowy sieci kanalizacyjnej, przyłączy i przepompowni ścieków.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (…) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT). Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną, obowiązaną do realizowania zadań nałożonych ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.), czyli tzw. zadań własnych gminy. W zakresie realizacji zadań własnych Gmina nie jest uznawana za podatnika VAT, natomiast w zakresie czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych Gmina jest podatnikiem podatku VAT.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, a zadania własne obejmują w szczególności sprawy wodociągów, zaopatrzenia w wodę oraz kanalizacji.

Gmina (…) realizuje projekt inwestycyjny polegający na budowie sieci kanalizacji sanitarnej na terenie miejscowości A, B, C, D (gm. (…)). Zakres inwestycji obejmuje m.in.:

• budowę sieci kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej i grawitacyjnej wraz z przyłączami (…),
• budowę przepompowni ścieków,
• roboty drogowe (…).

Inwestycja jest współfinansowana ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014‑2020, działanie „(…)” w ramach poddziałania „(…)”. Celem operacji jest poprawa warunków życia mieszkańców miejscowości A, B, C, D i E w gminie (…) poprzez rozbudowę infrastruktury kanalizacyjnej.

Po zakończeniu inwestycji wybudowana sieć kanalizacyjna zostanie nieodpłatnie przekazana do eksploatacji Przedsiębiorstwu A. w (…), które będzie świadczyło odpłatne usługi odbioru i transportu ścieków na rzecz mieszkańców i innych odbiorców. Usługi te stanowią czynności opodatkowane podatkiem VAT, jednak sama Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej VAT ani osiągała innych przychodów z wykorzystania wybudowanej sieci.

Otrzymana kwota dofinansowania ze środków krajowych oraz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 będzie uwzględniała podatek VAT jako koszt kwalifikowalny zgodnie z przepisami prawa określającymi zasady przyznawania tych środków. Gmina (…) zamierza dołączyć do wniosku o płatność uzyskaną interpretację indywidualną dotyczącą odliczenia lub zwrotu podatku VAT, ponieważ chce zaliczyć kwotę podatku VAT poniesionego na realizację inwestycji do kosztów kwalifikowalnych projektu i otrzymać dofinansowanie.

W tym celu Gmina musi wykazać, że podatek VAT nie będzie mógł być przez nią odzyskany w całości lub w części, zarówno podczas realizowania inwestycji, jak i po jej zakończeniu. Tylko w takiej sytuacji Gmina (…) może zaliczyć podatek VAT poniesiony na realizację inwestycji jako wydatek kwalifikowalny projektu.

Projekt budowy sieci kanalizacyjnej obejmuje kilka miejscowości Gminy (…) i przewiduje budowę sieci ciśnieniowej i grawitacyjnej wraz z przepompowniami, odgałęzieniami do granicy (…) oraz robotami (…) związanymi z odtworzeniem nawierzchni.

Pytanie

Czy Gmina (…) będzie miała prawo do odliczenia w całości lub w części podatku VAT naliczonego (w drodze odliczenia lub zwrotu tego podatku) wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją inwestycji pn. „(…)”, w zakresie budowy sieci kanalizacyjnej, przyłączy i przepompowni ścieków?

Państwa stanowisko w sprawie

Nabycie towarów i usług w związku z realizacją inwestycji „(…)” nie daje Gminie (…) w świetle art. 86 ust. 1, art. 87 ust. 1 oraz art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.), dalej: „ustawa o VAT”, prawa do odzyskania (w drodze odliczenia lub zwrotu) podatku VAT naliczonego w całości ani w części, zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na inwestycję, jak i po jej zakończeniu.

Inwestycja ta należy do zakresu zadań własnych gminy, ustalonych przepisami ustawy o samorządzie gminnym, a wybudowana sieć kanalizacyjna zostanie przekazana nieodpłatnie do eksploatacji Przedsiębiorstwu A. w (…), które będzie świadczyło odpłatne usługi odbioru i transportu ścieków.

Tym samym Gmina (…) nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej VAT ani osiągała przychodów z wykorzystania wybudowanej sieci.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami podatku VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, niezależnie od celu lub rezultatu tej działalności.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Do organów władzy publicznej zalicza się również jednostki samorządu terytorialnego, w tym gminy (m.in. orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego: I FSK 627/11 z 31 stycznia 2012 r., I FSK 491/11 z 13 grudnia 2011 r.).

Wybudowane sieci kanalizacyjne służą zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty gminnej i nie będą wykorzystywane do działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Tym samym nabywanie towarów i usług niezbędnych do realizacji inwestycji nie będzie wykorzystywane do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

W świetle powyższych przepisów, Gminie (…) nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego ani prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy o VAT. Podatek VAT poniesiony na realizację inwestycji można zaliczyć jedynie jako koszt kwalifikowalny projektu, pod warunkiem uzyskania interpretacji indywidualnej potwierdzającej brak możliwości jego odzyskania w całości lub części, zarówno podczas realizacji, jak i po zakończeniu inwestycji.

Stanowisko to znajduje oparcie w ugruntowanym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczącym inwestycji realizowanych w ramach zadań własnych gminy, w tym w zakresie budowy i rozbudowy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych (m.in. sygn. akt: I FSK 1669/13 z 19 listopada 2014 r., I FSK 965/11 z 11 października 2011 r., I FSK 1906/11 z 26 października 2012 r.).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.) - zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Art. 87 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje gdy:

• podatek odlicza podatnik podatku od towarów i usług,
• towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem, który daje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług, których nie będzie wykorzystywał do wykonywania czynności opodatkowanych (czyli będzie wykorzystywał do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi).

Art. 88 ustawy zawiera listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Tylko podatnik podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma prawo do odliczenia podatku.

Art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te są podatnikami VAT w przypadku wykonywanych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności:

• czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników,
• czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1153):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Wskazali Państwo, że są podatnikiem VAT czynnym. Realizują Państwo inwestycję pn. „(…)” (Inwestycja).

Celem Inwestycji jest poprawa warunków życia mieszkańców poprzez rozbudowę infrastruktury kanalizacyjnej.

Po zakończeniu inwestycji wybudowana sieć kanalizacyjna zostanie nieodpłatnie przekazana do eksploatacji Przedsiębiorstwu A. w (…), które będzie świadczyło odpłatne usługi odbioru i transportu ścieków na rzecz mieszkańców i innych odbiorców. Usługi te stanowią czynności opodatkowane podatkiem VAT. Nie będą Państwo prowadzili sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT ani osiągali innych przychodów z wykorzystania wybudowanej sieci.

Mają Państwo wątpliwości odnośnie prawa do odliczenia w całości lub w części podatku VAT naliczonego (w drodze odliczenia lub zwrotu tego podatku) wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją Inwestycji w zakresie budowy sieci kanalizacyjnej, przyłączy i przepompowni ścieków.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W związku z realizacją Inwestycji warunki uprawniające do obniżenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego nie będą spełnione, ponieważ nabywane w ramach Inwestycji towary i usługi nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Z okoliczności sprawy wynika, że po zakończeniu Inwestycji wybudowana sieć kanalizacyjna zostanie nieodpłatnie przekazana do eksploatacji Przedsiębiorstwu A w (…), które będzie świadczyło odpłatne usługi odbioru i transportu ścieków na rzecz mieszkańców i innych odbiorców.

Państwo natomiast nie będą prowadzili sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT, ani osiągali innych przychodów z wykorzystania wybudowanej w ramach Inwestycji sieci kanalizacyjnej.

W analizowanej sprawie nie zostanie spełniona podstawowa przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, jaką jest związek nabywanych towarów i usług z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zatem, nie będzie Państwu przysługiwało (ani w całości, ani w części) prawo do obniżenia kwot podatku należnego o kwoty podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją przez Państwa inwestycji pn. „(…)”, w zakresie budowy sieci kanalizacyjnej, przyłączy i przepompowni ścieków, zarówno w trakcie realizacji Inwestycji jak i po jej zakończeniu.

Nie będzie Państwu przysługiwało również prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników dotyczących możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

W przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno‑skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy od przedstawionego we wniosku opisu sprawy interpretacja nie wywoła skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.