Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący:

-dokumentowania przez Lidera całości wykonywanych przez członków Konsorcjum usług na rzecz Inwestora oraz odprowadzenia podatku należnego w deklaracjach VAT Lidera,

-prawa do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego wykazanego na fakturach z tytułu zakupu towarów i usług (tzw. koszty zewnętrzne) od podmiotów trzecich,

-prawa do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego wykazanego na fakturach wystawionych przez Partnera na rzecz Lidera z tytułu wykonanych przez niego robót samodzielnie,

-braku konieczności dokumentowania fakturą VAT wystawioną na rzecz Partnera robót samodzielnie wykonanych w ramach zadania przez Lidera i ich rozliczenia w deklaracji VAT,

-niepodlegania opodatkowaniu rozliczenia kosztów funkcjonowania Konsorcjum, w tym jego obsługi oraz sposobu udokumentowania,

-uznania wykonywanych czynności w ramach pełnienia funkcji Lidera Konsorcjum za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Uzupełnili go Państwo pismem z 14 sierpnia 2025 r. (wpływ 22 sierpnia 2025 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Przedsiębiorstwo „...” Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w ... VAT (dalej: Wnioskodawca, ... lub Lider) jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Spółka działa w branży budowlanej, świadcząc usługi opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

W celu realizacji projektu budowlanego, przekraczającego możliwość samodzielnej realizacji, Wnioskodawca 9.09.2024 r. zawarł z Przedsiębiorstwem... z siedzibą w … (dalej: Partner lub Partner), umowę konsorcjum w ramach, której przyjął funkcję Lidera. Partner jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Partnerzy Konsorcjum są stronami niezależnymi, niepowiązanymi na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Celem powołania Konsorcjum było wspólne złożenie oferty i realizacja robót budowlano-montażowych polegających na modernizacji hali sportowej MOSiR w ... (dalej: Zadanie, Modernizacja hali MOSiR). Inwestorem jest Inwestor (dalej: Inwestor, Zamawiający lub Inwestor). Zakres robót wykonywanych przez ... i Partner w ramach tego Zadania mieści się w robotach budowalnych (usługach) wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług z (dalej: ustawa VAT) i podlega rozliczeniu mechanizmem podzielonej płatności. Usługi wykonywane w ramach Zadania są opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Lider i Partner (dalej: łącznie określani jako Konsorcjanci lub członkowie Konsorcjum) postanowili, że nie jest ich zamiarem zawarcie umowy spółki cywilnej, tym samym zawarcie Umowy Konsorcjum nie prowadzi do zawarcia pomiędzy stronami umowy spółki cywilnej. Podatnikami VAT są uczestnicy Konsorcjum: Lider i Partner, którzy jako równorzędne podmioty zobowiązały się do wykonania wspólnego przedsięwzięcia. Konsorcjum nie posiada osobowości prawnej i nie może występować jako podatnik VAT. Poprzez zawarcie umowy konsorcjum Konsorcjanci zobowiązują się wykonania określonych zadań.

W ramach umowy Partner udzielił Liderowi konsorcjum pełnomocnictwa do reprezentowania członków Konsorcjum i został umocowany w szczególności do:

·Podpisania, parafowania i złożenia oferty wraz z załącznikami, jak również dokumentów wymaganych przez Inwestora, oświadczeń, wyjaśnień i zawiadomień,

·Poświadczania dokumentów „za zgodność z oryginałem”,

·Reprezentowanie Konsorcjum oraz każdego z Konsorcjantów osobno w stosunku do Inwestora, m.in. składania i przyjmowania wszelkich oświadczeń, w tym zadawania pytań i udzielania wszelkich wyjaśnień itp.,

·Wnoszenia i popierania środków ochrony prawnej,

·Uiszczania wpisów od wnoszonych środków ochrony prawnej jak i wnoszenia opłat skarbowych od udzielanych pełnomocnictw. Koszty te zostaną zwrócone przez Partnera w części proporcjonalniej,

·Prowadzenie negocjacji z Inwestorem w zakresie warunków kontraktu,

·Podpisania i parafowania kontraktu z Inwestorem (dalej: Kontrakt),

·Reprezentowania Partnera konsorcjum w zakresie pozostałych spraw wynikających z przebiegu postępowania o udzielenia zamówienia i realizacji Kontraktu, w tym dokonywania rozliczeń z Inwestorem.

Za pełnienie funkcji lidera Konsorcjum Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie od Partnera w wysokości określonej procentowo od wynagrodzenia wynikającego z Kontraktu.

Konsorcjum złożyło najkorzystniejszą ofertę na wykonanie Zadania i 9 grudnia 2024 r. zawarto umowę na wykonanie Modernizacji hali MOSiR pomiędzy Inwestorem a Konsorcjum reprezentowanym przez pełnomocnika Konsorcjum. Umowa została zawarta w wyniku udzielenia zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego, zgodnie z przepisami ustawy z 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych. W § 4 ust. 13 umowy na wykonanie zawarto m.in. postanowienie, cyt.: „W przypadku zawarcia umowy z wykonawcami wspólnie ubiegającymi się o udzielenie zamówienia publicznego, wszelka korespondencja i rozliczenia prowadzone będą wyłącznie z pełnomocnikiem Wykonawców (Liderem)”.

Tym samym wszelkie rozliczenia z tytułu Zadania będą dokonywane na podstawie dokumentów (faktur) wystawianych przez Wnioskodawcę (Lidera Konsorcjum) na rzecz Inwestora.

Powyższe zostało potwierdzone w umowie Konsorcjum, gdzie uzgodniono, iż wszelkich rozliczeń finansowych z Inwestorem wynikających z Kontraktu z Inwestorem, członek Konsorcjum dokonywać będzie przez Lidera Konsorcjum, w ten sposób, że:

a)Lider Konsorcjum wystawi faktury zbiorcze na Inwestora w okresie rozliczeniowym wskazanym w Kontrakcie z Inwestorem,

b)Partner Konsorcjum wystawi na Lidera Konsorcjum fakturę VAT za wykonane przez członka Konsorcjum roboty w ramach realizacji Zadania.

Zasady realizacji Zadania i jego rozliczania zostały uzgodnione pomiędzy Konsorcjantami i szczegółowo opisane w Porozumieniu Wykonawczym. Zgodnie z jego treścią:

1.Powołano Radę Partnerów Konsorcjum, która podejmuje decyzje we wszystkich istotnych sprawach dla stron w związku z realizacją Kontraktu.

2.Utworzono Budżet Realizacyjny Zadania i Fundusz Rezerwowy.

3.Ustalono zasady rozliczeń.

W zakresie rozliczeń pomiędzy członkami konsorcjum ustalono, co następuje:

Partnerzy Konsorcjum będą finansowo zaangażowani w realizację Kontraktu, a tym samym proporcjonalnie, w stosunku 50/50 uczestniczą:

a)we wszystkich kosztach i wydatkach związanych z jego realizacją;

b)we wszystkich przychodach i wpływach uzyskiwanych w związku z realizacją Kontraktu;

c)w zyskach i stratach związanych z realizacją Kontraktu;

d)w zapewnieniu środków finansowych niezbędnych dla pokrycia kosztów i wydatków związanych z realizacją Kontraktu, w zakresie, w jakim wpływy od Zamawiającego nie będą wystarczające na pokrycie takich wydatków.

Przychody i koszty Konsorcjum ewidencjonowane będę przez Lidera Konsorcjum, co oznacza, iż:

a)rozliczanie i fakturowanie za prace i roboty wykonane przez Konsorcjum w ramach realizacji Kontraktu z Zamawiającym będzie dokonywane przez Lidera Konsorcjum,

b)wszystkie koszty zewnętrzne (materiały, usługi podwykonawców, w tym także prace Partnera występującego w roli podwykonawcy) fakturowane są na Lidera. Wyłącznie Lider będzie zawierał umowy z podwykonawcami zewnętrznymi na podstawie udzielonego mu przez Partnera pełnomocnictwa, po uprzednim zaakceptowaniu przez Partnerów Konsorcjum; ta zasada (wyłączności) nie będzie obowiązywała w przypadku, gdy Partner wyrazi wolę wykonania określonych robót osobiście.

Ww. koszty zewnętrzne (pkt b), w przypadku gdy będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i będą opodatkowane zostaną udokumentowane fakturami, na których zostanie wykazany podatek od towarów i usług.

Członek Konsorcjum, który wyrazi wolę wykonania samodzielnie określonych robót w ramach Zadania osobiście, zobowiązany będzie wykonać ją osobiście na podstawie odrębnej umowy na zasadach, jak pozostałe umowy podwykonawcze na roboty budowlane, na własny koszt i ryzyko, ponosząc całe ryzyko techniczne, ekonomiczne, finansowe i prawne związane z wykonaniem przydzielonego mu zakresu prac w cenie wynikającej z oferty, nie wyłączając ryzyka wykonania robót dodatkowych lub zamiennych oraz odpowiedzialności z tytułu rękojmi lub gwarancji, bez względu na to, czy zakres tych prac będzie wykonywał samodzielnie, czy przy pomocy innych osób. W sytuacji wykonywania przez Partnera lub Lidera danej pozycji, w przypadku posługiwania się podwykonawcami, w tym dostawcami i usługodawcami, będzie on zobowiązany zawrzeć z nimi umowy we własnym imieniu i na swoją rzecz. Będzie on zobowiązany do zapłaty tym podwykonawcom we własnym zakresie i dokumentowania zapłaty na zasadach określonych w Kontrakcie, w tym również terminowego dostarczenia oświadczeń o zapłacie dalszym podwykonawcom, dostawcom i usługodawcom oraz przedłożenie umów lub kopii umów w zależności od przypadku na zasadach opisanych w Kontrakcie Głównym, a także jeśli jest to wymagane - oświadczenia o braku podstaw do wykluczenia dla takich podwykonawców. Drugi z Partnerów Konsorcjum nie będzie ponosił żadnej odpowiedzialności z powyższych tytułów, w tym za podwykonawców robót budowlanych, dostawców i usługodawców Członka Konsorcjum.

W sytuacji, o której mowa powyżej, realizacja prac przez Członka Konsorcjum będzie się odbywała na jego wyłączne ryzyko. W przypadku gdy Członek Konsorcjum zmuszony będzie wykonać prace nieprzewidziane i z tego tytułu poniesie dodatkowe koszty nieuznane przez Zamawiającego, drugi z Członków Konsorcjum nie będzie ponosić z tego tytułu żadnych kosztów. Zysk lub strata Członka Konsorcjum w związku z realizacją takiej umowy podwykonawczej nie będzie uwzględniania w zysku lub stracie Konsorcjum.

Partner, o ile wyrazi wolę wykonania samodzielnie określonych robót w ramach Zadania, na potrzeby rozliczania podatku VAT będzie wystawiał faktury na rzecz Lidera, zgodnie z przepisami ustawy o podatku VAT obowiązującymi w stosunku do podwykonawców.

Lider, o ile wyrazi wolę wykonania samodzielnie określonych prac, w założeniu, nie będzie wystawiał odrębnej faktury Partnerowi za te roboty. Prace te zostaną ujęte w fakturze wystawionej na rzecz Zamawiającego. Dla przejrzystości rozliczeń pomiędzy Członkami Konsorcjum zostanie również wystawiona nota obciążeniowa, na podstawie której środki z rachunku Konsorcjum zostaną przelane na rachunek Lidera z tytułu samodzielnego wykonania robót.

W celu przeniesienia na Partnera przypadającej na niego części kosztów i przychodów Konsorcjum (50%) Lider wystawi dokumenty rozliczające, w tym:

a)Lider Konsorcjum dostarczy Partnerowi Konsorcjum:

i.po zafakturowaniu sprzedaży na Zamawiającego, notę uznaniową dla części przychodów (50%) przypadających na Partnera Konsorcjum,

ii.każdego miesiąca notę uznaniową dla części pozostałych przychodów (50%) przypadających na Partnera Konsorcjum za poprzedni miesiąc. Powstałe przychody obejmują obciążenia Podwykonawców z tytułu partycypacji w kosztach budowy, obciążenia karami oraz pozostałe obciążenia Podwykonawców oraz wszelkie inne przychody związane z Kontraktem;

iii.każdego miesiąca notę obciążeniową wraz z załącznikami dla części kosztów Kontraktu (50%) zaksięgowanych przez Lidera Konsorcjum za poprzedni miesiąc.

b)Partner Konsorcjum wystawi i dostarczy Liderowi każdego miesiąca notę obciążeniową dla kosztów Kontraktu (100%) zaksięgowanych przez Partnera za poprzedni miesiąc.

Powyższy model rozliczenia zapewni każdemu z Partnerów Konsorcjum bieżące rozpoznawanie przypadającej na nich części wyniku finansowego.

Rozliczenie przychodów i kosztów przypadające na Lidera i Partnerów dla celów podatku CIT, każdy z Partnerów Konsorcjum rozliczy we własnym zakresie przy uwzględnieniu not podziału przychodów i kosztów Konsorcjum.

Ostateczne ustalenie umownego zysku lub straty w ramach całego Kontraktu Głównego, nastąpi w ciągu 30 dni od zakończenia realizacji Zadania.

W terminie do 30 dni po zakończeniu każdego miesiąca Lider dokona rozliczenia finansowego Konsorcjum, obejmującego rachunkowe rozliczenie wyniku finansowego Konsorcjum (zysk lub stratę) oraz rozliczenie środków finansowych Konsorcjum w oparciu o cash flow Kontraktu. W przypadku, gdy rozliczenie finansowe Konsorcjum wykaże stratę, jak również cash flow wykaże ujemny przepływ środków finansowych, członkowie Konsorcjum dokonają wpłat na rachunek bankowy Konsorcjum w celu zapewnienia płynności i pokrycia kosztów Konsorcjum. Wpłacone przez Partnera zaliczki traktowane będą jako zaliczki na poczet rozliczenia Kosztów Konsorcjum i jako takie będą rozliczane notami obciążeniowymi, wystawianymi przez Lidera na Partnera z tego tytułu. Na potrzeby rozliczenia Kontraktu Lider zobowiązany jest otworzyć odrębny rachunek bankowy. Koszty urządzenia i funkcjonowania zaplecza budowy, Strony będą ponosiły w stosunku: Partner 50%, ... 50%.

Partner, notą księgową, będzie obciążany 50% kosztów wynikających z faktur wystawianych przez Podwykonawców robót, usługodawców i dostawców związanych z zapleczem budowy oraz na podstawie zaakceptowanych przez Partnerów wystawionych dokumentów wewnętrznych.

Lider zawrze umowy ubezpieczenia CAR zgodnie z Kontraktem Głównym i obciążać będzie częścią składki w proporcji ustalonej w Umowie Konsorcjum (50%). Płatność nastąpi w terminie 7 dni na podstawie noty obciążającej. Oprócz tego, każdy z Partnerów zawrze na swój koszt umowy ubezpieczenia NW.

Ponadto, na zadane w wezwaniu pytania Wnioskodawca udzielił następujących odpowiedzi:

1.Proszę jednoznacznie wskazać:

a)kto (z wyłączeniem robót wykonanych osobiście) zgodnie z zawartą umową Konsorcjum oraz Kontraktem będzie bezpośrednim odbiorcą (beneficjentem) świadczeń wykonywanych przez Partnera – Państwo czy Inwestor?

b)czy w związku z zawartą umową Konsorcjum oraz Kontraktem (z wyłączeniem robót wykonanych osobiście) Partner będzie dokonywał dostawy towarów lub będzie świadczył usługi na Państwa rzecz (Lidera)?

Odp.: W przyszłym stanie faktycznym sprawy przedstawionym we wniosku Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z umową Konsorcjum oraz Kontraktem w stosunkach z Inwestorem, Konsorcjum składające się Partnera i Wnioskodawcy, będzie reprezentował Lider. Zakres tej reprezentacji obejmuje również dokonywanie wszelkich rozliczeń finansowych z Inwestorem, tzn. Lider będzie wystawiał faktury, również za prace wykonane przez Partnera. Faktury będą podstawę do dokonania płatności przez Inwestora. Lider będzie również m.in. przedstawiał Inwestorowi dokumenty potwierdzające wykonanie robót (protokoły zdawczo-odbiorcze) i inne dokumenty przez niego wymagane (np. dowody zapłat podwykonawcom). Lider będzie zatem, w stosunkach z Inwestorem działał zawsze we własnym imieniu i jednocześnie na własną rzecz oraz na rzecz Partnera (osoby trzeciej), czyli wszystkich członków Konsorcjum.

Z zadanego przez Dyrektora KIS pytania nr 1 wynika, że nie jest jasne dla Organu, kto jest beneficjentem świadczeń wykonanych przez Partnera.

W celu udzielenia wyczerpującej odpowiedzi na tak sformułowane pytanie należy dokonać zdefiniowania „bezpośredniego odbiorcy świadczeń Partnera”.

Co do zasady w ramach umowy konsorcjum, również tej będącej przedmiotem wniosku, członkowie konsorcjum wspólnie działają dla realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub zakres przedmiotowy przekracza możliwości tylko jednego podmiotu. Wspólne działanie członków konsorcjum ma zatem zaspokoić potrzeby konkretnego nabywcy (tu: Inwestora). Wszelkie zatem czynności podejmowane przez każdego z członków Konsorcjum, w ramach realizacji zadania, zaspokajają konkretne potrzeby zamawiającego, który jest rzeczywistym, ostatecznym beneficjentem tych czynności.

Z uwagi na przyjęty sposób rozliczeń, wynikający z umowy Konsorcjum i Kontraktu, gdzie jak to wskazano wyżej w stosunkach z Inwestorem to Lider reprezentuje Konsorcjum, oznacza to, że z punktu widzenia formalnego - bezpośrednim odbiorcą świadczeń Partnera będzie Lider. W związku z przywołanymi we wniosku zapisami umowy Konsorcjum i Kontraktu Lider, w różnym zakresie, zawsze będzie bowiem uczestniczył w odbiorze robót wykonanych przez Partnera, które następnie zostaną rozliczone z Inwestorem. Innymi słowy, Lider doprowadzi do świadczenia usługi przez faktycznego wykonawcę (Partnera) - sytuacja ta jest analogiczna do stanu faktycznego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 stycznia 2025 r. sygn. akt I FSK 648/21 (pkt 3.7).

Odpowiadając zatem na pytanie Organu: w rozumieniu: faktycznym - odbiorcą (beneficjentem) świadczeń (usług - prac budowlanych) wykonywanych przez Partnera będzie Inwestor, z tym że na podstawie umowy Konsorcjum i Kontraktu, to Lider jako działający wobec Inwestora we własnym imieniu, ale również na rzecz Partnera wykonane przez niego prace będzie najpierw nabywał od Partnera (będzie odbiorcą usług przez niego wykonanych).

Tym samym:

-     zgodnie z zawartą umową Konsorcjum oraz Kontraktem to Lider będzie bezpośrednim odbiorcą (beneficjentem) świadczeń wykonywanych przez Partnera,

-   w związku z zawartą umową Konsorcjum oraz Kontraktem (z wyłączeniem robót wykonanych osobiście) Partner będzie dokonywał dostawy towarów lub będzie świadczył usługi na rzecz Lidera.

Końcowo, w celu uniknięcia wątpliwości wyjaśnić należy, że przedłożony przez Wnioskodawcę wniosek dotyczy kwestii interpretacji przepisów prawa podatkowego w stosunku do rozliczeń podatkowych Spółki ... i nie obejmuje on kwestii rozliczeń Lidera.

2.Proszę doprecyzować:

a)z jakim podmiotem (Inwestorem czy Liderem) będzie zawierana umowa na roboty wykonane w ramach Zadania osobiście?

b)w przypadku, gdy umowa na roboty wykonane w ramach Zadania osobiście będzie zawierana z Inwestorem, to z jakiego powodu i na jakich zasadach Partner będzie wystawiał faktury na rzecz Lidera?

Odp.: Zapis Porozumienia Wykonawczego odnoszący się do powyższych kwestii brzmi następująco - § 3 ust. 3 i ust. 4:

3. Partner Konsorcjum, który wyrazi wolę wykonania danej pozycji Budżetu Realizacyjnego Zadania osobiście, zobowiązany będzie wykonać ją osobiście na podstawie odrębnej umowy na zasadach, jak pozostałe umowy podwykonawcze na roboty budowlane, chyba że niniejsze Porozumienie Wykonawcze stanowi inaczej, na własny koszt i ryzyko, ponosząc całe ryzyko techniczne, ekonomiczne, finansowe i prawne związane z wykonaniem przydzielonego mu zakresu prac w cenie wynikającej z Oferty Najkorzystniejszej, nie wyłączając ryzyka wykonania robót dodatkowych lub zamiennych oraz odpowiedzialności z tytułu rękojmi lub gwarancji, bez względu na to, czy zakres tych prac będzie wykonywał samodzielnie, czy przy pomocy innych osób, z zastrzeżeniem postanowień ust. 4 poniżej. Kierownictwo Budowy przed wysłaniem zaproszeń do składania ofert określi kryteria wyboru Oferty Najkorzystniejszej zgodnie z wytycznymi uchwalonymi przez Radę Partnerów Konsorcjum (jeżeli zostaną uchwalone). Jeżeli przed wystosowaniem zaproszeń do składania ofert Kierownictwo Budowy nie określi na piśmie kryteriów wyboru Oferty, jedynym kryterium wyboru będzie cena. Każdy z Partnerów Konsorcjum ma prawo przejąć daną pozycję Budżetu Realizacyjnego Zadania za wynagrodzenie i na warunkach określonych dla Oferty Najkorzystniejszej. W przypadku zgłoszenia się obu Partnerów Konsorcjum zdecyduje niższa cena zaproponowana przez tych Partnerów Konsorcjum. W sytuacji wykonywania przez Partnera danej pozycji, w przypadku posługiwania się podwykonawcami, w tym dostawcami i usługodawcami, Partner Konsorcjum zobowiązany jest zawrzeć z nimi umowy we własnym imieniu i na swoją rzecz. Będzie on zobowiązany do zapłaty tym podwykonawcom we własnym zakresie i dokumentowania zapłaty na zasadach określonych w Kontrakcie Głównym, w tym również terminowego dostarczenia oświadczeń o zapłacie dalszym podwykonawcom, dostawcom i usługodawcom oraz przedłożenie umów lub kopii umów w zależności od przypadku na zasadach opisanych w Kontrakcie Głównym, a także jeśli jest to wymagane - oświadczenia o braku podstaw do wykluczenia dla takich podwykonawców. Drugi z Partnerów Konsorcjum nie ponosi żadnej odpowiedzialności z powyższych tytułów, w tym za podwykonawców robót budowlanych, dostawców i usługodawców Partnera Konsorcjum.

4. W sytuacji, o której mowa w ust. 3 powyżej, realizacja prac przez Partnera Konsorcjum będzie się odbywała na jego wyłączne ryzyko. W przypadku, gdy Partner Konsorcjum zmuszony będzie wykonać prace nieprzewidziane w Budżecie Realizacyjnym Zadania i z tego tytułu poniesie dodatkowe koszty nieuznane przez Zamawiającego, drugi z Partnerów nie będzie ponosić z tego tytułu żadnych kosztów. Zysk lub strata Partnera Konsorcjum w związku z realizacją takiej umowy podwykonawczej nie będzie uwzględniania w zysku lub stracie Konsorcjum.

Należy zatem rozróżnić dwie sytuacje, Partner wyraża wolę wykonania robót osobiście:

-pierwsza; Partner wykonuje te roboty bez udziału podwykonawców.

W takim przypadku, Partner będzie traktowany jako „zwykły” podwykonawca i będzie zobowiązany do zawarcia umowy z Liderem na wykonanie tych robót. Zgodnie bowiem z zapisami umowy Konsorcjum, w tym Porozumienia Wykonawczego, „Członek Konsorcjum, który wyrazi wolę wykonania samodzielnie określonych robót w ramach Zadania osobiście, zobowiązany będzie wykonać ją osobiście na podstawie odrębnej umowy na zasadach, jak pozostałe umowy podwykonawcze na roboty budowlane”.

-druga; Partner wykonuje te roboty z udziałem swoich podwykonawców.

W takim przypadku, Partner, tak jak w pierwszym przypadku, zawrze z Liderem umowę na wykonanie tych robót. Z uwagi jednak na to, że Partner będzie korzystał ze swoich podwykonawców, to on, a nie Lider zawrze umowy z tymi podwykonawcami ponosząc wyłączną odpowiedzialność za ich prace. Będzie to wyjątek od reguły, że wyłącznie Lider zawiera umowy z podwykonawcami.

Odpowiadając zatem na pytanie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z jakim podmiotem (Inwestorem czy Liderem) będzie zawierana umowa na roboty wykonane w ramach Zadania osobiście należy odpowiedzieć, że w przypadku robót wykonywanych w ramach Zadania osobiście przez Partnera umowa zostanie zawarta z Liderem.

3.Czy prace samodzielnie wykonane przez Lidera będą świadczone w ramach zawartej umowy Konsorcjum oraz Kontraktem?

Odp.: W przypadku prac wykonywanych samodzielnie przez Lidera (osobiście), będą one wykonywane na podstawie Kontraktu, nie wystąpi odrębna umowa na ich wykonanie z uwagi na przyjęte rozwiązanie, iż to Lider reprezentuje Konsorcjum. W Porozumieniu Wykonawczym znajduje się odpowiednie zastrzeżenie w zakresie zawierania odrębnej umowy, w przypadku gdy roboty będą miały być wykonywane przez Lidera.

4.W przypadku, gdy prace samodzielnie wykonane przez Lidera będą świadczone poza ww. umową, proszę wskazać z jakim podmiotem będzie zawarta umowa na wykonanie tych prac.

Odp.:Prace wykonywane samodzielnie przez Lidera będą świadczone na podstawie Kontraktu, a zatem nie będzie zawierana dodatkowa umowa.

5.Czy czynności wykonywane przez Konsorcjum w ramach zawartego kontraktu z Inwestorem, których sprzedaż będzie dokumentował Lider, będą opodatkowane według właściwej stawki podatku VAT, czy będą korzystać ze zwolnienia od podatku?

Odp.:Czynności wykonywane przez Konsorcjum w ramach zawartego kontraktu z Inwestorem, których sprzedaż będzie dokumentował Lider będą opodatkowane wg właściwej stawki podatku od towarów i usług.

6.Czy otrzymane przez Państwa (Lidera) faktury od Partnera będą dokumentować nabycie towarów i usług wykorzystywanych przez Lidera do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług iniekorzystających ze zwolnienia?

Odp.: Otrzymane przez Wnioskodawcę (Lidera) faktury od Partnera będą dokumentować nabycie towarów i usług wykorzystywane przez Lidera do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i niekorzystających ze zwolnienia od podatku.

7.Czy otrzymane przez Państwa (Lidera) od podmiotów trzecich faktury dotyczące tzw. kosztów zewnętrznych będą dokumentować nabycie towarów i usług wykorzystywanych przez Lidera do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług iniekorzystających ze zwolnienia?

Odp.: Otrzymane przez Wnioskodawcę (Lidera) od podmiotów trzecich faktury dotyczące tzw. kosztów zewnętrznych będą dokumentować nabycie towarów i usług wykorzystywanych przez Lidera do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i niekorzystających ze zwolnienia.

8.Czy w kosztach obsługi, objętych zakresem pytania nr 5, zawiera się Państwa wynagrodzenie za wykonywanie czynności w ramach pełnienia funkcji Lidera Konsorcjum?

Odp.: W kosztach obsługi, objętych zakresem pytania nr 5, nie zawiera się wynagrodzenie Wnioskodawcy za wykonywanie czynności w ramach pełnienia funkcji Lidera Konsorcjum. Na koszty obsługi składają się różnego rodzaju wydatki przykładowo: koszty zakupu sprzętu biurowego nieprzypisanego do użytkowników, koszty użytkowania samochodów, koszty materiałów biurowych, koszty obsługi prawnej itp. Oprócz tych wymienionych kosztów obsługi, z Partnerem zostaną rozliczone także koszty funkcjonowania Konsorcjum, np. koszty urządzenia i funkcjonowania zaplecza budowy, koszty kredytów i pożyczek, ewentualnych zapłaconych różnorakich kar.

9.Czy w ww. kosztach obsługi zawiera się wyłącznie rozliczenie poniesionych kosztów mieszczących się w zakresie podlegającym rozliczeniu z Inwestorem?

Odp.: W ramach Kontraktu zostaną wykonane prace budowlane, którego efektem końcowym będzie modernizacja hali sportowej MOSiR w .... Z tego tytułu zostało określone w Kontrakcie wynagrodzenie ryczałtowe. Kalkulacja wynagrodzenia za wykonane roboty zawiera w sobie również tzw. koszty pośrednie, w tym koszty funkcjonowania i obsługi Konsorcjum. Wyłącznie w tym znaczeniu można stwierdzić, że koszty obsługi mieszczą się w zakresie podlegającym rozliczeniu z Inwestorem. Nie będą one zatem odrębnie rozliczane z Inwestorem, zostały niejako „zaszyte” w kwocie wynagrodzenia za roboty budowlane. Jedynie dla ustalenia wyniku Konsorcjum (zysku albo straty), koszty obsługi obciążą w równych częściach (50/50) Lidera i Partnera, co pozwoli im ustalić indywidualny wynik na tym Zadaniu.

Starając się zatem odpowiedzieć na sformułowane przez Organ pytanie, o ile prawidłowo Wnioskodawca odczytuje intencję pytającego, należałoby stwierdzić, że w ww. kosztach obsługi zawiera się wyłącznie rozliczenie poniesionych kosztów mieszczących się w zakresie podlegającym rozliczeniu z Inwestorem.

10.Jaki udział procentowy wynagrodzenia wynikającego z Kontraktu stanowi wynagrodzenie przysługujące Państwu za wykonywanie czynności w ramach pełnienia funkcji Lidera Konsorcjum?

Odp.: Nie uzgodniono jeszcze ostatecznie wysokości wynagrodzenia należnego Liderowi od Partnera. Dla potrzeb niniejszego wniosku, jako jego element stanu faktycznego, proszę przyjąć, że wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji Lidera Konsorcjum należne od Partnera wynosi 0,3% netto wynagrodzenianależnego Partnerowi.

Pytania

1)Czy prawidłowym będzie rozliczenie w składanych deklaracjach VAT całości wykonanych przez członków Konsorcjum usług w ramach Zadania wyłącznie przez Lidera, w tym wystawienie faktur za te usługi na rzecz Inwestora?

2)Czy podatek od towarów i usług wykazany na fakturach z tytułu zakupu towarów i usług (tzw. koszty zewnętrzne) od podmiotów trzecich, wystawionych na rzecz Wnioskodawcy będzie podlegał odliczeniu od podatku należnego w pełnej wysokości przez Lidera?

3)Czy podatek od towarów i usług wykazany na fakturach wystawionych przez Partnera na rzecz Wnioskodawcy z tytułu wykonanych przez niego robót samodzielnie („osobiście”) w ramach Zadania - działającego niejako jako podwykonawca - będzie podlegał odliczeniu od podatku należnego w pełnej wysokości przez Lidera?

4)Czy Lider Konsorcjum będzie zobowiązany do wystawienia na rzecz Partnera faktury VAT na udokumentowanie robót samodzielnie („osobiście”) wykonanych w ramach Zadania i ich rozliczenia w składanych deklaracjach, a nie jak założono udokumentuje te roboty notą obciążeniową?

5)Czy rozliczenie kosztów funkcjonowania Konsorcjum, w tym jego obsługi, którymi następnie w połowie (50%) obciążany będzie Partner, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i winno zostać udokumentowane fakturą z podatkiem VAT wystawioną przez Lidera?

6)Czy wykonywanie czynności w ramach pełnienia funkcji Lidera Konsorcjum przez Wnioskodawcę, za które przysługuje mu wynagrodzenie, stanowi odpłatną usługę opodatkowaną podatkiem od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko do pytania nr 1

W ocenie Wnioskodawcy prawidłowym będzie rozliczenie w składanych deklaracjach VAT całości wykonanych przez członków Konsorcjum usług w ramach Zadania wyłącznie przez Lidera, w tym wystawienie faktur za te usługi na rzecz Inwestora.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - zwanej dalej ustawą lub ustawą VAT, opodatkowaniu podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Instytucja konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne (w ramach swobody umów). Stosownie do art. 353(1) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Zatem, konsorcjum jest umową gospodarczą co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia, dla odniesienia wspólnych korzyści, przy jednoczesnej solidarnej odpowiedzialności wykonawców (konsorcjantów) za wykonanie umowy - z zakresu prawa zamówień publicznych. Wspólne przedsięwzięcia charakteryzuje to, że jego uczestnicy są związani ustaleniami umownymi. Poza obowiązkami nałożonymi przez ustawę z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych, np. konieczności ustanowienia pełnomocnika - art. 58 ust. 2, czy solidarnej odpowiedzialności - art. 445, ustalenia te mogą dotyczyć różnych kwestii, zgodnie z zasadą swobody umów wyrażoną w art. 353(1) Kodeksu cywilnego, np.: zasad reprezentacji, sposobu rozliczeń danego przedsięwzięcia, podziału robót, udziału w zyskach i stratach itp.

Jak wskazano, celem zawiązania konsorcjum jest co do zasady wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub też szeroki zakres przedmiotowy przekracza możliwość jednego podmiotu. Umowa konsorcjum z reguły wiąże podmioty na czas określony, najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, do którego zostało powołane. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w działaniach nieobjętych umową zaś w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Konsorcjum zwykle nie jest spółką prawa handlowego, nie posiada osobowości prawnej, nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, nie musi więc być rejestrowane.

Zawarcie umowy o wspólne przedsięwzięcie gospodarcze - umowy konsorcjum - nie ma na celu powstania nowego swoistego podmiotu gospodarczego, lecz stanowi porozumienie stron w zakresie realizacji wspólnego celu gospodarczego. Odnośnie rozliczenia podatku VAT przez uczestników konsorcjum, stwierdzić należy iż zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Oznacza to, że z punktu widzenia VAT każdy z członków konsorcjum jest odrębnym podatnikiem. Podatnikiem nie jest i nie może być natomiast samo konsorcjum. Dlatego też podmioty działające w ramach konsorcjum powinny do wzajemnych rozliczeń oraz do rozliczeń z podmiotem, na rzecz którego konsorcjum świadczy usługę stosować ogólne zasady w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji lider konsorcjum - podwykonawcy, uczestnicy konsorcjum uprawnieni są do fakturowania wzajemnych świadczeń oraz wyboru podmiotu, który odpowiedzialny jest za rozliczenia z zamawiającym.

Tym samym uwzględniając charakter wzajemnych powiązań kontraktowych wskazać należy, iż lider konsorcjum, jako podmiot reprezentujący konsorcjum przed zleceniodawcą we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem oraz rozliczeniem kontraktu świadczy na rzecz zleceniodawcy usługę i jest zobowiązany, w świetle przedstawionych powyżej założeń oraz przepisów podatkowych, do wystawiania na rzecz zamawiającego faktur VAT, dokumentujących całość robót wykonanych przez konsorcjum na rzecz inwestora. Tym samym lider winien świadczone usługi wykazać dla celów podatkowych w odpowiedniej deklaracji podatkowej.

Z zawartej umowy z Inwestorem wynika, że to Lider Konsorcjum będzie reprezentował Konsorcjum przed Zamawiającym, w tym będzie również wystawiał faktury za wykonane usługi świadczone przez Konsorcjum.

Biorąc pod uwagę przedstawione okoliczności sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa podatkowego stwierdzić należy, iż usługa świadczona przez Konsorcjum reprezentowane przez Lidera na rzecz Zamawiającego winna być dokumentowana - zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy VAT - wystawianą przez Lidera fakturą VAT oraz powinna być rozliczona w jego deklaracji podatkowej.

Stanowisko do pytania nr 2

Zdaniem Wnioskodawcy, podatek od towarów i usług wykazany na fakturach z tytułu zakupu towarów i usług (tzw. koszty zewnętrzne) od podmiotów trzecich, wystawionych na rzecz Wnioskodawcy będzie podlegał odliczeniu od podatku należnego w pełnej wysokości przez Lidera.

Stanowisko do pytania nr 3

Zdaniem Wnioskodawcy, podatek od towarów i usług wykazany na fakturach wystawionych przez Partnera na rzecz Wnioskodawcy z tytułu wykonanych przez niego robót samodzielnie („osobiście”) w ramach Zadania - działającego niejako jako podwykonawca - będzie podlegał odliczeniu od podatku należnego w pełnej wysokości przez Lidera.

Wspólne uzasadnienie zajętego stanowisko do pytania nr 2 i nr 3

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Jak stanowi ust. 2 pkt 1 lit. a przywołanego artykułu, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższych regulacji wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy, jak i niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W przyszłym stanie faktycznym opisanym we wniosku wskazano, iż nabycia towarów i usług opodatkowanych podatkiem VAT od podmiotów trzecich zostaną udokumentowane fakturami wystawionym na rzecz Wnioskodawcy z wykazanym na nich podatkiem i jednocześnie wyłącznie Lider będzie dokonywał sprzedaży na rzecz Zamawiającego, która będzie opodatkowana. Tym samym spełniony zostanie pozytywny warunek obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach. O ile zatem nie wystąpią negatywne przesłanki wyłączające prawo do odliczenia podatku naliczonego wymienione w art. 88 ustawy VAT, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia w pełnej wysokości.

Powyższe zasady dokonywania odliczeń będą miały również zastosowanie, gdy Partner będzie realizował określony zakres robót objęty Kontraktem. Będzie on bowiem realizował określony zakres robót objęty Kontraktem na rzecz Lidera Konsorcjum i tym samym wynagrodzenie otrzymywane przez Partnera za wykonane usługi należało będzie traktować jako wynagrodzenie za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, a tym samym Partner będzie zobowiązany, na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy VAT do wystawienia faktury. Realizacja i rozliczanie robót Partnera wykonującego samodzielnie daną pozycję z zakresu robót będzie odbywało się na zasadach analogicznych, jak w przypadku podwykonawstwa.

Lider, usługi wykonane przez Partnera samodzielnie („osobiście”), będzie następnie zbywał na rzecz Zamawiającego w ramach sprzedaży opodatkowanej. Taki sposób rozliczenia wynika z opisanych postanowień umów i porozumień w stanie faktycznym wniosku. Będzie zatem istniał bezpośredni związek pomiędzy nabyciem usług od Partnera ze sprzedażą opodatkowaną Lidera.

Stanowisko do pytania nr 4

W ocenie Wnioskodawcy nie będzie on zobowiązany do wystawienia na rzecz Partnera faktury VAT na udokumentowanie robót samodzielnie („osobiście”) wykonanych w ramach Zadania i ich rozliczenia w składanych deklaracjach. Na ich udokumentowanie prawidłowym będzie, w stosunkach z Partnerem, wystawienie noty księgowej (dla celów wewnętrznych rozliczeń i ustalenia wyniku Konsorcjum).

Uzasadnienie stanowiska

Roboty wykonywane samodzielnie („osobiście”) przez Lidera zostaną udokumentowane w fakturze wystawionej na rzecz Zamawiającego i na tej podstawie rozliczone w składanych przez Wnioskodawcę deklaracjach. Partner nie będzie ich faktycznym lub formalnym nabywcą.

Za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uznawane jest takie zdarzenie gdzie:

-istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,

-wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,

-istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,

-odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,

-istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

W przypadku objętym pytaniem nr 4 nie można uznać, że spełnione zostały ww. warunki: nie istnieje bowiem związek prawny pomiędzy Liderem a Partnerem, w ramach którego występowałyby świadczenia wzajemne, nie występuje wynagrodzenie należne Liderowi od Partnera. Z tych powodów nie można uznać, że wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w relacji Lider - Partner.

Roboty wykonane przez Lidera zostaną udokumentowane fakturą wystawioną na rzecz Zamawiającego, który jest ich jedynym i bezpośrednim beneficjentem i wyłącznie na tym etapie winno nastąpić ich opodatkowanie.

Stanowisko do pytania nr 5

Rozliczenie kosztów funkcjonowania Konsorcjum, w tym jego obsługi, którymi następnie w połowie obciążany będzie Partner, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie powinno zostać udokumentowane fakturą z podatkiem VAT wystawioną przez Lidera.

Uzasadnienie

W przypadku, gdy jeden z Członków Konsorcjum ponosi koszty związane z funkcjonowaniem Konsorcjum, w tym jego obsługi w celu wykonania Zadania, a następnie przenosi te koszty na Partnera w stosunku proporcjonalnym właściwym do jego udziału - przeniesienie to nie stanowi transakcji opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. W takiej sytuacji właściwym dokumentem potwierdzającym przeniesienie tych kosztów będzie nota obciążeniowa, a nie faktura VAT. Rozliczenie kosztów nie jest bowiem tożsame ze świadczeniem usług, o którym mowa art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej z dnia 26 lipca 2023 r. (nr 0114-KDIP4-2.4012.299.2023.1.MC), gdzie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał: „Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlegają jedynie takie rozliczenia między uczestnikami konsorcjum, które nie są związane ze świadczeniem usług lub dostawą towarów. Biorąc pod uwagę zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji lider konsorcjum - konsorcjant, stwierdzić należy, że uczestnicy konsorcjum zobowiązani są do dokumentowania wzajemnych świadczeń. Należy przy tym podkreślić, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega czynność (tj. dostawa towarów lub świadczenie usług), a nie sama płatność.

Zatem mając na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujące przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że opisane we wniosku rozliczenia pomiędzy Konsorcjantami dokonywane w ramach wspólnego przedsięwzięcia nie będą stanowić dostawy towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy, jak również nie będą stanowić świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy, a w konsekwencji nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.

Rozliczenie kosztów funkcjonowania Konsorcjum mają charakter wewnętrznych rozliczeń, a między Konsorcjantami nie dochodzi do świadczenia usług. Obciążenie takimi kosztami winno być dokumentowane notą księgową.

Stanowisko do pytania nr 6

W ocenie Wnioskodawcy wykonywanie czynności w ramach funkcji lidera Konsorcjum przez Spółkę, za które przysługiwać jej będzie wynagrodzenie, stanowić będzie odpłatną usługę opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z treści art. 7 ust. 1 powołanej ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do katalogu usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych.

Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem aby uznać dane świadczenie usług za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W opisanym przyszłym stanie faktycznym, Wnioskodawca otrzyma od Partnera wynagrodzenie skalkulowane procentowo od wynagrodzenia wynikającego z Kontraktu. Odpłatność otrzymywana przez Spółkę winna zostać uznana za stanowiąca podstawę opodatkowania za usługi wykonywane przez Wnioskodawcę, które podlegają opodatkowaniu i są opodatkowane tym podatkiem. W przedmiotowej sprawie bezpośrednim świadczeniem wzajemnym za usługi pełnienia lidera Konsorcjum będzie wspomniane wynagrodzenie.

Funkcja, jaką pełni lider Konsorcjum i obowiązki, jakie w związku z tym wykonuje potwierdzają, że niewątpliwie dokonuje on świadczenia, którego beneficjentem (faktycznym odbiorcą) jest Partner. Najistotniejszymi elementami determinującymi uznanie danej usługi za podlegającą opodatkowaniu VAT jest:

-(ekwiwalentność) wzajemnych świadczeń stron, którą zazwyczaj w praktyce jest odpłatność;

-skonkretyzowanie działań/świadczeń stanowiących korzyści dla drugiej strony.

W opisanym stanie faktycznym wszystkie ww. warunki są spełnione, bowiem występuje:

-ekwiwalentność świadczeń, tj. wykonanie pewnych działań w zamian za wynagrodzenie, oraz

-skonkretyzowane działania Spółki, jako lidera Konsorcjum, z tytułu których przysługuje jej wynagrodzenie.

Reasumując, Spółka stoi na stanowisku, że wykonywanie przez nią czynności w ramach funkcji lidera Konsorcjum, za co przysługiwać jej będzie wynagrodzenie stanowi odpłatną usługę podlegającą opodatkowaniu i opodatkowaną podatkiem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie wyjaśniam, że celem zachowania spójności wypowiedzi, odpowiedzi w kwestiach objętych zakresem postawionych we wniosku pytań udzielono w innej kolejności niż wynika to z treści wniosku.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlega opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym, przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

Na gruncie utrwalonej praktyki, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (m.in. wyrok NSA z dnia 29 lutego 2012, sygn. akt I FSK 562/11, wyroki TSUE w sprawach: Town&Country Factor LTd C-498/99, Tolsma C-16/93, Hoge Raad C-154/80), wykształcono przesłanki warunkujące uznanie danych czynności za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT. Za takie czynności, zgodnie z ugruntowanymi tezami można uznać sytuacje, w których:

-istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne;

-otrzymane wynagrodzenie stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy;

-istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi;

-odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem;

-istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

W konsekwencji, dla uznania danego świadczenia za opodatkowane na gruncie ustawy o VAT, konieczne jest istnienie stosunku prawnego pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, w ramach którego istnieje świadczenie wzajemne. Usługa musi być świadczona za wynagrodzeniem, a odpłatność ta powinna pozostawać w bezpośrednim związku z czynnością opodatkowaną. Ponadto, po stronie usługodawcy, musi istnieć bezpośrednia i skonkretyzowana korzyść z tytułu świadczenia usługi.

Należy podkreślić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jednocześnie, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Natomiast w świetle art. 15 ust. 2 ustawy:

W kwestii deklaracji podatkowych wskazać należy, że zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:

Jednocześnie w myśl art. 99 ust. 7c ustawy:

Z kolei kwestie dotyczące dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług uregulowane są w dziale XI ustawy.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy:

W tym miejscu należy zauważyć, że ani w prawie podatkowym, ani w prawie cywilnym nie występuje definicja pojęcia „konsorcjum”, jednakże przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071), w ramach tzw. swobody umów.

W konsekwencji, strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

W odniesieniu do sytuacji przedstawionej we wniosku wskazać należy, że konsorcjum – w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego – nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum. Powyższego nie zmienia okoliczność, że w przypadku umów konsorcjum dopuszczalne jest zawarcie ustaleń, że rozliczenia gospodarcze i księgowe, w tym dotyczące podpisywania umów i wystawiania faktur za prace wykonane przez uczestników konsorcjum na rzecz podmiotów zamawiających te prace na podstawie zawartego z nimi kontraktu – będzie dokonywał wytypowany przez uczestników konsorcjum podmiot wiodący.

Zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum, powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej, w tym także w zakresie wystawiania faktur dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że to strony konsorcjum określają w umowie konsorcjum sposób rozliczeń między sobą, jak i zamawiającym, tj. sposób wystawiania faktur, należnego wynagrodzenia, terminów wykonania prac oraz kwestii odpowiedzialności za przydzielone im zadania z tytułu realizacji celu nałożonego na nich w ramach zlecenia/przetargu. W praktyce w umowie konsorcjum strony mogą wyznaczyć lidera konsorcjum (który m.in. pełni funkcję reprezentacyjną oraz prowadzi rozliczenia z zamawiającym), ale także mogą ustanowić, że każdy podmiot – jako uczestnik konsorcjum – świadczy usługi bezpośrednio na rzecz zamawiającego.

Biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawa oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji lider konsorcjum – partner konsorcjum, stwierdzić należy, że uczestnicy konsorcjum zobowiązani są do dokumentowania wzajemnych świadczeń oraz wyboru podmiotu, który będzie odpowiedzialny za rozliczenia ze zleceniodawcą.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że w analizowanym przypadku na gruncie podatku od towarów i usług uczestników konsorcjum, tj. Lidera oraz Partnera należy traktować jako odrębnych podatników podatku od towarów i usług, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

W okolicznościach niniejszej sprawy w ramach zawartej umowy konsorcjum Państwo, będący Liderem zobowiązali się wraz z Partnerem do realizacji projektu budowlanego na rzecz Inwestora. Zgodnie z zawartą umową konsorcjum Partner udzielił Liderowi pełnomocnictwa do reprezentowania członków Konsorcjum. Wszelkich rozliczeń finansowych z Inwestorem, członek Konsorcjum dokonywać będzie przez Lidera, w ten sposób, że:

a)Lider Konsorcjum wystawi faktury zbiorcze na Inwestora w okresie rozliczeniowym wskazanym w Kontrakcie z Inwestorem,

b)Partner Konsorcjum wystawi na Lidera Konsorcjum fakturę VAT za wykonane przez członka Konsorcjum roboty w ramach realizacji Zadania.

Partnerzy Konsorcjum będą finansowo zaangażowani w realizację Kontraktu, a tym samym proporcjonalnie, w stosunku 50/50 uczestniczą:

a)we wszystkich kosztach i wydatkach związanych z jego realizacją;

b)we wszystkich przychodach i wpływach uzyskiwanych w związku z realizacją Kontraktu;

c)w zyskach i stratach związanych z realizacją Kontraktu;

d)w zapewnieniu środków finansowych niezbędnych dla pokrycia kosztów i wydatków związanych z realizacją Kontraktu, w zakresie, w jakim wpływy od Zamawiającego nie będą wystarczające na pokrycie takich wydatków.

Przychody i koszty Konsorcjum ewidencjonowane będę przez Lidera, co oznacza, iż:

a)rozliczanie i fakturowanie za prace i roboty wykonane przez Konsorcjum w ramach realizacji Kontraktu z Zamawiającym będzie dokonywane przez Lidera,

b)wszystkie koszty zewnętrzne (materiały, usługi podwykonawców, w tym także prace Partnera występującego w roli podwykonawcy) fakturowane są na Lidera. Wyłącznie Lider będzie zawierał umowy z podwykonawcami zewnętrznymi na podstawie udzielonego mu przez Partnera pełnomocnictwa, po uprzednim zaakceptowaniu przez Partnerów Konsorcjum.

Lider jako działający wobec Inwestora we własnym imieniu, ale również na rzecz Partnera wykonane przez niego prace będzie najpierw nabywał od Partnera (będzie odbiorcą usług przez niego wykonanych). Tym samym zgodnie z zawartą umową Konsorcjum oraz Kontraktem to Lider będzie bezpośrednim odbiorcą (beneficjentem) świadczeń wykonywanych przez Partnera, który będzie świadczył usługi na rzecz Lidera.

Przechodząc do kwestii objętych zakresem pytania nr 1 zauważyć należy, że w opisanej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie (świadczenie usług) w zamian za określone wynagrodzenie. Partner będzie wykonywał na Państwa (Lidera Konsorcjum) rzecz usługi, natomiast nabyte przez Państwa (Lidera) od Partnera usługi będą wykorzystane w celu zrealizowania świadczenia w ramach zadania na rzecz Inwestora. W pierwszej kolejności zaznaczenia wymaga, że bezpośrednim odbiorcą (beneficjentem) świadczeń wykonywanych przez Partnera będą Państwo – Lider, natomiast ostatecznym beneficjentem świadczenia będzie Inwestor.

Przyjęty przez strony sposób dokumentowania czynności wykonywanych w ramach Konsorcjum wskazuje na istniejący łańcuch świadczeń – Partner będzie obciążał Państwa (Lidera) wynagrodzeniem należnym mu za wykonane usługi, natomiast faktury dokumentujące wynagrodzenie należne od Inwestora za wykonane usługi będą wystawiane wyłącznie przez Państwa, jako Lidera.

Analiza opisanego zdarzenia przyszłego oraz przywołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że Partner będzie wykonywał na Państwa (Lidera) rzecz czynności podlegające opodatkowaniu, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Następnie, to Państwo (Lider) będą wykonywali w ramach Kontraktu czynności podlegające opodatkowaniu, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy na rzecz Inwestora.

Wobec powyższego uwzględniając charakter wzajemnych powiązań wskazać należy, iż to Państwo (Lider) zobowiązani będą do wystawienia faktur na rzecz Inwestora dokumentujących całość wykonywanych przez członków Konsorcjum usług w ramach realizowanego Zadania i zawartego Kontraktu. Tym samym, to Państwo (Lider) w całości powinni odprowadzić podatek należny wynikający z ww. faktur wystawionych na rzecz Inwestora i wykazać dla celów podatkowych w odpowiedniej deklaracji podatkowej.

Zatem stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się do kwestii objętych zakresem pytania nr 4, wskazać należy, że roboty samodzielnie („osobiście”) wykonane przez Państwa (Lidera) w ramach Zadania będą realizowane w ramach zawartej umowy z Inwestorem i będą wiązać się z świadczeniem przez Państwa usług na rzecz Inwestora. Zatem otrzymywane przez Państwa (Lidera) wynagrodzenie w związku z dokonaniem robót samodzielnie będzie związane z ww. świadczeniem przez Państwa (Lidera) usług na rzecz Inwestora. Tym samym w związku z robotami przez Państwa (Lidera) wykonanymi samodzielnie nie dojdzie do świadczenia usług pomiędzy Państwem (Liderem) a Partnerem i w związku z tym nie wystąpi pomiędzy Państwem (Liderem) a Partnerem, czynność podlegająca opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Wobec powyższego Państwo jako Lider nie będą zobowiązani do wystawienia faktury na rzecz Partnera dokumentującej wykonanie robót samodzielnie i ich rozliczenia w składanych deklaracjach, bowiem ww. roboty nie będą stanowiły świadczenia usług na rzecz Partnera.

Przy czym, należy zaznaczyć, że nota obciążeniowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów, brak jest jednakże przeciwwskazań na gruncie przepisów dotyczących podatku od towarów i usług, dla takiego sposobu dokumentowania czynności w stosunku do Partnera dla celów wewnętrznych rozliczeń.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 4 należało uzna za prawidłowe.

W odniesieniu do kwestii objętych zakresem pytania nr 5 wskazać należy, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega czynność (tj. dostawa towarów lub świadczenie usług), a nie sama płatność. Zatem samo „rozliczenie przychodów i kosztów” nie może podlegać opodatkowaniu.

Natomiast udział w kosztach Konsorcjum, które nie dotyczą dostawy towarów i świadczenia usług, nie powinien być opodatkowany podatkiem od towarów i usług i dokumentowany między stronami przez wystawienie faktury.

Z okoliczności sprawy wynika, że w ramach Kontraktu zostaną wykonane prace budowlane, którego efektem końcowym będzie modernizacja hali sportowej MOSiR w .... Z tego tytułu zostało określone w Kontrakcie wynagrodzenie ryczałtowe. Kalkulacja wynagrodzenia za wykonane roboty zawiera w sobie również tzw. koszty pośrednie, w tym koszty funkcjonowania i obsługi Konsorcjum. Wyłącznie w tym znaczeniu można stwierdzić, że koszty obsługi mieszczą się w zakresie podlegającym rozliczeniu z Inwestorem. Jedynie dla ustalenia wyniku Konsorcjum (zysku albo straty), koszty obsługi obciążą w równych częściach (50/50) Lidera i Partnera, co pozwoli im ustalić indywidualny wynik na tym Zadaniu. W kosztach obsługi, nie zawiera się wynagrodzenie Państwa za wykonywanie czynności w ramach pełnienia funkcji Lidera Konsorcjum. Na koszty obsługi składają się różnego rodzaju wydatki przykładowo: koszty zakupu sprzętu biurowego nieprzypisanego do użytkowników, koszty użytkowania samochodów, koszty materiałów biurowych, koszty obsługi prawnej itp. Oprócz tych wymienionych kosztów obsługi, z Partnerem zostaną rozliczone także koszty funkcjonowania Konsorcjum, np. koszty urządzenia i funkcjonowania zaplecza budowy, koszty kredytów i pożyczek, ewentualnych zapłaconych różnorakich kar. W terminie do 30 dni po zakończeniu każdego miesiąca Lider dokona rozliczenia finansowego Konsorcjum, obejmującego rachunkowe rozliczenie wyniku finansowego Konsorcjum (zysk lub stratę) oraz rozliczenie środków finansowych Konsorcjum w oparciu o cash flow Kontraktu. W przypadku, gdy rozliczenie finansowe Konsorcjum wykaże stratę, jak również cash flow wykaże ujemny przepływ środków finansowych, członkowie Konsorcjum dokonają wpłat na rachunek bankowy Konsorcjum w celu zapewnienia płynności i pokrycia kosztów Konsorcjum. Wpłacone przez Partnera zaliczki traktowane będą jako zaliczki na poczet rozliczenia Kosztów Konsorcjum i jako takie będą rozliczane notami obciążeniowymi, wystawianymi przez Lidera na Partnera z tego tytułu. Na potrzeby rozliczenia Kontraktu Lider zobowiązany jest otworzyć odrębny rachunek bankowy. Koszty urządzenia i funkcjonowania zaplecza budowy, Strony będą ponosiły w stosunku: Partner 50%, Lider 50%. Partner, notą księgową, będzie obciążany 50% kosztów wynikających z faktur wystawianych przez Podwykonawców robót, usługodawców i dostawców związanych z zapleczem budowy oraz na podstawie zaakceptowanych przez Partnerów wystawionych dokumentów wewnętrznych. Ponadto wskazali Państwo, że w przypadku gdy Członek Konsorcjum zmuszony będzie wykonać prace nieprzewidziane i z tego tytułu poniesie dodatkowe koszty nieuznane przez Zamawiającego, drugi z Członków Konsorcjum nie będzie ponosić z tego tytułu żadnych kosztów. Zysk lub strata Członka Konsorcjum w związku z realizacją takiej umowy podwykonawczej nie będzie uwzględniania w zysku lub stracie Konsorcjum.

W związku z rozliczeniem kosztów funkcjonowania Konsorcjum, w tym jego obsługi nie dojdzie do rzeczywistych świadczeń pomiędzy konsorcjantami, tj. dostawy towarów lub świadczenia usług. Nie można zidentyfikować korzyści o charakterze majątkowym, jakie w związku z takim rozliczeniem uzyskuje Partner. W okolicznościach tej sprawy nastąpi jedynie – jak Państwo wskazali - podział kosztów pomiędzy członkami Konsorcjum w równych częściach, tj. Partner 50%, Lider 50%.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie kosztów funkcjonowania Konsorcjum, w tym jego obsługi, którymi następnie w połowie obciążany będzie Partner nie będzie stanowić dostawy towarów w ani świadczenia usług, w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy w zw. z art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy i tym samym nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, rozliczenie kosztów funkcjonowania Konsorcjum, w tym jego obsługi, którymi następnie w połowie obciążany będzie Partner nie powinno być przez Państwa dokumentowane fakturą.

Tym samy Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 5 należało uznać za prawidłowe.

Z kolei w kwestii objętych zakresem pytania nr 6, zauważyć należy, że w ramach udzielonego przez Partnera pełnomocnictwa zostali Państwo upoważnieni do reprezentowania członków Konsorcjum oraz umocowaniu do szeregu czynności w związku z pełnioną funkcją Lidera. Jednocześnie za pełnienie funkcji lidera Konsorcjum przysługuje Państwu wynagrodzenie.

Wobec powyższego działania, które będą podejmowane przez Państwa jako Lidera Konsorcjum na rzecz Partnera, będą stanowić czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, bowiem w ramach tych działań dochodzi do świadczenia przez Państwa (Lidera) na rzecz Partnera usług, wykonywanych za wynagrodzeniem. Tym samym wykonywane przez Państwa czynności w ramach pełnienia funkcji Lidera Konsorcjum, za które przysługuje Państwu wynagrodzenie, będą stanowiły odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 ustawy w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 6 należało uznać za prawidłowe.

Natomiast przechodząc do kwestii objętych zakresem pytania nr 2 oraz 3 wskazać należy, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ustawy. W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawa ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego, jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT – spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Z uregulowań ustawy wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Wszystkie koszty zewnętrzne (materiały, usługi podwykonawców, w tym także prace Partnera występującego w roli podwykonawcy) fakturowane są na Lidera. Wyłącznie Lider będzie zawierał umowy z podwykonawcami zewnętrznymi na podstawie udzielonego mu przez Partnera pełnomocnictwa. W przypadku robót wykonywanych w ramach Zadania osobiście przez Partnera umowa zostanie zawarta z Liderem i na rzecz Lidera Partner będzie wystawiał faktury. Czynności wykonywane przez Konsorcjum w ramach zawartego kontraktu z Inwestorem, których sprzedaż będzie dokumentował Lider będą opodatkowane wg właściwej stawki podatku od towarów i usług. Otrzymane przez Państwa faktury od Partnera będą dokumentować nabycie towarów i usług wykorzystywanych przez Lidera do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i niekorzystających ze zwolnienia od podatku.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że Państwu (Liderowi) będzie przysługiwało prawo do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług od podmiotów trzecich oraz z faktur wystawionych przez Partnera z tytułu wykonanych robót samodzielnie, gdyż otrzymywane przez Państwa (Lidera) ww. faktury od podmiotów trzecich oraz od Partnera będą dokumentować nabycie towarów i usług wykorzystywanych przez Państwa do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia w pełnej wysokości podatku naliczonego z ww. faktur od podmiotów trzecich oraz wystawionych przez Partnera na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.

Stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 2 i 3 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy. W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zauważyć należy, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna wywiera zatem skutek prawny wyłącznie dla Państwa jako Wnioskodawcy.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.