Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - 0114-KDIP1-1.4012.724.2025.2.AKA

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 6 października 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.724.2025.2.AKA

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 sierpnia 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie nieuznania Pani za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży działek nr 1 i 2.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 26 września 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem dwóch działek sąsiadujących ze sobą, tj.:

  • nr 1 - działki zabudowanej budynkiem mieszkalnym wybudowanym w 1946 r., który jest w złym stanie technicznym, przeznaczonym do generalnego remontu. Nie została wydana decyzja w zakresie nakazu rozbiórki budynku. Działka została zakupiona w 2011 r. do majątku wspólnego.
  • nr 2 - działki niezabudowanej. Działka została zakupiona w 2015 r. do majątku wspólnego.

Drugim współwłaścicielem jest mąż Wnioskodawczyni. Działki zostały nabyte do majątku wspólnego w ramach małżeńskiej wspólnoty majątkowej.

Działki zostały zakupione na własne potrzeby, jednak ostatecznie nie podjęto prac związanych z budową budynków.

W latach 2009-2025 Wnioskodawczyni zakupiła jeszcze inne działki, z czego nie dokonała sprzedaży żadnej z działek oraz przekazała w formie darowizny kilka działek na rzecz syna oraz wnuka.

Działki są ogrodzone, poza budynkiem mieszkalnym nie znajdują się żadne zabudowania. Na obydwu działkach znajduje się plac zabaw, który stanowi elementy przenośne bez trwałej zabudowy. Ogrodzenie placu zabaw jest wmurowane w ziemię.

Działki nie były dzielone, łączone, nie były również doprowadzane media.

Wnioskodawczyni planuje sprzedaż obu działek.

W momencie sprzedaży działki będą znajdowały się w podobnym stanie, jak w momencie zakupu, w którym działki były już uzbrojone.

W zakresie zabudowań na działce nr 1 Wnioskodawczyni nie ponosiła wydatków poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

W zakresie niezabudowanej działki nr 2 została wydana decyzja o warunkach zabudowy w 2007 r. Decyzja została wydana na poprzedniego właściciela przed nabyciem tej działki przez Wnioskodawczynię. Decyzja wygasa, jeżeli inny wnioskodawca uzyska pozwolenie na budowę lub uchwalony zostanie plan miejscowy.

W 2015 r. została wydana decyzja o warunkach zabudowy dotycząca działek nr 1 i 2. Decyzja wygasa, gdy inny wnioskodawca uzyska pozwolenie na budowę lub uchwalony zostanie plan miejscowy.

Wnioskodawczyni składała pisma w zakresie wstrzymania warunków zabudowy, o które wystąpiła strona trzecia będąca sąsiadem Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni nie będzie zlecała sprzedaży działek profesjonalnemu pełnomocnikowi.

Działki były wynajmowane w ramach tzw. „najmu prywatnego”, tj. źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże stroną umów oraz podatnikiem z tytułu najmu był zawsze mąż Wnioskodawczyni. Tym samym Wnioskodawczyni nie była stroną, ani podatnikiem w zakresie umów najmu.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Na pytanie Organu: „Czy transakcje nabycia działki nr 1 w 2011 r. i nabycia działki nr 2 w 2015 r. były opodatkowane podatkiem VAT oraz udokumentowane fakturami z wykazanymi kwotami podatku VAT?” Wnioskodawczyni wskazała, że transakcje nabycia działki nr 1 w 2011 r. i nabycia działki nr 2 w 2015 r. nie były opodatkowane podatkiem VAT oraz nie były udokumentowane fakturami z wykazanymi kwotami podatku VAT.

Na pytanie Organu: „Czy przysługiwało Pani prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem ww. działek?” Wnioskodawczyni wskazała, że transakcje nabycia działek nie podlegały opodatkowaniu VAT, wskutek czego Wnioskodawczyni nie miała prawa do odliczenia VAT.

Na pytanie Organu: „W jaki sposób wykorzystywała Pani działki nr 1 i 2 od momentu ich nabycia – jeśli były to cele osobiste to proszę wskazać, w jaki sposób ww. działki zaspokajały Pani potrzeby osobiste?” Wnioskodawczyni wskazała, że celem nabycia nieruchomości było wyremontowanie nieruchomości zabudowanej oraz zamieszkanie. W związku z problemami zdrowotnymi Wnioskodawczyni oraz męża Wnioskodawczyni, związane również z wiekiem nie udało się zrealizować tych planów. Obecnie Wnioskodawczyni oraz mąż Wnioskodawczyni mają po (…) lata. Początkowo działki były traktowane jako ogródek, następnie zostały przeznaczone na wynajem.

Na pytanie Organu: „W jaki sposób Pani mąż wykorzystywał działki nr 1 i 2 od momentu nabycia?” Wnioskodawczyni wskazała, że początkowo działki były traktowana jako ogródek. Od momentu podjęcia decyzji o odstąpieniu od remontu nieruchomości zabudowanej oraz zamieszkania i przeznaczeniu działek na wynajem Wnioskodawczyni nie zajmowała się działkami.

Na pytanie Organu: „Czy działki nr 1 i 2 były/są/będą do momentu sprzedaży wykorzystywane przez Panią lub Pani męża w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia  11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”, w tym działalności rolniczej, o której mowa w art. 2 pkt 15 ustawy, z tytułu której którekolwiek z Państwa było/jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT?” Wnioskodawczyni wskazała, że działki były wykorzystywane przez męża Wnioskodawczyni do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług poprzez przeznaczenie ich do wynajmu. Wnioskodawczyni nie wykorzystywała działek do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r.  o podatku od towarów i usług, ponieważ nie była stroną umowy najmu, jak również podatek zryczałtowany był rozliczany również wyłącznie przez męża Wnioskodawczyni. Mąż Wnioskodawczyni nie był zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, ponieważ nie został przekroczony limit zwolnienia określony w art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Wnioskodawczyni nie była zarejestrowana jako podatnik VAT, ponieważ nie prowadziła działalności podlegającej opodatkowaniu i nie osiągała żadnych obrotów podlegających VAT”.

Na pytanie Organu: „W jakim okresie działki w ramach umowy najmu były udostępniane?” Wnioskodawczyni wskazała, że działki były wynajmowane przez męża Wnioskodawczyni od kwietnia 2012 r. do września 2022 r.

Na pytanie Organu: „Czy umową najmu oprócz samego gruntu objęty był również budynek posadowiony na działce nr 1?” Wnioskodawczyni wskazała, że przedmiotem umowy najmu był również budynek posadowiony na działce nr 1, tj. przedmiotem umowy była działka zabudowana. Najem był dokonywany przez męża Wnioskodawczyni.

Na pytanie Organu: „Czy w związku z planowaną sprzedażą działek nr 1 i nr 2 udzieliła/planuje Pani udzielić pełnomocnictwa innemu niż kupującemu podmiotowi/osobie - jeśli tak, to do podjęcia jakich działań w Pani imieniu i na Pani rzecz ten podmiot/osoba jest/będzie zobowiązany na jego podstawie (proszę wymienić te działania)?” Wnioskodawczyni wskazała, że w związku z planowaną sprzedażą działek Wnioskodawczyni nie udzieliła i nie planuje udzielić pełnomocnictwa innemu niż kupującemu podmiotowi.

Na pytanie Organu: „W jaki sposób poszukuje Pani potencjalnych nabywców dla sprzedawanych działek i czy podejmie Pani działania marketingowe w zakresie obrotu nieruchomościami, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, mające na celu dokonanie sprzedaży działek?” Wnioskodawczyni wskazała, że potencjalny kupujący, będący sąsiadem Wnioskodawczyni sam się zgłosił. Nie były podejmowane działania marketingowe w zakresie obrotu nieruchomościami, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia polegające wyłącznie na umieszczeniu ogłoszenia na ogrodzeniu.

Na pytanie Organu: „Czy dla niezabudowanej działki nr 2 obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, a jeśli tak, to jakie przeznaczenie podstawowe wynika z tego planu dla tej działki?” Wnioskodawczyni wskazała, że dla niezabudowanej działki nr 2 nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Na pytanie Organu: „Czy na dzień sprzedaży wydana w 2015 r. decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla działki nr 2 będzie obowiązywała?” Wnioskodawczyni wskazała, że na dzień dzisiejszy obowiązuje wydana w 2015 r. decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla działki nr 2. Wnioskodawczyni nie wyklucza, że decyzja będzie obowiązywała również na dzień sprzedaży, który na dzień dzisiejszy nie jest jeszcze znany.

Pytanie

1.Czy Wnioskodawczyni będzie podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług w przypadku sprzedaży działek nr 1 i 2?

2.Jeżeli odpowiedź na pytanie 1 będzie twierdząca, w jaki sposób powinna być opodatkowana sprzedaż działek?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług „ustawa”, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle opisanego stanu faktycznego należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni nie prowadziła działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami i nigdy nie podejmowała działań charakterystycznych dla profesjonalnych podmiotów zajmujących się handlem gruntami, w szczególności: uzbrojenia terenu, działań marketingowych, uzyskiwania warunków zabudowy, czy też podziałów geodezyjnych w celach inwestycyjnych. Wnioskodawczyni nie była również stroną, ani podatnikiem z tytułu umów najmu.

W wyroku w sprawach połączonych C-180/10 Słaby i C-181/10 Kuć, TSUE orzekł, że: „Dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zmienionej dyrektywą Rady 2006/138/WE z 19 grudnia 2006 r., niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby. Natomiast jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu  art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, należy uznać ją za podmiot prowadzący „działalność gospodarczą” w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej”.

W związku z powyższym należy uznać, że skoro sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym niezwiązanym z prowadzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu VAT, wówczas Wnioskodawczyni nie będzie podatnikiem VAT z tytułu sprzedaży działek nr 1 oraz 2.

Mając na uwadze okoliczności sprawy Wnioskodawczyni wnosi o potwierdzenie stanowiska, zgodnie z którym nie będzie podatnikiem VAT z tytułu sprzedaży działek w zakresie połowy udziału w nieruchomościach.

Tym samym, kwestia sposobu opodatkowania VAT jest zdaniem Wnioskodawczyni bezprzedmiotowa.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów  i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości zabudowanych i niezabudowanych traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

1) określone udziały w nieruchomości,

2) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

3) udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071), zwanej dalej Kodeksem cywilnym.

Na mocy art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Jak stanowi art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Na podstawie art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego:

Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

W świetle art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Przepis art. 198 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Podkreślić więc należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela, a rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (t. j. Dz. U. 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez obojga małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Należy wskazać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ, aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Jeżeli zatem przedmiotem dokonywanej dostawy/lub świadczonej usługi jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy lub świadczy usługę we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) – jako podatnik podatku VAT.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.

W rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Wobec tego, właściwe jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników podatku VAT w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej. Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

W zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. TSUE orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych.

„Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

W kontekście niniejszej sprawy, należy zwrócić uwagę na treść definicji pojęcia „działalność gospodarcza”, w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing itp.).

Z treści wniosku wynika, że:

  • jest Pani współwłaścicielką na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej zabudowanej działki nr 1 nabytej w 2011 r. oraz niezabudowanej działki nr 2 nabytej w 2015 r.;
  • transakcje nabycia działek nie były opodatkowane podatkiem VAT oraz nie były udokumentowane fakturami z wykazanymi kwotami podatku VAT;
  • celem nabycia nieruchomości było wyremontowanie nieruchomości zabudowanej i zamieszkanie w niej, w związku z problemami zdrowotnymi Pani i Pani męża nie udało się zrealizować tych planów, początkowo działki były traktowane jak ogródek, następnie zostały przeznaczone na wynajem;
  • działki były wykorzystywane przez Pani męża do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług poprzez przeznaczenie ich do wynajmu (działki były wynajmowane wyłącznie przez Pani męża od kwietnia 2012 r. do września 2022 r. – nie była Pani stroną umów najmu);
  • działki nie były dzielone, łączone, nie były również doprowadzone media;
  • w związku ze sprzedażą działek nr 1 i 2 nie udzieliła i nie planuje Pani udzielić pełnomocnictwa innemu niż kupującemu podmiotowi;
  • nie zlecała Pani sprzedaży działek profesjonalnemu pełnomocnikowi;
  • nie podejmowała Pani działań marketingowych w zakresie obrotu nieruchomościami, które wykraczałyby poza zwykłe formy ogłoszenia polegające wyłącznie na umieszczeniu ogłoszenia na ogrodzeniu, potencjalny kupujący, będący Pani sąsiadem sam się zgłosił.

W związku z powyższymi okolicznościami stwierdzić należy, iż pomimo że działki nr 1 i 2 stanowią Państwa majątek wspólny małżonków, to ww. działki wykorzystywane były wyłącznie przez Pani męża na cele prowadzonej przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, jakim jest najem nieruchomości, ponieważ Pani nie była stroną umów najmu.

W rozpatrywanej sprawie należy więc uznać, że nie podjęła Pani takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Całokształt okoliczności przedstawionych we wniosku wskazuje, że Pani aktywność w pełni mieści się w granicach zarządu majątkiem prywatnym, a stanowisko to pozostaje w zgodzie z przywołanym wyrokiem w sprawach połączonych TSUE C-180/10, C-181/10.

Zatem dokonując sprzedaży działek nr 1 i 2 objętych wspólnością ustawową małżeńską będzie Pani korzystać z przysługującego Pani prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Panią cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży udziału w nieruchomości, a dostawę - cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Podatnikiem z tytułu sprzedaży obu działek będzie wyłącznie Pani mąż.

W związku z tym, dokonując sprzedaży działek nr 1 i 2 będzie Pani korzystać z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, sprzedaż działek nr 1 i 2 nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Pani stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznaję za prawidłowe.

W związku z tym, że Pani stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznałem za prawidłowe, odstąpiłem od odpowiedzi na pytanie nr 2, na które odpowiedzi oczekiwała Pani w przypadku gdybym uznał Pani stanowisko w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zwrot nadpłaty

Zgodnie z art. 14f § 2b Ordynacji podatkowej:

Opłata za wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega zwrotowi wyłącznie w przypadku:

1) wycofania wniosku - w całości;

2) wycofania części wniosku w odniesieniu do przedstawionego w nim odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego - w odpowiedniej części;

3) uiszczenia jej w kwocie wyższej od należnej - w odpowiedniej części.

Przedmiotowy wniosek z 28 sierpnia 2025 r. dotyczy jednego zdarzenia przyszłego w zakresie podatku od towarów i usług, zatem opłata od złożonego wniosku w tym przypadku wynosi 40 zł.

27 sierpnia 2025 r. oraz 26 września 2025 r. dokonała Pani łącznej wpłaty w wysokości 120 zł tytułem opłaty od wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. W związku tym, że opłata od niniejszego wniosku wynosi 40 zł, kwota 80 zł jest wpłatą nienależną, zatem stanowi nadpłatę w rozumieniu art. 14f § 2b pkt 3 Ordynacji podatkowej i podlega zwrotowi według Pani dyspozycji na rachunek, z którego dokonano opłaty za wniosek 26 września 2025 r.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.