Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji pn. „…”. Uzupełnili go Państwo pismem z 4 września 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina A (dalej: „Gmina”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”), która działa na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 03.10.2024 r. poz. 1465 z późn. zm., dalej: Ustawa o samorządzie gminnym). Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne. W strukturze organizacyjnej Gminy znajdują się jednostki organizacyjne mające status jednostek budżetowych, zajmujące się oświatą i opieką społeczną. Wszystkie jednostki budżetowe Gminy będą dalej zwane łącznie jako: Jednostki organizacyjne.

Mając na uwadze wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE; Trybunał) z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 (dalej: wyrok TSUE), począwszy od stycznia 2017 r. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń VAT i prowadzi wspólne rozliczenie VAT wraz ze wszystkimi Jednostkami organizacyjnymi. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, zadania własne o charakterze użyteczności publicznej obejmują w szczególności sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

W 2025 roku Gmina A realizuje inwestycję (dalej: Inwestycja) polegającą na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków (dalej: oczyszczalnie ścieków) wraz z siecią wodociągową na nieruchomościach stanowiących własność mieszkańców Gminy i Gminy A pod nazwą: „…” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii”, operacje typu „Gospodarka wodno-ściekowa” w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Poziom dofinansowania stanowi 100% kosztów kwalifikowalnych tj. kwota (…) zł i obejmuje kwoty netto: kosztów infrastruktury wodociągowej, kosztów przydomowych biologicznych oczyszczalni ścieków oraz kosztów ogólnych (kosztów projektowych, kosztów nadzoru, opinii geotechnicznej). Wkład własny Gminy w projekcie to (…) zł, w tym wpłaty mieszkańców to kwota (…) zł. Celem realizowanej inwestycji jest poprawa infrastruktury technicznej i jakości życia mieszkańców poprzez budowę sieci wodociągowej w miejscowościach: (…) oraz budowę przydomowych oczyszczalni ścieków na terenie Gminy A.

W związku z powyższym, wybudowane zostanie (…) mb sieci wodociągowej, powstanie (…) przyłączy dla (…) osób oraz powstanie (…) przydomowych, biologicznych oczyszczalni ścieków. Dokładny zakres Inwestycji obejmuje także wykonanie dokumentacji projektowej oraz koszty nadzoru inwestorskiego. Oczyszczalnie są budowane wyłącznie u tych mieszkańców, którzy zadeklarowali chęć budowy i dokonają wpłaty.

Dokonanie wpłaty udziału finansowego na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, w których zobowiązanie na rzecz Gminy zostało określone jako udział w kosztach budowy oczyszczalni na rachunek Gminy (kwota (…) zł od każdego mieszkańca) jest warunkiem koniecznym do wybudowania oczyszczalni na posesji danego mieszkańca. Inwestycja jest realizowana na zlecenie Gminy za pośrednictwem wykonawcy wybranego w drodze zamówień publicznych. Inwestycją będzie zarządzać Gmina. Będzie ona również właścicielem powstałych przydomowych oczyszczalni ścieków przez okres 5 lat (dalej: okres trwałości projektu) liczony od dnia dokonania płatności końcowej przez operatora Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Mieszkańcy zobowiązują się do prawidłowej eksploatacji, pokrywania kosztów eksploatacji, utrzymania, bieżącej konserwacji oraz napraw i konserwacji nieobjętych gwarancją.

Gmina realizuje projekt zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz.U. z 03.10.2024 r. poz. 1465 z późn. zm.), który stanowi, że do zadań własnych gminy należą m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Nabywane towary i usługi związane z realizacją przedmiotowego projektu nie są w żadnym zakresie związane z wykonaniem przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Gmina w ramach realizowanego projektu dokonuje zakupu towarów i usług zgodnie z ustawą z dnia 11.09.2019 r. Prawo zamówień Publicznych (tekst jednolity Dz.U. z 30.08.2024 r. poz. 1320 z późn. zm.).

Efekty projektu nie będą generowały dla Gminy żadnych przychodów opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że:

A)w zakresie budowy sieci wodociągowej:

1)     W związku z wybudowaniem sieci wodociągowej Gmina A (dalej: Gmina) nie będzie świadczyć usług dostawy wody na rzecz mieszkańców.

2)     Efekty inwestycji w części dotyczącej budowy sieci wodociągowej zostaną przekazane Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, (…).

3)Efekty inwestycji w części dotyczącej budowy sieci wodociągowej zostaną przekazane na podstawie umowy użyczenia, która będzie miała charakter nieodpłatny.

4)Dokonanie wpłaty udziału finansowego na podstawie umów cywilnoprawnych, w których zobowiązanie na rzecz Gminy zostało określone jako udział w kosztach budowy oczyszczalni jest warunkiem koniecznym do wybudowania oczyszczalni na posesji danego mieszkańca, nie dotyczy budowy sieci wodociągowej, lecz budowy przydomowych biologicznych oczyszczalni ścieków (kwota podatku od towarów i usług dzielona przez liczbę oczyszczalni).

5)Gmina nie zawiera umów z poszczególnymi mieszkańcami na wykonanie prac w ramach budowy sieci wodociągowej. Przedmiotem umowy użyczenia i współpracy jest określenie praw i obowiązków w zakresie zaprojektowania, wykonania i eksploatacji przydomowych oczyszczalni ścieków dla nieruchomości.

6)   Nabywane towary i usługi związane z realizacją inwestycji w części dotyczącej budowy sieci wodociągowej są związane z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Celem Gminy nie jest stałe i zorganizowane wykonywanie działalności w celach zarobkowych na warunkach w jakich wykonują je podmioty gospodarcze, lecz interes społeczny. Zasadniczym celem przedsięwzięcia jest realizacja zadań własnych gminy w zakresie gospodarki wodno-ściekowej (art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług).

7)Efekty realizowanej inwestycji w części dotyczącej budowy sieci wodociągowej nie są wykorzystywane przez Gminę do celów prowadzonej działalności jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

8)Na pytanie Organu o treści: „W sytuacji, gdy efekty realizowanej inwestycji w części dotyczącej budowy sieci wodociągowej są wykorzystywane przez Państwa zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, to czy istnieje możliwość przyporządkowania wydatków w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?” Wnioskodawca wskazał: nie dotyczy.

9)Na pytanie Organu o treści: „W przypadku, gdy efekty realizowanej inwestycji w części dotyczącej budowy sieci wodociągowej są wykorzystywane przez Państwa w ramach działalności gospodarczej zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz do czynności zwolnionych od podatku VAT, to należy wskazać czy mają Państwo obiektywną możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT?” Wnioskodawca wskazał: nie dotyczy.

10)Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług w ramach realizowanej inwestycji w części dotyczącej budowy sieci wodociągowej będą wystawiane na Gminę A.

B)w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków:

11)Właścicielem oczyszczalni ścieków po okresie 5 lat (okresie trwałości projektu) będzie mieszkaniec.

12)Przydomowa oczyszczalnia ścieków wraz z infrastrukturą przejdzie nieodpłatnie na własność mieszkańca, co będzie potwierdzone odrębnym pismem.

13)Nabywane towary i usługi związane z realizacją inwestycji w części dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków są związane z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Celem Gminy nie jest stałe i zorganizowane wykonywanie działalności w celach zarobkowych na warunkach w jakich wykonują je podmioty gospodarcze, lecz interes społeczny. Zasadniczym celem przedsięwzięcia jest realizacja zadań własnych gminy w zakresie gospodarki wodno-ściekowej (art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług).

14)Efekty realizowanej inwestycji w części dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków nie są wykorzystywane przez Gminę do celów prowadzonej działalności jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

15)Na pytanie Organu o treści: „W sytuacji, gdy efekty realizowanej inwestycji w części dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków są wykorzystywane przez Państwa zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, to czy istnieje możliwość przyporządkowania wydatków w całości do celów działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?” Wnioskodawca wskazał: nie dotyczy.

16)Na pytanie Organu o treści: „W przypadku, gdy efekty realizowanej inwestycji w części dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków są wykorzystywane przez Państwa w ramach działalności gospodarczej zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz do czynności zwolnionych od podatku VAT, to należy wskazać czy mają Państwo obiektywną możliwość odrębnego przyporządkowania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT i z czynnościami zwolnionymi od podatku VAT?” Wnioskodawca wskazał: nie dotyczy.

17)Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług w ramach realizowanej inwestycji w części dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków będą wystawiane na Gminę A.

18)Wartość procentowa udziału wkładu własnego wnoszonego przez mieszkańca w kosztach inwestycji dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków wynosi: (…) %.

19)Wielkość wkładu mieszkańca nie pokrywa znacznej części kosztów budowy przydomowych oczyszczalni ścieków i nie stanowi faktycznego ekwiwalentu wartości otrzymanego świadczenia.

20)Realizacja ww. inwestycji w części dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków nie ma na celu osiągnięcia przez Gminę A stałego dochodu, zysku z tego tytułu.

21)Realizacja ww. inwestycji w części dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków nie ma na celu stałego i zorganizowanego wykonywania działalności w celach zarobkowych przez Gminę A, lecz interes społeczny. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, a art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym mówi, że zadania własne obejmują w szczególności sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

22)W celu zrealizowania ww. inwestycji w części dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków Gmina nie będzie zatrudniała pracowników.

Pytanie

Czy w związku z przedstawionym zaistniałym zdarzeniem Gmina A ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej zakup towarów i usług na „…”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina A nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług na potrzeby realizacji projektu pn. „…”, gdyż prawo do obniżenia podatku naliczonego dotyczy towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz.U. z 03.10.2024 r. poz.1465 ze zm.) Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, a art. 7 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy mówi, że zadania własne obejmują w szczególności sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Mając na uwadze wyżej wymienione przepisy oraz fakt, że nabywane towary i usługi związane z realizacją przedmiotowego projektu nie są w żadnym zakresie związane z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz efekty projektu nie będą generowały dla Gminy żadnych przychodów opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabywaniu towarów i usług związanych z realizacją zadania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje gdy:

-podatek odlicza podatnik podatku od towarów i usług,

-towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem, który daje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług, których nie będzie wykorzystywał do wykonywania czynności opodatkowanych (czyli czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi).

Art. 88 ustawy zawiera listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Tylko podatnik podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma prawo do odliczenia podatku.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W świetle art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te są podatnikami VAT w przypadku wykonywanych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Rolę Gminy szczegółowo określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1153).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Według art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi

Z treści wniosku wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W 2025 roku realizują Państwo inwestycję polegającą na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków wraz z siecią wodociągową pod nazwą: „…”. Poziom dofinansowania stanowi 100% kosztów kwalifikowalnych tj. kwota (…) zł i obejmuje kwoty netto: kosztów infrastruktury wodociągowej, kosztów przydomowych biologicznych oczyszczalni ścieków oraz kosztów ogólnych (kosztów projektowych, kosztów nadzoru, opinii geotechnicznej). Wkład własny Państwa w projekcie to (…) zł, w tym wpłaty mieszkańców to kwota (…) zł. W ramach ww. projektu wybudowane zostanie (…) mb sieci wodociągowej, powstanie (…) przyłączy dla (…) osób oraz powstanie (…) przydomowych, biologicznych oczyszczalni ścieków. Dokładny zakres Inwestycji obejmuje także wykonanie dokumentacji projektowej oraz koszty nadzoru inwestorskiego.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją ww. inwestycji.

Z opisu sprawy wynika, że w ramach inwestycji pn.: „…” ponoszą Państwo wydatki związane z budową sieci wodociągowej. W związku z wybudowaniem sieci wodociągowej nie będą Państwo świadczyć usług dostawy wody na rzecz mieszkańców. Nie zawierają Państwo umów z poszczególnymi mieszkańcami na wykonanie prac w ramach budowy sieci wodociągowej. Efekty inwestycji w tej części zostaną przekazane Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie umowy użyczenia, która będzie miała charakter nieodpłatny.

Zgodnie z art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j.: Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):

Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Zatem umowa użyczenia jest z natury umową nieodpłatną. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy. Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Ponadto - jak Państwo wskazali - nabywane towary i usługi związane z realizacją inwestycji w części dotyczącej budowy sieci wodociągowej są związane z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze powołane powyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie związek taki nie występuje, ponieważ – towary i usługi nabywane w związku z realizacją inwestycji w części dotyczącej budowy sieci wodociągowej nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jednoznacznie Państwo wskazali, że efekty inwestycji w tej części zostaną przekazane nieodpłatnie na mocy umowy użyczenia na rzecz Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

W konsekwencji powyższego ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupów towarów i usług nabywanych w związku z budową sieci wodociągowej.

Z kolei w odniesieniu do kwestii braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji pn.: „…” w części związanej z budową przydomowych oczyszczalni ścieków w pierwszej kolejności należy przeanalizować, czy realizacja tej części inwestycji na nieruchomościach stanowiących własność mieszkańców i przeniesienie ich własności – jest przez Państwa wykonywana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Analizując charakter podjętych przez Państwa działań warto wskazać wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 – Gmina O. przeciwko Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej.

W wyroku tym TSUE wskazał, że:

„(…), aby czynności dokonywane przez gminę w ramach promowania odnawialnych źródeł energii były objęte zakresem stosowania dyrektywy 2006/112, powinny one, po pierwsze, stanowić dostawę lub świadczenie usług, które gmina ta wykonuje odpłatnie na rzecz swoich mieszkańców w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) i c) tej dyrektywy, a po drugie, być dokonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 9 ust. 1 rzeczonej dyrektywy, tak aby owa gmina działała również w charakterze podatnika”. (pkt 24)

Trybunał zwrócił uwagę na istotne elementy stanu faktycznego, które zaistniały w sprawie będącej przedmiotem ww. postępowania:

„W tym względzie, po pierwsze, należy zauważyć, że podczas gdy przedsiębiorca dąży do stałego osiągania dochodu (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., AJFP Sibiu i DGRFP Braãov, C‑655/19, EU:C:2021:40, pkt 27–29 i przytoczone tam orzecznictwo), gmina O. wskazała we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, jak wynika z postanowienia odsyłającego, że nie zamierza świadczyć regularnie usług instalacji systemów OZE i nie zatrudnia ani nie zamierza zatrudniać pracowników w tym celu, co odróżnia niniejszą sprawę od spraw, w których świadczenia gminne miały charakter trwały. (pkt 36)

Po drugie, z informacji przedstawionych przez sąd odsyłający wynika, że gmina O. wydaje się ograniczać do zaproponowania swoim mieszkańcom będącym właścicielami nieruchomości, którzy mogą być zainteresowani systemami OZE, w ramach programu regionalnego mającego na celu umożliwienie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, dostarczenia i zainstalowania u nich tych systemów OZE za pośrednictwem przedsiębiorstwa wybranego w wyniku przetargu, w zamian za ich udział nieprzekraczający 25% kosztów podlegających dofinansowaniu związanych z tą dostawą i z tą instalacją, podczas gdy owa gmina płaci danemu przedsiębiorstwu wynagrodzenie za te same dostawę i instalację po cenie rynkowej. (pkt 37)

Tymczasem Trybunał miał już okazję orzec, że jeżeli gmina odzyskuje – w drodze otrzymywanych przez nią wkładów – jedynie niewielką część poniesionych przez siebie kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych, taka różnica między tymi kosztami a kwotami otrzymanymi w zamian za oferowane usługi może sugerować, że wkłady te należy raczej uznać za opłatę aniżeli wynagrodzenie (zob. podobnie wyrok z dnia 12 maja 2016 r., Gemeente Borsele i Staatssecretaris van Financiën, C‑520/14, EU:C:2016:334, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo). W konsekwencji nawet biorąc pod uwagę płatności przyznane gminie O. przez dane województwo, które wynoszą 75% kosztów podlegających dofinansowaniu, suma kwot otrzymanych od zainteresowanych właścicieli z jednej strony i od owego województwa z drugiej strony pozostaje strukturalnie niższa od łącznych kosztów faktycznie poniesionych przez tę gminę, jak wskazano w pkt 31 niniejszego wyroku, co nie odpowiada podejściu, jakie przyjąłby w danym wypadku instalator systemów OZE, który przy ustalaniu swoich cen starałby się zawrzeć w nich swoje koszty i osiągnąć marżę zysku. Natomiast wspomniana gmina ponosi jedynie ryzyko strat, nie mając perspektywy zysku. (pkt 38)

Po trzecie, nie wydaje się ekonomicznie opłacalne, aby taki instalator systemów OZE obciążał odbiorców swoich dostaw towarów i świadczenia usług jedynie najwyżej jedną czwartą poniesionych przez siebie kosztów, oczekując jednocześnie rekompensaty w postaci dofinansowania za zasadniczą część pozostałych trzech czwartych tych kosztów. Taki mechanizm nie tylko stawiałby jego przepływy pieniężne w sytuacji strukturalnie deficytowej, ale ponadto stwarzałby nietypowy stopień niepewności dla podatnika, ponieważ kwestia, czy i w jakim zakresie osoba trzecia zwróci tak istotną część poniesionych kosztów, pozostaje faktycznie otwarta do czasu podjęcia przez tę osobę trzecią decyzji, co następuje po tym, jak sporne transakcje zostaną dokonane”. (pkt 39)

Na podstawie powyższej analizy TSUE doszedł do wniosku, że:

„W konsekwencji nie wydaje się, z zastrzeżeniem dokonania weryfikacji przez sąd odsyłający, by gmina O. wykonywała w niniejszym przypadku działalność o charakterze gospodarczym w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112. (pkt 40). Ponieważ gmina O., w świetle powyższych rozważań, nie wykonuje działalności wchodzącej w zakres stosowania dyrektywy 2006/112, nie jest konieczne ustalenie, czy działalność ta byłaby również wyłączona z tego zakresu stosowania na podstawie art. 13 ust. 1 tej dyrektywy”. (pkt 41)

Ostatecznie Trybunał orzekł, że:

„(…) art. 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT nie stanowi dostarczenie i zainstalowanie przez gminę, za pośrednictwem przedsiębiorstwa, systemów OZE na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających najwyżej jedną czwartą poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych”. (pkt 42)

Aby określić zatem czy budowa przydomowych oczyszczalni ścieków i przeniesienie ich własności jest przez Państwa realizowana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy, kluczowa jest analiza przesłanek wskazanych w wyroku TSUE, tj.: brak zarobkowego charakteru podejmowanych czynności – czynność nie ma na celu osiągnięcia stałego dochodu, brak równorzędnego ekwiwalentu ekonomicznego ze strony ostatecznego beneficjenta inwestycji (mieszkańca Gminy), zgoda mieszkańca na wykonanie usługi na jego nieruchomości, uzyskanie dofinansowania oraz zlecenie zrealizowania inwestycji wyspecjalizowanemu podmiotowi trzeciemu.

Realizując zadanie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach stanowiących własność mieszkańców, mają Państwo na celu realizację zadań własnych określonych w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym oraz poprawę infrastruktury technicznej i jakości życia mieszkańców. Realizacja ww. części inwestycji nie ma na celu osiągnięcia przez Państwa stałego dochodu, zysku z tego tytułu. Na realizację inwestycji otrzymali Państwo dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Źródłem finansowania tej części inwestycji jest również wkład własny Państwa oraz wpłaty mieszkańców. Oczyszczalnie są budowane wyłącznie u tych mieszkańców, którzy zadeklarowali chęć budowy i dokonają wpłaty. Wartość procentowa udziału wkładu własnego wnoszonego przez mieszkańca w kosztach inwestycji dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków wynosi: (…) %. Wielkość wkładu mieszkańca nie pokrywa znacznej części kosztów budowy przydomowych oczyszczalni ścieków i nie stanowi faktycznego ekwiwalentu wartości otrzymanego świadczenia. Inwestycja jest realizowana na zlecenie Państwa za pośrednictwem wykonawcy wybranego w drodze zamówień publicznych. Państwo będą właścicielem powstałych przydomowych oczyszczalni ścieków przez okres 5 lat liczony od dnia dokonania płatności końcowej przez operatora Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Po tym okresie właścicielem oczyszczalni ścieków będzie mieszkaniec. W celu zrealizowania ww. inwestycji w części dotyczącej budowy przydomowych oczyszczalni ścieków nie będą Państwo zatrudniać pracowników. Ponadto wskazali Państwo, że nabywane towary i usługi związane z realizacją inwestycji są związane z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktury dokumentujące nabycie towarów i usług w ramach realizowanej inwestycji będą wystawiane na Państwa.

Z powyższych okoliczności sprawy wynika, że analizowany przypadek wykazuje się licznymi analogiami do sprawy, w której TSUE wydał wyrok w sprawie C-612/21 z 30 marca 2023 r.

Podsumowując, w analizowanej sprawie należy stwierdzić, że skoro:

-celem podejmowanych przez Państwa działań proekologicznych w postaci budowy przydomowych oczyszczalni ścieków nie jest osiąganie przez Państwa stałego dochodu,

-z zainteresowanymi mieszkańcami podpisują Państwo umowy na wybudowanie przydomowych oczyszczalni ścieków,

-po okresie trwałości projektu, tj. 5 lat od dnia dokonania płatności końcowej przez operatora Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, właścicielem oczyszczalni ścieków będzie mieszkaniec,

-wielkość wkładu własnego mieszkańca nie pokrywa znacznej części kosztów budowy przydomowych oczyszczalni ścieków i nie stanowi faktycznego ekwiwalentu wartości otrzymanego świadczenia,

-koszty inwestycji będą finansowane również z otrzymanego dofinansowania z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020,

-faktury dokumentujące wydatki ponoszone przez Państwa na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków są wystawiane na Państwa,

-inwestycja jest realizowana na zlecenie Państwa za pośrednictwem wykonawcy wybranego w drodze zamówień publicznych

to w świetle stanowiska TSUE przedstawionego w ww. wyroku oraz w związku z realizacją zadań własnych wynikających z art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym – uznać należy, że podejmowane przez Państwa działania znajdują się poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, tj. nie stanowią czynności polegających na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zatem w omawianej sprawie związek nabytych towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny – który stanowi podstawowy warunek odliczenia podatku VAT – nie występuje.

W konsekwencji, stwierdzam, że nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki ponoszone w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków.

W związku z realizacją inwestycji pn. „…” ponoszą Państwo także koszty ogólne (koszty projektowe, koszty nadzoru, opinii geotechnicznej). Jak wyżej wskazałem, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego nie jest spełniony, ponieważ – jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy – ponoszone przez Państwa w ramach realizacji inwestycji wydatki (tj. koszty ogólne: koszty projektowe, koszty nadzoru, opinii geotechnicznej) nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W związku z powyższym, nie mają Państwo prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji w tej części. Zatem nie przysługuje Państwu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Podsumowując stwierdzam, że nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją inwestycji pn. „…” obejmującej swym zakresem budowę sieci wodociągowej, budowę przydomowych oczyszczalni ścieków oraz ponoszone koszty ogólne (koszty projektowe, koszty nadzoru, opinii geotechnicznej).

Tym samym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie sprawy. W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno–skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k – 14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k – 14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k – 14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), lub

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.