Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 lipca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 9 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 13 sierpnia 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną podlegającą w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

Na mocy zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia, sporządzonego w kancelarii notarialnej, Wnioskodawczyni – jako jeden z czterech spadkobierców - nabyła w drodze spadku (dziedziczenie ustawowe z ograniczeniem odpowiedzialności za długi) po zmarłym w 2021 r. mężu (dalej: spadkodawca) - udział w spadku wynoszący ¼ części.

Pozostałymi trzema współspadkobiercami są dzieci spadkodawcy, które nabyły również po 1/4 części udziału w spadku. Zgodnie z dziedziczeniem ustawowym Wnioskodawczyni i pozostali trzej spadkobiercy dziedziczą w równych częściach po 1/4 masy spadkowej.

Wnioskodawczyni złożyła w ustawowym terminie 6 miesięcy od prawomocnego stwierdzenia nabycia spadku - zgłoszenie w przedmiocie nabycia spadku (formularz SD-Z2) właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, który wydał zaświadczenie o zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ust. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Na zgłoszeniu SD-Z2 Wnioskodawczyni wskazała - jako jeden ze składników nabywanego spadku - 1/4 udziału w ogóle praw i obowiązków w X sp. z o.o. sp. komandytowa, wynikający z posiadania przez spadkodawcę statusu komandytariusza w ww. spółce komandytowej. Wartość ww. praw i obowiązków w spółce komandytowej - dla celów złożenia zeznania SD-Z2 - została ustalona na podstawie wyceny sporządzonej przez niezależnego rzeczoznawcę majątkowego.

Wskutek spadkobrania udział spadkodawcy - komandytariusza jest więc aktualnie przedmiotem współwłasności ułamkowej czterech spadkobierców, w tym Wnioskodawczyni w części 1/4 udziału. Wartość wkładu komandytariusza figurująca w Krajowym Rejestrze Sądowym stanowi wartość wkładów, wniesionych do spółki komandytowej przez spadkodawcę przed śmiercią, która wynosi zł. Spadkobiercy komandytariusza od dnia nabycia spadku nie wnosili do chwili obecnej żadnych wkładów do spółki komandytowej, w związku z czym aktualnie każdy ze spadkobierców, w tym Wnioskodawczyni - posiada wkład w wysokości zł we współwłasności ułamkowej w części 1/4 z pozostałymi spadkobiercami.

Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi współspadkobiercami planują zgodnie dokonanie częściowego działu spadku w odniesieniu do wskazanego wyżej składnika masy spadkowej, poprzez podział udziału komandytariusza pomiędzy siebie, w częściach równych, przypadającym im wskutek dziedziczenia po spadkodawcy oraz zmiany umowy spółki, w której byłyby uwzględnione także inne zmiany.

Powyższy podział udziału komandytariusza między spadkobierców zostałby dokonany w formie aktu notarialnego - umowy pomiędzy spadkobiercami, która będzie przewidywała podział udziału, skutkujący zniesieniem współwłasności ułamkowej, w częściach równych, bez jakichkolwiek spłat czy dopłat.

Wartość udziału komandytariusza przed jego podziałem przysługująca Wnioskodawczyni wynosi zł (1/4 części z zł), a wartość udziału po podziale udziału komandytariusza wynosić będzie zł, w związku z czym Wnioskodawczyni nie nabędzie wartości ponad swój udział.

Oznacza to tym samym, że w wyniku dokonanego częściowego działu spadku - tutaj w zakresie dotyczącym podziału udziału komandytariusza pomiędzy spadkobierców - Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi spadkobiercami uzyskają status samodzielnych komandytariuszy w Spółce i każdemu z nich, w tym Wnioskodawczyni, będzie przysługiwać wkład w Spółce o wartości zł.

W konsekwencji planowanego podziału, każdy ze spadkobierców, w tym Wnioskodawczyni, otrzyma taką część majątku, która odpowiada jej aktualnemu udziałowi w masie spadkowej i nie będą przewidziane jakiekolwiek spłaty czy dopłaty dla Wnioskodawczyni oraz pozostałych spadkobierców z tego tytułu.

Pytania

1.Czy w związku z planowanym częściowym działem spadku w częściach równych w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, po stronie Wnioskodawczyni wystąpi obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn i będzie ona zobowiązana do zapłaty podatku?

2.Czy w związku z planowanym częściowym działem spadku w częściach równych w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, po stronie Wnioskodawczyni wystąpi obowiązek złożenia jakichkolwiek zeznań bądź zgłoszeń na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn?

3.Czy w związku z planowanym częściowym działem spadku w częściach równych w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, po stronie Wnioskodawczyni wystąpi obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

4.Czy w związku z planowanym częściowym działem spadku w częściach równych w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, po stronie Wnioskodawczyni wystąpi obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Niniejsza interpretacja dotyczy pytania nr 1 i nr 2 w zakresie podatku od spadków i darowizn oraz pytania nr 3 w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. W pozostałym zakresie zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1 i Ad 2

Zdaniem Wnioskodawczyni, w związku z planowanym częściowym działem spadku w częściach równych w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, po stronie Wnioskodawczyni nie wystąpi obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn i nie będzie zobowiązana ona do zapłaty podatku.

W ocenie Wnioskodawczyni, dział spadku, w tym także częściowy dział spadku (obejmujący wybrane składniki majątku wchodzącego w skład masy spadkowej) jako czynność niewymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określonym w art. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn – nie stanowi przedmiotu opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;

2)darowizny, polecenia darczyńcy;

3)zasiedzenia;

4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;

5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;

6)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Stosownie natomiast do art. 1 ust. 2 ww. ustawy, podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Mając na uwadze powyższą regulację, należy stwierdzić, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że tylko enumeratywnie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego, należy wskazać, że dział spadku jest czynnością odrębną od nabycia spadku, którego mogą, ale nie muszą dokonać spadkobiercy po nabyciu spadku.

Możliwość dokonania umownego, częściowego działu spadku wynika z przepisów kodeksu cywilnego.

I tak, zgodnie z art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego, dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Oznacza to, że do momentu dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Stosownie natomiast do art. 1038 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego: § 1. Sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku. § 2. Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawczyni, nabycie w związku z działem spadku, bez względu na fakt czy następuje ze spłatą czy nieodpłatnie – jako że stanowi czynność niewymienioną w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określonych w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn – nie podlega w ogóle pod regulację ustawy o podatku od spadków i darowizn, a więc nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

W konsekwencji należy uznać, że po stronie Wnioskodawczyni, w związku z planowanym częściowym działem spadku, w wyniku którego otrzyma majątek o wartości odpowiadającej wartości udziału Wnioskodawczyni w dzielonym majątku wspólnym – nie wystąpi obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn i nie będzie ona zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn.

W konsekwencji powyższego stanowiska, po stronie Wnioskodawczyni, nie wystąpi obowiązek złożenia jakichkolwiek zeznań bądź zgłoszeń na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn w związku z planowaną czynnością częściowego działu spadku.

Stanowisko Wnioskodawczyni znajduje potwierdzenie w pisemnych interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe, których fragmenty przedstawiono poniżej:

• Interpretacja Dyrektora IS w Katowicach z dnia 15 lipca 2014 r. nr IBPBII/1/436-133/14/MCZ: „(...) W przedmiotowej sprawie doszło do sądowego działu spadku pomiędzy wszystkimi współspadkobiercami, którego przedmiotem był cały majątek spadkowy po J.K. W wyniku udziału spadku prawa majątkowe objęte tym spadkiem przyznane zostały poszczególnym spadkobiercom. Prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowi tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Zatem podstawą nabycia przez Wnioskodawczynię #189; udziałów w ww. nieruchomościach, bez spłat i dopłat jest dział spadku, w ramach którego doszło do podziału masy spadkowej. Wobec tego, to nie nieodpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości, o której mowa w art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest tytułem nabycia przez Wnioskodawczynię opisanych we wniosku nieruchomości ale nieodpłatny dział spadku, w ramach którego doszło do zniesienia współwłasności nieruchomości miedzy spadkobiercami. Ponieważ nieodpłatny dział spadku nie został wymieniony w katalogu art. 1 ust. 1 i art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jako czynność podlegająca opodatkowaniu tym podatkiem, to tym samym, nabycie przez Wnioskodawczynię w dziale spadku #189; udziału w nieruchomościach wymienionych w sądowym postanowieniu o dziale spadku po J.K. nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, gdyż nie podlega w ogóle regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn”.
• Interpretacja Dyrektora IS w Łodzi z dnia 6 lipca 2012 r. nr IPTPB2/436-49/12-2/k.k.:, „(...) Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż dokonanie częściowego działu spadku, jako czynność niewymieniona w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym w przedstawionej sprawie nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie braku obowiązku podatkowego należało uznać za prawidłowe. W niniejszej sprawie kwestią przesądzającą o niepodleganiu zawartej czynności opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn nie jest odpłatny charakter działu spadku, ale okoliczność, że częściowy dział spadku nie podlega opodatkowaniu”.
• Interpretacja Dyrektora KIS z dnia 3 lipca 2023 r. nr 0111-KDIB2-2.4015.53.2023.4.MM: „(...) Czy w związku z planowanym nierównym działem spadku przedstawionym w opisie zdarzenia przyszłego (winno być: stanu faktycznego), na mocy którego Wnioskodawczyni przypadnie majątek o wartości przewyższającej wartość części spadku, odpowiadającą udziałowi w jakim dziedziczy, po stronie Wnioskodawczyni wystąpi obowiązek zapłaty podatku? (...) katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym nabycie tytułem działu spadku (bez względu na to czy wiąże się ze spłatą czy też dokonywany jest nieodpłatnie) nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. (...) Wobec tego skoro jak wskazali Zainteresowani w uzupełnieniu wniosku planowany podział majątku nastąpi na podstawie działu spadku, to nabycie tym tytułem, czyli tytułem czynności niewymienionej w zamkniętym katalogu określonym w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie będzie podlegać w ogóle regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn (...)”.

Ad 3

Zdaniem Wnioskodawczyni w związku z planowanym częściowym działem spadku w częściach równych w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, po stronie Wnioskodawczyni nie wystąpi obowiązek podatkowy na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Przepis art. 10 ust.1 ustawy o PIT reguluje źródła przychodów na gruncie ustawy o PIT.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Zgodnie z przedstawionym opisem zdarzenia przyszłego, planowane czynności mają polegać na dokonaniu częściowego działu spadku w zakresie nabytego przez Wnioskodawczynię - wraz z trzema pozostałymi spadkobiercami - udziału we współwłasności „udziału” (wkładu) komandytariusza w spółce komandytowej. Podział ww. udziału ma nastąpić w częściach równych, tj. przypadających spadkobiercom wskutek dziedziczenia po spadkodawcy - w wyniku działu spadku udział ten nie zwiększy się, tj. nadal każdemu ze spadkobierców przypadnie po 1/4 części.

Należy zauważyć, że wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Dział spadku skutkuje więc konkretyzacją składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Do momentu dokonania działu spadku spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Warto podkreślić, że dział spadku, w wyniku którego udział w danym składniku majątkowym nie uległ zwiększeniu, zmienia wyłącznie charakter własności, natomiast nie skutkuje nowym nabyciem. Zniesienie współwłasności będzie formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku takiego zniesienia spadkobierca otrzyma składnik majątku, którego wartość - po dokonanym dziale spadku - przekracza wartość udziału, jaki mu pierwotnie przysługiwał.

Oznacza to więc, że jedynie dział spadku, w wyniku którego udział danego spadkobiercy ulegnie powiększeniu i następowałoby to w sposób nieodpłatny - skutkować będzie powstaniem przysporzenia o charakterze przychodu na gruncie ustawy o PIT.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawczyni, skoro w opisanym zdarzeniu przyszłym, planowane jest dokonanie częściowego działu spadku, w wyniku którego Wnioskodawczyni ma otrzymać składnik majątku - tutaj: udział w spółce komandytowej w charakterze komandytariusza, który to udział będzie odpowiadał wartości przysługującego udziału w dzielonym „udziale” spadkodawcy, tj. w wysokości ¼ - to tym samym należy uznać, że Wnioskodawczyni nie uzyskuje jakiegokolwiek przysporzenia na gruncie ustawy o PIT, a tym samym nie ma podstaw do ustalania jakiegokolwiek zobowiązania podatkowego w PIT po stronie Wnioskodawczyni w takim przypadku.

Bez znaczenia jest w tym przypadku okoliczność, iż wartość rynkowa będącego przedmiotem planowanego podziału spadku - udziału komandytariusza w spółce komandytowej ulega ciągłym zmianom, tj. inna była wartość rynkowa tego udziału na dzień nabycia spadku dla celów określenia wartości rynkowej tego składnika zadeklarowanej w zgłoszeniu SD-Z2 i inna będzie wartość rynkowa tego składnika na dzień dokonania planowanego podziału spadku.

Kluczową kwestią jest bowiem w tym przypadku nie wartość rynkowa składnika majątku, ale to, że w wyniku nabycia spadku Wnioskodawczyni przysługiwał udział w tym składniku majątku w wysokości 1/4 udziału i wysokość tego udziału nie ulegnie zmianie, bowiem planowany dział spadku nastąpi w częściach równych, tj. nadal po 1/4.

Ewentualne skutki podatkowe na gruncie ustawy o PIT, związane z powstaniem po stronie Wnioskodawczyni przychodu w PIT, mogłyby natomiast wystąpić w sytuacji, gdyby planowany dział spadku nie następował w częściach równych, a Wnioskodawczyni uzyskiwałaby w wyniku podziału składnik majątku o wartości wyższej niż przysługujący jej aktualnie udział w masie spadkowej, tj. ¼ .

Taki przypadek nie będzie jednak miał miejsca - zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego planowany jest dział spadku w częściach równych.

Stanowisko Wnioskodawczyni znajduje potwierdzenie w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe, przykładowo:

• interpretacja Dyrektora KIS z dnia 5 maja 2025 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.340.2025.1.KF: „(...) Z powyższych przepisów wynika, że zniesienie współwłasności może nastąpić m.in. przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, poprzez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. Co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy - w wyniku tego zniesienia - podatnik otrzymuje składnik majątku, którego wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał. Dział spadku/zniesienie współwłasności, w wyniku którego udział w danym składniku majątkowym nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Natomiast wszelkie przypadki gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (np. nieruchomością), jak też stan jej majątku osobistego (...);
• interpretacja Dyrektora KIS z dnia 12 lipca 2023 r. nr 0112-KDIL2-1.4011.388.2023.4.KP: „(...) Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Jeżeli zatem wartość nieruchomości nabytych w wyniku działu jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku - na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych nie następuje nabycie podlegające opodatkowaniu, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą, jak i stan jej majątku osobistego. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Natomiast wszelkie przypadki gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak też stan jej majątku osobistego (...)”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Ponieważ przepisy ww. ustawy nie definiują pojęć: „spadek”, „dział spadku” czy „zniesienie współwłasności” należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071).

W myśl art. 922 § 1 ww. Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 925 w zw. z art. 924 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 1035 cyt. ustawy:

W myśl art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 1038 § 1 i 2 ww. ustawy:

W przypadku, gdy spadek przypada kilku spadkobiercom powstaje między nimi współwłasność w częściach ułamkowych, co oznacza, że każdy z nich jest właścicielem całej rzeczy i żaden nie jest właścicielem całości. Od chwili nabycia spadku między współspadkobiercami istnieje wspólność majątku spadkowego, do której stosuje się odpowiednie przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Każdy ze współspadkobierców może swobodnie rozporządzać swoim udziałem w spadku, nie może natomiast swobodnie rozporządzać udziałem w konkretnej rzeczy należącej do spadku (tu potrzebna jest zgoda współspadkobierców, wyrażona przed lub po dokonaniu czynności); a w razie jej braku, zgodę taką może zastąpić zgoda sądu.

Wspólność między spadkobiercami ma charakter przejściowy, tj. do chwili podziału między spadkobiercami majątku spadkowego. Zniesienie tej współwłasności następuje przez dział spadku. Ustawa nie nakłada jednak obowiązku działu, ani nie wprowadza terminu na jego dokonanie.

Natomiast zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny:

Przez współwłasność należy rozumieć stan, gdy własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Co oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługują wszystkie atrybuty prawa własności (tzn. wszystkie uprawnienia składające się na własność). Z kolei niepodzielność oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy, a nie do jej części odpowiadającej udziałowi.

W myśl art. 210 zdanie 1 ww. Kodeksu:

Sposoby wyjścia ze stanu współwłasności regulują postanowienia art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego.

W świetle wyżej powołanych przepisów zniesienie współwłasności może nastąpić w drodze umowy między współwłaścicielami albo, w braku zgody między współwłaścicielami, na podstawie orzeczenia sądu.

W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:

1)podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny),

2)przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,

3)sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny).

Takie same zasady należy stosować do zniesienia współwłasności prawa majątkowego.

Zatem dział spadku jest instytucją odrębną od dziedziczenia (nabycia spadku), którego mogą ale nie muszą dokonać spadkobiercy po nabyciu spadku. Natomiast do momentu zniesienia współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Dział spadku jest też instytucją odrębną od zniesienia współwłasności, dotyczy on bowiem tylko rzeczy wchodzących w skład masy spadkowej.

Jak już wskazano na wstępie, opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn może podlegać jedynie nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych wymienionych w ww. art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych z innych tytułów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, iż dział spadku, jako czynność niewymieniona w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że nabyła Pani – jako jeden z czterech spadkobierców – udział w spadku. W ustawowym terminie 6 miesięcy od prawomocnego stwierdzenia nabycia spadku złożyła Pani – zgłoszenie nabycia spadku (formularz SD-Z2). Jako jeden ze składników nabywanego spadku wskazała Pani udział w ogóle praw i obowiązków w spółce komandytowej, wynikający z posiadania przez spadkodawcę statusu komandytariusza w ww. spółce. Wraz z pozostałymi współspadkobiercami planuje Pani dokonanie częściowego działu spadku poprzez podział udziału komandytariusza pomiędzy spadkobierców, w częściach równych. Podział ten zostałby dokonany w formie aktu notarialnego bez jakichkolwiek spłat czy dopłat. W wyniku działu spadku nie nabędzie Pani wartości ponad swój pierwotny udział.

Biorąc pod uwagę opisane zdarzenie, należy stwierdzić, iż przedmiotem planowanego podziału będzie de facto majątek, który wchodził w skład masy spadkowej. Nabycie tytułem działu spadku jako dokonane na podstawie czynności, która nie jest wymieniona w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

A zatem planowane nabycie częściowego udziału komandytariusza tytułem działu spadku nie spowoduje powstania po Pani stronie obowiązku podatkowego wynikającego z ustawy o podatku od spadków i darowizn. Do takiego nabycia nie mają bowiem zastosowania żadne uregulowania zawarte w tej ustawie. Tym samym, po Pani stronie nie wystąpi także obowiązek złożenia jakichkolwiek zeznań bądź zgłoszeń na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Odnośnie wystąpienia obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuję że zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Przy czym, jak stanowi art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy:

W myśl art. 10 ust. 1 ww. ustawy:

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

W związku z tym wskazuję, że obok pieniędzy i wartości pieniężnych, ustawodawca za przychody uważa również wartość otrzymanych świadczeń w naturze. Świadczenia w naturze to takie świadczenia, w przypadku których przedmiot świadczenia jest inny niż pieniądz lub wartość pieniężna. Będą to w szczególności różnego rodzaju świadczenia rzeczowe, chociaż przedmiotem świadczenia mogą być również prawa.

Powyższe związane jest z przyjętą zasadą kompletności opodatkowania, w myśl której opodatkowaniu powinny podlegać niemal wszelkie przysporzenia majątkowe, a nie tylko te o charakterze pieniężnym. W przypadku świadczeń w naturze przychody powstają dopiero z chwilą ich otrzymania.

Z kolei na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego.

Tak więc na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Dział spadku, w wyniku którego udział w składnikach majątku przedsiębiorstwa nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie przedsiębiorstwa-składników majątku zmarłego - w drodze działu spadku w części przekraczającej udział spadkowy stanowi nabycie w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli nabycie to jest nieodpłatne, to rodzi ono określone skutki podatkowe w rozumieniu przepisów ustawy. Otrzymując nieodpłatnie - w wyniku działu spadku - część przekraczającą udział spadkowy podatnik uzyskuje przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego czy działu spadku, jest nabyciem tych rzeczy.

Z powyższego wynika, że jeżeli spełnione są wymienione wyżej warunki, dział spadku nie może być rozpatrywany w kategoriach nabycia podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Natomiast wszelkie przypadki gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (składnikami majątku przedsiębiorstwa), jak też stan jej majątku osobistego. W sytuacji natomiast, gdy dział spadku ma charakter nieodpłatny, a na skutek jego dokonania dotychczasowy udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z przysporzeniem, mającym konkretny wymiar finansowy.

Odnosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że skoro w opisanym zdarzeniu przyszłym, planowane jest dokonanie częściowego działu spadku, w wyniku którego ma Pani otrzymać składnik majątku – udział w spółce komandytowej w charakterze komandytariusza, który to udział będzie odpowiadał wartości przysługującego udziału w dzielonym „udziale” spadkodawcy, tj. w wysokości 1/4 – to tym samym opisana przez Panią czynność nie mieści się w żadnym ze źródeł przychodów, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem nie powstanie u Pani obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie wydania interpretacji.

W odniesieniu do przywołanych przez Panią interpretacji indywidualnych stwierdzam, że dotyczą one indywidualnych spraw i nie są wiążące dla organu wydającego tę interpretację.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.