Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych od matki. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pan obywatelem Ukrainy posiadającym kartę pobytu czasowego i jest Pan polskim rezydentem podatkowym od października 2023 r. Pracuje Pan i mieszka w Polsce, spłaca Pan kredyt hipoteczny na mieszkanie w Polsce oraz ma Pan tutaj dziecko. Pana centrum interesów życiowych znajduje się w Polsce.

Pana matka, będąca obywatelką Ukrainy i rezydentem podatkowym Ukrainy, regularnie przesyła Panu środki pieniężne w formie darowizny. Darowizny te są przekazywane na Pana ukraińskie konto bankowe. Pierwszą taką darowiznę otrzymał Pan w dniu 29 lipca 2024 r. Od tego czasu otrzymuje Pan darowizny od matki co miesiąc, w kwotach około 9 000 PLN miesięcznie. Łączna kwota otrzymanych darowizn od Pana matki od 29 lipca 2024 r. przekroczyła już próg 36 120 PLN. Nie otrzymał Pan żadnych innych darowizn od matki w ciągu pięciu lat poprzedzających 29 lipca 2024 r.

W celu uregulowania Pana zobowiązań podatkowych wynikających z otrzymanych darowizn, udał się Pan do Urzędu Skarbowego (…). Podczas wizyty, złożył Pan formularze SD-Z2 dla darowizn, których łączna wartość nie przekroczyła progu zwolnienia 36 120 PLN, i te formularze zostały przez urząd przyjęte.

Następnie, dla kolejnych darowizn od matki, których łączna wartość przekroczyła już próg 36 120 PLN (a każda miesięczna darowizna wynosi około 9 000 PLN), próbował Pan złożyć formularze SD-3. Jednakże, przedstawicielka urzędu odmówiła przyjęcia tych formularzy, informując Pana ustnie, że w związku z tym, iż operacja przelewu środków pieniężnych (darowizna) „rozpoczęła się i zakończyła poza Polską”, urząd nie ma jurysdykcji i nie ma Pan obowiązku płacenia podatku od tych darowizn w Polsce. Poinformował Pan urzędniczkę o Pana statusie polskiego rezydenta podatkowego oraz o obywatelstwie Pana i Pana matki. Nie otrzymał Pan żadnego pisemnego potwierdzenia tej ustnej informacji o braku jurysdykcji. Pomimo przyjęcia formularzy SD-Z2 dla początkowych darowizn oraz ustnej informacji o braku jurysdykcji dla pozostałych darowizn, obawia się Pan, że jako polski rezydent podatkowy, jest Pan zobowiązany do rozliczenia wszystkich otrzymanych darowizn w Polsce. Zależy Panu na pełnej zgodności z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego i uzyskaniu wiążącej interpretacji w Pana sprawie, aby uniknąć potencjalnych konsekwencji podatkowych w przyszłości.

Pytanie

Czy w przedstawionym stanie faktycznym, otrzymywanie cyklicznych darowizn pieniężnych od matki (obywatelki Ukrainy, rezydenta podatkowego Ukrainy) na ukraińskie konto bankowe, przez polskiego rezydenta podatkowego (obywatela Ukrainy), podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn w Polsce, a jeśli tak, to czy złożone przez Pana formularze SD-Z2 są wystarczające do skorzystania ze zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn dla darowizn do progu 36 120 PLN, a dla darowizn powyżej tego progu, czy jest Pan zobowiązany do ich zgłoszenia i opodatkowania w Polsce? Czy też miejsce przeprowadzenia transakcji (poza Polską) zwalnia Pana z wszelkich polskich obowiązków podatkowych w tym zakresie, w świetle Pana statusu rezydenta podatkowego? W przypadku stwierdzenia obowiązku zgłoszeniowego lub podatkowego dla darowizn ponad próg, jakie dokumenty źródłowe (np. potwierdzenia przelewów) należy przedłożyć i czy wymagane jest ich tłumaczenie przysięgłe na język polski?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, jako polski rezydent podatkowy, podlega Pan nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, co oznacza, że darowizny otrzymane zarówno w Polsce, jak i za granicą, co do zasady powinny być rozliczane zgodnie z polskimi przepisami prawa podatkowego.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2024 r. poz. 183 ze zm.) w art. 1 ust. 1 pkt 2 jasno stanowi, że nabycie przez osoby fizyczne tytułem darowizny podlega opodatkowaniu. Jednocześnie, art. 4a ustawy przewiduje całkowite zwolnienie z podatku od darowizn dla nabywców zaliczonych do tzw. „grupy zerowej” (do której zalicza się m.in. matka) pod warunkiem zgłoszenia nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2 w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Z Pana strony obowiązek ten został spełniony poprzez złożenie stosownych formularzy SD-Z2 dla darowizn do kwoty 36 120 PLN, które zostały przyjęte przez Urząd Skarbowy.

Pana wątpliwości budzi odmowa przyjęcia formularzy SD-3 dla darowizn przekraczających próg zwolnienia, oraz ustna informacja otrzymana w Urzędzie Skarbowym (…), która sugerowała brak obowiązku podatkowego z uwagi na „zewnętrzny” charakter operacji bankowej. Uważa Pan, że miejsce dokonania przelewu lub lokalizacja konta bankowego nie powinny wyłączać obowiązku podatkowego w Polsce dla polskiego rezydenta podatkowego, który podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów/nabyć, niezależnie od miejsca ich położenia. W przypadku, gdy wartość darowizn przekracza próg zwolnienia z art. 4a, a warunki zwolnienia (np. zgłoszenie SD-Z2) nie są spełnione dla całej kwoty, darowizny powinny podlegać opodatkowaniu zgodnie z właściwą grupą podatkową. Dlatego, w Pana przekonaniu, otrzymane darowizny od matki powinny być objęte polskim podatkiem od spadków i darowizn. Darowizny do progu 36 120 PLN powinny korzystać z pełnego zwolnienia na podstawie art. 4a ustawy, skoro dopełnił Pan obowiązków zgłoszeniowych poprzez złożenie SD-Z2, które zostały przyjęte. Natomiast dla darowizn przekraczających ten próg, w świetle odmowy przyjęcia SD-3, prosi Pan o potwierdzenie, czy powinny one być opodatkowane w Polsce zgodnie z właściwymi stawkami podatkowymi (grupa I), czy też faktycznie, jak poinformowano Pana ustnie, nie podlegają polskiemu opodatkowaniu. Zależy Panu na uzyskaniu wiążącej interpretacji w celu prawidłowego uregulowania sytuacji podatkowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837 ze zm.):

W myśl art. 2 ww. ustawy:

Stosownie do art. 3 pkt 1 ww. ustawy:

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Na podstawie art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Jak z powyższych przepisów wynika, nabycie przez osobę fizyczną rzeczy i praw majątkowych tytułem darowizny podlega podatkowi od spadków i darowizn, jeżeli:

-   nabywane rzeczy znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nabywane prawa majątkowe wykonywane są na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub

-   nabywane rzeczy znajdują się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane są za granicą; jednakże w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast nabycie przez osobę fizyczną rzeczy i praw majątkowych tytułem darowizny nie podlega podatkowi od spadków i darowizn, jeżeli:

-   nabywane rzeczy znajdują się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane są za granicą, jednakże w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca nie jest obywatelem polskim lub nie ma miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub,

-   nabywane rzeczy ruchome znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nabywane prawa majątkowe wykonywane są na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ale w dniu nabycia zarówno darczyńca jak i obdarowany nie są obywatelami polskimi i nie mają miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Uogólniając, należy stwierdzić, że ustawodawca w ustawie o podatku od spadków i darowizn określił dwa samoistne stany prawne – normujące odmienne zdarzenia – w zakresie przysporzenia majątkowego, z którymi prawo wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Pierwszy, określony w treści art. 1 ww. ustawy, odnosi się do nabycia rzeczy lub praw na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od obywatelstwa czy też miejsca zamieszkania uprawnionej osoby fizycznej. Drugi stan prawny, określony w art. 2 cyt. ustawy, odnosi się do posiadania obywatelstwa polskiego lub miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ustawodawca jako wiodącą przyjął zasadę domicylu, zgodnie z którą obowiązek podatkowy ciąży na osobie mającej stałe miejsce zamieszkania w Polsce, nawet gdy chodzi o nabycie rzeczy lub praw majątkowych za granicą. Drugą zaś z zasad w zakresie przedmiotu opodatkowania jest zasada obywatelstwa i miejsca stałego pobytu, stosownie do której obowiązek podatkowy powstaje z momentem otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny, jeżeli nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że jest Pan obywatelem Ukrainy posiadającym kartę pobytu czasowego i jest Pan polskim rezydentem podatkowym. Pana matka, będąca obywatelką Ukrainy i rezydentem podatkowym Ukrainy, regularnie przesyła Panu środki pieniężne w formie darowizny. Darowizny te są przekazywane na Pana ukraińskie konto bankowe. Pierwszą taką darowiznę otrzymał Pan w dniu 29 lipca 2024 r. Od tego czasu otrzymuje Pan darowizny od matki co miesiąc, w kwotach około 9 000 PLN miesięcznie. Łączna kwota otrzymanych darowizn od Pana matki od 29 lipca 2024 r. przekroczyła już próg 36 120 PLN.

Dokonując analizy przedmiotowej sprawy w pierwszej kolejności należy zauważyć, że przedmiot darowizny, który stanowią środki pieniężne, w chwili dokonania darowizny znajdował się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z treści wniosku jasno wynika, iż w chwili zawarcia umowy darowizny środki pieniężne znajdowały na terenie Ukrainy. W przedmiotowej sprawie nie znajdzie zatem zastosowania art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten bowiem dotyczy rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z powyższego wynika również, że w opisanej sprawie nie może mieć zastosowania wyłączenie zawarte w art. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, ponieważ wyłączenie to ma zastosowanie m.in. do nabycia rzeczy ruchomych, które znajdują się na terytorium Polski.

Należy jednak wskazać, że na mocy art. 2 ww. ustawy, przedmiotem ustawy o podatku od spadków i darowizn objęte jest również nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą. Jednakże, powołany przepis ma zastosowanie tylko wówczas, gdy w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W tym miejscu podkreślić należy, iż przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy – nie można utożsamiać z miejscem stałego pobytu.

Kwestie stałego pobytu cudzoziemców reguluje ustawa z 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 769 ze zm.). Warunki udzielania zezwolenia na pobyt stały zostały wymienione w art. 195 i następnych ustawy o cudzoziemcach.

Zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach:

Jak wynika z wniosku, jest Pan obywatelem Ukrainy i nie posiada Pan polskiego obywatelstwa. Posiada Pan wyłącznie zezwolenie na pobyt czasowy i nie uzyskał Pan zezwolenia na pobyt stały w rozumieniu art. 195 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach. Tym samym nabycie przez Pana darowizn od matki nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym, nie był Pan zobowiązany do złożenia formularzy SD-Z2 w związku z otrzymanymi darowiznami, które to formularze składają osoby chcące skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nie jest Pan również zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego o nabyciu darowizny (SD-3).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-  w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-  w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.