Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

fot. Shutterstock
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek, który dotyczył zagadnienia z zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych oraz z zakresu podatku od spadków i darowizn. 5 czerwca 2025 r. wpłynęło uzupełnienie Pani wniosku. Uzupełnienie to stanowiło odpowiedź na wezwanie z 5 czerwca 2025 r. znak: 0113-KDIPT2-2.4011.509.2025.2.ACZ 0111-KDIB2-3.4015.168.2025.3.BD.

W ww. uzupełnieniu rozszerzyła Pani zakres pierwotnego wniosku o zagadnienie w podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od spadków i darowizn wniosek dotyczy skutków podatkowych rozliczenia nakładów poczynionych z majątku osobistego na majątek wspólny. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W 2020 r. otrzymała Pani w darowiźnie od rodziców 20 000 zł (10 000 zł od mamy i 10 000 zł od taty). Pieniądze z darowizny przeznaczyła Pani na wkład własny na zakup z mężem wspólnego mieszkania. Darowizna zostałam przekazana tylko Pani. Na koniec roku 2021 w czasie konsultacji z adwokatem w sprawie rozwodu dowiedziała się Pani, że te darowizny powinna Pani zgłosić do Urzędu Skarbowego. Następnego dnia udała się Pani do Urzędu Skarbowego, wyjaśniając sytuację i zgodnie z przepisami zapłaciła Pani podatek od darowizny otrzymanej od rodziców. Musiała Pan zapłacić podatek, ponieważ minął czas na zgłoszenie darowizny.

Pod koniec 2022 r. dostała Pani rozwód, a na koniec (...) 2023 r. mieszkanie zostało sprzedane. Zgodnie z prawem darowizna po sprzedaży mieszkania powinna trafić z powrotem do Pani, a reszta pieniędzy powinna być podzielona na pół. Jednak zostały Pani oraz byłemu już mężowi przelane równe części. W Pani połowie była jedna darowizna w wielkości 10 000  zł, a w części byłego męża była druga darowizna w wysokości 10 000 zł. Na prośbę byłego męża, zgodziła się Pani aby drugą część darowizny oddał Pani w późniejszym czasie. Jednak później nie chciał tego zrobić dobrowolnie. Na koniec lutego/początek marca bieżącego roku były mąż, po interwencji prawnika zwrócił Pani pieniądze z darowizny od rodziców (kwotę 10 000 zł, od której podatek już Pani zapłaciła), którą miał w swojej połowie pieniędzy z mieszkania.

W uzupełnieniu wskazała Pani, że razem z mężem posiadała Pani wspólność majątkową. Mieszkanie kupili Państwo również na współwłasność. Jedyny odrębny wkład finansowy w mieszkanie poniosła Pani – na zakup mieszkania przeznaczyła Pani darowizny od rodziców na łączną kwotę 20 000 zł. Były mąż dokonał wpłaty (zwrotu) na Pani konto i w opisie wpisał: „Rozliczenie nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny (darowizna)”. W rzeczywistości wspomniana wpłata (zwrot) kwoty 10 000 zł, to było rozliczenie poniesionych przez Panią z majątku odrębnego nakładów na zakup wspólnego mieszkania. Pieniądze zostały Pani zwrócone dopiero po wysłaniu wezwania do zapłaty przez Pani pełnomocnika – jednak bez postępowania sądowego.

Pytania w zakresie podatku od spadków i darowizn (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy otrzymana przez Panią kwota 10 000 zł, tytułem rozliczenia nakładów poczynionych z Pani majątku osobistego na majątek wspólny, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn? Czy w przypadku, gdy faktyczne podstawy przekazania środków nie odpowiadają opisowi przelewu ("darowizna"), decydujące znaczenie dla celów podatkowych ma rzeczywisty charakter świadczenia?

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pani zdaniem, przekazana kwota 10 000 zł nie podlega podatkowi od spadków i darowizn, ponieważ nie nastąpiło nieodpłatne przysporzenie majątkowe. Świadczenie to miało charakter zwrotu środków z majątku wspólnego tytułem wcześniej poniesionych nakładów z Pani majątku osobistego. Czynność ta nie stanowiła darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego, a tym samym nie podlega pod art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Pani stanowiska, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1837):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1)dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;

2)darowizny, polecenia darczyńcy;

3)zasiedzenia;

4)nieodpłatnego zniesienia współwłasności;

5)zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;

6)nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy:

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że katalog tytułu nabycia podlegającego opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 cyt. ustawy jest katalogiem zamkniętym. Wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji darowizny (do której się Pani odwołuje), w związku z tym należy sięgnąć do odpowiednich przepisów uregulowanych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Zatem daną czynność można uznać za darowiznę, jeżeli posiada cechy tegoż zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego, pod warunkiem, że czynność ta nie została wymieniona w treści art. 889 ustawy.

Wg tego przepisu (art. 889 Kodeksu cywilnego):

Nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:

1)gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu;

2)gdy kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nienabyte.

Natomiast kwestie stosunków majątkowych małżeńskich reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r.  – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Stosownie do art. 33 pkt 1 i 2 cyt. ustawy:

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

·przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,

·przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

Na podstawie art. 45 § 1 i 2 ww. ustawy:

Każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.

Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że w 2020 r. otrzymała Pani w darowiźnie od rodziców 20 000 zł (10 000 zł od mamy i 10 000 zł od taty). Darowizna zostałam przekazana tylko Pani. Pieniądze z darowizny przeznaczyła Pani na wkład własny na zakup z mężem wspólnego mieszkania. Pod koniec 2022 r. dostała Pani rozwód, a na koniec (...) 2023 r. mieszkanie zostało sprzedane. Pieniądze ze sprzedaży zostały Pani oraz byłemu już mężowi przelane w równych częściach. Razem z mężem posiadała Pani wspólność majątkową. Mieszkanie kupili Państwo również na współwłasność. Jedyny odrębny wkład finansowy w mieszkanie poniosła Pani – na zakup mieszkania przeznaczyła Pani darowizny od rodziców na łączną kwotę 20 000 zł. Były mąż dokonał wpłaty (zwrotu) na Pani konto i w opisie wpisał: „Rozliczenie nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny (darowizna)”. W rzeczywistości, wspomniana wpłata (zwrot) kwoty 10 000 zł, to było rozliczenie poniesionych przez Panią z majątku odrębnego nakładów na zakup wspólnego mieszkania. Pieniądze zostały Pani zwrócone dopiero po wysłaniu wezwania do zapłaty przez Pani pełnomocnika – jednak bez postępowania sądowego.

Skoro środki pieniężne, które Pani były mąż przelał na Pani konto, faktycznie były – mimo błędnego określenia – zwrotem (rozliczeniem) poczynionych przez Panią nakładów z majątku osobistego (z otrzymanych od rodziców darowizn) na majątek wspólny (zakup wspólnego mieszkania) i tym samym nie przybrały one postaci umowy darowizny ani innego tytułu wymienionego w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, to zwrot środków pieniężnych nie powoduje po Pani stronie powstania obowiązku podatkowego na gruncie podatku od spadków i darowizn. Zatem nie ma Pani obowiązku zgłoszenia tego faktu do urzędu skarbowego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ta interpretacja stanowi ocenę Pani stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku dochodowego od osób fizycznych wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.