-37581435.jpg)
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
- stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
29 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 28 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ustalenia od kiedy należy liczyć termin do złożenia SD-Z2. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
(…) 2023 r. zmarła M.B. Jest Pan jej spadkobiercą ustawowym.
Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku zostało sporządzone w formie aktu notarialnego (…) 2024 r., przed notariuszem w (…) (Repetytorium A nr (…)).
Następnie, (…) 2024 r., w tej samej kancelarii (Repetytorium A (…)) dokonano sprostowania błędu w akcie notarialnym dotyczącym daty urodzenia spadkobiercy. Dopiero po sprostowaniu aktu notarialnego możliwe było ustalenie rzeczywistej wartości masy spadkowej oraz realizacja wypłat po zmarłej i od tej daty realizowane były wszystkie wypłaty wchodzące w skład masy spadkowej.
W związku z powyższym, przyjął Pan, że termin do zgłoszenia nabycia spadku do urzędu skarbowego powinien być liczony od dnia sprostowania aktu notarialnego ((…) 2024 r.).
Pytanie
Czy w przedstawionym stanie faktycznym termin do zgłoszenia nabycia spadku do urzędu skarbowego, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, powinien być liczony od dnia sprostowania aktu notarialnego (tj. od (…) 2024 r.), kiedy to możliwe stało się ustalenie wartości masy spadkowej i realizacja praw majątkowych po zmarłej?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie, w opisanym stanie faktycznym termin do zgłoszenia nabycia spadku do właściwego naczelnika urzędu skarbowego powinien być liczony od (…) 2024 r., tj. od dnia sprostowania aktu notarialnego, które umożliwiło faktyczne ustalenie zakresu i wartości masy spadkowej.
W świetle art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatnik ma obowiązek zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek ten wiąże się nie tylko z samym nabyciem spadku, ale również z możliwością realnego wykonania praw majątkowych oraz ustalenia wartości przedmiotu spadku.
W opisanym zdarzeniu, dopiero po sprostowaniu aktu notarialnego możliwe było zrealizowanie praw spadkobiercy i ustalenie pełnej wartości majątku spadkowego. Przed sprostowaniem aktu notarialnego spadkobierca nie miał obiektywnej możliwości wypełnienia obowiązków podatkowych. W związku z tym, termin 6-miesięczny na złożenie zgłoszenia SD-Z2 powinien rozpoczynać swój bieg od (…) 2024 r.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.
Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
W myśl art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Zgodnie z art. 924 ww. ustawy:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
W myśl art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:
Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
Zgodnie z art. 95a ustawy z 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1001 ze zm.):
Notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia ustawowego lub testamentowego, z wyłączeniem dziedziczenia na podstawie testamentów szczególnych.
Stosownie do art. 95h § 1 cyt. ustawy:
Notariusz niezwłocznie po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia dokonuje jego wpisu do Rejestru Spadkowego przez wprowadzenie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego danych wynikających z tego aktu, o których mowa w art. 95ha pkt 3-7. Notariusz opatruje wpis kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
W myśl art. 95j ww. ustawy:
Zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia ma skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 4 cyt. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia - z chwilą przyjęcia spadku.
Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.
Z powołanych powyżej przepisów wynika zatem, że datą nabycia majątku w drodze dziedziczenia jest data otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy, natomiast obowiązek podatkowy powstaje - co do zasady - z datą uprawomocnienia się postanowienia o nabyciu spadku lub z datą wpisu do Rejestru Spadkowego aktu poświadczenia dziedziczenia.
Zgodnie z art. 14 ust. 1 omawianej ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Stosownie zaś do art. 14 ust. 2 cyt. ustawy:
Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
W myśl art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.
Podatnik winien złożyć zeznanie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-3, którego wzór stanowi załącznik do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 2068).
Niezależnie od powyższego, ustawodawca przewidział zwolnienie podmiotowe w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Stosownie do treści art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
W myśl art. 4a ust. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Jeżeli dokumentem potwierdzającym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych jest akt poświadczenia dziedziczenia lub europejskie poświadczenie spadkowe, termin 6 miesięcy, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, do zgłoszenia tego nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego liczy się od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
W myśl art. 4a ust. 2 ww. ustawy:
Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lub ust. 1a, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.
Stosownie do art. 4a ust. 3 cyt. ustawy:
W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.
Przy czym, w myśl art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:
1) wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2060).
Jak wynika z wyżej powołanych przepisów prawa nabycie w drodze dziedziczenia rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dokonane przez osoby wymienione w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jest zwolnione z podatku od spadku, jeżeli zostaną spełnione warunki wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z art. 4a ust. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że (…) 2023 r. zmarła M.B. Jest Pan jej spadkobiercą ustawowym. Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku zostało sporządzone w formie aktu notarialnego (…) 2024 r. Następnie (…) 2024 r. dokonano sprostowania błędu w akcie notarialnym dotyczącym daty urodzenia spadkobiercy. Dopiero po sprostowaniu aktu notarialnego możliwe było ustalenie rzeczywistej wartości masy spadkowej oraz realizacja wypłat po zmarłej i od tej daty realizowane były wszystkie wypłaty wchodzące w skład masy spadkowej.
Pana wątpliwości budzi termin złożenia zgłoszenia SD-Z2. Pana zdaniem, termin do zgłoszenia nabycia spadku do właściwego naczelnika urzędu skarbowego powinien być liczony od (…) 2024 r. (tj. od daty sprostowania błędu w akcie notarialnym).
Z powołanego powyżej art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że podstawowym warunkiem dla skorzystania ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn jest zgłoszenie faktu nabycia majątku naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego. Zgłoszenie powinno zostać złożone w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie z treścią art. 4a ust. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli dokumentem potwierdzającym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych jest - jak we wniosku - akt poświadczenia dziedziczenia, to termin 6 miesięcy do zgłoszenia nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego liczy się od dnia zarejestrowania tego aktu.
Zatem jeżeli chciał Pan skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn winien był Pan dokonać zgłoszenia nabycia spadku (złożenia SD-Z2) w terminie 6 miesięcy od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia oraz określić wartość tego spadku według swojej wiedzy (nawet, jeśli nie znał Pan rzeczywistej wartości masy spadkowej).
Jak wynika z przywołanego powyżej art. 4a ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, istnieje możliwość złożenia zgłoszenia o nabyciu rzeczy i praw SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym nabywca dowiedział się o ich nabyciu, ale tylko jeśli „nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lub w ust. 1a”, czyli po upływie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku lub 6 miesięcy od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia i fakt ten uprawdopodobni. W analizowanym zdarzeniu taka sytuacja nie miała miejsca. O tym, że nabył Pan spadek, wiedzę - jak wynika z wniosku - uzyskał Pan już wcześniej, a nie dopiero wówczas, gdy sprostowano w akcie notarialnym Pana datę urodzenia.
Ustawodawca wprost określił jak należy liczyć termin do złożenia zgłoszenia SD-Z2. Zastosowanie zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, możliwe jest jedynie w sytuacji spełnienia ściśle określonych warunków - w analizowanej sytuacji koniecznym było dokonanie zgłoszenia w terminie 6 miesięcy od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).
Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.