W zakresie opodatkowania darowizny środków pieniężnych od ojczyma – obywatela USA.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 kwietnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 27 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny środków pieniężnych od ojczyma – obywatela USA. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest obywatelem USA. Od 2019 r. stale mieszka w Polsce, jest mężem polskiej obywatelki. W 2020 r. otrzymał zezwolenie na pobyt czasowy i pracę w Polsce. Od 2020 r. pracuje w firmie z siedzibą w Polsce, tutaj opłaca wszystkie podatki. Jest polskim rezydentem podatkowym w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca nie planuje wyjazdu na stałe do USA, chce zostać w Polsce i tu od 2019 r. ulokował swój ośrodek interesów życiowych. W 2022 r. złożył wniosek o zezwolenie na pobyt stały w Polsce, oczekuje na wydanie decyzji administracyjnej w tym przedmiocie. Od 2019 r. do 2022 r. studiował na Uniwersytecie (...).

W 2021 r. Wnioskodawca otrzymał od ojczyma (obywatela USA, zamieszkałego na stałe  w USA) darowiznę pieniężną przekazaną przelewem z amerykańskiego konta bankowego ojczyma na polski rachunek bankowy Wnioskodawcy. Kwota darowizny przekracza 9637 zł.

Pytanie

Czy otrzymana przez Wnioskodawcę darowizna jest opodatkowana w Polsce podatkiem od spadków i darowizn? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymana przez niego darowizna jest opodatkowana w Polsce podatkiem od spadków i darowizn. Zgodnie z art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn „nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”.

W momencie zawarcia i wykonania umowy darowizny środki pieniężne nie znajdowały się na terytorium Polski, jednak Wnioskodawca miał wówczas miejsce stałego pobytu w Polsce. Pojęcie „miejsce stałego pobytu” nie zostało zdefiniowane na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Należy zatem przyjąć, że koncepcja ta odnosi się do regulacji dotyczącej „miejsca stałego pobytu” na gruncie prawa krajowego. Art. 25 ust. 1 ustawy o ewidencji ludności stanowi, że „pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania”. A więc do przyjęcia miejsca stałego pobytu w Polsce konieczne jest faktyczne zamieszkiwanie w miejscowości położonej na terytorium Polski oraz wola pozostania w tym miejscu na stałe. Obie te przesłanki były spełnione przez Wnioskodawcę w chwili zawarcia umowy darowizny (oraz są nadal).

Podkreślić należy, że z treści art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie wynika, aby stały pobyt miał być stwierdzony urzędowo pozwoleniem na długotrwałe zamieszkanie  w Polsce. Gdyby ustawodawca chciał opodatkować wyłącznie osoby mające wydane pozwolenie na pobyt stały w Polsce, status rezydenta długoterminowego UE czy pozwolenie na osiedlenie się, sformułowałby przepis w sposób, który wskazywałby na konieczność posiadania odpowiedniej decyzji administracyjnej w momencie zawarcia umowy darowizny.

Mając na względzie autonomię prawa podatkowego oraz pożądane ujednolicenie reguł podatkowych w całym tym systemie, nie sposób oderwać pojęcia „miejsce stałego pobytu” od pojęcia „miejsce zamieszkania na terytorium RP” warunkującego status polskiego rezydenta podatkowego określonego w art. 3 ust. 1a ustawy PIT. Do nielogicznych wniosków doprowadziłaby wykładnia zakładająca, że polski rezydent podatkowy, niebędący jednak obywatelem Polski, lecz mający nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, z tytułu otrzymanej darowizny nie będzie opodatkowany polskim podatkiem od spadków i darowizn.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, w momencie zawarcia umowy darowizny, o której mowa w stanie faktycznym, posiadał on stałe miejsce pobytu w Polsce  i tym samym ww. darowizna podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem od spadków  i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Pana stanowiska wyłącznie w zakresie podatku od spadków i darowizn. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku dochodowego od osób fizycznych, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków  i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

W myśl art. 2 ww. ustawy:

Stosownie do art. 3 pkt 1 ww. ustawy:

Jak z powyższych przepisów wynika, nabycie przez osobę fizyczną rzeczy i praw majątkowych tytułem darowizny podlega podatkowi od spadków i darowizn, jeżeli:

-nabywane rzeczy znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nabywane prawa majątkowe wykonywane są na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub

-nabywane rzeczy znajdują się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane są za granicą; jednakże w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast nabycie przez osobę fizyczną rzeczy i praw majątkowych tytułem darowizny nie podlega podatkowi od spadków i darowizn, jeżeli:

-nabywane rzeczy znajdują się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane są za granicą, jednakże w chwili zawarcia umowy darowizny nabywca nie jest obywatelem polskim lub nie ma miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub,

-nabywane rzeczy ruchome znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub nabywane prawa majątkowe wykonywane są na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ale w dniu nabycia zarówno darczyńca jak i obdarowany nie są obywatelami polskimi i nie mają miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Uogólniając, należy stwierdzić, że ustawodawca w ustawie o podatku od spadków i darowizn określił dwa samoistne stany prawne – normujące odmienne zdarzenia – w zakresie przysporzenia majątkowego, z którymi prawo wiąże powstanie obowiązku podatkowego.

Pierwszy, określony w treści art. 1 ww. ustawy, odnosi się do nabycia rzeczy lub praw na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od obywatelstwa czy też miejsca zamieszkania uprawnionej osoby fizycznej.

Drugi stan prawny, określony w art. 2 cyt. ustawy, odnosi się do posiadania obywatelstwa polskiego lub miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ustawodawca jako wiodącą przyjął zasadę domicylu, zgodnie z którą obowiązek podatkowy ciąży na osobie mającej stałe miejsce zamieszkania w Polsce, nawet gdy chodzi o nabycie rzeczy lub praw majątkowych za granicą. Drugą zaś z zasad w zakresie przedmiotu opodatkowania jest zasada obywatelstwa i miejsca stałego pobytu, stosownie do której obowiązek podatkowy powstaje z momentem otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny, jeżeli nabywca jest obywatelem polskim lub ma miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest obywatelem USA. Od 2019 r. stale mieszka w Polsce, jest mężem polskiej obywatelki.  W 2020 r. otrzymał zezwolenie na pobyt czasowy i pracę w Polsce. Od 2020 r. pracuje  w firmie z siedzibą w Polsce, tutaj opłaca wszystkie podatki. W 2022 r. złożył wniosek  o zezwolenie na pobyt stały w Polsce, oczekuje na wydanie decyzji administracyjnej w tym przedmiocie. W 2021 r. Wnioskodawca otrzymał od ojczyma (obywatela USA, zamieszkałego na stałe w USA) darowiznę pieniężną przekazaną przelewem z amerykańskiego konta bankowego ojczyma na polski rachunek bankowy Wnioskodawcy. Kwota darowizny przekracza 9637 zł.

Dokonując analizy przedmiotowej sprawy w pierwszej kolejności należy zauważyć, że przedmiot darowizny, który stanowiły środki pieniężne, w chwili zawarcia umowy nie znajdował się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Z treści wniosku jasno wynika, iż darowana Panu suma pieniężna została przekazana w formie przelewu z amerykańskiego konta bankowego. W przedmiotowej sprawie nie znajdzie zatem zastosowania art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten bowiem dotyczy rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Należy jednak wskazać, że na mocy art. 2 ww. ustawy, przedmiotem ustawy o podatku od spadków i darowizn objęte jest również nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą. Jednakże, powołany przepis ma zastosowanie tylko wówczas, gdy w chwili zawarcia umowy darowizny (lub otwarcia spadku) nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak wynika z treści wniosku, Wnioskodawca w chwili nabycia środków pieniężnych od ojczyma tytułem darowizny nie był obywatelem polskim. W 2020 r. otrzymał zezwolenie na pobyt czasowy, a w 2022 r. Wnioskodawca złożył wniosek o zezwolenie na pobyt stały  w Polsce i oczekuje na wydanie decyzji administracyjnej w tym przedmiocie.

Zatem, nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że w momencie zawarcia i wykonania umowy darowizny Wnioskodawca miał wówczas miejsce stałego pobytu w Polsce.

Należy przy tym wskazać, że powołany przez Wnioskodawcę art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2022 r. poz. 1191) nie może mieć zastosowania do określenia miejsca stałego pobytu w stosunku do Wnioskodawcy, bowiem przepis ten odnosi się do obowiązku meldunkowego obywateli polskich. Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy o ewidencji ludności:

W myśl art. 24 ust. 2 pkt 1 ustawy o ewidencji ludności:

Na podstawie art. 25 ust. 1 ww. ustawy:

Wskazany w art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn warunek miejsca stałego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej może więc dotyczyć wyłącznie osób, które nie są obywatelami polskimi.

Podkreślić bowiem należy, iż przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy – nie można utożsamiać z miejscem stałego pobytu.

Kwestie stałego pobytu cudzoziemców reguluje ustawa z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 2021 r. poz. 2354). Warunki udzielania zezwolenia na pobyt stały  zostały wymienione w art. 195 i nast. ustawy o cudzoziemcach.

Podsumowując powyższe wskazać należy, że nabycie przez Pana środków pieniężnych od ojczyma na podstawie umowy darowizny nie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, z uwagi na treść art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn – nie miał Pan miejsca stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w chwili zawarcia umowy darowizny.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.  

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym,  w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).