Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 września 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 1 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest współwłaścicielką mieszkania wraz z trójką rodzeństwa oraz ich mamą. Każde z rodzeństwa posiada równy udział w prawie własności lokalu. Z tytułu posiadania mieszkania powstają bieżące koszty jego utrzymania (opłaty za prąd, gaz, wodę, czynsz do spółdzielni). W celu uproszczenia rozliczeń zostanie przyjęte, że rachunki będzie opłacać Wnioskodawczyni, a pozostali współwłaściciele mieszkania będą dokonywać na jej rachunek bankowy zwrotu przypadającej na nich części kosztów. Mama, ze względów zdrowotnych, jest ubezwłasnowolniona, dlatego nie będzie wliczana do tych zwrotów i nie będzie uczestniczyła w rozliczeniach między rodzeństwem. Zwroty dokonywane będą w formie przelewów bankowych, w tytule przelewu wskazywana będzie treść typu: „Zwrot kosztów za czynsz – październik 2025”. Intencją stron będzie wyłącznie rozliczenie wspólnych zobowiązań wynikających z posiadania nieruchomości, a nie dokonanie darowizny czy osiągnięcie przychodu. Wszystkie koszty związane z udziałem mamy w nieruchomości będą pokrywane przez rodzeństwo, które będzie zwracać sobie wydatki nawzajem. Wnioskodawczyni podkreśla, że opisane zwroty kosztów dotyczą wyłącznie rozliczenia wydatków między współwłaścicielami (rodzeństwem). Zwroty te nie stanowią darowizny, przychodu ani innego przysporzenia majątkowego, a zatem nie powodują powstania obowiązku podatkowego z tytułu innych podatków, w tym VAT czy podatku od czynności cywilnoprawnych.

Do przepisów prawa podatkowego, do których Dyrektor KIS ma się odnieść, należą:

§ustawa o podatku od spadków i darowizn z 28 lipca 1983 r. - art. 1 ust. 1, art. 888 K.c.,

§ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych z 26 lipca 1991 r. - art. 11, art. 12 ust. 1.

Pytania

1.Czy opisane zwroty kosztów dokonywane pomiędzy współwłaścicielami mieszkania należy traktować jako darowizny podlegające podatkowi od spadków i darowizn?

2.Czy opisane zwroty kosztów stanowią przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT)?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie:

W zakresie podatku od spadków i darowizn (ustawa z 28 lipca 1983 r. - art. 1 ust. 1, art. 888 K.c.): planowane zwroty kosztów nie będą spełniały definicji darowizny w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego, ponieważ nie będą miały charakteru nieodpłatnego przysporzenia. Zwrot kosztu będzie jedynie wyrównaniem wydatku, który w danym miesiącu poniesie jeden ze współwłaścicieli mieszkania w imieniu pozostałych. W związku z tym nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (ustawa z 26 lipca 1991 r. - art. 11, art. 12 ust. 1): planowane zwroty kosztów nie będą stanowiły przychodu w rozumieniu art. 11 ustawy o PIT, ponieważ nie będą prowadziły do uzyskania realnego przysporzenia majątkowego. Żaden ze współwłaścicieli, w tym Wnioskodawczyni, nie będzie osiągał dodatkowych korzyści – nastąpi jedynie zwrot poniesionych wydatków. Tym samym zwroty kosztów nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837 ze zm.):

Stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy:

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Jak wynika z przywołanych przepisów, katalog tytułów nabycia podlegającego opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn może podlegać jedynie nieodpłatne nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych wymienionych w ww. art. 1 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych z innych tytułów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Z przedstawionego opisu zdarzenia wynika, że jest Pani współwłaścicielką mieszkania wraz z trójką rodzeństwa oraz ich mamą. Każde z rodzeństwa posiada równy udział w prawie własności lokalu. Z tytułu posiadania mieszkania powstają bieżące koszty jego utrzymania (opłaty za prąd, gaz, wodę, czynsz do spółdzielni). W celu uproszczenia rozliczeń będzie Pani opłacać rachunki. Pozostali współwłaściciele mieszkania będą dokonywać na Pani rachunek bankowy zwrotu przypadającej na nich części kosztów w formie przelewów bankowych, w tytule przelewu wskazywana będzie treść typu: „Zwrot kosztów za czynsz – październik 2025”. Intencją stron będzie wyłącznie rozliczenie wspólnych zobowiązań wynikających z posiadania nieruchomości, a nie dokonanie darowizny czy osiągnięcie przychodu.

Pani zdaniem, nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn.

Aby ocenić Pani stanowisko należy zbadać, czy nabycie środków pieniężnych od rodzeństwa wpisuje się w któryś z tytułów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Opisane przez Panią nabycie środków pieniężnych jako świadczenie bezzwrotne należy przeanalizować pod kątem darowizny. Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1071):

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Darowizna to czynność, której skutkiem darczyńca dokonuje przysporzenia majątkowego na rzecz obdarowanego, nie otrzymując za to ekwiwalentu gospodarczego dokonanej czynności. (J. Jezioro, w: E. Gniewek, P. Machnikowski, Komentarz KC, 2021, art. 888, Nb 1).

Podsumowując, darowizna nakłada na darczyńcę obowiązek spełnienia świadczenia polegającego na nieodpłatnym przysporzeniu obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Zawarcie darowizny wymaga, by w jej rezultacie (na skutek spełnienia świadczenia przez darczyńcę) majątek obdarowanego został powiększony. Zasadniczo chodzi tutaj o taką wartość przysporzenia, o jaką równocześnie zostaje uszczuplony majątek darczyńcy.

Z przedstawionego zdarzenia wynika, że Pani rodzeństwo będzie dokonywać przelewów na Pani konto bankowe w celu zwrotu kosztów, jakie poniesie Pani opłacając rachunki, w związku z utrzymaniem wspólnego mieszkania.

Zatem, skoro podstawową cechą darowizny jest by majątek obdarowanego został powiększony, to w sytuacji nabywania przez Panią środków pieniężnych na opłaty związane z utrzymaniem wspólnego mieszkania, nie można uznać, że ma miejsce darowizna.

Środki pieniężne otrzymane od rodzeństwa w ramach ich partycypowania w kosztach związanych z posiadaniem lokalu nie stanowią dla Pani przysporzenia, a tym samym należy stwierdzić, że czynność ta (otrzymanie środków pieniężnych od rodzeństwa na ww. cele) nie posiada elementów charakterystycznych dla któregokolwiek z tytułów nabycia podlegających opodatkowaniu, wymienionych w zamkniętym katalogu umieszczonym w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym, w wyżej wskazanym zakresie nie jest Pani zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn.

Zatem stanowisko w zakresie podatku od spadków i darowizn należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do skutków podatkowych – w podatku dochodowym od osób fizycznych – otrzymania środków pieniężnych, które pozostali współwłaściciele przekazują na Pani rachunek bankowy należy w pierwszej kolejności wskazać na brzmienie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.), zgodnie z którym:

Zacytowany przepis dotyczy sytuacji podatników osiągających dochód (przychód), który został przez nich uzyskany na podstawie jednego z tytułów wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jego rolą jest zapobieżenie sytuacji, w której to samo przysporzenie majątkowe powodowałoby powstanie obowiązku podatkowego w dwóch podatkach, czego skutkiem byłoby podwójne opodatkowanie tego samego przysporzenia majątkowego.

Środki przekazane na Pani rachunek przez pozostałych współwłaścicieli nieruchomości stanowiące zwrot kosztów nie stanowią darowizny, a więc nie podlegają przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Oznacza to, że w przedstawionej sytuacji nie będzie miało do nich zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, w przedstawionej sytuacji zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają zatem wszelkie dochody, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych w katalogu zwolnień przedmiotowych lub od których zaniechano poboru podatku.

Ponadto należy wskazać, że z ogólnej definicji przychodów zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Zauważyć należy, że do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, które stanowić będą trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów podlegających opodatkowaniu decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa majątek podatnika (takie przysporzenie, którym może rozporządzać jak właściciel). Przychód podatkowy musi charakteryzować się definitywnością i nie mieć charakteru zwrotnego.

W świetle wskazanych przepisów opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Stosownie natomiast do definicji dochodu, jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu.

Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 tej ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane – jak już wcześniej wskazano – tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe. Do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym nie zalicza się natomiast kwot uzyskanych z tytułu różnego rodzaju zwrotów własnych nakładów poczynionych za inny podmiot, pod warunkiem, że ów zwrot rzeczywiście odpowiada kwocie uprzednio poniesionych kosztów.

Powyższe potwierdza również orzecznictwo, np. Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z 31 sierpnia 2017 r. sygn. akt II FSK 2253/15 oraz II FSK 2076/15 stwierdził, że:

Z opisanego zdarzenia wynika, że jest Pani współwłaścicielką mieszkania wraz z trójką rodzeństwa oraz ich mamą. Każde z rodzeństwa posiada równy udział w prawie własności lokalu. Z tytułu posiadania mieszkania powstają bieżące koszty jego utrzymania (opłaty za prąd, gaz, wodę, czynsz do spółdzielni). W celu uproszczenia rozliczeń zostanie przyjęte, że rachunki będzie opłacać Pani, a pozostali współwłaściciele mieszkania będą dokonywać na jej rachunek bankowy zwrotu przypadającej na nich części kosztów. Mama, ze względów zdrowotnych, jest ubezwłasnowolniona, dlatego nie będzie wliczana do tych zwrotów i nie będzie uczestniczyła w rozliczeniach między rodzeństwem. Zwroty dokonywane będą w formie przelewów bankowych, w tytule przelewu wskazywana będzie treść typu: „Zwrot kosztów za czynsz - październik 2025”.

Odnosząc się do tych środków należy wskazać, że nie sposób uznać ich za Pani przychód podatkowy. Pieniądze te otrzymywała będzie Pani bowiem jako zwrot poniesionych przez Panią wcześniej kosztów utrzymania wspólnego mieszkania. Tym samym nie uzyska Pani przysporzenia majątkowego w związku ze zwrotem pieniędzy przekazanych na pokrycie tych wydatków. Środki te nie podlegają zatem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Zatem przedmiotowa interpretacja rozstrzyga w zakresie zastosowania przepisów podatkowych względem Pani, a nie wywiera skutku prawnego dla pozostałych współwłaścicieli nieruchomości (lokalu mieszkalnego).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.