Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 sierpnia 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 13 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku zgłoszenia nabycia własności nieruchomości w drodze darowizny od syna. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną, obywatelką Polski, polskim rezydentem podatkowym, zamieszkałą na terytorium Polski [dalej: Wnioskodawczyni].

Syn Wnioskodawczyni, osoba fizyczna, obywatel Polski, polski rezydent podatkowy, zamieszkały na terytorium Polski [dalej: Syn] był właścicielem nieruchomości położonej we Włoszech.

Na podstawie aktu notarialnego sporządzonego (…) 2025 r. przed włoskim notariuszem, Syn przekazał nieodpłatnie Wnioskodawczyni uprzednio nabytą nieruchomość tytułem darowizny.

Pytanie

Czy nieodpłatne przekazanie nieruchomości położonej we Włoszech na podstawie umowy darowizny w formie aktu notarialnego sporządzonego przed włoskim notariuszem zwalnia Wnioskodawczynię z obowiązku zgłoszenia nabycia własności właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zgodnie z dyspozycją art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, nieodpłatne przekazanie nieruchomości położonej we Włoszech na podstawie umowy darowizny w formie aktu notarialnego sporządzonego przed włoskim notariuszem zwalnia Wnioskodawczynię z obowiązku zgłoszenia nabycia własności właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zgodnie z dyspozycją art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (dalej: ustawy SPD).

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy SPD, nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem darowizny podlega podatkowi od spadków i darowizn.

Natomiast na mocy art. 2 ustawy SPD, opodatkowaniu podlega również nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim, lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że skoro Wnioskodawczyni jest obywatelką Polski, to co do zasady nabycie własności nieruchomości położonej we Włoszech podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Obowiązek podatkowy powstał, stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy SPD, z chwilą zawarcia umowy, a więc 9 lipca 2025 r.

Jednak, na mocy art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy SPD ustawodawca przewidział zwolnienie podmiotowe dla darowizn poczynionych na rzecz osób najbliższych. I tak, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4.

Przy czym, stosownie do art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy SPD, obowiązek zgłoszenia nie obowiązuje, jeżeli nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Powyższy przepis był już przedmiotem analizy sądów administracyjnych. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego [dalej: NSA] z 26 lipca 2022 r., sygn. III FSK 422/22, Sąd stwierdził, że:

„Zwolnienie z obowiązku zgłoszenia darowizny ma miejsce w przypadku zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego. Umowa to powinna zawierać oświadczenie darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku”.

Cel omawianego zwolnienia trafnie wyjaśnił Wojewódzki Sąd Administracyjny [dalej: WSA] w Rzeszowie wyrokiem z 25 lipca 2011 r., sygn. I SA/Rz 234/11. Sąd orzekł w szczególności:

„Przepis art. 4a ustawy będący podstawą zwolnienia podatkowego przysługującego najbliższym członkom rodziny, zwalnia z opodatkowania dokonane w obrębie najbliższej rodziny przesunięcia praw majątkowych, pod warunkiem, iż dokonane zostaną one w sposób jawny. Zabezpiecza to interesy skarbu państwa przed ewentualnymi nadużyciami ze strony podatników, którzy w celu uniknięcia odpowiedzialności podatkowej, mogliby powoływać się na fikcyjne czynności prawne dokonane pomiędzy najbliższymi członkami rodziny, czego zweryfikowanie w postępowaniu podatkowym stwarzałoby trudności. Obowiązek notyfikacji zwiększa zatem pewność i stałość obrotu prawnego. Przesłanki te jednak tracą na aktualności w sytuacji, kiedy do dokonania czynności prawnej dochodzi przy udziale funkcjonariusza publicznego, jakim jest notariusz. Zapewniona przez niego pewność obrotu nie wymaga zachowania dodatkowych środków bezpieczeństwa, konsekwencją czego jest wyłączenie zawarte w art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy”.

A zatem, sam fakt nabycia własności na podstawie umowy darowizny w formie aktu notarialnego uprawnia do zastosowania zwolnienia z obowiązku zgłoszenia nabycia własności nieruchomości właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Ustawa SPD nie przewiduje w takim przypadku konieczności dopełnienia przez obdarowanego czy darczyńcę żadnych dodatkowych formalności dla zastosowania zwolnienia.

Zdaniem Wnioskodawczyni, powyższą zasadę można również zastosować w przypadku sporządzenia umowy darowizny przed zagranicznym notariuszem. Ustawa SPD nie definiuje bowiem pojęcia „akt notarialny” oraz w szczególności, nie zastrzega, by akt notarialny musiał zostać sporządzony przez polskiego notariusza.

W doktrynie prawa wskazuje się, że akt notarialny pochodzący od notariusza państwa obcego może mieć znaczenie prawne wówczas, gdy prawo tego państwa jest w danym wypadku prawem właściwym dla formy czynności prawnej, o czym rozstrzyga norma prawa prywatnego międzynarodowego (E. Drozd, w: System P.P., t. 2, s. 155). Ponieważ darowana nieruchomość jest położona we Włoszech, transakcja nieodpłatnego przekazania tejże podlegała prawu włoskiemu i musiała zostać sfinalizowana przed włoskim notariuszem.

Wnioskodawczyni pragnie także zwrócić uwagę, że zarówno Rzeczpospolita Polska, jak i Republika Włoska są sygnatariuszami Konwencji znoszącej wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych sporządzonej w Hadze dnia 5 października 1961 r. [tj. Dz. U. z 2005 r.nr 112 poz. 938; dalej: Konwencja Haska]. W myśl art. 1 lit. c) Konwencji Haskiej, za dokumenty urzędowe uznaje się akty notarialne sporządzone na terytorium innego Umawiającego się Państwa.

W podobnym stanie faktycznym Dyrektor KIS wydał interpretację indywidualną z 14 grudnia 2018 r., sygn. 0111-KDIB2-2.4015.115.2018.1.HS. Organ podatkowy stwierdził, że zawarcie umowy darowizny przez obywatelkę Polski w formie aktu notarialnego przed notariuszem w Niemczech zwalnia z obowiązku zgłoszenia nabycia własności nieruchomości właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Akt notarialny sporządzony przez notariusza w Niemczech spełnia wymagania formalne określone w ustawie o podatku od spadków i darowizn, co pozwala na skorzystanie ze zwolnienia z obowiązku zgłoszenia. Organ uzasadnił swoją decyzję następująco:

„W akcie notarialnym zawartym 17 marca 2015 r. przed notariuszem w miejscowości V. w Niemczech została zawarta umowa darowizny nieruchomości pomiędzy Wnioskodawczynią a jej mężem. Skoro zatem darowizna nieruchomości została zawarta w formie aktu notarialnego, Wnioskodawczyni w ogóle nie ma obowiązku zgłaszać faktu nabycia w darowiźnie nieruchomości naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego, aby móc skorzystać ze zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Akt notarialny z 17 marca 2015 r., zawarty poza granicami Polski, również zastępuje zgłoszenie SD-Z2. Zatem stanowisko Wnioskodawczyni twierdzącej, że wobec nabycia własności nieruchomości od małżonka, dokonanego poprzez zawarcie umowy darowizny w formie aktu notarialnego sporządzonego przed notariuszem w Niemczech”.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawczyni jedynym warunkiem do zastosowania zwolnienia przewidzianego w art. 4 ust. 4 pkt 2 ustawy SPD jest zawarcie umowy darowizny pomiędzy nią a Synem w formie aktu notarialnego, co zostało ugruntowane w orzecznictwie sądów administracyjnych. Przywołana ustawa nie wymaga, by był to akt notarialny sporządzony przed polskim notariuszem. Na mocy Konwencji Haskiej włoski akt notarialny może zostać uznany za akt urzędowy w Polsce. Co więcej, dotychczasowa praktyka interpretacyjna Dyrektora KIS wskazuje, że akt notarialny sporządzony przed notariuszem za granicą zwalnia z obowiązku zgłoszenia nabycia nieruchomości na formularzu SD-Z2.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837 ze zm.):

W świetle powyższego przepisu - co do zasady - opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych znajdujących się/wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jednakże w art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn ustawodawca przewidział wyjątek od tej zasady.

Stosownie do art. 2 ww. ustawy:

Zgodnie z powyższym uregulowaniem w sytuacji nabycia w darowiźnie przedmiotów lub praw majątkowych znajdujących się lub wykonywanych za granicą, czynnikiem decydującym o podleganiu ustawie o podatku od spadków i darowizn jest posiadanie przez obdarowanego obywatelstwa polskiego lub stałego miejsca pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w chwili dokonania darowizny. Zatem obdarowany, który w chwili dokonania darowizny był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn od nabytej własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz od nabytej własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą.

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

W myśl art. 6 ust. 4 ww. ustawy:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

      1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

      2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2060).

Jak wynika z art. 4 ust. 4 cyt. ustawy:

Z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że jednym z warunków skorzystania ze zwolnienia, jest zgłoszenie przez osoby objęte zwolnieniem właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycia rzeczy lub praw majątkowych w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

     1) wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

      2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego wynika, że na podstawie aktu notarialnego sporządzonego (…) 2025 r. przed włoskim notariuszem, Pani Syn przekazał nieodpłatnie Pani uprzednio nabytą nieruchomość położoną we Włoszech tytułem darowizny. Są Państwo (Pani i Pani Syn) obywatelami Polski, polskimi rezydentami podatkowymi oraz mają Państwo miejsce zamieszkania na terytorium Polski.

Pani wątpliwość sprowadzają się do ustalenia, czy nieodpłatne przekazanie nieruchomości położonej we Włoszech na podstawie umowy darowizny w formie aktu notarialnego sporządzonego przed włoskim notariuszem zwalnia Panią z obowiązku zgłoszenia nabycia własności właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zgodnie z dyspozycją art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Jak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 25 lipca 2011 r. sygn. akt I SA/Rz 234/11:

Zgodnie z utrwaloną linią doktryny:

W akcie notarialnym sporządzonym 9 lipca 2025 r. przed włoskim notariuszem została zawarta umowa darowizny nieruchomości położonej we Włoszech pomiędzy Panią i Pani Synem. Skoro zatem umowa darowizny nieruchomości została zawarta w formie aktu notarialnego, w ogóle nie ma Pani obowiązku zgłaszać faktu nabycia w darowiźnie nieruchomości naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego, aby móc skorzystać ze zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Akt notarialny z 9 lipca 2025 r., zawarty poza granicami Polski, również zastępuje zgłoszenie SD-Z2.

Zatem Pani stanowisko, zgodnie z którym nieodpłatne przekazanie nieruchomości położonej we Włoszech na podstawie umowy darowizny w formie aktu notarialnego sporządzonego przed włoskim notariuszem zwalnia Panią z obowiązku zgłoszenia nabycia własności właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zgodnie z dyspozycją art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, uznaje się za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

   - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

   - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

   - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.