Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

shutterstock
Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 czerwca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 16 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych od konkubenta. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawczyni 24 września 2021 r., w formie aktu notarialnego, zawarła umowę, na podstawie której doszło do ustanowienia na jej rzecz odrębnej własności lokalu mieszkalnego oraz do nabycia prawa własności lokalu, zwanego w dalszej części wniosku Nieruchomością.

Zapłata ceny nabycia Nieruchomości nastąpiła w całości ze środków pieniężnych znajdujących się na rachunku bankowym osoby, z którą Wnioskodawczyni prowadzi faktyczne pożycie małżeńskie, zwanej w dalszej części pisma Darczyńcą, tj. z którą Wnioskodawczyni pozostaje w konkubinacie.

Środki znajdujące się na rachunku bankowym Darczyńcy zostały zgromadzone w trakcie pobytu Wnioskodawczyni oraz Darczyńcy na terenie Szwecji oraz w trakcie trwania ich związku, który został zarejestrowany na terenie tego kraju jako „sammanboende”, która jest instytucją w niektórych aspektach zrównana z instytucją małżeństwa.

Środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym Darczyńcy stanowiły dochody uzyskane przez Darczyńcę z tytułu prowadzonej przez niego działalności gospodarczej w trakcie trwania „sammanboende”.

Pytania

1)Czy dokonanie zapłaty ceny nabycia Nieruchomości przez Darczyńcę winno zostać potraktowane jako darowizna z majątku wspólnego na majątek osobisty Wnioskodawczyni, czy jako darowizna z majątku osobistego na majątek osobisty Wnioskodawczyni?

2)Czy Wnioskodawczyni zalicza się do I grupy podatkowej, tj. czy Wnioskodawczyni w przedmiotowym przypadku powinna zapłacić podatek w wysokości 7% ustalony dla tej grupy?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Ad. 1)

Na gruncie prawa szwedzkiego majątek osób, które zarejestrowały związek jako „sammanboende”, a który został nabyty w trakcie trwania takiego związku jest uważany za wspólny i jest dzielony w równych udziałach w przypadku rozstania, chyba że para zdecyduje inaczej w formie umowy.

Skutek zarejestrowania takiego samego związku jest zatem zbliżony do skutków ustanowienia wspólności majątkowej małżeńskiej.

Powyższe wynika z art. 4 ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. o wspólnym partnerstwie (2003:376), który określa katalog składników majątkowych, które nie wchodzą w skład majątku wspólnego. Zgodnie z jego treścią do majątku wspólnego nie zalicza się:

1)majątek, który współmałżonek otrzymał w prezencie od kogoś innego niż współmałżonek, pod warunkiem, że będzie on własnością osobistą obdarowanego,

2)majątek, który współmałżonek otrzymał w testamencie z zastrzeżeniem, że będzie on indywidualną własnością obdarowanego,

3)majątek, który odziedziczył współmałżonek i który zgodnie z wolą spadkodawcy stanie się własnością indywidualną i

4)co zajęło miejsce majątku, o którym mowa w pkt 1-3, chyba że czynność prawna, na mocy której majątek stał się odrębny, stanowi inaczej.

Analiza treści wyżej powołanego przepisu ustawy o wspólnym partnerstwie prowadzi zatem do wniosku, że wspólnością majątkową objęte są pozostałe składniki majątkowe, niewymienione w tym przepisie, w tym dochody z działalności zarobkowej uzyskane przez jednego z partnerów w trakcie trwania związku partnerskiego.

Zbliżone rozwiązania prawne przewiduje również ustawodawstwo polskie.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W myśl § 2 art. 31 tej ustawy do majątku wspólnego należą w szczególności:

1)pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;

2)dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;

3)środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;

4)kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1230, 1429, 1672 i 1941);

5)środki zgromadzone na koncie OIPE w rozumieniu art. 2 pkt 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1238 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (OIPE) (Dz. Urz. UE L 198 z 25.07.2019, str. 1) oraz na subkoncie OIPE w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym (Dz.U. poz. 1843) każdego z małżonków.

W świetle prawa polskiego dokonana między małżonkami, w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej, darowizna z majątku wspólnego nie stanowi darowizny w rozumieniu prawa podatkowego i nie jest opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn. W przypadku wspólności majątkowej, środki pieniężne przekazywane między małżonkami nie są uważane za darowiznę i nie podlegają opodatkowaniu, o ile darowizna ta została dokonana z majątku wspólnego małżonków.

Przepis art. 33 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, na zasadzie katalogu zamkniętego określa z kolei jakie składniki wchodzą w skład majątku osobistego małżonków. Zgodnie z tym przepisem są to:

1)przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2)przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

3)prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

4)przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

5)prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

6)przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

7)wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

8)przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

9)prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

10)przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

W świetle prawa polskiego dokonana między małżonkami, w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej, darowizna z majątku wspólnego nie stanowi darowizny w rozumieniu prawa podatkowego i nie jest opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn. W przypadku wspólności majątkowej małżeńskiej, środki pieniężne przekazywane między małżonkami nie są uważane za darowiznę i nie podlegają opodatkowaniu, o ile darowizna ta została dokonana z majątku wspólnego małżonków.

W związku z tym, że środki zgromadzone na rachunku bankowym Darczyńcy stanowiły majątek wspólny Darczyńcy oraz Wnioskodawczyni, przyjąć należy, że dokonanie zakupu Nieruchomości stanowiło darowiznę z majątku wspólnego Darczyńcy oraz Wnioskodawczyni na majątek osobisty Wnioskodawczyni, a nie darowiznę z majątku osobistego Darczyńcy na majątek osobisty Wnioskodawczyni.

Ad. 2)

Przepis art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn określa warunki zwolnienia od podatku. Zgodnie ust. 1 ww. przepisu zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Z uwagi na to, że Wnioskodawczyni nie spełniła wymogu, o którym w art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy (nie dokonała zgłoszenia darowizny w ww. terminie), nie przysługuje jej zwolnienie, o którym mowa w tym przepisie.

Powstaje jednak pytanie, czy Wnioskodawczynię zaliczyć należy do I grupy podatkowej, tj. czy Wnioskodawczyni w przedmiotowym przypadku powinna zapłacić podatek w wysokości 7% ustalony dla tej grupy.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (ust. 2).

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2)do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3)do grupy III - innych nabywców (ust. 3).

Przepis art. 15 ustawy o podatku od spadków i darowizn określa natomiast sposób obliczenia wysokości podatku od darowizny. Na gruncie ust. 1 ww. przepisu podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według następujących skal:

Kwoty nadwyżki w zł

Podatek wynosi

ponad

do

1) od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej

10 278

3%

10 278

20 556

308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad 10 278 zł

20 556

822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad 20 556 zł

2) od nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej

10 278

7%

10 278

20 556

719 zł 50 gr i 9% od nadwyżki ponad 10 278 zł

20 556

1644 zł 50 gr i 12% od nadwyżki ponad 20 556 zł

3) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej

10 278

12%

10 278

20 556

1233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10 278 zł

20 556

2877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20 556 zł

W usprawiedliwionej ocenie Wnioskodawczyni wykładania przepisu art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy powinna zostać dokonana z uwzględnieniem ust. 2 tego artykułu, który wprost odwołuje się do osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe, a także przy uwzględnieniu skutków prawnych, jakie wywołuje związek Wnioskodawczyni zawarty na terenie Szwecji.

W tym miejscu podkreślić należy, że wykładnia prawa w każdym przypadku nie powinna mieć charakteru dyskryminacyjnego oraz nie powinna prowadzić do naruszenia zasady równości. W realiach niniejszej sprawy ograniczenie się wyłącznie do wykładni językowej art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadku i darowizn, w sytuacji, w której taka wykładnia prima facie prowadzi do wykluczenia Wnioskodawczyni z kręgu uprawnionych podmiotów, połączone z odmową zastosowania wykładni systemowej umacnia dyskryminacyjny skutek przepisów, co nie może pozostać do zaakceptowania w demokratycznym państwie prawa.

Skoro ustawodawca na gruncie prawa polskiego przyznał ulgę małżonkom oraz zastosował w stosunku do małżonków obniżoną stawkę podatku, zaś zawarcie przez Wnioskodawczynię związku na terenie Szwecji rodzi w sferze majątkowej, taki sam skutek jak zawarcie związku małżeńskiego na terenie Polski, to brak jest podstaw do uznania, że nie można zaliczyć Wnioskodawczyni do I grupy podatkowej.

Uzasadniając powyższe stanowisko w tym miejscu odwołać się należy do art. 8 Konstytucji RP. Przepis ten w ust. 1 stanowi, że Konstytucja jest najwyższym prawem Rzeczypospolitej Polskiej. Z ust. 2 ww. przepisu wynika z kolei, że przepisy Konstytucji stosuje się bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej.

Natomiast stosownie do treści art. 32 ust. 2 ustawy zasadniczej, nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. Przepisy art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji RP wymagają zachowania równości i niestosowania dyskryminacji na płaszczyźnie stanowienia prawa (równość wobec prawa) oraz na płaszczyźnie stosowania prawa. Nakaz takiego samego traktowania osób znajdujących się w takiej samej sytuacji oraz odmiennego traktowania osób znajdujących się w sytuacji odmiennej, adresowany jest zatem zarówno do prawodawcy, jak i do organów stosujących prawo. Równe traktowanie osób wymaga by organy stosujące prawo dokonywały konkretyzacji norm generalno-abstrakcyjnych w normy konkretno-indywidualne bez nieuzasadnionego różnicowania. Innymi słowy, by nie traktowały odmiennie osób ze względu na takie ich cechy.

Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona w Rzymie 1 listopada 1950 r., zmieniona Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2, wart. 14 wprowadza zakaz dyskryminacji stanowiąc, że Korzystanie z praw i wolności wymienionych w niniejszej konwencji powinno być zapewnione bez dyskryminacji wynikającej z takich powodów, jak płeć, rasa, kolor skóry, język, religia, przekonania polityczne i inne, pochodzenie narodowe lub społeczne, przynależność do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie bądź z jakichkolwiek innych przyczyn.

Z wyżej powołanych względów w usprawiedliwionej ocenie Wnioskodawczyni z uwagi na charakter związku, który łączy ją z Darczyńcą, a także mając na względzie skutki jakie rodzi zawarcie przez nich związku w świetle prawa szwedzkiego, przyjąć należy, że Wnioskodawczyni zalicza się do I grupy podatkowej. Z tych względów 7% stawka podatku od darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: darowizny, polecenia darczyńcy.

Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1071):

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Darowizna jest więc czynnością, której celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego), a zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje: przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że 24 września 2021 r., w formie aktu notarialnego, zawarła Pani umowę, na podstawie której doszło do ustanowienia na Pani rzecz odrębnej własności lokalu mieszkalnego oraz do nabycia prawa własności lokalu (Nieruchomość). Zapłata ceny nabycia Nieruchomości nastąpiła w całości ze środków pieniężnych znajdujących się na rachunku bankowym osoby (Darczyńca), z którą prowadzi Pani faktyczne pożycie małżeńskie, pozostaje Pani w konkubinacie. Środki znajdujące się na rachunku bankowym Darczyńcy zostały zgromadzone w trakcie pobytu Pani oraz Darczyńcy na terenie Szwecji oraz w trakcie trwania Państwa związku, który został zarejestrowany na terenie tego kraju jako „sammanboende”, która jest instytucją w niektórych aspektach zrównana z instytucją małżeństwa. Środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym Darczyńcy stanowiły dochody uzyskane przez Darczyńcę z tytułu prowadzonej przez niego działalności gospodarczej w trakcie trwania „sammanboende”.

Pani wątpliwości wyrażone w pytaniu oznaczonym we wniosku nr 1 dotyczą kwestii czy dokonanie zapłaty ceny nabycia Nieruchomości przez Darczyńcę winno zostać potraktowane jako darowizna z majątku wspólnego na Pani majątek osobisty, czy jako darowizna z majątku osobistego na Pani majątek osobisty.

Pani zdaniem skoro środki zgromadzone na rachunku bankowym Darczyńcy stanowiły majątek wspólny Darczyńcy oraz Pani, przyjąć należy, że dokonanie zakupu Nieruchomości stanowiło darowiznę z majątku wspólnego Darczyńcy oraz Pani na Pani majątek osobisty, a nie darowiznę z majątku osobistego Darczyńcy na Pani majątek osobisty.

Takie stanowisko jest nieprawidłowe.

Na podstawie art. 31 § 1 ustawy z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zgodnie z wyżej powołanym przepisem Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wspólność majątkowa powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa. Zatem majątek należący do osób przed zawarciem związku małżeńskiego jest ich majątkiem odrębnym.

Zgodnie z opisem stanu faktycznego pozostaje Pani z Darczyńcą w konkubinacie, a nie w związku małżeńskim. Wobec powyższego zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego darowane Pani przez konkubenta środki pieniężne należy uznać jako środki pochodzące z jego majątku osobistego. W sprawie nie ma znaczenia, że środki te były zgromadzone przez Darczyńcę w czasie, gdy przebywał wraz z Panią na terenie Szwecji i byliście Państwo w związku zarejestrowanym jako „sammanboende”.

Tym samym Pani stanowisko w kwestii pochodzenia środków pieniężnych stanowiących przedmiot darowizny, a tym samym ustalenia wysokości podstawy opodatkowania należy uznać za nieprawidłowe.

Przechodząc natomiast do odpowiedzi na pytanie oznaczone we wniosku nr 2, które dotyczy kwalifikacji Pani do właściwej grupy podatkowej, wskazać należy, iż na podstawie art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy:

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2)do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3)do grupy III – innych nabywców.

Pani zdaniem, z uwagi na charakter związku, który łączy Panią z Darczyńcą, a także mając na względzie skutki jakie rodzi zawarcie przez Państwa związku w świetle prawa szwedzkiego, przyjąć należy, że zalicza się Pani do I grupy podatkowej.

Takie stanowisko jest nieprawidłowe.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że stosownie do art. 120 w zw. z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.):

Organy podatkowe działają na podstawie przepisów prawa.

Przepis ten jest konsekwencją art. 7 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.), według którego:

Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa.

Z kolei stosownie do art. 87 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej:

Źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

Jest sprawą bezdyskusyjną, że Konstytucja jako akt prawny stanowi centralny punkt porządku prawnego konkretnego państwa (wprowadza podstawowe zasady ustrojowe) wokół którego buduje się cały system prawny.

Na gruncie Konstytucyjnym kwestię małżeństw, rodziny reguluje art. 18, który stanowi:

Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej.

Należy zaznaczyć, że sprawy związane z zawieraniem małżeństw, rodziny znajdują się w wyłącznej kognicji ustawodawstw krajowych. Stanowią o tym przepisy prawa międzynarodowego, ściślej wspólnotowego − Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej (2007/C 303/01) stanowiąca załącznik dodatek do Traktatu: TRAKTAT Z LIZBONY ZMIENIAJĄCY TRAKTAT O UNII EUROPEJSKIEJ I TRAKTAT USTANAWIAJĄCY WSPÓLNOTĘ EUROPEJSKĄ z dnia 13 grudnia 2007 r. (Dz.U. z 2009 r. Nr 203, poz. 1569). W art. 9 Karty zapisano:

Prawo do zawarcia małżeństwa i prawo do założenia rodziny są gwarantowane zgodnie z ustawami krajowymi regulującymi korzystanie z tych praw.

Przechodząc na grunt krajowy należy wskazać na Kodeks rodzinny i opiekuńczy.

Artykuł 1 § 1 i § 2 tej ustawy stanowi, że:

§ 1. Małżeństwo zostaje zawarte, gdy mężczyzna i kobieta jednocześnie obecni złożą przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego oświadczenia, że wstępują ze sobą w związek małżeński.

§ 2. Małżeństwo zostaje również zawarte, gdy mężczyzna i kobieta zawierający związek małżeński podlegający prawu wewnętrznemu kościoła albo innego związku wyznaniowego w obecności duchownego oświadczą wolę jednoczesnego zawarcia małżeństwa podlegającego prawu polskiemu i kierownik urzędu stanu cywilnego następnie sporządzi akt małżeństwa. Gdy zostaną spełnione powyższe przesłanki, małżeństwo uważa się za zawarte w chwili złożenia oświadczenia woli w obecności duchownego.

Z powyższego wynika, że w świetle prawodawstwa krajowego zasadniczym elementem w stosowaniu kryterium więzów rodzinnych jest fakt zawarcia małżeństwa. Związki oparte na kohabitacji (czyli tzw. konkubinaty) nie podlegają w Polsce formalnej rejestracji, nie istnieją regulacje prawne odnośnie ich zawierania, funkcjonowania i ustania, wreszcie nie ma przepisów prawa materialnego nadających status cywilnoprawny tego typu związkom. Pod względem prawnym są relacjami ze sfery prywatnej obywateli i nie mają wpływu na stan cywilny osób.

Analiza treści przepisu art. 14 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn wyraźnie wskazuje, że ustawodawca w sposób jednoznaczny określił, że do I i II grupy podatkowej w podatku od spadków i darowizn zaliczone mogą zostać wyłącznie osoby enumeratywnie wymienione w treści tego przepisu. I tak, w pierwszej grupie podatkowej ustawodawca umieścił: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów, natomiast w drugiej grupie podatkowej umieścił: zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.

W pierwszej grupie podatkowej (ani też w drugiej) ustawodawca nie umieścił konkubenta. Tym samym, w Pani przypadku nie można ustalić podatku od spadków i darowizn według zasad dotyczących I grupy podatkowej, gdyż – jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego – jest Pani partnerką (konkubiną) Darczyńcy. Zaliczona jest więc Pani do trzeciej grupy podatkowej. Charakter związku, który łączy Panią z Darczyńcą, a także skutki jakie rodzi zawarcie przez Państwa związku w świetle prawa szwedzkiego pozostają, w świetle obowiązujących przepisów, bez wpływu na zaliczenie Pani do danej grupy podatkowej.

Stanowisko Organu znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych:

Konkubina nie może żądać zaliczenia do I grupy podatkowej po śmierci partnera, bez względu na przyczynę niesformalizowania związku. (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 października 2016 r. sygn. akt II FSK 2835/14)

(…) istotne są różnice pomiędzy związkiem małżeńskim a konkubinatem, a także różne konsekwencje wynikające z tych różnych form pożycia w odniesieniu do ustawy o podatku od spadków i darowizn. W przypadku konkubinatu brak jest na przykład możliwości skorzystania ze zwolnienia ze względu na więzi rodzinne, uregulowanego w art. 4a u.p.s.d. (…) Ustawa o podatku od spadków i darowizn w przypadku konkubentów nie przewiduje zwolnienia z tego podatku, nie mają zaś zastosowania zwolnienia ze względu na więzi rodzinne. Konkubenci w świetle ustawy o podatku od spadków i darowizn traktowani są jak osoby obce. Przelewy pieniędzy pomiędzy majątkami konkubentów należy traktować jako darowizny w tym zakresie, w jakim nie będą spożytkowane na zwykłe, bieżące potrzeby konkubentów związane ze wspólnym gospodarstwem domowym. (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 października 2024 r. sygn. III FSK 1463/22) (podkreślenie Organu)

Odnosząc się do Pani wywodów zawartych we własnym stanowisku dotyczących zasady równego traktowania i zakazu dyskryminacji, zauważyć należy, że dokonana przez Organ wykładnia ww. przepisów nie narusza tej zasady. Mało tego, w wyniku aprobaty Pani stanowiska wystąpiłaby tzw. dyskryminacja odwrotna, tzn. osoby żyjące w konkubinacie w Polsce byłyby w gorszej sytuacji pod względem zaliczenia do grupy podatkowej niż osoby żyjące w konkubinacie w innym państwie.

W konsekwencji, skoro nie zawarła Pani związku małżeńskiego z Darczyńcą – pozostają Państwo w konkubinacie, to nie jest Pani jego żoną, a przez to nie może zostać Pani zaliczona do I grupy podatkowej, o której mowa w art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Właściwą grupą podatkową jest grupa III.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym w dacie otrzymania darowizny, tj., w 2021 r.:

Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 4902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym w dacie otrzymania darowizny, tj., w 2021 r.:

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

W myśl art. 15 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym w dacie otrzymania darowizny, tj., w 2021 r.:

Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według następujących skal:

Kwoty nadwyżki w zł

Podatek wynosi

ponad

do

1) od nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej

10 278

12%

10 278

20 556

1233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10 278 zł

20 556

2877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20 556 zł

Podsumowując, darowizna środków pieniężnych od Darczyńcy, która zgodnie z wcześniejszymi wyjaśnieniami, nastąpiła z majątku osobistego Darczyńcy do Pani majątku osobistego, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na zasadach określonych w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn dla osób zaliczonych do III grupy podatkowej, przy zastosowaniu stawek podatkowych określonych w art. 15 ww. ustawy i uwzględnieniu kwoty wolnej od podatku, wynikającej z art. 9 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Powinna Pani zatem złożyć zeznanie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-3 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 2068) oraz uiścić podatek po otrzymaniu decyzji ustalającej jego wymiar.

Tym samym Pani stanowisko w kwestii zaliczenia do właściwej grupy podatkowej należy uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.