Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 lipca 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 6 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia czy planowana sprzedaż nieruchomości w trybie postępowania egzekucyjnego będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz czy do planowanej sprzedaży znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy o podatku od towarów i usług.

Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem, które wpłynęło 18 sierpnia 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (…) (dalej jako: Wnioskodawca) na wniosek wierzyciela prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi B.B., PESEL: (…), NIP: (…) (dalej jako: Dłużnik). Sprawa prowadzona jest przez Wnioskodawcę pod sygnaturą akt komorniczych KM (…). W ramach prowadzonego postępowania Wnioskodawca planuje zaspokojenie wierzytelności Wierzyciela poprzez sprzedaż praw przysługujących Dłużnikowi do nieruchomości.

Przedmiotem egzekucji ma być nieruchomość dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgę wieczystą numer (…). Nieruchomość położna jest w województwie (…), powiecie (…) w miejscowości (…) pod adresem (…). Nieruchomość oznaczona jest jako działka nr 1, jej łączna powierzchnia to 0,0231 ha. Nieruchomość stanowi jedną działkę gruntu, która jest zabudowana.

Działka pozostaje własnością Dłużnika. Nabyta została za kwotę (…) zł, w drodze Umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego Rep. A (…) z 26 września 2013 r. sporządzonej przed notariuszem (…). W treści rzeczonej umowy strony wskazały, iż B.B. nabywa przedmiotową działkę na cele prowadzonej działalności gospodarczej pod firmą (…) z siedzibą w (…). Wydanie przedmiotu umowy nastąpiło w dniu jej zawarcia.

Działka jest kształtu czworokąta o szerokości ponad 11 m i długości około 21 m. Grunt zabudowany jest budynkiem handlowo-usługowym. Nieruchomość posiada bezpośredni dostęp do dróg publicznych, graniczy z ulicami (…) oraz (…). Działka została całkowicie zabudowana - budynek znajdujący się na niej został posadowiony po obrysie działki. W sąsiedztwie działki biegną sieci: energii elektrycznej, wodociągowa, kanalizacyjna i telefoniczna.

Budynek usytuowany na nieruchomości jest wolnostojący, niepodpiwniczony, piętrowy z poddaszem użytkowym. Budynek wzniesiono prawdopodobnie w latach 80-tych ubiegłego wieku i około 10 lat temu był remontowany. Budynek od dłuższego czasu jest nieużytkowany, poprzednio użytkowany był jako pizzeria oraz sklep. Powierzchnia zabudowy wynosi 231 m2. Powierzchnia całkowita wynosi 623,70 m2, zaś powierzchnia użytkowa to 465,97 m2. Brak jest informacji w przedmiocie oddania budynku do użytku, z uwagi jednak na fakt, iż ten graniczy z ulicami (…) i (…) nadano mu dwa nr porządkowe.

Zgodnie z zaświadczeniem uzyskanym od Wójta Gminy, Gmina (…) nie posiada obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla przedmiotowej działki. Na podstawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (…) przyjętego uchwałą Rady Gminy (…) Nr (…) z 28 lutego 2005 r. działka nr 1 znajduje się w terenie zabudowy jednorodzinnej oznaczonym symbolem MN.

W toku postępowania egzekucyjnego, Wnioskodawca, zwrócił się do Dłużnika o udzielenie informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji poprzez złożenie oświadczenia.

Wnioskodawca oczekiwał odpowiedzi na następujące kwestie:

1)Czy Dłużnik jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym?

Odp. Był zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT w okresie od 26 sierpnia 2013 r. do 15 września 2021 r. Dłużnik nie składał deklaracji o wyrejestrowaniu, wedle jego informacji zrobił to Sąd lub Syndyk.

2)Jeżeli Dłużnik nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym, to czy wartość sprzedaży zrealizowanej przez Dłużnika przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwotę 200 000,00 zł (do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku)?

Odp. Sprzedaż realizowana przez Dłużnika w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 200 000 zł.

3)Czy Dłużnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej realizuje/realizował wyłącznie sprzedaż zwolnioną od podatku VAT?

Odp. Dłużnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie realizował wyłącznie sprzedaży zwolnionej od podatku VAT.

4)Kiedy Dłużnik nabył nieruchomość? Proszę o wskazanie daty.

Odp. Dłużnik nabył nieruchomość 26 września 2013 r.

5)Z jakim zamiarem i w jakim celu nieruchomość została nabyta przez Dłużnika?

Odp. Dłużnik nabył nieruchomość w celu prowadzenia lokalu gastronomicznego.

6)Czy nieruchomość była wykorzystywana do celów prowadzonej przez Dłużnika działalności gospodarczej (w tym również była wynajmowana bądź wydzierżawiana podmiotom trzecim)?

Odp. Nieruchomość nie była wykorzystywana przez Dłużnika na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

7)Proszę opisać, do jakich celów była wykorzystywana nieruchomość przez Dłużnika?

Odp. Nieruchomość była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej, tj. działalności gastronomicznej - Pizzerii, Baru i organizacji dyskotek.

8)Czy nieruchomość była wykorzystywana przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT?

Odp. Nieruchomość nie była wykorzystywana przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

9)Czy Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu/wytworzeniu nieruchomości?

Odp. Dłużnik wskazał, iż zgodnie z Decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego zakup nieruchomości był to zakup zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

10)Czy Dłużnik dokonał obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu/wytworzeniu nieruchomości?

Odp. Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie.

11)Czy nieruchomość została uwzględniona przez Dłużnika w ewidencji środków trwałych prowadzonej działalności gospodarczej?

Odp. Dłużnik wskazał, że nie pamięta.

12)Czy nieruchomość jest zabudowana?

Odp. Nieruchomość jest zabudowana.

13)Jeżeli nieruchomość nie jest zabudowana (nie znajdują się na niej budynki, budowle lub ich części - tj. stanowi grunt niezabudowany):

a.czy dla nieruchomości został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (dalej: MPZP)?

Odp. Dłużnik odpowiedział: Nie wiem.

b.jeżeli dla nieruchomości został uchwalony MPZP, to czy zgodnie z zapisami MPZP nieruchomość przeznaczona jest pod zabudowę?

Odp. Dłużnik odpowiedział: Nie wiem.

c.jeżeli dla nieruchomości nie został uchwalony MPZP, to czy dla nieruchomości została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu?

Odp. Dłużnik wskazał, iż został złożony wniosek o nowe warunki zabudowy.

d.jeżeli dla nieruchomości została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, to czy zgodnie z decyzją nieruchomość przeznaczona jest pod zabudowę?

Odp. Dłużnik nie udzielił odpowiedzi.

14)Jeżeli nieruchomość stanowi grunt zabudowany:

a.jaka zabudowa znajduje się na nieruchomości - budynki, budowle? Proszę wymienić wszystkie zabudowania znajdujące się na nieruchomości.

Odp. Dłużnik odpowiedział: Na gruncie znajduje się jeden budynek usługowy na działce nr 1 o obszarze 0,0231 ha.

b.w odniesieniu do poszczególnych budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie

  • czy doszło do ich pierwszego zasiedlenia, tj. oddania do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcia użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

wybudowaniu lub

ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (tj. przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja, modernizacja), stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej?

Odp. Dłużnik nie udzielił odpowiedzi.

c.jeżeli doszło do pierwszego zasiedlenia budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie, proszę o wskazanie daty pierwszego zasiedlenia (miesiąc i rok) dla każdego z budynków, budowli lub ich części?

Odp. Dłużnik nie udzielił odpowiedzi.

d.czy Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na zabudowania znajdujące się na gruncie?

Odp. Dłużnik odpowiedział: Tak.

e.jeżeli Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego od wydatków ponoszonych na zabudowania znajdujące się na gruncie?

Odp. Dłużnik nie udzielił odpowiedzi.

f.czy Dłużnik dokonywał obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego o których mowa we wcześniejszym pytaniu?

Odp. Dłużnik nie udzielił odpowiedzi.

g.czy na budynki, budowle lub ich części znajdujące się na gruncie, Dłużnik ponosił wydatki na ich ulepszenie (chodzi o przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację, modernizację)?

Odp. Dłużnik odpowiedział: Tak.

h.jeżeli Dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie, to czy od tych wydatków Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego?

Odp. Dłużnik odpowiedział: Tak.

i.Czy Dłużnik dokonał odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na ulepszenie budynków, budowli lub ich części o których mowa w poprzednim pytaniu?

Odp. Dłużnik odpowiedział: Tak.

j.czy wartość poniesionych przez Dłużnika wydatków na ulepszenie budynków, budowli lub ich części znajdujących się na gruncie przekroczyła 30% wartości początkowej tych obiektów?

Odp. Dłużnik odpowiedział: Nie wiem.

Wnioskodawca wszelkie informacji dotyczące stanu faktycznego nieruchomości czerpał z informacji przekazanych mu przez Dłużnika z Księgi Wieczystej nr (…) prowadzonej dla przedmiotowej nieruchomości, operatu szacunkowego sporządzonego 24 kwietnia 2023 r. przez rzeczoznawcę majątkowego D.D. oraz z umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego Rep. A (…) z 26 września 2013 r.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W nadesłanym uzupełnieniu do wniosku w odpowiedzi na pytania Organu:

I.

1)W opisie sprawy wskazał Pan:

Nabyta została za kwotę (…) zł, w drodze Umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego Rep. A (…) z dnia 26 września 2013 r. sporządzonej przed notariuszem C.C. w (…).

W toku postępowania egzekucyjnego, Wnioskodawca, zwrócił się do Dłużnika o udzielenie informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji poprzez złożenie oświadczenia.

Wnioskodawca oczekiwał odpowiedzi na następujące kwestie: (…)

9. Czy Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu/wytworzeniu nieruchomości?

10. Czy Dłużnik dokonał obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu/wytworzeniu nieruchomości? (…)

Dłużnik złożył następujące odpowiedzi: (…)

9. Dłużnik wskazał, iż zgodnie z Decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego zakup nieruchomości był to zakup zorganizowanej części przedsiębiorstwa;

10. Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na to pytanie”.

Natomiast we własnym stanowisku wskazał Pan, że:

Z umowy sprzedaży nieruchomości wynika, iż sprzedaż nieruchomości była opodatkowana podatkiem VAT.

W związku z powyższym, proszę o jednoznaczne wskazanie, czy nabycie nieruchomości przez B.B. było czynnością opodatkowaną podatkiem VAT, udokumentowaną fakturą z wykazaną kwotą podatku i czy z tytułu nabycia przysługiwało Dłużnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego?

Odp. Nabycie nieruchomości przez Dłużnika (B.B.) było czynnością opodatkowaną podatkiem VAT. Zgodnie z umową sprzedaży łączna cena zakupu nieruchomości opisana została jako: „(…) zł brutto, w tym podatek VAT 23% - (…) zł”. Sprzedaż została udokumentowana fakturą VAT nr (…) z 26 września 2013 r. wystawioną przez E.E. prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (…) z siedzibą w (…) przy ul. (…), REGON: (…), NIP: (…).

Wnioskodawca nie uzyskał od Dłużnika informacji w zakresie tego, czy z tytułu nabycia przysługiwało mu prawo obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego. Dłużnik wskazał, że „Decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego [...] był to zakup zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

2)W opisie sprawy wskazał Pan:

3. Dłużnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej NIE realizował wyłącznie sprzedaży zwolnionej od podatku VAT; (…)

6. Nieruchomość była wykorzystywana przez Dłużnika na cele działalności zwolnionej od podatku VAT; (…)

8. Nieruchomość NIE była wykorzystywana przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT;

Proszę wyeliminować powyższe rozbieżności i jednoznacznie wskazać, do jakiej działalności Dłużnik wykorzystywał budynek czy wyłącznie do działalności zwolnionej od podatku VAT?

Odp. Wnioskodawca eliminując dotychczasową rozbieżność wskazuje, iż Dłużnik w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie realizował wyłącznie sprzedaży zwolnionej od podatku VAT, nieruchomość była przez niego wykorzystywana do celów prowadzonej działalności i nie była to jedynie działalność zwolniona od podatku VAT. Z oświadczenia Dłużnika wynika, iż nieruchomość była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej - gastronomicznej.

3)czy w ostatnich 2 latach przed sprzedażą w drodze licytacji komorniczej Dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie budynku, stanowiące co najmniej 30% ich wartości początkowej, jeśli tak, to należy wskazać:

  • kiedy miały miejsce te ulepszenia (należy wskazać datę),
  • czy po poniesionych nakładach na ulepszenie, które stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej, budynek został oddany do użytkowania, należy wskazać kiedy i do jakich czynności/do jakiej działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, bądź wyłącznie zwolnionej od podatku VAT)?

Odp. Z oświadczenia Dłużnika wynika, iż ponosił on wydatki na ulepszenie budynku, nie był jednak w stanie wskazać jaka była wysokość tych wydatków, czy przekroczyła ona 30% wartości początkowej obiektów oraz kiedy ulepszenia były dokonywane

II.jeśli nie posiada Pan ww. informacji, które są niezbędne dla oceny, czy w przedmiotowej sprawie do sprzedaży zabudowanej nieruchomości ma zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10, pkt 10a bądź pkt 2 ustawy, to prosimy Pana o jednoznaczne wskazanie, czy ten brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana udokumentowanych działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od Dłużnika (przy czym nie należy opisywać podejmowanych przez Pana czynności lub przesyłać zgromadzonych dokumentów, ponieważ w ramach wydawania interpretacji prawa podatkowego nie prowadzimy jako Organ postępowania dowodowego).

Odp.: Wnioskodawca w toku podejmowanych czynności dokonał rozpytania Dłużnika o kwestie związane z nieruchomością, w tym także kwestie dotyczące podatku VAT i ewentualnego obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego. Dłużnik nie udzielił odpowiedzi wystarczających do jednoznacznego i pełnego uzupełnienia wniosku zgodnie ze zobowiązaniem Organu.

Pytania

1)Czy planowana sprzedaż w trybie postępowania egzekucyjnego i dostawa prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę gruntu 1 wraz z zabudowaniami kwalifikuje się w zakresie przedmiotowymi i podmiotowym opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, a tym samym będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2)Czy do planowanej sprzedaży w trybie postępowania egzekucyjnego i dostawy prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę gruntu 1 wraz z zabudowaniami zastosowanie znajdzie norma wynikająca z dyspozycji art. 43 ust. 21 u.p.t.u.?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361, dalej jaki u.p.t.u.):

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2023 r. poz. 2505 i 2760) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm., dalej jako O.p.):

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 u.p.t.u. wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

Płatnikami podatku od towarów i usług mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów.

Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych.

Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik.

Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku. Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z dyspozycją art. 2 pkt 6 u.p.t.u.:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z dyspozycją art. 7 ust. 1 u.p.t.u.:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1) przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2) wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3) wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4) wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5) ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6) oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7) zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami budynki, budowle oraz grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 u.p.t.u., a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 u.p.t.u., która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 u.p.t.u. podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z dyspozycją art. 15 ust. 1 u.p.t.u.:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z dyspozycja art. 15 ust. 2 u.p.t.u.:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnik tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Wnioskodawca planuje zaspokojenie wierzytelności poprzez sprzedaż w drodze licytacji prawa własności do zabudowanej nieruchomości gruntowej, działki nr 1, dla której Sąd Rejonowy w (…) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą numer (…). W dziale II - Własność, w sekcji Właściciele został ujawniony w pozycji 1. Dłużnik - B.B. z 1/1 udziałów.

Wedle oświadczenia Dłużnika, w momencie nabycia nieruchomości wraz z zabudowaniami Dłużnik był czynnym podatnikiem VAT. Dłużnik nie udzielił odpowiedzi, czy wprowadził nieruchomość do ewidencji środków trwałych.

Wobec powyższego, przy dostawie prawa własności prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr 1 wraz z zabudowaniami kwalifikuje się w zakresie przedmiotowymi i podmiotowym opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, a tym samym będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W przedmiotowym stanie faktycznym występują przesłanki do uznania Dłużnika za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 u.p.t.u., prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u.

W przedmiotowej sprawie, sprzedaż nieruchomości nie będzie miała charakteru transakcji pomocniczej, zatem niezależnie od tego, czy dostawa przedmiotowych nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu od wartości dodanej, czy też zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 u.p.t.u., Dłużnik występował będzie jako podatnik VAT.

W konsekwencji, dostawa przez Dłużnika nieruchomości, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u., jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 u.p.t.u.

Ad 2.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, przedmiotem planowanej sprzedaży w drodze licytacji komorniczej jest prawo własności do zabudowanej działki, zatem należy dokonać oceny, czy planowana dostawa będzie mogła korzystać ze zwolnienia z podatku od wartości dodanej określonego w dyspozycji art. 43 ust. 1 pkt 2, 10 i 10a u.p.t.u.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u.:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że zwolnienie stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata.

Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

W przedmiotowej sprawie należałoby więc ustalić moment pierwszego zasiedlenia budowli będących przedmiotem dostawy w toku egzekucji komorniczej.

Dłużnik w toku prowadzonego przez Wnioskodawcę postępowania egzekucyjnego złożył częściowo oświadczenia umożliwiające dokonanie wstępnej oceny, czy planowana dostawa będzie mogła korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT. Dłużnik nie wskazał, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie. Z umowy sprzedaży nieruchomości wynika, iż sprzedaż nieruchomości była opodatkowana podatkiem VAT.

Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy nie można uznać, że spełnione zostały warunki do zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 u.p.t.u., w odniesieniu do planowanej dostawy prawa własności zabudowanej nieruchomości gruntowej.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u., zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

W przedstawionym stanie faktycznym, Dłużnik oświadczył, iż w sprawie przysługującego mu prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy transakcji zakupu nieruchomości decyzję wydał Naczelnik Urzędu Skarbowego wskazując, iż zakup nieruchomości był zakupem zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Dłużnik wskazał, że ponosił wydatki na ulepszenie nieruchomości, w stosunku do których przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego.

W związku z powyższym, Wnioskodawca jest w stanie stwierdzić, że w przypadku planowanej sprzedaży prawa własności zabudowanej nieruchomości gruntowej, nie zostały spełnione warunki pozwalające na zastosowanie zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a u.p.t.u., a zatem, w ocenie Wnioskodawcy, planowana dostawa przedmiotowego prawa własności nieruchomości nie będzie korzystała z powyższego zwolnienia z opodatkowania podatkiem od wartości dodanej.

Art. 43 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u. przewiduje również zwolnienie z opodatkowania towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wnioskodawca posiada informację od Dłużnika, iż nieruchomość nie była przez niego wykorzystywana wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.

Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 21 u.p.t.u., jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9 - 10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień nie są spełnione.

W niniejszej sprawie, z uwagi na działania Wnioskodawcy, zmierzające do określenia istotnych dla sprawy faktów, działania te nie doprowadziły do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do planowanej dostawy nieruchomości zwolnień od podatku, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2, 3 i 9 - 10a u.p.t.u.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, przyjąć należy, iż w stosunku do planowanej sprzedaży praw do nieruchomości opisanej we wniosku zastosowanie znajdzie norma wynikająca z przepisu art. 43 ust. 21 u.p.t.u., w związku z tym, że udokumentowane działania Wnioskodawcy nie doprowadziły do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy prawa własności przedmiotowej nieruchomości zwolnień od podatku.

Tym samym, Wnioskodawca powinien przyjąć, że norma z art. 43 ust. 21 u.p.t.u. znajduje w przedmiotowym stanie faktycznym zastosowanie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.) - zwanej dalej „ustawą”:

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2025 r. poz. 132 i 620) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.), zgodnie z którym:

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach ustawy jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle powołanych powyżej przepisów budynki, budowle oraz grunt spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik - właściciel nieruchomości - jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan jako komornik przeciwko Dłużnikowi - B.B. - postępowanie egzekucyjne z nieruchomości składającej się z działki nr 1 zabudowanej budynkiem handlowo-usługowym. Dłużnik był zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT w okresie od 26 sierpnia 2013 r. do 15 września 2021 r. Dłużnik nabył nieruchomość 26 września 2013 r. w celu prowadzenia lokalu gastronomicznego. Nieruchomość była wykorzystywana przez Dłużnika do prowadzenia działalności gospodarczej, tj. działalności gastronomicznej - Pizzerii, Baru i organizacji dyskotek.

Pana wątpliwości dotyczą m.in. kwestii, czy planowana przez Pana w trybie postępowania egzekucyjnego sprzedaż ww. nieruchomości będzie opodatkowana podatkiem VAT.

Aby odpowiedzieć na zadane pytanie należy w pierwszej kolejności ustalić, czy w odniesieniu do ww. sprzedaży Dłużnik będzie działał jako podatnik podatku VAT.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona, ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży wskazanej we wniosku nieruchomości (zabudowanej działki nr 1) Dłużnik B.B. będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Jak bowiem wynika z opisu zdarzenia przyszłego, Dłużnik wykorzystywał nieruchomość do prowadzenia działalności gospodarczej.

Tym samym nie mamy tu do czynienia ze zbywaniem majątku osobistego Dłużnika (o takim można mówić wyłącznie w odniesieniu do osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej), ale ze zbywaniem majątku wykorzystywanego w prowadzonej działalności gospodarczej. W konsekwencji, sprzedaż przez Pana - komornika sądowego - prawa własności działki nr 1 wraz z zabudowaniami w trybie postępowania egzekucyjnego będzie dotyczyła składników majątku przedsiębiorstwa Dłużnika i będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 uznaję za prawidłowe.

Należy wskazać, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być opodatkowana właściwą stawką podatku albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Odnosząc się do kwestii sposobu opodatkowania zabudowanej działki nr 1, należy wskazać, że dla sprzedaży nieruchomości zabudowanych budynkami, budowlami lub ich częściami ustawodawca przewidział możliwość zwolnienia od podatku w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 10 i art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem, gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków i budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata.

Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku, budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku budowli lub ich części oddano go w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku, budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika - bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku, budowli lub ich części.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich miało miejsce pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

W tym miejscu należy zauważyć, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a)w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b)dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.

W tym miejscu należy nadmienić, że dla dostawy nieruchomości, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy, ustawodawca przewidział możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Przepis ten określa, że przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym ww. obiekty są posadowione.

W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Wobec powyższego, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.

Z opisu sprawy wynika, że działka została nabyta przez Dłużnika w drodze Umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego z 26 września 2013 r. na cele prowadzonej działalności gospodarczej. Nabycie nieruchomości przez Dłużnika było czynnością opodatkowaną podatkiem VAT. Sprzedaż została udokumentowana fakturą VAT. Grunt zabudowany jest budynkiem handlowo-usługowym. Budynek wzniesiono prawdopodobnie w latach 80-tych ubiegłego wieku i około 10 lat temu był remontowany. Budynek od dłuższego czasu jest nieużytkowany, poprzednio użytkowany był jako pizzeria oraz sklep. Brak jest informacji w przedmiocie oddania budynku do użytku. Nie uzyskał Pan od Dłużnika informacji w zakresie tego, czy z tytułu nabycia przysługiwało mu prawo obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego. Dłużnik wskazał, że „Decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego [...] był to zakup zorganizowanej części przedsiębiorstwa”.

W odpowiedzi na pytanie, czy nieruchomość została uwzględniona przez Dłużnika w ewidencji środków trwałych prowadzonej działalności gospodarczej, Dłużnik wskazał, że nie pamięta. Z oświadczenia Dłużnika wynika, iż ponosił on wydatki na ulepszenie budynku, nie był jednak w stanie wskazać jaka była wysokość tych wydatków, czy przekroczyła ona 30% wartości początkowej obiektów oraz kiedy ulepszenia były dokonywane. Od tych wydatków Dłużnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego.

Jak wynika z powyższego, nie posiada Pan informacji:

  • kiedy Dłużnik ponosił wydatki na ulepszenie budynku i czy poniesione przez Dłużnika wydatki na ulepszenie budynku, stanowiły co najmniej 30% jego wartości początkowej,
  • czy z tytułu nabycia nieruchomości Dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT.

W sprawie można jednoznacznie wskazać, że do sprzedaży budynku handlowo-usługowego nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, iż nie został spełniony jeden z warunków, o których mowa w tym przepisie. Z okoliczności sprawy wynika bowiem, że Nieruchomość nie była wykorzystywana przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Wskazał Pan jednocześnie, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy, Pana udokumentowane działania nie doprowadziły (na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika) do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzam, że przedstawiony we wniosku opis nie pozwala ustalić, czy sprzedaż egzekucyjna budynku handlowo-usługowego znajdującego się na działce nr 1 będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, gdyż brak jest informacji niezbędnych do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów. Przy czym, jak wynika z opisu sprawy, brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana udokumentowanych działań potwierdzających brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od Dłużnika.

W związku z powyższym, w odniesieniu do dostawy budynku położonego na działce nr 1 znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. należy przyjąć, że warunki zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy nie są spełnione, skoro podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do ww. dostawy zwolnienia od podatku VAT.

Zaznaczyć należy, że kwestia oceny działań podjętych przez Pana nie była przedmiotem interpretacji.

Zatem, skoro sprzedaż egzekucyjna budynku handlowo-usługowego położonego na działce nr 1 nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT, to dostawa gruntu, na którym znajdują się ww. budynek, na podstawie art. 29a ust. 8 ustawy, również nie będzie korzystała ze zwolnienia od tego podatku.

W konsekwencji, skoro transakcja ta nie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie ww. przepisów, to należy dostawę w trybie postępowania egzekucyjnego tej nieruchomości (działki nr 1 wraz ze znajdującym się na niej budynkiem) opodatkować z zastosowaniem właściwej dla przedmiotu dostawy stawki podatku VAT.

Odnosząc się do Pana stanowiska, że w stosunku do planowanej sprzedaży praw do nieruchomości opisanej we wniosku zastosowanie znajdzie norma wynikająca z przepisu art. 43 ust. 21 u.p.t.u., tak jak wyżej wskazałem „w odniesieniu do dostawy budynku położonego na działce nr 1 znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy, tj. należy przyjąć, że warunki zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy nie są spełnione, skoro podjęte przez Pana udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do ww. dostawy zwolnienia od podatku VAT”. Natomiast posiada Pan informacje od Dłużnika pozwalające stwierdzić, że „do sprzedaży budynku handlowo-usługowego nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, iż nie został spełniony jeden z warunków, o których mowa w tym przepisie. Z okoliczności sprawy wynika bowiem, że Nieruchomość nie była wykorzystywana przez Dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT”. Jednakże z uwagi na to, że wywiódł Pan prawidłowy skutek prawny w zakresie podatku od towarów i usług w związku z planowaną sprzedażą zabudowanej nieruchomości w trybie postępowania egzekucyjnego, stanowisko Pana w zakresie pytania nr 2 również uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy wskazać, że kwestia ustalenia wysokości stawki podatku od towarów i usług dla dostawy towarów lub świadczenia usług od 1 lipca 2020 r. może być określona wyłącznie w ramach wydania wiążącej informacji stawkowej, o której mowa w art. 42a ustawy o VAT.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.