Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 sierpnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 18 sierpnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego  i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca (dalej również: „Podatnik”) jest osobą fizyczną, która nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej. Podatnik jest polskim rezydentem podatkowym i posiada w Polsce nieograniczony obowiązek podatkowy.

Nieruchomość będąca przedmiotem wniosku stanowi działkę gruntową zabudowaną budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym. Została ona wybudowana przez rodziców Podatnika na przełomie lat 50-tych i 60-tych XX wieku, wchodziła w skład majątku wspólnego obojga małżonków (spadkodawców) jeszcze przed 2000 rokiem.

W 2000 roku zmarł ojciec Podatnika. W wyniku dziedziczenia ustawowego, Wnioskodawca nabył udział w nieruchomości wynoszący 3/18 całości. Przedmiotem nabycia była część nieruchomości w postaci domu jednorodzinnego oraz działki. Siostra Wnioskodawcy również uzyskała 3/18 udziału we współwłasności w nieruchomości. Udział Podatnika, jego matki oraz siostry wyniósł odpowiednio po 1/3 w całej masie spadkowej. Dziedziczenie zostało stwierdzone w 2001 roku w postanowieniu właściwego Sądu Rejonowego. Nieruchomość położona jest w Polsce.

W 2020 roku zmarła matka Podatnika. Na mocy dziedziczenia testamentowego, stwierdzonego aktem poświadczenia dziedziczenia w 2021 roku, Podatnik nabył udział w tej samej nieruchomości w wysokości 6/18 części.

Siostra Podatnika nabyła 2/18 części, natomiast jej syn 4/18 części. Udział w całej masie spadkowej wyniósł odpowiednio: 3/6 – Podatnik, 1/6 siostra Podatnika, 2/6 syn siostry Podatnika.

W grudniu 2021 roku w formie aktu notarialnego zawarto:

·umowę częściowego działu spadku po obojgu spadkodawcach,

·umowę darowizny,

·zgodę na przystąpienie nowego wspólnika do spółki cywilnej,

·zmianę umowy spółki cywilnej.

W ramach umowy częściowego działu spadku Podatnik został wyłącznym właścicielem całej nieruchomości. Dział spadku został przeprowadzony bez dokonywania jakichkolwiek spłat lub dopłat. Wartość przypadłego Podatnikowi mieściła się w granicach udziału przysługującego mu w masie spadkowej oraz odpowiadała wartości rynkowej składników majątku. Ponadto, strony zrzekły się wzajemnie wobec siebie jakichkolwiek dalszych roszczeń z tytułu działu spadku.

W ramach tego samego aktu notarialnego Podatnik dokonał darowizny udziału wynoszącego 18/36 części w innej nieruchomości (położonej w Polsce) na rzecz swojej siostry. Część 12/36 należała uprzednio do matki Podatnika, po której odpowiednio udziały odziedziczyli: Podatnik – w udziale wynoszącym 6/36 części nieruchomości, siostra Podatnika - 2/36 części oraz syn siostry Podatnika – 4/36. W pozostałej części udziały w nieruchomości zostały nabyte przez Podatnika w drodze dziedziczenia po innej osobie oraz innych tytułów prawnych.

Ponadto, Podatnik zrezygnował z przysługującego mu uprawnienia do wstąpienia do spółki cywilnej w miejsce zmarłego wspólnika (matki). W jej miejsce wstąpiła siostra Podatnika oraz jej syn, na zasadach określonych w art. 47 i art. 48 ustawy z dnia 5 lipca 2018 roku o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw.

Zarządcą sukcesyjnym został syn siostry Podatnika. W skład majątku spółki cywilnej nie wchodziły żadne nieruchomości.

W związku z nabyciem opisanych wyżej udziałów w nieruchomości w drodze dziedziczenia po matce, Podatnik złożył we właściwym terminie formularz SD-3 i skorzystał ze zwolnienia przewidzianego w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn.

Podatek z tytułu dziedziczenia po ojcu Podatnika nie wystąpił, albowiem zobowiązanie wygasło w wyniku przedawnienia. W związku powyższym, Wnioskodawca nie był zobowiązany do uiszczenia podatku od spadków i darowizn.

Podatnik zamierza sprzedać w trwającym roku kalendarzowym (2025) nieruchomość, w stosunku do której posiadał udziały od chwili nabycia ich w drodze dziedziczenia po ojcu w 2000 roku oraz po matce w 2020 roku, a której wyłącznym właścicielem stał się w wyniku działu spadku przeprowadzonego w 2021 roku.

Pytania

(i)Czy w przedstawionym stanie faktycznym, w którym Wnioskodawca nabył udziały w nieruchomości w drodze dziedziczenia po obojgu rodzicach (w latach 2000 i 2020), a następnie w wyniku działu spadku w 2021 roku stał się jedynym właścicielem tej nieruchomości, na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych momentem, w którym Wnioskodawca nabył całość nieruchomości jest rok 2020 – tj. rok śmierci drugiego spadkodawcy?

(ii) Czy planowana sprzedaż (zbycie) całej nieruchomości w 2025 roku będzie skutkować powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

Ad 1.

W art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: „u.p.d.o.f.”), ustawodawca wskazał katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wśród nich wymieniono m.in. odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części, a także udziału w nieruchomości. Przychód z tego tytułu powstaje, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości. W konsekwencji, należy stwierdzić, że przychód podlegający opodatkowaniu nie powstaje, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości następuje po upływie pięciu lat, liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 24 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (dalej: „k.c.”), spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a nabycie spadku przez spadkobiercę następuje z mocy prawa z tą właśnie chwilą. W myśl art. 922 § 1 k.c., prawa i obowiązki majątkowe przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f., należy liczyć od momentu nabycia spadku, a nie od chwili jego działu. Sam dział spadku, jeżeli został przeprowadzony bez spłat i dopłat, nie stanowi nowego nabycia nieruchomości, o ile wartość majątku przypadającego Wnioskodawcy mieści się w ramach przysługującego mu udziału w masie spadkowej. Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że określenie „nabycie w drodze spadku” użyte w art. 10 ust. 5 u.p.d.o.f. obejmuje zarówno nabycie nieruchomości w drodze dziedziczenia ustawowego i testamentowego. Słowo „nabycie” należy przy tym interpretować możliwie szeroko, zgodnie z jego definicją językową (Słownik Języka Polskiego PWN), jako:

1.    otrzymanie czegoś na własność, w tym także bez zapłaty ceny (np. w drodze spadku),

2.    osiągnięcie lub zdobycie czegoś.

Tym samym, „nabycie” w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje każdy sposób uzyskania prawa własności, w tym również w drodze dziedziczenia - niezależnie od tego, czy jest ono ustawowe, czy testamentowe, oraz czy poprzedza je inne nabycie przez spadkodawcę. W związku z powyższym, datą ostatniej części nieruchomości, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f., jest data ostatniego nabycia udziału w drodze dziedziczenia, tj. rok 2020.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że dokonany w 2021 roku dział spadku, mimo że doprowadził do przyznania Wnioskodawcy całej nieruchomości jako jednego, konkretnego składnika majątku spadkowego, nie stanowi nowego nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f.

Dział spadku został przeprowadzony bez spłat i dopłat, a wartość otrzymanego majątku nie przekroczyła udziału przysługującego Wnioskodawcy w masie spadkowej. W takiej sytuacji nie dochodzi do nowego nabycia, żadnej ułamkowej części nieruchomości w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie ma podstaw do uznania, że objęcie całej nieruchomości w wyniku działu spadku oznacza nowe nabycie określonej części prawa do niej.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wypowiadał się, już wcześniej w tej tematyce. Między innymi w interpretacji z dnia 9 sierpnia 2024 roku o sygn. 0113-KDWPT.4011.117.2024.IL, wskazano, że dział spadku traktowany jest jako nowe nabycie jedynie wtedy, gdy podatnik w wyniku podziału otrzymuje składniki majątkowe o wartości przekraczającej wartość jego pierwotnego udziału - określonego na podstawie art. 10 ust. 7 u.p.d.o.f. Natomiast, w interpretacji z dnia 25 marca 2024 roku sygn. 0114-KDIP3-2.4011.55.2024.2.MR. wskazano, że „Dział spadku nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat, w związku z tym pięcioletni termin liczy się od daty śmierci spadkodawcy”.

Należy więc stwierdzić, że momentem nabycia całości nieruchomości (ostatniego udziału we współwłasności tej nieruchomości) w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f. jest rok 2020 – rok śmierci drugiego spadkodawcy – ponieważ dział spadku w 2021 r. został przeprowadzony bez spłat i dopłat oraz w ramach przysługującego Wnioskodawcy udziału, a więc nie stanowił nowego nabycia.

Ad 2.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f., opodatkowaniu podlega odpłatne zbycie nieruchomości lub jej części (albo udziału w nieruchomości), jeżeli nie następuje ono w ramach działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości. Natomiast, w świetle art. 10 ust. 5 u.p.d.o.f., pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a tej ustawy, należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości przez spadkodawcę. Wnioskodawca wskazuje, że budynek wchodzący w skład nieruchomości został wybudowany przez rodziców Wnioskodawcy na przełomie lat 50. i 60. XX wieku i stanowił majątek wspólny małżonków. Tym samym, pięcioletni termin został przekroczony już przed nabyciem nieruchomości przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca planuje sprzedaż nieruchomości w 2025 roku.

Zbycie nastąpi po upływie wielu lat od jej wybudowania oraz od momentu, gdy spadkodawcy, rodzice Wnioskodawcy nieprzerwanie pozostawali jej właścicielami. Wobec czego, sprzedaż domu wraz z działką nie stanowi dla Wnioskodawcy źródła przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie ma przy tym znaczenia okoliczność, że część udziałów w nieruchomości przeszła w drodze dziedziczenia w pierwszej kolejności z ojca Wnioskodawcy na jego matkę, a dopiero następnie - po jej śmierci - na Wnioskodawcę, gdyż lege non distinguente pozostaje to w dalszym ciągu nabyciem w drodze spadku w rozumieniu art. 10 ust. 5 u.p.d.o.f. Bez wpływu na tę kwalifikację pozostają również inne czynności dokonane w ramach tego samego aktu notarialnego, w tym umowa darowizny czy zmiana umowy spółki cywilnej, ponieważ dział spadku odbył się bez spłat i dopłat, a wartość majątku otrzymanego przez Wnioskodawcę mieściła się w ramach przysługującego mu udziału w masie spadkowej. W konsekwencji całość należy traktować jako jedno nabycie w drodze spadku w 2020 roku (umownego działu spadku w 2021 roku).

Przy obliczaniu pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, należy uwzględnić nie tylko okres posiadania tych składników przez spadkobiercę, ale również okres, w którym były one własnością spadkodawcy (odpowiednio ojca i matki Podatnika). W przypadku gdy od końca roku kalendarzowego, w którym spadkobierca nabył lub wybudował nieruchomość albo nabył prawo majątkowe, do momentu odpłatnego zbycia przez spadkobiercę upłynęło pięć lat, zbycie nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Zdaniem Wnioskodawcy, planowana sprzedaż nieruchomości w 2025 roku nie spowoduje powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nastąpi po upływie pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. w związku z art. 10 ust. 5 u.p.d.o.f. W przypadku sprzedaży nieruchomości, Wnioskodawca nie będzie obowiązany do złożenia formularza PIT-39.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem przychód z tego źródła z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

-odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

-zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również na podstawie jakiej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego, może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.

Ponadto, zgodnie z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Natomiast, w myśl art. 10 ust. 7 ww. ustawy:

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071).

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:

Art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Art. 1037 § 1 ww. ustawy stanowi natomiast, że:

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Organ podkreśla, że stosownie do obowiązujących przepisów dział spadku jest czynnością dokonywaną wyłącznie między spadkobiercami, tj. dziedziczącymi po spadkodawcy. Zatem, w dziale spadku nie uczestniczą osoby, które nie są spadkobiercami. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do  chwili działu przedmiot wspólności.

W rezultacie, w wyniku działu spadku dochodzi między spadkobiercami, jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Jeżeli zatem, wartość nieruchomości lub prawa (udziałów w nieruchomości lub prawie) nabytych w wyniku działu spadku jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – nie następuje nabycie, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem, jak i stan jej majątku osobistego. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. W takiej sytuacji, oceniając skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości lub prawa, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku, za datę nabycia należy zatem przyjąć datę ich pierwotnego nabycia.

Natomiast, gdy w wyniku działu spadku udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.