Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
5 sierpnia 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 30 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 8 września 2025 r. (wpływ 12 września 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W dniu (…) marca 2006 r. X zawarła umowę pożyczki hipotecznej nr (…), spłacanej w ratach annuitetowych, udzielonej w walucie wymienialnej.
Zgodnie z § 2 ust. 1 umowy, kwota udzielonej pożyczki wynosiła (…) CHF i w myśl § 3 mogła być wykorzystana na dowolny cel. Zgodnie z § 5 ust. 4 umowy w przypadku wypłaty pożyczki w walucie polskiej, stosuje się kurs kupna dla dewiz (aktualna Tabela kursów) obowiązujący w (…) w dniu realizacji zlecenia płatniczego). Z kolei zgodnie z § 5 ust. 4, w przypadku wypłaty pożyczki w walucie wymienialnej stosuje się kursy kupna/sprzedaży dla dewiz (aktualna Tabela kursów), obowiązujące w (…) w dniu zlecenia płatniczego.
Środki z pożyczki zostały wypłacone w PLN jednorazowo w dniu (…) kwietnia 2006 r. w kwocie (…) zł. W okresie od (…) marca 2006 r. do (…) stycznia 2023 r. X tytułem rat kapitałowych i odsetkowych zapłaciła na rzecz pozwanego banku łącznie kwotę (…) PLN, spłat rat dokonywała wyłącznie w złotych.
Zaciągniętą pożyczkę X wykorzystała na generalny remont mieszkania. Pożyczka została ostatecznie całkowicie spłacona, na skutek egzekucji z nieruchomości, która stanowi zabezpieczenie pożyczki.
Wyrokiem z dnia (…) kwietnia 2024 r. Sąd Okręgowy (…) ustalił nieważność umowy kredytu i zasądził od banku na rzecz X zwrot (…) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia (…) lutego 2023 r. do dnia zapłaty jako świadczenie nienależne, z uwagi na zastosowanie niedozwolonych klauzul w umowie pożyczki przez bank.
Aktualnie bank proponuje zawarcie ugody, aby zakończyć istniejący spór sądowy oraz zgodnie oświadczyć, że strony nie będą dochodzić w przyszłości roszczeń związanych z zawarciem i wykonaniem umowy kredytowej.
W celu ugodowego zakończenia sporu bank proponuje zwrot środków na rzecz X i ugoda zawiera zapis: W celu zakończenia wszelkich sporów dotyczących abuzywności klauzul umownych i ważności Umowy, uwzględniając przyjęty przez Strony w niniejszej Ugodzie sposób rozliczenia Umowy opisany w § 1 ust. 5-7 powyżej oraz wpłatę dokonaną przez pożyczkobiorcę w dniu (…).05.2024 r., o której mowa w § 1 ust. 8 powyżej, bank zobowiązuje się do zwrotu na rzecz Pożyczkobiorcy kwoty (…) złotych. Pożyczkobiorca przyjmuje do wiadomości, że w wyniku wypłaty odsetek od nadpłaty, wykazanych w ust. 9 powstaje po jego stronie przychód, a na banku ciąży wypełnienie obowiązku informacyjnego (tj. sporządzenie informacji PIT-11).
Ponadto, bank w terminie 21 dni od daty podpisania Ugody, wypłaci Kredytobiorcy kwotę dodatkową w wysokości (…) zł (słownie: (…)) na rachunek Kredytobiorcy.
Wskazała Pani również, że w wyniku zawarcia ugody bank zwróci Pani część środków pieniężnych spłaconych przez Panią jako pożyczkobiorcę (część środków wpłaconych tytułem spłaty raty pożyczki i innych opłat) - suma spłaconych rat i opłat jest wyższa niż oferuje bank do zwrotu w drodze ugody; suma ta stanowi wyłącznie tzw. nadpłatę (jej część) czyli różnicę pomiędzy spłaconym kapitałem pożyczki (udzieloną pożyczką) a sumą spłaconych przez Panią jako pożyczkobiorcę rat.
Zwracane przez bank środki stanowią zwrot rat kapitałowo-odsetkowych i innych opłat, które zostały wpłacone przez Panią do banku tytułem spłaty kapitału, odsetek i innych opłat związanych z pożyczką i które w wyniku ugody stały się nienależne bankowi.
Pytanie
Czy kwota zwrotu (zarówno kwota wskazana jako odsetki od nadpłaty, a także kwota dodatkowa), wynikająca z proponowanej przez bank ugody dotyczącej spłaconej pożyczki hipotecznej otrzymanej na potrzeby mieszkaniowe i przeznaczonej na remont podlega opodatkowaniu?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, kwota, która ma być zwrócona przez bank w wyniku zawarcia ugody dotycząca kredytu frankowego, nie jest dochodem, lecz zwrotem niesłusznie pobranych kwot z tytułu rat (nadpłaty), a tym samym nie wiąże się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego.
Niezależnie od tego, czy jest nazywana odsetkami od nadpłaty czy kwotą dodatkową. Takie stanowisko przedstawia bank w treści ugody powołując się na otrzymaną interpretację podatkową Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Powołuje się Pani na rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej. Kwoty wierzytelności obejmują kapitał kredytu, odsetki i opłaty niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego. Dochody, od których zaniechano poboru podatku, nie są wykazywane w zeznaniach rocznych oraz nie podlegają opodatkowaniu i zgłoszeniu do urzędu skarbowego.
Pożyczka była zaciągnięta na własne konsumenckie - cele mieszkaniowe - remont mieszkania, a X nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania.
Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei jest definiowany przez ustawodawcę w art. 11 ust. 1 ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
Z definicji przychodu można wywieść, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) – mają definitywny, a nie zwrotny charakter.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też w wyniku określonego zdarzenia, które powoduje zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
Odrębnym źródłem przychodów są m.in. określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 „inne źródła”.
W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w tym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że katalog przychodów z innych źródeł ma otwarty charakter – nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe, które można przypisać do tego źródła.
Zgodnie z treścią art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071 ze zm.):
Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Z kolei stosownie do art. 78 ww. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.):
Do umów pożyczek pieniężnych zawieranych przez bank stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zabezpieczenia spłaty i oprocentowania kredytu.
Podkreślić należy, że otrzymanie pożyczki i jej spłata na warunkach przewidzianych w umowie pożyczki są obojętne podatkowo. Przychód po stronie pożyczkobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia pożyczki, jej części lub odsetek. Wtedy bowiem pożyczkobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Wobec powyższego, skoro kwota wskazana w ugodzie jako odsetki od nadpłaty, a także kwota dodatkowa, zwracane przez bank stanowią zwrot rat kapitałowo-odsetkowych i innych opłat, które zostały wpłacone przez Panią do banku tytułem spłaty kapitału, odsetek i innych opłat związanych z pożyczką i które w wyniku ugody stały się nienależne bankowi to ich otrzymanie nie powoduje po Pani stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji pieniądze te nie będą Pani przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie będzie skutkowało po Pani stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Końcowo wskazuję, że ponieważ wypłata przez bank kwot wynikających z zawartej ugody nie spowoduje powstania po Pani stronie przychodu, więc w tym zakresie nie będzie miało zastosowania rozporządzenie Ministra Finansów, o którym mowa we wniosku.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.