Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

‒prawidłowe – w części dotyczącej zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego na podstawie planowanej ugody;

‒nieprawidłowe – w części dotyczącej zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. z tytułu wypłaty przez bank na podstawie planowanej ugody „uzgodnionej kwoty” będącej zwrotem nienależnie dokonanych przez Państwa spłat rat kredytu.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

30 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 28 lipca i 9 września 2025 r. (daty wpływu). Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.Zainteresowany będący stroną postępowania:

A.A

ul. (...);

2.Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

B.A

ul. (...).

Opis zdarzenia przyszłego (sformułowany ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z 28 lipca 2025 r.)

Wnioskodawcy (dalej określani też jako Kredytobiorcy) pozostają w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój wspólności małżeńskiej. Małżonkowie nie mają rozdzielności majątkowej.

Wnioskodawcy (...) 2008 r. zawarli z Bankiem X. z siedzibą w (...) (dalej: Bank) „Umowę o kredyt hipoteczny nr (...)” datowaną na dzień (...) 2008 r. (dalej: Umowa kredytu lub Umowa), zmienioną „Aneksem nr (...) do Umowy o Kredyt Hipoteczny nr (...) z dnia (...) 2008 r.” z datą (...) 2008 r., „Aneksem nr (...) do Umowy o Kredyt Hipoteczny nr (...) indeksowanej do CHF sporządzonym w dniu (...) 2008 (zwanej dalej „Umową”)” z datą (...) 2014 r. oraz „Aneksem do Umowy nr (...) z dnia 2008-(...)” z datą (...) 2020 r.

W § 2 ust. 3 Umowy określono cel Umowy, którym jest sfinansowanie nabycia od osoby fizycznej praw wynikających z umowy o wybudowanie nieruchomości mieszkalnej, położonej w X przy ul. A1 m. 1 (dalej także jako: nieruchomość; środki na ten cel: 322 377,36 PLN) oraz na wykończenie nieruchomości (40 000 PLN). Ostatecznie Bank wypłacił Kredytobiorcom kwotę 362 377,37 PLN, a środki te zostały w całości przeznaczone na ww. cele. Wnioskodawcy zaciągnęli kredyt w celu realizacji jednej inwestycji mieszkaniowej, tj. zakupu i remontu nieruchomości, która jest wykorzystywana w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych gospodarstwa domowego Kredytobiorców.

W § 2 ust. 5 oraz § 9 ust. 1 Umowy wskazano, że kredyt będzie zabezpieczony przez ustanowienie hipoteki na nieruchomości. Wnioskodawcom przysługuje obecnie prawo własności nieruchomości, która jest lokalem mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość.

Kredytobiorcy zaciągnęli wspólne zobowiązanie względem Banku i odpowiadają solidarnie za spłatę kredytu. Wnioskodawcy wspólnie prowadzą gospodarstwo domowe.

Na dzień 27 czerwca 2025 r. bank pobrał od Wnioskodawców kwotę 518 455,15 zł, tj. ponad 143% „kwoty kredytu” podanej przez bank w § 2 ust. 1 Umowy (362 377,36 zł), a więc różnica ponad kwotę kredytu przysługująca do zwrotu Wnioskodawcom od banku wynosi aż 156 077,79 zł.

Podkreślić należy, że w nieruchomości nie była prowadzona działalność gospodarcza, ale adres nieruchomości był wskazany przez pewien czas wyłącznie jako adres korespondencyjny dla działalności gospodarczych prowadzonych w innym miejscu niż Nieruchomość odrębnie przez samych Kredytobiorców, jak i przez brata Kredytobiorczyni. Nieruchomość nie była zatem wykorzystywana faktycznie do prowadzenia działalności gospodarczej, nie były w niej świadczone żadne usługi ani dostawy towarów, ale jedynie adres nieruchomości ze względów praktycznych był przez pewien okres czasu adresem do doręczania korespondencji dla firm prowadzonych przez Kredytobiorców i przez brata Kredytobiorczyni.

Bank od 2008 r. regularnie pobiera od Kredytobiorców świadczenia w związku z Umową, tytułem m.in. rat kapitałowo-odsetkowych, składek ubezpieczeniowych, opłat. Kredytobiorcy, uświadomieni przez prawników co do skutków uznania Umowy za nieważną w całości, (...) 2024 r. złożyli w Banku reklamację zawierającą oświadczenie Kredytobiorców o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu (zawarcia Umowy) i powołali się także m.in. na abuzywność klauzul kursowych Umowy i zarzucili nieważność Umowy. W tej samej reklamacji Kredytobiorcy złożyli również oświadczenie o potrąceniu wierzytelności Banku z tytułu wypłaconej kwoty kredytu w wysokości (zdaniem Banku) 362 377,37 zł z wymagalną wierzytelnością Kredytobiorców wobec Banku tytułem świadczeń nienależnie pobranych od nich przez Bank w związku z nieważną Umową w kwocie co najmniej 476 552,73 zł (stan na dzień 5 maja 2024 r.). Do 5 maja 2024 r. Wnioskodawcy z tytułu kredytu spłacili na rzecz Banku (Bank pobrał od Wnioskodawców) kwotę 476 552,73 zł, która jest wyższa od kwoty kredytu wypłaconej przez Bank. Wobec niezastosowania się przez Bank do treści ww. Reklamacji, Kredytobiorcy wnieśli do Sądu Okręgowego w (...) „Pozew o zapłatę i ustalenie” z (...) 2024 r., w którym Kredytobiorcy podtrzymali i szerzej uargumentowali swoje stanowisko odnośnie abuzywności części klauzul Umowy oraz nieważności Umowy kredytu w całości. Sprawa toczy się aktualnie pod sygnaturą (...).

Kredytobiorcy rozważają zawarcie ugody pozasądowej z Bankiem, wedle której Bank w szczególności umorzy Kredytobiorcom określoną przez Bank kwotę – saldo pozostałe zdaniem Banku do spłaty na dzień zawarcia ugody, a nadto zapłaci Kredytobiorcom uzgodnioną kwotę, która będzie stanowiła „zwrot części umorzonych kwot”, należnych Wnioskodawcom z tytułu zwrotu wpłaconych przez nich rat kapitałowo-odsetkowych, prowizji i opłat koniecznych do zawarcia Umowy przez Wnioskodawców. Powyższa kwota wypłacona Wnioskodawcom nie stanowiłaby dla nich przysporzenia ponad kwoty uiszczone na rzecz Banku tytułem spłaty kredytu, gdyż byłaby niższa od różnicy między kwotą wpłaconą przez Kredytobiorców na rzecz Banku tytułem spłaty kredytu (518 455,15 zł) a kwotą wypłaconą Kredytobiorcom przez Bank tytułem kredytu (362 377,36 zł). Ugoda stanowiłaby ostateczne rozliczenie między stronami i w wyniku jej zawarcia doszłoby do wygaśnięcia zobowiązań u obojga Wnioskodawców wobec Banku. Do zawarcia ugody doszłoby przed 31 grudnia 2026 r. „Uzgodniona kwota” jaka będzie wypłacona przez Bank Wnioskodawcom nie będzie stanowić „przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty kredytu”, ale mieści się w ww. kwocie pobranej od Wnioskodawców nienależnie przez Bank, czyli w kwocie 518 455,15 zł, z czego normalnie do zwrotu przez Bank powinno być 156 077,79 zł. „Uzgodniona kwota”, którą wypłaci Wnioskodawcom Bank będzie zatem zwrotem dokonanych przez Wnioskodawców spłat rat kapitału i odsetek, ewentualnie opłat związanych z kredytem, takich jak prowizja.

Żaden z Kredytobiorców nie korzystał dotychczas z zaniechania poboru podatku dochodowego, uregulowanego Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 102).

Uzupełnienie wniosku z 9 września 2025 r.

Wnioskodawca wyjaśnił, iż świadczenia Wnioskodawców związane z Umową, tj. m.in. raty kapitałowo-odsetkowe, składki ubezpieczeniowe, opłaty oraz prowizje pobierane były na podstawie lub w związku z „Umową o kredyt hipoteczny nr (...)” z dnia (...).2008 r. zawartą z Bankiem X z siedzibą w (...) (dalej: Bank) zmienioną „Aneksem nr (...) do Umowy o Kredyt Hipoteczny nr (...) z dnia (...)2008 r.” z datą (...).2008 r. (dalej: Aneks nr. 1), „Aneksem nr 2 do Umowy o Kredyt Hipoteczny nr (...) indeksowanej do CHF sporządzonym w dniu (...)-2008 (zwanej dalej „Umową”)” z datą (...).2014 r. (dalej: Aneks nr. 2) oraz „Aneksem do Umowy nr (...) z dnia 2008-(...)” z datą (...).2020 r. (dalej: Aneks nr 3).

Zaznaczyć należy, iż w związku z Umową, na podstawie narzuconych Wnioskodawcom (Kredytobiorcom) nieuczciwych klauzul zabezpieczających interesy Banku kosztem majątku Kredytobiorców, Bank nie tylko pobiera nienależnie od Wnioskodawców świadczenia tytułem rat kapitałowo-odsetkowych, opłaty z tytułu „wyceny/kontroli inwestycji”, opłaty za sporządzone aneksy do Umowy, ale także pobiera (lub pobierał) inne świadczenia, opłaty i prowizje – inne niż raty kapitałowo-odsetkowe, co wynika z Umowy i Aneksów nr 1 i nr 2, tj.:

a)składki z tytułu ubezpieczenia Nieruchomości „od ognia i innych zdarzeń losowych” (§ 5 ust. 1 tiret 1 Umowy w zw. z § 9 ust. 1 pkt 2) Umowy w zw. z § 2 Aneksu nr 1w zw. § 3 Aneksu nr 1 w zw. § 4 Aneksu nr 1),

b)składki w zw. z cesją praw z umów ubezpieczenia na życie Powodów (§ 5 ust. 1 tiret 6 Umowy w zw. z § 9 ust. 1 pkt 3 Umowy w zw. z § 3 ust. 3 tiret 6 i 7 Umowy),

c)świadczenia z tytułu tzw. ubezpieczenia pomostowego (§ 9 ust. 2-5 Umowy),

d)składki ubezpieczenia od niskiego wkładu własnego (§ 9 ust. 7-10 Umowy w zw. z § 1 Aneksu nr 2 w zw. z § 6 Aneksu nr 2),

których zwrotu jako świadczeń nienależnych Wnioskodawcy domagają się w osobnym procesie cywilnym toczącym się przed Sądem Okręgowym w (...) pod sygn. (...) w związku z podniesionym tam zarzutem nieważności Umowy.

Finansowanie ww. składek ubezpieczeniowych, opłat i prowizji nie odbywało się z kwoty udzielonego kredytu.

W chwili zawarcia Umowy kredytu (...) 2008 r., zgodnie z w § 2 ust. 1 Umowy, kwota kredytu miała wynosić 362 377,36 zł, z czego zgodnie z § 2 ust. 3 Umowy kwota 40 000,00 PLN miała być przeznaczona na wykończenie mieszkania, a kwota 322 377,36 PLN miała zostać przeznaczona na sfinansowanie nabycia od osoby fizycznej praw wynikających z umowy o wybudowanie nieruchomości mieszkalnej. Kredyt został zaciągnięty na realizację tylko jednej inwestycji mieszkaniowej. Kwota kredytu nie zawiera (nie zawierała) zatem żadnych kwot przeznaczonych na składki, na prowizje czy na jakiekolwiek inne ubezpieczenia.

Ponadto wskazać należy, iż ewentualne umorzenie w planowanej ugodzie Wnioskodawcom przez Bank kwoty do spłaty tytułem kredytu nie będzie obejmować żadnych składek ubezpieczeniowych.

Należy przypomnieć poniższą treść wniosku:

Kredytobiorcy rozważają zawarcie ugody pozasądowej z Bankiem, wedle której Bank w szczególności umorzy Kredytobiorcom określoną przez Bank kwotę – salda pozostałego zdaniem Banku do spłaty na dzień zawarcia ugody, a nadto zapłaci Kredytobiorcom uzgodnioną kwotę, która będzie stanowiła zwrot części umorzonych kwot, należnych Wnioskodawcom z tytułu zwrotu wpłaconych przez nich rat kapitałowo-odsetkowych, prowizji i opłat koniecznych do zawarcia Umowy przez Wnioskodawców.

Powyższa kwota wypłacona Wnioskodawcom nie stanowiłaby dla nich przysporzenia ponad kwoty uiszczone na rzecz Banku tytułem spłaty kredytu, gdyż byłaby niższa od różnicy między kwotą wpłaconą przez Kredytobiorców na rzecz Banku tytułem spłaty kredytu a kwotą wypłaconą Kredytobiorcom przez Bank tytułem kredytu. Ugoda stanowiłaby ostateczne rozliczenie między stronami i w wyniku jej zawarcia doszłoby do wygaśnięcia zobowiązań Wnioskodawców wobec Banku. Do zawarcia ugody doszłoby przed 31 grudnia 2026 r.

„Uzgodniona kwota” jaka będzie wypłacona przez Bank Wnioskodawcom nie będzie stanowić „przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty kredytu”, ale mieści się w ww. kwocie pobranej od Wnioskodawców nienależnie przez Bank, czyli w kwocie 518 455,15 zł, z czego normalnie do zwrotu przez Bank powinno być 156 077,79 zł.

„Uzgodniona kwota w planowanej ugodzie”, którą wypłaci Wnioskodawcom Bank będzie zatem zwrotem dokonanych przez Wnioskodawców spłat rat kapitału i odsetek oraz ewentualnie opłat związanych z kredytem, takich jak prowizja”.

Trzeba również przypomnieć, iż zgodnie z § 1 ust.1 oraz § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 z późn. zm., dalej: Rozporządzenie):

1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2.Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

Do umorzenia w ramach planowanej ugody z Bankiem będą tylko te rodzaje świadczeń, które są wymienione powyżej w przywołanym §1 ust. 2 pkt 1-3 Rozporządzenia.

W świetle przywołanych wyżej wyjaśnień Wnioskodawców i treści przytoczonych przepisów Rozporządzenia nie powinno już być wątpliwości odnośnie do istnienia wystarczających podstaw do uwzględnienia Wniosku. Podtrzymują Państwo zatem Wniosek w pełnym zakresie i wnoszą o jego dalsze, możliwie niezwłoczne procedowanie i wydanie interpretacji dla Wnioskodawców.

Pytanie (sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z 28 lipca 2025 r.)

Czy prawidłowa jest interpretacja § 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 102), w myśl której, jeżeli Wnioskodawcy zawrą ugodę z Bankiem do 31 grudnia 2026 r. na warunkach opisanych w pkt 84 to ich dochód z tytułu umorzenia kredytu hipotecznego, jak i wskazana wypłata kwoty ze strony Banku, będą objęte zaniechaniem poboru podatku dochodowego od osób fizycznych i Wnioskodawcy nie będą mieli obowiązku wykazywania tych kwot w zeznaniu rocznym jako przychodu i uregulowania podatku dochodowego należnego od tej kwoty?

Państwa stanowisko w sprawie (sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z 28 lipca 2025 r.)

Zdaniem Wnioskodawców, w przypadku zawarcia ugody z Bankiem, opisanej w stanie faktycznym, dochód z tytułu umorzenia kredytu hipotecznego, jak i wspomniana w opisie stanu faktycznego wypłata kwoty przez Bank na rzecz Wnioskodawców, stanowiąca zwrot części ich nadpłaty ponad kwotę udzielonego przez Bank kapitału, będą objęte zaniechaniem poboru podatku dochodowego od osób fizycznych i Wnioskodawcy nie będą mieli obowiązku wykazywania umorzonej kwoty w zeznaniu rocznym jako przychodu i zapłaty podatku dochodowego od uzyskanej kwoty.

Umorzenie kredytu, jego części lub odsetek stanowi dla kredytobiorcy przychód z „innego źródła”, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 163 ze zm., dalej „uPIT”) i co do zasady podlega opodatkowaniu.

§ 1 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 102 ze zm., dalej: „Rozporządzenie”) stanowi, że „Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania”.

Umowa kredytu została zawarta wspólnie przez Wnioskodawców, a środki z uzyskanego kredytu zostały przeznaczone na sfinansowanie nabycia od osoby fizycznej praw wynikających z umowy o wybudowanie nieruchomości mieszkalnej oraz na wykończenie nieruchomości. Wnioskodawcy prowadzą wspólnie jedno gospodarstwo domowe w rozumieniu § 1 ust. 6 Rozporządzenia. Celem kredytu była więc jedna inwestycja mieszkaniowa w rozumieniu § 1 ust. 5 Rozporządzenia. Żaden z Wnioskodawców nie korzystał dotychczas z zaniechania poboru od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b Rozporządzenia).

Ugoda, którą planują zawrzeć Wnioskodawcy, ma dotyczyć umorzenia kwoty części kapitału kredytu, części odsetek i prowizji od kredytu (§ 1 ust. 2 Rozporządzenia).

Umowa kredytu została przez Wnioskodawców zawarta z Bankiem w dniu (...) 2008 r.

Zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 1 Umowy zabezpieczeniem spłaty kredytu jest hipoteka kaucyjna na nieruchomości do wysokości 616 041,51 zł, a kredyt został zaciągnięty w celu nabycia nieruchomości i jej wykończenia (tj. na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 uPIT). Stanowi on więc „kredyt mieszkaniowy” w rozumieniu § 3 ust. 1 Rozporządzenia.

W związku z powyższym, umorzenie określonych kwot dotyczących kredytu zaciągniętego przez Wnioskodawców spełnia wszystkie przesłanki zaniechania poboru wskazane w § 1 ust. 1 Rozporządzenia, a więc kwota umorzona oraz kwota określona w ugodzie jaka będzie wypłacona przez Bank Kredytobiorcom, będą podlegać zaniechaniu poboru i Wnioskodawcy nie będą musieli wykazywać jej w zeznaniu rocznym.

Wskazane w ugodzie kwoty – kwota umorzona oraz kwota, która będzie wypłacona przez Bank, będą stanowiły kwoty wierzytelności określone w § 1 ust. 2 pkt 1-3 Rozporządzenia. Będą one bowiem dotyczyły kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału, odsetek i prowizji i ewentualnie opłat, których poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego) z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń. Wykładnię powyższych przepisów, zgodną z tutaj wskazaną, zastosował Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 25 maja 2022 r. (nr 0112-KDIL2-1.4011.377.2022.2.MB). Wskazano w niej m.in., że wnioskodawczyni wraz z mężem zawarła z bankiem umowę kredytu we frankach szwajcarskich na zakup lokalu mieszkalnego na własne cele mieszkaniowe. Organ stwierdził, że „w stosunku do uzyskanego przez Panią przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu pierwszego kredytu hipotecznego znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 27 marca 2020 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. W konsekwencji nie ma Pani obowiązku wykazywania w zeznaniu rocznym jako przychodu, kwot związanych z ww. umorzeniem”.

W ocenie Wnioskodawców fakt, że w nieruchomości nie była prowadzona działalność gospodarcza, ale adres nieruchomości był wskazany przez pewien czas wyłącznie jako adres korespondencyjny dla działalności gospodarczych prowadzonych w innym miejscu niż nieruchomość odrębnie przez samych Kredytobiorców, jak i przez brata Kredytobiorczyni, nie ma żadnego wpływu na wnioski Wnioskodawców, iż spełnione są wszystkie przesłanki zaniechania poboru wskazane w § 1 ust. 1 Rozporządzenia, a więc kwota umorzona oraz kwota określona w ugodzie, która będzie wypłacona przez Bank Kredytobiorcom, będą podlegać zaniechaniu poboru i Wnioskodawcy nie będą musieli wykazywać jej w zeznaniu rocznym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

‒dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku

oraz

‒dochodów, od których zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej.

W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy:

Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Ogólne pojęcie przychodu zostało wyjaśnione w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca przyjął zasadę, że przychodami są:

1)pieniądze i wartości pieniężne, które:

‒zostały otrzymane przez podatnika – czyli takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

‒zostały postawione do dyspozycji podatnika – czyli takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

2)wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń – czyli takie przysporzenia majątkowe, które mają postać:

‒świadczeń w naturze (otrzymane rzeczy lub prawa);

‒nieodpłatnych świadczeń innych niż świadczenia w naturze (np. otrzymane usługi).

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. Z uwagi na wyróżnienie przez ustawodawcę przychodów o charakterze niepieniężnym, uznaje się, że przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy jest nie tylko uzyskanie przez podatnika nowych aktywów, ale także zmniejszenie jego pasywów.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia „nieodpłatnego świadczenia”. Dokonując zatem wykładni gramatycznej, za „nieodpłatne świadczenie” uznać należy świadczenia „nie wymagające opłaty, takie, za które się nie płaci, bezpłatne”. Zatem należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu. Nieodpłatne świadczenie w znaczeniu prawa podatkowego obejmuje nie tylko świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:

Źródłami przychodów są:

-inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę w przytoczonym już wcześniej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

Stosownie natomiast do treści art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):

Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

Kwestia zaniechania podatku od kwoty umorzonych wierzytelności – które to umorzenie ma miejsce od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2026 r. – została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).

Zgodnie z § 1 tego rozporządzenia:

1. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

2. Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

3. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

4. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

5. Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1) jednego gospodarstwa domowego albo

2) więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 184).

6. Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

7. W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.

W myśl § 3 ust. 1 komentowanego rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1) udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2) zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3) zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r.

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

‒kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

‒kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

‒kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

‒kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że (...) 2008 r. zawarli Państwo z Bankiem X. z siedzibą w (...) umowę o kredyt hipoteczny. Zaciągnęli Państwo kredyt w celu realizacji jednej inwestycji mieszkaniowej, tj. zakupu i remontu nieruchomości, która jest wykorzystywana w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych gospodarstwa domowego Kredytobiorców. Bank wypłacił Państwu kwotę 362 377,37 PLN, a środki te zostały w całości przeznaczone na ww. cele.

Bank od 2008 r. regularnie pobiera od Kredytobiorców świadczenia w związku z Umową. W dniu (...) 2024 r. złożyli Państwo w banku reklamację, zawierającą oświadczenie Kredytobiorców o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu (zawarcia Umowy) i powołali się także m.in. na abuzywność klauzul kursowych Umowy i zarzucili nieważność Umowy. W tej samej reklamacji Kredytobiorcy złożyli również oświadczenie o potrąceniu wierzytelności Banku z tytułu wypłaconej kwoty kredytu w wysokości (zdaniem Banku) 362 377,37 zł z wymagalną wierzytelnością Kredytobiorców wobec Banku tytułem świadczeń nienależnie pobranych od nich przez Bank w związku z nieważną Umową w kwocie co najmniej 476 552,73 zł (stan na dzień 5 maja 2024 r.). Do 5 maja 2024 r. z tytułu kredytu spłacili Państwo na rzecz Banku kwotę 476 552,73 zł, która jest wyższa od kwoty kredytu wypłaconej przez Bank. Wobec niezastosowania się przez Bank do treści ww. reklamacji, wnieśli Państwo do Sądu Okręgowego w (...) „Pozew o zapłatę i ustalenie” z (...) 2024 r., w którym Państwo podtrzymali i szerzej uargumentowali swoje stanowisko odnośnie abuzywności części klauzul Umowy oraz nieważności Umowy kredytu w całości.

Rozważają Państwo zawarcie ugody pozasądowej z Bankiem, wedle której Bank w szczególności umorzy Kredytobiorcom określoną przez Bank kwotę – saldo pozostałe, zdaniem Banku, do spłaty na dzień zawarcia ugody, a nadto zapłaci Kredytobiorcom uzgodnioną kwotę, która będzie stanowiła zwrot części kwot wpłaconych przez nich. Powyższa kwota wypłacona Państwu nie stanowiłaby przysporzenia ponad kwoty uiszczone na rzecz Banku tytułem spłaty kredytu, gdyż byłaby niższa od różnicy między kwotą wpłaconą na rzecz Banku tytułem spłaty kredytu (518 455,15 zł) a kwotą wypłaconą Państwu przez Bank tytułem kredytu (362 377,36 zł). „Uzgodniona kwota”, którą wypłaci Bank będzie zatem zwrotem dokonanych przez Państwa spłat w ramach kredytu.

Wyjaśnili Państwo, że kwota kredytu nie zawiera (nie zawierała) zatem żadnych kwot przeznaczonych na składki, na prowizje czy na jakiekolwiek inne ubezpieczenia. Umorzenie w planowanej ugodzie kwoty do spłaty tytułem kredytu nie będzie obejmować żadnych składek ubezpieczeniowych. Do umorzenia w ramach planowanej ugody z Bankiem będą tylko te rodzaje świadczeń, które są wymienione powyżej w przywołanym §1 ust. 2 pkt 1-3 Rozporządzenia.

Żaden z Kredytobiorców nie korzystał dotychczas z zaniechania poboru podatku dochodowego, uregulowanego rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa stwierdzić należy, że wartość umorzonej części kredytu na podstawie zawartej ugody z bankiem stanowić będzie dla Państwa przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwalifikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Do powstałego przychodu z tytułu umorzenia kredytu hipotecznego zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie cytowanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., gdyż – jak wynika z okoliczności sprawy – umorzenie ma dotyczyć wyłącznie kwot świadczeń wymienionych w §1 ust. 2 pkt 1-3 ww. rozporządzenia od kredytu, który spełnia definicję kredytu mieszkaniowego, wynikającą z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia (tj. został udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości – lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość i został zaciągnięty na zakup i remont tej nieruchomości, a więc wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), a ponadto nie korzystali Państwo z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej. Tym samym nie będą Państwo zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

Zatem w powyższym zakresie Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Przechodząc do skutków podatkowych otrzymania wypłaty kwoty ze strony banku, należy ponownie podkreślić, że – co do zasady – za przychody podatkowe uznaje się takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, które nie mają charakteru zwrotnego. Jak wynika z okoliczności sprawy, kwota, która ma zostać wypłacona przez bank stanowi zwrot części środków, uiszczonych bankowi w wykonaniu ww. umowy kredytu, czyli stanowi zwrot na Państwa rzecz środków pieniężnych, które wcześniej, na mocy umowy kredytu, przekazali Państwo na rzecz banku w ramach spłaty kredytu (dot. rat kapitałowo-odsetkowych, prowizji i opłat koniecznych do zawarcia umowy). Wskazali Państwo bowiem, że „Uzgodniona kwota” jaka będzie wypłacona przez Bank nie będzie stanowić „przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty kredytu”, ale mieści się w ww. kwocie pobranej od Państwa nienależnie przez Bank, czyli w kwocie 518 455,15 zł, z czego normalnie do zwrotu przez Bank powinno być 156 077,79 zł.

W świetle powyższych okoliczności otrzymane na podstawie planowanej ugody świadczenie pieniężne nie spowoduje uzyskania po Państwa stronie przysporzenia majątkowego, tj. faktycznego przyrostu majątku. Otrzymana kwota stanowić będzie zwrot pieniędzy, które wpłacili Państwo wcześniej do banku w ramach spłaty kredytu. Tym samym, z tego tytułu nie powstanie przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wypłata ta będzie neutralna podatkowo, zatem nie powstanie obowiązek jej rozliczenia dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych. Skoro zatem nie powstanie w tym przypadku przychód/dochód, to nie może mieć zastosowania zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Z tego też względu Państwa stanowisko w tym zakresie uznano za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie pełniła funkcji ochronnej.

Ponadto, w odniesieniu do wskazanej przez Państwa interpretacji indywidualnej stwierdzić należy, że została ona wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania w sprawie będącej przedmiotem wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan A.A (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.