
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualne
18 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem, które wpłynęło 6 sierpnia 2025 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
Jednoosobowa działalność gospodarcza zarejestrowana w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod nazwą X (dalej jako: „Wnioskodawca”) jako przeważającą działalność gospodarczą wskazuje PKD 28.29.Z Produkcja pozostałych maszyn ogólnego przeznaczenia, gdzie indziej niesklasyfikowana.
Siedziba Wnioskodawcy znajduje się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
I.Opis działalności
Wnioskodawca specjalizuje się w obszarze ….
Wnioskodawca wytwarza i montuje urządzenia przeznaczone do…, w tym: (…)
Urządzenia te projektowane są wewnętrznie i składane z komponentów własnych oraz dostarczanych przez zewnętrznych producentów.
Sprzęt oferowany przez Wnioskodawcę wykorzystywany jest w obsłudze infrastruktury….
Główne obszary działalności:
a) Produkcja i sprzedaż urządzeń do….: (…)
b) Produkcja i sprzedaż….: (…)
c) Usługi serwisowe: (…)
Klienci:
Oferta Wnioskodawcy skierowana jest do: (…)
Powyższe działania produkcji mogą stanowić prace badawczo-rozwojowe (od zaprojektowania produktu poprzez przygotowanie dokumentacji technicznej, przeprowadzenia testów prototypu produktu do etapu wdrożenia do produkcji) bądź standardową produkcję w oparciu o opracowaną już dokumentację techniczną produktów, która nie ma cech działalności badawczo-rozwojowej.
II.Obszary działalności badawczo-rozwojowej
Wnioskodawca, zarówno przy udoskonalaniu istniejących produktów, jak i przy projektowaniu ich „od zera” wykorzystuje wiedzą z dziedzin:….. Każdorazowo przygotowuje On niezbędną dokumentację techniczną, która służy zarówno Klientowi, jak i Wnioskodawcy jako źródło zdobytej wiedzy możliwej do dalszego udoskonalania i rozwoju.
Działalność Wnioskodawcy w zakresie B+R obejmują następujące obszary:
1)tworzenie „od zera” nowego produktu w oparciu o własną analizę zapotrzebowania na rynku lub zapotrzebowanie zgłaszane przez Klienta
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca realizuje projekt ukierunkowany na opracowanie i wdrożenie nowej konstrukcji specjalistycznego urządzenia do….. Proces ten charakteryzuje się elementami twórczymi, systematycznymi oraz jest nakierowany na praktyczne zastosowanie wyników prac w działalność gospodarczej.
1.Identyfikacja potrzeby i założenia projektowe
Punktem wyjścia dla rozpoczęcia projektu badawczo-rozwojowego była zidentyfikowana luka rynkowa — dotychczas oferowane maszyny …. nie zapewniają wystarczającej mocy do realizacji niektórych zadań związanych z…. W odpowiedzi na zapotrzebowanie rynku zaplanowano stworzenie nowej wersji urządzenia:(…).
2.Projektowanie koncepcyjne:
W ramach etapu koncepcyjnego określa się podstawowe założenia techniczne urządzenia, uwzględniające(…)
3.Dobór komponentów i rozwiązań technologicznych
W ramach badań i analiz projektowych Wnioskodawca dobiera się optymalne komponenty techniczne, w tym:(…)
4.Projektowanie 3D i przygotowanie dokumentacji technicznej
Po zatwierdzeniu koncepcji przystępuje się do modelowania urządzenia w środowisku…:(…)
5.Opracowanie układu sterowania(…)
6.Budowa prototypu
Na podstawie dokumentacji technicznej i modelu 3D wykonuje się fizyczny prototyp maszyny:(…)
7.Testowanie i optymalizacja
Przeprowadzenie serii testów funkcjonalnych i obciążeniowych, obejmujących: (…)
Na podstawie wyników testów wprowadza się korekty konstrukcyjne i technologiczne.
8.Certyfikacja i dokumentacja
W finalnej wersji prototypu:
- stosuje się niezbędne zabezpieczenia zgodne z wymaganiami UE,
- zapewnia się zgodność z normami emisji hałasu i spalin,
- opracowuje się kompletną dokumentację techniczną, instrukcję obsługi oraz deklarację zgodności CE.
9.Wdrożenie i komercjalizacja
Po zakończeniu prac badawczo-rozwojowych, produkt wprowadza się do oferty handlowej dostępnej dla klientów w kraju i za granicą. Maszyna stanowi nową pozycję w katalogu produktów Wnioskodawcy i podlega dalszemu doskonaleniu.
2)opracowywanie i wdrażanie usprawnień na produkcie prowadzących do zwiększenia funkcjonalności produktów zgodnie z zapotrzebowaniem Klienta
Wnioskodawca, dokonując analizy rynku oraz odpowiadając na potrzeby zgłaszane przez Klientów, wprowadza usprawnienia na produktach znajdujących się w swojej ofercie. Jednym z takich usprawnień jest zmniejszenie ryzyka komplikacji usług serwisowych poprzez uproszczenie budowy produktu. Wnioskodawca wyszedł naprzeciw realnym sytuacjom, które przydarzają się Jego Klientom, tj. awarie podczas użytkowania produktu w terenie.
Wnioskodawca udoskonala swoje produkty w ten sposób, ze uprasza ich elementy do stopnia, w którym Klient jest w stanie sam dokonać wymiany danej części w miejscu wykonywanych prac, bez konieczności fizycznej wizyty w siedzibie Wnioskodawcy celem dokonania wymiany uszkodzonej lub zepsutej części. Wnioskodawca dokonuje wysyłki nowej części na adres wskazany przez Klienta wraz z instrukcją montażu części.
Trudność omawianego usprawnienia polega na takiej budowie produktu, w przypadku którego wymiana części nie wymaga specjalistycznej wiedzy, umiejętności oraz oprzyrządowania. Wnioskodawca usuwa przede wszystkim zbędną elektronikę, która ze względu na warunki pogodowe lub warunki pracy często ulega awarii lub całkowitemu zepsuciu (w przypadku produktów konkurencji zdarza się, iż np. ….). Wnioskodawca musi zatem tak zaprojektować produkt, by jednocześnie był on prosty w obsłudze/wymianie oraz spełniał oczekiwania Klienta, jak i był konkurencyjny technologicznie w stosunku do produktów oferowanych na rynku przez konkurencję.
Innym przykładem usprawnień jest opracowanie we własnym zakresie przez Wnioskodawcę ….. ….
III.Proces realizacji działań z obszaru działalności badawczo-rozwojowej
Działalność badawczo-rozwojowa Wnioskodawcy jest prowadzona w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny. Jeżeli wykonanie zlecenia wymaga prowadzenia prac badawczo-rozwojowych, to każde takie zlecenie jest wykonywane w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny według schematu opisanego poniżej.
Pierwszy etap, to Etap opracowywania koncepcji (dokumentacji) technicznej.
Drugi etap, to Etap wykonania prototypów.
Trzeci etap, to Etap wdrożenia (testów) prototypów/serii próbnych produktów aż do zatwierdzenia produktów do produkcji.
Każdy projekt lub zlecenie wymagające prac badawczo-rozwojowych są wykonywane według powyższego schematu w celu osiągnięcia oczekiwanych przez klientów parametrów, co jednoznacznie wskazuje, iż działalność badawczo-rozwojowa Wnioskodawcy jest prowadzona w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny, według pewnego systemu, na podstawie przygotowanego harmonogramu prac z przyjęciem określonych celów do osiągnięcia.
Etap koncepcyjny składa się z opracowania dokumentacji technicznej zawierającej niezbędne rysunki oraz doboru i zakupu odpowiednich surowców/materiałów lub gotowych komponentów.
W etapie koncepcyjnym udział bierze Kierownik Nadzoru nad Działem Badawczo-Rozwojowym (inżynier mechanik p….– Wnioskodawca) oraz konstruktor (również inżynier mechanik) pełniący rolę Kierownika Działu Badawczo-Rozwojowego.
W dalszej kolejności, do procesu budowy prototypu oraz finalnej wersji produktu, dołączają także pozostali Pracownicy Działu Badawczo-Rozwojowego.
IV.Dział badawczo-rozwojowy
Wnioskodawca zatrudnia w ramach umowy o pracę, umowy zlecenie lub umowy o dzieło osoby posiadające specjalistyczną wiedzę doświadczenie oraz kwalifikacje niezbędne do wykonywania swoich obowiązków (zwani dalej: „Pracownicy”). Wnioskodawca wskazuje następujące etapu projektowania oraz budowy części/oprzyrządowania, tj.:
1)Etap opracowywania koncepcji (dokumentacji) technicznej - za ten etap odpowiadają: Kierownik Nadzoru nad Działem B+R oraz Kierownik Działu B+R, co znajduje odzwierciedlenie w zakresie obowiązków pracowniczych. Kierownik Działu B+R jest jednocześnie Konstruktorem. Kierownik Nadzoru nad Działem B+R ustala z Konstruktorem na podstawie swojego doświadczenia usprawnienia w konstrukcji oraz w wykonaniu części na warsztacie, które następnie znajdują odzwierciedlenie w projektowanej dokumentacji technicznej;
2)Etap wykonania prototypów - po doborze odpowiednich podzespołów, które odbywa się w ramach pierwszego etapu, budowany jest prototyp przez Pracowników, którzy wykonując prace związane z prototypami codziennie rozpisują swój czas pracy rozdzielając go na konkretne projekty (dotyczących zarówno działalności badawczo-rozwojowej, jak i standardowej produkcji);
3)Etap wdrożenia (testów) prototypów aż do zatwierdzenia produktów do produkcji. W realizacji tego etapu biorą udział w zależności od potrzeb Kierownik Nadzoru nad Działem B+R. Kierownik Działu B+R oraz Pracownicy.
V.Materiały/surowce wykorzystywane w działalności badawczo-rozwojowej
Wnioskodawca używa surowców na prototypy serie próbne bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową. Wnioskodawca jest w stanie wyodrębnić surowce bezpośrednio wykorzystywane do produkcji prototypów, serii próbnych oraz do produkcji…., na której montowany jest konkretny produkt. Ewidencja kosztów surowców prowadzona jest za pomocą Karty Rozwoju Produktu (Projektu).
Działalność Wnioskodawcy podejmowana w zakresie projektów badawczo-rozwojowych wymaga użycia wyselekcjonowanych jakościowo surowców. Są one wykorzystywane zarówno na etapie wytworzenia prototypu, jego testów, jak również w celu przygotowania finalnego zamówienia w postaci półproduktów w postaci podzespołów dostosowanych do wymogów wskazanych przez Klienta.
Surowce pozyskiwane są od zewnętrznych dostawców.
Wnioskodawca w szczególności wykorzystuje ….
Wnioskodawca nie może wykluczyć, iż w przyszłości (zdarzenia przyszłe) będzie używał jeszcze innych podobnych surowców (lub rozpocznie pozyskiwanie materiałów powstałych w wyniku połączenia) do wyżej wymienionych. Ze specyfikacji prac badawczo-rozwojowych wynika bowiem ich eksperymentalny charakter, w związku z czym nie można z góry przewidzieć jakie surowce (lub materiały) będę w przyszłości używane. W przypadku, gdy prowadzone zostaną na rynek nowe doskonalsze surowce (lub materiały), które będą niezbędne do prowadzenia prac badawczo-rozwojowych przez Wnioskodawcę, to Wnioskodawca zamierza w przyszłości nabywać takie surowce (lub materiały) i wykorzystywać je w działalności badawczo-rozwojowej.
Obecne wykorzystywanie stali wynika z plastyczności, stabilności surowca, jak i z jego niezawodności, jednak Wnioskodawca nie jest w wstanie przewidzieć rozwoju rynku surowców.
VI.Maszyny i urządzenia wykorzystywane w działalności badawczo-rozwojowej
Wnioskodawca wskazał, że do prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej (realizacji projektów z zakresu B+R) wykorzystuje specjalistyczne maszyny i narzędzia, które stanowią środki trwałe bądź tzw. elementy wyposażenia (o niskiej wartości nie wykazywane zgodnie z przepisami podatkowymi w ewidencji środków trwałych), których właścicielem jest Wnioskodawca.
Środki trwałe bądź tzw. elementy wyposażenia:
1)Spawarki.
2)Tokarka.
Wnioskodawca nie może wykluczyć, iż w przyszłości (zdarzenia przyszłe) będzie używał jeszcze innych podobnych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych do wyżej wymienionych, od których będą dokonywane odpisy amortyzacyjne. Ze specyfikacji prac badawczo-rozwojowych wynika bowiem ich eksperymentalny charakter, w związku z czym nie można z góry przewidzieć jakie środki trwałe będę w przyszłości używane. W przypadku, gdy prowadzone zostaną na rynek nowe, doskonalsze środki trwałe, które będą niezbędne do prowadzenia prac badawczo-rozwojowych przez Wnioskodawcę, to Wnioskodawca zamierza w przyszłości nabywać takie środki trwałe i wykorzystywać je w działalności badawczo-rozwojowej.
Wnioskodawca ponosi także koszty wypożyczania w celu przeprowadzenia testów wewnętrznych, specjalistycznych urządzeń pomiarowych, które wykorzystuje w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.
VII.Rodzaj alokowanych kosztów związanych z działalnością badawczo-rozwojową
W odniesieniu do opisanych powyżej prac Wnioskodawca wskazuje, ze do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 u.p.d.o.f. związanych z realizowanymi projektami z działalności B+R są alokowane
1)koszty osobowe (wynagrodzenia) Pracowników działu B+R zatrudnionych na umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło
Poprzez Pracowników biorących udział w ramach realizacji działań z Obszarów B+R należy rozumieć:
- Konstruktora oraz pozostałych Pracowników. Konstruktor odpowiedzialny jest za przygotowanie niezbędnej dokumentacji wytycznych, projektów, konstrukcji danego produktu oraz przeprowadzenie testów. Pozostali Pracownicy Wnioskodawcy odpowiadają za fizyczne zbudowanie prototypu produktu oraz przeprowadzenie testów i budowę finalnej wersji produktu.
Dodatkowo Wnioskodawca zaznacza, że jest możliwe określenie:
- którzy Pracownicy brali udział w realizacji danego projektu w zakresie działalności B+R,
- określić całkowitą liczbę godzin zaangażowania Pracowników biorących udział w danym projekcie,
- określić wartość zaangażowania (wysokość wynagrodzenia) wszystkich Pracowników biorących udział w danym projekcie.
Projekty w zakresie działalności B+R są realizowane przez Pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło.
Do obowiązków Kierownika Działu B+R (Głównego Konstruktora) należy:
a)nadzór merytoryczny nad realizowanymi pracami badawczo-rozwojowymi,
b)współudział w realizacji prac B+R na wszystkich etapach,
c)monitorowanie postępów realizacji projektu,
d)wprowadzanie zmian w zakresie przedmiotowym badań,
e)reagowanie na występujące ryzyka,
f)bieżąca ocena cząstkowych efektów prac B+R,
g)podejmowanie kluczowych decyzji, w tym również ewentualnego wcześniejszego zakończenia projektu (w przypadku braku możliwości osiągnięcia zakładanych efektów prac),
h)opracowywanie z Kierownikiem Nadzoru nad Działem B+R dokumentów „Karta Rozwoju Produktu (Projektu)” i zatwierdzanie ich.
Do obowiązków Pracowników zaangażowanych w projekty w ramach działalności B+R należy:
a)przygotowywanie koncepcji innowacyjnych rozwiązań technologicznych nowych lub ulepszonych produktów bądź ulepszenia procesów produkcyjnych,
b)sporządzanie dokumentacji (specyfikami) technicznej w zakresie procesu produkcji (marszruty produkcyjnej),
c)wykonywanie prototypów produktów oraz ich testowanie,
d)kontrola zgodności prototypu ze specyfikacją techniczną,
e)przystosowywanie parametrów technologicznych pozwalających na seryjną produkcję produktów,
f)wypełnianie dokumentów „Karta Rozwoju Produktu (Projektu)” z uwzględnieniem ewidencji czasu pracy związanej z działalnością badawczo-rozwojową.
Powyższe obowiązki znajdują się w wewnętrznej dokumentacji Wnioskodawcy.
Ponadto, Wnioskodawca dysponuje ewidencją czasu pracy, która w jasny, bezsprzeczny sposób wskazuje, ile godzin poświęcił dany Pracownik na działalność w zakresie B+R, jeżeli Pracownik zajmuje się również innymi zadaniami, które nie są związane bezpośrednio z działalnością badawczo-rozwojową. Ewidencja czasu pracy prowadzona jest za pomocą Karty Rozwoju Produktu (Projektu), gdzie zapisana jest zarówno ilość czasu, który dany Pracownik poświęcił na daną marszrutę (czynność w procesie technologicznym) w zakresie prac mu zleconych, jak i produkt, nad którym pracował.
Wszystkie wyżej wymienione składniki kosztów Pracowników stanowią należności Pracowników z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. oraz z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a i c u.p.d.o.f.
2)koszty osobowe pracowników sprawujących funkcje nadzorcze i kierownicze nad pracami badawczo-rozwojowymi, w zakresie w jakim wykonywane przez nich czynności, w tym nadzorcze, związane są bezpośrednio z działalnością B+R opisane w stanie faktycznym;
3)koszty nabycia i wytworzenia materiałów i surowców zużytych na wytworzenie prototypów nowych lub ulepszonych produktów bądź ulepszenia procesów produkcyjnych, w ramach działalności badawczo-rozwojowej opisanej w stanie faktycznym oraz wydatki na nabycie sprzętu oraz oprogramowania (w tym licencje) w części wykorzystanej na produkcję nowych, która jest wytwarzana w ramach działalności badawczo-rozwojowej opisanej w stanie faktycznym, które są określane na podstawie dokumentacji księgowej (faktur, zamówień handlowych, itp.), Karty Rozwoju Produktu (Projektu), gdzie zapisana jest zarówno ilość czasu, który dany Pracownik poświęcił na daną marszrutę (czynność w procesie technologicznym) w zakresie prac mu zleconych, jak i produkt nad którym pracował;
4)koszty amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności związanej z realizacją danego projektu (w zakresie działalności badawczo-rozwojowej) - z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.
Koszty danego produktu (projektu) w zakresie działalności badawczo-rozwojowej są ewidencjonowane w specjalnie przeznaczonej do tego celu, odrębnej ewidencji w stosunku do każdego produktu (projektu) w postaci Karty Rozwoju Produktu (Projektu), co pozwala na szczegółową analizę kosztów przypisanych danemu produktowi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej. Ta dodatkowa ewidencja kosztów projektów pozwala na wyodrębnienie kosztów, wraz z przypisaniem ich do danego produktu. Powyższe pozwala na śledzenie przebiegu produktu (projektu) oraz zapewnia przejrzystą ewidencję kosztów związanych z danych projektem B+R.
VIII.Podsumowanie
Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż realizowane przez Niego projekty w ramach działalności badawczo-rozwojowej:
1.są prowadzone w sposób systematyczny, według metodologu i harmonogramów określanych przez Kierownika Działu B+R posiadającego wiedzę, niezbędne doświadczenie oraz specjalistyczne wykształcenie zawodowe;
2.są dokumentowane w ewidencji Wnioskodawcy w sposób pozwalający na ich wyodrębnienie w stosunku do seryjnej produkcji;
3.dotyczą opracowywania i wytworzenia nowych produktów lub ulepszeń zmian w istniejących produktach lub procesach technologicznych;
4.dotyczą wdrażania innowacyjnych rozwiązań na skalę przedsiębiorstwa.
Ponadto Wnioskodawca oświadcza, iż:
1.będzie prowadzić działalność w zakresie opisanym powyżej (tj. działalność B+R) również w przyszłości;
2.nie posiada/nie posiadał statusu centrum badawczo-rozwojowego, o którym mowa w art. 17 ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej;
3.nie otrzymał/nie otrzyma zwrotu w jakiejkolwiek formie kosztów wynagrodzeń Pracowników, materiałów, surowców i narzędzi oraz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych do realizacji projektów z działalności B+R.
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
Wniosek dotyczy 2024 r. i 2025 r. oraz przyszłych lat podatkowych w ramach zdarzenia przyszłego.
Działalność gospodarczą Wnioskodawca rozpoczął w kwietniu 2009 r. Wznowienie jej prowadzenia nastąpiło w lipcu 2015 r. trwa nieprzerwanie do chwili obecnej.
Wnioskodawca prowadzi i prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą „x”, w okresie którego dotyczy wniosek. Na chwilę obecną nie planuje zmiany formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej, aczkolwiek nie można wykluczyć, iż w przyszłości podejmie decyzję o zmianie zmiany formy prawnej prowadzenia działalności gospodarczej.
W okresie, którego dotyczy wniosek prowadzona była i jest podatkowa księga przychodów i rozchodów.
W ramach prowadzonych prac badawczo-rozwojowych opracowano oraz wdrożono zarówno ulepszone wersje dotychczasowych urządzeń, jak i zupełnie nowe maszyny, cechujące się wyższą wydajnością, nowoczesnymi rozwiązaniami technologicznymi oraz lepszymi parametrami użytkowymi.
Twórczy charakter działań polegał m.in na:(…)
Produkty, które powstały w wyniku prac B+R:(…)
Technologie wykorzystane i ulepszone w ramach prowadzonych prac badawczo-rozwojowych:(…)
Działania miały charakter twórczy, eksperymentalny i wymagały szeregu testów funkcjonalnych i konstrukcyjnych Wszystkie rozwiązania opracowywano z myślą o praktycznym zastosowaniu oraz przewadze konkurencyjnej urządzeń na rynku krajowym i zagranicznym.
Efektem prac badawczo-rozwojowych w ramach każdego produktu była przede wszystkim większa moc urządzeń, większa efektywność działania, poprawa ergonomii łatwiejsza obsługa i serwisowanie urządzeń, co stanowiło odpowiedzieć na zapotrzebowanie klientów końcowych i dawało przewagę konkurencją Powyższe przełożono się na zwiększenie zainteresowania produktami Wnioskodawcy i inicjowało nowe trendy na rynku (maszynę …..- wcześniej tego typu rozwiązania nie istniały na rynku).
Opracowane przez Wnioskodawcę produkty różnią się istotnie od rozwiązań dostępnych wcześniej zarówno w firmie Wnioskodawcy, jak i na rynku. Ich oryginalność wynika przede wszystkim z faktu, że były to pierwsze w swojej kategorii maszyny stworzone w odpowiedzi na konkretne potrzeby klientów, których dotąd nie obsługiwały żadne dostępne urządzenia. Firma Wnioskodawcy jako pierwsza:(…)
Przykładowo należy wskazać, że jedno z rozwiązań Wnioskodawcy, tj…….
Na moje pytanie o treści (…) jaki „nowy wytwór intelektualny” powstał w ramach każdego produktu;
odpowiedział Pan, że: (…)
Każdy z powyższych produktów zawiera nowe rozwiązania techniczne i funkcjonalne, które nie były wcześniej dostępne w moich urządzeniach, ani w ofercie konkurencji - stanowią więc wytwory intelektualne o charakterze twórczym, powstałe w ramach działalności badawczo-rozwojowej.
Kreacyjny charakter każdego produktu polegał na twórczym opracowaniu nowych rozwiązań konstrukcyjnych i funkcjonalnych, stworzonych od podstaw w odpowiedzi na konkretne potrzeby rynkowe i oczekiwania klientów.
Produkty nie były kopiami istniejących rozwiązań, lecz zostały zaprojektowane od zera – bazując jedynie na dostępnych, kluczowych podzespołach (np……) – i połączone w unikalną całość w ramach własnych koncepcji projektowych.
Wnioskodawca stosował:(…)
Cele postawione w zakresie każdego produktu:(…)
Cele osiągnięte:(…)
Zasoby ludzkie, rzeczowe i finansowe:
•Zasoby ludzkie:
Prace były realizowane przez zespół projektowy składający się z właściciela firmy (koncepcja nadzór), projektanta (…)
•Zasoby rzeczowe:
Własne zaplecze produkcyjne -(…).
•Zasoby finansowe:
Finansowanie w całości ze środków własnych firmy bez wsparcia zewnętrznego. Koszty obejmowały zakup podzespołów wynagrodzenia pracowników oraz prace wdrożeniowe.
Przed przystąpieniem do prac badawczo-rozwojowych Wnioskodawca dysponował:
•wiedzą techniczną z zakresu budowy maszyn specjalistycznych do (…)
•doświadczeniem praktycznym w projektowaniu, montażu i testowaniu urządzeń (…);
•znajomością norm branżowych oraz oczekiwań klientów w Polsce;
•wiedzą na temat doboru podzespołów ((…));
•znajomością ograniczeń konstrukcyjnych wynikających z przepisów transportowych i użytkowych (np. (…)).
W ramach prac badawczo-rozwojowych nad kolejnymi produktami Wnioskodawca:
•zdobył i poszerzył wiedzę inżynieryjną dotyczącą (…),
•zdobył i rozwinął kompetencje w zakresie (…),
•nauczył się optymalizować produkty pod kątem ergonomii obsługi, ułatwiając codzienną pracę operatorów (np. (…)),
•zdobył praktyczną wiedzę w zakresie efektywności (…).
Wiedza była wykorzystywana w procesie projektowym i produkcyjnym w zakładzie produkcyjnym firmy. (…)
•Wykorzystano wiedzę z zakresu: (…)
Działania Wnioskodawcy były ukierunkowane na tworzenie nowych, bardziej efektywnych rozwiązań, niedostępnych wcześniej na rynku. Przykładem jest:
•opracowanie i wdrożenie nowego (…),
•stworzenie maszyny dedykowanej do (…).
Opracowane rozwiązania:
•(…).
Połączono i kształtowano:
•istniejącą wiedzę z zakresu (…),
•połączono dane z testów terenowych z praktyką serwisową (np….),
•skomponowano urządzenia z dostępnych wysokiej jakości komponentów w sposób nowatorski, który przyniósł efekt w postaci,
onowych produktów na rynku,
opoprawy trwałości, efektywności i ergonomii,
oprzewagi konkurencyjnej.
Do prac stanowiących działalność badawczo-rozwojową nie są zaliczane prace mające charakter rutynowy, ani okresowe zmiany wprowadzane do produktów znajdujących się w dostępnym katalogu Wnioskodawcy.
Przedmiotem wniosku nie są:
•czynności wdrożeniowe w zakresie opracowywanych produktów i usług,
•produkcja seryjna,
•serwisowanie - itp.,
•prace spoza prac badawczo-rozwojowych.
Koszty ponoszone przez Wnioskodawcę na realizację prac badawczo-rozwojowych mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonych przepisami art. 26e ust. 2. ust. 2a i ust. 3 ustawy o PIT.
Koszty które mają podlegać odliczeniu w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową były i są zaliczane w myśl przepisów ustawy o PIT do kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne.
Działalność gospodarcza Wnioskodawcy nie jest prowadzona na terenie specjalnej strefy ekonomicznej.
Koszty mające podlegać odliczeniu w ramach ulgi badawczo-rozwojowej:
•nie zostały/nie zostaną odliczone przez Wnioskodawcę od podstawy obliczenia podatku na innej zasadzie niż w ramach ulgi B+R;
•nie zostały/nie zostaną uwzględnione w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 63a lub 63b ustawy o PIT.
Od bieżącego roku podatkowego (2025) prowadzona ewidencja umożliwia wyodrębnienie kosztów działalności badawczo-rozwojowej, zgodnie z art. 24a ust. 1b ustawy o PIT.
Koszty działalności badawczo-rozwojowej były wyodrębniane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w okresie, którego dotyczy wniosek.
Koszty działalności badawczo-rozwojowej były są wyodrębniane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w kolumnie 16, w okresie którego dotyczy wniosek.
Pytania
1.Czy prowadzone przez Wnioskodawcę prace w zakresie tworzenia „od zera” nowego produktu na podstawie własnych badań rynku lub nowego produktu na podstawie zapotrzebowania zgłaszanego przez klienta, opisane w stanie faktycznym, stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f., co uprawnia Wnioskodawcę do skorzystania z odliczenia, o którym mowa w art. 26e ust. 1 u.p.d.o.f.?
2.Czy prowadzone przez Wnioskodawcę prace w zakresie modyfikowania (usprawniania) produktów już istniejących i ich wdrażania, opisane w stanie faktycznym, stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f. co uprawnia Wnioskodawcę do skorzystania z odliczenia, o którym mowa w art. 26e ust. 1 u.p.d.o.f.?
3.Czy w kosztach kwalifikowanych Wnioskodawca może uwzględnić, a następnie rozliczyć w ramach ulgi badawczo rozwojowej, koszty osobowe, wskazane w art. 26e ust. 2 pkt 1 i 1a u.p.d.o.f., pracowników Działu B+R zatrudnionych na podstawie umowy lub umowy o dzieło, umów zlecenia oraz osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub umowy o dzieło, umów zlecenia, które zostały zatrudnione zostały w innych działach, lecz wspomagających prace wyżej wymienionego Działu B+R - w części odpowiadającej pracy związanej z działalnością badawczo-rozwojową opisaną w stanie faktycznym?
4.Czy w kosztach kwalifikowanych Wnioskodawca może uwzględnić, a następnie rozliczyć w ramach ulgi badawczo-rozwojowej, koszty osobowe, wskazane w art. 26e ust. 2 pkt 1 i 1a u.p.d.o.f. pracowników sprawujących funkcje nadzorcze i kierownicze nad pracami badawczo-rozwojowymi, w zakresie w jakim wykonywane przez nich czynności, w tym nadzorcze, związane są bezpośrednio z działalnością B+R opisaną w stanie faktycznym?
5.Czy w kosztach kwalifikowanych wskazanych w art. 26e ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. Wnioskodawca może rozliczyć w ramach ulgi badawczo-rozwojowej koszty nabycia materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością B+R opisana w stanie faktycznym powyżej?
6.Czy w kosztach kwalifikowanych wskazanych w art. 26e ust. 3 u.p.d.o.f. - Wnioskodawca może uwzględnić, a następnie rozliczyć w ramach ulgi badawczo-rozwojowej, koszty odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością) opisanych w stanie faktycznym i wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej opisanej w stanie faktycznym?
Wnioskodawca zastrzega, że zadane powyżej pytania 3 i 4 nie dotyczą poniesionych przez Wnioskodawcę w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sfinansowanych przez płatnika składek z tytułu tych należności określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika, gdyż ta kwestia została już rozstrzygnięta w drodze interpretacji ogólnej Ministra Finansów nr DD8.8203.1.2021 z dnia 13 lutego 2024 r. w sprawie możliwości zaliczenia do kosztów kwalifikowanych ulgi badawczo-rozwojowej poniesionych przez podatnika w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sfinansowanych przez płatnika składek z tytułu tych należności określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika
Pana stanowisko w sprawie
1.Prowadzone przez Wnioskodawcę prace w zakresie tworzenia „od zera” nowego produktu na podstawie własnych badań rynku lub nowego produktu na podstawie zapotrzebowania zgłaszanego przez klienta, opisane w stanie faktycznym, stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f. co uprawnia Wnioskodawcę do skorzystania z odliczenia, o którym mowa w art. 26e ust. 1 u.p.d.o.f.
2.Prowadzone przez Wnioskodawcę prace w zakresie modyfikowania (usprawniania) produktów już istniejących i ich wdrażania, opisane w stanie faktycznym, stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f.. co uprawnia Wnioskodawcę do skorzystania z odliczenia, o którym mowa w art. 26e ust. 1 u.p.d.o.f.
3.W kosztach kwalifikowanych Wnioskodawca może uwzględnić, a następnie rozliczyć w ramach ulgi badawczo-rozwojowej, koszty osobowe, wskazane w art. 26e ust. 2 pkt 1 i 1a u.p.d.o.f., pracowników Działu B+R zatrudnionych na podstawie umowy lub umowy o dzieło, umów zlecenia oraz osób zatrudnionych na podstawie umowy o prace lub umowy o dzieło, umów zlecenia, które zostały zatrudnione zostały w innych działach, lecz wspomagających prace wyżej wymienionego Działu B+R - w części odpowiadającej pracy związanej z działalnością badawczo-rozwojową opisaną w stanie faktycznym.
4.W kosztach kwalifikowanych Wnioskodawca może uwzględnić, a następnie rozliczyć w ramach ulgi badawczo-rozwojowej, koszty osobowe, wskazane w art. 26e ust. 2 pkt 1 i 1a u.p.d.o.f., pracowników sprawujących funkcje nadzorcze i kierownicze nad pracami badawczo-rozwojowymi, w zakresie w jakim wykonywane przez nich czynności, w tym nadzorcze, związane są bezpośrednio z działalnością B+R opisaną w stanie faktycznym.
5.W kosztach kwalifikowanych wskazanych w art. 26e ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.f. Wnioskodawca może rozliczyć w ramach ulgi badawczo-rozwojowej koszty nabycia materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością B+R opisana w stanie faktycznym powyżej.
6.W kosztach kwalifikowanych wskazanych w art. 26e ust. 3 u.p.d.o.f. Wnioskodawca może uwzględnić, a następnie rozliczyć w ramach ulgi badawczo-rozwojowej, koszty odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością) opisanych w stanie faktycznym i wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej opisanej w stanie faktycznym.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytań 1-2
Poprzez działalność badawczo-rozwojową rozumie się działalność twórczą, obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, która to działalność podejmowana jest w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań (art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f ).
W kontekście badań naukowych istotny jest art. 5a pkt 39 u.p.d.o.f. zgodnie, z którym przez badania naukowe rozumie się:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Tym samym, zgodnie z treścią art. 4 ust. 2 PrSzkolWyżN, badania naukowe rozumieć należy rozumieć jako działalność obejmującą badania podstawowe lub badania aplikacyjne. Badania podstawowe to prace „empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne” (art. 4 ust. 2 pkt 1 PrSzkolWyżN).
Badania aplikacyjne z kolei są rozumiane jako „prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń” (art. 4 ust. 2 pkt 2 PrSzkolWyżN).
Ponadto, prace rozwojowe, o których mowa w art. 5a pkt 40 u.p.d.o.f., to w świetle art. 4 ust. 3 PrSzkolWyżN działalność, która obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie umiejętności i wiedzy aktualnie dostępnej, w tym w zakresie narzędzi informatycznych i oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeśli zmiany te również maja charakter ulepszeń.
Biorąc pod uwagę wyżej wskazane przepisy, które definiują działalność badawczo-rozwojową, działalność taka znajduje swoje zastosowanie, w momencie, gdy realizowane projekty:
1)mają twórczy charakter,
2)mają określony cel, jakim jest zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie w celu tworzenia nowych rozwiązań, zastosowań,
3)prowadzone są w sposób systematyczny.
Pokrewne stanowisko w tym zakresie prezentowane jest również przez Ministerstwo Finansów, które w Objaśnieniach podatkowych z 15 lipca 2019 r. dotyczących ulgi IP Box -preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej (dalej: „Objaśnienia”), określiło, że: „Powyższe ukazuje, że ustawodawca użył, ale nie zdefiniował w ustawie o CIT i ustawie o PIT pojęć spoza ustaw podatkowych na potrzeby pełnego zrekonstruowania definicji działalności badawczo-rozwojowej mającej znaczenie dla zastosowania przepisów podatkowych. Dotyczy to nie tylko stosowania omawianej preferencji IP Box, ale i obowiązującej w polskim systemie prawa podatkowego ulgi badawczo-rozwojowej. W konsekwencji kryteria działalności badawczo-rozwojowej:
i.twórczość,
ii.systematyczność oraz
iii.zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań
-powinny być rozumiane na gruncie ustawy o CIT oraz ustawy o PIT tak, jak są rozumiane zgodnie z ich językowym znaczeniem w świetle aktów prawnych, do których odwołuje się ustawodawca w ww. ustawach podatkowych”.
Wyżej wymienione kryteria muszą być spełnione kumulatywnie, aby uznać daną działalność za działalność badawczo-rozwojową.
Działalność badawczo-rozwojowa podatnika musi więc spełniać powyższe kryteria na co wskazuje także orzecznictwo, m.in.:
a)WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 5 marca 2020 r. sygn. akt I SA/Po 51/20,
b)WSA w Krakowie w wyroku z dnia 27 listopada 2019 r. sygn. akt I SA/Kr 481/19 lub
c)WSA w Gdańsku w wyroku z dnia 9 października 2019 r. sygn. akt I SA/Gd 990/19).
Warto zaznaczyć, iż opracowaniu międzynarodowym (Podręcznik Frascati, Zalecenia dotyczące pozyskiwania i prezentowania danych z zakresu działalności badawczej i rozwojowej, OECD 2015 r. s 44-45., dalej jako: Podręcznik Frascati) definicja badań naukowych różni się nieco od tej, którą prezentują polskie ustawy wskazane powyżej. W definicji tej użyto bowiem między pojęciami „badania rozwojowe” a „prace rozwojowe” spójnika „i”, w polskim brzmieniu zastosowano z kolei spójnik „lub”. Oznacza to, iż w brzmieniu zaproponowanym przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (dalej jako: „ OECD”), działalność badawcza i rozwojowa obejmują trzy rodzaje działalności, tj. badania podstawowe, badania aplikacyjne i prace rozwojowe. Zastosowana koniunkcja determinuje nierozerwalne połączenie badań naukowych z pracami rozwojowymi.
W polskim ustawodawstwie brak jest takiego nierozerwalnego połączenia, ponieważ skonstruowano definicję w oparciu o alternatywę nierozłączną, tj. spójnik „lub”. Daje to możliwość rozumienia działalności badawczo-rozwojowej jako badań naukowych i prac rozwojowych w sposób łączny, ale również na rozumienie takiej działalności jako jedynie badań naukowych lub jedynie jako prac rozwojowych.
Twórczość nie została zdefiniowana w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. W takiej sytuacji należy posiłkować się definicją tegoż pojęcia zawartą w słowniku języka polskiego. Przez twórczość, w rozumieniu słownikowym określa się tworzenie czegoś, zdolność twórczą (Słownik języka polskiego PWN https//sip.pwn.pl/szukał/twórczość.html), Zdolność taka cechuje się możliwością wytwarzania m.in. czegoś, co jest nowe i ma charakter użytkowy (Encyklopedia PWN: https //encyklopedia.pwn.pl/szukaj/twórczość.html).
W odniesieniu do działalności badawczo-rozwojowej twórczość „może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, ze w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika” (Objaśnienia).
Co niezwykle istotne, twórczość w stopniu minimalnym przejawia się jedynie na skalę działalności prowadzonej przez danego podatnika. Oznacza to, iż na potrzeby prac badawczo-rozwojowych w swoim przedsiębiorstwie, podatnik opracowuje nowe lub ulepszone procesy, usługi bądź produkty, nawet jeśli podobne rozwiązania technologiczne funkcjonują już w ramach działalności innego podmiotu. Wymagany element nowości, będący rezultatem pracy twórczej podatnika może opierać się na dostępnej już wiedzy. Rozróżnić bowiem należy taką działalność twórczą przedsiębiorcy od nowo nabytej wiedzy poprzez odkrycie naukowe (Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 19 lipca 2023 r. sygn. akt I SA/Gd 468/23 oraz wyrok WSA w Gdańsku z dnia 1 sierpnia 2023 r. sygn. akt I SA/Gd 461/23).
Potwierdzenie znaleźć można także w Objaśnieniach, w których czytamy, że: „Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia. Ponadto, uznać należy, iż na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej, w stopniu minimalnym, wystarczające jest działanie twórcze na skalę przedsiębiorstwa, tzn. przedsiębiorca we własnym zakresie (w ramach prowadzonych prac badawczo-rozwojowych) opracowuje nowe lub ulepszone produkty, procesy, usługi, nawet jeżeli podobne rozwiązanie zostało już opracowane przez inny podmiot. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika”.
Twórczość działalności badawczo-rozwojowej przejawia się w jej kreatywnym charakterze, nowatorskim, oryginalnym pomyśle. Działalność ta musi nastawiona być na tworzenie nowatorskich, unikatowych rozwiązań, które nie mają charakteru odtwórczego (Wyrok WSA w Łodzi z dnia 1 grudnia 2020 r. sygn. akt I SA/Łd 443/20). Kluczowym elementem przemawiającym za twórczością będzie więc proces myślowy, wysiłek intelektualny podatnika.
Wspomniany wyżej Podręcznik ... w swojej treści twórczość działalności badawczo-rozwojowej koreluje z kreatywnością będącą wynikiem wysiłku intelektualnego człowieka. Wyłączeniu podlega więc działalność rutynowa w przedsiębiorstwie. Z kolei działalnością twórczą będzie już wykonywanie stałych zadań, ale w oparciu o nowo opracowane metody.
Pracą o twórczym charakterze będzie zatem opracowywanie nowych rozwiązań, narzędzi czy koncepcji, które w takim ujęciu nie występowały wcześniej w praktyce gospodarczej, co stanowić będzie o ich innowacyjności. Takie działania będą wyróżniać się na tle już występujących i praktykowanych w danym okresie metod lub rozwiązań. Za przejaw twórczości uznane będą również prace związane z opracowywaniem projektów pilotażowych, czy prototypów. Zaliczać będzie się tutaj cały proces intelektualny, a więc także wszelkie testy, modele lub demonstracje.
Definicja słownikowa określa systematyczność jako robienie czegoś regularnie i starannie; proces zachodzący stale od dłuższego czasu; działania prowadzone w sposób uporządkowany, zgodnie z określonym systemem (Słownik Języka Polskiego PWN httPs//sip.pwn.pl/szukai/systematYCznośćhtml).
Zgodnie z Objaśnieniami: „W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo systematyczny występuje w sformułowaniu podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmującą prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzoną systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prące badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. (...) Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany”.
Działalność badawczo-rozwojowa prowadzona w sposób systematyczny odnosi się do prowadzenia działalności w sposób uporządkowany, zgodnie z przyjętym systemem, która podejmowana jest w określonym celu. W tym znaczeniu działanie systematyczne oznacza zaplanowanie, a następnie wykonanie nawet jednego projektu badawczo-rozwojowego, ponieważ systematyczność będzie się w takiej sytuacji odnosiła do harmonogramu tego konkretnego przedsięwzięcia. Systematyczność i wynikające z niej uporządkowanie przejawia się poprzez odpowiednią dokumentację, tutaj w postaci harmonogramu, raportów z poszczególnych etapów prac lub ewidencji czasu pracy pracowników zaangażowanych w działalność badawczo-rozwojową. Z Podręcznika Frascati wywnioskować dodatkowo można, iż przy ustalaniu kryterium systematyczności pomocnym jest określenie celu projektu badawczo-rozwojowego, jak również źródła jego finansowania. Świadczy to bowiem o efektywnej strukturze zarządzania i sprawozdawczości, którą można wykorzystać nie tylko w ramach dużych projektów, ale także tych na mniejszą skalę, gdzie zespół projektowy liczy jedynie kilku pracowników badawczych. Dokumentacja ta jest istotna z punktu widzenia zgodności z przeprowadzanymi w ramach projektu badawczo-rozwojowego działaniami, którego celem jest zaspokojenie określonych potrzeb i w ramach którego podatnik dysponuje własnymi zasobami finansowymi, jak i ludzkimi.
Ostatnie kryterium, tj. kryterium zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania tych zasobów należy z kolei rozumieć jako potencjał wykorzystania zwiększonych prowadzonymi pracami badawczo-rozwojowymi zasobów wiedzy. W Objaśnieniach skonstruowane zostało pomocnicze rozróżnienie, by ułatwić zdefiniowanie pojęć „zwiększenia zasobów wiedzy” oraz „wykorzystania już istniejącej lub zwiększonej wiedzy do tworzenia nowych zastosowań”. Pierwsze pojęcie znajduje zastosowanie w odniesieniu do badań naukowych, drugie natomiast związane jest przede wszystkim z prowadzeniem prac rozwojowych. Jak w przypadku pozostałych kryteriów, ważną rolę odgrywa prawidłowa dokumentacja działalności innowacyjnej Podręcznik Frascati precyzuje, iż zawarte winny w niej być cele powziętego projektu badawczo-rozwojowego, które wprost odnoszą się do zwiększania zasobów wiedzy lub wykorzystywania jej do tworzenia nowych zastosowań.
Powyższe potwierdza m.in. interpretacja Dyrektora Informacji Skarbowej z dnia 14 marca 2017 r. sygn. 1462-IPPB5.4510.21.2017.2 MR, w której wskazano, że: „ (...) innowacja jest to każda zmiana, która coś ulepsza, daje nową jakość lub pozwala stworzyć nowy produkt, usługę bądź nową jakość. Mozę to być zmiana radykalna, dająca zupełnie nowy produkt ale również cząstkowa, prowadzona do udoskonalenia produktu Dlatego też definicja tego słowa jest bardzo szeroka”.
Również w Interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 kwietnia 2019 r. sygn. 0114-KDIP3-1 4011.143 2019.1.ES, wskazano, iż: „Z ustawowej definicji wynika zatem, że taka działalność musi mieć charakter twórczy (...) z art. 5a pkt 38 ww. ustawy wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi być podejmowana w systematyczny sposób czyli chodzi o bieżące prowadzenie prac badawczo-rozwojowych podjętych w przyszłości, jak i rozpoczęcie działań badawczo-rozwojowych przy jednoczesnym założeniu, że podatnik w przyszłości będzie dalej podejmował i realizował prace tego rodzaju Przesłankę tę należy zatem rozumieć jako zakaz obejmowania ulgą incydentalnych działań podatnika. Po trzecie, taka działalność musi mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań”.
Zdaniem Wnioskodawcy, wszelkie wskazane wyżej cechy występują w przypadku opisanych w stanie faktycznym realizowanych przez Niego prac. Działalność pracowników zespołu B+R w zakresie opisanym w stanie faktycznym jest procesem niezwykle złożonym, wymagającym przeprowadzenia wielu badań oraz prób w celu uzyskania zadowalających rezultatów. Zatem ta działalność ma charakter wybitnie twórczy. W powyższym procesie konieczne jest także wykorzystanie specjalistycznej wiedzy i doświadczenia pracowników wynikającego z poprzednio przeprowadzonych prac badawczo-rozwojowych.
Powyższe działania podejmowane w sposób usystematyzowany według wskazanej powyżej procedury prowadzenia prac badawczo-rozwojowych i są ukierunkowane na zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Na etapie tworzenia nowych produktów własnych i ich wdrażania: tworzenia „od zera” nowego produktu na podstawie zapotrzebowania zgłaszanego przez klienta poprzez zaprojektowanie nowego produktu; opracowywania i wdrażania usprawnień na produkcie, prowadzących do zwiększenia funkcjonalności produktów przedsiębiorstwa Klienta Wnioskodawca wykonuje bądź zleca szereg prób i testów. Wyniki przeprowadzanych prac pozwalają udoskonalać i poprawiać pożądane parametry, niezbędne do osiągnięcia zadowalających rezultatów już na etapie finalnym, czyli produkcyjnym. Wykonywane prace dają możliwość ciągłych modyfikacji, których skutkiem końcowym ma być stworzenie nowego innowacyjnego produktu lub udoskonalenie istniejącego produktu lub ulepszenie procesu.
Prace rozwojowe, zgodnie z art. 4 ust. 3 PrSzkolWyżN stanowią działalność obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy I umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług. Wyłączeniu podlega działalność związana z rutynowym i okresowym wprowadzaniem zmian do przedstawionym w zdaniu wcześniejszym katalogu działalności, nawet jeżeli zmiany takie posiadają charakter ulepszeń.
W ramach prac rozwojowych dochodzi do połączenia wyników prac badawczych z wiedzą techniczną, co ma na celu wprowadzenie do produkcji nowego lub też zmodernizowanego wyrobu, nowej technologii, czy nowego systemu organizacji (tak interpretacja indywidualna z dnia 11 sierpnia 2023 r. sygn. 0114-KDIP2-1.4010.305.2023.2.MR1).
Podobnie do badań naukowych, podatnik obowiązany jest do konfrontacji cech prac rozwojowych z prowadzącą przez siebie działalnością, ponieważ tylko mając jednoznaczny i niebudzący wątpliwości obraz stanu faktycznego, w przypadku zwrócenia się do właściwego organu z wnioskiem o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, organ ten jest w stanie potwierdzić spełnianie przez wnioskodawcę definicyjnych przesłanek. Do samodzielnych kompetencji organu nie należy bowiem inicjatywa kwalifikowania charakteru i zakresu prowadzonej działalności pod kątem ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz zdefiniowanych tam pojęć (tak wyrok WSA w Szczecinie z dnia 9 grudnia 2021 r. sygn. akt I SA/Sz 862/21). Organ dokonuje w tym wypadku oceny działalności podatnika, czy spełnia ona przesłanki badań naukowych lub prac rozwojowych, a ocena ta stanowi element kwalifikacji prawnopodatkowej aktywności wnioskodawcy, ponieważ, choć definicje te wywodzą się z innej gałęzi prawa, odnoszą się do nich wprost przepisy prawnopodatkowe (por. wyrok NSA z dnia 18 stycznia 2023 r. sygn. akt II FSK 943/22).
Stanowisko Wnioskodawcy dotyczące pytania 1
Przenosząc przedstawioną powyżej analizę definicji prac badawczo-rozwojowych do wskazanej w pytaniu nr 1 działalności badawczo-rozwojowej warto zauważyć, że:
a)dotyczy ona tworzenia „od zera” nowego produktu na podstawie własnych badań rynku lub nowego produktu na podstawie zapotrzebowania zgłaszanego przez klienta;
b)posiada ona charakter twórczy, z racji tego, ze dokonywane przez wyspecjalizowanych pracowników zespołu B+R działania służą doprowadzeniu do stworzenia „od zera” nowego produktu (zlecenia) na podstawie własnych badań rynku;
c)prace badawczo-rozwojowe są wykonywane w ściśle uporządkowany sposób, przy uwzględnieniu odpowiedniego systemu, harmonogramu oraz wcześniej przygotowanego planu;
d)nad realizacją prac czuwają pracownicy zespołu B+R zatrudnieni na umowę o pracę lub umowy o dzieło, posiadający bogate doświadczenie, zdobyte w ramach wcześniej prowadzonych prac badawczo-rozwojowych oraz specjalistyczną wiedzę, konieczną w kontekście realizacji projektów badawczo-rozwojowych.
Zdaniem Wnioskodawcy, działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f. stanowi tworzenie „od zera” nowego produktu na podstawie zapotrzebowania zgłaszanego przez klienta poprzez zaprojektowanie nowego produktu.
Zdaniem Wnioskodawcy, taka działalność ma walor działalności innowacyjnej i badawczo-rozwojowej na skalę przedsiębiorstwa, ponieważ realizacja „od zera” nowego produktu na podstawie zapotrzebowania zgłaszanego przez klienta poprzez zaprojektowanie nowego produktu - wymaga kreatywnego, twórczego podejścia, przeanalizowania możliwości „wytworzenia” nowego produktu oraz przygotowania optymalnego rozwiązania.
Do realizacji takich projektów niezbędne jest posiadanie odpowiedniego zespołu ludzkiego posiadającego wysokie kompetencje i know-how, w zakresie produkcji spożywczej i związanego z nią projektowania i wdrażania innowacyjnych, twórczych rozwiązań technicznych oraz odpowiedniego parku maszynowego i innych specjalistycznych urządzeń.
Każde zlecenie wymagające prac badawczo-rozwojowych jest wykonywane według z góry określonego schematu (opisanego powyżej) prowadzenia prac badawczo-rozwojowych w celu osiągnięcia oczekiwanych przez klientów parametrów, co jednoznacznie wskazuje, iż działalność badawczo-rozwojowa Wnioskodawcy jest prowadzona w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny, według pewnego systemu, na podstawie przygotowanego harmonogramu prac z przyjęciem określonych celów do osiągnięcia.
Powyższa działalność Wnioskodawcy ma na celu łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich.
Przedstawione stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym wskazane wyżej cechy poświadczają badawczo-rozwojowy charakter działalności potwierdza wiele interpretacji wydanych przez organy podatkowe w pokrewnych stanach faktycznych.
Przykładem takich interpretacji są np.:
•interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 25 października 2019 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.441.2019.1.JKT;
•interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 23 października 2019 r. sygn. 0114-KDIP2-1.4010.372.2019.1.JS.
Stanowisko Wnioskodawcy dotyczące pytania nr 2
Przenosząc przedstawioną powyżej analizę definicji prac badawczo-rozwojowych do wskazanej w pytaniu nr 2 działalności badawczo-rozwojowej warto zauważyć, że:
a)dotyczy ona modyfikacji produktów własnych i ich wdrażania,
b)posiada ona charakter twórczy, z racji tego, że dokonywane przez wyspecjalizowanych pracowników zespołu B+R działania służą doprowadzeniu do stworzenia nowego produktu własnego, który nie występuje do tej pory na rynku, i jego wdrożenie,
c)prace badawczo-rozwojowe są wykonywane w ściśle uporządkowany sposób, przy uwzględnieniu odpowiedniego systemu, harmonogramu oraz wcześniej przygotowanego planu,
d)nad realizacją prac czuwają pracownicy zespołu B+R zatrudnieni na umowę o pracę lub umowy o dzieło, posiadający bogate doświadczenie, zdobyte w ramach wcześniej prowadzonych prac badawczo-rozwojowych oraz specjalistyczną wiedzę, konieczną w kontekście realizacji projektów badawczo-rozwojowych.
Opisywane działania B+R dotyczą procesów, w których Wnioskodawca, poprzez badanie rynku stara się wywnioskować jakie są jego faktyczne oczekiwania. Podejmowane przez Wnioskodawcę prace badawczo-rozwojowe mają na celu modyfikacje produktu własnego i jego wdrożenie. Działania B+R w tym obszarze rozpoczynają się od prac związanych z oceną własnego pomysłu modyfikacji Wnioskodawcy. W następnej kolejności Wnioskodawca przystępuje do etapu projektowania, tworzenia prototypu, jego testowania, aby finalnie zakończyć proces modyfikacji produktu własnego.
Zdaniem Wnioskodawcy, działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f. stanowią opracowywane przez Wnioskodawcę modyfikacje produktów własnych i ich wdrażanie.
Zdaniem Wnioskodawcy, taka działalność ma walor działalności innowacyjnej i badawczo-rozwojowej na skalę przedsiębiorstwa, ponieważ modyfikowanie produktów własnych i ich wdrażanie - wymaga kreatywnego, twórczego podejścia oraz przygotowania optymalnego rozwiązania.
W takim przypadku chodzi o modyfikację produktu własnego i jego wdrożenie, dysponując tylko i wyłącznie pomysłem samego Wnioskodawcy na produkt. Produkt ten stanowiłby dla Wnioskodawcy zmodyfikowany produkt i jednocześnie poszerzał dotychczasową Jego ofertę. Proponowane rozwiązanie musi zarazem spełniać założone przez Wnioskodawcę cele projektowe oraz stosowne normy techniczne, itp.
Do realizacji takich projektów niezbędne jest posiadanie odpowiedniego zespołu ludzkiego posiadającego wysokie kompetencje i know-how, w zakresie działalności Wnioskodawcy i związanego z nią projektowania i wdrażania innowacyjnych, twórczych rozwiązań technicznych oraz odpowiednich urządzeń.
Każdy projekt własny wymagający prac badawczo-rozwojowych jest wykonywany według z góry określonego schematu (opisanego powyżej) prowadzenia prac badawczo-rozwojowych w celu osiągnięcia oczekiwanych przez Wnioskodawcę założeń, parametrów itp., co jednoznacznie wskazuje, iż działalność badawczo-rozwojowa Wnioskodawcy jest prowadzona w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny, według pewnego systemu, na podstawie przygotowanego harmonogramu prac z przyjęciem określonych celów do osiągnięcia.
Powyższa działalność Wnioskodawcy ma na celu łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich.
Nie ulega wątpliwości, iż zgodnie z wyżej wskazanymi przesłankami działalność badawczo-rozwojowa musi mieć także określony cel. Celem tym zgodnie z Objaśnieniami podatkowymi z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP BOX, jest nakierowanie na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań. Działania podejmowane przez Wnioskodawcę w ramach prac badawczo-rozwojowych z całą pewnością zwiększają zasób wiedzy. Pracownicy realizujący zadania w ramach projektu uzyskują specjalistyczną wiedzę. Uzyskiwana, w ramach kolejnych projektów, wiedza pozwoli na tworzenie coraz to nowszych, lepszych i bardziej innowacyjnych rozwiązań technologicznych pozwalających na tworzenie i wdrażanie coraz to nowszych modyfikacji produktów własnych. Z całą pewnością realizowane prace badawcze w konsekwencji skutkują ciągłym zwiększaniem zasobów wiedzy posiadanych przez pracowników Wnioskodawcy. Z kolei zwiększane w ramach kolejnych prac badawczo-rozwojowych, zasoby wiedzy wykorzystywane będą do tworzenia nowych rozwiązań.
Co ważne, działalność badawczo-rozwojowa w zakresie modyfikacji produktów własnych i ich wdrażania jest wykonywana przez pracodawcę w systematyczny sposób. Tym samym, działania podejmowane są w sposób zaplanowany, a osiąganie wyznaczonych celów jest na bieżąco monitorowane. Każdy projekt jest realizowany według z góry określonej procedury prac badawczo-rozwojowych. Zatem działalność badawczo-rozwojowa Wnioskodawcy w powyższym zakresie prowadzona jest w sposób uporządkowany, według ściśle określonego systemu, w sposób metodyczny oraz z góry zaplanowany.
Przedstawione stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym wskazane wyżej cechy poświadczają badawczo-rozwojowy charakter działalności potwierdza wiele interpretacji wydanych przez organy podatkowe w pokrewnych stanach faktycznych.
Przykładem takich interpretacji są np.:
•Interpretacja indywidualna z dnia 4 marca 2024 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.727.2023.1.JMS;
•Interpretacja indywidualna z dnia 4 stycznia 2024 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.643.2023.2.JMS.
Stanowisko ogólne Wnioskodawcy w zakresie pytań 3 i 6
Za określone mianem standardowych kosztów kwalifikowanych uznaje się w ramach ulgi badawczo-rozwojowej, odpowiednio na podstawie katalogu zawartego w art. 26e ust. 2-3 u.p.d.o.f. tylko takie koszty, które odnoszą się do:
1)należności ze stosunku pracy i umów cywilnoprawnych oraz składek ubezpieczeniowych,
2)nabycia materiałów i surowców,
3)nabycia niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego,
4)ekspertyz, opinii, usług doradczych,
5)odpłatnego korzystania z aparatury naukowo-badawczej lub nabycia usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej,
6)uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego,
7)odpisów amortyzacyjnych od kosztów prac rozwojowych,
8)odpisów amortyzacyjnych od pozostałych środków trwałych bądź wartości niematerialnych i prawnych.
Podatnikom przysługuje prawo odliczenia, co do zasady 100 % standardowych kosztów kwalifikowanych poniesionych na działalność badawczo-rozwojową (art. 26e ust. 7 pkt 3 u.p.d.o.f.). Prawo odliczenia nawet 200 % kosztów kwalifikowanych odnosi się jedynie do kosztów poniesionych na należności ze stosunku pracy i umów cywilnoprawnych oraz składek ubezpieczeniowych.
Przyjmując założenie, iż prowadzoną przez Wnioskodawcę działalność opisaną w pkt III można uznać za działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f. uprawniać to będzie Wnioskodawcę do skorzystania z odliczenia, o którym mowa w art. 26e ust. 1 u.p.d.o.f.
Koszty realizacji opisanych we wniosku prac Wnioskodawca ponosi ze środków własnych. Wnioskodawca zaznacza, że do kosztów kwalifikowanych zalicza tylko te koszty, które nie zostaną zwrócone Spółce w jakiejkolwiek formie.
Zgodnie z art. 26e ust. 8 u.p.d.o.f., podatnicy korzystający z odliczenia, o którym mowa w art. 26e ust. 1 u.p.d.o.f. są obowiązani wykazać w zeznaniu poniesione koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu. Ponadto, art. 24a ust. 1b u.p.d.o.f. wskazuje na konieczność wyodrębnienia w ewidencji rachunkowej kosztów działalności B+R.
W konsekwencji, podatnikowi podatku PIT przysługuje prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym pod warunkiem, że:
1)poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 w zw. z art. 26e ust. 1 u.p.d.o.f.,
2)koszty działalności badawczo-rozwojowej stanowiły dla niego koszty uzyskania przychodów w rozumieniu u.p.d.o.f.,
3)koszty działalności B+R mieszczą się w katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 26e ust. 2-3 u.p.d.o.f.,
4)w ewidencji, o której mowa w art. 24a ust. 1b u.p.d.o.f. wyodrębnił koszty działalności badawczo-rozwojowej,
5)wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu,
6)kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w u.p.d.o.f.,
7)koszty kwalifikowane nie zostały mu zwrócone w jakiekolwiek formie.
Należy zauważyć, że przepisy u.p.d.o.f. nie zawierają dodatkowych warunków, jakie podatnik powinien spełnić w przypadku, gdy postanowi on ujmować koszty prac badawczo-rozwojowych dla celów podatkowych zgodnie z art. 22 ust. 7b pkt 1 albo punkt 2 albo punkt 3 u.p.d.o.f. W rezultacie, zgodnie z wyborem podatnika, w przypadku prowadzenia prac badawczo-rozwojowych ich koszty mogą być przez podatnika rozpoznawane jako koszty podatkowe w trakcie trwania tych prac, bądź jednorazowo na moment ich zakończenia, albo też podatnik może rozpoznawać koszty tych prac poprzez odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych.
Wnioskodawca może zatem podjąć decyzję o sposobie potrącalności wydatków związanych z pracami badawczo-rozwojowymi, a następnie stosując ulgę i obliczając wysokość kosztów kwalifikowanych, ujętych uprzednio w rachunku podatkowym jako koszt, odliczyć je od podstawy opodatkowania w roku podatkowym, w którym dany koszt został zaliczony do kosztów uzyskania przychodów.
Zgodnie z art. 22 ust. 7b u.p.d.o.f., od decyzji Wnioskodawcy zależy forma rozliczania wydatków ponoszonych z tytułu prac badawczo-rozwojowych.
Wybrana przez Wnioskodawcę metoda zaliczenia wydatków dotyczących działalności badawczo-rozwojowej do kosztów uzyskania przychodów decydowała będzie o momencie, w którym uprawniony on będzie do skorzystania z ulgi na działalność badawczo-rozwojowa w związku z ponoszonymi kosztami (przy założeniu, ze koszty te spełnią warunki klasyfikacji jako koszty kwalifikowane w ramach powyższej ulgi).
Potwierdzeniem tego stanowiska jest np. interpretacja indywidualna z dnia 27 lutego 2019 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.596.2018.4.RR.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytań 3-4
Za koszty kwalifikowane, na podstawie art. 26e ust. 2 pkt 1-1a u.p.d.o.f., uznaje się koszty wynagrodzeń z tytułu umowy o pracę, umów cywilnoprawnych, np. umowa zlecenie, czy umowa o dzieło oraz koszty poniesione przez pracodawcę z tytułu składek w oparciu o stosowne przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
W rozumieniu organów, za pracowników zatrudnionych w celu realizacji działalności badawczo-rozwojowej należy uznać takich pracowników, którzy obiektywnie mogą przyczynić się do prowadzenia prac badawczo-rozwojowych, nie jest natomiast konieczne powstanie faktycznego efektu wyników pracy tych osób (interpretacja indywidualna z dnia 20 marca 2017 r. sygn. 2461-IBPB-1-3.4510.1086 2016.TS).
Ponadto do kosztów kwalifikowanych włączane są także części wynagrodzenia przypadające na czas urlopu, choroby bądź też innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika (tak wyrok WSA w Warszawie z dnia 19 czerwca 2019 r. sygn. akt III SA/Wa 2665/18, którego stanowisko potwierdził następnie NSA w wyroku z dnia 1 września 2022 r. sygn. akt II FSK 3033/19, co ostatecznie zostało potwierdzone w interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 13 lutego 2024 r. nr DD8.8203.1.2021).
Co zostało potwierdzone przez NSA, kosztem kwalifikowanym będzie nie tylko wynagrodzenie zasadnicze pracownika, ale również wszelkie inne dodatki np. premie, ekwiwalent za niewykorzystany urlop (tak wyrok NSA z dnia 11 października 2022 r. sygn. akt II FSK 364/20).
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 3
Zdaniem Wnioskodawcy, koszty osobowe pracowników Zespołu B+R zajmującego się działalnością w zakresie wskazanym w stanie faktycznym zatrudnionych na umowy o pracę oraz osób zatrudnionych na podstawie umowy o dzieło, które zostały zatrudnione w innych działach, lecz wspomagających prace wyżej wymienionego zespołu - w części odpowiadającej pracy związanej z działalnością badawczo-rozwojową, podatnik może uznać za koszt kwalifikowany na podstawie art. 26e ust. 2 pkt 1 i 1a u.p.d.o.f.
Wskazany przepis za koszty kwalifikowane uznaje:
a)poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. przychody ze stosunku pracy, służbowego, pracy nakładczej oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;
b)poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 u.p.d.o.f. pkt 8 lit. a u.p.d.o.f. oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu.
Powyższe oznacza, że do kosztów kwalifikowanych można zaliczyć wydatki poniesione na pracowników wykonujących prace B+R, tj. wydatki na wynagrodzenie zasadnicze, premie uznaniowe, dodatki za godziny popołudniowe, dodatki za godziny nocne, dodatki za system czterobrygadowy, ekwiwalent za system czterobrygadowy, wynagrodzenie za czas urlopu, premie kwotowe, dodatki za dodatkowe czynności, ryczałt za dodatkowe czynności, akord, dodatki brygadzistowskie, dodatki funkcyjne, prowizje, stanowiące przychody ze stosunku pracy, jak również sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, tj. składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz wypadkowe.
W skład kosztów osobowych Pracowników i kosztów osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy o dzieło wchodzą należności, o których mowa art. 12 ust. 1 oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należność określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu oraz rozumieją poniesione w danym miesiącu należności z tytułów o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a i c oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 4
Zdaniem Wnioskodawcy, koszty osobowe pracowników sprawujących funkcje nadzorcze i kierownicze nad pracami badawczo-rozwojowymi, w zakresie w jakim wykonywane przez nich czynności, w tym nadzorcze, związane są bezpośrednio z działalnością B+R podatnik może uznać za koszt kwalifikowany na podstawie art. 26e ust. 2 pkt 1 i 1a u.p.d.o.f. w zakresie, w jakim nie zostaną Mu zwrócone.
Zgodnie z podręcznikiem Frascati „Proponowane procedury standardowe dla badań statystycznych w zakresie działalności badawczo-rozwojowej” (obowiązującym w krajach OECD do celów statystycznych), zawierającym procedury standardowe dla badań statystycznych w zakresie działalność badawczo-rozwojowej, w statystyce badawczo-rozwojowej przyjęło się, że dane odnoszące się do nakładów finansowych związanych z pracownikami B+R powinny obejmować „pełen koszt działalności badawczo-rozwojowej”, którego poniesienie jest „niezbędne do prawidłowej realizacji działalności B+R”.
Podręcznik wskazuje, że do prac B+R należy zaliczać również:
1)wykonywanie prac naukowo-technicznych na potrzeby projektów (projektowanie i przeprowadzanie eksperymentów i badań, konstruowanie prototypów itd.);
2)planowanie i kierowanie projektami B+R, szczególnie w ich aspekcie naukowo-technicznym;
3)przygotowywanie raportów cząstkowych i końcowych dla projektów badawczo-rozwojowych, szczególnie w odniesieniu do aspektów związanych z pracami badawczo-rozwojowymi;
4)obsługa administracyjna/koordynacja/kierowanie projektami badawczo-rozwojowymi.
Mając powyższe na uwadze, do pracowników zajmujących się działalnością B+R należy zaliczyć wszystkie osoby zatrudnione bezpośrednio przy działalności B+R. W szczególności do osób takich należy zaliczyć również osoby, które zajmują się choćby w części, czynnościami takimi jak czynności administracyjne bezpośrednio i nierozłącznie związane z pracami B+R, kierowanie działalnością B+R w aspekcie technicznym, raportowanie i konsultowanie w zakresie wykonywanej działalności B+R. czy też rekrutacja pracowników do działalności B+R.
Zatem również czynności o charakterze nadzorczym, czy kierowniczym, jeżeli są związane bezpośrednio z działalnością B+R, należy zaliczyć do działań stanowiących prace badawczo-rozwojowe.
Czynności nadzorcze i kierownicze w ramach opisanych działań B+R są koniecznym elementem tychże działań. Skoro działalność pracowników nadzorowanych i kierowanych jest twórcza, to tym bardziej należy tę cechę przypisać działaniom Koordynatora projektów B+R, pod którego nadzorem przeprowadzane są prace badawczo-rozwojowe.
Czynności mające konstytuować działalność B+R oraz wskazane zadania osób nadzorujących spełniają także kryterium celowości, to jest podejmowane są celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 11 maja 2018 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.159.2018.1.IZ wskazano, że wynagrodzenia osób pełniących w Spółce funkcje kierownicze w zakresie w jakim wykonywane przez nich czynności, w tym nadzorcze związane są bezpośrednio z działalnością badawczo-rozwojową mogą stanowić koszt kwalifikowany.
Powyższa teza znajduje także pośrednie potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych, w których organy podatkowe nie wyłączają z grupy kosztów kwalifikowanych kadry managerskiej i dyrektorskiej - m.in interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 marca 2017 r. nr 2461-IBPB-1-3.4510.1184.2016.1.TS oraz interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 1 sierpnia 2022 r. nr 0111-KDIB1-3.4010.258.2022.2 PC.
Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie także w Wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 23 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/GI 1588/19, zgodnie że wykorzystanie swojej wiedzy technicznej i doświadczenia w procesie B+R bez wątpienia wyczerpuje ustawowe kryterium „wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań”. Sąd zgodził się z wnioskodawcą, że wynagrodzenia takich osób wraz z należnymi składkami na ubezpieczenia społeczne mogą być uwzględniane w uldze B+R. Sąd wskazał, że jeśli ustawodawca nie rozróżnia pracowników, którzy „własnoręcznie” realizują działalność B+R (np. własnoręcznie przeprowadzają symulacje komputerowe, czy własnoręcznie testują prototyp) od pracowników, którzy kontrolują czy nadzorują te czynności oraz doradzają w tymże procesie - to interpretatorowi także tego czynić nie wolno.
Należy wskazać, iż Minister Finansów wydał interpretację ogólną nr DD8.8203.1.2021 z dnia 13 lutego 2024 r. w sprawie możliwości zaliczenia do kosztów kwalifikowanych ulgi badawczo-rozwojowej poniesionych przez podatnika w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sfinansowanych przez płatnika składek z tytułu tych należności określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika, w której wskazał, iż: „zarówno czas urlopu jak i czas zwolnienia chorobowego, za które przysługuje wynagrodzenie chorobowe, nie są bezpośrednim czasem wykonywania pracy, ale są czasem zatrudnienia pracownika za który to czas przysługują pracownikowi należności wynikające z zatrudnienia, a na pracodawcy ciążą obowiązki związane, czy to z wypłatą wynagrodzenia, czy z odprowadzaniem składek z tytułu zatrudnienia. W świetle powyższego nie ma zatem podstaw prawnych do wyłączenia z katalogu kosztów kwalifikowanych ulgi badawczo-rozwojowej należności poniesionych przez pracodawcę, stanowiących, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, przychód pracownika realizującego działalność badawczo-rozwojową, a uzyskanych, gdy nie świadczy on pracy z powodu usprawiedliwionej nieobecności”.
W związku z powyższym, sformułowane Wnioskodawcę pytania nr 3 i 4 nie dotyczą poniesionych przez Wnioskodawcę w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sfinansowanych przez płatnika składek z tytułu tych należności określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika, gdyż ta kwestia została już rozstrzygnięta w drodze interpretacji ogólnej Ministra Finansów nr DD8.8203.1.2021 z dnia 13 lutego 2024 r. w sprawie możliwość zaliczenia do kosztów kwalifikowanych ulgi badawczo-rozwojowej poniesionych przez podatnika w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sfinansowanych przez płatnika składek z tytułu tych należności określonych w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z usprawiedliwioną nieobecnością pracownika.
Zgodnie z art. 14b § 5a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, wniosek o interpretację indywidualną w zakresie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego odpowiadającego zagadnieniu będącemu przedmiotem interpretacji ogólnej wydanej w takim samym stanie prawnym, jest bezprzedmiotowy.
Pracownicy zespołu B+R realizują prace stanowiące, w ocenie Wnioskodawcy, prace badawczo-rozwojowe. Jeśli pracownicy ci będą realizowali również inne zadania. Wnioskodawca zamierza zaliczać do kosztów kwalifikowanych czas w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu.
Wnioskodawca wskazuje, iż obecnie wszyscy pracownicy wchodzący w skład zespołu B+R są zatrudnieni na umowę o pracę, jednak w przyszłości mogą również występować koszty osobowe (wynagrodzenia) osób wykonujących usługi w ramach zespołu B+R lub wspomagających ten zespół wykonywane na podstawie umowy zlecenia, umowy o dzieło - w części odpowiadającej pracy związanej z działalnością badawczo-rozwojową.
Stanowisko Wnioskodawcy potwierdza m.in. interpretacja indywidualna z dnia 23 stycznia 2020 r. sygn. 0113-KDIPT2-3 4011.652.2019.2.RR.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytań 5-6
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytań 5
Koszty zakupu surowców i materiałów wykorzystywanych w działalności badawczo-rozwojowej w zakresie wskazanym w stanie faktycznym stanowią koszt kwalifikowany w rozumieniu art. 26e ust. 2 pkt 2 u.p.d.o.f. jeśli nie zostaną zwrócone w jakiejkolwiek formie i są przeznaczone na działalność B+R.
Zgodnie z art. 26e ust. 2 pkt 2 u.p.d.o f., za koszty kwalifikowane uznaje się nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową.
Należy zwrócić uwagę iż ww. przepis posługuje się pojęciami „materiały” oraz „surowce”, które nie zostały zdefiniowane w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W podstawie obliczania ulgi uwzględnione mogą być wyłącznie materiały i surowce związane bezpośrednio z prowadzoną przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową.
Jeżeli chodzi o pojęcie „surowce”, w ocenie Wnioskodawcy, w związku z brakiem definicji przedmiotowego pojęcia na gruncie przepisów podatkowych i rachunkowych, dla celów ustalania zakresu zastosowania ulgi posłużyć należy się znaczeniem pojęcia „surowce” funkcjonującym na gruncie języka powszechnego, gdzie „surowce”, to „materiały naturalne zwierzęcego, roślinnego lub mineralnego, służące do wytwarzania jakichś produktów lub energii” (www.sjp.pwn.pl).
W zakresie definicji surowca wypowiedziała się również Rada Języka Polskiego. W ocenie Rady „nie ma podstaw, by kategorycznie wymagać od sposobu rozumienia hasła surowiec tego, aby był to wyłącznie materia/naturalny (...). Współczesna definicja leksykograficzna hasła surowiec używanego we współczesnej polszczyźnie powinna mieć postać następującą: Substancja w pierwotnym stanie, zwykle pochodzenia naturalnego, stanowiąca materiał wyjściowy służący do wytwarzania jakichś rzeczy lub energii”.
Z kolei w zakresie interpretacji pojęcia „materiały”, w ocenie Wnioskodawcy odwołać należy się do interpretacji przedmiotowego pojęcia funkcjonującej na gruncie przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (dalej: „UR”). W świetle art. 3 ust. 1 pkt 19 UR, materiały to składniki majątku zużywane na własne potrzeby.
Powyższy pogląd znajduje również potwierdzenie w doktrynie, gdzie podkreśla się, iż materiały to składniki majątku inicjujące realizację całego cyklu operacyjnego, które jednostka nabywa w celu ich całkowitego zużycia na własne potrzeby, tym m.in. na potrzeby wytwarzania produktów, świadczenia usług, czy realizacji działalności ogólnoadministracyjnej. Do materiałów zaliczyć można także pewne składniki majątkowe wytwarzane przez jednostkę we własnym zakresie (zazwyczaj w ramach działalności pomocniczej), a także różnego rodzaju odzyski, posiadające wartość użytkową, a pochodzące np. z likwidowanych środków trwałych, inwentarz żywy przeznaczony do uboju, części zamienne, półfabrykaty obcej produkcji, paliwa, opakowania itp.” (Walińska Ewa (red.), Bek-Gaik Bogusława, Bojanowski Witold, Czajor Agnieszka, Czajor Przemysław, Gad Jacek, Idzikowska Gabriela, Janicka Anna, Jurewicz Anna, Kalinowski Jacek, Kuczyńska Iga, Mariański Adam, Michalak Marcin, Turzyński Mikołaj Walińska Anna, Wencel Agnieszka, Wiatr Michał, Ustawa o rachunkowości. Komentarz, Wolters Kluwer, 2016).
Mając powyższe na uwadze, w ocenie Wnioskodawcy surowcami w znaczeniu przywołanym powyżej mogą być wszelkiego rodzaju produkty niezbędne w procesie tworzenia nowych, produktów, jak również tworzenia „od zera” nowego produktu na podstawie zapotrzebowania zgłaszanego przez klienta czy opracowywania i wdrażania usprawnień na produkcie.
Ustawodawca nie objaśnia również, co należy rozumieć przez bezpośredni związek nabywanych materiałów i surowców z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową, pozostawiając tym samym swobodę podatnikom w zakresie możliwości udowodnienia takiego związku. Zasadne wydaje się przyjęcie, że materiały i surowce nabyte i wykorzystane na potrzeby prowadzonej działalności innowacyjnej (np. do tworzenia nowych produktów własnych i ich wdrażania, a także tworzenia „od zera” nowego produktu na podstawie zapotrzebowania zgłaszanego przez klienta poprzez zaprojektowanie nowego produktu oraz opracowywania i wdrażania usprawnień na produkcie, prowadzących do zwiększenia funkcjonalności produktów przedsiębiorstwa Klienta) są bezpośrednio z tą działalnością związane.
W stanie faktycznym opisanym przez Wnioskodawcę, surowce są wykorzystywane do tworzenia nowych, unikalnych produktów, jak również tworzenia „od zera” nowego produktu na podstawie zapotrzebowania zgłaszanego przez Klienta, czy opracowywania i wdrażania usprawnień na produkcie, prowadzących do zwiększenia funkcjonalności produktów przedsiębiorstwa Klienta. Wytwarzane i testowane produkty mają charakter nowatorski i unikatowy, o odpowiedniej jakości, funkcjonalności i bezpieczeństwie.
Z uwagi na fakt, że surowce i materiały ulegają zużyciu (nabyte surowce i materiały nie mogą być wykorzystane wielokrotnie), istnieje pewność że poniesione koszty nabycia stanowią w całości koszty działalności B+R.
Wnioskodawca zaznacza, iż poniesione koszty nabycia surowców będą stanowiły koszty działalności badawczo-rozwojowej jedynie w części, w której samodzielnie owe surowce nabył. Wskazanie to jest istotne, ponieważ część surowców otrzymuje On bezpośrednio od klienta w związku z konkretnym projektem B+R i tak nabyte surowce nie będą stanowiły kosztów kwalifikowanych.
Na temat zaliczenia do kosztów kwalifikowanych surowców i materiałów wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej m.in w interpretacji indywidualnej z dnia 23 stycznia 2020 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.652.2019.2.RR, który w pełni przyjął argumentację Wnioskodawcy opartą na powyższych założeniach.
Możliwość zaliczenia wydatków poniesionych na materiały oraz surowce, które są następnie wykorzystywane do działań badawczo-rozwojowych również wynika z literalnego brzmienia przepisów.
Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 listopada 2018 r. sygn. 0114-KDIP2-1.4010.346.2018.2.JS: „Kosztem kwalifikowanym u Wnioskodawcy, w myśl art. 18d ust. 2 pkt 2 (tutaj art. 26e ust. 2 w pkt 2 u.p.d.o.f. – przyp. Wnioskodawcy) mogą być również wydatki poniesione w pełnej wysokości na materiały i surowce, z uwagi na fakt, ze były/są/będą wykorzystywane wyłącznie do realizacji działalności B+R. Powyższe dotyczy również wymienionych we wniosku narzędzi, o ile wykorzystywane są one wyłącznie do zadań w ramach realizacji prac B+R. W przeciwnym wypadku, narzędzia będą stanowić koszty kwalifikowane, tylko w takiej części, w jakiej będą one służyć prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej”.
Stanowisko to zostało potwierdzone w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 stycznia 2020 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.627.2019.1.JKU, zgodnie z którą: „Biorąc pod uwagę cytowane przepisy stwierdzić należy, że konstrukcja art. 18d ust. 2 pkt 2 ustawy o CIT (tutaj art. 26e ust. 2 w pkt 2 u p d o f – przyp. Wnioskodawcy), pozwala na zaliczenie do kosztów kwalifikowanych, kosztów wszelkich materiałów, surowców i wyposażenia, które są kosztami uzyskania przychodów i wykorzystywane są bezpośrednio w działalności badawczo-rozwojowej. Zatem przyjmuje się, że materiały i surowce, w przypadku których istnieje możliwość ich przypisania do działalności badawczo-rozwojowej, uznaje się za koszty kwalifikowane w ramach ww. działalności.
Biorąc pod uwagę powyższe wydatki na nabycie surowców i materiałów wykorzystywanych przez Wnioskodawcę w działalności będą mogły stanowić koszty kwalifikowane w rozumieniu powołanego wyżej przepisu.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 6
Zdaniem Wnioskodawcy, koszty odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej w zakresie wskazanym w stanie faktycznym stanowią koszt kwalifikowany w rozumieniu art. 26e ust. 3 u.p.d.o.f., w zakresie w jakim nie zostaną Mu zwrócone.
Środki trwałe wskazane w opisie stanu faktycznego zostały ujawnione w ewidencji jako środki trwałe, a od ich wartości początkowej dokonywane są odpisy amortyzacyjne według stawek określonych w u.p.d.o.f.
Zakupione przez Wnioskodawcę środki trwałe wprawdzie zostały nabyte w poprzednich latach, jednakże obecnie są wykorzystywane w ramach działalności badawczo-rozwojowej przez zespół B+R. W związku z tym odpisy amortyzacyjne, które pozostały do końca użyteczności ekonomicznej urządzeń powinny zostać zaklasyfikowane jako koszty kwalifikowane.
Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają interpretacje indywidualne, m.in.:
1)interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 21 listopada 2016 r. sygn. 2461-IBPB-1-2.4510.929.2016.1.BG, w której Dyrektor w pełni przyjął argumentację Wnioskodawcy w zakresie zaliczenia do kosztów kwalifikowanych odpisów od licencji nabytych przed rokiem objętym wnioskiem: „Wnioskodawca w celu realizacji prac inżynieryjnych korzysta z licencji na specjalistyczne programy komputerowe nabyte zarówno przed 2016 r., jak i nabywane na bieżąco. Z powołanego wyżej art. 18d ust. 3 u.p.d.o.p. (tutaj art. 26e ust. 3 u.p.d.o.f. – przyp. Wnioskodawcy) wynika, że dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej stanowią koszty kwalifikowane. Dla skorzystania z odpisu kosztów kwalifikowanych znaczenie ma data dokonania odpisu amortyzacyjnego (przy założeniu, że odpis jest dokonywany zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów art. 16a-16m u.p.d.o.p. (tutaj art. 22a-22m u.p d.o.f. – przyp. Wnioskodawcy). Zatem do kalkulacji podstawy ulgi opisanej w art. 18d u.p.d.o.p. (tutaj art. 26e u.p.d.o.f. – przyp. Wnioskodawcy) można włączyć odpisy amortyzacyjne od licencji na specjalistyczne programy komputerowe służące wykonywaniu prac inżynieryjnych”;
2)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 marca 2018 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.20.2018.2.MBD, w której zgodził się ze stanowiskiem Wnioskodawcy w zakresie zaliczenia do kosztów kwalifikowanych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, które zostały nabyte w okresie nieobjętym wnioskiem. Wnioskodawca w swojej argumentacji powołał się na interpretację 2461-IBPB-1-2.4510 929.2016.1 BG: „Należy podkreślić, że powołane powyżej przepisy art. 18d ustawy o CIT. Nie odnoszą się do momentu nabycia lub wytworzenia przez podatnika aktywów podlegających amortyzacji, odpisy od których mają stanowić koszt kwalifikowany. Warunkiem zaliczenia odpisów amortyzacyjnych do bazy kosztów kwalifikowanych jest wykorzystywanie przedmiotu amortyzacji w działalności badawczo-rozwojowej oraz zaliczenie odpisu amortyzacyjnego do kosztów uzyskania przychodu w roku podatkowym w którym mają być one zaliczone do bazy kosztów kwalifikowanych”.
Ponieważ środki trwałe, jak i wartości niematerialne i prawne postanowiono mogą być wykorzystywane jedynie częściowo w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, zostaną one odliczone przez Wnioskodawcę w ramach kosztów kwalifikowanych wyłącznie w tej części, w jakiej będą wykorzystywane na potrzeby prac badawczo-rozwojowych.
Wnioskodawca stoi zatem na stanowisku, że na podstawie art. 26e ust. 3 u.p.d.o.f., będzie mieć prawo do uznania za koszty kwalifikowane dokonywanych w danym roku podatkowym i zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od urządzeń, stanowiących środki trwałe.
Stanowisko Wnioskodawcy potwierdzają interpretacje organów podatkowych, np.:
1)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 25 maja 2017 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.11.2017.2.IŻ, w której czytamy: „Natomiast, odnosząc się do odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych (w tym maszyn, urządzeń oraz sprzętu biurowego), wykorzystywanych przez Wnioskodawcę w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej należy zauważyć, że z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że do procesu rozwojowego nowego produktu leczniczego wykorzystywane są urządzenia, maszyny oraz inne środki trwałe Wnioskodawcy zakupione w celu prowadzenia prac badawczo-rozwojowych tego produktu, podlegające amortyzacji. Skoro, jak wskazuje Wnioskodawca, środki trwałe, wskazane we wniosku przez Wnioskodawcę, są związane i wykorzystywane w prowadzonych przez Wnioskodawcę pracach badawczo-rozwojowych, to również, w ocenie tut. Organu, odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych mogą stanowić koszty kwalifikowane, o których mowa w art. 18d ust. 3 u.p.d.o.p.” (tutaj art. 26e ust. 3 u.p.d.o.f. – przyp. Wnioskodawcy);
2)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 5 kwietnia 2017 r. sygn. 1462-IPPB5.4510.82.2017.1.MR, w której czytamy: „Tym samym wskazać należy, że odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych uwzględniające oprócz kosztów wdrożenia wydatki na ich nabycie, należy zaliczyć do kosztów kwalifikowanych w pełnej wysokości, stosownie do treści art. 18d ust. 3 ustawy” (tutaj art. 26e ust. 3 u.p.d.o.f. – przyp. Wnioskodawcy);
3)interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 lutego 2020 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.623.2019.1.BM, zgodnie z którą: „istnieje możliwość zaliczenia do kosztów kwalifikowanych w rozumieniu art. 18d ust. 3 u.p.d.o.p. (tutaj art. 26e ust. 3 u.p.d.o.f. – przyp. Wnioskodawcy), w ramach limitów, odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli są one rzeczywiście wykorzystywane do działalności badawczo-rozwojowej. Natomiast, jeżeli służą one bieżącej działalności, odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych nie stanowią kosztów kwalifikowanych. (...) powyższe sformułowanie oznacza, że odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, w całości stanowią koszt kwalifikowany, w myśl ww. przepisu, jeżeli składniki te są rzeczywiście wykorzystywane jedynie do działalności badawczo-rozwojowej”.
Stanowisko Wnioskodawcy znajduje także potwierdzenie w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 4 stycznia 2019 r. sygn. 0111-KDIB1-3.4010.575.2018.1.AN, a także w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 listopada 2023 r. sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.584.2023.2.IR, zgodnie z którą koszty kwalifikowane, nieobjęte finansowaniem, tj. niezwrócone w żadnej formie, mogą zostać odpisane od podstawy opodatkowania na podstawie art. 18d ust. 1 u.p.d.o.p., w myśl art. 18d ust. 3 u.p.d.o.p. (tutaj art. 26e ust. 1 u.p.d.o.f. w myśl art. 26e ust. 3 u.p.d.o.f. – przyp. Wnioskodawcy).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 26e ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Podatnik uzyskujący przychody ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 odlicza od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1 lub art. 30c ust. 2, koszty uzyskania przychodów poniesione na działalność badawczo-rozwojową, zwane dalej ,,kosztami kwalifikowanymi”. Kwota odliczenia nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3.
Przepis ten normuje tzw. ulgę badawczo-rozwojową (ulgę B+R). Jest ona szczególnym instrumentem, którego celem jest zachęcanie podatników prowadzących działalność gospodarczą do podejmowania działań o charakterze badawczo-rozwojowym. Ma to wpływać na innowacyjność oferowanych przez nich produktów, usług lub procesów realizowanych w ich przedsiębiorstwach. W dalszej perspektywie ulga badawczo-rozwojowa ma służyć wzrostowi nowoczesności, innowacyjności i konkurencyjności gospodarki.
Mechanizm ulgi sprowadza się do możliwości odliczenia od podstawy obliczenia podatku określonej wartości wskazanych rodzajowo kosztów uzyskania przychodów dotyczących działalności badawczo-rozwojowej (kosztów kwalifikowanych). Mając na względzie wysokie koszty działań o charakterze badawczo-rozwojowym, ustawodawca zdecydował o możliwości „dwukrotnego” uwzględnienia wartości tych kosztów w rachunku podatkowym podatnika – raz jako kosztów uzyskania przychodów i ponownie jako odliczenia od podstawy obliczenia podatku.
Pojęcie działalności gospodarczej
W odniesieniu do pierwszej z ww. przesłanek wskazuję, że zgodnie z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1) odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
2) są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
3) wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej
Definicje ustawowe
Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej – oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Stosownie do art. 5a pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych – oznacza to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. poz. 1668),
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Pracami rozwojowymi, o których mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, są natomiast – zgodnie z art. 5a pkt 40 tej ustawy – prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli:
Działalność obejmująca nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń
Łącząc te elementy, można stwierdzić, że działalnością badawczo-rozwojową jest działalność twórcza obejmująca:
- badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a więc prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne; lub
- badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń; lub
- prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli działalność obejmująca nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń,
-podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Twórczy charakter działalności badawczo-rozwojowej
Działalność badawczo-rozwojowa musi być działalnością twórczą. Twórczy to „mający na celu tworzenie”. Synonimy pojęcia twórczy (pomysł, praca) to „konstruktywny, kreatywny, kreacyjny, kreatorski, koncepcyjny”. Należy przy tym zwrócić uwagę na różnicę znaczeniową pojęcia „tworzyć” – określające czynność, której istotą jest element kreacyjny, i „wytwarzać”, czyli „zrobić, wyprodukować coś”. Wytwarzanie także prowadzi do powstania rzeczy lub praw, ale nie ma w sobie indywidualnego elementu kreacyjnego – jest to proces wymagający wiedzy i umiejętności, ale nie prowadzi do powstania efektów niepowtarzalnych.
Badania podstawowe
Działalność badawczo-rozwojowa może obejmować badania podstawowe w rozumieniu Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce, a więc:
- prace empiryczne – czyli prace doświadczalne; lub
- prace teoretyczne – czyli oparte na teorii naukowej, a nie na doświadczeniu;
-mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne.
Co istotne, aby prowadzone przez podmiot działania miały status badań podstawowych w rozumieniu ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce muszą być prowadzone z zachowaniem odpowiednich standardów.
Nie każde przeprowadzone doświadczenie jest badaniem podstawowym. Prace empiryczne muszą być prowadzone w odpowiednich warunkach (w odpowiednim środowisku), w oparciu o określoną metodę działań. Powinny być przeprowadzone w odpowiedniej próbie, uwzględniać stopień powtarzalność wyników. Prace te powinny być odpowiednio zarejestrowane lub opisane. Szczegółowe standardy prowadzenia prac empirycznych są uzależnione od przedmiotu badania.
Podobnie, nie każde rozważania prowadzone w oparciu o teorie naukowe będą miały status prac teoretycznych w rozumieniu ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Prace teoretyczne w rozumieniu tej ustawy także muszą spełniać określone standardy, w tym dotyczące metodologii badan naukowych, komparatystyki, zasad wnioskowania.
Badania aplikacyjne
Działalność badawczo-rozwojowa może również obejmować badania aplikacyjne w rozumieniu ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Aplikacja to m.in. „zastosowanie czegoś w praktyce”. Przedmiotem badań aplikacyjnych jest więc pozyskanie nowej wiedzy i umiejętności (opartych na wiedzy i doświadczeniu) dla potrzeb praktyki produkcyjnej lub usługowej w określonym zakresie. Podmiot podejmujący prace aplikacyjne – mając wiedzę o określonych produktach, procesach lub usługach (ich cechach, wadach) – podejmuje działalność badawczą, której celem jest zdobycie nowej wiedzy i umiejętności po to, aby:
·opracować nowe produkty, procesy lub usługi lub
·wprowadzić znaczące ulepszenia do istniejących produktów, procesów lub usług.
„Nowy”, to „niedawno zrobiony, nabyty lub właśnie powstały, założony”, „taki, który zajął miejsce poprzedniego”, „spotykany po raz pierwszy, dopiero co poznany lub będący od niedawna w jakimś środowisku”, „od niedawna istniejący, właśnie wynaleziony”.
Celem prac aplikacyjnych jest zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności – czyli takiej wiedzy i takich umiejętności, których podmiot prowadzący prace (pomimo bycia specjalistą w danej dziedzinie) wcześniej nie posiadał.
Nowym produktem, procesem lub usługą może być:
·produkt, proces lub usługa, które nie istniały wcześniej, czyli takie, które zostały opracowane po raz pierwszy w wyniku badan aplikacyjnych;
·produkt, proces lub usługi, które istniały już jako rodzaj produktu, procesu lub usługi,ale w wyniku badań aplikacyjnych opracowano ich nową koncepcję.
Ulepszenie natomiast to „to, co usprawniło funkcjonowanie czegoś”. Ulepszać to „zmienić coś tak, żeby stało się bardziej użyteczne lub funkcjonalne”. Celem prac aplikacyjnych dotyczących istniejących produktów, procesów lub usług nie są jakiekolwiek ulepszenia, ale ulepszenia znaczące – czyli mające duże znaczenie, dużą wagę, istotne z punktu widzenia funkcji i dotychczasowych cech ulepszanych produktów, procesów lub usług. Jednocześnie jednak skala zmian wprowadzonych do produktu, procesu lub usługi nie powoduje, że mówimy o nowym produkcie, procesie lub usłudze, ale o produkcie, procesie lub usłudze znacząco ulepszonych.
Analogicznie jak w przypadku badań podstawowych, także badania aplikacyjne muszą być prowadzone z zachowaniem odpowiednich standardów.
Prace rozwojowe
Pojęcie działalności badawczo-rozwojowej obejmuje również prace rozwojowe w rozumieniu ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy, tj. obejmują:
·nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
·łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
·kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
·wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.
Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:
- nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
- łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzą wynikającą z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badań rozwojowych;
- kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
- wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.
Co istotne, całość ww. czynności służy:
·planowaniu produkcji oraz
·projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.
Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.
Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas), będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów, bądź usług.
Systematyczność i cele działalności badawczo-rozwojowej
Działalność badawczo-rozwojowa jest podejmowana:
·w sposób systematyczny,
·w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Pojęcie „systematyczny” – w odniesieniu do procesów oznacza „zachodzący stale od dłuższego czasu”; w odniesieniu do działań oznacza „prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; planowy, metodyczny”.
Z uwagi na charakter działań, jakie obejmuje działalność badawczo-rozwojowa, pojęcia systematyczności tych działań nie należy ograniczać wyłącznie do ich zwykłego organizacyjnego uporządkowania i częstotliwości podejmowanych czynności. Znaczenie pojęcia „systematyczności” będzie także wynikową przedmiotu prowadzonych działań (badań naukowych lub prac rozwojowych) – musi uwzględniać specyfikę podejmowanych badań lub prac.
Celem działalności badawczo-rozwojowej jest: zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
Punktem wyjściowym dla działalności badawczo-rozwojowej jest więc posiadanie pewnego poziomu (określonych zasobów) wiedzy w konkretnym temacie. Aby stwierdzić, czy podjęte działania prowadzą do zwiększenia poziomu wiedzy oraz służą wykorzystywaniu zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań, koniecznym jest określenie poziomu wiedzy „wyjściowej” i „wyjściowego” stanu wykorzystywania zasobów wiedzy, „wyjściowego” stanu jej zastosowań. Bez takiego nakreślenia „punktu wyjścia” dla działalności badawczo-rozwojowej nie da się nakreślić celów podejmowanych działań.
Należy uwzględnić zatem, że głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmują szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu (zobacz: 3.2.1.3 Objaśnienia w zakresie IP BOX – Zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystania jej do tworzenia nowych zastosowań”).
Istotnym jest więc między innymi to:
- jakimi zasobami wiedzy podatnik dysponował przed rozpoczęciem realizacji projektu badawczo-rozwojowego;
- jaki rodzaj wiedzy podlegał następnie selekcji, wykorzystaniu i rozwijaniu pod względem przydatności do realizacji tego projektu.
Opis Pana działalności oraz przedmiot Pana wątpliwości
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że specjalizuje się Pan w (…).. Jej profil obejmuje projektowanie, produkcję, sprzedaż, wdrażanie, a także serwis urządzeń (…). Siedziba Pana firmy znajduje się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Pana działalność w zakresie B+R obejmują następujące obszary: tworzenie „od zera” nowego produktu w oparciu o własną analizę zapotrzebowania na rynku lub zapotrzebowanie zgłaszane przez Klienta oraz opracowywaniu i wdrażaniu usprawnień na produkcie prowadzących do zwiększenia funkcjonalności produktów zgodnie z zapotrzebowaniem Klienta.
Zarówno przy udoskonalaniu istniejących produktów, jak i przy projektowaniu ich „od zera” wykorzystuje Pan wiedzę z dziedzin: (…). Każdorazowo przygotowuje on niezbędną dokumentację techniczną, która służy zarówno Klientowi, jak i Panu jako źródło zdobytej wiedzy możliwej do dalszego udoskonalania i rozwoju.
Pana działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny. Jeżeli wykonanie zlecenia wymaga prowadzenia prac badawczo-rozwojowych, to każde takie zlecenie jest wykonywane w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny (…). Każdy projekt lub zlecenie wymagające prac badawczo-rozwojowych są wykonywane według powyższego schematu w celu osiągnięcia oczekiwanych przez klientów parametrów, co jednoznacznie wskazuje, iż Pana działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona w sposób uporządkowany, zaplanowany, metodyczny, według pewnego systemu, na podstawie przygotowanego harmonogramu prac z przyjęciem określonych celów do osiągnięcia.
Ponadto, w okresie, którego dotyczy wniosek prowadzona była i jest podatkowa księga przychodów i rozchodów.
W ramach prowadzonych prac badawczo-rozwojowych opracowano oraz wdrożono zarówno ulepszone wersje dotychczasowych urządzeń, jak i zupełnie nowe maszyny, cechujące się wyższą wydajnością, nowoczesnymi rozwiązaniami technologicznymi oraz lepszymi parametrami użytkowymi.
Opracowane przez Pana produkty różnią się istotnie od rozwiązań dostępnych wcześniej zarówno w Pana firmie, jak i na rynku. Ich oryginalność wynika przede wszystkim z faktu, że były to pierwsze w swojej kategorii maszyny stworzone w odpowiedzi na konkretne potrzeby klientów, których dotąd nie obsługiwały żadne dostępne urządzenia.
Każdy z powyższych produktów zawiera nowe rozwiązania techniczne i funkcjonalne które nie były wcześniej dostępne w Pana urządzeniach, ani w ofercie konkurencji - stanowią więc wytwory intelektualne o charakterze twórczym, powstałe w ramach działalności badawczo-rozwojowej.
Kreacyjny charakter każdego produktu polegał na twórczym opracowaniu nowych rozwiązań konstrukcyjnych i funkcjonalnych, stworzonych od podstaw w odpowiedzi na konkretne potrzeby rynkowe i oczekiwania klientów.
Produkty nie były kopiami istniejących rozwiązań, lecz zostały zaprojektowane od zera – bazując jedynie na dostępnych, kluczowych podzespołach (np…..) - i połączone w unikalną całość w ramach własnych koncepcji projektowych.
Pana działania były ukierunkowane na tworzenie nowych, bardziej efektywnych rozwiązań, niedostępnych wcześniej na rynku. Połączono i kształtowano istniejącą wiedzę z zakresu (…).
Do prac stanowiących działalność badawczo-rozwojową nie są zaliczane prace mające charakter rutynowy, ani okresowe zmiany wprowadzane do produktów znajdujących się w Pana dostępnym katalogu.
Przedmiotem wniosku nie są:
- czynności wdrożeniowe w zakresie opracowywanych produktów i usług;
- produkcja seryjna;
- serwisowanie - itp.;
- prace spoza prac badawczo-rozwojowych.
Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena, czy prowadzone i opisane przez Pana we wniosku czynności stanowią działalność badawczo-rozwojową dokonana zostanie w kontekście wskazanych przez Pana efektów tych prac.
Przedmiotem Pana wątpliwości jest kwestia ustalenia, czy opisana we wniosku działalność polegająca na prowadzeniu prac w zakresie od zera nowego produktu oraz polegająca na prowadzeniu prac w zakresie modyfikowania (usprawniania) produktów już istniejących, spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej, i tym samym, czy jest Pan uprawniony do skorzystania z ulgi, o której mowa w art. 26e ww. ustawy w odniesieniu do wskazanych we wniosku kosztów.
We wniosku wskazał Pan, że dotyczy on 2024 r. i 2025 r. oraz przyszłych lat podatkowych w ramach zdarzenia przyszłego.
Możliwość skorzystania przez Pana z ulgi badawczo-rozwojowej
Jak wynika z art. 26e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z omawianej ulgi może skorzystać podatnik, który spełnia łącznie następujące warunki:
1)uzyskuje przychody ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej;
2)prowadzi działalność badawczo-rozwojową;
3)ponosi na działalność badawczo-rozwojową koszty uzyskania przychodów określone jako „koszty kwalifikowane”.
Zgodnie z art. 26e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za koszty kwalifikowane uznaje się m.in.:
1) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu;
1a) poniesione w danym miesiącu należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 8 lit. a i c, oraz sfinansowane przez płatnika składki z tytułu tych należności określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu;
2) nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową;
2a) nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w szczególności naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych;
3) ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez podmioty, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a także nabycie od takiego podmiotu wyników prowadzonych przez niego badań naukowych, na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej;
4) odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4;
4a) nabycie usługi wykorzystania aparatury naukowo-badawczej wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli zakup usługi nie wynika z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4;
5) koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, poniesione na:
a) przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej i dokonanie zgłoszenia do Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedniego zagranicznego organu, łącznie z kosztami wymaganych tłumaczeń na język obcy,
b) prowadzenie postępowania przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej lub odpowiedni zagraniczny organ, poniesione od momentu zgłoszenia do tych organów, w szczególności opłaty urzędowe i koszty zastępstwa prawnego i procesowego,
c) odparcie zarzutów niespełnienia warunków wymaganych do uzyskania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy lub prawa z rejestracji wzoru przemysłowego zarówno w postępowaniu zgłoszeniowym, jak i po jego zakończeniu, w szczególności koszty zastępstwa prawnego i procesowego, zarówno w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej, jak i w odpowiednim zagranicznym organie,
d) opłaty okresowe, opłaty za odnowienie, tłumaczenia oraz dokonywanie innych czynności koniecznych dla nadania lub utrzymania ważności patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy oraz prawa z rejestracji wzoru przemysłowego, w szczególności koszty walidacji patentu europejskiego.
Przepis art. 26e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi:
Koszty kwalifikowane ponoszone w ramach badań podstawowych podlegają odliczeniu wyłącznie pod warunkiem, że badania te są prowadzone na podstawie umowy lub porozumienia z jednostką naukową w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki.
Stosownie do art. 26e ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy obliczenia podatku.
Zgodnie natomiast z art. 26e ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnikowi, który w roku podatkowym korzysta ze zwolnień podatkowych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 63a lub 63b, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie tych przepisów.
Natomiast zgodnie z art. 26e ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:
1)w przypadku gdy podatnik, o którym mowa w ust. 3a, jest mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców – 200% kosztów, o których mowa w ust. 2-3a;
2)w przypadku pozostałych podatników, o których mowa w ust. 3a – 200% kosztów, o których mowaw ust. 2 pkt 1-4a i ust. 2a-3a, oraz 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 5;
3)w przypadku pozostałych podatników – 100% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 2-5, ust. 2a i 3, oraz 200% kosztów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 1a.
Zgodnie natomiast z art. 26e ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Odliczenia dokonuje się w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. W przypadku gdy podatnik poniósł za rok podatkowy stratę albo wielkość dochodu podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia – odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części – dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie sześć lat podatkowych następujących bezpośrednio po roku, w którym podatnik skorzystał lub miał prawo skorzystać z odliczenia. Dokonując odliczenia, o którym mowa w zdaniu drugim, uwzględnia się kwoty pomniejszeń, o których mowa w art. 26eb ust. 1.
Trzeba też pamiętać, że stosowanie do art. 24a ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową, którzy zamierzają skorzystać z odliczenia, o którym mowa w art. 26e, są obowiązani w prowadzonej księdze albo w prowadzonych księgach rachunkowych, o których mowa w ust. 1, wyodrębnić koszty działalności badawczo-rozwojowej.
Na podstawie wskazanych wyżej przepisów stwierdzam, że aby podatnikowi podatku dochodowego od osób fizycznych przysługiwało prawo odliczenia w zeznaniu podatkowym kosztów kwalifikowanych poniesionych w danym roku podatkowym, powinny być łącznie spełnione następujące warunki:
- podatnik poniósł koszty na działalność badawczo-rozwojową;
- koszty na działalność badawczo-rozwojową stanowiły dla podatnika koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
- koszty na działalność badawczo-rozwojową mieszczą się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 26e ust. 2-3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
- jeżeli w roku podatkowym podatnik prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu, prawo do odliczenia przysługuje jedynie w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie są przez podatnika uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie zezwolenia/decyzji o wsparciu;
- w ewidencji, o której mowa w art. 24a ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik wyodrębnił w sposób prawidłowy koszty działalności badawczo-rozwojowej;
- podatnik wykazał w zeznaniu podatkowym koszty kwalifikowane podlegające odliczeniu;
- kwota odliczonych kosztów kwalifikowanych nie przekroczyła limitów określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych;
- koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie lub nie zostały odliczone od podstawy obliczenia podatku.
Z wniosku wynika, że:
- poniósł Pan koszty na działalność badawczo-rozwojową;
- koszty, które poniósł Pan na realizację prac mających stanowić działalność badawczo-rozwojową mieściły się w zamkniętym katalogu kosztów kwalifikowanych określonym przepisami art. 26e ust. 2. ust. 2a i ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
- koszty, które mają podlegać odliczeniu w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową były i są zaliczane w myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej przez Pana pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym poprzez odpisy amortyzacyjne;
- koszty mające podlegać odliczeniu w ramach ulgi badawczo-rozwojowej nie zostały/nie zostaną odliczone przez Pana od podstawy obliczenia podatku na innej zasadzie niż w ramach ulgi B+R;
- koszty mające podlegać odliczeniu w ramach ulgi badawczo-rozwojowej nie zostały/nie zostaną uwzględnione w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 63a lub 63b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
- nie prowadzi Pan działalności gospodarczej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej;
- koszty działalności badawczo-rozwojowej były są wyodrębniane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w kolumnie 16, w okresie którego dotyczy wniosek.
Wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na umowę o pracę/umowę cywilnoprawną (umowa o dzieło, umowa zlecenia) jako koszty kwalifikowane
Kwestia dotycząca możliwości zaliczenia wynagrodzeń pracowników (tj. osób zatrudnionych na umowy o pracę) do kosztów kwalifikowanych została uregulowana w cytowanym na wstępie art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast kwestia dotycząca możliwości zaliczenia wynagrodzeń osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenia do kosztów kwalifikowanych została uregulowana w cytowanym powyżej art. 26e ust. 2 pkt 1a ww. ustawy.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Stosownie do art. 13 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9.
Zgodnie z dyspozycją zawartą w ww. regulacjach należności ze stosunku pracy oraz z działalności wykonywanej osobiście wraz ze składkami na ubezpieczenie społeczne w części finansowanej przez płatnika tych składek mogą być uznane za koszty kwalifikowane tylko w takiej części, w jakiej:
- czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu – w przypadku pracowników;
- czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło w danym miesiącu – w przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy zlecenie.
Przez „ogólny czas pracy pracownika w danym miesiącu” należy rozumieć wyłącznie czas faktycznie przepracowany. Zwracam uwagę, że pojęcie czasu pracy przeznaczonego na realizację działalności badawczo-rozwojowej, o którym mowa w art. 26e ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odnosi się do czasu faktycznie poświęconego na tę działalność. Jednocześnie odliczeniu, co do zasady, podlegają wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe oraz dodatki i nagrody wraz ze sfinansowanymi przez płatnika składkami od tych należności określonymi w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.
Powyższe rozumienie przepisu prowadzi do sytuacji, w której każdy składnik wynagrodzenia pracownika, uzyskującego należności z tego tytułu musi być przeanalizowany pod kątem tego, czy może być uznany za koszt kwalifikowany.
Istotne jest, aby pracownicy (tj. osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę) lub osoby zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej (tj. umowy zlecenia, umowy o dzieło) faktycznie wykonywali zadania będące realizacją prac badawczo-rozwojowych. Nie wystarczy zatem, że umowa o pracę bądź inny dokument, czy też umowa cywilnoprawna potwierdza, że w zakresie kompetencji osoby zatrudnionej znajduje się wykonywanie czynności stanowiących realizację działalności badawczo-rozwojowej, osoba ta musi też faktycznie uczestniczyć w tych pracach. Tylko wówczas ich wynagrodzenia obejmujące ww. koszty pracownicze będą mogły stanowić dla Państwa koszt kwalifikowany.
W sytuacji, gdy pracownicy/osoby zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej wykonują obowiązki nie tylko związane z działalnością badawczo-rozwojową, zasadne jest wyodrębnienie (wyłączenie z ulgi badawczo-rozwojowej) tej części wynagrodzeń wypłaconych pracownikom/osobom zatrudnionym na podstawie umowy cywilnoprawnej, a także składek od tych przychodów, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, która nie jest związana z realizacją działalności badawczo-rozwojowej.
Należy podkreślić, że ustawodawca nie narzucił przedsiębiorcom formy takiego podziału/wyodrębnienia. Wybór sposobu udokumentowania tych wydatków pozostawiony został podatnikom, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową. Można zatem przyjąć, że podatnik korzystający z ulgi - dla celów dowodowych - winien prowadzić ewidencję czasu pracy poświęconego przez pracowników/osoby zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej na działalność badawczo-rozwojową.
Wynagrodzenia z tytułu umów zlecenia, umowy o dzieło, będą mogły stanowić koszty kwalifikowane w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na wykonanie usługi w zakresie działalności badawczo-rozwojowej pozostanie w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia, umowy o dzieło w danym miesiącu.
Koszty nabycia materiałów i surowców jako koszty kwalifikowane
W odniesieniu do kosztów materiałów i surowców zużytych podczas prac badawczo-rozwojowych należy zwrócić uwagę, że w art. 26e ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca posługuje się pojęciami „materiały” oraz „surowce”, które nie zostały zdefiniowane w przepisach ustawy o podatku dochodowym od fizycznych, stanowiąc przy tym, że w podstawie obliczania ulgi uwzględnione mogą być wyłącznie materiały i surowce związane bezpośrednio z prowadzoną przez podatnika działalnością badawczo-rozwojową.
Jeżeli chodzi o pojęcie „surowce”, w związku z brakiem definicji niniejszego pojęcia na gruncie przepisów podatkowych i rachunkowych, dla celów ustalania zakresu zastosowania ulgi należy posłużyć się znaczeniem pojęcia „surowce” funkcjonującym na gruncie języka powszechnego, gdzie „surowce” to „materiały naturalne pochodzenia zwierzęcego, roślinnego lub mineralnego, służące do wytwarzania jakichś produktów lub energii” (www.sjp.pwn.pl).
Z kolei, w zakresie interpretacji pojęcia „materiały” należy odwołać się do interpretacji tego pojęcia funkcjonującej na gruncie przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r., poz. 120).
Zgodnie art. 3 ust. 1 pkt 19 tej ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o rzeczowych aktywach obrotowych - rozumie się przez to materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym.
W świetle ww. przepisu, materiały to składniki majątku zużywane na własne potrzeby.
Powyższy pogląd znajduje również potwierdzenie w doktrynie, gdzie podkreśla się, że materiały to składniki majątku inicjujące realizację całego cyklu operacyjnego, które jednostka nabywa w celu ich całkowitego zużycia na własne potrzeby, w tym m.in. na potrzeby wytwarzania produktów, świadczenia usług czy realizacji działalności ogólnoadministracyjnej. Do materiałów zaliczyć można także pewne składniki majątkowe wytwarzane przez jednostkę we własnym zakresie (zazwyczaj w ramach działalności pomocniczej), a także różnego rodzaju odzyski, posiadające wartość użytkową, a pochodzące np. z likwidowanych środków trwałych, inwentarz żywy przeznaczony do uboju, części zamienne, półfabrykaty obcej produkcji, paliwa, opakowania itp.
Konstrukcja art. 26e ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z poczynionymi powyżej uwagami, pozwala na zaliczenie do kosztów kwalifikowanych kosztów wszelkich materiałów i surowców, których definicje słownikowe przytoczono powyżej, stanowiących koszty uzyskania przychodów, niezbędnych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli bez takich elementów niemożliwe będzie jej prowadzenie.
Koszty sprzętu specjalistycznego jako koszty kwalifikowane
Przyjmuje się, że nabycie sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w przypadku którego istnieje możliwość przypisania do działalności badawczo-rozwojowej, uznaje się za koszty kwalifikowane w ramach ww. działalności.
Konstrukcja art. 26e ust. 2 pkt 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zaliczenie do kosztów kwalifikowanych zakup sprzętu specjalistycznego niebędącego środkiem trwałym, stanowiącego koszty uzyskania przychodów niezbędne w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.
Z przepisu tego wynika, że aby poniesione wydatki na sprzęt specjalistyczny uznać za koszty kwalifikowane, muszą być spełnione następujące warunki:
·sprzęt nie stanowi środka trwałego,
·zalicza się do kategorii „sprzętu specjalistycznego” oraz
·jest wykorzystywany bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.
Zatem, przyjmuje się, że nabycie niebędącego środkami trwałymi sprzętu specjalistycznego wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, w przypadku którego istnieje możliwość przypisania go do działalności badawczo-rozwojowej, uznaje się za koszty kwalifikowane w ramach ww. działalności.
W związku z brakiem definicji pojęcia sprzętu specjalistycznego na gruncie przepisów podatkowych, dla celów ustalania zakresu zastosowania ulgi należy posłużyć się znaczeniem pojęcia „sprzęt” funkcjonującym na gruncie języka powszechnego, gdzie sprzęt oznacza: „1) przedmiot użytkowy; 2) przedmioty używane do jakichś prac lub w jakichś okolicznościach” (www.sjp.pwn.pl).
Pojęcie „specjalistyczny”, wg Słownika języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, oznacza „związany z pewną specjalnością; dotyczący specjalisty lub specjalizacji; specjalny”.
Odpisy amortyzacyjne jako koszty kwalifikowane
Przechodząc do odpisów amortyzacyjnych jako kosztów kwalifikowanych na potrzeby stosowania ulgi badawczo-rozwojowej, należy mieć na uwadze cytowany już art. 26e ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym za koszty kwalifikowane uznaje się także dokonywane w danym roku podatkowym, zaliczane do kosztów uzyskania przychodów, odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, z wyłączeniem samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.
Zatem, istnieje możliwość zaliczenia do kosztów kwalifikowanych, w rozumieniu art. 26e ust. 3 ww. ustawy, w ramach limitów, odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli są one rzeczywiście wykorzystywane do działalności badawczo-rozwojowej. Natomiast, jeżeli służą one bieżącej działalności, odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nie stanowią kosztów kwalifikowanych.
Wyjaśnić należy, że powyższe sformułowanie oznacza, że odpisy amortyzacyjne od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w całości stanowią koszt kwalifikowany, w myśl ww. przepisu, jeżeli składniki te są rzeczywiście wykorzystywane jedynie do działalności badawczo-rozwojowej.
Natomiast, w sytuacji, gdy ww. składniki będą częściowo wykorzystywane do działalności badawczo-rozwojowej, a częściowo do bieżącej działalności, to w takim przypadku koszty odpisów amortyzacyjnych będą stanowić koszty kwalifikowane, tylko w takiej części, w jakiej środki trwałe oraz wartości niematerialnych i prawnych będą służyć prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.
Podsumowanie
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy, a także ww. przepisy, stwierdzam, że prowadzona przez Pana działalność, w ramach której specjalizuje się Pan w obszarze (…) polegająca na prowadzeniu prac w zakresie od zera nowego produktu oraz polegająca na prowadzeniu prac w zakresie modyfikowania (usprawniania) produktów już istniejących stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji przysługuje Panu prawo do skorzystania z odliczenia w ramach tzw. ulgi badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 26e omawianej ustawy.
Zatem, Pana stanowisko w zakresie pytania nr 1 i nr 2 uznałem za prawidłowe.
Uznaję również, że wskazane przez Pana we wniosku wydatki ponoszone przez Pana w związku z prowadzoną działalności badawczo-rozwojową można uznać koszty kwalifikowane w rozumieniu art. 26e ust. 1 w zw. z:
·ust. 2 pkt 1 i pkt 1a),
·ust. 2 pkt 2,
·ust. 3
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w celu skorzystania z ulgi badawczo-rozwojowej.
Tym samym, za prawidłowe uznałem również Pana stanowisko w zakresie pytania nr 3, nr 4, nr 5 i nr 6.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe wyłącznie wobec Pana i tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Jednocześnie zaznaczam, że niniejszą interpretację wydałem w oparciu o opis okoliczności faktycznych przedstawionych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.
Nie prowadzę postępowania dowodowego, ograniczam się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyrażam swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez Wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania kontrolnego organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.
Zastrzegam przy tym, że Pana stanowisko w zakresie zdarzenia przyszłego uznałem za prawidłowe pod warunkiem, że opisane i wyeksponowane we wniosku informacje/dane/warunki – będą miały miejsce, czy też dojdzie do ich spełnienia w tym okresie, którego ma dotyczyć sprawa zdarzenia przyszłego.
W związku ze wskazaniem przez Pana, że:
Od bieżącego roku podatkowego (2025) prowadzona ewidencja umożliwia wyodrębnienie kosztów działalności badawczo-rozwojowej, zgodnie z art. 24a ust. 1b ustawy o PIT.
zastrzegam również, że właściwą formą ewidencjonowania może być ewidencja pomocnicza, jeśli podatnik prowadzi księgi rachunkowe, natomiast w przypadku prowadzenia PKPiR koszty kwalifikowane ewidencjonuje się w kolumnie 16 tej księgi (czyli tak, jak w Pana przypadku).
Dla celów skorzystania z ulgi B+R można dokonać stosownych korekt ewidencyjnych.
Zastrzegam również, że – stosowanie do istoty Pana wniosku – przedmiotem niniejszej interpretacji nie jest kwestia odpowiedniego limitowania kosztów kwalifikowanych (art. 26e ust. 7 ustawy).
Odnośnie powołanych przez Pana interpretacji indywidualnych informuję, że dotyczą one tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, w określonych stanach faktycznych czy zdarzeniach przyszłych i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe, pomimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.
Również wyroki powołane przez Pana dotyczą indywidualnych spraw odrębnych podmiotów. Niemniej jednak w toku rozważań nad sposobem rozstrzygnięcia wniosku organ miał na względzie także prezentowane w nich stanowiska i argumenty.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
