
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłoweSzanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
- nieprawidłowe w części dotyczącej powstania zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu sprzedaży udziału w działce A w części nabytej w drodze działu spadku ponad udział otrzymany w drodze spadku oraz
- prawidłowe w pozostałym zakresie.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
2 lipca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 2 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismami z 6 sierpnia 2025 r. (wpływ 6 sierpnia 2025 r.), z 11 sierpnia 2025 r. (wpływ 11 sierpnia 2025 r.) oraz z 12 sierpnia 2025 r. (wpływ 12 sierpnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego (doprecyzowany w uzupełnieniu wniosku z 11 sierpnia 2025 r.)
Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej i polskim rezydentem podatkowym. Pozostaje w związku małżeńskim z X.
Rodzice męża Wnioskodawczyni na mocy aktu własności ziemi, wydanego przez (…), 22 października 1973 r. stali się – na prawach ustawowej wspólności małżeńskiej – właścicielami nieruchomości położonej (…), oznaczonych numerami geodezyjnymi A i B, dla których (…) prowadzi księgę wieczystą o numerze (…).
C, matka męża Wnioskodawczyni, zmarła (…), a spadek po niej w oparciu o prawomocne postanowienie Sądu (…) z dnia (…) października 2014 r. ((…)) nabyli na podstawie ustawy: mąż C, D oraz jej synowie E i X (mąż Wnioskodawczyni) – w udziałach po 1/3 części.
D, ojciec męża Wnioskodawczyni, zmarł (…) 2004 r. (…), a spadek po nim w oparciu o prawomocne postanowienie Sądu (…) z dnia (…) października 2014 r. ((…)) na podstawie testamentu własnoręcznego sporządzonego (…) lutego 2000 r., nabył w całości jego syn X (mąż Wnioskodawczyni). W związku z powyższym współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości zostali X – w udziale 5/6 oraz E – w udziale 1/6.
(…) lipca 2021 r. w Kancelarii Notarialnej (…) został sporządzony akt notarialny nr (…), na mocy którego E i X dokonali podziału majątku wspólnego C i D oraz działu spadku po C i nieodpłatnego zniesienia współwłasności przedmiotowej nieruchomości w ten sposób, że działkę o numerze geodezyjnym B nabył na wyłączną własność X, natomiast działkę A nabył E w udziale wynoszącym 5/14 części, zaś X – w udziale wynoszącym 9/14 części.
(…) września 2024 r. w Kancelarii Notarialnej (…) został sporządzony akt notarialny nr (…), na mocy którego Wnioskodawczyni oraz jej mąż X zawarli umowę majątkową małżeńską. Zgodnie z tą umową małżonkowie oświadczyli, że rozszerzają wspólność ustawową na wszelkie rzeczy i prawa majątkowe, w tym roszczenia i środki pieniężne, nabyte przez każdego z nich z jakiegokolwiek tytułu przed zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej – z wyłączeniem przedmiotów, na które zgodnie z prawem nie można rozszerzyć wspólności, określonych w art. 49 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Tym samym od momentu zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej nieruchomości w postaci działek o numerze geodezyjnym B – w całości oraz A – w udziale wynoszącym 9/14 (dalej „Działki”), są własnością małżonków Y i X we współwłasności łącznej.
Wnioskodawczyni planuje wraz z mężem zbycie udziału w działce A w 2026 r. (sprzedaż nie będzie dokonana w ramach działalności gospodarczej). Powzięła wątpliwość, czy w razie sprzedaży tego udziału będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości.
W piśmie z 6 sierpnia 2025 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, uzupełniła Pani opis sprawy o następujące informacje:
W (…) aktu notarialnego nr (…) zawarto informację, zgodnie z którą E i X dokonują działu spadku i zniesienia współwłasności bez jakichkolwiek spłat i dopłat.
Pierwotnie w masie spadkowej po C mężowi Wnioskodawczyni przysługiwało 5/6 masy spadkowej. Jak wskazano w (…) aktu notarialnego, łączna wartość masy spadkowej wyniosła (…), z czego wartość działki nr B – (…), a wartość działki A – (…). Mąż Wnioskodawczyni nabył całą działkę B oraz 9/14 działki A o wartości (…), co daje łącznie kwotę (…). Jest to zatem więcej niż 5/6 udziału spadkowego, które wynosi (…), o (…). Zatem wartość spadku nabytego w drodze działu spadku przekroczyła udział otrzymany w wyniki spadku o (…) (ok. 5,92%).
Działka B jest zabudowana budynkiem mieszkalnym i wykorzystywana do celów osobistych (mieszkalnych), z kolei działka A jest niezabudowana i niewykorzystywana w żaden sposób. Działka nie była, nie jest i nie będzie przedmiotem żadnej z wymienionych umów, ma być wyłącznie przedmiotem sprzedaży.
Działki B (zabudowanej) Wnioskodawczyni nie zamierza w najbliższej przyszłości sprzedawać.
Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 11 sierpnia 2025 r.)
Czy planowane odpłatne zbycie przez Wnioskodawczynię udziału w działce A, będącego współwłasnością łączną Wnioskodawczyni i jej męża, wygeneruje u Wnioskodawczyni przychód ze sprzedaży nieruchomości, a w konsekwencji dojdzie u Wnioskodawczyni do powstania zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu takiego zbycia?
Pani stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku z 12 sierpnia 2025 r.)
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „Ustawa o PIT”) zbycie nieruchomości powoduje powstanie przychodu, jeżeli nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i doszło do niego przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Zatem sprzedaż nieruchomości po upływie 5-letniego okresu nie generuje przychodu, a w konsekwencji nie skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.
Mąż Wnioskodawczyni nabył Działki w drodze spadku. Jak stanowi art. 10 ust. 5 Ustawy o PIT, w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę. Do nabycia Działek przez spadkodawców doszło w 1973 r., zatem pięcioletni okres określony w Ustawie o PIT w odniesieniu do Działek już minął.
Wnioskodawczyni jest zdania, że rozszerzenie wspólności majątkowej na mocy umowy majątkowej małżeńskiej zawartej z mężem – spadkobiercą Działek – nie stanowi nabycia Działek. Umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską uregulowana została w art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jest to umowa, która ma na celu ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy o rozszerzenie wspólności ustawowej w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, są stricte umowami majątkowymi małżeńskimi, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny. Tak więc, skoro z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu z małżonków (współwłaścicieli) nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy, to nie można przyjąć, że z chwilą rozszerzenia wspólności majątkowej (wspólności ustawowej) strona takiej umowy wyzbyła się prawa do tej rzeczy. Tym samym nie mogło dojść do nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT.
Powyższy pogląd znajduje szerokie oparcie w orzecznictwie sądów administracyjnych, w tym w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego (m.in. sygn. akt II FSK 822/17, II FSK 1236/15, II FSK 1249/14). Aprobują go również organy podatkowe, czego przykładem jest chociażby interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 czerwca 2024 r. (0112-KDSL1-2.4011.229.2024.2.PS), w której wskazana została jednolicie ukształtowana linia orzecznicza, zgodnie z którą włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka na zasadach i w sposób określony przez ustawę Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie stanowi nabycia tej nieruchomości przez drugiego małżonka w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W związku z powyższym Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że w razie odpłatnego zbycia udziału w działce A nie powstanie u niej przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, a w konsekwencji nie dojdzie u niej do powstania zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie stanowi ono źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jednocześnie, w myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Natomiast jeżeli nieruchomość lub prawa majątkowe były nabyte przez spadkodawcę również w drodze spadku, wówczas moment nabycia tej nieruchomości lub praw majątkowych przez spadkodawcę określany jest zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, tj. z chwilą śmierci spadkodawców spadkodawcy.
Na podstawie art. 10 ust. 7 ww. ustawy:
Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.
Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.
Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nabytej w drodze spadku i działu spadku istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę oraz czy w wyniku dokonania działu spadku nie następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany udział w spadku.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071).
Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Na podstawie art. 925 Kodeksu cywilnego:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Jak stanowi art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego:
Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.
Wg treści art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego:
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:
Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.
Zgodnie z art. 1035 Kodeksu cywilnego:
Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.
Na podstawie art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego:
Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.
W myśl art. 1038 § 2 Kodeksu cywilnego:
Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony
do części spadku.
Na podstawie art. 195 Kodeksu cywilnego:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).
Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.
W świetle art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
Jak stanowi art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego:
Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.
Według art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
Stosownie zaś do art. 211 Kodeksu cywilnego:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.
Co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy – w wyniku tego zniesienia – podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał.
Podobne wnioski wynikają z ukształtowanej już linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, który twierdzi, że nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności, jeśli:
a) podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub
b) wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie we współwłasności.
Analogicznie sytuacja kształtuje się przy dziale spadku, bowiem za datę nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku, należy przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa majątkowego w wyniku działu mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku został dokonany bez spłat i dopłat. Natomiast, gdy w wyniku działu spadku udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.
Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.
Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie majątkowym nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego w drodze działu spadku (nawet jeżeli działu spadku dokonano bez spłat lub dopłat) w części przekraczającej udział spadkowy stanowi w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego w tym udziale, który przekracza udział nabyty w spadku. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem majątkowym. Bezsprzeczne jest, że udziały, jakie otrzymuje spadkobierca powyżej swojego udziału (jeżeli nabywa majątek w dziale spadku o wartości większej od swojego udziału w spadku) były własnością pozostałych spadkobierców. Spadkobierca nie miał do nich żadnych praw aż do momentu działu spadku. Nabycie w wyniku działu spadku części majątku, który należał do innych spadkobierców, należy więc traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Powyższe znajduje potwierdzenie w cytowanym wcześniej art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dla oceny, czy w wyniku działu spadku doszło do nabycia „ponad udział w spadku” należy porównać udział w spadku z udziałem wartości majątku otrzymywanego na wyłączną własność w wyniku działu spadku do wartości całej masy dzielonego majątku. Przy czym za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza dotychczasowy udział w spadku, należy przyjąć datę dokonania działu spadku, tj. dzień zawarcia umowy bądź uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli dział spadku dokonany był na drodze postępowania sądowego.
Wskazuję, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Według art. 31 § 1 wskazanej wyżej ustawy:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Na podstawie art. 33 pkt 1 i 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi:
1)przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
2)przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.
Stosownie do art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
W świetle natomiast art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa.
Zgodnie z art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.
Zgodnie z powyższym, małżonkowie – poprzez zawarcie stosownej umowy – mogą ustanawiać ustrój majątkowy w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy takie w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny.
Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu powyższych przepisów są wszelkie prawa majątkowe, zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisów wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna.
Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.
W tym miejscu należy wskazać na jednolicie ukształtowaną linią orzeczniczą, zgodnie z którą włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości lub praw majątkowych stanowiących majątek odrębny jednego małżonka na zasadach i w sposób określony przez ustawę Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie jest nabyciem tej nieruchomości lub prawa majątkowego przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Włączenie do majątku wspólnego nieruchomości wchodzącej uprzednio w skład majątku osobistego jednego z małżonków w drodze umowy darowizny czy w drodze umowy rozszerzającej wspólność małżeńską majątkową nie stanowi nabycia tego prawa w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Datą nabycia nieruchomości przez każdego z małżonków jest data nabycia przez tego małżonka, który nieruchomość włączył do majątku wspólnego. W konsekwencji, od tej daty należy liczyć upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, również w odniesieniu do małżonka, który nabył prawo własności nieruchomości poprzez umowę darowizny czy umowę rozszerzającą wspólność małżeńską majątkową.
Tym samym rozszerzenie wspólności majątkowej o udział w nieruchomości wchodzący uprzednio w skład majątku osobistego jednego małżonka (tj. dokonanie zmiany rodzaju współwłasności) nie stanowi nabycia tego udziału w nieruchomości przez drugiego małżonka w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Datą nabycia tego udziału w nieruchomości przez każdego z małżonków jest data nabycia udziału przez tego małżonka, który ten udział w nieruchomości włączył do majątku wspólnego. W konsekwencji, to ta data wyznacza bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jak wskazano powyżej, definitywne nabycie nieruchomości w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. W konsekwencji, małżonek w momencie śmierci drugiego z nich nie może ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości.
Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że: „Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”.
W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.
Z opisu sprawy wynika, że jest Pani osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej i polskim rezydentem podatkowym. Pozostaje w związku małżeńskim z X. Rodzice Pani męża na mocy aktu własności ziemi, wydanego przez (…), (…) października 1973 r. stali się – na prawach ustawowej wspólności małżeńskiej – właścicielami nieruchomości położonej (…), oznaczonych numerami geodezyjnymi A i B. C, matka Pani męża, zmarła (…) marca 1990 r. (…), a spadek po niej w oparciu o prawomocne postanowienie Sądu (…) z dnia (…) października 2014 r. ((…)) nabyli na podstawie ustawy: mąż C, D oraz jej synowie E i X (Pani mąż) – w udziałach po 1/3 części. D, ojciec Pani męża, zmarł (…) listopada 2004 r. (…), a spadek po nim w oparciu o prawomocne postanowienie Sądu (…) z dnia (…) października 2014 r. ((…)) na podstawie testamentu własnoręcznego sporządzonego (…) lutego 2000 r., nabył w całości jego syn X (Pani mąż). W związku z powyższym współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości zostali X – w udziale 5/6 oraz E – w udziale 1/6. (…) lipca 2021 r. w Kancelarii Notarialnej został sporządzony akt notarialny nr (…), na mocy którego E i X dokonali podziału majątku wspólnego C i D oraz działu spadku po C i nieodpłatnego zniesienia współwłasności przedmiotowej nieruchomości w ten sposób, że działkę o numerze geodezyjnym B nabył na wyłączną własność X, natomiast działkę A nabył E w udziale wynoszącym 5/14 części, zaś X – w udziale wynoszącym 9/14 części. W (…) ww. aktu notarialnego zawarto informację, zgodnie z którą E i X dokonują działu spadku i zniesienia współwłasności bez jakichkolwiek spłat i dopłat. Pierwotnie w masie spadkowej po C Pani mężowi przysługiwało 5/6 masy spadkowej. Jak wskazano w paragrafie czwartym aktu notarialnego, łączna wartość masy spadkowej wyniosła (…), z czego wartość działki nr B – (…), a wartość działki A – (…). Pani mąż nabył całą działkę B oraz 9/14 działki A o wartości (…), co daje łącznie kwotę (…). Jest to zatem więcej niż 5/6 udziału spadkowego, które wynosi (…), o (…). Zatem wartość spadku nabytego w drodze działu spadku przekroczyła udział otrzymany w wyniki spadku o ok. 5,92%. (…) września 2024 r. w Kancelarii Notarialnej został sporządzony akt notarialny nr (…), na mocy którego Pani oraz Pani mąż X zawarli umowę majątkową małżeńską. Zgodnie z tą umową oświadczyli Państwo, że rozszerzają wspólność ustawową na wszelkie rzeczy i prawa majątkowe, w tym roszczenia i środki pieniężne, nabyte przez każdego z nich z jakiegokolwiek tytułu przed zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej – z wyłączeniem przedmiotów, na które zgodnie z prawem nie można rozszerzyć wspólności, określonych w art. 49 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Tym samym od momentu zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej nieruchomości w postaci działek o numerze geodezyjnym B – w całości oraz A – w udziale wynoszącym 9/14 (dalej „Działki”), są własnością Państwa jako małżonków we współwłasności łącznej. Działka B jest zabudowana budynkiem mieszkalnym i wykorzystywana do celów osobistych (mieszkalnych), z kolei działka A jest niezabudowana i niewykorzystywana w żaden sposób. Działka nie była, nie jest i nie będzie przedmiotem żadnej z wymienionych umów, ma być wyłącznie przedmiotem sprzedaży. Działki B nie zamierza Pani w najbliższej przyszłości sprzedawać. Planuje Pani wraz z mężem zbycie udziału w działce A w 2026 r. (sprzedaż nie będzie dokonana w ramach działalności gospodarczej).
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku i jego uzupełnieniach opis sprawy oraz przywołane przepisy prawa, stwierdzić należy, że za datę nabycia przez Panią udziału w działce A, która została włączona do majątku wspólnego małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność małżeńską, a której udziały należały wcześniej do majątku odrębnego Pani męża, należy przyjąć datę ich nabycia przez Pani męża.
Natomiast Pani mąż udział w działce A otrzymał w drodze spadku po rodzicach oraz w drodze działu spadku po matce.
Jak wskazano powyżej, rodzice Pani męża na mocy aktu własności ziemi, wydanego przez (…), (…) października 1973 r. stali się – na prawach ustawowej wspólności małżeńskiej – właścicielami nieruchomości położonej (…), oznaczonych numerami geodezyjnymi A i B. C, matka Pani męża, zmarła (…) 1990 r. Spadek po matce Pani męża w oparciu o prawomocne postanowienie Sądu z dnia (…) października 2014 r. nabyli na podstawie ustawy: jej mąż D oraz jej synowie E i X (Pani mąż) – w udziałach po 1/3 części. D, ojciec Pani męża, zmarł (…) 2004 r., a spadek po nim w oparciu o prawomocne postanowienie Sądu z dnia (…) października 2014 r. na podstawie testamentu własnoręcznego sporządzonego (…) lutego 2000 r., nabył w całości jego syn X (Pani mąż). W związku z powyższym współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości zostali X – w udziale 5/6 oraz E – w udziale 1/6. (…) lipca 2021 r. w Kancelarii Notarialnej został sporządzony akt notarialny, na mocy którego E i X dokonali podziału majątku wspólnego C i D oraz działu spadku po C i nieodpłatnego zniesienia współwłasności przedmiotowej nieruchomości w ten sposób, że działkę o numerze geodezyjnym B nabył na wyłączną własność X, natomiast działkę A nabył E w udziale wynoszącym 5/14 części, zaś X – w udziale wynoszącym 9/14 części. W (…) ww. aktu notarialnego zawarto informację, zgodnie z którą E i X dokonują działu spadku i zniesienia współwłasności bez jakichkolwiek spłat i dopłat.
Przystępując do oceny skutków podatkowych planowanej w 2026 r. sprzedaży przez Panią udziału w działce A, w części którą Pani mąż nabył w drodze spadku po zmarłych rodzicach w pierwszej kolejności zauważyć należy, że uprzednio uprawnionymi do tej nieruchomości, na zasadzie wspólności ustawowej byli zmarli rodzice Pani męża. Z uwagi na panujący w małżeństwie rodziców Pani męża ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej nie można wyodrębnić udziałów, które matka oraz ojciec Pani męża posiadali w chwili nabycia przedmiotowej nieruchomości. Z tego względu, w związku ze śmiercią matki Pani męża, ojciec Pani męża nie mógł ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości w drodze dziedziczenia. Stąd, nabycie przez ojca Pani męża prawa własności przedmiotowej nieruchomości nastąpiło (…) października 1973 r. r., tj. do majątku wspólnego małżonków.
Zatem, datą nabycia przez Pani męża udziału w działce A w części nabytej w spadku po zmarłych rodzicach, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest data (…) października 1973 r., tj. dzień nabycia tej nieruchomości do majątku wspólnego małżeńskiego rodziców Pani męża. Tym samym, w odniesieniu do udziału w działce A, w części którą nabył Pani mąż w drodze spadku po rodzicach, pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ww. ustawy, liczony jest od końca 1973 r. Oznacza to, że sprzedaż w 2026 r. udziału w działce A w części nabytej w spadku, nienastępująca w wykonywaniu działalności gospodarczej, nie będzie stanowiła dla Pani źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego w związku z tą sprzedażą.
Jak wskazała Pani również we wniosku, wartość spadku nabytego przez Pani męża w drodze działu spadku przekroczyła udział otrzymany w wyniki spadku o ok. 5,92%.
Za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza dotychczasowy udział w spadku, jak wskazano powyżej, należy przyjąć datę dokonania działu spadku, tj. dzień zawarcia umowy bądź uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli dział spadku dokonany był na drodze postępowania sądowego. W odniesieniu do udziału w działce A w części przypadającej na udział, który nabył Pani mąż w drodze działu spadku po zmarłej matce – ponad udział otrzymany w drodze spadku, w momencie sprzedaży (tj. w 2026 r.), pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił dział spadku (2021 r.) nie upłynie.
Zatem planowane odpłatne zbycie w 2026 r. udziału w działce A w części nabytej przez Pani męża (…) lipca 2021 r. w drodze działu spadku po zmarłej matce – ponad udział udział otrzymany w wyniku spadku, będzie stanowiło źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 i 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W związku z powyższym, dochód uzyskany z tego źródła podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z postanowieniami art. 30e i następnych ww. ustawy:
Na podstawie art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
Art. 30e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:
Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Według art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby odpłatne zbycie mogło dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Pomiędzy tymi wydatkami, a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Koszty te nie są kosztami nabycia, lecz jako koszty odpłatnego zbycia pomniejszają przychód.
Nie należy ich jednak utożsamiać z kosztami uzyskania przychodu, których zasady ustalania uregulowane zostały w sposób szczególny w art. 22 ust. 6c i 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.
Stosownie do art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.
W świetle art. 22 ust. 6e powołanej ustawy:
Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.
Jak wynika z powyższych przepisów, podstawą obliczenia podatku jest dochód, stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości określonym zgodnie z art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak obliczony dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Określony w przywołanym wyżej art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych katalog wydatków, które w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, nabytych w drodze spadku lub nieodpłatnego działu spadku czy zniesienia współwłasności (bez spłat i dopłat), mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodu ma charakter katalogu zamkniętego, w związku z czym tylko wydatki wyraźnie w nim wskazane mogą pomniejszyć uzyskany przychód.
Przepis art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnosi się wyłącznie do kosztów nabycia lub wytworzenia poniesionych przez spadkodawcę, po którym spadkobierca odziedziczył sprzedawany majątek. Koszty te są uwzględniane przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych.
Stosownie do treści art. 30e ust. 4 ww. ustawy:
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:
1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Z art. 30e ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:
Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.
Jednocześnie dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy – może jednak zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy wiąże skutki prawne w postaci zwolnienia od opodatkowania z faktem przeznaczenia – w warunkach określonych w ustawie – uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych przychodu wyłącznie na własne cele mieszkaniowe wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podsumowując, sprzedaż w 2026 r. przez Panią udziału w działce A, w części którą Pani mąż nabył w drodze spadku po zmarłych rodzicach nie będzie stanowić dla Pani źródła przychodu skutkującego koniecznością zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, bowiem pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie działki przez spadkodawców (rodziców Pani męża do ich majątku wspólnego), tj. od 1973 r. niewątpliwie upłynie.
W tej części należało ocenić Pani stanowisko jako prawidłowe.
Natomiast sprzedaż w 2026 r. przez Panią udziału w działce A, w części którą Pani mąż nabył (…) lipca 2021 r. w drodze działu spadku po zmarłej matce – ponad udział otrzymany w drodze spadku – będzie stanowiła dla Pani źródło przychodu, na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ pięcioletni termin, o którym mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawy należy w tym przypadku liczyć od końca 2021 r. Zatem pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dla ww. udziału w działce upłynie w 2027 r. W konsekwencji dojdzie u Pani do powstania zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zbycia w 2026 r. udziału w działce A.
Zatem w tej części należało ocenić Pani stanowisko jako nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie zauważam, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będą różniły się od występujących w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.
Dodatkowo wskazuję, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Skoro stroną wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest Pani, to ta interpretacja nie wywołuje skutków podatkowych dla Pani męża.
W odniesieniu do powołanych wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego należy zauważyć, że zapadły one w indywidualnych sprawach określonych podmiotów i nie ma mocy wiążącej w sprawie będącej przedmiotem Pani wniosku.
W odniesieniu do powołanej przez Panią interpretacji indywidualnej wskazać należy, że rozstrzygnięcie w niej zawarte dotyczy konkretnej, indywidualnej sprawy i nie ma zastosowania, ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
