Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 maja 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 20 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 30 czerwca 2025 r. (wpływ 3 lipca 2025 r.) i z 8 sierpnia 2025 r. (wpływ 14 sierpnia 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w (...) z (...) 2012 r. sygn. akt (...) został Pan prawnym opiekunem syna A.A PESEL (...). Ten stan obowiązywał do osiągnięcia pełnoletności przez syna (...) 2025 r.

Jego matka – B.A, przez cały 2024 r. nie oddała Panu syna wbrew Pana woli i wyrokowi sądu. Kierując się dobrem dziecka oddawał Pan zasądzone alimenty: 450 zł i dokładał co miesiąc 500 zł (łącznie przelewał Pan 950 zł). Przelewał Pan też pieniądze na przybory szkolne, sprzęty sportowe i dentystę. Zatem A był głównie na Pana utrzymaniu.

B.A, pomimo że łamała prawo, podobnie jak Pan złożyła w PIT-37 wniosek o uzyskanie ulgi podatkowej 1 112,04 zł jako rodzic samotnie wychowujący dziecko za rok 2024.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Wyrokiem Sądu Okręgowego w (...) sygn. akt (...) z (...) 2012 r. był Pan do (...) 2025 r. prawnym opiekunem syna A.A. Co roku biuro rachunkowe odliczało ulgę podatkową dla rodzica samotnie wychowującego dziecko.

W okresie, którego dotyczy wniosek, tj. w 2024 r. podlegał Pan na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W ww. okresie uzyskiwał Pan dochody opodatkowane według skali podatkowej. Wynajmował Pan lokatorom trzy mieszkania płacąc 8,5% podatku.

W 2024 r. był Pan rozwodnikiem. Pana dochód za 2024 r. był poniżej 112.000 zł i Pana dochody w 2024 r. przekroczyły 56.000 zł. Pana syn A.A urodził się (...) 2007 r. W 2024 r. Pana dziecko nie posiadało:

a)orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, ani

b)decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, renty szkoleniowej albo renty socjalnej, ani

c)orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

W 2024 r. Pana syn na podstawie orzeczenia sądu nie został umieszczony w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych. W 2024 r. Pana dziecko nie wstąpiło w związek małżeński.

W 2024 r. względem syna posiadał Pan nieograniczoną władzę rodzicielską.

W 2024 r. względem syna matka posiadała ograniczoną władzę rodzicielską.

Nie została orzeczona przez Sąd opieka naprzemienna nad synem A w związku z przedstawieniem Sądowi porozumienia rodziców zawierającego zasady sprawowania pieczy naprzemiennej, tj. dotyczącego sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej (i kontaktów z dzieckiem) oraz zgodności tego porozumienia z dobrem dziecka, uwarunkowanej istnieniem pozytywnej prognozy, iż oboje rodzice będą współdziałać w sprawach dziecka. Wyznaczono dni, kiedy matka ma prawo spotykać się z dzieckiem i zabierać je do siebie.

Świadczenie 800+ zostało przyznane Panu jako prawnemu opiekunowi A.

W 2024 r. oprócz syna, o którym mowa we wniosku, nie był Pan ojcem dla innego dziecka, które wychowywał Pan wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym.

Poza emeryturą jedyne dochody wynikały z wynajmowania mieszkań – dochód opodatkowany 8,5%.

Pomiędzy Panem, a matką Pana syna, nie doszło do porozumienia co do sposobu podziału ulgi prorodzinnej za 2024 r. W 2024 r. Pan i matka dziecka odliczyli ulgę od podatku dochodowego.

Bezprawnie – wbrew wyrokowi sądu – A faktycznie w 2024 r. mieszkał u matki B.A. Nie wychowywał Pan w 2024 r. syna A – wbrew Pana woli i prawu został Pan pozbawiony kontaktu z synem pomimo wielu prób jakie podejmował.

W 2024 r. – zgodnie z wyrokiem sądu – syn A był pod Pana władzą rodzicielską, czego nie uszanowała i nie wykonywała jego matka – B.A.

W 2024 r. bezprawnie A wychowywała jego matka uniemożliwiając Panu kontakty z nim.

Łożył Pan na utrzymanie A, tj. zwracał Pan B.A zasądzone alimenty w wysokości 450 zł i dopłacał 500 zł miesięcznie, co było wcześniej określone przez B.A. Miało to mieć charakter tymczasowy, okazało się jednak, że trwało przez cały 2024 r. Interesował się Pan nauką syna kontaktując się z wychowawcą. Była potrzeba leczenia stomatologicznego A, na które dał Pan pieniądze. Dawał Pan też pieniądze na witaminy dla syna. Interesował się Pan też jego życiem, jego bezpieczeństwem, o czym do czasu informowała Pana jego matka. A w 2024 r. nie kontaktował się z Panem pomimo podejmowanych przez Pana prób za pomocą telefonu i internetu. Jego matka z czasem przestała utrzymywać kontakt z Panem pozbawiając Pana możliwości uzyskiwania wiedzy na temat życia syna. Dał Pan też pieniądze na sprzęt sportowy dla A. Co do dachu nad głową to mieszkał syn z Panem jako z samotnym ojcem od roku 2011 w domu w X i do dzisiaj czeka na niego pokój. Do wakacji w 2023 r., gdy A przebywał zgodnie z prawem u matki:

-uczył Pan dziecko norm i wartości, w tym w szczególności: przekazywał dziecku normy moralne i społeczne, takie jak szacunek dla innych, odpowiedzialność, uczciwość, czy współpraca w grupie, itp.;

-dbał Pan o rozwój intelektualny dziecka, w tym w szczególności: wspierał dziecko w nauce, kształtował jego zainteresowania i talenty, pomagał w zdobywaniu wiedzy oraz rozwijaniu umiejętności rozwiązywania problemów, itp.;

-kształtował Pan postawy i umiejętności życiowe dziecka, w tym w szczególności: przygotowywał dziecko do dorosłego życia, uczył samodzielności, odpowiedzialności za swoje czyny, zarządzania emocjami i podejmowania decyzji, itp.;

-zaspokajał Pan potrzeby fizyczne i zdrowotne dziecka, w tym w szczególności: dbał o odpowiednią dietę, sen, higienę i regularne wizyty u lekarza, itp.

Później zaś starał się Pan robić ww. rzeczy, ale bezprawnie został Pan tej możliwości pozbawiony. Każdy z rodziców dokonał odliczenia kwoty ulgi w pełnej wysokości.

Odnosi Pan wrażenie, że musi Pan krótko opisać całokształt Pana opieki nad dzieckiem. Począwszy od uczestnictwa przy porodzie od czwartego roku życia A był Pan samotnym ojcem. A kilka lat chorował na (...) co skutkowało pobytami w szpitalu i długotrwałą terapią. Jego siostra też chorowała kilka lat. Przez ten okres, żeby ratować dzieci przed utratą zdrowia i być może życia sypiał Pan po 2-3 godziny na dobę w stanie ciągłego czuwania. Odbiło się to źle na Pana zdrowiu, ale dzieci wyszły z chorób. Prowadził Pan też działania w internecie, żeby ostrzegać ludzi przed (...), z którymi związała się B.A. Były postępowania prokuratorskie i sądowe. Jeden (...). Postępowania przeciwko Panu umorzono. Jako jeden z sukcesów poda Pan fakt, że (...). B.A w tych zdarzeniach występowała przeciwko Panu. Biegli sądowi i sąd określili jej działania jako samolubne, nieracjonalne i mogące mieć negatywny wpływ na A. Sąd stwierdził, że dom, w którym (...), nie jest właściwy dla czteroletniego dziecka. W 2024 r. przekazał Pan dla A sprzęt muzyczny i ubrania, co miało związek z jego wychowaniem i opieką nad nim.

Pytanie

Czy za 2024 r. przysługuje Panu prawo do preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz prawo do dokonania odliczenia na syna A w ramach ulgi prorodzinnej wynikającej z art. 27f tej ustawy?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, żądanie od Pan zwrotu ulgi podatkowej jako rodzica, którego sąd uznał za prawnego opiekuna jest niezgodne z prawem. Łoży Pan na utrzymanie dziecka i finansuje różne potrzeby. Domagał się Pan oddania syna pod Pana opiekę, niestety bez skutku.

Pana zdaniem to nie Pan powinien się tłumaczyć z otrzymanej ulgi podatkowej, a B.A, która otrzymała ją dzięki złamaniu prawa.

W związku z powyższym, możliwe że sprawa trafi do sądu za pozbawienie Pana przez okres kilkunastu miesięcy kontaktu z dzieckiem, którego podkreśla Pan był prawnym opiekunem. Konflikt między rodzicami może mieć negatywny wpływ na zdrowie dziecka, dlatego też nie zgłaszał Pan tego do instytucji państwowych. Nadal nie wie Pan, co czyni B.A wychowując A. Wie Pan, że A przestał z czasem utrzymywać z Panem kontakt nie podając przyczyny, chociaż próbował Pan to ustalić.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Z jego treści wynika, że:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d ww. ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Art. 6 ust. 4e omawianej ustawy, stanowi, że:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

-w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 2194 oraz z 2024 r. poz. 1615), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2024 r. poz. 1576).

W świetle art. 6 ust. 8 ww. ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Uwzględniając cytowane uregulowania prawne wskazać należy, że przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie.

Przy czym ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje dla potrzeb jej wykładni i stosowania samotnego wychowywania, ani nie odsyła w tym zakresie do odrębnych regulacji.

Dla ustalenia znaczenia „samotnie” oraz „wychowywać” należy zatem odwołać się w pierwszej kolejności do językowych reguł interpretacyjnych.

Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN „wychować — wychowywać” to: (1) «zapewnić dziecku opiekę i doprowadzić je do samodzielności», (2) «przygotować kogoś do pracy w jakiejś dziedzinie».

Zatem, „wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Natomiast, „samotny” to: (1) «żyjący sam, bez rodziny, przyjaciół», (2) «znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam», (3) «spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa», (4) «znajdujący się na odludziu».

Przez osobę samotnie wychowującą dziecko, o której mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy więc rozumieć osobę, która faktycznie w pojedynkę w pełni lub w przeważającej mierze wychowuje dziecko bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym, stale, na co dzień troszcząc się nie tylko o byt materialny, ale także rozwój emocjonalny dziecka.

Dodatkowo podkreślenia wymaga, że dla preferencyjnego opodatkowania dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. istotne znaczenie ma regulacja zawarta w treści art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego wynika, że nie ma ono zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Co więcej, aby móc skorzystać z omawianej preferencji podatkowej nie jest konieczne posiadanie statusu osoby samotnie wychowującej dziecko (określonej ww. przepisem) przez cały rok podatkowy. Wystarczające jest, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

W opisie zdarzenia w szczególności wskazał Pan, że w 2024 r. był rozwodnikiem. Zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w (...) z (...) 2012 r. sygn. akt (...) został Pan prawnym opiekunem małoletniego syna A.A. Nie została orzeczona przez Sąd opieka naprzemienna nad synem A. Jego matka – B.A, przez cały 2024 r. nie oddała Panu syna wbrew Pana woli i wyrokowi sądu. Pana syn mieszkał z matką. W 2024 r. nie wychowywał Pan syna A, bowiem został Pan pozbawiony kontaktu z synem. W 2024 r. A wychowywała jego matka.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzam, że w świetle tak przedstawionego opisu zdarzenia, nie sposób uznać, że w Pana przypadku spełnione zostały wszystkie warunki wymagane dla rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko za 2024 r.

Nie spełnił Pan podstawowego warunku, jakim jest samotne wychowywanie dziecka w trakcie roku podatkowego. Warunek samotnego wychowywania dziecka jest konieczny dla zastosowania preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec tego, że – jak Pan wskazał – Pana małoletni syn w 2024 r. był wychowywany przez matkę (Pan go nie wychowywał), nie przysługuje Panu prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, zgodnie z ww. przepisami art. 6 ust. 4c i ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za 2024 r.

Odnosząc się do prawa dokonania odliczeń przez Pana w ramach ulgi prorodzinnej na małoletniego syna A za 2024 r. wyjaśniam, że zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Na mocy art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)166,67 zł na trzecie dziecko,

c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

W myśl art. 27f ust. 2a ww. ustawy:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

Stosownie do art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Zgodnie z art. 27f ust. 2c ww. ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

Stosownie do art. 27f ust. 2d omawianej ustawy:

Za podatnika pozostającego w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a oraz ust. 10 i 11, nie uważa się:

1)osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów;

2)osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Na mocy art. 27f ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Limity dochodów określone w ust. 2 pkt 1 nie dotyczą podatnika i jego małżonka, którzy wykonywali władzę, pełnili funkcję albo sprawowali opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do jednego dziecka, posiadającego orzeczenie albo decyzję, o których mowa w art. 26 ust. 7d.

Zgodnie z art. 26 ust. 7d omawianej ustawy:

Warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1)orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub

2)decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo

3)orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Z art. 27f ust. 3 ww. ustawy wynika, że:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Stosownie do art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1071 ze zm.):

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Z art. 26 ww. Kodeksu wynika, że:

§ 1 Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

§ 2 Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

W myśl art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Art. 27f ust. 7 wskazanej ustawy stanowi:

Przepis art. 6 ust. 8 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Według art. 6 ust. 8 ww. ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Na gruncie art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):

Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Stosownie do art. 93 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Art. 95 § 1 cytowanego Kodeksu stanowi, że:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

Z art. 97 § 1 przytoczonego Kodeksu wynika, że:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Podkreślić należy, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Jak wynika z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską.

Samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne realizowanie, czyli wykonywanie obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych, po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Co istotne, samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka, czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Brzmienie art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że kwotę obliczoną zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogą rodzice odliczyć od podatku:

a)w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,

b)w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:

-zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub

-gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

Co istotne, ww. przepis wskazuje jedynie na podział przysługującej rodzicom ulgi prorodzinnej i nie pozbawia on samego prawa do odliczenia. Prawo do ulgi – przy spełnieniu pozostałych przesłanek – przysługuje zatem na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego podatnik wykonywał władzę rodzicielską.

Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzam, że nie jest Pan uprawniony do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na małoletniego syna.

Jak już wyjaśniono, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską. W sytuacji braku porozumienia pomiędzy rodzicami, ulga prorodzinna przysługuje w częściach równych, jeśli zgodnie z rozstrzygnięciem sądu rodzice wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. W pozostałych przypadkach ulgę prorodzinną w pełnej wysokości może odliczyć rodzic, z którym dziecko zamieszkuje.

Pan zaś w opisie zdarzenia wskazał, że nie wychowywał w 2024 r. syna A (w 2024 r. syna A wychowywała jego matka uniemożliwiając Panu kontakty z nim). Wyjaśnił Pan również, że Pana syn faktycznie w 2024 r. mieszkał u matki. Fakt, że – jak Pan wskazuje – w 2024 r. łożył Pan na utrzymanie A pozostaje bez wpływu na możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej. Samo uiszczanie alimentów na rzecz dziecka i sporadyczne kontakty z dzieckiem, nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywania władzy rodzicielskiej, o której mowa w art. 27f ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.