Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Shutterstock
Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 18 czerwca 2025 r. (wpływ 18 czerwca 2025 r.), pismem z 15 lipca 2025 r. (wpływ 15 lipca 2025 r.) oraz pismem z 1 sierpnia 2025 r. (wpływ 4 sierpnia 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwania.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Nieletnia A., córka Pani zmarłej siostry, odziedziczyła w drodze spadku po swojej matce:

  • udział w wysokości ½ we współwłasności (nieruchomość obciążona kredytem hipotecznym),
  • ½ udziału w mieszkaniu, również obciążonym kredytem hipotecznym, które przynosi dochód z najmu,
  • środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych i funduszach inwestycyjnych.

Spadek został rozliczony zeznaniem ZD3 złożonym przez ojca A., który posiada pełnię praw rodzicielskich i jest jej opiekunem prawnym. Nieletnia mieszka z ojcem w (...).

Postanowieniem sądu rodzinnego (…), została Pani ustanowiona zarządcą majątku spadkowego nieletniej. Nie została Pani ustanowiona opiekunem prawnym i nie sprawuje Pani codziennej opieki nad dzieckiem.

W 2024 r. A. uzyskała środki w wysokości 39 701,47 zł z tytułu działu spadku - kwota ta została przelana na jej konto bankowe.

W zakresie mieszkania objętego dziedziczeniem, jako zarządca majątku zawarła Pani umowę powierniczą z drugim współwłaścicielem. Umowa ta reguluje wspólne zarządzanie najmem lokalu, w tym przekazywanie zysków proporcjonalnie do udziałów.

Dochód z najmu jest rozliczany przez powiernika, który składa deklaracje PIT-28. Dochód przypadający na A. trafia bezpośrednio na jej konto bankowe.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Jako zarządca majątku nieletniej A. zawarła Pani z drugim współwłaścicielem mieszkania (dalej: „Powiernik”) umowę powierniczą. Na podstawie tej umowy Powiernik został upoważniony do samodzielnego zarządzania najmem lokalu, którego współwłaścicielem jest A. Umowa powiernicza określa zasady zarządu nieruchomością, w tym przekazywanie przychodu z najmu proporcjonalnie do udziałów w nieruchomości. Umowa powiernicza nie przyznaje powiernikowi wyłącznego prawa do czerpania pożytków (czyli zysków) z najmu,

Działając w ramach powierzonego upoważnienia, Powiernik zawarł z firmą pośredniczącą (agencją nieruchomości) odrębną umowę pośrednictwa najmu. Na podstawie tej umowy pośrednik odpowiada za pozyskiwanie najemców oraz obsługę wynajmu mieszkania.

Umowy najmu z najemcami końcowymi są zawierane przez Powiernika we własnym imieniu i na jego rachunek, lecz w ramach realizacji powierzonych mu zadań wynikających z umowy powierniczej.

Powiernik rozlicza przychody z najmu jako najem prywatny, według ryczałtu ewidencjonowanego, składając deklaracje PIT-28 we własnym imieniu. Powiernik nie złożył w urzędzie skarbowym odrębnego oświadczenia o podziale przychodów i w pełni rozlicza 100% przychodów z najmu.

Zysk odpowiadający udziałowi nieletniej A. (50%) jest następnie przekazywany bezpośrednio na jej konto bankowe. Jako zarządca majątku nie uczestniczy Pani w zawieraniu umów najmu ani w rozliczaniu podatku, a jedynie zarządza środkami wpływającymi na rachunek dziecka.

Pytania

1.Czy jako zarządca majątku nieletniej A., która posiada opiekuna prawnego, jest Pani zobowiązana do złożenia zeznania podatkowego w jej imieniu w związku z uzyskanym przychodem z działu spadku?

2.Czy jako zarządca majątku nieletniej, jest Pani zobowiązana do składania deklaracji podatkowych dotyczących dochodów z najmu lokalu, jeżeli rozliczenia dokonuje powiernik (na podstawie umowy powierniczej) poprzez PIT-28?

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 1

W Pani ocenie, nie ma Pani obowiązku składania zeznania podatkowego w imieniu nieletniej A. w związku z przychodem z działu spadku w wysokości 39 701,47 zł. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, przychód uzyskany w wyniku działu spadku, o ile nie przekracza przysługującego udziału, nie podlega opodatkowaniu.

Dodatkowo, zgodnie z art. 98 § 1 i § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, obowiązek składania zeznań podatkowych w imieniu nieletniego dziecka spoczywa na jego przedstawicielu ustawowym - w tym przypadku ojcu dziecka. Pani jako zarządca majątku nie posiada uprawnień do reprezentowania dziecka w zakresie zobowiązań podatkowych, co zostało również potwierdzone w interpretacjach indywidualnych.

Przykładowo, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 8 marca 2021 r. (sygn. 0115-KDIT3.4011.747.2020.2.PSZ) stwierdził:

„W przypadku, gdy małoletni uzyskuje dochód, a posiada przedstawiciela ustawowego, to obowiązki podatkowe ciążą na tym przedstawicielu - nie zaś na zarządcy majątku.”

Ad. 2

Nie jest Pani zobowiązana do składania deklaracji PIT-28 ani innej deklaracji podatkowej w związku z dochodem z najmu, ponieważ w świetle zawartej umowy powierniczej to powiernik (drugi współwłaściciel nieruchomości) rozlicza dochód w imieniu współwłaścicieli i składa odpowiednie zeznanie podatkowe.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o PIT, dochód przypadający współwłaścicielom nieruchomości rozliczany jest proporcjonalnie, jednak nie ma obowiązku, by każdy współwłaściciel osobno składał deklarację - zwłaszcza, gdy umowa powierzająca zarząd przewiduje inne rozwiązanie.

Pani zarządza jedynie fizycznym majątkiem nieletniej, zgodnie z postanowieniem sądu, a nie jej sprawami podatkowymi.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Stosownie do art. 9a ust. 6 ww. ustawy:

Dochody osiągane przez podatnika ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6, są opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy:

Dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dolicza się do dochodów rodziców, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci.

Z wykładni gramatycznej tego przepisu wynika, że - co do zasady - małoletnie dzieci nie rozliczają się samodzielnie z osiąganych dochodów i nie są podatnikami podatku dochodowego. Ich dochody podlegają bowiem doliczeniu do dochodów rodziców. Zasada doliczania dochodów małoletnich dzieci do dochodów rodziców nie ma jednak zastosowania w odniesieniu do dochodów z pracy dzieci, ze stypendiów, do dochodów z przedmiotów oddanych dzieciom do swobodnego użytku. Zatem w sytuacji, gdy rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci, żadne dochody małoletnich dzieci nie podlegają kumulacji z dochodami rodziców. Wówczas dochody te podlegają opodatkowaniu na imię małoletniego dziecka.

Zgodnie z art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809):

Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Z art. 95 § 1 tej ustawy wynika, że:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

Stosownie do art. 101 § 1 i 2 ww. ustawy:

Rodzice obowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Zarząd sprawowany przez rodziców nie obejmuje zarobku dziecka ani przedmiotów oddanych mu do swobodnego użytku.

Zgodnie z art. 101 § 3 ww. ustawy:

Rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko.

W myśl art. 109 § 3 ww. ustawy:

Sąd opiekuńczy może także powierzyć zarząd majątkiem małoletniego ustanowionemu w tym celu kuratorowi.

Ustawodawca nie podał katalogu czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. Należy przyjąć, że taki charakter mają wszystkie czynności dotyczące nieruchomości.

„Przez czynności zwykłego zarządu należy rozumieć załatwianie przez rodziców bieżących spraw związanych ze zwykłym korzystaniem z przedmiotów wchodzących w skład majątku małoletniego, utrzymywanie ich w stanie niepogorszonym. Wszystko, co nie mieści się w tych granicach należy do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu. Przykładowo do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu należy zaliczyć: odpłatne nabycie składnika majątkowego przez dziecko, zrzeczenie się własności wartościowej rzeczy, ustanowienie na nieruchomości ograniczonego prawa rzeczowego, zaciągnięcie pożyczki w kwocie przekraczającej bieżące potrzeby, zawarcie na czas dłuższy umowy dzierżawy, zrzeczenie się dziedziczenia, odrzucenie spadku, przyjęcie spadku wprost” (J. Ignatowicz, Kodeks rodzinny (…), red. K. Pietrzykowski, 2010, s. 908-909).

Natomiast w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 30 kwietnia 1977 r. wskazano, że:

Miernikiem czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu jest ciężar gatunkowy dokonywanej czynności, jej skutków w sferze majątku małoletniego, wartości przedmiotu danej czynności oraz szeroko pojęte dobro dziecka i ochrona jego interesów życiowych. Konsekwencją braku zezwolenia sądu opiekuńczego z art. 101 § 3 jest nieważność dokonanej czynności.

Reasumując, doliczenia do własnych dochodów dokonują tylko rodzice (biologiczni lub przysposabiający), którym przysługuje prawo dysponowania dochodami dzieci.

Prawa takiego nie mają, np.:

  • osoby pozbawione przez sąd władzy rodzicielskiej,
  • rodzice pozbawieni zarządu nad majątkiem dziecka - jak w sytuacji, gdy sąd opiekuńczy powierza zarząd majątku małoletniego ustanowionemu w tym celu kuratorowi.

Jeżeli małoletnie dziecko uzyskuje dochody, które powinny być doliczone do dochodów rodziców, rodzice wykazują te dochody w zeznaniu rocznym. Rodzice mają obowiązek doliczenia do swoich własnych dochodów dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych.

W tym miejscu podkreślam, że Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 9 sierpnia 2013 r. sygn. akt II FSK 2480/11 wskazał, że:

Konstrukcja opodatkowania dochodów małoletnich dzieci (z wyłączeniem dochodów z pracy, stypendiów oraz z przedmiotów oddanych do swobodnego użytku), zakładająca w istocie traktowanie tych dochodów tak jakby były one dochodami rodziców, którzy odpowiadają za ich prawidłowe rozliczenie i ujawnienie w zeznaniu rocznym, wyklucza przypisanie małoletniemu w tym zakresie obowiązku podatkowego. Powinność przymusowego świadczenia pieniężnego spoczywa bowiem na rodzicach rozliczających wspólnie dochody własne i dochody dziecka, uznawane w świetle przywołanych wcześniej regulacji za dochody wspólne rodziny.

W literaturze trafnie wskazuje się, że skoro w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nadano małoletniemu podmiotowość w odniesieniu do tych dochodów, którymi może on swobodnie dysponować i które nie są objęte zarządem rodziców (dochody z pracy, stypendiów oraz z przedmiotów oddanych do swobodnego użytku), to przyjąć należy, że ustawodawca nie zamierzał nadawać małoletniemu podmiotowości podatkowej w zakresie tych dochodów, które są objęte zarządem rodziców. Reguła doliczania dochodów dzieci do dochodów ich rodziców ma charakter ogólny i obowiązuje zarówno w odniesieniu do dochodów opodatkowanych na zasadach ogólnych, jak i dochodów opodatkowanych w formie ryczałtu. Doliczanie dochodu powinno następować z uwzględnieniem źródła przychodów, co oznacza, że dochody małoletnich z określonego źródła dodawane są do odpowiadającego mu źródła przychodów rodzica.

Dodać trzeba też, że to rodzice małoletniej osoby sprawują zarząd jego majątkiem na podstawie cytowanego uprzednio art. 101 § 1 Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Zatem sam zapis w postanowieniu sądu, iż zarząd nad majątkiem spadkowym nieletniej, w imieniu małoletniej będzie sprawować jej ciotka - Pani, jest niewystarczający by Pani przysługiwało prawo pobierania pożytków z tego tytułu.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że małoletnia otrzymała w drodze spadku po swojej matce:

  • udział w wysokości ½ we współwłasności (nieruchomość obciążona kredytem hipotecznym),
  • ½ udziału w mieszkaniu, również obciążonym kredytem hipotecznym, które przynosi dochód z najmu,
  • środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych i funduszach inwestycyjnych.

Ojciec nieletniej posiada pełnię praw rodzicielskich i jest jej opiekunem prawnym. Postanowieniem sądu rodzinnego, została Pani ustanowiona zarządcą majątku spadkowego nieletniej. Nie została Pani ustanowiona opiekunem prawnym i nie sprawuje Pani codziennej opieki nad dzieckiem. W 2024 r. nieletnia uzyskała środki z tytułu działu spadku - kwota ta została przelana na jej konto bankowe. W zakresie mieszkania objętego dziedziczeniem, jako zarządca majątku zawarła Pani umowę powierniczą z drugim współwłaścicielem. Umowa ta reguluje wspólne zarządzanie najmem lokalu, w tym przekazywanie zysków proporcjonalnie do udziałów.

Podsumowując, dochody małoletniego dziecka zarówno z tytułu najmu lokalu jak i z tytułu działu spadku - w myśl zasady wyrażonej w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - doliczyć do swoich dochodów może jedynie opiekun ustawowy, o ile przysługuje mu prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów małoletniego. Zatem Pani jako osoba, której powierzono jedynie zarząd majątkiem spadkowym małoletniej, i która nie jest ustawowym opiekunem dziecka, nie ma możliwości złożenia odrębnego zeznania na imię i nazwisko dziecka, nie ma też możliwości rozliczania się z przychodów uzyskiwanych z tego tytułu w imieniu małoletniej.

Niewłaściwe jest więc Pani stanowisko odnośnie pytania Nr 1 w zakresie zastosowania art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym oraz odnośnie pytania Nr 2, że obowiązek rozliczenia przychodów z najmu ciąży na powierniku. Jednakże ze względu na prawidłowo wywiedziony przez Panią skutek prawny w postaci braku obowiązku złożenia przez Panią zeznania podatkowego w imieniu nieletniej z tytułu przychodu z działu spadku i najmu - Pani stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Niniejsza interpretacja odnosi się jedynie do kwestii będących przedmiotem Pani zapytania - konieczności złożenia przez Panią zeznań podatkowych w imieniu nieletniej, zarówno z tytułu najmu lokalu jak i z tytułu działu spadku.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego czy kontrolnego. Przy wydawaniu interpretacji indywidualnych w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, opieram się wyłącznie na opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podanym we wniosku - nie prowadzę postępowania dowodowego. Przy wydawaniu niniejszej interpretacji dokonałem więc wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku opis zdarzenia różnić się będzie od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.).

Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.