Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

• prawidłowe - w zakresie pytania nr 1;
• nieprawidłowe - w zakresie pytania nr 2.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 czerwca 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 30 czerwca 2025 r. (wpływ 30 czerwca 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W styczniu 2020 roku zaistniało zdarzenie podatkowe wynikające z wypowiedzenia umowy kredytowej przez Bank (…).

Był to hipoteczny na Pana pierwsze mieszkanie przeznaczone do własny cel mieszkaniowy. Podczas rozwiązania umowy z bankiem nastąpiła przedwczesna całkowita spłata kredytu oraz umorzenie przez bank kwoty 19.999,56 zł. Na tej podstawie bank wygenerował PIT-11 i w sekcji F - informacja o wysokości przychodów okienko numer 76 wpisał umorzenie, a następnie w okienku 77 kwotę wskazaną wcześniej [numer dokumentu (…)].

O całym zdarzeniu podatkowym dowiedział się Pan rok później po wysłaniu przez Urząd Skarbowy w (…) wezwania do zapłaty, wysłanego na adres korespondencyjny podany przez bank, ponieważ przez ostatnie 21 lat mieszkał Pan w UK i nie był Pan rezydentem podatkowym w Polsce. Bank zaniechał opłat za korespondencję zagraniczną. Podczas wyjaśniania sprawy w US został Pan pouczony, iż ma Pan wypełnić korektę PIT-a i uaktualnić adres podatnika i że sprawa jest rozwiązana. Znajomy księgowy wykonując korektę PIT-37 poinformował Pana, że oprócz braku rezydencji podatkowej w Polsce istnieje przepis wynikający z rozporządzenia Ministra Finansów mówiący o zaniechaniu opodatkowania, jeżeli przedmiotem było umorzenie kredytu hipotecznego przeznczonego na własne cele mieszkaniowe.

Wypełnioną przez księgowego korektę zaniósł Pan do US w (…), gdzie pracownik również potwierdził, że jest taki przepis. Sprawę uznał Pan za zamkniętą i jakież było Pana zdziwienie, kiedy po wieloletniej nieobecności w kraju postanowił Pan wrócić i przy instalacji aplikacji e-US zupełnie przypadkiem dowiedział się Pan, że korekta nie została procesowana, a od kwoty narosły odsetki. Adres zamieszkania został w systemie zmieniony na adres w UK i nic poza tym - co potwierdza złożenie przez Pana korekty PIT.

Przez ostatnie lata mieszkając i będąc podatnikiem w UK nie był Pan świadomy konsekwencji sytuacji zaistniałej w Polsce. Urząd nie wysyłał powiadomień, nie podejmował kroków windykacji, więc nie miał Pan sygnałów, że zdarzenie podatkowe nadal ma miejsce, gdzie nie powinno już istnieć.

5 czerwca 2025 r. kopia korekty PIT-37, która została złożona w (…) została przyjęta kolejny raz w Urzędzie Skarbowym w (…), gdzie Urzędniczka ponownie przyjęła kopię korekty PIT-37 sprzed 4 lat, kolejny raz zmieniła adres z UK na krajowy, ponieważ doradziła Panu, by skorzystać z interpretacji przepisów [numer systemowy korekty PIT-37 (…)].

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Data podpisania umowy kredytowej to 25 lipca 2007 r.

Cel kredytu: sfinansowanie kosztów zakupu Kredytowanej Nieruchomości na rynku wtórnym, refinansowanie wniesionego wkładu własnego.

Kredyt udzielony był w polskich złotych, nie był indeksowany do waluty obcej.

Kredyt został udzielony przez podmiot nadzorowany przez KNF, (…) Bank Polska, który został później przejęty przez (…).

Na kwotę umorzenia składał się kapitał wymagany oraz odsetki umowne. W skład umorzenia nie wchodziły odsetki karne.

Był Pan jedynym kredytobiorcą.

Nie korzystał Pan z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu innego kredytu mieszkaniowego, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Przez sformułowanie „zdarzenie podatkowe wynikające z wypowiedzenia umowy kredytowej” miał Pan na myśli zawarcie ugody dotyczącej umowy kredytowej.

Pana stałe miejsce zamieszkania dla celów podatkowych na dzień podpisania ugody z bankiem to Wielka Brytania (okres Pana pobytu oraz rezydencji podatkowej w Wielkiej Brytanii od czerwca 2004 roku do kwietnia 2025 roku).

Pytania

1)Czy jako rezydent podatkowy w UK w okresie od czerwca 2004 roku do grudnia 2024 roku podlega Pan również zdarzeniu podatkowemu w Polsce (podwójne opodatkowanie)?

2)Czy powyższe zdarzenie podatkowe podlega zwolnieniu podatkowemu wynikającemu z Rozporządzenia Ministra Finansów z 27 marca 2020 roku Dz. U. 2020 poz. 548 o odstąpieniu od podatku przy umorzeniu kredytu oraz odsetek kredytu hipotecznego przeznaczonego na własne cele mieszkaniowe?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1.

Jeśli umorzenie jest traktowane jako przychód, który podlega opodatkowaniu, a z dochodu rozlicza się Pan na terenie Pana rezydencji podatkowej, czyli w Pana przypadku w UK, kwota nie powinna zostać naliczona w Polsce. Bank generując PIT-11 wiedział o Pana rezydencji podatkowej udzielając Panu kredytu w 2007 roku na podstawie dochodów właśnie z UK.

Ad. 2.

Jeśli nawet byłby Pan podatnikiem w Polsce, to może zostać zastosowany przepis o odstąpieniu od zapłaty podatku wynikający z rozporządzenia Ministra Finansów dla umorzeń kredytów hipotecznych oraz odsetek z nimi związanych. Pana kredyt był złotówkowy, nie frankowy.

Wie Pan, że nieznajomość przepisów nie zwalnia Pana z odpowiedzialności. W roku 2001 wyjeżdżając z kraju powinien Pan poinformować o tym Urząd Skarbowy, jako młody chłopak nie miał Pan tej świadomości - Pana błąd. Natomiast Bank wiedział o Pana rezydencji podatkowej w UK podczas zakładania Panu konta oraz udzielania Panu w 2007 roku kredytu hipotecznego. Dlatego cała sprawę uważa Pan za trochę kuriozalną. Pracownicy Urzędu Skarbowego w (…) podczas Pana osobistej wizyty na wezwanie do zapłaty nie procesowali Pana korekty PIT-37. Opierając się na przedstawieniu Pana rocznych zeznań podatkowych z UK, uznali Pana rezydencję podatkową w UK. Pouczono Pana, że ma Pan tylko zmienić adres na angielski (aktualny), zaniechali dalszych czynności zarówno w dokonaniu korekty, jak i późniejszym ściągnięciu należności. Jedynym usprawiedliwianiem, jakie się Panu nasuwa teraz to okres pandemii Covid-19 - braki kadrowe oraz wszelkie trudności związane w tym okresie dla wielu ludzi. W późniejszych latach mimo posiadania Pana danych kontaktowych, tj. adresu e-mail, adresu zamieszkania w UK, telefonu, przez 4 lata nie podjęli ani jednej próby kontaktu w celu zamknięcia zeznania. Brak podejmowanych kroków w celu ściągnięcia powstałej zaległości świadczy o bylejakości działania urzędnika, celowym działaniu na Pana szkodę lub zwykłym przeoczeniu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Natomiast art. 3 ust. 2a cytowanej ustawy stanowi, że:

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 2b pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości.

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Reguły dotyczące opodatkowania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Źródła przychodów

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Wskazał Pan, że na podstawie zawartej ugody bank umorzył Panu określoną kwotę.

Umorzenie wierzytelności

Umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Tak więc dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzoną Panu kwotę wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychód z tytułu umorzenia wierzytelności w świetle Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

Z uwagi na fakt, że na dzień podpisania ugody z bankiem Pana stałym miejscem zamieszkania dla celów podatkowych była Wielka Brytania, kwestie opodatkowania dochodów uzyskanych w związku z umorzeniem wierzytelności należy rozpatrywać z uwzględnieniem Konwencji zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych, podpisanej w Londynie 20 lipca 2006 r. (Dz. U. z 2006 r. Nr 250, poz. 1840).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 Konwencji:

W rozumieniu niniejszej Konwencji, określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam opodatkowaniu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu, miejsce utworzenia albo inne kryterium o podobnym charakterze, i obejmuje również to Państwo oraz jakąkolwiek jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny. Jednakże, określenie to nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w tym Państwie tylko dlatego, że osiąga ona dochód lub zyski majątkowe ze źródeł w nim położonych.

Ww. Konwencja w swej treści nie zawiera przepisu, który regulowałby sposób opodatkowania dochodów w związku z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu, zatem zastosowanie znajdzie art. 21 tej Konwencji dotyczący opodatkowania tzw. „innych dochodów”.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 Konwencji polsko-brytyjskiej:

Części dochodu, inne niż dochód wypłacany przez trust lub z majątku spadkowego w wyniku zarządzania tym majątkiem, bez względu na to gdzie powstają, osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, które nie zostały objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej Konwencji, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

W myśl art. 21 ust. 2 Konwencji:

Postanowienia ustępu 1 niniejszego artykułu nie mają zastosowania do dochodu, nie będącego dochodem z majątku nieruchomego, o którym mowa w artykule 6 ustęp 2 niniejszej Konwencji, jeżeli osoba osiągająca taki dochód, posiadająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, prowadzi w drugim Umawiającym się Państwie działalność poprzez zakład w nim położony i gdy prawo lub majątek, z tytułu których dochód jest wypłacany, są faktycznie związane z działalnością takiego zakładu. W takim przypadku, stosuje się postanowienia artykułu 7 niniejszej Konwencji.

Mając na uwadze powyższe - w związku z tym, że na dzień umorzenia Pana stałym miejscem zamieszkania była Wielka Brytania, to przychód z tytułu umorzenia wierzytelności jako przychód z „innych źródeł” będzie podlegał opodatkowaniu tylko w miejscu zamieszkania i nie będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce.

Zatem w tej kwestii (pytanie nr 1) Pana stanowisko jest prawidłowe.

Wskazuję, że jeśli nie uzyskał Pan przychodu, który podlega opodatkowaniu w Polsce - to tym samym nie można mówić o korzystaniu w Polsce z jakichkolwiek ulg podatkowych. W konsekwencji - do przychodu z tytułu umorzenia, który nie podlega opodatkowaniu w Polsce - nie znajduje zastosowania zaniechanie poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe uregulowane w rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r.

Ponadto, skoro z tytułu umorzenia nie uzyskał Pan przychodu podlegającego opodatkowaniu w Polsce, to nie dokonałem oceny Pana stanowiska w kontekście zastosowania ww. rozporządzenia do przychodu z tytułu umorzenia wierzytelności.

Zatem Pana stanowisko w zakresie pytania Nr 2 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.