Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe w części dotyczącej zaniechania poboru podatku i nieprawidłowe w części dotyczącej powstania przychodu

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 23 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismami z 20 maja 2025 r. (wpływ 22 maja 2025 r.) i 16 czerwca 2025 r. (wpływ 20 czerwca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwania. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(...) (zwany dalej Stroną lub Wnioskodawcą) wraz z żoną (...) (zwani dalej razem Kredytobiorcami) zawarli w dniu (…) listopada 2010 r. z (…) (zwanego dalej Bankiem) umowę o nr (…) o kredyt konsolidacyjny (…) (zwana dalej umową). Z części szczególnej umowy (zwanej dalej CSU) wynika, iż kwota udzielonego kredytu wynosiła w złotych kwotę (…) zł, która to kwota w związku z faktem zaciągnięcia kredytu we frankach szwajcarskich (zwanych dalej frankami) ostatecznie zostanie określona po wypłacie całej kwoty kredytu i przeliczeniu kwoty w złotych na franki po kursie kupna waluty (franków) zgodnie z Tabelą kursów obowiązujących w Banku. W CSU w nazwie umowy jest zapisane „umowa nr (…) o kredyt konsolidacyjny (…)” to faktycznie jest to umowa o kredyt mieszkaniowy, co wynika z innych części umowy jak i stanu faktycznego sprawy. Taki wniosek wynika z części ogólnej umowy (zwanej dalej COU), gdzie zawarto zapis na samym początku tej części „Niniejsza Cześć Ogólna Umowy zwana dalej „COU” wraz z Częścią Szczególną Umowy, zwaną dalej „CSU” stanowią część umowy o kredyt mieszkaniowy (…)” jak i z Załącznika nr 8 do umowy, który nosi nazwę „Wniosek o wypłatę transzy kredytu mieszkaniowego”.

Należy wyraźnie pokreślić, że kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej tj. nieruchomości znajdującej się w (…) przy ul. (…). Przedmiotowy kredyt wykorzystywany był tylko na cele mieszkaniowe tylko tej nieruchomości. Kredyt został wykorzystany na remont nieruchomości.

Jeżeli chodzi o wniosek z dnia (…) listopada 2010 r. złożony przez Kredytobiorców o kredyt konsolidacyjny (…), Strona wśród dostępnych opcji zawartych we wniosku dotyczących celu kredytowania tj.

1.spłata kredytu mieszkaniowego

2.spłata kredytu samochodowego

3.dowolny cel

-zaznaczyła pkt 3 - dowolny cel

Kredytobiorcy pomimo zaznaczenia we wniosku o kredyt opcji „dowolny cel" faktycznie wzięli kredyt na remont domu. Oczywistym jest, że gdyby we wniosku istniała opcja zaznaczenia „wzięcie kredytu mieszkaniowego na własne cele mieszkaniowe” to z pewnością tę opcję zaznaczyliby we wniosku.

Reasumując, bez względu na nazewnictwo w CSU, COU i wniosku Wnioskodawca wraz z małżonką wziął kredyt mieszkaniowy (nie konsolidacyjny) na cel mieszkaniowy i środki uzyskane z tego kredytu zostały w całości wykorzystane na ten cel (mieszkaniowy). To, że występuje rożne nazewnictwo w ww. dokumentach umowy (kredyt konsolidacyjny lub też kredyt mieszkaniowy) nie zmienia faktu, iż Kredytobiorcy wzięli kredyt mieszkaniowy z przeznaczeniem na cel mieszkaniowy i w tym celu go wykorzystali. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż w okresie zaciągnięcia kredytu przez Kredytobiorców (2010 rok) kredyty mieszkaniowe kredytobiorcy brali we frankach i przedmiotowa umowa też dotyczy kredytu frankowego.

Po zaciągnięciu kredytu nastąpiło przejęcie Banku przez inny bank tj. (…) Bank (…). (zwany dalej X). Tak więc po przejęciu Banku przez X Strona i małżonka spłacali kredyt na rzecz X, ponieważ Bank w sensie prawnym przestał istnieć a X z mocy prawa stał się stroną umowy z nimi.

Wstąpienie przez X w miejsce Banku jako strony umowy z Wnioskodawcą i małżonką oznacza, iż musieli oni złożyć między innymi do X dokument będący oświadczeniem o nazwie „Oświadczenie o zaciągnięciu kredytu na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej”. Oświadczenie to także potwierdza, iż umowa zawarta z Bankiem była umową kredytu mieszkaniowego nazwaną w niektórych dokumentach związanych z tą umową, jako umowa o kredyt konsolidacyjny. Następnie Strona wraz z małżonką w wyniku zmiany podejścia w Polsce przez sądy, co do kredytów mieszkaniowych frankowych uznała, iż wejdzie w spór z X. Tak, więc pomiędzy stronami (X i Kredytobiorcami) powstał spór dotyczący skuteczności poszczególnych postanowień umownych i całej umowy (oraz jej ważności), który zawisł w sprawie o sygn.(…) toczący się przed Sądem Okręgowym w (…), z powództwa Kredytobiorców przeciwko X, zwany dalej Sporem. W związku z faktem, iż Wnioskodawca wraz z małżonką jak i X nie chcieli dalej toczyć Sporu postanowili w dniu (…) grudnia 2024 r. zawrzeć Ugodę Sądową (zwaną dalej Ugodą), z której także jednoznacznie wynika iż dotyczy ona kredytu mieszkaniowego a nie konsolidacyjnego.

Z Ugody wynikały, między innymi następujące ustalenia:

·zmiana umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej

·Kredytobiorcy podpisując z X Ugodę dobrowolnie godzą się odstąpić od dochodzenia od X roszczeń objętych Sporem oraz innych wywodzonych z zarzutu nieważności Umowy lub niedozwolonego charakteru postanowień umowy w brzmieniu sprzed zmiany Umowy dokonanej niniejszą Ugodą, w zamian za zmianę postanowień Umowy w zakresie zobowiązań Kredytobiorców (i odpowiadających im praw Banku) w sposób opisany we właściwych zapisach Ugody

·w związku z faktem przyjętych przez obie strony w Ugodzie rozwiązań, w tym zmianę umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej, zgodnym zamiarem stron jest również zaniechanie dochodzenia w przyszłości roszczeń w zakresie związanym z postanowieniami dotyczącymi zawarcia i wykonywania umowy w walucie obcej w brzmieniu sprzed zmiany umowy dokonanej niniejszą Ugodą

·przedmiotem Ugody było zakończenie Sporu oraz uchylenie niepewności, co do roszczeń wynikających z umowy, między innymi poprzez zmianę Umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej wynikającej z umowy. Strony dokonują zmiany waluty zadłużenia, określonej w umowie, na walutę polską na zasadach określonych w § 1 ust. 5 i następnych zapisach Ugody

·po zmianie waluty zadłużenia na walutę polską, w wyniku przeprowadzonych negocjacji strony uzgodniły, że pozostałe do spłaty zadłużenie Kredytobiorców wobec X z tytułu umowy, na dzień zawarcia przedmiotowej Ugody wynosi 0 złotych. X nie będzie zgłaszał roszczeń w stosunku do Kredytobiorców w związku z umową. Jednocześnie X odstępuje od naliczania odsetek bieżących należnych z tytułu spłaty ostatniej raty. Tym samym obie strony umowy uznały, iż kredyt udzielony na podstawie umowy został spłacony przez Kredytobiorców w całości.

·X zwolnił Wnioskodawcę wraz z małżonką z długu (umorzył zadłużenie Kredytobiorców) w kwocie (…) zł tym samym uznając brak jakiegokolwiek zadłużenia ich w stosunku do X

·W związku z zawarciem Ugody, strony zgodnie oświadczyły, iż nie będą występować w przyszłości względem siebie z roszczeniami wywodzonymi z postanowień umowy, jej zawarcia oraz wykonywania w walucie obcej, w brzmieniu sprzed zmiany umowy dokonanej Ugodą, ze względu na przyjęte w Ugodzie rozwiązania, w tym zmianę umowy w zakresie waluty, wysokości i zasady spłaty wierzytelności kredytowej

·X w terminie 21 dni od daty podpisania Ugody, wypłacił Kredytobiorcom kwotę dodatkową w wysokości (…) zł uznając ją za ich przychód i w związku z tym sporządził informację PIT-11 dla każdego z nich

·Załącznik do Ugody stanowiło oświadczenie Kredytobiorców, o zaciągnięciu kredytu na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, w którym kredytobiorcy wskazali, że zaciągnęli kredyt zabezpieczony hipotecznie, że kredyt został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, że kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a Kredytobiorcy nie skorzystali dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej niż ta, która była finansowana kredytem.

Tak więc zapisy Ugody w sposób jednoznaczny potwierdzają cel kredytu, jako cel mieszkaniowy, jak na przykład w § 1 ust. 6 pkt 4 gdzie zawarto następujący zapis „Warunki udzielenia kredytu Złotowego, o których mowa w § 1 ust. 5, zostały określone w sposób następujący informacja o wysokości dziennej wartości wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M, o którym mowa w pkt 2), dostępna jest w tabeli „Marża kredytów mieszkaniowych” w arkuszu „Fixing WIBOR (2000-2020)” w kolumnie „Wartość Fixingu WIBOR® 3M w pliku „Dane statystyczne”, o którym mowa w pkt 3); informacja o wysokości dziennej wartości wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M od roku 2021 dostępna jest w tabeli „Dane opóźnione” opublikowanej przez GPW Benchmark S.A. na stronie internetowej: https://gpwbenchmark.pl/dane-opoznione.”

Kluczową kwestią z punktu widzenia Wnioskodawcy, będącą przedmiotem niniejszego wniosku jest otrzymanie z niewiadomych przyczyn od X PIT-11 gdzie w sekcji F Informacja o wysokości przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 UPIT widnieje wartość (…) zł. Kwota ta ((…) zł) stanowi połowę zadłużenia umorzonego Kredytobiorcom wskazanego w Ugodzie, czyli (…) zł. Taka sama sytuacja dotyczyła żony Wnioskodawcy, która otrzymała taki sam PIT-11, ponieważ brali oni kredyt wspólnie i wszelkie ustalenie z X dotyczą ich w takie samej proporcji - każdy po 50%.

W związku z przedstawionym powyżej stanem faktycznym powstały u Wnioskodawcy wątpliwości, co do skutków ww. stanu faktycznego. Wątpliwości te zaowocowały przedstawionymi poniżej pytaniami.

W uzupełnieniach, w odpowiedzi na pytania zawarte w wezwaniach do uzupełnienia opisu sprawy, wskazał Pan poniższe informacje.

Ad. 1

Jak wskazano we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej (zwanej dalej wnioskiem) w nazwie umowy jest zapisane „umowa nr (…) o kredyt konsolidacyjny (…)” to faktycznie jest to umowa o kredyt mieszkaniowy, co wynika z innych części umowy jak i stanu faktycznego sprawy. Taki wniosek wynika z części ogólnej umowy (zwanej dalej COU), gdzie zawarto zapis na samym początku tej części „Niniejsza Cześć Ogólna Umowy zwana dalej „COU” wraz z Częścią Szczególną Umowy, zwaną dalej „CSU” stanowią część umowy o kredyt mieszkaniowy (…)” jak i z Załącznika nr 8 do umowy, który nosi nazwę „Wniosek o wypłatę transzy kredytu mieszkaniowego”.

Wnioskodawca chce podkreślić, iż umowa z bankiem nie dotyczyła kredyt konsolidacyjnego a nazewnictwo w kilku miejscach umowy nie zmienia faktu mającego miejsce w sprawie tj. zaciągnięcia przez Stronę kredytu mieszkaniowego, błędnie zwanego wbrew stanowi faktycznemu konsolidacyjnym w niektórych miejscach dokumentów kredytowych. Reasumując umowa kredytu zawarta (…) listopada 2010 r. miała charakter kredytu mieszkaniowego i nie służyła spłacie wcześniej zaciągniętych zadłużeń (kredytów, pożyczek).

Ad. 2

Ugoda sądowa pomiędzy Wnioskodawcą a X dotyczyła kredytu mieszkaniowego w celu remontu nieruchomości mieszkalnej będącej miejscem zamieszkania Strony. Argumentacja zawarta w Ad. 1 znajduje tutaj odpowiednie zastosowanie tj. Wnioskodawca nigdy nie zawarł żadnej umowy kredytu konsolidacyjnego tylko jedną umowę kredytu o charakterze mieszkaniowym.

Ad. 3

Kredyt mieszkaniowy zaciągnięty przez Wnioskodawcę, będący przedmiotem ugody sądowej został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości położonej w (…) (zwanej dalej nieruchomością).

Ad. 4

Jak wskazano we wniosku wśród dostępnych opcji zawartych we wniosku o kredyt dotyczących celu kredytowania tj.

1.spłata kredytu mieszkaniowego

2.spłata kredytu samochodowego

3.dowolny cel

-zaznaczył pkt 3 - dowolny cel

Wnioskodawca pomimo zaznaczenia we wniosku o kredyt opcji „dowolny cel” faktycznie wziął kredyt na remont domu. Oczywistym jest, że gdyby we wniosku istniała opcja zaznaczenia „wzięcie kredytu mieszkaniowego na własne cele mieszkaniowe” to z pewnością tę opcję zaznaczyliby we wniosku. Faktycznie cel kredytu był mieszkaniowy i na ten cel wydatkowano środki z niego. Ponadto jak wskazano w Ad. 1 nie było żądnego kredytu konsolidacyjnego tylko Strona wzięła kredyt mieszkaniowy, błędnie w kliku miejscach umowy nazwany konsolidacyjnym.

Ad. 5

Bank, z którym Strona zawarła umowę kredytową dotyczącą kredytu mieszkaniowego był podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów.

Ad. 6

Kredyt mieszkaniowy nie dotyczył tej samej nieruchomości, co kredyt konsolidacyjny, ponieważ jak wskazano powyżej Strona wzięła tylko jeden kredyt o charakterze mieszkaniowym, wykorzystany w celu mieszkaniowym i nie brała nigdy żadnego innego kredytu konsolidacyjnego.

Ad. 7

Zgodnie z zawartą umową kredytową Strona była wraz z pozostałym kredytobiorcą (żoną) zobowiązana do solidarnej spłaty tego kredytu.

Ad. 8

Nieruchomość, której remont został sfinansowany kredytem stanowiła w dacie udzielenia kredytu współwłasność Wnioskodawcy razem z żoną (...) (drugi z kredytobiorców).

Strona w tym miejscu dokona jeszcze uzupełnienia stanu faktycznego o czynności podejmowane przez nią po zawarciu umowy kredytowej. W dniu (…) listopada 2010 r. doszło do zawarcia w formie aktu notarialnego (…) numer (…) (zwany dalej Aktem 1) umowy majątkowej małżeńskiej pomiędzy Wnioskodawcą a żoną, na podstawie której w dniu jej zawarcia wyłączono obowiązującą ich majątkową wspólność ustawową i ustanowiono ustrój rozdzielności majątkowej dla ich stosunków majątkowych. Ponadto w dniu (…) listopada 2010 r. doszło do zawarcia w formie aktu notarialnego (…) numer (…) (zwany dalej Aktem 2) umowy o częściowy podział majątku wspólnego pomiędzy Wnioskodawcą a żoną, na podstawie której w dniu jej zawarcia dokonali podziału ich majątku wspólnego ograniczając ten podział tylko do nieruchomości. Podział ten spowodował, iż nieruchomość nabyła na wyłączną własność żona a Wnioskodawca został zwolniony z długu wynikającego z umowy kredytowej. Tak, więc od (…) listopada 2010 r. na podstawie Aktu 2 jedynym właścicielem nieruchomości była żona (...) a Wnioskodawca został od tego dnia zwolniony z długu w stosunku do banku wynikającego z zawarcia umowy kredytowej. Należy także wskazać, iż w dniu (…) listopada 2021 r. doszło do zawarcia w formie aktu notarialnego (…) numer (…) umowy rozwiązania umowy majątkowej małżeńskiej pomiędzy Wnioskodawcą a żoną zawartej w Akcie 1 i wskutek tego z chwilą zawarcia tej umowy dochodzi do przywrócenia ustroju majątkowego wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej między nimi.

W związku z powyższym aktualnie nieruchomość stanowi wyłączną własność żony – (...) na podstawie Aktu 2, tak więc Wnioskodawca nie jest właścicielem ani współwłaścicielem nieruchomości.

Ad. 9

Nieruchomość, której remont był przedmiotem kredytu służy zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego, do którego Wnioskodawca należy. Strona mieszka w tej nieruchomości na stałe.

Ad. 10

Na kwotę zadłużenia, którą umorzył bank, składają się następujące elementy:

·kwota kredytu mieszkaniowego (kapitału) – (…) zł

·odsetki (w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje) – (…) zł

·opłaty - 0 zł

·inne należności - 0 zł.

Wnioskodawca był stroną ugody zawartej z bankiem (…) grudnia 2024 r. Drugą stroną ugody była żona Wnioskodawcy tj. (...). Tak więc Wnioskodawca i żona tj. (...) byli razem stronami przedmiotowej ugody z bankiem.

W związku z ugodą bank umorzył Wnioskodawcy zadłużenie w kwocie (…) zł. Taką samą kwotę umorzył on drugiej ze stron umowy tj. żonie Wnioskodawcy tj. (...). Łączne umorzenie zadłużenia wyniosło więc w stosunku do Wnioskodawcy i jego żony kwotę (…) zł.

Wyjaśniając wątpliwości DKIS wskazane na stronie 2 wezwania Wnioskodawca pragnie zauważyć, iż wynikły one z błędnej interpretacji zapisów aktu notarialnego (…) numer (…) (zwany dalej Aktem 2). Otóż w wyniku zawarcia Aktu 2 nie doszło do zwolnienia z długu (kredytu) dla Wnioskodawcy, ale do zwolnienia go z osobistej odpowiedzialności za ten dług wynikający z tego kredytu w stosunkach pomiędzy małżonkami. Po prostu żona Wnioskodawcy w wyniku podziału majątku wspólnego uzyskała na wyłączną własność nieruchomość będąca przedmiotem kredytu, w związku z czym Wnioskodawca przekazując swoją połowę nieruchomości żonie, został w zamian zwolniony przez nią (żonę) z długu w stosunku do banku wynikającego z zawartej przez nich wspólnie umowy kredytowej. Należy więc uznać Akt 2 za de facto wewnętrzny dokument rozliczeniowy pomiędzy Wnioskodawcą a żoną - niewywołujących skutków prawnych bezpośrednio pomiędzy kredytobiorcą (...) a bankiem. W odniesieniu do banku Akt 1, Akt 2, jak i akt notarialny (…) numer (…) nic nie zmieniły, ponieważ to nadal Wnioskodawca jak i (...) byli razem stroną umowy kredytowej zawartej z bankiem. Oczywistą konsekwencją tego był fakt, iż bank w wyniku ugody sądowej umorzył każdemu po połowie zadłużenia wynikającego z zawartej przez nich mowy kredytowej.

Pytania

1.Czy w związku z ww. stanem faktycznym, kwota stanowiącą połowę zadłużenia umorzonego przez X wskazanego w Ugodzie, wykazana przez X w PIT-11, jako przychód, o których mowa w art. 21 ust. 1 UPIT, powoduje powstanie dla Wnioskodawcy przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych (zwanym dalej PIT) w rozumieniu UPIT?

2.Czy w przypadku uzyskania odpowiedzi przeczącej na pytanie nr 1 tj. braku przychodu dla Wnioskodawcy w omawianej sprawie znajdą zastosowanie przepisy Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z dnia 26 stycznia 2024 r. poz. 102)., zwane dalej Rozporządzeniem?

3.Czy w przypadku uzyskania odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1 tj. powstania przychodu dla Wnioskodawcy w omawianej sprawie znajdą zastosowanie przepisy Rozporządzenia powodujące zaniechanie poboru PIT od tego przychodu?

Pana stanowisko w sprawie

Ad.1

Zdaniem Wnioskodawcy w związku z ww. stanem faktycznym, kwota stanowiącą połowę zadłużenia umorzonego przez X wskazanego w Ugodzie, wykazana przez X w PIT-11, jako przychód, o którym mowa w art. 21 ust. 1 UPIT, nie powoduje powstania dla Wnioskodawcy przychodu w PIT w rozumieniu UPIT. Stosowna argumentacja zostanie przedstawiona poniżej. Poza przepisami UPIT istotne są przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny z (t. j. z dnia luty 2024 r. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061), zwany dalej KC.

Podstawę prawną do ww. wniosku (braku powstania przychodu dla Wnioskodawcy w opisanym stanie faktycznym) stanowią wymienione poniżej przepisy, które mają odpowiednio następujące brzmienie:

„Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny” – art. 3851 KC

„Kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.” – art. 405 KC

„Przepisy artykułów poprzedzających stosuje się w szczególności do świadczenia nienależnego.” – art. 410 KC § 1

„Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia.” – art. 410 KC § 2 „Źródłami przychodów są inne źródła” – art. 10 ust. 1 pkt 9 UPIT

„Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.” – art. 20 ust. 1 UPIT

Użycie w powyższym przepisie (art. 20 ust. 1 UPIT) sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w tym przepisie. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe, co przedkładając na niniejszą sytuację należy rozstrzygnąć czy umorzenie wynikające z Ugody jest takim przysporzeniem dla Strony (w 50% dla żony też).

Spór pomiędzy Wnioskodawcą a X wynikł z tego, iż Kredytobiorcy powzięli wiedzę o tym, że zawarta przez nich umowa mogła zawierać niedozwolone klauzule umowne w rozumieniu art. 3851 KC. Ugoda zawarta pomiędzy stronami wraz orzecznictwem potwierdziła, iż w przypadku kredytów frankowych część wynagrodzenia z tytułu umowy dla X stanowiłaby w ocenie Wnioskodawcy świadczenia nienależne w rozumieniu art. 410 w związku z art. 405 KC, na skutek nieważnej umowy. Wskazana powyżej argumentacja prowadzi do wniosku, iż Wnioskodawca nie osiągnął przychodu a jedynie umorzono mu kwotę, która powstała w wyniku stosowania przez X nieuczciwych zasad tzw. klauzul niedozwolonych, które stały się przedmiotem sporu, który to spór jak wskazano powyżej skończył się Ugodą. Tak, więc kwota umorzenia nie stanowi dodatkowego przysporzenia a jedynie potwierdza słuszność braku zapłaty przez Wnioskodawcę pieniędzy nienależnych X. W związku z tym, w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze słusznym brakiem zapłaty X nienależnych mu pieniędzy w związku ze zmianą umowy wynikająca z Ugody. Strona w przedmiotowej sprawie nic nie zyskuje, ponieważ X wskutek swoich działań nic jej nie daje za darmo tylko umarza zadłużenie, które da facto nie powinno istnieć i jest skutkiem niedozwolonych klauzul umownych. Należy zauważyć, iż w Ugodzie nazwano tą sytuację „umorzeniem zadłużenia Kredytobiorcy" czego w sensie faktycznym nie ma, bo nie ma co umarzać, gdyż to zadłużenie powstało bezprawnie tj. w wyniku niedozwolonych zapisów w umowie. Tak, więc zwolnienie przez X Wnioskodawcy z długu jest oczywiste, ponieważ sam dług stracił rację bytu i stal się bezprzedmiotowy. Strona w sensie ekonomicznym nic nie uzyskała od X, ponieważ umorzenie zadłużenia jest obowiązkiem wynikającym z Ugody. Strona do momentu Ugody poniosła wydatki, które w pełni spowodowały spłacenie kredytu, co zostało jednoznacznie stwierdzone w Ugodzie. Należy, więc uznać, że umorzenie bezprawnego zadłużenia nie stanowi dla Wnioskodawcy przychodu. Nie ma, zatem podstaw, aby umorzoną kwotę uznać za przysporzenie majątkowe i w konsekwencji za dochód podlegający opodatkowaniu. Dla celów PIT ta sytuacja jest obojętna podatkowo.

W sytuacji kredytobiorcy „frankowego" w istocie nie dochodzi do uzyskania przez niego, jako podatnika rzeczywistego przychodu z tytułu „umorzenia” (realnej korzyści majątkowej), lecz z uwagi na istniejące w umowie frankowej niedozwolone klauzule, ugoda stanowi jedynie powrót do stanu zgodnego z prawem – ekwiwalentności świadczeń. Jako kredytobiorca Wnioskodawca nic dodatkowo nie zyskuje, gdyż w sytuacji, gdyby nie było przeliczenia do franków, to kwota jego kredytu (kapitał w zł została już spłacony). Zatem, w przypadku ugód na tle kredytów frankowych „umorzenie” stanowi jedynie operację księgową, polegającą na przyjęciu uzgodnionego kursu, celem zakończenia sporu sądowego i wyeliminowania niepewności, co do roszczeń wynikających ze stwierdzenia nieważności wadliwej (sprzecznej z prawem) umowy.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy kredytobiorcy osiągają konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu art. 20 ust. 1 UPIT). W przypadku Wnioskodawcy umorzenie wskutek zawartej Ugody przez z X ww. kwoty (niezależnie od faktu wystawienia PIT-11 przez X) będzie niczym innym niż brakiem zapłaty kwoty nienależnej X, czyli oczywistym rozwiązaniem wynikającym z Ugody. Tak, więc, w ocenie Wnioskodawcy, brak zapłaty nienależnych X środków pieniężnych na mocy zawartej ugody, nie będzie stanowiło dla niego żadnej dodatkowej korzyści (przysporzenia majątkowego, wartości wchodzącej do ich majątku), a jedynie prowadzi do rozliczeń, które zgodne są z prawem, tj. stanowią następstwo pozbawienia umowy kredytu abuzywnych postanowień. Tym samym Wnioskodawca – w przypadku zawarcia Ugody – nie będzie zobowiązany do zapłaty PIT. Na marginesie należy zauważyć, iż błędna jest praktyka uprawiana przez banki, w tym X, wystawiania PIT-11 w omawianej sytuacji, ponieważ sugeruje to błędnie, iż mamy do czynienia z powstaniem przychodu dla podmiotu, dla którego jest ten dokument wystawiany, co jak udowodniono nie ma miejsca.

Należy wskazać, że dokładanie takie same stanowisko jak Wnioskodawcy występuje w wielu interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku uzyskania odpowiedzi przeczącej na pytanie nr 1 tj. braku przychodu dla Wnioskodawcy w omawianej sprawie nie znajdą zastosowanie przepisy Rozporządzenia.

Wniosek tak wynika z prozaicznego powodu a mianowicie uznanie braku powstania przychodu w PIT wyklucza umorzenie podatku od nieistniejącego przychodu. Po prostu, jeżeli nie ma przychodu to nie powstanie zobowiązanie podatkowe w PIT i w konsekwencji umorzenia tego PIT, który nie istnieje. Z istoty UPIT temu podatkowi podlegają dochody/przychody a jeżeli one nie występują to nie ma, co opodatkować, czyli nie ma podatku a brak podatku wyklucza jego umorzenie (nie można umorzyć nieistniejącego podatku).

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku uzyskania odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 1 tj. powstania przychodu dla Wnioskodawcy w omawianej sprawie, znajdą zastosowanie przepisy Rozporządzenia powodujące zaniechanie poboru PIT od tego przychodu.

Podstawę prawną do ww. wniosku stanowią wymienione poniżej przepisy, które mają odpowiednio następujące brzmienie: „Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.” - § 1 ust. 1 Rozporządzenia

„Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1)jednego gospodarstwa domowego albo

2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).” - § 1 ust. 5 Rozporządzenia

„Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.” - § 1 ust. 6 Rozporządzenia

„W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.” - § 1 ust. 7 Rozporządzenia

Zgodnie z przedstawionym opisem sprawy, w 2010 r. Kredytobiorcy zawarli umowę o kredyt mieszkaniowy (zwany w pewnych częściach umowy konsolidacyjnym), którego celem był remont jednej nieruchomości mieszkalnej.

Z § 1 ww. Rozporządzenia wynika, że kredyt mieszkaniowy winien zostać zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego kredyty mieszkaniowe powinny zostać zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, co w przypadku Wnioskodawcy ma miejsce. Natomiast, przez jedno gospodarstwo domowe, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującym. Zatem, z Rozporządzenia wynika wprost, że aby umorzona Wnioskodawcy kwota wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego na cele mieszkaniowe mogła skorzystać z zaniechania poboru PIT na podstawie tego Rozporządzenia, kredyt hipoteczny powinien zostać zaciągnięty na jedną inwestycję mieszkaniową - tj. w przedmiotowej sprawie powinien dotyczyć jednej nieruchomości, który to warunek w niniejszej sprawie należy uznać za spełniony.

Ze stanu faktycznego wynika, że kredyt z 2010 r. został zaciągnięty na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, tj. związanej z jedną nieruchomością przeznaczoną na cele mieszkaniowe.

W konsekwencji, umorzenie przez X w wyniku Ugody kwoty wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2010 r. uznając tę sytuację za skutkująca powstaniem przychodu, w rozumieniu art. 11 ust. 1 UPIT, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowanym do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 tejże ustawy, podlegający opodatkowaniu PIT, należy od przychodu tego, w związku z faktem zaciągnięcia kredytu na jedną inwestycji mieszkaniową, zaniechać poboru PIT na mocy przepisów Rozporządzenia.

Należy wskazać, że dokładanie takie same stanowisko jak Wnioskodawcy występuje w wielu interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, przysporzeniem majątkowym i przychodem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są nie tylko aktywa, które ulegają zwiększeniu u podatnika, ale także zmniejszenie jego pasywów.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9:

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Przystępując do oceny skutków podatkowych zwolnienia Pana z długu (umorzenia zadłużenia) wynikającego z zaciągniętego przez Pana kredytu, wskazuję, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo.

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Z wyżej wymienionego przepisu Kodeksu cywilnego wynika wprost, że w sytuacji gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje dochodzi do wygaśnięcia zobowiązania. Instytucja zwolnienia z długu może odnosić się jedynie do wierzytelności istniejących. Zatem zwolnienie z długu to instytucja prawa cywilnego zmierzającego do umorzenia zobowiązania (zwolnienie z długu ma na celu umorzenie zobowiązania).

Stosownie natomiast do art. 917 Kodeksu cywilnego:

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Mając na uwadze okoliczności opisanej sprawy należy zauważyć, że podpisując ugodę z bankiem wyraził Pan zgodę na zawarte w niej postanowienia. Przystępując do ugody zawarł Pan porozumienie z bankiem w sprawie uregulowania kwestii dotyczących zaciągniętego kredytu. Zatem to Pan zdecydował o tym, czy przyjąć zaproponowane przez bank warunki ugody. Na mocy ugody – jak sam Pan podał w opisie stanu faktycznego – X zwolnił Pana wraz z małżonką z długu (umorzył zadłużenie Kredytobiorców) w kwocie (…) zł tym samym uznając brak jakiegokolwiek zadłużenia ich w stosunku do X. Podpisując ugodę w tym kształcie wyraził Pan zgodę na przyjęcie jej warunków w pełnym zakresie. Wobec tego umorzona Panu kwota wierzytelności z tytułu kredytu, stanowi dla Pana przysporzenie majątkowe, czyli przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, umorzona Panu kwota kredytu na podstawie ugody stanowi dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.) – w brzmieniu obowiązującym do 23 grudnia 2024 r. bowiem do zawarcia ugody dotyczącej kredytu doszło (…) grudnia 2024 r.

Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:

Natomiast z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, że:

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

§ 4 omawianego rozporządzenia został zmieniony rozporządzeniem z dnia 20 grudnia 2024 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 1912), które weszło w życie 24 grudnia 2024 r. i przyjął następujące brzmienie:

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1)kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

2)kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów;

3)kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4)kredytobiorca nie korzystał wcześniej z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

Główną przesłaną do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie tego kredytu na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z tym artykułem, wydatkiem uznawanym za cel mieszkaniowy jest wydatek na m.in. budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego.

Z przedstawionego przez Pana opisu sprawy wynika, że (…) listopada 2010 r. zawarł Pan wraz z żoną umowę o kredyt. Umowa z bankiem – jak Pan podkreślił - nie dotyczyła kredyt konsolidacyjnego a nazewnictwo w kilku miejscach umowy nie zmienia faktu mającego miejsce w sprawie tj. zaciągnięcia przez Stronę kredytu mieszkaniowego, błędnie zwanego wbrew stanowi faktycznemu konsolidacyjnym w niektórych miejscach dokumentów kredytowych. Reasumując – jak wskazał Pan w uzupełnieniu wniosku - umowa kredytu zawarta (…) listopada 2010 r. miała charakter kredytu mieszkaniowego i nie służyła spłacie wcześniej zaciągniętych zadłużeń (kredytów, pożyczek).

Ponadto wskazał Pan, że pomimo zaznaczenia we wniosku o kredyt opcji „dowolny cel” faktycznie wziął Pan kredyt na remont domu. Wskazał Pan również, że gdyby we wniosku istniała opcja zaznaczenia „wzięcie kredytu mieszkaniowego na własne cele mieszkaniowe” to z pewnością tę opcję zaznaczyłby Pan z żoną we wniosku. Faktycznie cel kredytu był mieszkaniowy i na ten cel wydatkowano środki z niego.

(…) grudnia 2024 r. zawarł Pan razem z żoną ugodę sądową z bankiem, z której także jednoznacznie wynika, iż dotyczy ona kredytu mieszkaniowego a nie konsolidacyjnego. W ramach ugody bank zwolnił Pana wraz z małżonką z długu (umorzył zadłużenie Kredytobiorców) w kwocie (…) zł:

-kwota kredytu mieszkaniowego (kapitału) – (…) zł,

-odsetki (w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje) – (…) zł.

Z opisu sprawy wynika również, że:

1)ugoda sądowa pomiędzy Panem a X dotyczyła kredytu mieszkaniowego w celu remontu nieruchomości mieszkalnej będącej Pana miejscem zamieszkania;

2)kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej;

3)kredyt wykorzystywany był tylko na cele mieszkaniowe;

4)kredyt został wykorzystany na remont nieruchomości;

5)kredyt mieszkaniowy, będący przedmiotem ugody sądowej został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości położonej w (…);

6)Bank, z którym zawarł Pan umowę kredytową dotyczącą kredytu mieszkaniowego był podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów;

7)nieruchomość, której remont został sfinansowany kredytem stanowiła w dacie udzielenia kredytu Pana współwłasność razem z żoną (drugi z kredytobiorców), aktualnie nieruchomość stanowi wyłączną własność żony;

8)nieruchomość, której remont był przedmiotem kredytu służy zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego, do którego Pan należy.

Główną przesłaną do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie tego kredytu na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika wymieniony w art. 21 ust. 25 ustawy ma charakter zamknięty - jest to wyliczenie enumeratywne.

Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, według stanowiska prezentowanego w orzecznictwie i doktrynie, że celem podatnika jest realizacja potrzeby zapewnienia sobie tzw. „dachu nad głową”.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, w ust. 3 pkt 3 odsyła do art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. katalogu wydatków mieszkaniowych.

W przedmiotowej sprawie Pana kredyt został wydatkowany na remont nieruchomości mieszkalnej, w której Pan mieszka. Zatem kredyt został wydatkowany na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W sytuacji, gdy kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na cele mieszkaniowe tj. remont nieruchomości mieszkalnej, przychód z tytułu umorzenia kredytu będzie korzystał z zaniechania poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu umorzonej kwoty wierzytelności.

Reasumując:

1)umorzona Panu kwota kredytu na podstawie ugody stanowi dla Pana przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;

2)ze względu na rozstrzygnięcie odnośnie pierwszego pytania zadanego we wniosku tj. uznanie, że przychód powstaje, pytanie nr 2 nie podlegało interpretacji;

3)przychód z tytułu umorzenia kredytu będzie korzystał z zaniechania poboru podatku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2025 r., poz. 111, ze zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego (stanem faktycznym). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego (stanu faktycznego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego (stanu faktycznego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.