Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 czerwca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 14 czerwca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 14 lipca 2025 r. (wpływ 14 lipca 2025 r. oraz 4 sierpnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani matką 19-letniej córki, która kontynuuje naukę w technikum. Wychowuje Pani córkę samodzielnie. Ojciec dziecka nie sprawuje nad nią opieki ani nie uczestniczy w jej wychowaniu – ogranicza się wyłącznie do przekazywania alimentów. Nie posiada Pani wspólnego gospodarstwa domowego z ojcem dziecka. Mieszka Pani z partnerem, który nie jest ojcem dziecka i nie sprawuje nad nią władzy rodzicielskiej, ani nie podejmuje decyzji wychowawczych. Nie pozostaje Pani w związku małżeńskim. Jest Pani jedyną osobą wykonującą władzę rodzicielską oraz ponoszącą obowiązki wychowawcze i codzienną opiekę nad dzieckiem.

W piśmie z 14 lipca 2025 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, udzieliła Pani następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania:

1.  Czy zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) ma Pani nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce?

Odpowiedź: Tak, zgodnie z art. 3 ust. 1 i 1a ustawy o PIT ma Pani nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.

2.   Za który rok podatkowy/lata podatkowe oczekuje Pani wydania interpretacji indywidualnej?

Odpowiedź: Prosi Pani o wydanie interpretacji indywidualnej za rok podatkowy 2024 oraz 5 lat wstecz (tj. lata 2019-2023).

3.  Czy w okresie którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania), była/jest Pani stanu cywilnego, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. była/jest Pani panną, wdową, rozwódką, albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności?

W przypadku orzeczenia rozwodu lub separacji należy wskazać dokładną datę (dd-mm-rrrr) uprawomocnienia wyroku sądu dotyczącego rozwodu lub separacji.

Odpowiedź: Jest Pani panną i nie pozostawała Pani w związku małżeńskim w latach 2019-2024.

4.  Czy Pani partner przysposobił dziecko, o którym mowa we wniosku lub jest jego opiekunem prawnym? Jeżeli tak, to kiedy uprawomocniło się postanowienie sądu o przysposobieniu przez Pani partnera dziecka wskazanego we wniosku? Czy było to przysposobienie pełne w rozumieniu art. 121 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.)?

Odpowiedź: Pani partner nie przysposobił dziecka i nie jest jego opiekunem prawnym.

5.  Czy w okresie, którego dotyczy Pani zapytanie (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania), uzyskiwała/uzyskuje Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia itp.)?

Odpowiedź: W latach 2019-2024 uzyskiwała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej (umowa o pracę).

6.  Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania) prowadziła/prowadzi Pani działalność gospodarczą? Jeśli tak, należy wskazać formę opodatkowania tej działalności.

Odpowiedź: Nie prowadziła Pani działalności gospodarczej w latach 2019-2024.

7.   Czy w stosunku do Pani lub Pani córki w okresie, którego dotyczy Pani zapytanie (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania), miały/mają zastosowanie przepisy:

a) art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,

c) ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?

Odpowiedź: Nie miały zastosowania wobec Pani ani Pani córki przepisy wskazane w tym punkcie.

8.   Czy Pani córka, o której mowa we wniosku, w okresie, którego dotyczy złożony wniosek otrzymywała/otrzymuje, zgodnie z odrębnymi przepisami, zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną? Jeśli tak, to od kiedy oraz konkretnie, które z ww. świadczeń i na podstawie jakich przepisów?

Odpowiedź: Pani córka nie otrzymywała zasiłku pielęgnacyjnego ani renty socjalnej.

9.   Proszę o podanie daty urodzenia Pani córki, o której mowa we wniosku (dd-mm-rrrr).

Odpowiedź: (…) r.

10.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania), Pani córka uzyskiwała/uzyskuje:

a)  dochody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (skala podatkowa) lub art. 30b (dochody ze zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych) lub

b)  przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 (ulga dla młodych) lub art. 21 ust. 1 pkt 152 (ulga na powrót),

-    w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194 ze zm.), z wyjątkiem renty rodzinnej?

Odpowiedź: W okresie objętym wnioskiem, tj. w 2024 r. oraz w ciągu 5 lat wstecz (2019-2023), Pani córka nie uzyskiwała dochodów, które w jakimkolwiek roku przekroczyły dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, o której mowa w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194 ze zm.), z wyjątkiem 2023 r.

W 2023 r. córka uzyskała przychód w wysokości ok. (...) zł brutto z tytułu umowy zlecenia, który korzystał ze zwolnienia z podatku w ramach tzw. ulgi dla młodych (art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT). Przychód ten nie przekroczył limitu dochodu dla dziecka uprawniającego samotnego rodzica do preferencyjnego rozliczenia (...).

Zatem:

·Nie, córka nie uzyskiwała dochodów opodatkowanych według skali podatkowej (art. 27) ani z tytułu papierów wartościowych (art. 30b);

·Tak, w 2023 r. uzyskała przychód objęty ulgą dla młodych (art. 21 ust. 1 pkt 148), ale nie przekroczył on ustawowego limitu;

·W pozostałych latach (2019, 2020, 2021, 2022, 2024) nie uzyskiwała żadnych dochodów;

·Nie pobiera renty rodzinnej, więc nie zachodzi wyjątek przewidziany przepisem.

11.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania), faktycznie i samotnie wychowywała/wychowuje Pani córkę – wykonywała/wykonuje Pani władzę rodzicielską: stale troszczyła/troszczy się Pani o byt materialny i rozwój emocjonalny córki, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby, tj. uczestniczyła/uczestniczy Pani w wychowaniu córki, dbała/dba Pani o prawidłowy rozwój córki kształtując jej właściwe zachowania, rozwijała/rozwija Pani jej zainteresowania, sprawowała/sprawuje Pani nad nią pieczę/opiekę, troszczyła/troszczy się Pani o jej rozwój fizyczny i duchowy, ponosiła/ponosi Pani wydatki związane z wypoczynkiem, ponosiła/ponosi Pani koszty jej utrzymania, zabezpieczała/zabezpiecza Pani potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomagała/pomaga Pani w edukacji szkolnej, brała/bierze Pani czynny udział w sprawach dotyczących córki związanych z jej kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.? Jeśli tak, to proszę wskazać przesłanki, które świadczą o tym, że samotnie wychowywała/wychowuje Pani córkę w okresie objętym wnioskiem?

Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek, faktycznie i samotnie wychowuje Pani córkę, wykonując samodzielnie pełnię władzy rodzicielskiej. Ojciec dziecka nie uczestniczy w procesie wychowawczym – jego udział ogranicza się jedynie do przekazywania alimentów. Mimo, że mieszka Pani z partnerem, nie jest on ojcem dziecka, nie sprawuje wobec niej władzy rodzicielskiej, ani nie ponosi odpowiedzialności za jej wychowanie i utrzymanie. Wszystkie obowiązki wychowawcze, opiekuńcze i organizacyjne związane z córką spoczywają wyłącznie na Pani.

W szczególności to Pani:

·    ustala i organizuje wizyty lekarskie, towarzyszy córce w trakcie tych wizyt, dba o kontynuację leczenia, rehabilitacji i zażywanie leków,

·    utrzymuje kontakt ze szkołą, uczestniczy w zebraniach, wywiadówkach, pisze usprawiedliwienia oraz wszelkie zgody,

·    ponosi wszystkie koszty związane z utrzymaniem córki, w tym wyżywienia, ubrań, korepetycji, książek, materiałów edukacyjnych, leków, zajęć dodatkowych, wypoczynku, rozrywki i prezentów,

·    aktywnie uczestniczy w jej życiu szkolnym i pozaszkolnym, wspiera ją w nauce, pomaga w odrabianiu prac domowych i przygotowywaniu się do zajęć,

·    organizuje i finansuje czas wolny córki, jeździ Pani razem z córką na wystawy, do kina, na wycieczki i inne aktywności rozwijające jej zainteresowania,

·    utrzymuje stały kontakt ze szkołą i placówkami medycznymi – to do Pani kierowane są wszystkie informacje i zgłoszenia dotyczące zdrowia córki, nieobecności czy sytuacji wymagających interwencji rodzica,

·    dba o jej rozwój emocjonalny, fizyczny i duchowy, zapewniając codzienną opiekę, wsparcie i obecność.

Powyższe przesłanki jednoznacznie wskazują, że córka jest wychowywana wyłącznie przez Panią, bez udziału drugiego rodzica, ani jakiejkolwiek innej osoby w zakresie sprawowania opieki, wychowania i utrzymania.

12. Jeśli w okresie, którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania) był/jest czas, w którym córka nie przebywała/nie przebywa z Panią, to czy w tym okresie osoba (kto?), z którą córka przebywała/przebywa zajmowała się/zajmuje się jej wychowaniem i dbała/dba o prawidłowy rozwój córki kształtując jej właściwe zachowania, rozwijała/rozwija jej zainteresowania, ponosiła/ponosi wydatki związane z wypoczynkiem, ponosiła/ponosi koszty jej utrzymania, zabezpieczała/zabezpiecza potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, troszczyła/troszczy się o jej rozwój fizyczny i duchowy, pomagała/pomaga w edukacji szkolnej, wykazywała/wykazuje zainteresowanie jej wychowaniem, troszczyła się/troszczy się o fizyczny i duchowy rozwój córki, brała/bierze czynny udział w sprawach dotyczących córki związanych z jej kształceniem, dodatkowymi zajęciami, leczeniem itp.?

Odpowiedź: Córka cały czas przebywała z Panią. Nikt inny nie uczestniczył w jej wychowaniu.

13. Czy w okresie będącym przedmiotem wniosku (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania), Pani córka została na podstawie orzeczenia Sądu umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych?

Odpowiedź: Nie. Córka nie została umieszczona w takiej instytucji.

14.Wobec wskazania we wniosku, że:

Proszę doprecyzować, czy Pani córka, w okresie, którego dotyczy złożony wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania) uczyła się/uczy się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie?

Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy złożony wniosek, Pani córka uczyła się i nadal uczy się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświaty obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej.

W latach do czerwca 2019 r. uczęszczała do Szkoły Podstawowej (…), natomiast od września 2019 r. kontynuuje naukę w (…) – w technikum, w systemie dziennym, zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900 ze zm.).

Córka nie uczyła się w żadnej szkole poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

15. Czy została orzeczona przez sąd opieka naprzemienna nad córką, w związku z którą Pani i ojcu dziecka zostało ustalone świadczenie wychowawcze (tzw. 500+/800+) zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1576 ze zm.)?

Odpowiedź: Nie była orzeczona opieka naprzemienna. Świadczenie 800+ przysługiwało wyłącznie Pani.

16. Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania), jest Pani matką innych dzieci (niż wymieniona we wniosku córka) i względem nich wykonywała/wykonuje Pani władzę rodzicielską lub była/jest Pani opiekunem prawnym? Jeśli tak, należy podać ich daty urodzenia.

Odpowiedź: Nie, w okresie, którego dotyczy wniosek, nie jest Pani matką innych dzieci niż wskazana we wniosku córka. Nie wykonywała Pani i nie wykonuje władzy rodzicielskiej, ani nie była Pani i nie jest opiekunem prawnym względem innych dzieci.

17.W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 16, proszę wskazać, czy wychowuje Pani inne dzieci niż córka wspólnie z drugim rodzicem tych dzieci albo opiekunem prawnym tych dzieci (partnerem)?

Odpowiedź: Nie dotyczy – nie ma Pani innych dzieci.

Pytanie

Czy w opisanym stanie faktycznym spełnia Pani warunki, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o PIT, do preferencyjnego rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, spełnia Pani przesłanki określone w art. 6 ust. 4 ustawy o PIT. Samodzielnie wychowuje Pani dziecko, a drugi rodzic nie uczestniczy w wychowaniu, ani sprawowaniu opieki – przekazuje jedynie alimenty. Pani partner, z którym Pani mieszka, nie sprawuje nad dzieckiem władzy rodzicielskiej i nie pełni roli opiekuna prawnego. W świetle aktualnych orzeczeń sądów administracyjnych oraz interpretacji podatkowych (np. interpretacja Dyrektora KIS z 15 kwietnia 2021 r., 0113-KDIPT2-1.4011.53.2021.1.MAP), fakt zamieszkiwania z osobą dorosłą niebędącą rodzicem dziecka nie pozbawia prawa do rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko. W związku z tym uważa Pani, że spełnia Pani warunki do preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Stosownie do art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 lipca 2019 r.:

W myśl natomiast tego art. 6 ust. 4 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym od 1 sierpnia 2019 r. do 31 grudnia 2021 r.:

Powyższy art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został uchylony. Ustawodawca – na mocy art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265) – dodał art. 6 ust. 4c, ust. 4d, ust. 4e i ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.

I tak, stosownie do art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na podstawie art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Na mocy art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) wynika, że:

Wyjaśnić przy tym należy, że na gruncie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427):

Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw stanowi, że:

Natomiast art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw wynika, że:

Przystępując do oceny możliwości skorzystania przez Panią z preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych – za wskazany przez Panią okres, tj. za lata 2019-2024 – w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, należy wyjaśnić, że każda preferencja podatkowa stanowi wyjątek od zasady równości i powszechności opodatkowania. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

-    posiadania przez rodzica lub opiekuna prawnego statusu osoby samotnie wychowującej dziecko;

-    wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecko;

-    nieuzyskiwania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego;

-    niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wskazać przy tym należy, że przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje pojęcie „osoby samotnie wychowującej dzieci” w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, iż prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione (o których mowa w tym przepisie), a wyłącznie jednemu z rodziców/opiekunów prawnych, tj. temu, który samotnie wychowuje dziecko/dzieci.

Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka. Równie istotne jest legitymowanie się określonym stanem cywilnym, bowiem przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców.

W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie oraz w porównywalnym stopniu uczestniczy w wychowywaniu dziecka – co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo i pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa – nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych.

Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

W przypadku, gdy żadne z rodziców nie jest pozbawione władzy rodzicielskiej, rodzic który faktycznie w roku podatkowym dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim ciągłą opiekę, ma prawo do przedmiotowej preferencji podatkowej. Nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był całkowicie wyeliminowany z opieki i wychowania dziecka. W sytuacji, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (w określonych, ustalonych przez sąd przedziałach czasowych, np. niektóre święta, tydzień ferii, miesiąc wakacji, co drugi weekend każdego miesiąca oraz ściśle określone dni powszednie), status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Rodzic, o którym mowa w art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który w pojedynkę troszczy się o zaspokojenie bieżących potrzeb dziecka, nie traci statusu osoby samotnie wychowującej dziecko z racji utrzymywania sporadycznych kontaktów z dzieckiem przez drugiego rodzica lub płacenia przez niego alimentów.

Podstawową kwestią jest ustalenie, który z rodziców faktycznie wychowuje dziecko, gdy rodzice nie pozostają w związku małżeńskim i żadnemu z rodziców sąd nie ograniczył władzy rodzicielskiej. Wychowywanie dziecka nie sprowadza się jedynie do łożenia na jego utrzymanie oraz do czasowego (doraźnego) z nim przebywania. Wychowywanie dziecka obejmuje bowiem ogół czynności zmierzających do należytego ukształtowania człowieka w sferze duchowej, emocjonalnej i psychicznej wraz z materialną podstawą rozwoju. Oznacza to, że wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na tym, że rodzic osobiście zajmuje się sprawami małoletniego dziecka, czyli podejmuje trud wykonywania wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój.

Jednocześnie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że jest Pani matką 19-letniej córki, która kontynuuje naukę w technikum. Wychowuje Pani córkę samodzielnie. Ojciec dziecka nie sprawuje nad nią opieki ani nie uczestniczy w jej wychowaniu – ogranicza się wyłącznie do przekazywania alimentów. Nie posiada Pani wspólnego gospodarstwa domowego z ojcem dziecka. Mieszka Pani z partnerem, który nie jest ojcem dziecka i nie sprawuje nad nią władzy rodzicielskiej, ani nie podejmuje decyzji wychowawczych. Nie pozostaje Pani w związku małżeńskim. Jest Pani jedyną osobą wykonującą władzę rodzicielską oraz ponoszącą obowiązki wychowawcze i codzienną opiekę nad dzieckiem. W uzupełnieniu doprecyzowała Pani, że jest Pani panną i nie pozostawała w związku małżeńskim w latach 2019-2024. Pani partner nie przysposobił dziecka i nie jest jego opiekunem prawnym. W latach 2019-2024 uzyskiwała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej (umowa o pracę). Nie prowadziła Pani działalności gospodarczej w latach 2019-2024. Nie miały zastosowania wobec Pani ani Pani córki przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Pani córka nie otrzymywała zasiłku pielęgnacyjnego ani renty socjalnej. W okresie objętym wnioskiem, tj. w 2024 r. oraz w ciągu 5 lat wstecz (2019-2023), Pani córka nie uzyskiwała dochodów, które w jakimkolwiek roku przekroczyły dwunastokrotność kwoty renty socjalnej, o której mowa w ustawie o rencie socjalnej. Jedynie w 2023 r. córka uzyskała przychód w wysokości ok. (...) zł brutto z tytułu umowy zlecenia, który korzystał ze zwolnienia z podatku w ramach tzw. ulgi dla młodych (art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Przychód ten nie przekroczył limitu dochodu dla dziecka uprawniającego samotnego rodzica do preferencyjnego rozliczenia. Zatem:

·córka nie uzyskiwała dochodów opodatkowanych według skali podatkowej (art. 27) ani z tytułu papierów wartościowych (art. 30b);

·w 2023 r. uzyskała przychód objęty ulgą dla młodych (art. 21 ust. 1 pkt 148), ale nie przekroczył on ustawowego limitu;

·w pozostałych latach (2019, 2020, 2021, 2022, 2024) nie uzyskiwała żadnych dochodów;

·córka nie pobiera renty rodzinnej.

W okresie, którego dotyczy wniosek, faktycznie i samotnie wychowuje Pani córkę, wykonując samodzielnie pełnię władzy rodzicielskiej. Ojciec dziecka nie uczestniczy w procesie wychowawczym – jego udział ogranicza się jedynie do przekazywania alimentów. Mimo, że mieszka Pani z partnerem, nie jest on ojcem dziecka, nie sprawuje wobec niej władzy rodzicielskiej, ani nie ponosi odpowiedzialności za jej wychowanie i utrzymanie. Wszystkie obowiązki wychowawcze, opiekuńcze i organizacyjne związane z córką spoczywają wyłącznie na Pani. W szczególności to Pani:

·    ustala i organizuje wizyty lekarskie, towarzyszy córce w trakcie tych wizyt, dba o kontynuację leczenia, rehabilitacji i zażywanie leków,

·    utrzymuje kontakt ze szkołą, uczestniczy w zebraniach, wywiadówkach, pisze usprawiedliwienia oraz wszelkie zgody,

·    ponosi wszystkie koszty związane z utrzymaniem córki, w tym wyżywienia, ubrań, korepetycji, książek, materiałów edukacyjnych, leków, zajęć dodatkowych, wypoczynku, rozrywki i prezentów,

·    aktywnie uczestniczy w jej życiu szkolnym i pozaszkolnym, wspiera ją w nauce, pomaga w odrabianiu prac domowych i przygotowywaniu się do zajęć,

·    organizuje i finansuje czas wolny córki, jeździ Pani razem z córką na wystawy, do kina, na wycieczki i inne aktywności rozwijające jej zainteresowania,

·    utrzymuje stały kontakt ze szkołą i placówkami medycznymi – to do Pani kierowane są wszystkie informacje i zgłoszenia dotyczące zdrowia córki, nieobecności czy sytuacji wymagających interwencji rodzica,

·    dba o jej rozwój emocjonalny, fizyczny i duchowy, zapewniając codzienną opiekę, wsparcie i obecność.

Córka cały czas przebywała z Panią. Nikt inny nie uczestniczył w jej wychowaniu. W okresie będącym przedmiotem wniosku Pani córka nie została na podstawie orzeczenia Sądu umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych. W okresie, którego dotyczy złożony wniosek, Pani córka uczyła się i nadal uczy się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświaty obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej. Nie była orzeczona opieka naprzemienna. Świadczenie 800+ przysługiwało wyłącznie Pani. W okresie, którego dotyczy wniosek, nie jest Pani matką innych dzieci niż wskazana we wniosku córka. Nie wykonywała Pani i nie wykonuje władzy rodzicielskiej, ani nie była Pani i nie jest opiekunem prawnym względem innych dzieci.

Jak już wyżej wskazano przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok. Jednak, bez względu na okres jaki w ciągu roku podatnik jest osobą samotnie wychowującą dziecko prawo do rozliczania dochodów na preferencyjnych zasadach jako osoba samotnie wychowująca dziecko przysługuje, przy spełnieniu warunków określonych w art. 6 ust. 4 oraz ust. 4c-4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w rocznym rozliczeniu podatkowym (za cały rok podatkowy).

Ponadto, przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok podatkowy pełnoletnie dziecko do ukończenia 25. roku życia, uczyło się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa wskazuję, że skoro to Pani faktycznie samotnie wychowuje swoją córkę, bez udziału drugiego rodzica (ojca dziecka), cały ciężar opieki i wychowania spoczywa tylko na Pani, dba Pani o prawidłowy rozwój córki kształtując jej właściwe zachowania, rozwija jej zainteresowania, troszczy się o jej rozwój fizyczny, ponosi wydatki związane z jej wypoczynkiem i koszty jej utrzymania, zabezpiecza jej potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomaga jej w edukacji szkolnej, bierze czynny udział w sprawach dotyczących córki związanych z jej kształceniem, dodatkowymi zajęciami, a ojciec płaci jedynie alimenty, przy czym Pani córka w 2023 r. była uczennicą (…), a uzyskiwane przez nią przychody, nie przekroczyły dwunastokrotności kwoty renty socjalnej określonej w ustawie o rencie socjalnej w wysokości obowiązującej w grudniu 2023 r., tj. 19 061,28 zł, to spełniła Pani warunki określone w art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uprawniające do rozliczenia podatku w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Tym samym, przysługuje Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko za lata 2019-2021 na zasadach określonych w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz za lata 2022-2024 zgodnie z art. 6 ust. 4c i 4d ww. ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznaczam także, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

W odniesieniu do powołanej przez Panią interpretacji indywidualnej wskazuję, że rozstrzygnięcie w niej zawarte dotyczy tylko konkretnej, indywidualnej sprawy i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będze zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zastosuje się Pani do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.