Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe - Interpretacja - null

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna - stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej jest:

  • prawidłowe - w części dotyczącej wydatków poniesionych po uzyskaniu zgody na użytkowanie budynku mieszkalnego na zapłacone odsetki od kredytu hipotecznego oraz na koszty eksploatacyjne,
  • nieprawidłowe - w pozostałym zakresie.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 maja 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 20 maja 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 23 czerwca 2025 r. (wpływ 23 czerwca 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan polskim rezydentem podatkowym, podlegającym obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz czynnym podatnikiem VAT. Od maja 2022 r. prowadzi Pan jednoosobową działalność gospodarczą, wpisaną do CEIDG, m.in. w zakresie sprzedaży hurtowej żywności (PKD 46.38.Z).

Planuje Pan budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego, który od maja 2026 r. będzie wykorzystywany także do prowadzenia działalności gospodarczej. Budynek stanowi współwłasność Pana i Pana małżonki. Między Panem, a Pana małżonką istnieje ustrój rozdzielności majątkowej.

Część kosztów budowy finansowana będzie kredytem hipotecznym, udzielonym Panu i Pana małżonce w maju 2025 r. jako osobom prywatnym, na realizację celu mieszkaniowego. Spłata kredytu rozpocznie się w lipcu 2025 r.

Budynek został zaprojektowany jako przeznaczony zarówno do celów mieszkaniowych (dla 5-6 osób), jak i do prowadzenia działalności gospodarczej przez właściciela. W projekcie budowlanym wydzielono pomieszczenia przeznaczone wyłącznie do celów działalności gospodarczej: dwa pomieszczenia usługowe (w projekcie oznaczone jako magazynowe), łazienkę oraz pomieszczenie socjalne. Łączna powierzchnia użytkowa tych pomieszczeń stanowi 25,5% całkowitej powierzchni użytkowej budynku.

Adres budynku zostanie wskazany jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej w CEIDG.

Raty kredytu hipotecznego będą spłacane ze wspólnego rachunku bankowego Pana i Pana małżonki.

Koszty budowy niezwiązane bezpośrednio z pomieszczeniami przeznaczonymi na działalność gospodarczą, (np. ogrodzenie, instalacje wspólne) będą finansowane ze środków wspólnych Pana i Pana małżonki i dokumentowane fakturami imiennymi.

Koszty budowy bezpośrednio związane z pomieszczeniami przeznaczonymi na działalność gospodarczą (np. malowanie ścian, kafelkowanie) będą finansowane z Pana środków i dokumentowane fakturami wystawionymi na Pana firmę.

Koszty eksploatacyjne budynku, po jego wybudowaniu (media, Internet, ogrzewanie itp.) będą dokumentowane fakturami VAT imiennymi oraz opłacane ze wspólnego rachunku bankowego Pana i Pana małżonki.

Uzupełnienie i doprecyzowanie zdarzenia przyszłego

Pana działalność opodatkowana jest na zasadach ogólnych według skali podatkowej. Prowadzi Pan Podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów (KPiR).

Budynek nie zostanie wpisany do ewidencji środków trwałych - jego część mieszkalna traktowana jest jako majątek prywatny, a część firmowa (25,5% powierzchni) nie będzie amortyzowana.

Ogrodzenie będzie otaczało zarówno budynek mieszkalny, jak i gospodarczy. Koszt ogrodzenia nie przekroczy 10 000 zł i zostanie ujęty jednorazowo w kosztach jako „mały środek trwały” na podstawie art. 22g ustawy o PIT, bez dalszej amortyzacji.

Raty i odsetki spłacane będą ze wspólnego rachunku bankowego należącego do Pana i Pana małżonki; w przelewach zleconych z tego rachunku, jako Zleceniodawca widnieje: „A.A. (Pan) i B.B.(Pana żona)”. Umowa kredytowa przewiduje solidarną odpowiedzialność kredytobiorców. Spłata odsetek rozpocznie się w lipcu 2025 r. zgodnie z harmonogramem banku. Odsetki będą regulowane terminowo ze wspólnego rachunku bankowego.

Katalog zamknięty instalacji (kategoria: koszty budowy):

  • instalacja elektryczna (okablowanie, rozdzielnice, gniazda),
  • instalacja wodno-kanalizacyjna (rury, piony, podejścia),
  • Instalacja centralnego ogrzewania (grzejniki, rury, kotłownia, rozdzielacze, automatyka),
  • instalacja wentylacji/mechaniczna (kanały, urządzenia nawiewno-wywiewne),
  • przyłącza zewnętrzne (energetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne),
  • instalacja telekomunikacyjna (przewody, gniazda),
  • system alarmowy i antywłamaniowy.

Katalog zamknięty kosztów bezpośrednio związanych z pomieszczeniami przeznaczonymi na działalność gospodarczą, wydatki te zostaną poniesione po momencie odbioru budynku:

  • układanie posadzek (panele, wykładziny),
  • montaż ścianek działowych,
  • montaż stolarki drzwiowej wewnętrznej,
  • malowanie i tynkowanie,
  • układanie kafelek na podłogach i ścianach,
  • montaż klimatyzacji/wentylacji mechanicznej,
  • montaż osłon okiennych (rolety, żaluzje),
  • wyposażenie sanitarne (umywalka, WC).

Koszty ogólne budowy - wydatki te zostaną poniesione przed momentem odbioru budynku:

  • roboty ziemne i fundamentowe - wykopy, ławy fundamentowe, izolacje przeciwwilgociowe,
  • konstrukcja i przegrody - ściany nośne i działowe, stropy, schody, dach z pokryciem i orynnowaniem.
  • stolarka i obudowa budynku - okna, drzwi zewnętrzne, ocieplenie i tynk elewacyjny,
  • wylewki i tynki wewnętrzne - wylewki cementowe, tynki wewnętrzne,
  • roboty zewnętrzne i przyłącza - utwardzenie dojazdów, przyłącza mediów, podbudowy pod ogrodzenie i drogi.
  • dokumentacja projektowa,
  • instalacje wymienione wyżej,
  • ogrodzenie.

Koszty eksploatacyjne:

  • koszt mediów Internetu oraz ogrzewania,
  • przeglądy i konserwacje instalacji budynku,
  • serwis urządzeń klimatyzacyjnych/wentylacyjnych,
  • opłaty za wywóz odpadów.

Budynek nie zostanie wpisany do ewidencji środków trwałych.

Koszty eksploatacyjne przez cały czas budowy oraz użytkowania budynku, będą kosztami remontowo-konserwacyjnymi. Koszty eksploatacyjne będą wspólne dla budynku, część umów o świadczenie usług związanych z eksploatacją budynku będzie podpisana przez Pana, a część przez Pana małżonkę, a opłacane będą z rachunku wspólnego.

Pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych dotyczy następujących kategorii kosztów:

a)Kosztów budowy - wydatki poniesione przed uzyskaniem zgody na użytkowanie budynku (koszty ogólne budowy, koszty instalacji, koszty ogrodzenia).

b)Kosztów wykończeniowych o charakterze remontowo-konserwacyjnym - wydatki poniesione po uzyskaniu zgody na użytkowanie budynku i związane bezpośrednio z pomieszczeniami przeznaczonymi na działalność gospodarczą.

c)Kosztów eksploatacyjnych - wydatki ponoszone w związku z eksploatacją i utrzymaniem stanu technicznego budynku - zarówno przed jak i po uzyskaniu zgody na użytkowanie budynku.

d)Odsetek od kredytu hipotecznego - koszt pozyskania finansowania na budowę budynku ponoszony zarówno przed, jak i po uzyskaniu zgody na użytkowanie budynku.

Moment i sposób zaliczenia wydatków do kosztów:

a)Koszty budowy - nie planuje Pan wprowadzenia budynku do ewidencji środków trwałych, ponieważ zgodnie z art. 22c ustawy o PIT nie można go amortyzować, w związku z tym, wydatki inwestycyjne związane z budową uznaje Pan za koszt uzyskania przychodu w dacie ich poniesienia (zgodnie z art. 22 ust. 4 ustawy o PIT), w wysokości proporcjonalnie do powierzchni wykorzystywanej na cele działalności gospodarczej (25,5%). Wydatki te będą ewidencjonowane w KPiR w dacie poniesienia, w kolumnie 13 („pozostałe wydatki”).

b)Koszty wykończeniowe o charakterze remontowo-konserwacyjnym - wydatki te będą ewidencjonowane w KPiR w dacie poniesienia, w kolumnie 13 („pozostałe wydatki”).

c)Koszty eksploatacyjne - proporcjonalnie do powierzchni wykorzystywanej na cele działalności gospodarczej (25,5%), wydatki te będą ewidencjonowane w KPiR w dacie poniesienia, w kolumnie 13 („pozostałe wydatki”).

d)Odsetki od kredytu - odsetki od kredytu finansującego budowę budynku będą ujmowane w kosztach podatkowych w dacie ich faktycznej zapłaty (zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o PIT), proporcjonalnie do powierzchni wykorzystywanej na cele działalności gospodarczej (25,5%).

W Pana ocenie wszystkie wymienione koszty są racjonalnie i gospodarczo uzasadnionymi wydatkami związanymi z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą. W tym zakresie wydatki spełniają definicje kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 1 Ustawy o PIT.

Związek poniesionych wydatków z osiąganym przychodem w ramach Pana działalności gospodarczej objawia się w następujący sposób:

a)budowany przez Pana i Pana małżonkę budynek mieszkalny będzie wykorzystywany do Pana bieżącej działalności gospodarczej, w szczególności, jako magazyn towarów oraz miejsce produkcji suplementów diety które stanowią część oferty handlowej Pana firmy.

b)pod adresem lokalizacji budynku mieszkalnego będzie zarejestrowana Pana działalność gospodarcza.

Związek wydatków [Koszty budowy] przejawia się tym, że koszty te są niezbędne do powstania budynku w którym będzie prowadzona Pana działalność gospodarcza.

Związek wydatków [Koszty wykończeniowe o charakterze remontowo-konserwacyjnym] przejawia się tym, że koszty te są niezbędne aby dostosować pomieszczenia do standardów sanitarnych wymaganych przepisami dotyczącymi produkcji i obrotu żywnością (główny zakres Pana bieżącej działalności gospodarczej).

Związek wydatków [Koszty eksploatacyjne] przejawia się tym, że koszty te są ponoszone w celu utrzymania budynku mieszkalnego, który będzie wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej.

Związek wydatków [Odsetki od kredytu hipotecznego] przejawia się tym że koszty odsetkowe są ponoszone w związku z pozyskanie finansowania budowy budynku mieszkalnego, który będzie wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej.

Wykorzystanie pomieszczeń budowanego budynku mieszkalnego jest niezbędne, aby osiągać przychód w Pana bieżącej działalności gospodarczej:

1.Pomieszczenie magazynowe nr 1 - przechowywanie towarów oraz miejsce ich kompletacji oraz wysyłki do klientów. Prowadzenie magazynu oraz wysyłka towaru są niezbędne aby osiągać przychód w Pana bieżącej działalności gospodarczej.

2.Pomieszczenie magazynowe nr 2 - pomieszczenie służące do produkcji suplementów diety stanowiących część oferty handlowej Pana firmy - oferowanie produktów własnej produkcji jest niezbędne do zabezpieczenia źródła przychodów w Pana bieżącej działalności gospodarczej.

3.Łazienka - wydzielona i przypisana do działalności łazienka jest wymogiem standardów sanitarnych wymaganych przepisami dotyczącymi produkcji i obrotu żywnością (główny zakres Pana bieżącej działalności gospodarczej).

4.Pomieszczenie socjalne dla pracowników - wydzielone pomieszczenie socjalne jest wymogiem standardów sanitarnych wymaganych przepisami dotyczącymi produkcji i obrotu żywnością (główny zakres Pana bieżącej działalności gospodarczej).

Pytania

1.Czy ma Pan prawo zaliczać do kosztów uzyskania przychodów (na podstawie art. 22 ust. 1 i ust. 6b ustawy o PIT), także przed zakończeniem budowy, następujące wydatki ponoszone w związku z budową i późniejszym użytkowaniem budynku mieszkalnego:

a)część odsetek od kredytu hipotecznego, w proporcji odpowiadającej powierzchni wykorzystywanej wyłącznie do działalności gospodarczej (25,5%),

b)część kosztów ogólnych budowy budynku (np. ogrodzenie, wspólne instalacje), w tej samej proporcji,

c)100% wydatków dotyczących wyłącznie pomieszczeń przeznaczonych na działalność gospodarczą, udokumentowanych fakturami wystawionymi na Pana firmę,

d)część kosztów eksploatacyjnych budynku (media, Internet, ogrzewanie) w proporcji 25,5%, nawet jeżeli faktury są imienne, a płatność dokonywana jest ze wspólnego rachunku bankowego małżonków?

2.Czy przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku VAT, także przed ukończeniem budowy i rozpoczęciem użytkowania budynku, w zakresie w jakim:

a)wydatki są dokumentowane fakturami imiennymi i dotyczą ogólnych kosztów budowy i eksploatacji budynku - w proporcji 25,5%,

b)wydatki są dokumentowane fakturami wystawionymi na Pana firmę i dotyczą pomieszczeń wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej - w 100%?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku Nr 1. W zakresie pytania Nr 2 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodu są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Wnioskowany budynek jest budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, w którym ok. 25,5% powierzchni użytkowej będzie wykorzystywane do celów działalności gospodarczej.

Budynek nie zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych i nie będzie amortyzowany (zgodnie z art. 22c pkt 2 ustawy o PIT). W związku z powyższym, przyjął Pan proporcjonalne ujęcie kosztów do celów podatkowych według stosunku powierzchni wykorzystywanej na działalność gospodarczą do powierzchni całkowitej budynku.

Poniżej przedstawia Pan klasyfikację i sposób ujęcia poszczególnych grup kosztów:

a)Koszty budowy - obejmują wydatki poniesione przed uzyskaniem zgody na użytkowanie budynku. Jako że budynek nie jest amortyzowanym środkiem trwałym, a część jego powierzchni będzie wykorzystywana do działalności, uznaje Pan, że proporcjonalnie (25,5%) koszty te mogą zostać zaliczone do KUP na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o PIT. Zaznacza Pan, że budynek nie będzie wprowadzony do ewidencji środków trwałych, a tym samym nie nastąpi ustalenie jego wartości początkowej. W związku z tym, w Pana ocenie, nie znajduje tu zastosowanie art. 23 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o PIT - co pozwala zaliczyć przypadającą proporcjonalnie część kosztów budowy bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodu.

b)Koszty wykończeniowe o charakterze remontowo-konserwacyjnym - obejmują wydatki ponoszone po odbiorze budynku, związane z dostosowaniem pomieszczeń przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej do wymogów sanitarnych i funkcjonalnych. Wydatki te nie tworzą nowej wartości użytkowej całego budynku, a mają charakter dostosowawczy i bieżący. Prace te służą przystosowaniu pomieszczeń do wykonywania działalności zgodnie z przepisami sanitarnymi i branżowymi, nie powodują zwiększenia powierzchni użytkowej budynku, ani istotnych zmian konstrukcyjnych. Prace mają charakter funkcjonalny, nie ulepszający. W związku z tym, jako że budynek nie jest środkiem trwałym, wydatki te uznaje Pan za koszty uzyskania przychodu w całości, pod warunkiem że dotyczą pomieszczeń wykorzystywanych wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT.

c)Koszty eksploatacyjne - obejmują bieżące wydatki związane z utrzymaniem i eksploatacją budynku . Z uwagi na charakter wspólnego użytkowania budynku, część umów zawierana jest na Pana dane, część na dane małżonki. Żadna z nich nie jest zawierana na działalność gospodarczą. W związku z tym faktury dokumentujące koszty eksploatacyjne nie są wystawiane wyłącznie na przedsiębiorcę, co dodatkowo potwierdza ich mieszany charakter - płatności realizowane będą ze wspólnego konta bankowego. Koszty te mają charakter mieszany i będą rozliczane proporcjonalnie w wysokości 25,5% jako KUP, na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o PIT.

d)Odsetki od kredytu hipotecznego - dotyczą kredytu hipotecznego zaciągniętego wspólnie przez Pana i Pana małżonkę. Kredyt finansuje budowę przedmiotowego budynku. Odsetki od kredytu będą rozliczane proporcjonalnie (25,5%) jako koszt uzyskania przychodu w dacie ich faktycznej zapłaty, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o PIT.

Podsumowując, wszystkie ww. koszty - w zakresie w jakim służą prowadzonej działalności gospodarczej - będą rozpoznawane jako koszty uzyskania przychodu zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, z zachowaniem szczególnych warunków dla poszczególnych grup wydatków, jak opisano powyżej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny - nie wskazuje enumeratywnie jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu, a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem, a powstaniem, zwiększeniem, bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy. Zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane ze źródłem przychodów, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów tak, aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym, dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów) nawet wówczas, gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Generalnie zatem należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów.

Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została zatem od istnienia związku przyczynowo-skutkowego, polegającego na tym, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu, bądź funkcjonowanie źródła tego przychodu. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, że konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań, braku nadzoru lub sprzecznych z prawem działań podatnika.

Innymi słowy podstawową cechą kosztu podatkowego jest związek tego kosztu z przychodem (ewentualnie z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów). Istotne znaczenie ma również cel, w jakim został poniesiony.

Bliżej zasadę tę opisuje wyrok NSA z 16 października 2012 r., sygn. akt II FSK 430/11, w którym stwierdzono: „zwrot „w celu” oznacza, że nie każdy wydatek poniesiony przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania, lecz tylko ten wydatek, który pozostaje w takim związku przyczynowo-skutkowym. Poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodów. Wydatek należy oceniać mając na uwadze racjonalność określonego działania dla osiągnięcia przychodu. Poniesienie wydatku musi zatem być powiązane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, ukierunkowaną na uzyskanie przychodów; wydatek powinien, przynajmniej potencjalnie, wpływać na wielkość uzyskiwanych lub spodziewanych przychodów z tej działalności. Kosztowa kwalifikacja konkretnego wydatku u konkretnego podatnika musi więc uwzględniać charakter i profil prowadzonej działalności gospodarczej oraz ekonomiczną racjonalność poniesionego wydatku”.

Zatem, warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów, jest by wydatek łącznie spełniał następujące przesłanki:

  • został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
  • był definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
  • pozostawał w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
  • poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
  • został właściwie udokumentowany,
  • nie znajdował się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, które nie są wymienione w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Koszty ponoszone przez podatnika należy oceniać pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów.

Wyrażenie „w celu osiągnięcia przychodu” zawarte we wskazanym przepisie art. 22 ust. 1 ww. ustawy oznacza, że nie wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością, podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów. Zauważyć należy, że przez sformułowanie „w celu” należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot „celowości”.

Zatem, możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku, jako kosztu uzyskania przychodu, uzależniona jest od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności, podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien przewidzieć, że wydatek ten przyczyni się do powstania, zachowania lub zabezpieczenia przychodu.

Dokonując oceny charakteru ponoszonych przez Pana wydatków należy rozstrzygnąć, czy spełniają one kryteria określone w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz czy nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 ww. ustawy. Ocena prawna danego wydatku wymaga, bowiem uwzględnienia unormowań art. 23 ust. 1 ww. ustawy, w którym ustawodawca dokonał enumeratywnego wyliczenia wydatków niestanowiących kosztów podatkowych, nawet, jeśli ponoszone są w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Przy kwalifikowaniu poniesionych wydatków trzeba brać pod uwagę ich celowość oraz potencjalną możliwość przyczynienia się danego wydatku do osiągnięcia przychodu, a także racjonalność wydatków, to znaczy ich adekwatność do rzeczywistych potrzeb i zakresu prowadzonej działalności oraz konieczność ich poniesienia dla osiągnięcia przychodu. Wobec powyższego, możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatku, który - racjonalnie oceniając - mógłby przyczynić się do powstania przychodu, czy jego zwiększenia, nawet, jeżeli przychód faktycznie nie wystąpi.

W odniesieniu do kwestii zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od kredytu hipotecznego, poniesionych po uzyskaniu zgody na użytkowanie tego budynku, wyjaśniam, co następuje.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na:

a) spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), z tym że kosztem uzyskania przychodów są wydatki na spłatę pożyczki (kredytu) w przypadku, gdy pożyczka (kredyt) była waloryzowana kursem waluty obcej, jeżeli:

- pożyczkobiorca (kredytobiorca) w związku ze spłatą pożyczki (kredytu) zwraca kwotę kapitału większą niż kwota otrzymanej pożyczki (kredytu) - w wysokości różnicy pomiędzy kwotą zwrotu kapitału a kwotą otrzymanej pożyczki (kredytu),

- pożyczkodawca (kredytodawca) otrzymuje środki pieniężne stanowiące spłatę kapitału w wysokości niższej od kwoty udzielonej pożyczki (kredytu) - w wysokości różnicy pomiędzy kwotą udzielonej pożyczki (kredytu) a kwotą zwróconego kapitału.

Ponadto, stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Natomiast zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 33 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji.

Na podstawie powołanych regulacji - dopiero zapłacenie odsetek od kredytu (pożyczki) daje możliwość zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów, o ile odsetki nie zwiększają kosztów inwestycji.

W konsekwencji, odsetki są kosztem podatkowym, jeśli spełniają następujące przesłanki:

  • są faktycznie zapłacone,
  • pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami,
  • nie zwiększają kosztów inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji.

Z powyższych przepisów wynika, że aby prawidłowo rozliczyć koszty uzyskania przychodów, istotny jest moment poniesienia przez podatnika wydatków związanych ze spłatą odsetek od kredytu (pożyczki).

Skoro wskazany przez Pana budynek mieszkalny będzie w części wykorzystywany w prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, to odsetki od kredytu hipotecznego zapłacone po uzyskaniu zgody na użytkowanie tego budynku w części proporcjonalnie przypadającej na powierzchnię wykorzystywaną w Pana działalności gospodarczej mogą stanowić koszty uzyskania przychodów tej działalności.

Wydatki te będzie Pan mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów od dnia oddania do użytkowania budynku oraz zarejestrowania tam działalności gospodarczej w dacie ich zapłaty.

Tym samym Pana stanowisko w tej części jest prawidłowe.

Odnosząc się do kwestii zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych przez Pana na budowę budynku mieszkalnego (z wyłączeniem wydatków poniesionych na ogrodzenie), odsetki od kredytu hipotecznego oraz wykończenie opisanych we wniosku pomieszczeń wykorzystywanych na potrzeby działalności gospodarczej przed uzyskaniem zgody na użytkowanie tego budynku wskazać należy, że w myśl art. 22 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23 (…).

Stosownie do art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1)budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2)maszyny, urządzenia i środki transportu,

3)inne przedmioty

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Z przytoczonych przepisów wynika, że środki trwałe podlegają amortyzacji, o ile spełniają następujące warunki:

  • stanowią własność lub współwłasność podatnika,
  • są kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania,
  • przewidywany okres ich używania jest dłuższy niż rok,
  • są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

Wartość początkową środków trwałych ustala się na podstawie art. 22g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 1 tej ustawy:

Za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się w razie odpłatnego nabycia - cenę ich nabycia, a jeżeli były używane przez podatnika przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i nie były wcześniej amortyzowane - cenę ich nabycia, nie wyższą jednak od ich wartości rynkowej.

Natomiast w świetle art. 22g ust. 1 pkt 2 cytowanej wyżej ustawy:

Za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się w razie wytworzenia we własnym zakresie - koszt wytworzenia.

W myśl art. 22g ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.

Natomiast zgodnie z art. 22g ust. 4 tej ustawy:

Za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.

Decydujące znaczenie dla zaliczenia określonego wydatku do wydatków stanowiących koszt wytworzenia środka trwałego ma możliwość powiązania danego wydatku z konkretnym przedsięwzięciem inwestycyjnym, czyli wytwarzanym środkiem trwałym. Wszelkie wydatki pozostające w związku z wytworzeniem środka trwałego mają wpływ na jego koszt wytworzenia. Koszt ten zarazem stanowi o wartości początkowej środka trwałego, od której dokonuje się następnie odpisów amortyzacyjnych.

W szczególności zatem, do wartości składających się na koszt wytworzenia środka trwałego należą:

  • wartość - w cenie nabycia - rzeczowych składników majątku zużytych do wytworzenia środków trwałych, tj. przede wszystkim materiałów, z których został wykonany środek trwały,
  • wartość - w cenie nabycia - wykorzystanych usług obcych zużytych do wytworzenia środków trwałych, tj. zarówno usług polegających na samym wytwarzaniu środka trwałego, tj. przede wszystkim jego budowie, jak i innych usług niezbędnych do wytworzenia i uczynienia tego składnika majątku zdatnym do używania, np. kosztów prac geologicznych niezbędnych do uzyskania pozwolenia na budowę, usług projektowych, usług inżynierskich, doradztwa finansowego i prawnego związanego z prowadzoną inwestycją, kosztów niezbędnych ekspertyz obiektów budowlanych,
  • koszty wynagrodzeń wraz z pochodnymi, tj. przede wszystkim koszty wynagrodzeń dla pracowników zatrudnionych przy realizacji inwestycji,
  • inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych.

Należy ponadto podkreślić, że mocą art. 22g ust. 4 ustawy, wyłączono z kosztu wytworzenia środka trwałego koszty ogólne zarządu, koszty sprzedaży oraz pozostałe koszty operacyjne i koszty operacji finansowych, w tym odsetki od pożyczek (kredytów) i prowizje, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania. Wydatki te nie są bowiem bezpośrednio związane z realizacją inwestycji, ale z całokształtem działalności podatnika.

Oznacza to, że tylko wydatki bezpośrednio związane z wytworzeniem środka trwałego zmniejszają podstawę opodatkowania przez możliwość zaliczenia w koszty podatkowe odpisów z tytułu zużycia środków trwałych - tzw. odpisy amortyzacyjne. Tak więc, do kosztów wytworzenia środka trwałego zalicza się tylko te wydatki, które dają się zaliczyć do wartości wytworzonego środka trwałego, to znaczy związane są bezpośrednio z realizacją inwestycji.

Zatem, do wartości początkowej wytworzonego środka trwałego - w myśl art. 22g ust. 4 ustawy - zalicza się ogół kosztów poniesionych w związku z jego wytworzeniem od momentu rozpoczęcia inwestycji aż do momentu przekazania środka do używania. Użycie przez ustawodawcę zwrotu, że do kosztu wytworzenia środka trwałego zalicza się „inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych” oznacza, że katalog wydatków związanych z wytworzeniem środka trwałego powiększających jego wartość początkową jest otwarty. Mieszczą się w nim również inne, niewymienione wprost w treści omawianego przepisu koszty, które będą miały wpływ na wartość początkową danego składnika majątku.

Stosownie do art. 22c pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Amortyzacji nie podlegają budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy - zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Przepis ten obowiązuje od 1 stycznia 2022 r. Przepis ten został zmieniony przez art. 1 pkt 16 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2105; dalej: ustawa zmieniająca).

W myśl art. 22n ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Nie podlegają objęciu ewidencją budynki mieszkalne, lokale mieszkalne stanowiące odrębną nieruchomość, grunty lub prawo użytkowania wieczystego gruntu, związane z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej.

Z powołanego przepisu wynika, że lokale mieszkalne nie podlegają ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Jednocześnie z art. 71 ust. 2 ustawy zmieniającej wynika, że:

Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych i podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych mogą, nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2022 r., zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych będących odpowiednio budynkami mieszkalnymi, lokalami mieszkalnymi stanowiącymi odrębną nieruchomość, spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu mieszkalnego lub prawem do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, nabytych lub wytworzonych przed dniem 1 stycznia 2022 r.

Tym samym - na podstawie przepisu przejściowego - który jest przepisem szczególnym, podatnicy mogli do końca 2022 roku stosować przepisy dotyczące amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych obowiązujące na dzień 31 grudnia 2021 r., w odniesieniu do budynków i lokali mieszkalnych nabytych lub wytworzonych przed 1 stycznia 2022 r.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że planuje Pan budowę budynku mieszkalnego. Część tego budynku będzie wykorzystywana przez Pana do celów prowadzonej działalności gospodarczej. W związku z budową budynku mieszkalnego oraz przystosowaniem go do użytkowania poniesie Pan szereg kosztów. Część wydatków zamierza Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności, w proporcji przypadającej na powierzchnię budynku wykorzystywaną przez Pana do działalności gospodarczej. Wydatkami, które m. in. będą przez Pana poniesione przed uzyskaniem pozwolenia na użytkowanie budynku mieszkalnego, będą koszty budowy (z wyjątkiem kosztów poniesionych na ogrodzenie) oraz odsetki od kredytu hipotecznego. ). Natomiast wydatkami poniesionymi przez Pana po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie budynku mieszkalnego będą wydatki poniesione na wykończenie pomieszczeń wykorzystywanych przez Pana w działalności gospodarczej (dostosowanie pomieszczeń do standardów sanitarnych wymaganych przepisami dotyczącymi produkcji i obrotu żywnością - głównego zakresu Pana działalności gospodarczej).

Wydatki poniesione na budowę oraz odsetki od kredytu zamierza Pan zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej w wysokości odpowiadającej proporcji powierzchni budynku wykorzystywanej w działalności gospodarczej. Natomiast wydatki poniesione na wykończenie pomieszczeń przeznaczonych na prowadzenie działalności gospodarczej zamierza Pan zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, w dacie ich poniesienia.

Odnosząc się do powyższego należy zaznaczyć, że wydatki, które zostały poniesione w celu przystosowania budynku mieszkalnego/pomieszczeń w budynku mieszkalnym wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej, do używania (wykorzystywania go w działalności gospodarczej), niezbędne do uczynienia z niego składnika majątku kompletnego i zdatnego do użytku powiększają wartość początkową środka trwałego.

Z uwagi na fakt, że w Pana sprawie mamy do czynienia z budynkiem mieszkalnym, który zgodnie z powołanymi wyżej przepisami nie podlega ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a tym samym nie ma Pan prawa amortyzować tego budynku, wydatki, które zostały/zostaną przez Pana poniesione przed uzyskaniem pozwolenia na użytkowanie budynku mieszkalnego oraz zostały poniesione w celu przystosowania tego budynku (wykorzystywania go w działalności gospodarczej), niezbędne do uczynienia z niego składnika majątku zdatnego do użytku, tj. wydatki poniesione na: budowę (z wyjątkiem kosztów poniesionych na ogrodzenie), odsetki od kredytu hipotecznego, oraz wydatki poniesione przez Pana na wykończenie pomieszczeń wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej , tj.

  • układanie posadzek (panele, wykładziny),
  • montaż ścianek działowych,
  • montaż stolarki drzwiowej wewnętrznej,
  • malowanie i tynkowanie,
  • układanie kafelek na podłogach i ścianach,
  • montaż klimatyzacji/wentylacji mechanicznej,
  • montaż osłon okiennych (rolety, żaluzje),
  • wyposażenie sanitarne (umywalka, WC).

nie mogą stanowić dla Pana kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio w dacie poniesienia oraz poprzez odpisy amortyzacyjne.

Pana stanowisko w tej części jest nieprawidłowe.

Odnosząc się do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności jednorazowo w dacie poniesienia wydatków poniesionych na ogrodzenie, w proporcji przypadającej na powierzchnię budynku wykorzystywaną przez Pana do działalności gospodarczej wskazać należy, że stosownie do art. 22f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odpisów amortyzacyjnych dokonuje się zgodnie z art. 22h-22m, gdy wartość początkowa środka trwałego albo wartości niematerialnej i prawnej w dniu przyjęcia do używania jest wyższa niż 10.000 zł. W przypadku gdy wartość początkowa jest równa lub niższa niż 10.000 zł, podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22d ust. 1, mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22h-22m albo jednorazowo - w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, albo w miesiącu następnym.

Podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, o których mowa w art. 22a i 22b, których wartość początkowa, określona zgodnie z art. 22g, nie przekracza 10 000 zł; wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania (art. 22d ust. 1 ww. Ustawy).

Zatem - jeżeli wartość początkowa składników majątku nie przekracza 10 000 zł - podatnik ma możliwość:

  • nie zaliczyć ich do podlegających amortyzacji środków trwałych, o których mowa w art. 22a i art. 22b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odnosząc wydatki na nabycie/wytworzenie tych składników bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania;
  • zaliczyć je do podlegających amortyzacji środków trwałych, ujmując je w stosownej ewidencji, po czym:
  • dokonać ich jednorazowej amortyzacji w miesiącu oddania do używania albo w miesiącu następnym lub
  • dokonywać odpisów amortyzacyjnych od ich wartości początkowej zgodnie z art. 22h-22m ww. ustawy.

Sposób ustalenia stawki amortyzacyjnej dla środków trwałych uzależniony jest m. in. od tego, do jakiego rodzaju środków trwałych, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) (t. j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1864), określony środek zostanie zakwalifikowany. Klasyfikacja Środków Trwałych jest usystematyzowanym zbiorem obiektów majątku trwałego służącym m.in. do celów ewidencyjnych, ustalania stawek odpisów amortyzacyjnych oraz badań statystycznych. W Klasyfikacji Środków Trwałych za podstawową jednostkę ewidencji przyjmuje się pojedynczy element majątku trwałego spełniający określone funkcje w procesie wytwarzania wyrobów i świadczenia usług. Kwalifikacji środka trwałego do określonej grupy Klasyfikacji Środków Trwałych dokonuje sam podatnik.

Z objaśnień szczegółowych do grupy 1 wynika, że grupa: Budynki i lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu niemieszkalnego obejmuje:

  • wszystkie budynki oraz znajdujące się w nich lokale,
  • spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
  • spółdzielcze prawo do lokalu niemieszkalnego.

Grupa ta nie obejmuje natomiast: kiosków, budek, baraków i domków kempingowych, wiat niezwiązanych trwale z gruntem sklasyfikowanych w rodzaju 806.

Definicja budynku zawarta została w art. 3 pkt 2 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.). Zgodnie z nią budynki to:

obiekty budowlane, trwale związane z gruntem, wydzielone z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiadające fundamenty i dach.

W skład budynku - stosownie do cytowanych objaśnień szczegółowych do Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) - jako pojedynczego obiektu inwentarzowego, wlicza się również obiekty pomocnicze obsługujące dany budynek, np. chodniki, dojazdy, podwórka, place, ogrodzenia, studnie. Jeżeli dany obiekt, np. ogrodzenie wybudowano wokół jednego budynku stanowiącego środek trwały i poniesione nakłady przekraczają kwotę 10.000 zł, wówczas wydatki te podwyższają wartość początkową tego budynku i podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w postaci odpisów amortyzacyjnych. Obiekty pomocnicze, obsługujące więcej niż jeden budynek należy zaliczać do właściwych rodzajów zgodnie z ich przeznaczeniem.

Zatem jeżeli ogrodzenie służy kilku budynkom stanowiącym środki trwałe wówczas stanowi ono odrębny środek trwały. W sytuacji, gdy ogrodzenie służy kilku budynkom, a tylko jeden z nich stanowi środek trwały (wykorzystywany jest w działalności gospodarczej), wówczas odpisy amortyzacyjne stanowiące koszty uzyskania przychodów należy ustalić proporcjonalnie, np. do powierzchni, przypadającej na środek trwały/budynek wykorzystywany w działalności gospodarczej oraz powierzchni budynku wykorzystywanej w działalności gospodarczej.

We wniosku wskazał Pan, że ogrodzenie będzie otaczało zarówno budynek mieszkalny (w którym część powierzchni będzie wykorzystywana przez Pana na prowadzenie działalności gospodarczej), jak i gospodarczy oraz, że koszt ogrodzenia nie przekroczy 10 000 zł.

W związku z powyższym koszty poniesione przez Pana na ogrodzenie, którego wartość nie przekracza 10 000 zł będzie Pan mógł zaliczyć bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej w dacie poniesienia w części proporcjonalnie przypadającej na budynek mieszkalny oraz do powierzchni budynku wykorzystywanej w działalności gospodarczej, pod warunkiem, że zostaną zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - racjonalnie i gospodarczo uzasadnione oraz właściwie udokumentowane.

Pana stanowisko w tej części jest nieprawidłowe.

Odnosząc się do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej w dacie poniesienia wydatków eksploatacyjnych poniesionych przed oraz po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie budynku mieszkalnego, proporcjonalnie przypadających na powierzchnię budynku mieszkalnego zajętą na prowadzenie działalności gospodarczej wskazać należy, że w przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.

Zauważyć należy, że istnieje grupa wydatków, które nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów działalności gospodarczej, gdyż są to wydatki, które ponoszą osoby fizyczne niezależnie od tego, czy prowadzą działalność gospodarczą, czy też takiej działalności nie prowadzą. Są to typowe wydatki osobiste, konsumpcyjne, np. wydatki dotyczące zapewnienia sobie, na własne potrzeby odpowiednich warunków mieszkaniowych. Wydatki o charakterze osobistym w szczególności mogą dotyczyć funkcjonowania, eksploatacji i utrzymania własnego lub użyczanego mieszkania (lub jednego z jego pomieszczeń) na cele prywatne.

Prywatnego charakteru tego rodzaju wydatków nie zmienia również fakt, że podatnik może korzystać z pomieszczenia (lub znajdujących się w nim rzeczy) przeznaczonego na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, prowadząc równocześnie w tym pomieszczeniu działalność gospodarczą. W świetle powyższego uznać należy, że do kosztów uzyskania przychodów pozarolniczej działalności gospodarczej nie można zaliczyć wydatków, które dotyczą pomieszczeń w lokalu wykorzystywanym w głównej mierze na własne cele mieszkaniowe.

Są to typowe wydatki o charakterze osobistym, są one bowiem ponoszone przede wszystkim w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, a nie wyłącznie w celu osiągnięcia przychodów, czy też zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Wydatki te nie mają ścisłego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Nie występuje więc ścisłe i niebudzące wątpliwości powiązanie kosztów ponoszonych przez podatnika z celem osiągnięcia przychodów lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów w postaci pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jeżeli jednak ponoszone przez podatnika wydatki, choć związane z budynkiem mieszkalnym, w którym prowadzona jest działalność gospodarcza, zostaną racjonalnie i gospodarczo uzasadnione oraz właściwie udokumentowane i nie są ujęte w katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, to mogą być uwzględnione w kosztach podatkowych, o ile istnieje związek tych wydatków, chociażby pośredni, z możliwością uzyskania przychodów lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

W związku z powyższym, aby dany wydatek można zaliczyć do kosztów, musi zostać poniesiony w związku z potrzebami działalności (firmy), a nie potrzebami prywatnymi przedsiębiorcy, którego działalność gospodarcza jest prowadzona w lokalu mieszkalnym (domu).

Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści, albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Zatem, możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu, uzależniona jest od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności, przy zachowaniu należytej staranności, podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien wiedzieć, że wydatek ten przyczyni się do powstania, zachowania lub zabezpieczenia przychodu.

W zakresie obowiązków podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu, a uzyskaniem przychodu, zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. ustawy. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła, należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Wydatki na media ponoszone przez przedsiębiorców, którzy zarejestrowali firmę w lokalu/budynku mieszkalnym, nie są co do zasady wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na mocy art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli zatem takie wydatki pozostają w związku z uzyskanym przychodem lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodu, to w takim zakresie wydatki te będą kwalifikowały się do kosztów uzyskania przychodów z działalności gospodarczej.

Jednocześnie należy podkreślić, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają możliwości zaliczenia tego rodzaju wydatków do kosztów uzyskania przychodów od wyodrębnienia - w dosłownym (fizycznym) sensie - pomieszczenia, w którym prowadzona jest działalność gospodarcza. Podatnik powinien określić, jaka część budynku mieszkalnego faktycznie służy prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, i wówczas może w odpowiednim udziale i w odpowiedniej proporcji zaliczyć poniesione wydatki do kosztów podatkowych.

W opisie sprawy wskazał Pan, że koszty eksploatacyjne przez cały czas budowy oraz użytkowania budynku, będą kosztami remontowo-konserwacyjnymi, to wydatki te poniesione przez Pana przed uzyskaniem pozwolenia na użytkowanie budynku mieszkalnego są kosztami poniesionymi w związku z jego budową. Zatem powinny one podwyższać jego wartość początkową.

Skoro budynek mieszkalny nie podlega ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, to ww. wydatków nie będzie Pan mógł uwzględnić w kosztach uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne. Wydatków tych nie będzie Pan mógł również uwzględnić jednorazowo w kosztach uzyskania przychodów.

Pana stanowisko w tej części jest nieprawidłowe.

Natomiast poniesione przez Pana po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie budynku mieszkalnego koszty eksploatacyjne, w części proporcjonalnie przypadającej na powierzchnię budynku mieszkalnego wykorzystywaną na prowadzenie działalności gospodarczej, mogą być kosztem uzyskania przychodów w dacie poniesienia, jeżeli zostaną zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - racjonalnie i gospodarczo uzasadnione oraz właściwie udokumentowane.

Pana stanowisko w tej części jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Przedmiotowa interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem zapytania. Kwestia ustalenia proporcji przypadającej na powierzchnię wykorzystywaną w Pana działalności gospodarczej nie podlegała ocenie. Analiza procentowa nie jest w kompetencjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Poza tym kwestia ta nie była przedmiotem Pana zapytania.

Jednocześnie zaznaczamy, że zaliczając określony wydatek do kosztów uzyskania przychodów, podatnik stosuje przepis prawa podatkowego o charakterze materialnoprawnym, tj. uznaje, że zaistniałe po jego stronie okoliczności wypełniają hipotezę określonej normy prawnej (mieszczą się w zakresie zastosowania danej normy prawnej/danego przepisu). Podejmując decyzję o zastosowaniu danego przepisu prawa podatkowego, podatnik musi liczyć się jednak z koniecznością przedstawienia dowodów potwierdzających prawidłowość tej czynności, jaka może się pojawić na etapie ewentualnych postępowań podatkowych lub kontrolnych. Udowodnienie prawidłowości zaliczenia opisanych we wniosku wydatków do kosztów uzyskania przychodów może zatem wymagać w szczególności udowodnienia: poniesienia wydatków, ich charakteru, w szczególności ich celowości, racjonalności działań podatnika, a w konsekwencji braku okoliczności uniemożliwiających uznanie przedmiotowych kosztów za koszty uzyskania przychodów. W ramach postępowania dowodowego może również zostać dokonana szczegółowa analiza związku ponoszonych wydatków z Pana przychodami.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości zaliczenia poszczególnych wydatków do kosztów uzyskania przychodów może być dokonana jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy - Ordynacja podatkowa. Dokonując interpretacji indywidualnej organ interpretacyjny przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Innymi słowy, organ wydający interpretacje indywidualne opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, tj. okolicznościach przedstawionych przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Nie prowadzi natomiast postępowania dowodowego. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.

Pamiętać przy tym należy, że to na Panu, jako podmiocie odnoszącym korzyść z faktu zaliczenia wskazanych we wniosku wydatków do kosztów uzyskania przychodu, ciąży obowiązek wykazania związku przyczynowo-skutkowego poniesionego wydatku z prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą, jak również obowiązek właściwego jego udokumentowania.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.).

Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.