Interpretacja indywidualna

 – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 maja 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko za 2024 r. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 16 czerwca 2025 r. (wpływ).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Rozliczyła Pani podatek dochodowy od osób fizycznych za 2024 r. indywidualnie. Pod koniec roku Pani mąż zastosował wobec Pani przemoc fizyczną i psychiczną, czego skutkiem było wszczęcie przez organy ścigania publicznoprawnego postępowania karnego oraz zatrzymanie Pani męża na 48 godzin. Postępowanie karne jest w toku.

Skutkiem tego zdarzenia było zastosowanie wobec Pani męża nakazu natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego domu i jego bezpośredniego otoczenia, zakazu zbliżania się do Pani, jako osoby, która doznała przemocy domowej oraz zakazu kontaktowania się z Panią. Nakaz został wydany przez Policję w dniu 27 listopada 2024 r. i obowiązywał do 11 grudnia 2024 r.

Następnie Sąd Rejonowy udzielił zabezpieczenia żądania i na czas trwania postępowania przedłużył obowiązywanie wydanych przez Policję nakazów i zakazów. Zabezpieczenie obowiązywało do końca roku 2024, a więc obejmowało okres od 11 grudnia 2024 r. do 31 grudnia 2024 r.

W tym czasie dzieci przebywały pod Pani wyłączną opieką pozostając z Panią, pod Pani adresem zamieszkania. Zatem od 27 listopada 2024 r. do 31 grudnia 2024 r. była Pani osobą samotnie wychowującą dzieci (tylko Pani sprawowała nad nimi opiekę, Pani odwoziła dzieci do szkoły, uczestniczyła w życiu szkolnym dzieci – zebrania, ważne wydarzenia, dbała Pani o ich wyżywienie, ubranie i wszystkie kwestie związane ze sprawowaniem władzy rodzicielskiej).

W 2025 r. Pani mężowi została ograniczona władza rodzicielska. Jest Pani też z mężem w trakcie czynności zmierzających do rozwodu.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

W 2024 r. podlegała Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

W 2024 r. uzyskała Pani dochody z tytułu umowy o pracę – rozliczyła się Pani na zasadach ogólnych.

W 2024 r. Pani małżonek został zatrzymany na 48 godzin; przebywał wówczas w areszcie.

B. A urodziła się 3 września 2009 r. A. A urodziła się 13 lipca 2014 r.

W okresie, którego dotyczy wniosek, oprócz dzieci, o których mowa we wniosku, nie była Pani matką dla innego dziecka, które wychowywała Pani wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym.

W okresie, którego dotyczy wniosek, w stosunku do Pani bądź do Pani dzieci, o których mowa we wniosku, nie miały zastosowania przepisy art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.

W okresie, którego dotyczy wniosek, w stosunku do Pani bądź do Pani dzieci nie miały zastosowania przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pytanie

Czy w związku z opisanym stanem faktycznym za 2024 r. może Pani rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko?

Pani stanowisko w sprawie

Według Pani wskazany stan może kwalifikować sprawę do rozliczenia na zasadach dla osoby samotnie wychowującej dziecko, co było też konsultowane z infolinią oraz z osobą pracującą w Urzędzie Skarbowym w A.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Stosownie do art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Art. 6 ust. 4e cytowanej ustawy stanowi, że:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

-w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. z 2023 r. poz. 2194 oraz z 2024 r. poz. 1615), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Na podstawie art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2024 r. poz. 1576).

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa, wszelkie preferencje podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo, a nie obowiązek korzystania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego. Nadto przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego i próbach odkodowania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową.

Tym samym, z preferencyjnego opodatkowania dochodów, na zasadach przewidzianych w art. 6 ust. 4d w powiązaniu z ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, może korzystać rodzic (przysposabiający) lub opiekun prawny samotnie wychowujący dzieci, będący w roku podatkowym, którego rozliczenie ma dotyczyć, panną, kawalerem. Ustawodawca określił również, że z omawianej preferencji może korzystać osoba, której związek małżeński ustał wskutek śmierci współmałżonka (wdowa, wdowiec) lub został rozwiązany poprzez orzeczenie rozwodu (rozwódka, rozwodnik). Samotnie wychowującą dzieci może być również osoba, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, jak też osoba, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Wyjaśnić również należy, że między odbywaniem kary pozbawienia wolności a zatrzymaniem i aresztowaniem, które są odrębnymi instytucjami prawnokarnymi, istnieje zasadnicza różnica. Pierwsza wymieniona jest w art. 32 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (t. j. Dz.U. z 2025, poz. 383). Wykonywanie kary pozbawienia wolności omówione zostało natomiast w rozdziale X ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny wykonawczy (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 911). Druga i trzecia zaś to środki przymusu, uregulowane w dziale VI ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 46 ze zm.). W art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca powiązał skutki podatkowe tylko z odbywaniem przez małżonka kary pozbawienia wolności.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny i powołane przepisy prawa wskazać należy, że nie może Pani być uznana za osobę samotnie wychowującą dziecko w 2024 r., mimo że podczas wskazanego okresu Pani mąż był zatrzymany na 48 godzin i przebywał wówczas w areszcie. Pozostawała Pani przez cały 2024 r. w związku małżeńskim, a Pani małżonek nie był we wskazanym roku pozbawiony praw rodzicielskich ani nie odbywał kary pozbawienia wolności. Tym samym nie może Pani skorzystać z rozliczenia podatku dochodowego za ten rok, w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, ponieważ nie spełniła Pani przesłanek wynikających z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.