Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych zdarzeń przyszłych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
1 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 1 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 30 czerwca 2025 r. (wpływ 30 czerwca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwania. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzeń przyszłych
A (dalej jako Wnioskodawca) jest osobą fizyczną, obywatelem polskim i ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jest polskim rezydentem podatkowym i podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (dalej jako PIT) zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako PdofU).
Wnioskodawca jest jedynym wspólnikiem (…) sp. z o.o. (dalej jako Spółka), w której posiada (…) udziałów o łącznej wartości (…) zł, co stanowi 100% wysokości kapitału zakładowego.
Suma wartości nominalnej wszystkich udziałów w Spółce nie jest równa wysokości kapitału zakładowego.
W dniu (…) 2018 r. po podjęciu uchwał Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Spółki o wyrażeniu zgody na sprzedaż przez Wspólnika nr 1 (S.A) (…) udziałów na rzecz Wnioskodawcy oraz o wyrażeniu zgody na sprzedaż przez Wspólnika nr 2 (B) (…) udziałów na rzecz Wnioskodawcy zostały zawarte dwie warunkowe umowy sprzedaży udziałów pomiędzy Wnioskodawcą a Wspólnikiem nr 1, jak i Wspólnikiem nr 2.
Wskutek zawartych umów sprzedaży udziałów Wnioskodawca nabył udziały za cenę nabycia wynoszącą w sumie (…) zł.
Obecnie planowane jest umorzenie nabytych przez Wnioskodawcę w 2018 r. udziałów w drodze nabycia udziałów przez Spółkę na podstawie art. 199 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (dalej KSH).
Umowa Spółki przewiduje możliwość umorzenia udziałów za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez Spółkę albo bez zgody wspólnika w określonych w umowie przypadkach. Zarówno dobrowolne, jak i przymusowe umorzenie udziału wymaga podjęcia uchwały zgromadzenia wspólników. Z umowy Spółki wynika, iż za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.
Podstawą umorzenia udziałów wspólnika będzie stosowna uchwała zgromadzenia wspólników, podjęta w oparciu o uprzednią zgodę wspólnika na umorzenie należącej do niego części udziałów za wynagrodzeniem.
W związku z planowaną procedurą Spółka nabędzie od Wnioskodawcy udziały celem ich umorzenia. Nabycie tychże udziałów ma nastąpić odpłatnie, tj. za wynagrodzeniem na rzecz Wnioskodawcy, które zostanie ustalone w wysokości (…) zł.
Uzupełnienie
W jaki sposób ma nastąpić umorzenie części Pana udziałów w Spółce, tj. będzie to umorzenie dobrowolne, przymusowe czy też automatyczne?
Umorzenie części Pana udziałów ma nastąpić w sposób dobrowolny.
Jaką wartość ma (…) udziałów, które Pan posiada w (…) sp. z o.o., oraz za jaką cenę nabył Pan w 2018 r. udziały, które mają być umorzone?
Wartość (…) udziałów, które Pan jako wspólnik nabył w (…) sp. z o.o. (dalej Spółka), zgodnie z informacją zawartą w odpisie pełnym Krajowego Rejestru Sądowego Spółki (…), wynosi (…) zł.
Zgodnie z umowami sprzedaży (zakupu przez Pana) udziałów Spółki oraz z potwierdzeniami dokonanych płatności z tytułu nabycia udziałów wskazuje Pan, iż w 2018 r. nabył Pan udziały w Spółce za cenę wynoszącą (…) zł, którą w pełni uiścił.
Pytania
1.Czy w opisanym stanie faktycznym, w przyszłości, po wypłaceniu Wnioskodawcy wynagrodzenia za umorzenie udziałów Wnioskodawcy w Spółce po stronie Wnioskodawcy powstanie dochód podlegający opodatkowaniu w rozumieniu art. 9 ust. 2 PdofU?
2.Jeżeli odpowiedź na pytanie 1 jest pozytywna, to czy w opisanym stanie faktycznym, w przyszłości, w zakresie wynagrodzenia wypłaconego Wnioskodawcy za umorzenie udziałów Wnioskodawcy w Spółce kosztem uzyskania przychodów w rozumieniu art. 23 ust. 1 pkt 38 PdofU będzie kwota, za którą Wnioskodawca nabył te udziały i czy będzie ona stanowić element kalkulacyjny dla obliczenia dochodu, o którym mowa w pytaniu 1?
Pytanie nr 2 ostatecznie zostało sformułowane w uzupełnieniu wniosku.
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy – Umarzanie udziałów
Zasady umarzania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością uregulowane zostały w art. 199 KSH. Zgodnie z § 1 tego przepisu:
Udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.
Przywołany przepis stanowi, iż spółka umarzająca udziały nabywa je celem ich umorzenia, tzn. prawnego unicestwienia. Prawne unicestwienie udziałów polega na wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym, wynikających z umarzanych udziałów.
Stosownie do § 2 art. 199 KSH umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. W przypadku umorzenia przymusowego uchwała powinna zawierać również uzasadnienie.
Jak stanowi § 4 art. 199 KSH, umowa spółki może stanowić, że udział ulega umorzeniu w razie ziszczenia się określonego zdarzenia bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników. Stosuje się wówczas przepisy o umorzeniu przymusowym.
Ustawa wyróżnia zatem trzy sposoby umarzania udziałów:
· Umorzenie dobrowolne, w którym wspólnik musi wyrazić zgodę na umorzenie posiadanych przez niego udziałów; dochodzi do niego w drodze wykupu przez spółkę udziałów i ich umorzenia;
· Umorzenie przymusowe, tj. niezależne od zgody wspólnika, zgodnie z przesłankami określonymi w umowie spółki, które umożliwiają podjęcie stosownej uchwały o umorzeniu;
· Umorzenie automatyczne (warunkowe), w konstrukcji podobne do umorzenia przymusowego; dochodzi do skutku w razie ziszczenia się określonych w umowie spółki zdarzeń, z tym że nie jest wymagana uchwała o umorzeniu.
Biorąc powyższe pod uwagę, wskazać należy, że umarzanie udziałów, co do zasady, odbywa się odpłatnie. Dobrowolne umorzenie udziałów oznacza bowiem przeniesienie przez udziałowca praw do tych udziałów na spółkę w zamian za otrzymane od niej wynagrodzenie. Spółka nabywa od udziałowca udziały, wypłaca należne wynagrodzenie, a następnie dokonuje umorzenia tychże nabytych udziałów.
Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego zbycie części udziałów posiadanych przez Wnioskodawcę nastąpi w formie dobrowolnego umorzenia udziałów. Umorzenie zostanie przeprowadzone zgodnie z przepisami KSH. Podstawą umorzenia wskazanych udziałów będzie uchwała zgromadzenia wspólników Spółki podjęta w oparciu o wcześniejszą zgodę wspólnika, którego udziały będą umarzane, w której wyrazi on zgodę na umorzenie części należących do niego udziałów za wynagrodzeniem, które wyniesie (…) zł.
Skutki podatkowe dla Wnioskodawcy
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 1 – w opisanym stanie faktycznym, w przyszłości, po wypłaceniu mu wynagrodzenia za umorzenie jego udziałów w Spółce po jego stronie powstanie dochód polegający opodatkowaniu w rozumieniu art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako PdofU), jednak jego wysokość wyniesie 0 zł ze względu na fakt, iż koszt nabycia udziałów wyniósł (…) zł, czyli tyle samo ile przychód z ich sprzedaży.
Zgodnie bowiem z art. 9 ust. 1 PdofU: Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zaś w myśl art. 9 ust. 2 PdofU: Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zawiera natomiast art. 10 ust. 1 PdofU.
Jak stanowi art. 10 ust. 1 pkt 7 PdofU: Źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c, tj.:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów.
Zgodnie z art. 11 ust. 1 PdofU: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a PdofU: Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.
Zgodnie z art. 17 ust. 1ab pkt 1 PdofU: Przychód określony w ust. 1 pkt 6 z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności udziałów (akcji), (…).
Kolejno należy zwrócić uwagę na regulację zawartą w art. 24 ust. 5 pkt 1 PdofU, która to stanowi, że:
Dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także: 1) przychody z umorzenia udziałów (akcji) lub ze zmniejszenia ich wartości.
Powyższe jest doprecyzowane w ust. 5d art. 24 PdofU, którego treść jest następująca: Dochodem, o którym mowa w ust. 5 pkt 1, jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f, 1g, 1ga, 1gb, 1gc, 1ł albo 1t, albo art. 23 ust. 1 pkt 38 albo 38c (…).
Powyższa analiza prowadzi do wniosku, iż w przypadku wypłacenia wynagrodzenia Wnioskodawcy za umorzenie jego udziałów w Spółce, po jego stronie powstanie przychód, który w zestawieniu z kosztami jego uzyskania sprawi, że teoretycznie powstanie dochód, jednak będzie on wynosił 0 zł.
Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesienie do pytania nr 2 – idąc dalej, należy przyjrzeć się również pojęciu kosztów uzyskania przychodów.
I tak, zgodnie z art. 22 ust. 1 PdofU: Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Jak stanowi art. 23 ust. 1 pkt 38 PdofU, co prawda, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Jednakże zgodnie z dalszą częścią tegoż przepisu wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, z wykupu przez emitenta obligacji, a także z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e, w części niezaliczonej w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów.
Mając zatem na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz przytoczone regulacje prawne, stwierdzić należałoby, że w przypadku dobrowolnego, odpłatnego umorzenia udziałów wspólnika w spółce od przychodu, który uzyska on za umorzenie tychże udziałów, będzie można odliczyć koszty, które zostały poniesione w celu nabycia umarzanych udziałów.
W związku z powyższym Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż w sytuacji zdarzenia przyszłego polegającego na dobrowolnym, odpłatnym umorzeniu jego udziałów w Spółce od przychodu, który uzyska za umorzenie udziałów, będzie mógł on odliczyć koszty, które poniósł w celu nabycia udziałów, które mają zostać umorzone.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymieniowe w pkt 8 lit. a-c.
W myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.
W pojęciu odpłatnego zbycia udziałów (akcji), którym posługuje się ten przepis, mieści się zarówno sprzedaż udziałów (akcji), jak również dobrowolne umorzenie udziałów (akcji) uregulowane przepisami Kodeksu spółek handlowych.
Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów.
Umorzenie udziałów zostało uregulowane w przepisie art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.).
Zgodnie z art. 199 § 1 Kodeksu spółek handlowych:
Udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki.
Kodeks spółek handlowych przewiduje trzy metody umorzenia udziałów:
1) umorzenie dobrowolne – polegające na nabyciu przez spółkę od wspólnika własnych udziałów celem ich umorzenia i następnym umorzeniu tych udziałów,
2) umorzenia przymusowe – przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki; w przypadku umorzenia przymusowego nie dochodzi do zbycia udziałów przez wspólnika na rzecz spółki,
3) umorzenie automatyczne – udział ulega umorzeniu w razie ziszczenia się określonego zdarzenia bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników – stosuje się wówczas przepisy o umorzeniu przymusowym.
Umorzenie udziałów, co do zasady, odbywa się za wynagrodzeniem. Jednak w ramach umorzenia dobrowolnego dopuszcza się umorzenie nieodpłatne. W przypadku umorzenia dobrowolnego udziałów dochodzi najpierw do zbycia tych udziałów przez udziałowca – w takim przypadku następuje nabycie udziałów przez spółkę – a dopiero w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę. Umorzenie nastąpi w przyszłości. Zatem w przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie do ich umorzenia – w dwóch etapach działań. Chodzi więc o rodzaj transakcji, czynność prawną, która jest podstawą umorzenia dobrowolnego.
Stąd z dobrowolnym umorzeniem udziałów mamy do czynienia wówczas, gdy wspólnik spółki wyrazi zgodę na umorzenie jego udziałów, a ponadto spółka ta nabędzie od wspólnika jego udziały.
Wartość wynagrodzenia otrzymanego w związku z dobrowolnym umorzeniem udziałów (akcji) w spółce kapitałowej zaliczona jest do przychodów z kapitałów pieniężnych określonych w cytowanym powyżej art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do art. 17 ust. 1ab pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychód określony w ust. 1 pkt 6 z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych powstaje w momencie przeniesienia na nabywcę własności udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.
Na mocy art. 30b ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) – podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.
Dochód, o którym mowa w powołanym przepisie, ustala się na zasadach określonych w art. 30b ust. 2 omawianej ustawy podatkowej.
Zgodnie bowiem z art. 30b ust. 2 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) albo udziałów w spółdzielni a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c.
Skupiając się na zagadnieniu kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), wskazuję na poniższe przepisy.
W myśl art. 22 ust. 1f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych udziałów (akcji), koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości:
1)określonej zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 7ca albo art. 17 ust. 1 pkt 9 – jeżeli zbywane udziały (akcje) zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, w tym również w zamian za wkład niepieniężny w postaci komercjalizowanej własności intelektualnej;
1a) określonej zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 – jeżeli zbywane udziały (akcje) zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, w przypadku gdy do przychodów takich nie ma zastosowania przepis art. 21 ust. 1 pkt 109;
2)przyjętej dla celów podatkowych wartości składników przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ksiąg podatkowych, określonej na dzień objęcia tych udziałów (akcji), nie wyższej jednak niż wartość tych udziałów (akcji) z dnia ich objęcia, określona zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 – jeżeli zbywane udziały (akcje) zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, w przypadku gdy do przychodów takich ma zastosowanie przepis art. 21 ust. 1 pkt 109
−w części niezaliczonej w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów.
Stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, z wykupu przez emitenta obligacji, a także z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e, w części niezaliczonej w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów.
Natomiast zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych przez wspólnika na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) przekazywanych spółce nabywającej w drodze wymiany udziałów; wydatki te stanowią koszt uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia lub umorzenia otrzymanych za nie udziałów (akcji) spółki nabywającej, ustalony zgodnie z pkt 38 i art. 22 ust. 1f.
Jak wynika z cytowanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
-art. 22 ust. 1f dotyczy odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce objętych w zamian za wkład niepieniężny;
-art. 23 ust. 1 pkt 38 dotyczy odpłatnego zbycia udziałów (akcji) nabytych lub objętych w zamian za wkład pieniężny;
-art. 23 ust. 1 pkt 38c dotyczy odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki nabywającej w ramach wymiany udziałów i odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce otrzymanych w drodze wymiany udziałów.
Przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 omawianej ustawy posługuje się określeniami „wydatki na objęcie lub nabycie udziałów (akcji)”, przy czym nie precyzują tego pojęcia ani nie wymieniają przykładowych rodzajów wydatków mieszczących się w tym pojęciu.
Zgodnie z językowym znaczeniem tego pojęcia, „wydatek” to „suma, która ma być wydana albo suma wydana na coś” (Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego, www.sjp.pwn.pl). Synonimami „wydatku” są „nakład, koszt, suma, opłata, wysiłek,” (www.(...) – na dzień wydania tej interpretacji).
Wydatki, o których mowa w omawianym przepisie, mają być przy tym poniesione na konkretny cel: „na objęcie lub nabycie udziałów (akcji)”.
Objąć to – zgodnie z językiem powszechnym – m.in. „wziąć coś w posiadanie”, a nabyć to „otrzymać coś na własność, płacąc za to”. Powołana ustawa (z zastrzeżeniem nieistotnego w analizowanej sprawie wyjaśnienia z art. 5a pkt 32) nie zawiera legalnej definicji „objęcia” i „nabycia”. Określenia te, łącznie z funkcjonującym w ustawie pojęciem „wytworzenia”, dotyczą pojawienia się nowego składnika w majątku podatnika. Przy czym, pojęcia: „objęcie”, „wytworzenie” odnoszą się do sytuacji wejścia do majątku podatnika składnika, który wcześniej nie należał do majątku innego podmiotu, nabycia nowo powstałego składnika majątkowego jako pierwszy właściciel, tj. do nabycia pierwotnego. „Nabyciem” w rozumieniu tej ustawy jest natomiast wejście do majątku podatnika składnika, który wcześniej należał do majątku innego podmiotu, nabycie składnika majątkowego jako kolejny właściciel, od innego podmiotu, tj. nabycie pochodne, wtórne.
Ponieważ przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnosi się do objęcia lub nabycia udziałów (akcji), w ramach wykładni systemowej zewnętrznej, zasadnym jest odniesienie się do przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.), regulującej zagadnienia dotyczące udziałów (akcji) spółek utworzonych na gruncie prawa polskiego.
I tak, zarówno objęcie, jak i nabycie udziałów (akcji) jest formą uzyskania własności udziałów (akcji). Pojęcie objęcia udziałów (akcji) ustawodawca odnosi do sytuacji, gdy wspólnik staje się właścicielem udziałów (akcji) nowo utworzonych (udziałów/akcji nowo utworzonych, akcji nowej emisji) – pierwszym właścicielem udziałów (akcji). Co istotne, objęcie udziałów (akcji) następuje w zamian za wniesienie przez wspólnika wkładu o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym. Pojęcie „nabycia” udziałów (akcji) odnosi się natomiast do sytuacji, gdy wspólnik nabywa udziały (akcje) od ich poprzedniego właściciela (nabycie wtórne).
Podkreślam, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyodrębnia:
-koszty dotyczące objęcia udziałów w zamian za wkład niepieniężny (art. 22 ust. 1f);
-wydatki na objęcie udziałów (akcji) w sposób inny niż wkład niepieniężny, czyli na objęcie udziałów (akcji) w zamian za wkład pieniężny (art. 23 ust. 1 pkt 38);
-wydatki na nabycie udziałów (akcji) (art. 23 ust. 1 pkt 38)
i wskazuje jako moment ich podatkowego rozliczenia moment odpłatnego zbycia udziałów (akcji), z zastrzeżeniem sytuacji, o której mowa w art. 23 ust. 1 pkt 38c, gdy do zbycia dochodzi w ramach wymiany udziałów (czyli w istocie przez wniesienie ich aportem do innej spółki). Celem tych przepisów jest odsunięcie w czasie rozliczenia kosztów bezpośrednio związanych z uzyskaniem praw wspólnika w spółce do momentu utraty statusu wspólnika.
Z opisu sprawy wynika, że jest Pan jedynym wspólnikiem (…) sp. z o.o. (dalej: Spółka), w której posiada (…) udziałów o łącznej wartości (…) zł (co wynika z Krajowego Rejestru Sądowego), co stanowi 100% wysokości kapitału zakładowego. Suma wartości nominalnej wszystkich udziałów w Spółce nie jest równa wysokości kapitału zakładowego. W dniu (…) 2018 r. po podjęciu uchwał Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników Spółki o wyrażeniu zgody na sprzedaż przez Wspólnika nr 1 (...) udziałów na Pana rzecz oraz o wyrażeniu zgody na sprzedaż przez Wspólnika nr 2 (...) udziałów na Pana rzecz zostały zawarte dwie warunkowe umowy sprzedaży udziałów między Panem a Wspólnikiem nr 1, jak i Wspólnikiem nr 2. Wskutek zawartych umów sprzedaży udziałów nabył Pan udziały za cenę nabycia wynoszącą w sumie (…) zł. Cenę tę Pan zapłacił. Obecnie planowane jest dobrowolne umorzenie nabytych przez Pana w 2018 r. udziałów w drodze nabycia udziałów przez Spółkę na podstawie art. 199 § 1 ustawy Kodeks spółek handlowych. Nabycie tych udziałów ma nastąpić odpłatnie, tj. za wynagrodzeniem wypłaconym na Pana rzecz, które zostanie ustalone w wysokości (…) zł.
Pana wątpliwość dotyczy kwestii, czy po wypłaceniu Panu wynagrodzenia za umorzenie Pana udziałów w Spółce po Pana stronie powstanie dochód podlegający opodatkowaniu w rozumieniu art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w jaki sposób należy ustalić koszt uzyskania przychodów przy ustalaniu tego dochodu.
Skoro w 2018 r. nabył Pan udziały w Spółce w wyniku zawartej umowy sprzedaży udziałów między Panem a Wspólnikiem 1 i Wspólnikiem 2, wówczas w przypadku planowanego dobrowolnego umorzenia tych udziałów za wynagrodzeniem powinien Pan ustalić koszt uzyskania przychodów zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem kosztem uzyskania przychodów z tytułu dobrowolnego umorzenia Pana udziałów w Spółce będą wydatki na nabycie tych udziałów. Tym samym dochodem z tego tytułu będzie różnica między przychodem (wypłaconym wynagrodzeniem) a kosztami uzyskania przychodów (Pana wydatki na nabycie tych udziałów).
Podsumowanie: po wypłaceniu Panu wynagrodzenia za dobrowolne umorzenie udziałów w Spółce, które nabył Pan w 2018 r., po Pana stronie powstanie przychód z kapitałów pieniężnych określony w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kosztem uzyskania przychodów z tytułu tego umorzenia udziałów będzie kwota, za którą Pan nabył te udziału.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzeń przyszłych, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
W odniesieniu do przedstawionych we wniosku kwot wskazuję, że nie mam obowiązku odnosić się do nich, ponieważ interpretacji indywidualnej, w myśl art. 14b § 1 ustawy ‒ Ordynacja podatkowa, podlegają przepisy prawa podatkowego. Stąd nie mogę potwierdzić prawidłowości dokonanych przez Pana obliczeń, gdyż nie podlegają one interpretacji indywidualnej.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzeń przyszłych i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.