
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanów faktycznych i zdarzeń przyszłych w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
- nieprawidłowe w części dotyczącej uznania wydatków na opłaty za energię elektryczną za koszt do obliczenia wskaźnika nexus, o którym mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. koszt poniesiony przez Pana na prowadzoną bezpośrednio przez Pana działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
- prawidłowe w pozostałej części.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 24 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismami z 5 czerwca 2025 r. (wpływ 5 czerwca 2025 r.) oraz z 10 czerwca 2025 r. (wpływ 10 czerwca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanów faktycznych i zdarzeń przyszłych
Wnioskodawca od (…) lipca 2020 r. prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod firmą (…), której przeważającym przedmiotem jest działalność związana z oprogramowaniem (PKD: 62.01.Z). Wnioskodawca posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa o PIT). Od 2024 r. Wnioskodawca rozlicza się z zastosowaniem podatku liniowego i jest to okres objęty wnioskiem (2024 r. i 2025 r.). Wnioskodawca w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej zajmuje się tworzeniem programów komputerowych, rozwijaniem/ulepszaniem oprogramowania.
Wnioskodawca w okresie objętym wnioskiem współpracował/współpracuje z dwoma podmiotami i tak: od lutego 2024 r. Wnioskodawca współpracuje z (…) na podstawie umowy o świadczenie usług zawartej (…) lutego 2024 r. Wnioskodawca był i jest niezależnym wykonawcą i świadczy usługi na rzecz tej Spółki w ramach bezpośrednio prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca ponosi pełną odpowiedzialność za wykonanie powierzonych mu zadań. Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze w związku z prowadzoną przez niego działalnością. Wnioskodawca świadczy usługi polegające na rozwijaniu oprogramowania dla tej Spółki. Usługi są świadczone na podstawie składanych przez Spółkę zamówień. Wnioskodawca świadczy usługi zdalnie. Wnioskodawca jest samodzielnym programistą i w ramach własnej działalności realizując umowę zawartą ze Spółką wyszukuje/wymyśla rozwiązania i tworzy prototypy. Wnioskodawca zajmuje się budowaniem systemów (…) na specyficzne potrzeby klientów. Wnioskodawca zajmuje się wykonywaniem studiów wykonalności i prototypów, w szczególności nowatorskich zastosowanie (…). Wnioskodawca realizuje na rzecz tej Spółki wiele małych projektów i systemów, takich jak:
(…).
Wnioskodawca na potrzeby realizacji zamówień korzysta z (…). Wnioskodawca jako narzędzi używa (…). Wnioskodawca już wcześniej korzystał z takich narzędzi jednak nie w takim zastosowaniu, podejściu. Zgodnie z postanowieniami umowy, Wnioskodawca każdorazowo przenosi na ww. Spółkę całość praw własności intelektualnej, w tym autorskie prawa majątkowe do utworów wytworzonych przez niego w ramach umowy. Umowa precyzuje pola eksploatacji na jakich utwory są przenoszone. Do przejścia praw własności intelektualnej dochodzi z chwilą przejęcia przez Spółkę nośników lub materiałów, na których utwory zostały utrwalone albo z chwilą przekazania ich elektronicznymi środkami, drogą elektroniczną, w zależności od tego który moment wystąpi szybciej. Wynagrodzenie za wykonanie usług obejmuje wynagrodzenie za przeniesienie praw własności intelektualnej na Spółkę. Strony przyjęły miesięczne okresy rozliczeniowe. Wnioskodawca uzyskuje wynagrodzenie za wykonywanie usług ustalane na podstawie przyjętej stawki godzinowej. Wnioskodawca na podstawie prowadzonych przez niego raportów prac i czasu poświęconego na wytworzenie programów komputerowych jest w stanie ustalić jaka część wynagrodzenia przypada na wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych. Wnioskodawca zatem skutecznie przenosił/przenosi na rzecz ww. Spółki autorskie prawa majątkowe i uzyskiwał/uzyskuje w zamian za to kwalifikowane dochody. Wyodrębnienie programów komputerowych i przeniesienie praw do nich, oprócz ww. postanowień zawartych w umowie, potwierdzały/potwierdzają także same czynności faktyczne Stron. W danym miesiącu Wnioskodawca wytwarzał/wytwarza programy komputerowe, rozwinięcia/ulepszenia oprogramowania, do których przenosił/przenosi autorskie prawa majątkowe na Spółkę. Programy były i są odbierane/przyjmowane przez Spółkę. Wnioskodawca wystawiał/wystawia miesięczną fakturę obejmującą wynagrodzenie (w tym za przeniesienie praw), a Spółka opłacała/opłaca taką fakturę. Pomiędzy pracami Wnioskodawcy, a uzyskiwanym wynagrodzeniem istniała bezpośrednia i faktyczna zależność, albowiem gdyby Wnioskodawca nie wytwarzał programów komputerowych, nie rozwijał/ulepszał oprogramowania to nie uzyskiwałby wynagrodzenia za wykonanie umowy, a przede wszystkim kwalifikowanego dochodu za przeniesienie autorskich praw majątkowych do kwalifikowanych IP.
Nadto, Wnioskodawca współpracuje również z (…) na podstawie umowy o świadczenie usług zawartej na okres od (…) marca 2024 r. do (…) marca 2025 r., tj. na czas realizacji projektu pod nazwą (…). W ramach umowy Wnioskodawca zobowiązany był do tworzenia i dostarczania oprogramowania spełniającego kryteria jakościowe klienta, tworzenia prototypów rozwiązań, ale również usługi do wsparcia technicznego. Wnioskodawca również współpracując z tą Spółką był/jest niezależnym wykonawcą. Wnioskodawca ma dowolność w wyborze miejsca, sposobu i metod świadczenia usług. Wnioskodawca nie pozostaje pod kierownictwem Spółki. Wnioskodawca wykonuje usługi w ramach własnej działalności gospodarczej. Wnioskodawca świadczy usługi zdalnie, na terenie Polski. W ramach tej współpracy, Wnioskodawca rozwija system, który nazywa się (…) – narzędzia te nie były wcześniej wykorzystywane przez Wnioskodawcę w takim produkcie i w takim podejściu. Zgodnie z postanowieniami umowy łączącej strony, Wnioskodawca przenosi całość praw własności intelektualnej na ww. Spółkę do wytworzonych w ramach umowy utworów. Przeniesienie praw jest bezzwrotne i bezwarunkowe i następuje z momentem stworzenia utworów. Strony przyjęły miesięczne okresy rozliczeniowe. Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie za świadczone usługi obliczone według stawki przyjętej za każdy dzień świadczenia usług. Wynagrodzenie obejmuje całość kosztów i wydatków Wnioskodawcy, a więc również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworów wytworzonych w ramach umowy. Wnioskodawca zatem również w przypadku realizacji tej umowy i współpracy ze Spółką skutecznie przenosił/przenosi na rzecz ww. Spółki autorskie prawa majątkowe i uzyskiwał/uzyskuje w zamian za to kwalifikowane dochody. Wyodrębnienie programów komputerowych i przeniesienie praw do nich, oprócz ww. postanowień zawartych w umowie, potwierdzały/potwierdzają także same czynności faktyczne Stron. W danym miesiącu Wnioskodawca wytwarzał/wytwarza programy komputerowe, rozwinięcia/ulepszenia oprogramowania, do których przenosił/przenosi autorskie prawa majątkowe na Spółkę. Programy były i są odbierane/przyjmowane przez Spółkę. Wnioskodawca wystawiał/wystawia miesięczną fakturę obejmującą wynagrodzenie (w tym za przeniesienie praw), a Spółka opłacała/opłaca taką fakturę. Pomiędzy pracami Wnioskodawcy, a uzyskiwanym wynagrodzeniem istniała bezpośrednia i faktyczna zależność, albowiem gdyby Wnioskodawca nie wytwarzał programów komputerowych, nie rozwijał/ulepszał oprogramowania to nie uzyskiwałby wynagrodzenia za wykonanie umowy, a przede wszystkim kwalifikowanego dochodu za przeniesienie autorskich praw majątkowych do kwalifikowanych IP.
Przed rozpoczęciem współpracy z ww. obiema Spółkami, Wnioskodawca posiadał wiedzę programistyczną, w zakresie (…). Wnioskodawca jednak nabył bardziej szczegółową wiedzę z (…). Wnioskodawca zdobył wiedzę co działa a co nie (co wynika z researchu i prototypowania).
Twórczy charakter działalności opisanej we wniosku w odniesieniu do programów komputerowych, oprogramowania których dotyczy wniosek, przejawia się w tym, że na skutek działań Wnioskodawcy podejmowanych w kierunku tworzenia/rozwijania powstawały i powstają nowe, innowacyjne funkcjonalności oprogramowania/systemów danej Spółki. Te nowe funkcjonalności były/są kreacyjnym rezultatem działalności Wnioskodawcy, są wytworem jego intelektu. Wnioskodawca co do zasady w każdym przypadku przyjmując zadanie do realizacji, a polegające na usprawnieniu/ulepszeniu/rozwinięciu/zmodyfikowaniu wytworzonego już wcześniej oprogramowania (opisanego we wniosku) o innowacje zapoznawał/zapoznaje się z problemem użytkownika, analizował/analizuje go i wymyślał/wymyśla możliwe, nowe rozwiązania/rozwinięcia, projektował/projektuje rozwiązania wstępne (prototypy), analizował/analizuje potencjalne skutki zastosowania, wytwarzał/wytwarza nowe funkcjonalności, wprowadzał/wprowadza rozwiązanie eksperymentalne/prototypy, testował/testuje je i następnie przekazywał/przekazuje Kontrahentowi, wdrażał/wdraża do istniejącego oprogramowania. Oprogramowanie było/jest rozwijane o nowe funkcjonalności tak aby było konkurencyjne, odpowiadało na potrzeby klienta/użytkownika i odróżniało się od rozwiązań dostępnych na rynku. Efekty pracy Wnioskodawcy zawsze odznaczały się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze były/są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej. Nie były efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny. Nie były/nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą”, realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Klienta/Spółkę.
Mając na uwadze wszystko powyższe stwierdzić należy, że Wnioskodawca współpracując z ww. Spółkami tworzył/tworzy programy komputerowe, a więc utwory chronione na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zgodnie z art. 74 ust. 2 ww. ustawy ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie. Ochrona programu komputerowego nie jest uzależniona od przybranej przez niego formy wyrażenia. W grę wchodzić może zatem zapis aplikacji w formie kodu źródłowego (source code), zawierający komendy (w zależności od przyjętego języka programowania niekiedy przybierające postać zbliżoną do klasycznych zapisów tekstowych w języku angielskim), a ponadto kodu maszynowego (object code), zrozumiałego wyłącznie dla maszyn cyfrowych. Ochronie na gruncie prawa autorskiego będą podlegać także projekty oprogramowania, nawet jeśli nie zostały one zakończone. Rozpoczęcie tworzenia kodu programu komputerowego może poprzedzać sporządzenie schematu blokowego, określanego także jako graficzna sieć działań (flow-chart), przedstawiającego kolejne etapy w zakładanym algorytmie. W taki sposób może zostać zaprezentowany program komputerowy, zazwyczaj na wstępnym etapie prac nad nim. Zapisy te, konstruowane przy pomocy odpowiednich figur geometrycznych, mogą być następnie wykorzystane przy tworzeniu kodu źródłowego aplikacji. W tym wypadku mamy więc do czynienia z formą wyrażenia programu komputerowego. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w pkt 7 preambuły dyrektywy 2009/24/WE, zakładającym, że pojęcie „program komputerowy” obejmuje także przygotowawcze prace projektowe prowadzące do rozwoju programu komputerowego, z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych jest taki, że program komputerowy może korzystać z nich na późniejszym etapie. W skład chronionych elementów programu komputerowego wchodzą także interfejsy, stanowiące te składniki aplikacji, które zawierają dane służące poprawnemu jej funkcjonowaniu w relacjach z innymi rozwiązaniami informatycznymi. Artykuł 74 ust. 2 PrAut wskazuje m.in. na ochronę „łączy”, przy czym termin ten należy utożsamiać z interfejsami oprogramowania. Elementami interfejsów programu komputerowego pozostają w szczególności: nagłówki plików, informacje o strukturze danych, wywoływanie mapowania informacji, prototypy funkcji, zmienne, parametry i wartości stałe, specyfikacje danych i formatów danych, wywoływanie funkcji programu, parametry związane z wyświetlanym obrazem, wywoływanie nazw funkcji i inne informacje niezbędne do stworzenia aplikacji współdziałającej z systemem operacyjnym. Nadto dopuszcza się ochronę formy wyrażenia algorytmu w językach programowania, przybierającą postać zbioru komend, przy wykorzystaniu określonego rodzaju ich usystematyzowania (tak Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz red. prof. UO dr hab. Ewa Ferenc-Szydełko, rok 2021, wydanie 4). Nadto w objaśnieniach Ministerstwa do ulgi IP BOX wyraźnie wskazano, że pojęcie programu komputerowego należy rozumieć szeroko, a więc programem komputerowym są każde kody źródłowe, interfejsy, algorytmy w językach programowania czy dokumentacja projektowa/techniczna rozumiana jako zestaw instrukcji.
Mając na uwadze wszystko powyższe, wskazać trzeba, iż Wnioskodawca tworzy tak rozumiane programy komputerowe – kody źródłowe, interfejsy, algorytmy w językach programowania – a więc utwory podlegające ochronie na mocy przepisów prawa autorskiego i stanowiące kwalifikowane prawa IP na gruncie przepisów regulujących ulgę IP BOX (ustawy o PIT). Wnioskodawca tworzy bowiem kody źródłowe, interfejsy, algorytmy w językach programowania składające się na określone moduły danego oprogramowania/aplikacji, o których mowa powyżej. W przedmiotowych kodach źródłowych zapisane były nowe funkcjonalności tego oprogramowania. Jako programy komputerowe Wnioskodawca rozumie właśnie ww. kody źródłowe, interfejsy napisane przez niego składające się na określone moduły (pakiety) oprogramowania – nowe funkcjonalności, które były/są dostarczane danej Spółce i do których Wnioskodawcy przysługują autorskie prawa majątkowe i osobiste.
Reasumując, efektem ww. czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę w ramach współpracy ze Spółkami były nowe funkcjonalności – kody źródłowe, interfejsy, algorytmy w językach programowania, tj. programy komputerowe – utwory chronione w rozumieniu art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Czynności/zadania Wnioskodawcy szczegółowo opisane powyżej, a zmierzające do tworzenia utworów chronionych są przedmiotem wniosku. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę nie miały/nie mają charakteru rutynowego. Wnioskodawca tworząc nowe funkcjonalności rozwijał/rozwija oprogramowanie/systemy dla i na potrzeby danej Spółki lub jej klienta i odbywa się to na podstawie umowy z daną Spółką. W przypadku rozwijania/ulepszania oprogramowania, Wnioskodawca nie jest właścicielem ani współwłaścicielem takiego oprogramowania, ani też nie posiada licencji wyłącznej do tego, natomiast odbywa się to na podstawie umowy zawartej ze Spółką (indywidulanie przez Wnioskodawcę). Wnioskodawca tworzy rozwiązanie, do którego zgodnie z umową z określonym momentem przenoszone są autorskie prawa majątkowe. Prowadzona bezpośrednio przez Wnioskodawcę indywidualna i samodzielna działalność na potrzeby kontraktu zawartego z każdą z ww. Spółek obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, albowiem Wnioskodawca nieustanie, przy codziennym świadczeniu usług zdobywa nową wiedzę z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, pogłębia ją, a następnie wykorzystuje do wytwarzania programów komputerowych. Powstałe programy komputerowe były/są efektem jego własnej, samodzielnej działalności twórczej, wynikiem zdobytej wcześniej i wykorzystanej wiedzy w tej dziedzinie. Dzięki powyższemu procesowi powstawał nowy produkt. Podstawą do stwierdzenia powyższego są faktycznie wykonywane przez Wnioskodawcę czynności, proces myślowy i efekt tego procesu. Wytwarzane przez Wnioskodawcę programy komputerowe, jak i rozwinięcia/ulepszenia oprogramowania były/są to osobne utwory, algorytmy w językach programowania, a więc utwory chronione w rozumieniu art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Czynności polegające na wytwarzaniu nowych programów komputerowych przez Wnioskodawcę (kodów źródłowych, algorytmów, interfejsów składających się na moduły oprogramowania, jak również ww. dokumentacji), co do których autorskie prawa majątkowe były następnie przenoszone na Spółki odbywały się każdorazowo na podstawie umowy zawartej z każdą ze Spółek.
Wnioskodawca działalność opisaną we wniosku, a polegającą na tworzeniu programów komputerowych dla Spółki kwalifikuje jako prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Jest to, jednakże samodzielna kwalifikacja Wnioskodawcy na podstawie przedstawionego przez niego opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca jednak w ramach pytania interpretacyjnego nr 2 domaga się zbadania również tej kwestii przez organ, gdyż prace rozwojowe stanowią element definicji prac badawczo-rozwojowych uregulowanych przepisami ustawy o PIT. Podkreślić przy tym trzeba, iż Krajowa Informacja Skarbowa nie może uchylać się od swojego obowiązku w tym zakresie, domagając się jednoznacznego wskazania przez Wnioskodawcę czy prowadzi on prace rozwojowe czy też nie, albowiem prowadziłoby to do samodzielnej odpowiedzi podatnika na pytanie, które de facto stanowi jego wątpliwość i które poddaje rozważaniom organu.
Zwrócić należy uwagę, że w najnowszym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, tj. w wyroku w sprawie o sygn. akt: II FSK 2703/20 z dnia 9 września 2022 r., Sąd wskazał, że organy skarbowe nie mogą przerzucać odpowiedzialności za ocenę prawną deklarowanych faktów na podatnika. Rolą wnioskującego jest zadeklarować fakty, a organ powinien ocenić tę deklarację pod względem prawnym, nie tylko według przepisów podatkowych. Powinien też dokonać wykładni przepisów licznych ustaw niepodatkowych, o ile ta ocena rzutuje na finalną ocenę podatkową. Tym samym, Wnioskodawca wnioskiem przedstawia jedynie fakty, których domaga się oceny przez organ w ramach przepisów podatkowych. Zamiarem Wnioskodawcy jest uzyskanie oceny czy podejmowana przez niego działalność polegająca na tworzeniu programów komputerowych i rozwijaniu oprogramowania w opisany we wniosku sposób mieści się w kategorii działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako prace rozwojowe, o których mowa w art. 5a pkt 40 ww. ustawy, a opisane przez niego we wniosku.
Prace wykonywane przez Wnioskodawcę, a zakwalifikowanego przez niego jako prace rozwojowe były wyodrębnione ze względu na cel ich prowadzenia, tj. w ramach danego projektu, nad którym pracował Wnioskodawca i w ramach każdej tworzonej funkcjonalności opisanej we wniosku oprogramowania. Prace te obejmowały łącznie: nabywanie przez Wnioskodawcę wiedzy i umiejętności, łączenie przez niego wiedzy i umiejętności (tj. znajdowanie takich zależności pomiędzy wiedzą z rożnych zakresów, dziedzin lub wiedzą wynikającą z różnych badań naukowych oraz umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów prac), kształtowanie wiedzy i umiejętności Wnioskodawcy oraz wykorzystywanie tej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych rozwiązań. Prowadzone prace służyły/służą planowaniu, projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów – programów komputerowych w ramach usług świadczonych na rzecz danej Spółki. Wnioskodawca prowadzi tak rozumiane prace rozwojowe w okresie współpracy ze Spółkami i były/są one kontynuowane przez okres objęty wnioskiem. Poszczególne prace dotyczyły tworzenia nowych, innowacyjnych modułów/funkcjonalności opisanego oprogramowania. Celem lub celami tych prac było wytworzenie nowych funkcjonalności oprogramowania i w konsekwencji rozwinięcie/ulepszenie ww. oprogramowania. Prace te obejmowały czynności takie jak: zbadanie/analiza problemu, wyszukiwanie rozwiązania, planowanie rozwiązania i prac, implementacja rozwiązania, sprawdzenie rozwiązania, implementacja rozwiązania właściwego, testowanie, dostrajanie/ulepszanie rozwiązania właściwego. Celem/celami jakie Wnioskodawca postawił sobie w zakresie tworzonego/rozwijanego/ulepszanego oprogramowania było to, aby wytworzyć sprawnie działającą funkcjonalność (lub funkcjonalności), którą zamówiła dana Spółka, w pełni odpowiadającą jej potrzebom/potrzebom jej klienta (użytkowników oprogramowania), zaprojektowaną i zaimplementowaną stricte pod Spółkę/użytkowników oprogramowania, odróżniającą się od gotowych rozwiązań na rynku. Rezultatem prac miała być funkcjonalność dobrej jakości, wydajna, użyteczna, utrzymalna, skalowalna i bezpieczna.
Wnioskodawca zatem miał z góry ustalony rezultat swoich prac, jakim był konkretny program komputerowy, który miał działać w konkretny sposób i służyć konkretnym celom/odpowiadać na konkretne zapotrzebowania. Ten produkt jednak miał powstać poprzez zastosowanie nowych technologii i wykorzystania nowo zdobytej wiedzy. Finalnym celem miało być wytworzenie innowacyjnego produktu, który jest efektem pracy twórczej, kreatywnej Wnioskodawcy. W wyniku prac Wnioskodawca zaprojektował i stworzył nowy, zmieniony lub ulepszony: produkt, tj. program komputerowy/programy komputerowe w ramach usług świadczonych na rzecz danej Spółki. Taki produkt/produkty były projektowane i tworzone na potrzeby realizacji kontraktu ze Spółką, w zamian za co Wnioskodawca uzyskiwał/uzyskuje kwalifikowane dochody. Wnioskodawca oferuje takie produkty i usługi w swojej działalności gospodarczej. Tworzone przez Wnioskodawcę produkty były/są innowacyjne, nie miały swoich odpowiedników na rynku i odpowiadały na potrzeby Spółki/użytkowników systemu.
Wnioskodawca w celu ich wytworzenia musiał zdobyć lub pogłębić posiadaną przez niego wiedzę celem możliwości wytworzenia takich nowych funkcjonalności. Wnioskodawca w ramach swojej działalności (opisywanych prac) wytwarzał/wytwarza, programy komputerowe dla Spółek/ich klientów bezpośrednio przez działalność o charakterze twórczym, prowadzoną w sposób systematyczny, tj. metodyczny i uporządkowany, stale poszerzając zasoby swojej wiedzy bądź też bazując na wiedzy dotychczasowej do tworzenia nowych zastosowań. Programy komputerowe i autorskie prawa majątkowe do nich były wynikiem prowadzonych przez Wnioskodawcę prac opisanych we wniosku. Systematyczność prac Wnioskodawcy polegała/polega na tym, że Wnioskodawca zaplanował i przeprowadził chociażby realizację modułów/nowych funkcjonalności oprogramowania (rozwinięć każdego oprogramowania opisanego we wniosku i uzupełnieniu) w ramach danego projektu, realizował pewne harmonogramy, przyjmując wcześniej określone cele do osiągnięcia – mając na uwadze zapotrzebowania danej Spółki/użytkowników końcowych systemu, harmonogram i zasoby. Wnioskodawca działał/działa w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany a przy tym regularny. Prace były/są planowane co kwartał i aktualizowane co średnio dwa tygodnie. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności (od początku współpracy ze Spółkami) nabywał, łączył, kształtował i wykorzystywał dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, w celu tworzenia nowych zastosowań (nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług). Efekty samodzielnej działalności Wnioskodawcy (opisywanych prac) były rozwiązaniami niewystępującymi dotychczas w jego praktyce gospodarczej lub były na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniały się od rozwiązań już funkcjonujących. Czynności Wnioskodawcy nie obejmowały prac rutynowych, a zmierzały do ulepszenia i poprawy funkcjonalności tworzonego oprogramowania. Programy komputerowe, do których autorskie prawa majątkowe były i są przenoszone na Spółki były/są tworzone przez Wnioskodawcę w ramach opisanych prac. Wnioskodawca prowadził te prace w odniesieniu do każdego tworzonego przez niego kwalifikowanego IP. Wnioskodawca do tworzenia nowych rozwiązań wykorzystywał zdobytą już wcześniej wiedzę, jednak na potrzeby projektów ją poszerzał i zdobywał nową. Otrzymywane przez Wnioskodawcę przychody były/są bezpośrednim skutkiem prowadzonej przez niego i opisanej we wniosku działalności, były/są efektami tej działalności. Gdyby Wnioskodawca nie wytwarzał programów komputerowych w sposób opisany we wniosku, nie uzyskiwałby przychodów ze współpracy z Kontrahentem (Spółkami). Opisane prace zostały zakończone pozytywnym wynikiem. Tymi wynikami/wynikiem były nowe moduły, rozwinięcia, funkcjonalności oprogramowania, aplikacji/systemu. Wynik/wyniki tych prac miały każdorazowo formę programów komputerowych. Ten wynik/te wyniki były wykorzystywane na potrzeby działalności Wnioskodawcy w celach zarobkowych, komercyjnych. Ponieważ, jak wskazano powyżej, Wnioskodawca przenosił/przenosi na Spółki w ramach zawartych umów całość autorskich praw majątkowych do wytwarzanych w omówiony sposób programów komputerowych, Wnioskodawca osiągał dochody ze zbycia kwalifikowanego prawa własności intelektualnej na rzecz danej Spółki. Ponieważ, jak wskazano powyżej, Wnioskodawca przenosił na Spółki w ramach zawartych umów całość autorskich praw majątkowych do wytwarzanych w omówiony sposób programów komputerowych, Wnioskodawca osiągał/osiąga dochody ze zbycia kwalifikowanego prawa własności intelektualnej na rzecz danej Spółki.
W związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością na rzecz Spółki, a polegającą na tworzeniu programów komputerowych Wnioskodawca ponosił m.in. wydatki takie jak:
a)opłaty za energię elektryczną,
b)opłaty za Internet i telefon,
c)wydatki na zakup sprzętu komputerowego,
d)amortyzacja samochodu, paliwo, wydatki na naprawę samochodu (w części co do 50%),
e)wydatki na obsługę księgową.
Powyższe opłaty były bezpośrednim kosztem koniecznym do fizycznego świadczenia usług dla danej Spółki – fizycznego wytwarzania na jej rzecz programów komputerowych i są one ponoszone na rzecz prac opisanych w wniosku. Wnioskodawca jest w stanie przyporządkować konkretną wartość kosztów, o których mowa we wniosku do wytworzenia, ulepszenia i rozwoju konkretnego prawa własności intelektualnej – oprogramowania. Powyżej Wnioskodawca wymienia jedynie te wydatki, co do których domaga się uzyskania oceny organu. Wszystkie wskazane we wniosku wydatki, których dotyczy pytanie czwarte były ponoszone wyłącznie w celu prowadzenia przez Wnioskodawcę konkretnych prac rozwojowych w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym (w całości albo w odpowiedniej części). Wnioskodawca przyporządkowuje konkretną wartość kosztów, o których mowa we wniosku do wytworzenia, ulepszenia i rozwoju konkretnego prawa własności intelektualnej – programu komputerowego. Wnioskodawca ma na uwadze kryteria ustawowe niezbędne do wyliczenia wskaźnika nexus zgodnie ze wzorem z art. 30ca ust. 4-5 ustawy o PIT, w tym przede wszystkim bezpośredni związek danego wydatku z wytworzeniem/rozwinięciem/ulepszeniem danego kwalifikowanego prawa IP. Wnioskodawca zalicza do wskaźnika nexus wszystkie wydatki, które spełniają te kryteria ustawowe. Dla obliczenia wskaźnika nexus Wnioskodawca wyklucza koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Ustalając wskaźnik nexus, Wnioskodawca pamięta, aby istniał związek między:
-wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
-kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
-dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym Wnioskodawca ustala odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem. Wnioskodawca rzeczywiście poniósł wydatki opisane we wniosku, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej. Wydatki te (związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP) należy uznać za koszty faktyczne poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 PDOFizU, w myśl którego do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się do kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Mając na uwadze obowiązujące od 1 stycznia 2019 r. regulacje IP Box, Wnioskodawca chciałby skorzystać z przepisów art. 30ca i art. 30cb ustawy o PIT, które umożliwiają zastosowanie 5% stawki opodatkowania odnośnie do dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, tj. autorskiego prawa do programu komputerowego (art. 30ca ust. 1 i ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT). W konsekwencji, Wnioskodawca zamierza rozliczyć kwalifikowane dochody z autorskiego prawa do programu komputerowego w ramach opisanej współpracy ze Spółkami w 2024 r. z uwzględnieniem stawki podatku dochodowego wynoszącej 5%. Wnioskodawca kontynuuje i zamierza kontynuować współpracę ze Spółką również w latach następnych na tych samych zasadach, dlatego też zamierza w następnych latach (tj. za rok 2025 i lata dalsze) ponownie rozliczyć się z uwzględnieniem stawki podatku dochodowego wynoszącej 5%, o ile pozwolą na to obowiązujące przepisy prawa i zmianie nie ulegnie forma jego opodatkowania. Wnioskodawca ma świadomość, że w przypadku zmiany stanu faktycznego w przyszłości lub zmian legislacyjnych, interpretacja wydana na gruncie wniosku nie będzie stanowiła dla niego dalszej ochrony i zajdzie konieczność wystąpienia z nowym wnioskiem.
Jednocześnie Wnioskodawca oświadcza, że posiada i prowadzi odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zgodną z wymogami art. 30cb ustawy o PIT ewidencję, pozwalającą na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT przypadających na każde wyżej wymienione prawo i zapewniającą określenie kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także na monitorowanie i śledzenie efektów prac, obejmującą wydatki od początku realizacji działalności zmierzającej do wytworzenia kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, do końca danego miesiąca kalendarzowego, poprzez narastające ujęcie wydatków w odniesieniu do poszczególnych zadań. Ewidencja zawiera comiesięczne zestawienie dokumentów, które potwierdzają poniesione wydatki dotyczące projektu kwalifikowanego IP na koniec danego miesiąca. Wnioskodawca oblicza wskaźnik nexus według wzoru zawartego w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT, poprzez podstawienie odpowiednich wartości pod symbole wzoru. Prowadzenie ewidencji (o której mowa w art. 30cb ustawy) w sposób bieżący zostało zapoczątkowane z chwilą rozpoczęcia działalności zmierzającej do wytworzenia kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, w związku z którym Wnioskodawca zamierza skorzystać z preferencji podatkowej.
Do składania wniosków o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w tym zakresie zachęca podatników Ministerstwo Finansów w pkt 75. „Objaśnień podatkowych z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP Box”. Ze względu bowiem na dynamikę zmian w budowie i funkcjonowaniu programów komputerowych, a także ze względu na brak wykształconej praktyki stosowania przepisów o IP Box w tej materii, ogólne objaśnienia podatkowe nie stanowią adekwatnej instytucji prawnej zapewniającej ochronę prawnopodatkową dla Wnioskodawcy.
W piśmie z 5 czerwca 2025 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, udzielił Pan następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania:
1) na czym polegała/polega/będzie polegać innowacyjność „Oprogramowań”/„programów komputerowych” wskazanych we wniosku, które tworzył/tworzy/będzie Pan tworzył oraz rozwijał/rozwija/będzie Pan rozwijał i ulepszał/ulepsza/będzie Pan ulepszał w okresie, którego dotyczy wniosek, w oparciu o zlecone przez Zleceniodawców prace programistyczne, w stosunku do których przenosił/przenosi/będzie Pan przenosił autorskie prawa majątkowe na rzecz Zleceniodawców?
Odpowiedź: (…). Rozwiązania tworzone przez Wnioskodawcę są innowacyjne, gdyż są „szyte na miarę” dla klienta, jemu dedykowane, a przede wszystkim nie ma ich odpowiedników na rynku. Tworzone rozwiązania są nowatorskie, wymyślane przez Wnioskodawcę i prototypowe. Nadto oprogramowania/programy komputerowe są tworzone z wykorzystaniem technologii w innowacyjnym podejściu.
(…). W konsekwencji, również w przypadku tej współpracy, Wnioskodawca tworzy rozwiązania innowacyjne – dedykowane klientowi, odpowiadające na jego potrzeby, prototypowe z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, które nie były przez niego wykorzystywane w dotychczasowej działalności.
2)w odniesieniu do Pana działalności, w ramach której tworzył/tworzy/będzie Pan tworzył oraz rozwijał/rozwija/będzie Pan rozwijał i ulepszał/ulepsza/będzie Pan ulepszał „Oprogramowania”/„programy komputerowe” proszę wyjaśnić:
a)jaki rodzaj wiedzy i umiejętności wykorzystywał/wykorzystuje/będzie Pan wykorzystywał, rozwijał/ulepszał, rozwija/ulepsza i będzie Pan rozwijał/ulepszał w ramach tej działalności?
Odpowiedź: Tak jak to zostało wskazane we wniosku, przed rozpoczęciem współpracy z ww. obiema Spółkami, Wnioskodawca posiadał wiedzę programistyczną, w zakresie (…). Wnioskodawca zdobył wiedzę co działa a co nie (co wynika z researchu i prototypowania). Wnioskodawca opisaną wiedzę i umiejętności wykorzystywał/wykorzystuje/będzie wykorzystywał, rozwijał/ulepszał, rozwija/ulepsza i będzie rozwijał/ulepszał w ramach tej opisanej we wniosku działalności.
b)przy użyciu jakich „innowacyjnych technologii” powstały/powstają/powstaną poszczególne innowacyjne rozwiązania, jakie nowe zastosowania i usprawnienia odróżniały/odróżniają/ będą odróżniać tworzone/rozwijane/ulepszane „Oprogramowania”/„programy komputerowe” od już istniejących?
Odpowiedź: Rozwiązania tworzone dla (…). Wnioskodawca już wcześniej korzystał z takich narzędzi, jednak nie w takim zastosowaniu, podejściu, co z pewnością odróżnia te rozwiązania od istniejących. Rozwiązania tworzone dla (…) – narzędzia te nie były wcześniej wykorzystywane przez Wnioskodawcę w takim produkcie i w takim podejściu.
c)jakie produkty, usługi, procesy oferował Pan dotychczas w swojej działalności i jakie będzie Pan oferował?
Odpowiedź: W swojej dotychczasowej działalności, Wnioskodawca prowadził działalność badawczo-rozwojową na polu (…) Wszystkie powyższe Wnioskodawca zamierza też oferować w przyszłości.
d)na jakich rozwiązaniach wiedzowych, technicznych, technologicznych, czy programistycznych oparte były/są/będą te produkty, usługi, procesy?
Odpowiedź: Opisane powyżej produkty, procesy, usługi oparte były/są/będą na całej współczesnej wiedzy odnośnie (…).
e)w jaki sposób realizował/realizuje/będzie Pan realizował zaplanowane przedsięwzięcie?
Odpowiedź: Wnioskodawca realizował/realizuje/będzie realizował zaplanowane przedsięwzięcie w ten sposób, że Wnioskodawca każdorazowo otrzymując zadanie do wykonania od danej Spółki zapoznaje się z problemem użytkownika, analizuje go i wymyśla możliwe, nowe rozwiązania/rozwinięcia, dobiera narzędzia i technologie, projektuje rozwiązania wstępne (prototypy), analizuje potencjalne skutki zastosowania, wytwarza nowe funkcjonalności, wprowadza rozwiązanie eksperymentalne/prototypy, testuje je i następnie przekazuje Kontrahentowi, wdraża do istniejącego oprogramowania.
3) jakie konkretne działania podejmował/podejmuje/będzie Pan podejmował w celu opracowania nowego/rozwijanego/ulepszanego „Oprogramowania”/„programu komputerowego”, a w szczególności:
a)jakie konkretne działania zmierzające do wytworzenia i rozwinięcia/ulepszenia (jakiego „Oprogramowania”/„programu komputerowego”?) zostały/zostaną podjęte w celu realizacji projektu, w ramach którego tworzył/tworzy/będzie Pan tworzył oraz rozwijał/rozwija/będzie Pan rozwijał i ulepszał/ulepsza/będzie Pan ulepszał „Oprogramowania”/„programy komputerowe”?
Odpowiedź: Tak jak to zostało wskazane powyżej, w ramach współpracy z obiema Spółkami i tworząc dla nich dedykowane rozwiązania, Wnioskodawca każdorazowo zapoznaje się z problemem użytkownika, analizuje go i wymyśla możliwe, nowe rozwiązania/rozwinięcia, dobiera narzędzia i technologie, projektuje rozwiązania wstępne (prototypy), analizuje potencjalne skutki zastosowania, wytwarza nowe funkcjonalności, wprowadza rozwiązanie eksperymentalne/prototypy, testuje je i następnie przekazuje Kontrahentowi, wdraża do istniejącego oprogramowania.
b)w oparciu o jakie technologie informatyczne zostały/zostaną wytworzone/rozwinięte/ ulepszone przez Pana „Oprogramowania”/„programy komputerowe”? Czego dotyczyło/dotyczy/będzie dotyczyło tworzenie i rozwijanie/ulepszanie przez Pana „Oprogramowań”/„programów komputerowych”? Jakie konkretnie narzędzia, nowe koncepcje, rozwiązania niewystępujące w Pana praktyce gospodarczej Pan zastosował/zastosuje?
Odpowiedź: Tak jak to zostało wskazane we wniosku i powyżej, (…).
c)co powodowało/powoduje/będzie powodować, iż wytworzone nowe i rozwinięte/ulepszone „Oprogramowania”/„programy komputerowe” różniły się/różnią się/będą się różnić od rozwiązań już funkcjonujących u Pana? Na czym polegała/polega/będzie polegać oryginalność tych „Oprogramowań”/„programów komputerowych”?
Odpowiedź: Wytworzone nowe i rozwinięte/ulepszone „Oprogramowania”/„programy komputerowe” różniły się/różnią się/będą się różnić od rozwiązań już funkcjonujących u Wnioskodawcy z tego względu, iż są one dedykowane Klientowi, powstawały/powstają z wykorzystaniem innowacyjnych technologii, które nie były wykorzystywane w dotychczasowej praktyce Wnioskodawcy albo nie w takim podejściu.
d)zastosowanie jakich technologii informatycznych (rozwiązań, narzędzi) powodowało/powoduje/będzie powodować, iż „Oprogramowania”/„programy komputerowe” po ich wytworzeniu lub rozwinięciu/ulepszeniu różniły się/różnią się/będą się różnić od rozwiązań już funkcjonujących u Pana?
Odpowiedź: Tak jak to zostało wskazane we wniosku i powyżej, (…).
4)wobec wskazania we wniosku, że:
Wnioskodawca w ramach swojej działalności (opisywanych prac) wytwarzał/wytwarza, programy komputerowe dla Spółek/ich klientów bezpośrednio przez działalność o charakterze twórczym, prowadzoną w sposób systematyczny tj. metodyczny i uporządkowany, stale poszerzając zasoby swojej wiedzy bądź też bazując na wiedzy dotychczasowej do tworzenia nowych zastosowań.
proszę wyjaśnić:
a)jakie cele na wstępie postawił/postawi Pan sobie w zakresie poszczególnych realizowanych „Oprogramowań”/„programów komputerowych” oraz źródeł finansowania zaplanowanych prac?
Odpowiedź: Celem/celami jakie Wnioskodawca postawił/stawia sobie na wstępie w zakresie tworzonego/rozwijanego/ulepszanego oprogramowania jest to, aby wytworzyć sprawnie działającą funkcjonalność (lub funkcjonalności), którą zamówiła dana Spółka/klient Spółki, w pełni odpowiadającą jej potrzebom/potrzebom jej klienta, zaprojektowaną i zaimplementowaną stricte pod danego Klienta/Spółkę, odróżniającą się od gotowych rozwiązań na rynku. Rezultatem prac ma być funkcjonalność dobrej jakości, wydajna, użyteczna, utrzymalna, skalowalna i bezpieczna. Wnioskodawca zatem ma za zadanie rozwiązać powierzony mu problem biznesowy, w efekcie czego na skutek doboru narzędzi i sposobów rozwiązań powstanie dany program komputerowy, który ma działać w określony sposób i służyć konkretnym celom/odpowiadać na konkretne zapotrzebowania. Ten produkt jednak ma powstać poprzez zastosowanie nowych technologii i wykorzystania nowo zdobytej wiedzy. Finalnym celem jest wytworzenie innowacyjnego produktu, który jest/będzie efektem pracy twórczej, kreatywnej Wnioskodawcy. Wnioskodawca realizuje opisywane prace w ramach własnej działalności gospodarczej, a więc w ramach własnych źródeł finansowania. W tym zakresie celem było tworzenie funkcjonalności w ramach uzyskiwanych dochodów i w zamian za te dochody.
b)jakie konkretnie cele zostały/zostaną osiągnięte, w ramach jakich zasobów ludzkich, rzeczowych i finansowych nastąpiło/nastąpi opracowanie konkretnego rozwiązania praktycznego problemu lub innowacyjnego rozwiązania?
Odpowiedź: W okresie objętym wnioskiem, Wnioskodawca zrealizował następujące cele:
(…).
c)jakie harmonogramy w związku z tym zostały/zostaną opracowane (w jakim okresie?) w stosunku do jakiego „Oprogramowania”/„programu komputerowego”?
Odpowiedź: Wnioskodawca zrealizował następujące harmonogramy:
(…).
5) czy wobec zaznaczenia w opisie sprawy, że:
Wytwarzane przez Wnioskodawcę programy komputerowe jak i rozwinięcia/ulepszenia oprogramowania były/są to osobne utwory, algorytmy w językach programowania, a więc utwory chronione w rozumieniu art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
należy rozumieć, że w każdym przypadku – tj. zarówno w przypadku tworzenia, jak i w przypadku rozwijania/ulepszania utworów – efekty Pana prac były/są/będą odrębnymi programami komputerowymi, które podlegały/podlegają/będą podlegały ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych? Czy przysługiwały/przysługują/będą przysługiwały Panu osobiste i majątkowe prawa autorskie do tych „Oprogramowań”/„programów komputerowych”?
Odpowiedź: Tak. W każdym przypadku – tj. zarówno w przypadku tworzenia, jak i w przypadku rozwijania/ulepszania utworów – efekty prac Wnioskodawcy były/są/będą odrębnymi programami komputerowymi, które podlegały/podlegają/będą podlegały ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawcy przysługiwały/przysługują/będą przysługiwały osobiste i majątkowe prawa autorskie do tych oprogramowani/programów komputerowych. Autorskie prawa majątkowe są następnie przenoszone na daną Spółkę zgodnie z postanowieniami umowy.
6) czy Pana działania polegające na rozwijaniu/ulepszaniu „Oprogramowania”/„programu komputerowego” zmierzały/zmierzają/będą zmierzały do poprawy użyteczności albo funkcjonalności tego „Oprogramowania”/„programu komputerowego”?
Odpowiedź: Tak.
7) do czego służą ponoszone przez Pana koszty opłat za energię elektryczną, w szczególności czy mają one związek z nieruchomością (np. biurem), w którym prowadzi Pan opisaną działalność? W jaki konkretny sposób energia elektryczna jest wykorzystywana przez Pana do bezpośredniego tworzenia i rozwijania/ulepszania „programu komputerowego”/„Oprogramowania”, którego dotyczy wniosek? Jakie przesłanki świadczą o bezpośrednim powiązaniu ww. wydatku z wytworzeniem i rozwijaniem/ulepszaniem „programu komputerowego”/„Oprogramowania”, którego dotyczy wniosek?
Odpowiedź: Tak, opłaty za energię elektryczną są związane z nieruchomością, w której Wnioskodawca prowadzi swoją działalność i w której podłączony jest sprzęt komputerowy oraz Internet niezbędny do wykonywania usług na rzecz Spółek. Energia elektryczna zasila sprzęt komputerowy, dzięki któremu tworzone są prototypy rozwiązań, na których są one testowane, przechowywane i przekazywane danej Spółce. Bez energii elektrycznej tworzenie oprogramowania/programów komputerowych nie byłoby i nie będzie możliwe. Wydatek ten jest zatem bezpośrednio powiązany z wytworzeniem i rozwijaniem/ulepszaniem programów komputerowych/oprogramowania opisanego we wniosku.
8) jakich konkretnie kosztów sprzętu komputerowego dotyczy Pana wniosek? Proszę o wskazanie, w formie katalogu zamkniętego, wszystkich wydatków zaliczanych przez Pana do tej kategorii wydatków.
Odpowiedź: Jeżeli chodzi o koszty sprzętu komputerowego tylko (tak jak zadano pytanie), to zakupienie: laptopa, monitora, myszy, klawiatury, kamerki internetowej, słuchawek, głośników.
9) jaki był/jest/będzie funkcjonalny związek poszczególnych wydatków, których dotyczy Pana pytanie nr 4 z poszczególnymi działaniami obejmującymi tworzenie i rozwijanie/ulepszanie „Oprogramowania”/„programu komputerowego” (we wniosku nie wyjaśnił Pan kwestii powiązań poszczególnych kosztów z konkretnymi działaniami obejmującymi tworzenie i rozwijanie/ulepszanie „Oprogramowania”/„programu komputerowego”)?
Odpowiedź: Poniżej Wnioskodawca przedstawia bezpośredni i funkcjonalny związek poszczególnych wydatków z działaniami obejmującymi tworzenie i rozwijanie/ulepszanie oprogramowania/programu komputerowego:
a) opłaty za energię elektryczną – są to wydatki niezbędne do podłączenia, zasilania sprzętu komputerowego i Internetu, z wykorzystaniem których tworzone są rozwiązania – nowe funkcjonalności. Rozwiązania powstają na sprzęcie komputerowym, są na nim testowane, przechowywane i przekazywane Klientowi. Bez energii elektrycznej nie byłoby to możliwe, jak również podłączenie Internetu,
b) opłaty za Internet i telefon (opłaty abonamentowe za Internet i telefon, zakup telefonu) – opłaty za Internet i telefon są niezbędne celem zdalnego kontaktu z klientem (informowania o postępach prac, pozyskiwania preferencji Klienta), przekazywania mu rozwiązań, zdobywania wiedzy, tworzenia i testowania rozwiązań,
c) wydatki na zakup sprzętu komputerowego – sprzęt komputerowy jest niezbędny do wytwarzania programów komputerowych, testowania ich, korzystania z narzędzi do tworzenia programów komputerowych, przechowywania rozwiązań,
d) amortyzacja samochodu, paliwo, wydatki na naprawę samochodu, ubezpieczenie samochodu (w części co do 50%) – wydatki te umożliwiają dojazd do siedziby działalności Wnioskodawcy, jak również dojazd do siedziby Klienta, czy do specjalistycznych sklepów ze sprzętem komputerowym,
e) wydatki na obsługę księgową – dzięki powierzeniu usług księgowych zewnętrznemu biuru rachunkowemu, Wnioskodawca ma więcej czasu na realizację usług na rzecz Spółek i tworzenie rozwiązań. Biuro księgowe wspomaga również Wnioskodawcę w rozliczaniu przychodów z tworzonych programów komputerowych i wspomaga w prowadzeniu ewidencji na potrzeby ulgi IP BOX,
f) dodatkowo uzupełniająco wydatki na podróże do klienta (bilety lotnicze, hotel, metro) – są to wydatki niezbędne do poznania preferencji Klienta i jego zapotrzebowania co do tworzonych rozwiązań, prezentowania mu wyników prac.
10)czy:
a)usługi świadczone przez Pana, zgodnie z zawartymi umowami, były/są/będą wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez Zleceniodawców?
Odpowiedź: Nie.
b)wykonując te usługi, ponosił/ponosi/będzie Pan ponosił ryzyko gospodarcze związane z prowadzoną działalnością?
Odpowiedź: Tak.
c)ponosił/ponosi/będzie Pan ponosił odpowiedzialność za efekty swojej pracy w stosunku do osób trzecich (innych niż Zleceniodawcy)?
Odpowiedź: Tak.
11)od kiedy (dd-mm-rrrr) prowadzi Pan odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję (proszę wskazać datę)?
Odpowiedź: Od 1 marca 2024 r.
12)czy odrębna ewidencja była/jest/będzie prowadzona w sposób umożliwiający prawidłowe i terminowe ustalenie kwalifikowanego dochodu w celu złożenia stosownego zeznania podatkowego za lata podatkowe będące przedmiotem wniosku, w przewidzianym dla tej czynności terminie?
Odpowiedź: Tak.
13)czy w odrębnej od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji wyodrębniał/wyodrębnia/będzie Pan wyodrębniał każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej?
Odpowiedź: Tak.
14)w jaki sposób umowy ze Zleceniodawcami regulują kwestię Pana wynagrodzenia? Czy otrzymywał/otrzymuje/będzie otrzymywał Pan wynagrodzenie:
·wyłącznie z tytułu przenoszenia na Zleceniodawców praw do „programu komputerowego” (jeśli tak, proszę wskazać, jakie to prawa);
·także z tytułu innych czynności (jeśli tak, proszę wskazać jakich).
Odpowiedź: Wnioskodawca w ramach współpracy z obiema Spółkami otrzymuje wynagrodzenie za realizację usług polegających na wytwarzaniu programów komputerowych/oprogramowania i za przenoszenie autorskich praw majątkowych do tych programów na Spółki.
15)czy wystawiane przez Pana faktury w związku z wykonywanymi umowami zawartymi ze Zleceniodawcami wyodrębniały/wyodrębniają/będą wyodrębniały wynagrodzenie z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich do poszczególnych efektów Pana prac na Zleceniodawcę? Jeśli nie, proszę by Pan wskazał dlaczego i w jaki sposób określał/określa/będzie określał Pan wartość wynagrodzenia z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich?
Odpowiedź: Nie. Strony nie poczyniły w tym zakresie ustaleń i nie miały takiego obowiązku. Obowiązek ten nie wynika również z przepisów regulujących ulgę IP BOX. Na podstawie prowadzonych przez Wnioskodawcę raportów, Wnioskodawca jest w stanie ustalić jaka część wynagrodzenia przypada na przeniesienie (sprzedaż) praw autorskich majątkowych na rzecz danej Spółki. Wnioskodawca bowiem jest w stanie ustalić czas faktycznie poświęcony na wytworzenie danego utworu, co pozwala mu na stwierdzenie jaka część wynagrodzenia przypada na przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworów na Spółkę.
16)jak na gruncie umów ze Zleceniodawcami wyglądała/wygląda/będzie wyglądać relacja między przeniesieniem przez Pana na Zleceniodawców praw do konkretnego efektu Pana pracy a upływem okresu rozliczeniowego, momentem wypłaty wynagrodzenia oraz wartością tego wynagrodzenia?
Odpowiedź:
1)zgodnie z umową zawartą z (…) Wnioskodawca każdorazowo przenosi na ww. Spółkę całość praw własności intelektualnej, w tym autorskie prawa majątkowe do utworów wytworzonych przez niego w ramach umowy. Umowa precyzuje pola eksploatacji na jakich utwory są przenoszone. Do przejścia praw własności intelektualnej dochodzi z chwilą przejęcia przez Spółkę nośników lub materiałów, na których utwory zostały utrwalone albo z chwilą przekazania ich elektronicznymi środkami, drogą elektroniczną, w zależności od tego który moment wystąpi szybciej. Wynagrodzenie za wykonanie usług obejmuje wynagrodzenie za przeniesienie praw własności intelektualnej na Spółkę. Strony przyjęły miesięczne okresy rozliczeniowe. Wnioskodawca uzyskuje wynagrodzenie za wykonywanie usług ustalane na podstawie przyjętej stawki godzinowej. Wnioskodawca na podstawie prowadzonych przez niego raportów prac i czasu poświęconego na wytworzenie programów komputerowych jest w stanie ustalić jaka część wynagrodzenia przypada na wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych. Wnioskodawca zatem skutecznie przenosił/przenosi na rzecz ww. Spółki autorskie prawa majątkowe i uzyskiwał/uzyskuje w zamian za to kwalifikowane dochody. Wyodrębnienie programów komputerowych i przeniesienie praw do nich, oprócz ww. postanowień zawartych w umowie, potwierdzały/potwierdzają także same czynności faktyczne Stron. W danym miesiącu Wnioskodawca wytwarzał/wytwarza programy komputerowe, rozwinięcia/ulepszenia oprogramowania, do których przenosił/przenosi autorskie prawa majątkowe na Spółkę. Programy były i są odbierane/przyjmowane przez Spółkę. Wnioskodawca wystawiał/wystawia miesięczną fakturę obejmującą wynagrodzenie (w tym za przeniesienie praw), a Spółka opłacała/opłaca taką fakturę. Pomiędzy pracami Wnioskodawcy, a uzyskiwanym wynagrodzeniem istniała bezpośrednia i faktyczna zależność, albowiem gdyby Wnioskodawca nie wytwarzał programów komputerowych, nie rozwijał/ulepszał oprogramowania, to nie uzyskiwałby wynagrodzenia za wykonanie umowy, a przede wszystkim kwalifikowanego dochodu za przeniesienie autorskich praw majątkowych do kwalifikowanych IP;
2)zgodnie z umową z (…), Wnioskodawca przenosi całość praw własności intelektualnej na ww. Spółkę do wytworzonych w ramach umowy utworów. Przeniesienie praw jest bezzwrotne i bezwarunkowe i następuje z momentem stworzenia utworów. Strony przyjęły miesięczne okresy rozliczeniowe. Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie za świadczone usługi obliczone według stawki przyjętej za każdy dzień świadczenia usług. Wynagrodzenie obejmuje całość kosztów i wydatków Wnioskodawcy, a więc również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych do utworów wytworzonych w ramach umowy. Wnioskodawca zatem również w przypadku realizacji tej umowy i współpracy ze Spółką skutecznie przenosił/przenosi na rzecz ww. Spółki autorskie prawa majątkowe i uzyskiwał/uzyskuje w zamian za to kwalifikowane dochody. Wyodrębnienie programów komputerowych i przeniesienie praw do nich, oprócz ww. postanowień zawartych w umowie, potwierdzały/potwierdzają także same czynności faktyczne Stron. W danym miesiącu Wnioskodawca wytwarzał/wytwarza programy komputerowe, rozwinięcia/ulepszenia oprogramowania, do których przenosił/przenosi autorskie prawa majątkowe na Spółkę. Programy były i są odbierane/przyjmowane przez Spółkę. Wnioskodawca wystawiał/wystawia miesięczną fakturę obejmującą wynagrodzenie (w tym za przeniesienie praw), a Spółka opłacała/opłaca taką fakturę. Pomiędzy pracami Wnioskodawcy, a uzyskiwanym wynagrodzeniem istniała bezpośrednia i faktyczna zależność, albowiem gdyby Wnioskodawca nie wytwarzał programów komputerowych, nie rozwijał/ulepszał oprogramowania to nie uzyskiwałby wynagrodzenia za wykonanie umowy, a przede wszystkim kwalifikowanego dochodu za przeniesienie autorskich praw majątkowych do kwalifikowanych IP.
17)w jaki sposób umowy ze Zleceniodawcami regulują kwestię sposobu (trybu, zasad) przenoszenia przez Pana na Zleceniodawców praw do konkretnych stworzonych przez Pana „Oprogramowań”/„programów komputerowych”? W jaki sposób odbywała się/odbywa się/będzie odbywać się wyodrębnienie konkretnego „Oprogramowania”/„programów komputerowych” i przeniesienie praw do tego efektu Pana pracy na Zleceniodawców (jakie czynności realizował/realizuje/będzie realizował odpowiednio Pana i Zleceniodawcy)? Co będzie potwierdzać przeniesienie tych praw?
Odpowiedź:
1)zgodnie z umową zawartą z (…) Wnioskodawca każdorazowo przenosi na ww. Spółkę całość praw własności intelektualnej, w tym autorskie prawa majątkowe do utworów wytworzonych przez niego w ramach umowy. Umowa precyzuje pola eksploatacji na jakich utwory są przenoszone. Do przejścia praw własności intelektualnej dochodzi z chwilą przejęcia przez Spółkę nośników lub materiałów, na których utwory zostały utrwalone albo z chwilą przekazania ich elektronicznymi środkami, drogą elektroniczną, w zależności od tego który moment wystąpi szybciej. Wyodrębnienie programów komputerowych i przeniesienie praw do nich, oprócz ww. postanowień zawartych w umowie, potwierdzały/potwierdzają także same czynności faktyczne Stron. W danym miesiącu Wnioskodawca wytwarzał/wytwarza programy komputerowe, rozwinięcia/ulepszenia oprogramowania, do których przenosił/przenosi autorskie prawa majątkowe na Spółkę. Programy były i są odbierane/przyjmowane przez Spółkę. Wnioskodawca wystawiał/wystawia miesięczną fakturę obejmującą wynagrodzenie (w tym za przeniesienie praw), a Spółka opłacała/opłaca taką fakturę;
2)zgodnie z umową z (…), Wnioskodawca przenosi całość praw własności intelektualnej na ww. Spółkę do wytworzonych w ramach umowy utworów. Przeniesienie praw jest bezzwrotne i bezwarunkowe i następuje z momentem stworzenia utworów. Wyodrębnienie programów komputerowych i przeniesienie praw do nich, oprócz ww. postanowień zawartych w umowie, potwierdzały/potwierdzają także same czynności faktyczne Stron. W danym miesiącu Wnioskodawca wytwarzał/wytwarza programy komputerowe, rozwinięcia/ulepszenia oprogramowania, do których przenosił/przenosi autorskie prawa majątkowe na Spółkę. Programy były i są odbierane/przyjmowane przez Spółkę. Wnioskodawca wystawiał/wystawia miesięczną fakturę obejmującą wynagrodzenie (w tym za przeniesienie praw), a Spółka opłacała/opłaca taką fakturę.
18)czy sposób „przenoszenia” ww. praw każdorazowo spełniał/spełnia/będzie spełniał warunki przewidziane w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności następuje z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 tejże ustawy?
Odpowiedź: Tak.
19)czy w przypadku, gdy rozwijał/ulepszał, rozwija/ulepsza oraz będzie Pan rozwijał/ulepszał „Oprogramowanie”/„program komputerowy”:
a)był/jest/będzie Pan właścicielem lub współwłaścicielem „Oprogramowania”/„programu komputerowego”, które rozwijał/ulepszał, rozwija/ulepsza oraz będzie Pan rozwijał/ulepszał, jeżeli nie – to czy w stosunku do tego „Oprogramowania”/„programu komputerowego” posiadał/posiada/będzie posiadał Pan wyłączną licencję, tj. umowę, w której zastrzeżono wyłączność korzystania przez Pana z tego prawa?
Odpowiedź: Nie. Rozwijanie, ulepszanie oprogramowania/programu komputerowego odbywa się na podstawie umowy zawartej z daną Spółką.
b)czy zmiany wprowadzane przez Pana do rozwijanego/ulepszanego „Oprogramowania”/„programu komputerowego” będą miały charakter rutynowych/okresowych zmian?
Odpowiedź: Nie.
c)w wyniku podjętych przez Pana czynności powstanie odrębny od tego „Oprogramowania”/„programu komputerowego” utwór (nowe kwalifikowane prawo własności intelektualnej w postaci nowego autorskiego prawa do „programu komputerowego”), podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
-jeżeli tak ‒ czy przenosił/przenosi/będzie przenosił Pan całość autorskich praw majątkowych, otrzymując w zamian wynagrodzenie za sprzedaż tego prawa,
-jeżeli nie – czy Pana wynagrodzenie było/jest/będzie tylko wynagrodzeniem za efekty swoich prac badawczo-rozwojowych?
Odpowiedź: Tak. Wnioskodawca przenosił/przenosi/będzie przenosił całość autorskich praw majątkowych, otrzymując w zamian wynagrodzenie za sprzedaż tego prawa
20)czy rezultatem Pana pracy była/jest/będzie wskazana we wniosku „dokumentacja” rozumiana jako instrukcje przeznaczone do komputera, które pozwalałyby przekształcić je do postaci kodu źródłowego?
Odpowiedź: Tak.
21)czy w ramach wytwarzania „dokumentacji” przez Pana powstawały/powstają/powstaną instrukcje komend adresowych do komputera, czy też zbiór zleceń dla informatyków realizujących kolejne etapy projektu?
Odpowiedź: Instrukcje komend adresowanych do komputera.
22)co zawierała/zawiera/będzie zawierała „dokumentacja”, czy np. szczegółowe specyfikacje określające architekturę systemu informatycznego, specyfikacje programu komputerowego, specyfikację interfejsów, specyfikacje struktury danych, specyfikacje algorytmów?
Odpowiedź: Szczegółowe specyfikacje określające architekturę systemu informatycznego, specyfikacje programu komputerowego, specyfikację interfejsów, specyfikacje struktury danych, specyfikacje algorytmów.
23)czy na Zleceniodawców przenosił/przenosi/będzie przenosił Pan:
a)prawo autorskie do „Oprogramowania”/„programu komputerowego” łącznie z „dokumentacją”,
b)tylko prawo autorskie do „Oprogramowania”/„programu komputerowego”,
c)tylko „dokumentację”,
d)tylko/także inne składowe – proszę o podanie co konkretnie?
Odpowiedź: Prawo autorskie do oprogramowania/programu komputerowego łącznie z dokumentacją rozumianą jak wyżej.
24)czy „dokumentacja” tworzona przez Pana polegała/podlega/będzie podlegała ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych?
Odpowiedź: Tak, w rozumieniu jak wyżej.
25)czy w sytuacji, gdy w efekcie prac prowadzonych przez Pana powstawała/powstaje/powstanie część „Oprogramowania”/„programu komputerowego”, która dopiero w połączeniu z innymi częściami – wytworzonymi przez inne osoby – stanowiła/stanowi/będzie stanowić program komputerowy podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, to ww. osoby (współtwórcy, w tym Pan) przenosili/przenoszą/będą przenosić razem (łącznie) na rzecz Zleceniodawcy/Zleceniodawców (jako współwłaściciele) na podstawie odrębnej, wspólnie zawartej umowy prawo do stworzonego przez nich łącznie programu komputerowego podlegającego ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i Pan z tego tytułu otrzymał/otrzymuje/otrzyma wynagrodzenie?
Odpowiedź: Nie zachodzi taka sytuacja. Wnioskodawca samodzielnie i w ramach własnej działalności wytwarza nowe funkcjonalności – programy komputerowe, do których przenosi autorskie prawa majątkowe na podstawie umów zawartych ze Spółkami indywidualnie i za co otrzymuje wynagrodzenie.
26)z związku ze wskazaniem we wniosku:
Wnioskodawca w okresie objętym wnioskiem współpracował/współpracuje z dwoma podmiotami i tak: Od lutego 2024 r. Wnioskodawca współpracuje z (…) na podstawie umowy o świadczenie usług zawartej w dniu (…) lutego 2024 r. Wnioskodawca był i jest niezależnym wykonawcą i świadczy usługi na rzecz tej Spółki w ramach bezpośrednio prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca ponosi pełną odpowiedzialność za wykonanie powierzonych mu zadań. Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze w związku z prowadzoną przez niego działalnością. Wnioskodawca świadczy usługi polegające na rozwijaniu oprogramowania dla tej Spółki. Usługi są świadczone na podstawie składanych przez Spółkę zamówień. Wnioskodawca świadczy usługi zdalnie.
proszę wskazać, czy usługi dla ww. Spółki były/są/będą wykonywane przez Pana w Polsce czy w kraju, w którym Spółka ta ma siedzibę; jeśli usługi były/są/będą wykonywane w kraju, w których Spółka ta ma siedzibę, to proszę wskazać, czy działalność gospodarcza w tym państwie była/jest/będzie prowadzona za pośrednictwem zakładu w rozumieniu umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a tym państwem?
Odpowiedź: Wnioskodawca wykonuje usługi dla ww. Spółek zdalnie, na terenie Polski.
Pytania
1. Czy efekty prac Wnioskodawcy stanowią kwalifikowane prawo własności intelektualnej, o którym mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT?
2. Czy podejmowana przez Wnioskodawcę działalność polegająca na tworzeniu programów komputerowych i rozwijaniu/ulepszaniu oprogramowania w opisany we wniosku sposób mieści się w kategorii działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako prace rozwojowe, o których mowa w art. 5a pkt 40 ww. ustawy (opisane przez Wnioskodawcę)?
3. Czy w przedstawionym powyżej zdarzeniu odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programów komputerowych przez Wnioskodawcę tworzonych w ramach świadczonych usług szczegółowo opisanych we wniosku wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowi sprzedaż w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym możliwe jest zastosowanie stawki opodatkowania 5% do osiągniętego kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, wyliczonego zgodnie z art. 30ca ustawy o PIT w 2024 r. i w latach następnych (tj. w 2025 r. i kolejnych)?
4. Czy wymienione w opisanym wyżej zdarzeniu koszty ponoszone przez Wnioskodawcę stanowią koszty, o których mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. koszty poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej?
Pana stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 10 czerwca 2025 r.)
Ad 1.
Efekty prac Wnioskodawcy stanowią kwalifikowane prawo własności intelektualnej, o którym mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT.
Zgodnie z art. 30ca ust. 2 pkt 8 ww. ustawy, kwalifikowanym prawem własności intelektualnej jest m.in. autorskie prawo do programu komputerowego.
W tym miejscu podkreślić należy, iż zgodnie z objaśnieniami Ministerstwa pojęcie programu komputerowego należy rozumieć szeroko, a więc „programem komputerowym” jest każdy kod źródłowy, interfejs czy algorytm w języku programowania. Holistycznie i funkcjonalnie, program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe, takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs (s. 37, https://www.podatki.gov.pl/pit/wyjasnienia-pit/objasnienia-podatkowe-ip-box/, dostęp: 2.8.2019 r.).
Zgodnie z art. 74 ust. 2 ww. ustawy, ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
Jak już zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, ochrona programu komputerowego nie jest uzależniona od przybranej przez niego formy wyrażenia. W grę wchodzić może zatem zapis aplikacji w formie kodu źródłowego (source code), zawierający komendy (w zależności od przyjętego języka programowania niekiedy przybierające postać zbliżoną do klasycznych zapisów tekstowych w języku angielskim), a ponadto kodu maszynowego (object code), zrozumiałego wyłącznie dla maszyn cyfrowych. Ochronie na gruncie prawa autorskiego będą podlegać także projekty oprogramowania, nawet jeśli nie zostały one zakończone. Rozpoczęcie tworzenia kodu programu komputerowego może poprzedzać sporządzenie schematu blokowego, określanego także jako graficzna sieć działań (flow-chart), przedstawiającego kolejne etapy w zakładanym algorytmie. W taki sposób może zostać zaprezentowany program komputerowy, zazwyczaj na wstępnym etapie prac nad nim. Zapisy te, konstruowane przy pomocy odpowiednich figur geometrycznych, mogą być następnie wykorzystane przy tworzeniu kodu źródłowego aplikacji. W tym wypadku mamy więc do czynienia z formą wyrażenia programu komputerowego.
Wnioskodawca wytwarzał/wytwarza kody źródłowe, interfejsy, algorytmy, w językach programowania składające się na moduły oprogramowania, w których zapisane były nowe funkcjonalności tego oprogramowania, jak również dokumentację techniczną/wykonawczą. W konsekwencji, Wnioskodawca wytwarzał utwory chronione w rozumieniu art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, posiada do nich autorskie prawa majątkowe i osobiste (które to autorskie prawa majątkowe są następnie przenoszone na Zleceniodawcę). Tym samym efekty prac Wnioskodawcy stanowią kwalifikowane prawo własności intelektualnej, o którym mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT.
Ad 2.
Podejmowana przez Wnioskodawcę działalność polegająca na tworzeniu programów komputerowych i rozwijaniu/ulepszaniu oprogramowania w opisany we wniosku sposób mieści się w kategorii działalności badawczo-rozwojowej, o której mowa w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako prace rozwojowe, o których mowa w art. 5a pkt 40 ww. ustawy (opisane przez Wnioskodawcę).
Działalność badawczo-rozwojowa została zdefiniowana w art. 5a pkt 38 ustawy o PIT i oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Z kolei badania naukowe (badania podstawowe i badania aplikacyjne) oraz prace rozwojowe winny być zgodnie z art. 5a pkt 39 i 40 ustawy o PIT rozumiane zgodnie z art. 4 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
W myśl tych przepisów:
- badania naukowe są działalnością obejmującą:
1) badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2) badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
- prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Zdaniem Wnioskodawcy, prowadził on działalność badawczo-rozwojową, tj. prace rozwojowe o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce w zw. z art. 5a pkt 38 w zw. z art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT.
Po pierwsze, prace prowadzone przez Wnioskodawcę polegające na tworzeniu, rozwijaniu i ulepszaniu oprogramowania miały/mają charakter twórczy, ponieważ służyły tworzeniu nowych i oryginalnych rozwiązań, a inwencja i zaprojektowanie tych rozwiązań leżała między innymi po stronie Wnioskodawcy. Oprogramowanie tworzone przez Wnioskodawcę stanowiło/stanowi oryginalny wytwór jego twórczej pracy oraz przedmiot ochrony prawa autorskiego.
Po drugie, prace wykonywane przez Wnioskodawcę obejmowały/obejmują wykorzystywanie wiedzy i umiejętności w zakresie narzędzi informatycznych i oprogramowania, do projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.
Po trzecie, prace nad oprogramowaniem miały/mają charakter systematyczny (metodyczny, zaplanowany i uporządkowany), z nastawieniem na rozwój i ulepszanie oprogramowania w przyszłości.
Ad 3.
Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym powyżej zdarzeniu odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do programów komputerowych przez Wnioskodawcę tworzonych w ramach świadczonych usług szczegółowo opisanych we wniosku wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej stanowi sprzedaż w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym możliwe jest zastosowanie przez niego stawki opodatkowania 5% do osiągniętego kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, wyliczonego zgodnie z art. 30ca ustawy o PIT w okresie roku 2024 i w latach następnych (tj. w roku 2025 i kolejnych).
W tym miejscu należy zauważyć, że w przepisie art. 30ca ust. 7 ustawy, ustawodawca wskazuje zamknięty katalog tytułów, z jakich może być osiągany dochód uznawany za uzyskany z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Wśród nich ustawodawca wymienił uwzględnienie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w cenie sprzedaży produktu lub usługi (art. 30ca ust. 7 pkt 3 ustawy). Przepis ten dotyczy sytuacji, gdy podatnik wykorzystuje posiadane kwalifikowane prawo własności intelektualnej dla potrzeb wytwarzania produktów lub dla potrzeb świadczenia usług, które oferuje w swojej działalności gospodarczej. Produkt lub usługa oferowane przez podatnika są wynikiem posiadania przez niego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Kształt, cechy, właściwości produktów lub usług są efektem wykorzystania w praktyce gospodarczej podatnika wartości intelektualnych, które powstały w wyniku prowadzonych przez niego prac badawczo-rozwojowych i które podlegają ochronie prawnej jako „przypisane” do podatnika. Przykładem są sytuacje, gdy produkt jest wytwarzany w oparciu o posiadane przez podatnika patenty albo usługa jest świadczona z wykorzystaniem rozwiązań, które podlegają ochronie jako kwalifikowane prawa własności intelektualnej.
Natomiast art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy ma zastosowanie, gdy całość praw własności intelektualnej do tworzonego i rozwijanego oprogramowania jest przekazywana odpłatnie na rzecz danego kontrahenta.
W toku realizowanych prac, Wnioskodawca wytwarzał/wytwarza utwory objęte prawami własności intelektualnej. Kontrahent zyskiwał/zyskuje wszystkie prawa do wytworzonych utworów, a Wnioskodawca je utracił/utraci, za co otrzymał/utrzymuje wynagrodzenie. Tak, więc należności otrzymywane z tego tytułu są dochodem ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Takie stanowisko znajduje również potwierdzenie w ostatnich wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacjach (interpretacja z 12 lipca 2022 r. znak sprawy: 0111-KDIB1-1.4011.106.2022.2.JJ, z 12 lipca 2022 r. znak sprawy: 0112-KDWL.4011.428.2022.2.AK, z 12 lipca 2022 r. znak sprawy: 0115-KDIT1-4022.117.2022.2.MK, z 8 lipca 2022 r. znak sprawy: 0111-KDIB1-1.4011.118.2022.2.JJ).
Zdaniem Wnioskodawcy, spełnia on wszystkie wymagania ustawowe dotyczące możliwości skorzystania z preferencyjnej stawki opodatkowania w wysokości 5% od dochodu osiągniętego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT, podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania. Z kolei zgodnie z art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, kwalifikowanym prawem własności intelektualnej jest między innymi autorskie prawo do programu komputerowego – podlegające ochronie prawnej na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, którego przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej. Przedmiotowe części oprogramowania, tj. programy komputerowe opisane we wniosku podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Zgodnie z objaśnieniami podatkowymi z dnia 15 lipca 2019 r. pojęcie „program komputerowy” nie powinno być rozumiane wąsko, lecz szeroko. Program komputerowy obejmuje więc również jego funkcje składowe, takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs.
Reasumując, tworzone przez Wnioskodawcę programy komputerowe – kody źródłowe stanowią zatem program komputerowy, który znajduje się w katalogu kwalifikowanych praw autorskich IP. Zdaniem Wnioskodawcy, przenoszenie autorskich majątkowych praw do oprogramowania lub jego części, programów komputerowych w ramach współpracy ze Zleceniodawcą i uzyskiwanie przez niego dochodu z tego tytułu kwalifikuje go do skorzystania z ulgi IP BOX.
Wnioskodawca przenosił/przenosi na Zleceniodawcę całość majątkowych praw autorskich do oprogramowania wytwarzanego w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności badawczo-rozwojowej, otrzymuje i będzie otrzymywał wynagrodzenie z tego tytułu, a zatem – w ocenie Wnioskodawcy – osiągał kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, tj. dochody ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, o czym mowa powyżej.
Stanowisko Wnioskodawcy odnosi się również do współpracy ze Spółkami w latach następnych, albowiem Wnioskodawca zamierza kontynuować współpracę z nimi na dotychczasowych, takich samych zasadach.
Ad 4.
Wymienione w opisanym wyżej zdarzeniu koszty ponoszone przez Wnioskodawcę stanowią koszty, o których mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. koszty poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.
Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione przez niego wydatki takie jak:
a)opłaty za energię elektryczną,
b)opłaty za Internet i telefon,
c)wydatki na zakup sprzętu komputerowego,
d)amortyzacja samochodu, paliwo, wydatki na naprawę samochodu, wydatki na ubezpieczenie samochodu (w części co do 50%),
e)wydatki na obsługę księgową,
f)wydatki na podróże do klienta
stanowią koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, o których mowa w literze a wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT.
Wszystkie ponoszone przez Wnioskodawcę ww. wydatki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej miały bowiem bezpośredni związek z prowadzoną przez niego działalnością badawczo-rozwojową, a ich ponoszenie jest niezbędne do prowadzenia działalności tego rodzaju.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest:
- nieprawidłowe w części dotyczącej uznania wydatków na opłaty za energię elektryczną za koszt do obliczenia wskaźnika nexus, o którym mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. koszt poniesiony przez Pana na prowadzoną bezpośrednio przez Pana działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
- prawidłowe w pozostałej części.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) stanowi, że:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy:
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1) odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
2) są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
3) wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 tej ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych – oznacza to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2024 r. poz. 1571, 1871 i 1897),
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że:
Ilekroć w ustawie jest mowa o pracach rozwojowych oznacza to prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1571 ze zm.):
Badania naukowe są działalnością obejmującą:
1) badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2) badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy:
Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Z okoliczności przedstawionych we wniosku oraz z uzupełnienia wynika, że w okresie objętym wnioskiem współpracował/współpracuje Pan z dwoma podmiotami i tak: od lutego 2024 r. współpracuje Pan z (…) na podstawie umowy o świadczenie usług zawartej (…) lutego 2024 r. Świadczy Pan usługi polegające na rozwijaniu oprogramowania dla tej Spółki. Zajmuje się Pan budowaniem systemów (…) na specyficzne potrzeby klientów oraz wykonywaniem studiów wykonalności i prototypów, (…). Realizuje Pan na rzecz tej Spółki wiele małych projektów i systemów, takich jak:
(…).
Rozwiązania tworzone przez Pana są innowacyjne, gdyż są „szyte na miarę” dla klienta, jemu dedykowane, a przede wszystkim nie ma ich odpowiedników na rynku. Tworzone rozwiązania są nowatorskie, wymyślane przez Pana i prototypowe. Ponadto, oprogramowania/programy komputerowe są tworzone z wykorzystaniem technologii w innowacyjnym podejściu.
Nadto, współpracuje Pan również z (…) na podstawie umowy o świadczenie usług zawartej na okres od (…) marca 2024 r. do (…) marca 2025 r., tj. na czas realizacji projektu pod nazwą (…). W ramach umowy zobowiązany był Pan do tworzenia i dostarczania oprogramowania spełniającego kryteria jakościowe klienta, tworzenia prototypów rozwiązań, ale również usługi do wsparcia technicznego. W ramach tej współpracy, rozwija Pan system, który nazywa się (…) – narzędzia te nie były wcześniej wykorzystywane przez Pana w takim produkcie i w takim podejściu. W konsekwencji, również w przypadku tej współpracy, tworzy Pan rozwiązania innowacyjne – dedykowane klientowi, odpowiadające na jego potrzeby, prototypowe z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, które nie były przez niego wykorzystywane w dotychczasowej działalności.
Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena czy prowadzone przez Pana prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową dokonana zostanie w kontekście wskazanego przez Pana efektu tych prac („Oprogramowania”/„programu komputerowego” opisanych we wniosku i jego uzupełnieniu).
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy.
Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
W opisie sprawy przedstawionym we wniosku wskazał Pan, że twórczy charakter Pana działalności w odniesieniu do programów komputerowych, oprogramowania, których dotyczy wniosek, przejawia się w tym, że na skutek Pana działań podejmowanych w kierunku tworzenia/rozwijania powstawały i powstają nowe, innowacyjne funkcjonalności tego oprogramowania/systemów danej Spółki. Te nowe funkcjonalności były/są kreacyjnym rezultatem Pana działalności, są wytworem Pana intelektu. Co do zasady w każdym przypadku przyjmując zadanie do realizacji, a polegające na usprawnieniu/ulepszeniu/ rozwinięciu/zmodyfikowaniu wytworzonego już wcześniej oprogramowania (opisanego we wniosku) o innowacje, zapoznawał/zapoznaje się Pan z problemem użytkownika, analizował/analizuje go i wymyślał/wymyśla możliwe, nowe rozwiązania/rozwinięcia, projektował/projektuje rozwiązania wstępne (prototypy), analizował/analizuje potencjalne skutki zastosowania, wytwarzał/wytwarza nowe funkcjonalności, wprowadzał/wprowadza rozwiązanie eksperymentalne/prototypy, testował/testuje je i następnie przekazywał/przekazuje Kontrahentowi, wdrażał/wdraża do istniejącego oprogramowania. Oprogramowanie było/jest rozwijane o nowe funkcjonalności tak aby było konkurencyjne, odpowiadało na potrzeby klienta/użytkownika i odróżniało się od rozwiązań dostępnych na rynku. Efekty Pana pracy zawsze odznaczały się rzeczywiście oryginalnym, twórczym charakterem, zawsze były/są kreacją nowej, nieistniejącej wcześniej wartości niematerialnej. Nie były efektem pracy, która wymaga do osiągnięcia rezultatu jedynie określonych umiejętności programistycznych i której rezultaty da się z góry określić i przewidzieć jako mające charakter powtarzalny. Nie były/nie są jedynie „techniczną”, a „twórczą”, realizacją szczegółowych projektów zlecanych przez Klienta/Spółkę. Poszczególne Pana prace dotyczyły tworzenia nowych, innowacyjnych modułów/funkcjonalności opisanego oprogramowania. Celem lub celami tych prac było wytworzenie nowych funkcjonalności oprogramowania i w konsekwencji rozwinięcie/ulepszenie ww. oprogramowania. Prace te obejmowały czynności takie jak: zbadanie/analiza problemu, wyszukiwanie rozwiązania, planowanie rozwiązania i prac, implementacja rozwiązania, sprawdzenie rozwiązania, implementacja rozwiązania właściwego, testowanie, dostrajanie/ulepszanie rozwiązania właściwego. Celem/celami jakie postawił Pan sobie w zakresie tworzonego/rozwijanego/ulepszanego oprogramowania było to, aby wytworzyć sprawnie działającą funkcjonalność (lub funkcjonalności), którą zamówiła dana Spółka, w pełni odpowiadającą jej potrzebom/potrzebom jej klienta (użytkowników oprogramowania), zaprojektowaną i zaimplementowaną stricte pod Spółkę/użytkowników oprogramowania, odróżniającą się od gotowych rozwiązań na rynku. Rezultatem prac miała być funkcjonalność dobrej jakości, wydajna, użyteczna, utrzymalna, skalowalna i bezpieczna. Zatem miał Pan z góry ustalony rezultat swoich prac jakim był konkretny program komputerowy, który miał działać w konkretny sposób i służyć konkretnym celom/odpowiadać na konkretne zapotrzebowania. Ten produkt jednak miał powstać poprzez zastosowanie nowych technologii i wykorzystania nowo zdobytej wiedzy. Finalnym celem miało być wytworzenie innowacyjnego produktu, który jest efektem Pana pracy twórczej, kreatywnej. W wyniku prac zaprojektował i stworzył Pan nowy, zmieniony lub ulepszony produkt, tj. program komputerowy/programy komputerowe w ramach usług świadczonych na rzecz danej Spółki. Tworzone przez Pana produkty były/są innowacyjne, nie miały swoich odpowiedników na rynku i odpowiadały na potrzeby Spółki/użytkowników systemu. Efekty Pana samodzielnej działalności (opisywanych prac) były rozwiązaniami niewystępującymi dotychczas w Pana praktyce gospodarczej lub były na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniały się od rozwiązań już funkcjonujących. W uzupełnieniu wskazał Pan, że w ramach współpracy z obiema Spółkami i tworząc dla nich dedykowane rozwiązania, każdorazowo zapoznaje się Pan z problemem użytkownika, analizuje go i wymyśla możliwe, nowe rozwiązania/rozwinięcia, dobiera narzędzia i technologie, projektuje rozwiązania wstępne (prototypy), analizuje potencjalne skutki zastosowania, wytwarza nowe funkcjonalności, wprowadza rozwiązanie eksperymentalne/prototypy, testuje je i następnie przekazuje Kontrahentowi, wdraża do istniejącego oprogramowania. Rozwiązania tworzone dla (…) były/są tworzone z wykorzystaniem (…). Już wcześniej korzystał Pan z takich narzędzi jednak nie w takim zastosowaniu, podejściu, co z pewnością odróżnia te rozwiązania od istniejących. Rozwiązania tworzone dla (…) – narzędzia te nie były wcześniej wykorzystywane przez Pana w takim produkcie i w takim podejściu. Wytworzone nowe i rozwinięte/ulepszone „Oprogramowania”/„programy komputerowe” różniły się/różnią się/będą się różnić od rozwiązań już funkcjonujących u Pana z tego względu, iż są one dedykowane Klientowi, powstawały/powstają z wykorzystaniem innowacyjnych technologii, które nie były wykorzystywane w dotychczasowej praktyce Wnioskodawcy albo nie w takim podejściu.
Zatem, prowadzona przez Pana działalność w zakresie tworzenia i rozwijania/ulepszania wymienionych „Oprogramowań”/„programów komputerowych” ma twórczy charakter.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny.
Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań: planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem, słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
Wskazał Pan we wniosku, że w ramach swojej działalności (opisywanych prac) wytwarzał/ wytwarza, programy komputerowe dla Spółki/ich klientów bezpośrednio przez działalność o charakterze twórczym, prowadzoną w sposób systematyczny, tj. metodyczny i uporządkowany, stale poszerzając zasoby swojej wiedzy bądź też bazując na wiedzy dotychczasowej do tworzenia nowych zastosowań. Systematyczność Pana prac polegała/polega na tym, że zaplanował i przeprowadził Pan chociażby realizację modułów/nowych funkcjonalności oprogramowania (rozwinięć każdego oprogramowania opisanego we wniosku i uzupełnieniu), w ramach danego projektu, realizował pewne harmonogramy, przyjmując wcześniej określone cele do osiągnięcia – mając na uwadze zapotrzebowania danej Spółki/użytkowników końcowych systemu, harmonogram i zasoby. Działał/działa Pan w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany a przy tym regularny. Prace były/są planowane co kwartał i aktualizowane co średnio dwa tygodnie. Natomiast w uzupełnieniu wskazał Pan, że celem/celami jakie Pan postawił/stawia sobie na wstępie w zakresie tworzonego/rozwijanego/ulepszanego oprogramowania jest to, aby wytworzyć sprawnie działającą funkcjonalność (lub funkcjonalności), którą zamówiła dana Spółka/klient Spółki, w pełni odpowiadającą jej potrzebom/potrzebom jej klienta, zaprojektowaną i zaimplementowaną stricte pod danego Klienta/Spółkę, odróżniającą się od gotowych rozwiązań na rynku. Rezultatem prac ma być funkcjonalność dobrej jakości, wydajna, użyteczna, utrzymalna, skalowalna i bezpieczna. Ma Pan zatem za zadanie rozwiązać powierzony Panu problem biznesowy, w efekcie czego na skutek doboru narzędzi i sposobów rozwiązań powstanie dany program komputerowy, który ma działać w określony sposób i służyć konkretnym celom/odpowiadać na konkretne zapotrzebowania. Ten produkt jednak ma powstać poprzez zastosowanie nowych technologii i wykorzystania nowo zdobytej wiedzy. Finalnym celem jest wytworzenie innowacyjnego produktu, który jest/będzie efektem Pana pracy twórczej, kreatywnej. Realizuje Pan opisywane prace w ramach własnej działalności gospodarczej, a więc w ramach własnych źródeł finansowania. W tym zakresie celem było tworzenie funkcjonalności w ramach uzyskiwanych dochodów i w zamian za te dochody.
Zatem kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej, tj. prowadzenie działalności w sposób systematyczny, w odniesieniu do wskazanych przez Pana „Oprogramowań”/„programów komputerowych” jest spełnione.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu.
Z opisu sprawy przedstawionego we wniosku wynika, że przed rozpoczęciem współpracy z ww. obiema Spółkami, posiadał Pan wiedzę programistyczną, w zakresie (…). Zdobył Pan wiedzę co działa a co nie (co wynika z researchu i prototypowania). Prowadzona bezpośrednio przez Pana indywidualna i samodzielna działalność na potrzeby kontraktu zawartego z każdą z ww. Spółek obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, nieustanie, przy codziennym świadczeniu usług zdobywa Pan nową wiedzę z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, pogłębia ją, a następnie wykorzystuje do wytwarzania programów komputerowych. Powstałe programy komputerowe były/są efektem jego własnej, samodzielnej działalności twórczej, wynikiem zdobytej wcześniej i wykorzystanej wiedzy w tej dziedzinie. Dzięki powyższemu procesowi powstawał nowy produkt. Podstawą do stwierdzenia powyższego są faktycznie wykonywane przez Pana czynności, proces myślowy i efekt tego procesu. Pana prace obejmowały łącznie: nabywanie przez Pana wiedzy i umiejętności, łączenie przez Pana wiedzy i umiejętności (tj. znajdowanie takich zależności pomiędzy wiedzą z rożnych zakresów, dziedzin lub wiedzą wynikającą z różnych badań naukowych oraz umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów prac), kształtowanie Pana wiedzy i umiejętności oraz wykorzystywanie tej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych rozwiązań. Prowadzone prace służyły/służą planowaniu projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów – programów komputerowych w ramach usług świadczonych na rzecz danej Spółki. Poszczególne prace dotyczyły tworzenia nowych, innowacyjnych modułów/funkcjonalności opisanego oprogramowania. Celem lub celami tych prac było wytworzenie nowych funkcjonalności oprogramowania i w konsekwencji rozwinięcie/ulepszenie ww. oprogramowania. Prace te obejmowały czynności takie jak: zbadanie/analiza problemu, wyszukiwanie rozwiązania, planowanie rozwiązania i prac, implementacja rozwiązania, sprawdzenie rozwiązania, implementacja rozwiązania właściwego, testowanie, dostrajanie/ulepszanie rozwiązania właściwego. Celem/celami jakie postawił Pan sobie w zakresie tworzonego/rozwijanego/ulepszanego oprogramowania było to, aby wytworzyć sprawnie działającą funkcjonalność (lub funkcjonalności), którą zamówiła dana Spółka, w pełni odpowiadającą jej potrzebom/potrzebom jej klienta (użytkowników oprogramowania), zaprojektowaną i zaimplementowaną stricte pod Spółkę/użytkowników oprogramowania, odróżniającą się od gotowych rozwiązań na rynku. Rezultatem prac miała być funkcjonalność dobrej jakości, wydajna, użyteczna, utrzymalna, skalowalna i bezpieczna. Zatem miał Pan z góry ustalony rezultat swoich prac, jakim był konkretny program komputerowy, który miał działać w konkretny sposób i służyć konkretnym celom/odpowiadać na konkretne zapotrzebowania. Ten produkt jednak miał powstać poprzez zastosowanie nowych technologii i wykorzystania nowo zdobytej wiedzy. Finalnym celem miało być wytworzenie innowacyjnego produktu, który jest efektem Pana pracy twórczej, kreatywnej. W wyniku prac zaprojektował i stworzył Pan nowy, zmieniony lub ulepszony: produkt, tj. program komputerowy/programy komputerowe w ramach usług świadczonych na rzecz danej Spółki. Tworzone przez Pana produkty były/są innowacyjne, nie miały swoich odpowiedników na rynku i odpowiadały na potrzeby Spółki/użytkowników systemu. W celu ich wytworzenia musiał Pan zdobyć lub pogłębić posiadaną przez Pana wiedzę celem możliwości wytworzenia takich nowych funkcjonalności. W ramach swojej działalności (opisywanych prac) wytwarzał/wytwarza Pan, programy komputerowe dla Spółek/ich klientów bezpośrednio przez działalność o charakterze twórczym, prowadzoną w sposób systematyczny tj. metodyczny i uporządkowany, stale poszerzając zasoby swojej wiedzy bądź też bazując na wiedzy dotychczasowej do tworzenia nowych zastosowań. Programy komputerowe i autorskie prawa majątkowe do nich były wynikiem prowadzonych przez Pana prac opisanych we wniosku. Do tworzenia nowych rozwiązań wykorzystywał Pan zdobytą już wcześniej wiedzę, jednak na potrzeby projektów ją poszerzał i zdobywał nową. W uzupełnieniu wskazał Pan, że opisaną wiedzę i umiejętności wykorzystywał Pan/wykorzystuje/będzie wykorzystywał, rozwijał/ulepszał, rozwija/ulepsza i będzie rozwijał/ulepszał w ramach tej opisanej we wniosku działalności. Rozwiązania tworzone dla (…). Jako narzędzi używa Pan (…). Już wcześniej korzystał Pan z takich narzędzi, jednak nie w takim zastosowaniu, podejściu, co z pewnością odróżnia te rozwiązania od istniejących. Rozwiązania tworzone dla (…) powstają z wykorzystaniem (…) – narzędzia te nie były wcześniej wykorzystywane przez Pana w takim produkcie i w takim podejściu. W swojej dotychczasowej działalności, prowadził Pan działalność badawczo-rozwojową na polu (…). Wykonał Pan studium wykonalności prototypów i produktów – polega to na próbie zastosowanie iluś metod do rozwiązania specyficznego problemu, przy czym na początku nie jest znane które rozwiązanie zadziała, albo zadziała optymalnie – typowo wypróbowuje się kilka-kilkanaście podejść. Są one następnie często dalej zoptymalizowane. W wyniku czego przekazuje Pan Klientowi prototyp lub ulepszony produkt z funkcjonalnością, która do tej pory nie była znana. Poza tym, w mniejszym zakresie oferuje Pan usługi (…). Wszystkie powyższe zamierza Pan też oferować w przyszłości. Opisane powyżej produkty, procesy, usługi oparte były/są/będą na całej współczesnej wiedzy odnośnie (…). Realizował Pan/realizuje/będzie realizował zaplanowane przedsięwzięcie w ten sposób, że każdorazowo otrzymując zadanie do wykonania od danej Spółki zapoznaje się Pan z problemem użytkownika, analizuje go i wymyśla możliwe, nowe rozwiązania/rozwinięcia, dobiera narzędzia i technologie, projektuje rozwiązania wstępne (prototypy), analizuje potencjalne skutki zastosowania, wytwarza nowe funkcjonalności, wprowadza rozwiązanie eksperymentalne/prototypy, testuje je i następnie przekazuje Kontrahentowi, wdraża do istniejącego oprogramowania.
Zatem, powyższe pozwala uznać, że wykorzystuje Pan istniejące zasoby wiedzy w celu tworzenia nowych zastosowań.
Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:
·badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz
·prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ww. ustawy.
Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:
·nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
·łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
·kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
·wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.
Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:
· nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
· łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badań rozwojowych;
· kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
· wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.
Co istotne, całość ww. czynności służy:
·planowaniu produkcji oraz
·projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.
Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.
Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.
Jak wskazuje Pan we wniosku, twórczy charakter Pana działalności w odniesieniu do programów komputerowych, oprogramowania, których dotyczy wniosek, przejawia się w tym, że na skutek Pana działań podejmowanych w kierunku tworzenia/rozwijania powstawały i powstają nowe, innowacyjne funkcjonalności tego oprogramowania/systemów danej Spółki. Te nowe funkcjonalności były/są kreacyjnym rezultatem Pana działalności, są wytworem Pana intelektu. Efekty Pana samodzielnej działalności (opisywanych prac) były rozwiązaniami niewystępującymi dotychczas w Pana praktyce gospodarczej lub były na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniały się od rozwiązań już funkcjonujących. W ramach swojej działalności (opisywanych prac) wytwarzał Pan/wytwarza, programy komputerowe dla Spółki/ich klientów bezpośrednio przez działalność o charakterze twórczym, prowadzoną w sposób systematyczny, tj. metodyczny i uporządkowany, stale poszerzając zasoby swojej wiedzy bądź też bazując na wiedzy dotychczasowej do tworzenia nowych zastosowań. Systematyczność Pana prac polegała/polega na tym, że zaplanował i przeprowadził Pan chociażby realizację modułów/nowych funkcjonalności oprogramowania (rozwinięć każdego oprogramowania opisanego we wniosku i uzupełnieniu), w ramach danego projektu, realizował pewne harmonogramy, przyjmując wcześniej określone cele do osiągnięcia – mając na uwadze zapotrzebowania danej Spółki/użytkowników końcowych systemu, harmonogram i zasoby. Działał/działa Pan w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany a przy tym regularny. W ramach prowadzonej działalności (od początku współpracy ze Spółkami) nabywał, łączył, kształtował i wykorzystywał Pan dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, w celu tworzenia nowych zastosowań (nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług). Efekty Pana samodzielnej działalności (opisywanych prac) były rozwiązaniami niewystępującymi dotychczas w jego praktyce gospodarczej lub były na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniały się od rozwiązań już funkcjonujących. Pana czynności nie obejmowały prac rutynowych, a zmierzały do ulepszenia i poprawy funkcjonalności tworzonego oprogramowania. Przed rozpoczęciem współpracy z ww. obiema Spółkami, posiadał Pan wiedzę programistyczną, w zakresie (…). Zdobył Pan wiedzę co działa a co nie (co wynika z researchu i prototypowania). Prowadzona bezpośrednio przez Pana indywidualna i samodzielna działalność na potrzeby kontraktu zawartego z każdą z ww. Spółek obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, nieustanie, przy codziennym świadczeniu usług zdobywa Pan nową wiedzę z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, pogłębia ją, a następnie wykorzystuje do wytwarzania programów komputerowych. Powstałe programy komputerowe były/są efektem jego własnej, samodzielnej działalności twórczej, wynikiem zdobytej wcześniej i wykorzystanej wiedzy w tej dziedzinie. Dzięki powyższemu procesowi powstawał nowy produkt. Podstawą do stwierdzenia powyższego są faktycznie wykonywane przez Pana czynności, proces myślowy i efekt tego procesu. Pana prace obejmowały łącznie: nabywanie przez Pana wiedzy i umiejętności, łączenie przez Pana wiedzy i umiejętności (tj. znajdowanie takich zależności pomiędzy wiedzą z rożnych zakresów, dziedzin lub wiedzą wynikającą z różnych badań naukowych oraz umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów prac), kształtowanie Pana wiedzy i umiejętności oraz wykorzystywanie tej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych rozwiązań. Prowadzone prace służyły/służą planowaniu projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów – programów komputerowych w ramach usług świadczonych na rzecz danej Spółki. Poszczególne prace dotyczyły tworzenia nowych, innowacyjnych modułów/funkcjonalności opisanego oprogramowania. Celem lub celami tych prac było wytworzenie nowych funkcjonalności oprogramowania i w konsekwencji rozwinięcie/ulepszenie ww. oprogramowania. Prace te obejmowały czynności takie jak: zbadanie/analiza problemu, wyszukiwanie rozwiązania, planowanie rozwiązania i prac, implementacja rozwiązania, sprawdzenie rozwiązania, implementacja rozwiązania właściwego, testowanie, dostrajanie/ulepszanie rozwiązania właściwego. Celem/celami jakie postawił Pan sobie w zakresie tworzonego/rozwijanego/ulepszanego oprogramowania było to, aby wytworzyć sprawnie działającą funkcjonalność (lub funkcjonalności), którą zamówiła dana Spółka, w pełni odpowiadającą jej potrzebom/potrzebom jej klienta (użytkowników oprogramowania), zaprojektowaną i zaimplementowaną stricte pod Spółkę/użytkowników oprogramowania, odróżniającą się od gotowych rozwiązań na rynku. Rezultatem prac miała być funkcjonalność dobrej jakości, wydajna, użyteczna, utrzymalna, skalowalna i bezpieczna. W uzupełnieniu wskazał Pan, że realizował Pan/realizuje/będzie realizował zaplanowane przedsięwzięcie w ten sposób, że każdorazowo otrzymując zadanie do wykonania od danej Spółki zapoznaje się Pan z problemem użytkownika, analizuje go i wymyśla możliwe, nowe rozwiązania/rozwinięcia, dobiera narzędzia i technologie, projektuje rozwiązania wstępne (prototypy), analizuje potencjalne skutki zastosowania, wytwarza nowe funkcjonalności, wprowadza rozwiązanie eksperymentalne/prototypy, testuje je i następnie przekazuje Kontrahentowi, wdraża do istniejącego oprogramowania.
Zatem powyższe pozwala uznać, że opisana działalność w zakresie tworzenia i rozwijania/ulepszania wymienionych „Oprogramowań”/„programów komputerowych” spełnia warunki do uznania jej za prace rozwojowe.
W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy stwierdzić należy, że Pana działalność polegająca na tworzeniu i rozwijaniu/ulepszaniu „Oprogramowań”/„programów komputerowych”, spełniała/spełnia/będzie spełniać definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Pana ani też całość prowadzonej przez Pana działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu – takiego jak ten, który został wymieniony we wniosku i jego uzupełnieniu i w warunkach działalności wynikających z wniosku i jego uzupełnienia.
Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy:
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1)patent,
2)prawo ochronne na wzór użytkowy,
3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),
8)autorskie prawo do programu komputerowego
– podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Na mocy art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) x 1,3
a + b + c + d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a - prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b - nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c - nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d - nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Na podstawie art. 30ca ust. 5 ww. ustawy:
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Stosownie natomiast do treści art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy:
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1) z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2) ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4) z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Na mocy art. 30ca ust. 11 ww. ustawy:
Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 tego artykułu są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).
Zatem, podatnik, który osiągnął w ciągu roku dochód z kwalifikowanego IP i decyduje, że wobec tego dochodu będzie stosował 5% stawkę podatku, jest zobowiązany do wykazania tego dochodu w zeznaniu rocznym składanym za rok, w którym ten dochód został osiągnięty. Podatnik ma prawo stosować 5% stawkę podatkową do dochodu z tego konkretnego kwalifikowanego IP w okresie, w którym kwalifikowane IP posiada ochronę prawną.
Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac. Przepisy o IP BOX nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.
Zgodnie bowiem z art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1) wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2) prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3) wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5) dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do treści art. 30cb ust. 2 ww. ustawy:
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
Według art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy:
W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.
Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).
Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 24 ze zm.).
Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozwinięcie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brzmi:
Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).
Oznacza to, że ulga IP Box, jest preferencją podatkową, z której można skorzystać po zakończeniu roku podatkowego w zeznaniu rocznym.
Z przedstawionych okoliczności analizowanej sprawy wynika, że:
1) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej tworzy/rozwija/ulepsza i będzie Pan tworzyć/rozwijać/ulepszać „Oprogramowania”/„programy komputerowe” w ramach współpracy ze wskazanymi w treści wniosku Spółkami;
2) wykonuje/będzie wykonywać Pan powyższe czynności w ramach prowadzonej przez Pana działalności badawczo-rozwojowej spełniającej definicję wskazaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych;
3) w każdym przypadku efekty Pana prac były/są/będą odrębnymi programami komputerowymi, które podlegały/podlegają/będą podlegały ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych;
4) przenosił/przenosi Pan na rzecz Spółek autorskie prawa majątkowe i uzyskiwał/uzyskuje Pan w zamian za to kwalifikowane dochody, a sposób „przenoszenia” ww. praw każdorazowo spełniał/spełnia/będzie spełniał warunki przewidziane w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności następuje z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 tejże ustawy;
5) rezultatem Pana pracy była/jest/będzie także wskazana we wniosku „dokumentacja” rozumiana jako instrukcje przeznaczone do komputera, które pozwalałyby przekształcić je do postaci kodu źródłowego. W ramach wytwarzania „dokumentacji” przez Pana powstawały/powstają/powstaną instrukcje komend adresowych do komputera. „Dokumentacja” zawierała/zawiera/będzie zawierała szczegółowe specyfikacje określające architekturę systemu informatycznego, specyfikacje programu komputerowego, specyfikację interfejsów, specyfikacje struktury danych, specyfikacje algorytmów. „Dokumentacja” tworzona przez Pana polegała/podlega/będzie podlegała ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Na Zleceniodawcę przenosił/przenosi/będzie przenosił Pan Prawo autorskie do „Oprogramowania”/„programu komputerowego” łącznie z „dokumentacją” rozumianą jak wyżej;
6) od 1 marca 2024 r. posiada i prowadzi Pan odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, zgodnie z wymogami art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; w ewidencji wyodrębniał/wyodrębnia/będzie Pan wyodrębniał każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej; ewidencja pozwala na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przypadających na każde wyżej wymienione prawo i zapewnia określenie kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej; odrębna ewidencja była/jest/będzie prowadzona w sposób umożliwiający prawidłowe i terminowe ustalenie kwalifikowanego dochodu w celu złożenia stosownego zeznania podatkowego za lata podatkowe będące przedmiotem wniosku, w przewidzianym dla tej czynności terminie.
Prawa do tworzonych, rozwijanych/ulepszanych oprogramowań przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej były/są/będą kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Odpłatne przeniesienie prawa autorskiego do „Oprogramowań”/„programów komputerowych” w ramach wykonywanej przez Pana działalności stanowiło/stanowi/będzie stanowić sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochód ten stanowił/stanowi/będzie stanowić kwalifikowany dochód w rozumieniu art. 30ca ust. 4 w związku z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Reasumując, prawa autorskie do „Oprogramowań”/„programów komputerowych” tworzonych/rozwijanych/ulepszanych przez Pana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej były/są/będą kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z czym odpłatne przeniesienie praw autorskich do „Oprogramowań”/„programów komputerowych” tworzonych/rozwijanych/ulepszanych przez Pana stanowiły/stanowią/będą stanowić sprzedaż kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym osiągał/osiąga/będzie Pan osiągać kwalifikowany dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Może Pan zastosować stawkę 5% do kwalifikowanych dochodów z powyższego tytułu, osiągniętych w ramach prowadzonej działalności (współpracy z wymienionych we wniosku Spółek) opisanej we wniosku, w zeznaniu rocznym za 2024 r. (za okres od 1 marca 2024 r.). Jeśli Pana sytuacja i obowiązujące prawo nie zmienią się będzie Pan mógł skorzystać z omawianej preferencji także w zeznaniach za kolejne lata podatkowe (tj. w roku 2025 i kolejnych latach).
Przechodząc do kwestii, które z wydatków ponoszonych przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej są kosztami poniesionymi na prowadzoną bezpośrednio przez Pana działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wyjaśniam, co następuje.
Jako koszty podał Pan:
a) opłaty za energię elektryczną – są to wydatki związane z nieruchomością, w której prowadzi Pan swoją działalność i w której podłączony jest sprzęt komputerowy oraz Internet niezbędny do wykonywania usług na rzecz Spółek. Energia elektryczna zasila sprzęt komputerowy, dzięki któremu tworzone są prototypy rozwiązań, na których są one testowane, przechowywane i przekazywane danej Spółce,
b) opłaty za Internet i telefon (opłaty abonamentowe za Internet i telefon, zakup telefonu) – są niezbędne celem zdalnego kontaktu z Klientem (informowania o postępach prac, pozyskiwania preferencji Klienta), przekazywania mu rozwiązań, zdobywania wiedzy, tworzenia i testowania rozwiązań,
c) wydatki na zakup sprzętu komputerowego (zakupienie laptopa, monitora, myszy, klawiatury, kamerki internetowej, słuchawek, głośników) – sprzęt komputerowy jest niezbędny do wytwarzania programów komputerowych, testowania ich, korzystania z narzędzi do tworzenia programów komputerowych, przechowywania rozwiązań,
d) amortyzacja samochodu, paliwo, wydatki na naprawę samochodu, ubezpieczenie samochodu (w części co do 50%) – wydatki te umożliwiają dojazd do Pana siedziby działalności, jak również dojazd do siedziby Klienta, czy do specjalistycznych sklepów ze sprzętem komputerowym,
e) wydatki na obsługę księgową – dzięki powierzeniu usług księgowych zewnętrznemu biuru rachunkowemu, ma Pan więcej czasu na realizację usług na rzecz Spółek i tworzenie rozwiązań. Biuro księgowe wspomaga również Pana w rozliczaniu przychodów z tworzonych programów komputerowych i wspomaga w prowadzeniu ewidencji na potrzeby ulgi IP BOX,
f) wydatki na podróże do klienta (bilety lotnicze, hotel, metro) – są to wydatki niezbędne do poznania preferencji Klienta i jego zapotrzebowania co do tworzonych rozwiązań, prezentowania mu wyników prac.
Należy przede wszystkim podkreślić, że wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:
-dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
-wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:
-dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz
-wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.
Z objaśnień podatkowych Ministra Finansów z 15 lipca 2019 r. wynika bowiem, że „Obliczając wysokość dochodu z kwalifikowanego IP, który w dalszej kolejności zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus w celu obliczenia końcowego dochodu podlegającego 5% stawce podatku, niezbędne jest określenie związanych z kwalifikowanym IP przychodów oraz kosztów. Konieczne jest więc wskazanie przez podatnika przychodów osiąganych z danego kwalifikowanego IP oraz alokowanie do tych przychodów funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania tego przychodu. Zatem, dochodem z kwalifikowanego IP jest nadwyżka sumy przychodów osiągnięta z tego kwalifikowanego IP nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą z kwalifikowanego IP”.
Przechodząc do Pana wątpliwości dotyczących uznania ponoszonych przez Pana wydatków za koszty konieczne do wyliczenia wskaźnika, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem i rozwinięciem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:
-wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,
-kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz
-dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.
Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.
Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym powinien Pan również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.
Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez Niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez Niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy także zauważyć, że w przypadku poniesienia wydatku na zakup środka trwałego, który podlega amortyzacji podatkowej oraz ma związek z wytworzeniem i rozwojem kwalifikowanego IP, cały wydatek nie może zostać uwzględniony we wskaźniku nexus. Uwzględnić można jedynie odpisy amortyzacyjne dokonane przez podatnika w roku podatkowym, w którym będzie korzystał z preferencyjnej stawki podatkowej.
Zatem wydatki, które Pan ponosi na opłaty za Internet i telefon (opłaty abonamentowe za Internet i telefon, zakup telefonu), na zakup sprzętu komputerowego (zakupienie laptopa, monitora, myszy, klawiatury, kamerki internetowej, słuchawek, głośników), amortyzację samochodu, paliwo, wydatki na naprawę samochodu, ubezpieczenie samochodu (w części co do 50%), wydatki na obsługę księgową oraz wydatki na podróże do Klienta (bilety lotnicze, hotel, metro), należy uznać za koszty, o których mowa w lit. „a” wzoru do obliczenia wskaźnika nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4 w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako koszty prowadzonej bezpośrednio przez Pana działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Odnosząc się natomiast do kwestii uznania za koszt bezpośrednio związany z kwalifikowanym prawem własności kosztu ponoszonego na opłaty za energię elektryczną należy mieć na uwadze treść przywołanego wyżej art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis ten literalnie wskazuje, że do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej m.in. w szczególności kosztów związanych z nieruchomościami. Wskazany przez Pana koszt opłat za energię elektryczną jest związanym z nieruchomością, w której prowadzi Pan działalność i w której podłączony jest sprzęt komputerowy oraz Internet niezbędny do wykonywania usług na rzecz Spółek, w tym do tworzenia prototypów rozwiązań, których używa Pan do wytworzenia i rozwijania/ulepszania „oprogramowań”/„programów komputerowych”, zatem należy on do kosztów związanych z nieruchomościami, które zgodnie z brzmieniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym nie mogą być zaliczone, do kosztów o których mowa w art. 30ca ust. 4, czyli kosztów nexusa.
W tym miejscu należy przywołać stanowisko Ministerstwa Finansów zawarte w objaśnieniach z 15 lipca 2019 r., gdzie w akapicie 118 wyjaśniono, że „do kosztów, o których mowa we wskaźniku nexus nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym IP, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami. Kosztami nieujętymi we wskaźniku nexus będą na przykład koszty utrzymania nieruchomości, w której prowadzona jest działalność badawczo-rozwojowa zmierzająca do wytworzenia kwalifikowanego IP, czy też odsetki od kredytu zaciągniętego na zakup tej nieruchomości. Zgodnie z wyjaśnieniami OECD w akapicie 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są, lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych IP. OECD jako przykład braku możliwości ustalenia bezpośredniego związania kosztu z kwalifikowanymi IP podaje koszt budynku (nabycia, utrzymania, etc.), w którym wytwarzane są kwalifikowane IP. Taki koszt jest kosztem pośrednio związanym z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem kwalifikowanego IP i dlatego nie może zawierać się we wskaźniku nexus”.
Mając powyższe na uwadze należy wskazać, że użycie na końcu listy skrótu etc. w ww. objaśnieniach ma na celu zobrazowanie kosztów związanych z nieruchomościami i zostało zamieszczone dla zaznaczenia, że inne – podobne elementy nie zostały wymienione, np. koszty mediów związane z utrzymaniem nieruchomości itp. Należy również zauważyć, że na potrzeby ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia „kosztów związanych z nieruchomościami”, dlatego dla właściwego zrozumienia tego pojęcia należy zastosować wykładnię językową, zgodnie z którą „związany” to „mający coś wspólnego z kimś lub czymś dotyczący tego kogoś lub czegoś”. Zatem do tej kategorii kosztów należy zaliczyć wszystkie ponoszone przez podatnika wydatki pozostające w związku z nieruchomościami, w tym również wydatki na opłaty za energię elektryczną.
Wobec tego wydatki na opłaty za energię elektryczną nie mogą stanowić kosztów bezpośrednio związanych z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej i nie mogą być uwzględnione przy obliczaniu wskaźnika nexus. W konsekwencji koszty te nie mogą stanowić kosztów, o których mowa w lit. a wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. kosztów związanych z bezpośrednio prowadzoną przez Pana działalnością badawczo-rozwojową, z uwagi na wyłączenie zawarte w art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
-zaistniałych stanów faktycznych przedstawionych przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
-zdarzeń przyszłych przedstawionych przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Ponadto zaznaczam, że okoliczność wykazania wartości wynagrodzenia za przeniesienie prawa własności intelektualnej w umowie lub fakturze nie podlega ocenie w drodze interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.
Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.
W odniesieniu do powołanych przez Pana interpretacji indywidualnych oraz wyroku sądu należy wskazać, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanów faktycznych i zdarzeń przyszłych i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
