Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:
-nieprawidłowe w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału 1/2 części działki nr 7, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w drodze działu spadku i braku obowiązku złożenia zeznania PIT-39 z tego tytułu,
-prawidłowe w pozostałym zakresie.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 12 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 14 kwietnia 2025 r. (wpływ 16 kwietnia 2025 r.) oraz pismem z 14 maja 2025 r. (wpływ 19 maja 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwania.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
A (Pani mąż) nabył 1/2 części działki nr 7 położonej w miejscowości (…) w 1992 r. oraz 1/4 części działki 1 (zmieniona na nr 5) położonej w miejscowości (…) w 1992 r. A zmarł 1 stycznia 2022 r. W dniu 9 lutego 2022 r. został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia wskazujący, że spadkobiercami ustawowymi zostali B (żona/Pani), C (córka) i D (syn), nabywając po 1/3 części spadku każde z nich.
W dniu 30 marca 2022 r. został sporządzony akt notarialny umowa o dział spadku, na podstawie którego B, C, D dokonali częściowego działu spadku po zmarłym A w ten sposób, że 1/2 działki nr 7 oraz 1/4 części działki nr 1 (zmieniona na nr 5) nabyła B.
W dniu 28 lutego 2024 r. B sprzedała 1/2 części działki nr 7 oraz 1/4 części działki nr 1 (zmieniona na nr 5) na podstawie aktu notarialnego Repertorium A nr (…). B nie dokonała zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych związanego z dokonaną transakcją sprzedaży (brak obowiązku podatkowego) i nie złożyła PIT-39, ani żadnej innej deklaracji podatkowej.
Uzupełnienie stanu faktycznego
W piśmie z 14 kwietnia 2025 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazała Pani, że A nabył w drodze kupna 1/2 części działki nr 7 położonej w miejscowości (…) w 1992 r. oraz nabył wraz z żoną B (Panią) w drodze darowizny do majątku wspólnego objętego wspólnością ustawową małżeńską 1/2 części działki nr 1 (zmieniona na nr 5) położonej w miejscowości (…) w 1992 r. Nabycie obu ww. części działek nastąpiło do majątku wspólnego objętego wspólnością ustawową małżeńską.
A zmarł 1 stycznia 2022 r. A posiadał udział wynoszący 1/2 części nieruchomości oznaczonej jako działka gruntu nr 7 oraz udział wynoszący 1/4 części nieruchomości oznaczonej jako działka gruntu nr 1 (zmieniona na nr 5). W dniu 9 lutego 2022 r. został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia po zmarłym A. Zgodnie z tym aktem, na podstawie dziedziczenia ustawowego spadek po zmarłym A przysługiwał w 1/3 B (żonie/Pani), w 1/3 C (córce), w 1/3 D (synowi).
W skład masy spadkowej po zmarłym A wchodziło:
-udział wynoszący 1/2 działki nr 7,
-udział wynoszący 1/4 części działki nr 1,
-udział wynoszący połowę własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu nr (…) przy ul. (…) w (…).
W dniu 30 marca 2022 r. został sporządzony akt notarialny umowa o dział spadku. Przedmiotem działu spadku po zmarłym A były: udział wynoszący 1/2 działki nr 7, udział wynoszący 1/4 części działki nr 1, udział wynoszący połowę własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu nr (…) przy ul. (…) w (…) oraz przysługujące w połowie roszczenia wobec (…) z siedzibą w (…) o zwrot kosztów naniesień w postaci (…) na dzierżawionym od (…) gruncie. W drodze działu spadku B (żona) nabyła udział wynoszący 1/2 działki nr 7, udział wynoszący 1/4 części działki nr 1 oraz udział wynoszący połowę własnościowego prawa do lokalu nr (…) przy ul. (…) w (…). B (żona/Pani) nie dokonywała żadnych spłat ani dopłat na rzecz D (syna), C (córki), co zostało poświadczone zgodnym oświadczeniem wszystkich spadkobierców w akcie notarialnym umowa o dział spadku, a umowa ta wyczerpała w całości ich wzajemne roszczenia w tym zakresie. Dodatkowo D i C oświadczyli w akcie notarialnym umowa o dział spadku, że zrzekają się na rzecz B wszelkich przysługujących im roszczeń wobec spółdzielni mieszkaniowej o zwrot kosztów naniesień w postaci (…). Z powyższego wynika, że B (Pani) nabyła wskutek działu spadku wszystkie składniki majątkowe, w związku z tym wartość nabytych przez B (Panią) składników majątkowych przekroczyła wartość 1/3 udziału w spadku. Wartość przedmiotu spadku określona została następująco w akcie notarialnym umowa o dział spadku: udział wynoszący 1/2 działki nr 7 – 120 000 zł, udział wynoszący 1//4 części działki 1 – 105 000 zł, udział wynoszący połowę prawa do lokalu - 210 000 zł, udział wynoszący połowę roszczenia o nakłady związane z (…) – 30 000 zł. W dniu 28 lutego 2024 r. B (Pani) sprzedała udział wynoszący 1/2 części działki nr 7 za kwotę 10 000 zł (pochodzący ze spadku), udział 1/4 części działki nr 1 za kwotę 20 000 zł (pochodzący ze spadku) i udział 1/4 części działki nr 1 za kwotę 20 000 zł (stanowiący jej własność od 1992 r.).
Natomiast, w piśmie z 19 maja 2025 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazała Pani, że nabycie 1/2 części działki nr 7 przez A nastąpiło w drodze darowizny, czyli do majątku osobistego. W skład masy spadkowej po zmarłym A wchodziły:
-udział wynoszący 1/2 działki nr 7,
-udział wynoszący 1/4 części działki nr 1,
-udział wynoszący połowę własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu nr (…) przy ul. (…) w (…),
-przysługujące w połowie roszczenia wobec (…) z siedzibą w (…) o zwrot kosztów naniesień w postaci (…) na dzierżawionym od (…) gruncie.
Przedmiotem działu spadku po zmarłym A były wszystkie składniki wchodzące w skład masy spadkowej, tj.:
-udział wynoszący 1/2 działki nr 7,
-udział wynoszący 1/4 części działki nr 1,
-udział wynoszący połowę własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu nr (…) przy ul. (…) w (…),
-przysługujące w połowie roszczenia wobec (…) z siedzibą w (…) o zwrot kosztów naniesień w postaci (…) na dzierżawionym od (…) gruncie.
Pytanie
Czy w przedstawionym stanie faktycznym nie powstaje obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą nieruchomości oraz obowiązek złożenia zeznania PIT-39?
Pani stanowisko w sprawie
W Pani ocenie, w przedstawionym stanie faktycznym nie ma Pani obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, a co za tym idzie, nie ma Pani obowiązku złożenia zeznania PIT-39. Obie nieruchomości zostały nabyte przez spadkodawcę ponad 5 lat temu, a sprzedane przez Panią (spadkobiercę), która nabyła je w drodze spadku, po upływie 5 lat od momentu nabycia ich przez spadkodawcę zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowego od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
− jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że nienastępująca w wykonaniu działalności gospodarczej sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.
Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkobiercy, który dokonuje odpłatnego zbycia, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to odpłatne zbycie nie podlega opodatkowaniu.
Art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:
W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.
Stosownie do art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.
Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.
Umowa darowizny uregulowana w art. 888 - 902 Kodeksu cywilnego jest umową jednostronnie zobowiązującą, konsensualną, nieodpłatną i kazualną (tzn. jest podstawą przysporzenia, która jest konieczna do przejścia własności rzeczy). Jak wynika z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku, zatem jeśli świadczenie będzie polegać na przekazaniu rzeczy (np. nieruchomości) dochodzi do przeniesienia prawa własności rzeczy z darczyńcy na obdarowanego. Z zacytowanego ww. przepisu wynika, że podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem jego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Umowa darowizny dochodzi do skutku z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.
W myśl art. 922 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
W myśl art. 924 i art. 925 Kodeksu cywilnego:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Stosownie do art. 1025 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
Przepis art. 1035 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.
Wedle art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego:
Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.
Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.
Jeżeli zatem wartość nieruchomości lub prawa (udziałów w nieruchomości lub prawie) nabytych w wyniku działu spadku jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – nie następuje nabycie, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem, jak i stan jej majątku osobistego. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości lub prawa w drodze działu spadku (nawet jeżeli działu spadku dokonano bez spłat lub dopłat) w części przekraczającej udział spadkowy stanowi w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabycie nieruchomości lub prawa w tym udziale, który przekracza udział nabyty w spadku. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem. Bezsprzeczne jest, że udziały, jakie otrzymuje spadkobierca powyżej swojego udziału (jeżeli nabywa majątek w dziale spadku o wartości większej od swojego udziału w spadku) były własnością pozostałych spadkobierców. Spadkobierca nie miał do nich żadnych praw aż do momentu działu spadku.
Wobec tego nabycie w wyniku działu spadku części majątku, który należał do innych spadkobierców (współwłaścicieli), należy traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak więc co do zasady, dział spadku jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tej czynności prawnej podatnik otrzymuje rzecz lub prawo, którego wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał w dzielonej masie spadkowej.
Za datę nabycia nieruchomości lub prawa – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności nieruchomości lub prawa, należy przyjąć więc datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu lub zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku został dokonany bez spłat i dopłat.
Organ podkreśla, że dział spadku jest czynnością dokonywaną wyłącznie między samymi spadkobiercami dziedziczącymi po tym samym spadkodawcy. Dział spadku jest czynnością wtórną, wynikającą z podziału majątku spadkowego, a zatem nie jest tą samą czynnością co zniesienie współwłasności.
Ponadto, wskazać należy, że stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).
Przepis art. 31 § 1 ww. Kodeksu stanowi, że:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
W myśl art. 33 pkt 1 i pkt 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:
1)przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
2)przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.
Zgodnie natomiast z art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa.
Stosownie do art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.
W doktrynie prawa rodzinnego podkreśla się, że w przypadku majątku osobistego małżonek pozostaje w stosunku do niego podmiotem wyłącznie uprawnionym, co oznacza, że jego uprawnienia do dysponowania przedmiotami wchodzącymi w skład majątku osobistego nie podlegają co do zasady żadnym ograniczeniom, w tym wynikającym z przepisów prawa rodzinnego, takim jak konieczność uzyskania zgody współmałżonka co do możliwości rozporządzania konkretnym składnikiem majątku osobistego. Możliwe jest więc swobodne dokonywanie pomiędzy małżonkami czynności rozporządzających prowadzących do przeniesienia określonego przedmiotu majątkowego z majątku osobistego do majątku wspólnego.
Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu powyższych przepisów są wszelkie prawa majątkowe – zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Konsekwentnie, w przypadku sprzedaży tego prawa, każdy z małżonków zbywałby je w całości, a nie w określonym udziale.
Z opisu zdarzenia wynika, że Pani mąż nabył w 1992 r. w drodze darowizny, do majątku osobistego 1/2 części działki nr 7 oraz nabył wraz z Panią w 1992 r. w drodze darowizny do majątku wspólnego objętego wspólnością ustawową małżeńską 1/2 części działki nr 1 (zmieniona na nr 5).
Pani mąż zmarł 1 stycznia 2022 r. W dniu 9 lutego 2022 r. został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia po zmarłym Pani mężu, wskazujący, że spadkobiercami ustawowymi zostali: Pani (żona), córka i syn, nabywając po 1/3 części spadku każde z nich.
W skład masy spadkowej po zmarłym Pani mężu wchodziły:
-udział wynoszący 1/2 działki nr 7,
-udział wynoszący 1/4 części działki nr 1,
-udział wynoszący połowę własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu nr (…) przy ul. (…) w (…),
-przysługujące w połowie roszczenia wobec (…) z siedzibą w (…) o zwrot kosztów naniesień w postaci (…) na dzierżawionym od (…) gruncie.
W dniu 30 marca 2022 r. został sporządzony akt notarialny umowa o dział spadku, na podstawie którego Pani, Pani córka, i Pani syn dokonali częściowego działu spadku po zmarłym Pani mężu. Przedmiotem działu spadku po zmarłym Pani mężu były wszystkie składniki wchodzące w skład masy spadkowej, tj.:
-udział wynoszący 1/2 działki nr 7,
-udział wynoszący 1/4 części działki nr 1,
-udział wynoszący połowę własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu nr (…) przy ul. (…) w (…),
-przysługujące w połowie roszczenia wobec (…) z siedzibą w (…) o zwrot kosztów naniesień w postaci (…) na dzierżawionym od (…) gruncie.
W drodze działu spadku nabyła Pani udział wynoszący 1/2 działki nr 7, udział wynoszący 1/4 części działki nr 1 oraz udział wynoszący połowę własnościowego prawa do lokalu nr (…) przy ul. (…) w (…). Nie dokonywała Pani żadnych spłat ani dopłat na rzecz Pani syna, Pani córki, co zostało poświadczone zgodnym oświadczeniem wszystkich spadkobierców w akcie notarialnym umowa o dział spadku, a umowa ta wyczerpała w całości ich wzajemne roszczenia w tym zakresie. Dodatkowo Pani syn i Pani córka oświadczyli w akcie notarialnym umowa o dział spadku, że zrzekają się na Pani rzecz wszelkich przysługujących im roszczeń wobec spółdzielni mieszkaniowej o zwrot kosztów naniesień w postaci (…). Z powyższego wynika, że nabyła Pani wskutek działu spadku wszystkie składniki majątkowe, w związku z tym, wartość nabytych przez Panią składników majątkowych przekroczyła wartość 1/3 udziału w spadku. W dniu 28 lutego 2024 r. sprzedała Pani na podstawie aktu notarialnego udział wynoszący 1/2 części działki nr 7 (pochodzący ze spadku), udział 1/4 części działki nr 1 (pochodzący ze spadku) i udział 1/4 części działki nr 1 (stanowiący Pani własność od 1992 r.).
Odnosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy, z uwagi na fakt, że udział 1/2 części w działce nr 1 (zmieniona na nr 5) został nabyty (w drodze darowizny) przez Panią i Pani męża w 1992 r. do majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską, nie można wyodrębnić udziałów, które Pani oraz Pani mężowi przysługiwały w chwili nabycia tej nieruchomości (działki nr 1 (zmieniona na nr 5)). Z tego względu nie mogła Pani ponownie nabyć udziału w ww. nieruchomości (działce nr 1, zmieniona na nr 5) ani w drodze dziedziczenia, ani w wyniku działu spadku.
W związku z powyższym, nabycie przez Panią udziału w działce nr 1 (zmieniona na nr 5), stosownie do art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nastąpiło w momencie nabycia do majątku wspólnego małżonków Pani i męża (jak wskazano we wniosku w 1992 r.).
W konsekwencji, sprzedaż przez Panią w 2024 r. udziału 1/2 części w działce nr 1 (zmieniona na nr 5), nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym nie jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych oraz złożenia zeznania PIT-39 do urzędu skarbowego z tytułu uzyskanego przychodu w odniesieniu do ww. udziału w działce nr 1.
Ponadto, według uzupełnienia wniosku z 19 maja 2025 r., nabycie 1/2 części działki nr 7 przez A nastąpiło w drodze darowizny, czyli do majątku osobistego.
Jak wskazała Pani w uzupełnieniu wniosku, nabyła Pani wskutek działu spadku wszystkie składniki majątkowe (w tym udział wynoszący 1/2 części działki nr 7), w związku z tym, wartość nabytych przez Panią składników majątkowych przekroczyła wartość 1/3 udziału w spadku. Nie dokonywała Pani żadnych spłat ani dopłat na rzecz syna, córki, co zostało poświadczone zgodnym oświadczeniem wszystkich spadkobierców w akcie notarialnym umowa o dział spadku, a umowa ta wyczerpała w całości ich wzajemne roszczenia w tym zakresie.
Jeżeli w wyniku dokonanego działu spadku, przedmiotem którego były nieruchomości lub prawa majątkowe, udział w nich zwiększa się, tj. przekracza wartość udziału dotychczas posiadanego, to data działu spadku będzie również datą nabycia tego udziału, o który uległ powiększeniu udział w nich po dokonaniu tej czynności. Wobec tego nabycie w wyniku działu spadku części majątku, który należał do innych spadkobierców (współwłaścicieli), należy więc traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza dotychczasowy udział w spadku, należy przyjąć datę dokonania działu spadku (tj. dzień zawarcia umowy bądź uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli dział spadku dokonany był na drodze postępowania sądowego).
W świetle powyższego, w przypadku dokonanej w 2024 r. sprzedaży udziału 1/2 części działki nr 7, przewidziany w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych okres pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, należy liczyć od końca:
§1992 r., w odniesieniu do udziału w nieruchomości (działce nr 7) nabytego przez Panią w drodze spadku po zmarłym Pani mężu, gdyż w tym roku nastąpiło nabycie udziału w nieruchomości (działce nr 7) przez spadkodawcę (Pani męża), tj. w drodze darowizny, do majątku osobistego, w myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
§2022 r., w odniesieniu do udziału w nieruchomości (działce nr 7) nabytego przez Panią w drodze działu spadku, gdyż w drodze działu spadku, w myśl art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nastąpiło nabycie udziału w nieruchomości (działce nr 7) ponad udział spadkowy nabyty przez Panią.
Wskazać należy, że w myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:
Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 19 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Ustalenie kosztów uzyskania przychodu odbywa się zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.
W myśl art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.
Stosownie do art. 22 ust. 6d ww. ustawy:
Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c).
Stosownie do art. 22 ust. 6e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.
Jak wynika z powyższych przepisów, podstawą obliczenia podatku jest dochód, stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości (lokalu mieszkalnego) lub prawa określonym zgodnie z art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. wartością wyrażoną w cenie określonej w umowie sprzedaży pomniejszoną o koszty odpłatnego zbycia) a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c lub art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak obliczony dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:
Podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Stosownie do treści art. 30e ust. 4 ww. ustawy:
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:
1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym.
W myśl art. 45 ust. 1a pkt 3 ww. ustawy:
W terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e.
Jak stanowi art. 30e ust. 5 ww. ustawy:
Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.
Zatem, dokonując oceny skutków podatkowych sprzedaży w 2024 r. udziału 1/2 części działki nr 7, należy stwierdzić, że sprzedaż nabytego w spadku udziału 1/2 części działki nr 7, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu przez spadkodawcę (Pani męża) w drodze darowizny do majątku osobistego (1992 r.), nie stanowi źródła przychodu, ponieważ ww. sprzedaż nastąpiła po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej części nieruchomości (działki nr 7) przez spadkodawcę. Tym samym nie jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych oraz złożenia zeznania PIT-39 do urzędu skarbowego z tytułu uzyskanego przychodu w odniesieniu do tej części udziału w działce nr 7.
Natomiast, sprzedaż w 2024 r. udziału 1/2 części działki nr 7, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu przez Panią w drodze działu spadku (2022 r.), ponad pierwotny udział w spadku, stanowi dla Pani źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w zw. z art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ust. 1 ww. ustawy, ponieważ sprzedaż udziału nabytego ponad udział spadkowy nastąpił przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie. Tym samym jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych oraz złożenia zeznania PIT-39 do urzędu skarbowego z tytułu uzyskanego przychodu w odniesieniu do tej części udziału w działce nr 7.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Pani w zakresie przedstawionego stanu faktycznego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.