Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

6 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 15 maja 2025 r. (wpływ 19 maja 2025 r.) – w odpowiedzi  na wezwanie.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.    Zainteresowany będący stroną postępowania: …ul. …..

2.    Zainteresowana niebędąca stroną postępowania: ………ul. ……...

Opis zdarzenia przyszłego

Zainteresowany będący stroną postępowania i Zainteresowana niebędąca stroną postępowania (dalej także jako: Wnioskodawcy), polscy rezydenci, podlegający nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, są stroną umowy kredytu mieszkaniowego ….  nr ………… zawartej w dniu 24 maja 2006 r. z ……. Bankiem …………. z siedzibą w ……… (dalej: Umowa).

Kredyt został udzielony na budowę domu jednorodzinnego, zlokalizowanego na działce nr ….  przy ul. …. w ………, z przeznaczeniem na potrzeby własne. Bank wypłacił Kredytobiorcom kwotę 187 698,00 PLN. Zgodnie z § 5 ust. 4 Umowy, kredyt został wypłacony  w złotówkach, zgodnie z kursem kupna dla dewiz według tabeli kursowej Banku. Kredyt nie został przez Wnioskodawców dotychczas spłacony i był spłacany do czasu wydania postanowienia  o zabezpieczeniu dnia 10 grudnia 2024 r. przez Sąd … w ……., w sprawie prowadzonej pod sygn. akt …….., zainicjowanej pozwem Wnioskodawców przeciwko Bankowi.

W ocenie Wnioskodawców, Umowa zawiera wady skutkujące jej nieważnością. Z racji nieważności czynności zobowiązującej do świadczenia, wpłaty Wnioskodawców na poczet Umowy stanowią nienależne świadczenie w rozumieniu art. 410 § 2 Kodeksu cywilnego. Dlatego też, powinny one zostać zwrócone Wnioskodawcom na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.

W związku z powyższym, Wnioskodawcy wystąpili do Sądu … w …….. z powództwem przeciwko Bankowi o ustalenie nieważności umowy kredytu oraz zapłatę kwot po 22 825,42 CHF  na rzecz każdego z Nich, która to kwota stanowiła sumę uiszczonych przez Wnioskodawców rat kapitałowo-odsetkowych, w okresie od dnia 1 sierpnia 2013 r. do dnia 1 sierpnia 2024 r. Łączna suma wierzytelności Wnioskodawców wobec Banku jest znacznie większa, jednakże w przedmiotowym postępowaniu Wnioskodawcy dochodzili zwrotu zapłaconych rat jedynie w ww. okresie.

Bank przedstawił Wnioskodawcom propozycję ugody (dalej: Ugoda) w celu polubownego zakończenia sporu i uchylenia stanu niepewności co do roszczeń wynikających z Umowy, poprzez przyjęte w ugodzie rozwiązania, w tym zmianę Umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej. Za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia Strony przyjęły, że kredyt udzielony na podstawie Umowy został rozliczony tak, jakby od daty zawarcia Umowy stanowił kredyt Złotowy udzielony na warunkach określonych w ugodzie.

W § 1 ust. 4 ugody z Bankiem, zawarte jest stwierdzenie, że strony dokonają rozliczenia w oparciu  o założenie zmiany waluty zadłużenia określonej w Umowie na walutę polską. Dzień przed planowanym zawarciem Ugody Bank zamierza przeliczyć ww. kwotę na PLN przy przyjęciu rozliczenia kredytu od początku jakby był kredytem złotówkowym (na dzień 10 lutego 2025 r. byłaby to kwota 105 529,25 PLN) oraz zwolnienie Wnioskodawców z długu w powyższej wysokości. Ponadto Ugoda przewiduje zwrot na rzecz Wnioskodawców kwoty 76 000,00 PLN (dalej: Kwota zwrotu), kwotę 500,00 PLN tytułem zwrotu połowy opłaty od pozwu oraz kwotę 10 800,00 PLN tytułem zwrotu poniesionych kosztów zastępstwa procesowego. Zaproponowana przez Bank treść Ugody nie potwierdza jednak nieważności Umowy.

Ugoda ma zostać zawarta przed Sądem …. w ……., w sprawie prowadzonej  z powództwa Wnioskodawców przeciwko Bankowi. Na dzień złożenia wniosku, wysokość Kwoty zwrotu na rzecz Wnioskodawców została ustalona. Bank nie zgadza się na negocjacje w zakresie wysokości Kwoty zwrotu. Wnioskodawcy nie mają wpływu na treść pozostałych postanowień zawartych w Ugodzie. Bank nie zgadza się na wprowadzenie do ugody postanowienia, zgodnie  z którym, strony potwierdziłyby nieważność Umów lub doprecyzowałyby tytuł pod jakim dokonywana jest płatności Kwoty zwrotu.

Istotą wątpliwości Wnioskodawców jest to, czy Kwota zwrotu jaką otrzymają od Banku, będzie podlegała opodatkowaniu. Wnioskodawcy mają wątpliwości co do skutków podatkowych  ww. sposobu rozliczenia Stron, w szczególności mają wątpliwość co do skutków podatkowych otrzymania Kwoty zwrotu na podstawie Ugody, dlatego składają przedmiotowy wniosek, aby w zależności od stanowiska organu podatkowego, podjąć decyzję co do zawarcia Ugody.

Wnioskodawcy oświadczają, że:

-kredyt został zaciągnięty na własne potrzeby mieszkaniowe;

-kredyt został zabezpieczony hipoteką;

-nie korzystali z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację, innej niż określona w przedmiotowym wniosku, inwestycji.

Bank, z którym Wnioskodawcy zwarli Umowę kredytu, jest podmiotem, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionym do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów. Zgodnie z Umową kredytu, Wnioskodawcy są zobowiązani do spłaty kredytu.

Nieruchomość, na której nabycie Wnioskodawcy zaciągnęli kredyt, położona jest w …. Treść Ugody nie precyzuje jaki jest tytuł Kwot zwrotu. Ugody w tym zakresie brzmią następująco: „Bank,  w terminie 21 dni od daty podpisania Ugody, wypłaci na rzecz Kredytobiorców kwotę dodatkową  w wysokości 76 000,00 PLN (słownie: siedemdziesiąt sześć tysięcy złotych 00/100) na rachunek bankowy xxx o numerze xxx prowadzony w xxx.”

Jeżeli chodzi o kwoty rozliczeń, to:

-na podstawie Umowy Bank wypłacił Wnioskodawcom kwotę 187 698,00 PLN;

-Wnioskodawcy wykonując Umowę w okresie od dnia jej zawarcia do dnia 2 grudnia 2024 r. spłacił łączną kwotę 310,00 PLN oraz 75 119,03 CHF;

-suma zapłaconych rat w CHF według kursu średniego NBP z dnia 25 lutego 2025 r.  (kurs 1 CHF = 4,4041 PLN) wynosi 330 831,72 PLN, a według kursu średniego NBP  z dnia płatności każdej raty wynosi 268 225,20 PLN.

W związku z powyższym, Kwota zwrotu w wysokości 76 000,00 PLN stanowiłyby w istocie, zwrot części spłaconych rat Kredytu.

Uzupełnienie wniosku

Kwota zwrotu nie została jeszcze wypłacona przez Bank i nie zostanie wypłacona, dopóki Wnioskodawcy nie podpiszą ugody w tej sprawie. Decyzję o zawarciu ugody Wnioskodawcy uzależniają przede wszystkim od treści wydanej interpretacji podatkowej.

Bank wskazuje, że od Kwoty zwrotu nie należy się podatek i powołuje się w tym zakresie na treść interpretacji podatkowej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 29 listopada 2024 r. (znak 0112-KDIL2-1.4011.676.2024.2.IR), jednakże Wnioskodawcy wystąpili z wnioskiem z uwagi na fakt,  że indywidualna interpretacja podatkowa ma zastosowanie jedynie wobec podmiotu, który ją otrzymał.

Kwota zwrotu nie stanowi świadczenia z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

Zgodnie z treścią ugody, kwota kredytu (kapitał) stanowiła sumę kwot wypłaconych tytułem kredytu  i wynosiła 191 414,83 PLN, jeśli jakakolwiek część wypłaty nastąpiła w CHF, Bank przeliczył ją na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z dnia wypłaty. Oprocentowanie kredytu zaproponowane w Ugodzie zostało według zmiennej stopy procentowej ustalone jako suma wskaźnika referencyjnego … i marży w wysokości 1,51 %. W dniu wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu oprocentowanie wynosiło 5,72 %, zaś wartość wskaźnika referencyjnego … z dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu wynosiła 4.21 %. Pierwszy okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego …….. obowiązywał od dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy i mógł być krótszy niż kolejne okresy trzymiesięczne wyznaczane w dniu wymagalności raty kredytu i odsetek. Kolejne trzymiesięczne okresy obowiązywania wskaźnika referencyjnego kończyły się w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada dniowi, w którym rozpoczął się poprzedni trzymiesięczny okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego,  z uwzględnieniem zasad liczenia terminów oznaczonych w miesiącach, przewidzianych w przepisach Kodeksu cywilnego. Dodatkowo rozliczenie kredytu udzielonego na podstawie Umowy na poczet kredytu w złotych, nastąpi w ten sposób, że wartość spłat dokonanych na podstawie Umowy została zaliczona w pierwszej kolejności na poczet rat odsetkowych, a następnie - rat kapitałowych kredytu w złotych. Powstała nadwyżka pomniejszała kapitał do spłaty kredytu, od którego naliczane były kolejne odsetki, a niedobór - powiększał kapitał do spłaty, od którego naliczane były kolejne odsetki.

Zgodnie z aktualnie obowiązującym brzmieniem ugody, po zmianie waluty zadłużenia na walutę polską, w wyniku przeprowadzonych negocjacji Strony uzgadniają, że pozostałe do spłaty zadłużenie Kredytobiorcy wobec Banku z tytułu Umowy, na dzień zawarcia Ugody wynosi 0,00 zł. Jednocześnie w ugodzie przewidziano, że Bank zwalnia Kredytobiorcę z długu (umarza zadłużenie Kredytobiorcy)  w kwocie .... zł (niewskazanej na dzień złożenia uzupełnienia wniosku), stanowiącej różnicę między kwotą aktualnego zadłużenia Kredytobiorcy w CHF po przeliczeniu na PLN, a kwotą zadłużenia stanowiącą wartość pozostałego do spłaty kredytu, jakby był on od początku kredytem złotówkowym.

Treść ugody nie przewiduje zastosowania ujemnego oprocentowania. Wręcz przeciwnie, do przeliczenia kredytu, jako kredytu złotówkowego, zastosowano stawkę …, będącą wyższą  niż …….

Na pytanie Organu o treści: „czy ww. kwota stanowi zwrot części nadpłaconego przez Państwa kapitału i odsetek (zwrot uiszczonych przez Państwa kwot tytułem spłaty zadłużenia na rzecz banku, zawartych w ratach kredytu hipotecznego)?”, Wnioskodawcy wskazali, że kwota zwrotu w całości stanowi część nadpłaconego przez Wnioskodawców kapitału i odsetek. Bank w ramach umowy kredytu wypłacił kwotę 187 698,00 PLN. Bank w ugodzie wskazuje, że tytułem kapitału kredytu wypłacił kwotę 191 414.83 PLN, jednakże kwota 3 716,83 PLN stanowiła prowizję za udzielenie kredytu pobraną przez Bank i nigdy nieprzekazaną do dyspozycji Kredytobiorców. Tymczasem na rzecz Banku tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych, w okresie od dnia zawarcia Umowy do dnia 2 grudnia 2024 r., Kredytobiorcy zapłacili łącznie 310,00 PLN oraz 75 119,03 CHF. Suma wpłat w CHF po przeliczeniu według kursu średniego NBP z dnia 25 lutego 2025 r. (dzień składania wniosku o wydanie interpretacji podatkowej, kurs 1 CHF = 4,4041 PLN) wynosi 330 831,72 PLN, a według kursu średniego NBP z dnia płatności każdej raty wynosi 268 225,20 PLN.

Różnica między sumą zapłaconych przez Kredytobiorców rat kredytu (przy przyjęciu najbardziej niekorzystnego dla Nich założenia, że wszystkie wpłaty mają być przeliczane według kursu średniego NBP z dnia płatności każdej raty), a sumą wypłaconego przez Bank kapitału kredytu wynosi ponad 80 000 PLN. Kredytobiorcy zapłacili więc ponad 80 000 PLN więcej ponad kwotę wypłaconego kapitału kredytu, a więc znacznie więcej niż wypłacił Bank. Kwota zwrotu w wysokości 76 000 PLN stanowi więc zwrot części nadpłaconego przez Wnioskodawców kapitału i odsetek.

Jak sam Bank wskazywał we wniosku o wydanie interpretacji podatkowej (interpretacja podatkowa  z dnia 29 listopada 2024 r., znak 0112-KDIL2-1.4011.676.2024.2.TR): „wypłata Dodatkowej Kwoty nigdy nie doprowadzi do sytuacji, w której na skutek zmiany waluty zadłużenia i przeprowadzonych opisanych wyżej operacji (tj. wynikającego ze zmiany waluty zadłużenia zwrotu Klientowi wpłaconych przez niego kwot i/lub zwolnienia z długu w stosunku do całości/części istniejącego zadłużenia oraz Dodatkowej Kwoty) Klient uiściłby do Banku mniej, niż opisana powyżej pierwotna wartość wypłaconego mu finansowania.”

Na pytanie Organu o treści: „czy ww. kwota stanowi przysporzenie ponad kwoty uiszczane przez Państwa tytułem spłaty kredytu hipotecznego?”, Wnioskodawcy wskazali, że kwota zwrotu nie stanowi przysporzenia ponad kwoty uiszczane przez Wnioskodawców tytułem spłaty kredytu hipotecznego. Kwota zwrotu stanowi część zapłaconych przez Wnioskodawców rat kredytu.

Z ugody nie wynika, że Kwota zwrotu jest zwrotem na rzecz Wnioskodawców środków pieniężnych, które wcześniej na mocy finansowania kredytu przekazali na rzecz Banku, w ramach spłaty rat kapitałowo-odsetkowych.

Bank w treści § 5 ust. 1 Ugody wskazał, że: „Bank, w terminie 21 dni od daty podpisania Ugody, wypłaci na rzecz Kredytobiorców kwotę dodatkową w wysokości 76 000,00 PLN (słownie: siedemdziesiąt sześć tysięcy złotych 00/100) na rachunek bankowy xxx o numerze xxx prowadzony  w xxx.” Kwota ta została po prostu określona jako „kwota dodatkowa”, ponieważ Bank nie zgadza się na wskazanie, że umowa jest nieważna i kwota ta stanowi zwrot nienależnie pobranego świadczenia.

Kwota zwrotu w wysokości 76 000 PLN została ustalona jako różnica między wysokością wypłaconego przez Bank kapitału kredytu (w ocenie Banku jest to kwota 191 414,83 PLN), a sumą uiszczonych przez Wnioskodawców rat kapitałowo-odsetkowych (przy czym wpłaty w CHF przeliczane były na PLN według kursu średniego NBP z dnia płatności każdej raty) w wysokości 268 225,20 PLN. Różnica między tymi kwotami wynosi 76 810,37 PLN, jednak Bank wskazał,  że nie zaoferuje więcej niż 76 000 PLN.

Ugoda nie wyodrębnia Kwoty zwrotu jako odrębnego świadczenia na rzecz Wnioskodawców. Jest ona określona po prostu jako „kwota dodatkowa” i w rzeczywistości stanowi zwrot nadpłaconych przez Wnioskodawców, ponad kapitał kredytu, środków pieniężnych uiszczonych dotychczas  do Banku tytułem spłaty rat kapitałowo-odsetkowych. Kwota zwrotu nie jest wynagrodzeniem  za odstąpienie przez Wnioskodawców od dochodzenia roszczeń wobec Banku na drodze sądowej.

Pytanie

Czy Kwota zwrotu, którą Bank ma wypłacić Wnioskodawcom w wyniku Ugody sądowej, o treści jak  w opisanym stanie faktycznym, będzie stanowiła po stronie Wnioskodawców przychód, od którego Wnioskodawcy będą zobowiązani zapłacić podatek dochodowy?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko Wnioskodawców w odniesieniu do przedstawionego powyżej pytania jest takie, że Kwota zwrotu nie stanowi przychodu Wnioskodawców, od których należy uiścić podatek dochodowy.

Uzasadnienie

Pojęcie przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 w zw. z art. 1 w zw. z art. 9 ust. 1 w zw. z art. 11 ust. 1 PIT, wiąże się z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 PIT mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego.

Kwota zwrotu obejmuje zwrot środków pieniężnych, które Wnioskodawcy wcześniej zapłacili Bankowi w trakcie trwania umowy kredytu. W ocenie Wnioskodawców, dochodzi wówczas do powrotu w tym zakresie do wcześniej istniejącego stanu posiadania. Wnioskodawcy nie otrzymują niczego, czego wcześniej sami nie posiadali, gdyż odzyskują swoje własne środki, które Bank powinien Im zwrócić z powodu nieważności umowy. Nie dojdzie zatem do przysporzenia w majątku Wnioskodawców, a zatem nie będzie przychodu po stronie Wnioskodawców. Otrzymanie zwrotu  nie stanowi żadnej dodatkowej korzyści, a jedynie prowadzi do stanu rozliczenia, który jest zgodny  z prawem, tj. stanowi następstwo pozbawienia Umowy jej abuzywnych postanowień. Kwota przekazana Wnioskodawcom przez Bank na podstawie Ugody, nie spowoduje faktycznego przyrostu majątku Wnioskodawcy (Kredytobiorców).

Wnioskodawcy zwracają ponadto uwagę na to, że sam Bank poinformował Ich, że w związku  z otrzymaną przez Bank interpretacją podatkową dotyczącą wypłacanej kwoty dodatkowej  w ramach ugody, Bank nie wystawia PIT-11.

Zgodnie z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

W przedstawionej powyżej sytuacji, po stronie Wnioskodawców nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego, albowiem w związku z zawarciem Ugody Wnioskodawcy otrzymają zwrot własnych środków pieniężnych, które wpłacili na rzecz Banku. Kwota zwrotu mieści się  w kwocie wpłacanej przez Wnioskodawców podczas spłaty kredytu hipotecznego, a więc kwota otrzymana na podstawie Ugody z Bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu w majątku Wnioskodawców. Kwota zwrotu w wysokości 76 000,00 zł zaproponowana przez Bank nie stanowi przychodu do opodatkowania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Reguły dotyczące opodatkowania

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych  (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

•dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz

•dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Jak wynika z powołanego przepisu, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:

•pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądzei wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objąłw posiadanie”;

•pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika

– tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze  w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie,  że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności  i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów  i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak zgodnie z ww. przepisem:

Przychody z poszczególnych źródeł przychodów i zasady ich ustalania zostały uregulowane  w art. 12-20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Na mocy art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Skutki podatkowe zwrotu przez bank należności stanowiącej zwrot uiszczonych kwot zadłużenia  na rzecz Banku

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Kwota zwrotu w wysokości 76 000 PLN stanowi więc zwrot części nadpłaconego przez Państwa kapitału i odsetek.

Wobec powyższego, skoro jak Państwo wskazali – kwota zwrotu (kwota dodatkowa, która nie została jeszcze Państwu wypłacona) stanowi część zapłaconych przez Państwa rat kredytu, to należy uznać,  że wypłata tej kwoty nie będzie stanowić dla Państwa przychodu.

Kwota zwrotu (kwota dodatkowa) nie stanowi świadczenia z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania. Treść ugody nie przewiduje zastosowania ujemnego oprocentowania, przeciwnie, do przeliczenia kredytu, jako kredytu złotówkowego zastosowano stawkę …., będącą wyższą niż …. Kwota zwrotu w całości stanowi część nadpłaconego przez Państwa kapitału i odsetek. Ugoda nie wyodrębnia Kwoty zwrotu jako odrębnego świadczenia na Państwa rzecz. Kwota zwrotu nie jest wynagrodzeniem za odstąpienie przez Państwa od dochodzenia roszczeń wobec Banku na drodze sądowej.

Kwota dodatkowa nie stanowi dla Państwa przysporzenia ponad kwoty uiszczone tytułem spłaty kredytu hipotecznego, gdyż Państwo zapłacili ponad 80 000 PLN więcej ponad kwotę wypłaconego kapitału kredytu, a więc znacznie więcej niż wypłacił Bank.

Zatem czynność ta nie spowoduje uzyskania przez Państwa przysporzenia majątkowego, wzrostu Państwa majątku. Otrzymana (po zawarciu ugody) przez Państwa kwota stanowić będzie zwrot własnych pieniędzy, które nienależnie wpłacili Państwo wcześniej do banku.

Pieniądze te nie będą Państwa przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie, nie będzie skutkować po Państwa stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wskazuję, że interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście zadanego pytania i własnego stanowiska, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii wynikających z opisu sprawy, które nie były przedmiotem pytania i własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej, tj. nie odnosi się do opodatkowania kwoty będącej zwrotem połowy opłaty od pozwu oraz kwoty będącej zwrotem poniesionych kosztów zastępstwa procesowego.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Państwa chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan …. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ….., ul. …….., ………. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.