Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 kwietnia 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 14 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismami z 13 maja 2025 r. (wpływ 13 maja 2025 r.) oraz z 27 maja 2025 r. (wpływ 27 maja 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jest Pani rozwiedziona. Z Pani byłym mężem posiada Pani jedno małoletnie dziecko, nad którym sprawowana jest opieka naprzemienna w systemie tydzień na tydzień. Tryb opieki został ustalony prawomocnym wyrokiem sądu rodzinnego. W wyniku ustaleń: żadne z rodziców nie płaci alimentów, oboje rodzice są zaangażowani w wychowanie dziecka w porównywalnym stopniu, wnioski o świadczenie 800+ składa Pani, środki z programu 800+ wpływają na wspólne konto bankowe, którego właścicielami są oboje rodzice, ani Pani, ani Pani były mąż nie korzystaliście dotychczas z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Jest Pani zatrudniona na umowę o pracę i przekracza pierwszy próg podatkowy, co skutkuje zapłatą podatku według skali 12% oraz 32%. Pani były mąż prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą.

W pismach stanowiących uzupełnienie wniosku, udzieliła Pani następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania:

1.Czy zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.), ma Pani nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce?

Odpowiedź: Tak, zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy o PIT, posiada Pani nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce. Jest Pani polską rezydentką podatkową, mieszka i pracuje Pani w Polsce.

2.Za który rok podatkowy/lata podatkowe oczekuje Pani wydania interpretacji indywidualnej w zakresie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego?

Odpowiedź: Wniosek dotyczy roku podatkowego 2024, 2023 oraz 2022.

3.Czy we wszystkich latach będących przedmiotem wniosku uzyskiwała Pani dochody z umowy o pracę? Jeżeli nie, proszę wskazać z jakiego tytułu uzyskiwała Pani dochody i jaką formą były one opodatkowane?

Odpowiedź: Tak, przez wszystkie lata wskazane w punkcie 2 uzyskiwała Pani dochody wyłącznie z umowy o pracę, opodatkowane według skali podatkowej (12%/32%).

4.Czy w stosunku do Pani lub Pani dziecka wskazanego we wniosku, w okresie którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania), miały zastosowanie przepisy:

a)art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,

c)ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?

Odpowiedź:

a)Zarówno Pani jak i Pani dziecko nie korzystaliście z podatku liniowego (art. 30c).

b)Zarówno Pani jak i Pani dziecko nie korzystaliście z ryczałtu ewidencjonowanego.

c)Zarówno Pani jak i Pani dziecka nie dotyczy ustawa o podatku tonażowym ani ustawa o aktywizacji przemysłu okrętowego.

5.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1576) obydwojgu rodzicom? Jeśli nie, to któremu z rodziców i dlaczego?

Odpowiedź: Świadczenie wychowawcze (800+) było przyznane na Pani wniosek. Środki wypłacane były na wspólne konto, którego jest Pani współwłaścicielką razem z byłym mężem. Świadczenie nie było formalnie przyznane obydwojgu rodzicom.

6.Kiedy uprawomocniło się orzeczenie sądu o Pani rozwodzie (proszę wskazać dokładną datę)? Czy Pani stan cywilny po orzeczeniu rozwodu uległ zmianie? Jeżeli tak, to należy wskazać, czy ponownie wstąpiła Pani w związek małżeński i kiedy to miało miejsce?

Odpowiedź: Orzeczenie o rozwodzie uprawomocniło się 31 stycznia 2022 r. Od tamtej pory Pani stan cywilny nie uległ zmianie – nie zawarła Pani nowego związku małżeńskiego.

7.Czy jest Pani matką lub opiekunem prawnym innych dzieci (niż wymienione w treści wniosku) i względem nich wykonywała Pani w okresie, którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania) władzę rodzicielską? Jeśli tak, należy podać ich daty urodzenia.

W przypadku odpowiedzi twierdzącej na ww. pytanie, należy wskazać czy wychowywała je Pani wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym (partnerem)?

Odpowiedź: Nie, nie jest Pani matką ani opiekunem prawnym innych dzieci, wobec których wykonywałaby Pani władzę rodzicielską w okresie, którego dotyczy wniosek.

8.      Czy w okresie, którego dotyczy wniosek (wskazanym w odpowiedzi na pkt 2 wezwania), faktycznie i samotnie wychowywała Pani dziecko wskazane we wniosku, bez udziału drugiego rodzica – ojca dziecka – wykonywała Pani władzę rodzicielską: stale troszczyła się Pani o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby, tj. uczestniczyła w wychowaniu dziecka, dbała o prawidłowy rozwój dziecka kształtując jego właściwe zachowania, rozwijała jego zainteresowania, sprawowała nad nim pieczę/opiekę, troszczyła się o jego rozwój fizyczny i duchowy, ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem, ponosiła koszty jego utrzymania, zabezpieczała potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomagała w edukacji szkolnej, brała czynny udział w sprawach dotyczących dziecka związanych z jego kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.? Jeśli tak, to proszę wskazać przesłanki, które świadczą o tym, że samotnie wychowywała Pani dziecko wskazane we wniosku w okresie objętym wnioskiem?

Odpowiedź: W okresie, którego dotyczy wniosek, tj. w roku 2024, 2023 oraz po 31 stycznia 2022 r., sprawowała Pani naprzemienną opiekę nad dzieckiem w systemie tydzień na tydzień. W okresie, gdy dziecko przebywało u Pani, faktycznie i samotnie wychowywała Pani je bez udziału ojca – samodzielnie:

-dbała Pani o rozwój emocjonalny i fizyczny dziecka,

-kształtowała Pani jego postawy i zainteresowania,

-ponosiła Pani wszystkie koszty utrzymania, w tym edukacji, wyżywienia, wypoczynku i opieki zdrowotnej,

-brała Pani czynny udział w życiu szkolnym i zajęciach dodatkowych dziecka,

-podejmowała Pani samodzielne decyzje dotyczące codziennego funkcjonowania dziecka.

9.Czy w pozostałym okresie, w którym dziecko wskazane we wniosku nie przebywało z Panią, ojciec dziecka zajmował się jego wychowaniem i wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do dziecka, tj. uczestniczył w wychowaniu dziecka, dbał o prawidłowy rozwój dziecka kształtując jego właściwe zachowania, rozwijał jego zainteresowania, sprawował nad nim pieczę/opiekę, troszczył się o jego rozwój fizyczny i duchowy, ponosił wydatki związane z wypoczynkiem, ponosił koszty jego utrzymania, zabezpieczał potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomagał w edukacji szkolnej, brał czynny udział w sprawach dotyczących dziecka związanych z jego kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.?

Odpowiedź: Tak, w okresach, kiedy dziecko przebywało u ojca, on również sprawował nad nim samodzielną opiekę i wychowywał je w podobnym zakresie. Jednak w okresie, gdy dziecko przebywało u Pani, to Pani samodzielnie i bez udziału ojca wykonywała Pani wszystkie obowiązki wychowawcze i finansowe.

Pytanie

Czy w opisanym stanie faktycznym ma Pani prawo do preferencyjnego rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, w opisanym stanie faktycznym spełnia Pani warunki określone w art. 6 ust. 4 ustawy o PIT do rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Zgodnie z aktualnym orzecznictwem oraz stanowiskami organów podatkowych, opieka naprzemienna nie wyklucza możliwości skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko, o ile jeden z rodziców faktycznie wychowuje dziecko samodzielnie w okresach sprawowanej przez siebie opieki. W Pani przypadku opieka odbywa się w trybie tydzień na tydzień. W czasie sprawowania opieki nad dzieckiem, samodzielnie pokrywa Pani wszystkie koszty utrzymania dziecka, bez udziału drugiego rodzica – zarówno w zakresie opieki wychowawczej, jak i finansowej. Podobnie, w czasie gdy dziecko przebywa u ojca, nie uczestniczy Pani w jego utrzymaniu, a każdy z rodziców działa niezależnie w swoim okresie opieki. Brak alimentów z obu stron potwierdza, że obowiązek utrzymania dziecka realizowany jest oddzielnie przez każdego z rodziców w czasie, gdy dziecko u niego przebywa. Dziecko jest wychowywane przez jednego rodzica na zmianę, a więc okresowo – ale faktycznie – przez osobę samotną, co mieści się w definicji samotnego wychowywania przyjętej na gruncie podatkowym.

W związku z powyższym, stoi Pani na stanowisku, że może skorzystać z preferencyjnego rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko, zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o PIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Z jego treści wynika, że:

Na mocy art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wyjaśnić należy, że art. 6 od ust. 4c do ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został dodany przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265 ze zm.), obowiązuje od 1 lipca 2022 r. i ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

Na podstawie art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

·posiadania przez rodzica statusu osoby samotnie wychowującej dzieci (dziecko),

·wychowywania przez rodzica samotnie w roku podatkowym dzieci (dziecko),

·nieuzyskiwania przez rodzica i dzieci (dziecko) przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,

·niepodlegania przez rodzica i dzieci (dziecko) opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Natomiast zgodnie z art. 5 ust. 1 tej ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1576):

W myśl art. 4 ust. 2 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci:

Natomiast stosownie do art. 5 ust. 2a ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci:

Co do zasady, świadczenie wychowawcze na mocy art. 4 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy przysługuje albo matce albo ojcu, jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu tego rodzica.

W art. 5 ust. 2a cyt. ustawy ustawodawca zastrzegł natomiast, że w przypadku opieki naprzemiennej orzeczonej przez sąd kwotę świadczenia wychowawczego ustala się w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc. Zatem stosownie do tego przepisu każdemu z rodziców, który – na mocy orzeczenia sądu – wykonuje opiekę naprzemienną nad małoletnim dzieckiem przysługuje świadczenie wychowawcze ustalone w sposób wskazany w tym przepisie.

W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania. Tak więc, przepisy regulujące prawo do preferencyjnego rozliczenia powinny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Należy jednak wskazać, że art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym, określonym w tym przepisie, jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.

Przepis art. 6 ust. 4c ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Natomiast, kiedy każdy rodzic jest zaangażowany w proces wychowawczy dziecka oznacza to, że w roku podatkowym dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich.

Brzmienie ww. przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzuje pojęcie „osoby samotnie wychowującej dzieci” w taki sposób, aby nie budziło wątpliwości, iż prawo do preferencyjnego opodatkowania dochodów nie przysługuje wszystkim osobom stanu wolnego posiadającym dzieci własne lub przysposobione (o których mowa w tym przepisie), a wyłącznie jednemu z rodziców/opiekunów prawnych, tj. temu, który samotnie wychowuje dziecko/dzieci. Do skorzystania z tej preferencji, niewystarczające jest samo legitymowanie się określonym stanem cywilnym. Równie istotne jest samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka.

Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych. W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie oraz w porównywalnym stopniu uczestniczy w wychowywaniu dziecka – co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo, pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa – nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje dla potrzeb jej wykładni i stosowania samotnego wychowywania, ani nie odsyła w tym zakresie do odrębnych regulacji.

Dla ustalenia znaczenia „samotnie” oraz „wychowywać” należy zatem odwołać się w pierwszej kolejności do językowych reguł interpretacyjnych.

Zgodnie z internetowym Słownikiem Języka Polskiego PWN „wychować — wychowywać” to: (1) «zapewnić dziecku opiekę i doprowadzić je do samodzielności», (2) «przygotować kogoś do pracy w jakiejś dziedzinie».

Zatem, „wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Natomiast, „samotny” to: (1) «żyjący sam, bez rodziny, przyjaciół», (2) «znajdujący się w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sam», (3) «spędzany, odbywany w pojedynkę, bez towarzystwa», (4) «znajdujący się na odludziu».

Użycie określenia „osoba samotnie wychowująca dzieci” oznacza zatem, że intencją ustawodawcy było przyznanie prawa do rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko jednemu z rodziców lub opiekunów prawnych, który faktycznie wychowuje dziecko.

Samotne wychowywanie oznacza zatem wychowywanie dziecka (dzieci) bez faktycznego udziału drugiego rodzica.

Samodzielna opieka nad dzieckiem nie jest równoznaczna z samotną opieką. Fakt, że każdy z rodziców zajmuje się dzieckiem w ustalonym czasie, czyli samodzielnie i w tym czasie drugi rodzic nie uczestniczy w wychowaniu tego dziecka, nie oznacza że mamy do czynienia z samotnym wychowaniem dziecka.

W rodzinach pełnych również rodzice nie wychowują dzieci równocześnie. Nie zawsze bowiem opiekują się dzieckiem w tym samym miejscu i czasie. Podczas sprawowania opieki przez rodziców pozostających w związku małżeńskim (podobnie jak rodziców stanu wolnego) może zachodzić taka sytuacja, że w pewnym momencie dnia (a w szczególnych sytuacjach nawet w określonych dniach) dzieckiem zajmuje się tylko matka, innym razem tylko ojciec, jednakże w takiej sytuacji nie ma mowy o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Zatem prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Idąc dalej, w niniejszej sprawie kluczowe znaczenie ma art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Od 1 stycznia 2022 r. ustawodawca zdecydował się bowiem na zmianę normatywną, która zgodnie z art. 6 ust. 4f ww. ustawy nie przyznaje preferencji osobie, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko. Dotyczy to również sytuacji, gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z ustawą o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Wpływ na możliwość skorzystania z omawianej preferencji podatkowej w obecnym stanie prawnym ma treść art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z przepisu tego wynika, że sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, zaś szczególną formą wspólnej opieki (która również wyłącza możliwość rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko) jest opieka naprzemienna, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

I tak, co do zasady, świadczenie wychowawcze, o którym mowa w art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – na mocy art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci – przysługuje albo matce albo ojcu, jeżeli dziecko wspólnie zamieszkuje i pozostaje na utrzymaniu tego rodzica.

W art. 5 ust. 2a ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci ustawodawca zastrzegł natomiast, że w przypadku opieki naprzemiennej orzeczonej przez sąd kwotę świadczenia wychowawczego ustala się w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia. Zatem na mocy tego przepisu każdemu z rodziców, który – na mocy orzeczenia sądu – wykonuje opiekę naprzemienną nad małoletnim dzieckiem przysługuje świadczenie wychowawcze ustalone w sposób wskazany w tym przepisie.

Skoro ustanowienie opieki naprzemiennej powoduje podział świadczenia wychowawczego pomiędzy oboje rodziców, to niezależnie od ustaleń pomiędzy rodzicami (że świadczenie będzie pobierał jeden z nich) lub braku takich ustaleń (jeden z rodziców nie zajmuje się dzieckiem i to drugi pobiera świadczenie) – prawo do preferencyjnego rozliczenia nie przysługuje.

Jak wynika z opisu sprawy, jest Pani rozwiedziona, a orzeczenie o Pani rozwodzie uprawomocniło się 31 stycznia 2022 r. i od tamtej pory Pani stan cywilny nie uległ zmianie – nie zawarła Pani nowego związku małżeńskiego. Z Pani byłym mężem posiada Pani jedno małoletnie dziecko, nad którym sprawowana jest opieka naprzemienna w systemie tydzień na tydzień. Tryb opieki został ustalony prawomocnym wyrokiem sądu rodzinnego. W wyniku ustaleń: żadne z rodziców nie płaci alimentów, oboje rodzice są zaangażowani w wychowanie dziecka w porównywalnym stopniu. Świadczenie wychowawcze (800+) było przyznane na Pani wniosek, a środki wypłacane były na wspólne konto, którego jest Pani współwłaścicielką razem z byłym mężem. Nie jest Pani matką ani opiekunem prawnym innych dzieci, wobec których wykonywałaby Pani władzę rodzicielską w okresie, którego dotyczy wniosek. W okresie, gdy dziecko przebywało u Pani, faktycznie i samotnie wychowywała Pani je bez udziału ojca – samodzielnie dbała Pani o rozwój emocjonalny i fizyczny dziecka, kształtowała Pani jego postawy i zainteresowania, ponosiła Pani wszystkie koszty utrzymania, w tym edukacji, wyżywienia, wypoczynku i opieki zdrowotnej, brała Pani czynny udział w życiu szkolnym i zajęciach dodatkowych dziecka, podejmowała Pani samodzielne decyzje dotyczące codziennego funkcjonowania dziecka. W okresach, kiedy dziecko przebywało u ojca, on również sprawował nad nim samodzielną opiekę i wychowywał je w podobnym zakresie.

Mając na uwadze opisaną sytuację faktyczną wskazać należy, że w art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca doprecyzował, że ww. preferencyjne opodatkowanie nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Należy podkreślić, że zwrot „zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci”, nie odnosi się do tego czy rodzic faktycznie pobiera to świadczenie, lecz czy ma do niego prawo (zostało mu przyznane).

W sytuacji, gdy jeden z rodziców nie pobiera świadczenia wychowawczego nie oznacza, że nie ma prawa do tego świadczenia. Zatem osoba, która wspólnie z drugim rodzicem wychowuje dziecko nie może skorzystać z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Jedną z form wspólnego wychowywania dziecka jest tzw. opieka naprzemienna.

Jak wyżej wskazano istotny dla zastosowania omawianej preferencji, a więc możliwości skorzystania z preferencyjnego rozliczania się w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko jest fakt samotnego wychowywania dziecka. W rezultacie samotni rodzice, którzy wychowują dziecko wspólnie (w tym samym lub różnym czasie) w tym również w ramach opieki naprzemiennej nie mogą rozliczyć swoich dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko.

Mając zatem na uwadze zacytowane przepisy prawa oraz opis sprawy stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie – w okresie od dnia uprawomocnienia się wyroku sądu o Pani rozwodzie ustalającego opiekę naprzemienną należy stwierdzić, że skoro w tym wyroku sąd orzekł o wykonywaniu opieki naprzemiennej nad Pani dzieckiem wspólnie z Pani byłym mężem to nie może Pani skorzystać z preferencyjnego opodatkowania dochodów przewidzianego dla osób samotnie wychowujących dziecko.

Nie sposób uznać, że w przedstawionym przez Panią opisie sprawy – w tak zorganizowanym trybie wykonywania władzy rodzicielskiej i opieki przez obojga rodziców – zachodzą dwa odrębne procesy wychowania, tj. osobny samotny proces przeprowadza ojciec małoletniego dziecka (Pani były mąż) w swoim czasie, gdy dziecko przebywa z nim, a zupełnie inny proces wychowywania zachodzi podczas, gdy dziecko przebywa z Panią. Wychowania dziecka nie da się „podzielić”, bowiem jest to ciągły i długotrwały rozwój, na który w tym przypadku składa się wspólna praca obojga rodziców. Ponadto jak sama Pani wskazała, oboje rodzice są zaangażowani w wychowanie dziecka w porównywalnym stopniu. Dlatego też okoliczność, że wychowaniem małoletniego dziecka zajmuje się zarówno Pani, jak i Pani były mąż w systemie opieki naprzemiennej wyklucza możliwość uznania Pani za osobę samotnie wychowującą dziecko.

Tym samym, nie kwestionując faktu, że Pani – już jako osoba rozwiedziona – brała udział w wychowywaniu swojego małoletniego dziecka – nie sposób uznać Pani za osobę samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym konkretnym przypadku, współdziałanie Pani w wychowywaniu dziecka, poprzez opiekę nad nim przez oboje rodziców, nie oznacza, że proces wychowawczy dziecka prowadzony jest tylko i wyłącznie przez Panią. Fakt, że w przedstawionej sytuacji każdy z rodziców zajmuje się dzieckiem w ustalonym czasie, czyli samodzielne, i w tym czasie drugi rodzic nie uczestniczy w jego wychowaniu, nie oznacza, że mamy do czynienia z samotnym wychowaniem dziecka. Należy jeszcze raz podkreślić, że samodzielna opieka nad dzieckiem nie jest równoznaczna z samotną opieką. Zatem nie kwestionując Pani zaangażowania w proces wychowawczy małoletniego dziecka, nie można uznać, że posiada Pani status osoby samotnie wychowującej dziecko.

Podsumowując, w świetle przedstawionego opisu sprawy i obowiązującego stanu prawnego, nie można uznać Pani za osobę samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, nie przysługuje Pani prawo do skorzystania z preferencyjnej formy opodatkowania przewidzianej w art. 6 ust. 4c i ust. 4d w związku z art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako osoba samotnie wychowująca dziecko w zeznaniach rocznych za lata 2022-2024.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.