Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 marca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 25 marca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 kwietnia 2025 r. (wpływ do tutejszego organu 25 kwietnia 2025 r.) oraz z 23 maja 2025 r. (wpływ do tutejszego organu 29 maja 2025 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pani 85-letnia mama posiada orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Jest również ubezwłasnowolniona. Pani jest jej opiekunem prawnym.

Pani mama w swoim życiu nie pracowała zawodowo, dlatego nie ma żadnych dochodów. Nie posiada decyzji o dochodach z emerytury ani renty.

Mąż Pani mamy ma emeryturę i wspólnie rozliczał się z małżonką. Zaliczka na podatek pobierana przez ZUS za 2024 r. wyniosła 182 zł.

Pani mama choruje na otępienie naczyniowe, jest obłożnie chora. W związku z drastycznym pogorszeniem się stanu zdrowia mamy i koniecznością zapewnienia jej profesjonalnej opieki medycznej i niezbędnej rehabilitacji od 10 października 2024 r. Pani mama przebywa w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym, gdzie za pobyt 31 dniowy, wspólnie z Pani tatą, opłacają Państwo z góry 7.130 zł (230 zł dziennie).

W sytuacji, gdy osoba nigdy nie pracowała żaden ZOL nie przyjmie na dofinansowanie przez NFZ.

Pani mama nie posiada imiennej decyzji o przychodach.

Za każdy opłacony miesiąc Pani mama otrzymuje fakturę na swoje nazwisko.

W związku z zaistniałą sytuacją Pani, jako opiekun prawny (córka) oraz mąż mamy łożycie na utrzymanie Pani mamy (opłaty za pobyt i rehabilitację).

Poza ww. opłatami należy dostarczyć leki, pampersy, środki do higieny osobistej, białko odżywcze przeciwodleżynowe, nutrii-drinki, żywność, musy, biszkopty, wodę, domowe miksy-zupy.

Wszystkie dodatkowe produkty (wyżej wymienione) kupuje Pani ze swojej i męża emerytury. Jako opiekun prawny musi Pani zapewnić i zabezpieczyć wszystkie potrzeby swojej mamy.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W okresie, którego dotyczy wniosek, tj. w 2024 r., Pani i Pani mąż podlegaliście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Przez cały 2024 r. pozostawała Pani wraz z mężem w związku małżeńskim oraz we wspólności majątkowej.

W 2024 r. uzyskała Pani dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce pozwalające na skorzystanie z ulgi rehabilitacyjnej. Pani mąż również. Są Państwo emerytami, otrzymują Państwo emerytury z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, od których pobierane są zaliczki na podatek. W rozliczeniu za 2024 r. - PIT-40 wykazane zostały zaliczki na podatek.

W 2024 r. w stosunku do Pani i Pani męża nie miały zastosowanie przepisy: art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ani przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym, jak również przepisy ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pani mama w 2024 r. była na utrzymaniu Pani i męża.

W 2024 r. Pani mama otrzymywała następujące świadczenia:

1)500+ miesięcznie, na podstawie orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS, trwale niezdolna do samodzielnej egzystencji,

2)zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł miesięcznie), z tytułu ukończenia 75 lat – MOPS.

Dzienna stawka pobytu w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym wynosi 230 zł. Faktury wystawiane są z góry za miesiąc pobytu. Pani mama w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym przebywa od 10 października 2024 r., zatem posiadają Państwo trzy faktury.

Faktury wystawiane są za pobyt konkretnej osoby, czyli na Pani mamę, pomimo tego, że sama ich nie opłaca, gdyż nie ma dochodów:

1)faktura z 10 października 2024 r. na kwotę 4.980 zł (w tym 21 dni pobytu po 230 zł oraz za dwa dni po 75 zł – rezerwacja łózka) – płatne gotówką 3 października 2024 r. – na fakturze informacja i pieczątka „zapłacone”,

2)faktura z 31 października 2024 r. na kwotę 6.900 zł (30x 230 zł) za listopad 2024 r., płatne gotówką – KP z 6 listopada 2024 r.,

3)faktura z 29 listopada 2024 r. na kwotę 7.130 zł (31 dni x 230 zł) – za grudzień 2024 r., płatne gotówką – KP z 2 grudnia 2024 r.

Płacą Państwo gotówką, ponieważ Pani ojciec (mąż mamy) otrzymuje emeryturę w gotówce do rąk własnych. Co miesiąc dokłada on 2.000 zł, pozostałą kwotę płaci Pani ze wspólnych dochodów uzyskiwanych razem z mężem.

Pani mama przebywa w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym od 10 października 2024 r. do dnia dzisiejszego i ze względu na jej stan zdrowia nadal będzie tam przebywała. Jest obłożnie chora, a Pani nie jest w stanie zapewnić jej profesjonalnej medycznej opieki i codziennej rehabilitacji. Zatem jako rodzina i jednocześnie jako opiekun prawny zobowiązana jest Pani dalej ponosić koszty pobytu swojej mamy w placówce ZOL – prywatnie.

Orzeczenie ZUS o niezdolności do samodzielnej egzystencji zostało wydane 22 lipca 2022 r., w oparciu o historię medyczną lekarza psychiatry. Data powstania niezdolności została ustalona od 1 marca 2020 r.

W 2024 r. Pani mama nie posiadała orzeczenia o niepełnosprawności wydanego przez Miejski/Powiatowy lub Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności.

Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności 29 listopada 2024 r. wydał „Decyzję Ustalającą Poziom Wsparcia”, gdzie widnieje informacja, że jeżeli adres zameldowania jest inny od miejsca pobytu, to „nie dotyczy”. Oznacza to, że pomimo uzyskania przez Pani mamę aż 99 punktów na 100, która potrzebuje dużej pomocy i wsparcia, to w sytuacji gdy nie przebywa ona w domu, to nie otrzyma pomocy finansowej, w formie ww. wsparcia.

Ww. wydatki na opłacenie pobytu Pani mamy w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym nie zostały/nie zostaną sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz nie zostały/nie zostaną zwrócone w jakiejkolwiek formie.

Pani mama nie ma żadnej imiennej decyzji o dochodach, więc nigdy nie może otrzymać dofinansowania z NFZ-u.

Zarząd ZOL-u zwrócił się do NFZ-u z zapytaniem, czy w związku z brakiem dochodów Pani mama będzie mogła przejść na dofinansowanie i na jakich warunkach ale decyzja była odmowna.

Ww. wydatki nie zostały/nie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, ani nie zostaną odliczone od dochodów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30c ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie zostaną również odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ani zwrócone w jakiejkolwiek formie.

Pytania

1)Czy w zeznaniu podatkowym za 2024 r. może Pani odliczyć od swojego dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej poniesione przez Panią – jako opiekuna prawnego – wydatki na opłacenie pobytu mamy w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym?

2)Czy w zeznaniu podatkowym za 2024 r. składanym wspólnie z mężem może Pani odliczyć od swojego dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej poniesione przez Panią, jako opiekuna prawnego, wydatki na opłacenie pobytu Pani mamy w ZOL-u?

3)Czy w zeznaniu podatkowym za 2024 r. składanym wspólnie z mężem mogą Państwo odliczyć od Państwa dochodów w ramach ulgi rehabilitacyjnej poniesione przez Państwa wydatki na opłacenie pobytu mamy w ZOL-u?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, wydatki, które poniosła Pani na Zakład Opieki Leczniczej w związku z pobytem Pani mamy, może odliczyć Pani w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

Pani zdaniem, Pani jako córka, najbliższa rodzina i jednocześnie jako opiekun prawny, która ma zawsze działać dla dobra swojej mamy oraz zabezpieczać w pełni jej potrzeby powinna mieć Pani możliwość odliczenia pobytu i rehabilitacji w ZOL-u (prywatnie) od swojego oraz męża podatku w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Z Państwa emerytur ponoszą bowiem Państwo wydatki na utrzymanie Pani mamy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm. ):

Podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g i art. 30j-30p, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 23o, art. 23u, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e, 6 i 21 lub art. 24b ust. 1 i 2, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Z art. 26 ust. 7e ww. ustawy wynika, że:

Przepisy ust. 7a-7d i 7g stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu w roku podatkowym pozostają następujące osoby niepełnosprawne: osoba będąca w stosunku do podatnika lub jego małżonka osobą zaliczoną do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn lub dziecko obce przyjęte na wychowanie przez podatnika lub jego małżonka, pod warunkiem że uzyskane w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają dwunastokrotności kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego. Do dochodów, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie zalicza się alimentów na rzecz dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e, świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 100a, dodatku energetycznego, o którym mowa w art. 5c ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, dodatku osłonowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o dodatku osłonowym (Dz.U. z 2024 r. poz. 953), dodatku węglowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz.U. z 2024 r. poz. 1207), dodatku dla gospodarstw domowych z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła i dodatku dla niektórych podmiotów niebędących gospodarstwami domowymi z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła, o których mowa w art. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (Dz.U. z 2024 r. poz. 1509), dodatku elektrycznego, o którym mowa w art. 27 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku oraz w 2024 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1288 i 1831), refundacji kwoty odpowiadającej podatkowi VAT, o której mowa w art. 18 ustawy z dnia 15 grudnia 2022 r. o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. oraz w 2024 r. w związku z sytuacją na rynku gazu (Dz.U. z 2024 r. poz. 303, 834, 859 i 1635), bonu energetycznego, o którym mowa w art. 2 ustawy z dnia 23 maja 2024 r. o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia cen energii elektrycznej, gazu ziemnego i ciepła systemowego (Dz.U. poz. 859 i 1831), oraz przyznanych na podstawie odrębnych przepisów zasiłku pielęgnacyjnego, dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów oraz kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów.

Art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 poz. 1837) stanowi, że do grupy I zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Zatem z ww. przepisu wynika, że rodzice – jako wstępni – są w stosunku do podatnika osobami zaliczanymi do I grupy podatkowej. Do pierwszej grupy podatkowej zaliczani są również teściowie.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7, 7b-7g i 13a tego artykułu.

Stosownie do art. 26 ust. 7a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na odpłatność za pobyt w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym;

W myśl art. 26 ust. 7 pkt 4 tej ustawy:

Wysokość wydatków na cele określone w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7c, ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty – w przypadkach innych niż wymienione w pkt 1-3.

Wedle art. 26 ust. 7b tejże ustawy:

Wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Art. 26 ust. 7d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1)orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub

2)decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo

3)orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

W myśl art. 26 ust. 7f ww. ustawy:

Ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

1)I grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

a)całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo

aa) niezdolność do samodzielnej egzystencji, albo

b)znaczny stopień niepełnosprawności;

2)II grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:

a)całkowitą niezdolność do pracy albo

b)umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Stosownie do art. 26 ust. 13a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od dochodów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30c lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Z cytowanych powyżej przepisów w szczególności wynika, że warunkiem odliczenia wydatków na cele rehabilitacyjne – stosownie do treści art. 26 ust. 7d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek: orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Prawo do odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej posiada również osoba, na której utrzymaniu pozostaje osoba niepełnosprawna wymieniona w treści art. 26 ust. 7e ww. ustawy, o ile dochody osoby niepełnosprawnej nie przekroczą limitu dochodu wskazanego w tym przepisie.

Podkreślić jednak należy, że zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa – wszelkie ulgi podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo, a nie obowiązek korzystania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego.

Z art. 26 ust. 7d pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wynika, że warunkiem dokonywania odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek m.in. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach.

Odrębnymi przepisami (o których mowa w art. 26 ust. 7d ww. ustawy) są uregulowania zawarte w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 44 ze zm.):

Art. 1 tej ustawy stanowi, że:

Ustawa dotyczy osób, których niepełnosprawność została potwierdzona orzeczeniem:

1)o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności określonych w art. 3 lub

2)o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów, lub

3)o niepełnosprawności, wydanym przed ukończeniem 16 roku życia

–zwanych dalej ,,osobami niepełnosprawnymi''.

Na mocy art. 3 tej ustawy:

Ustala się trzy stopnie niepełnosprawności, które stosuje się do realizacji celów określonych ustawą:

1)znaczny;

2)umiarkowany;

3)lekki.

Stosownie do art. 3 ust. 2 ww. ustawy:

Orzeczenie ustalające stopień niepełnosprawności stanowi także podstawę do przyznania ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów.

Zgodnie z art. 4 omawianej ustawy:

1.Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

2.Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

3.Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

4.Niezdolność do samodzielnej egzystencji oznacza naruszenie sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się i komunikację.

Wedle art. 5 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych:

Orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o:

1)całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2, i niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

1a) niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy wymienionej w pkt 1, jest traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

2)całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy wymienionej w pkt 1, jest traktowane na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;

3)częściowej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 3, oraz celowości przekwalifikowania, o którym mowa w art. 119 ust. 2 i 3 ustawy wymienionej w pkt 1, jest traktowane na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.

Z art. 5a ust. 1 ww. ustawy wynika natomiast, że:

Osoby posiadające ważne orzeczenia o zaliczeniu do jednej z grup inwalidów, niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, o których mowa w art. 62, oraz orzeczenia, o których mowa w art. 5, mogą składać do zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności wniosek o ustalenie stopnia niepełnosprawności i wskazań, o których mowa w art. 6b ust. 3, dla celów korzystania z ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów.

Stosownie do art. 5a ust. 2 tej ustawy:

W postępowaniu w sprawach, o których mowa w ust. 1, zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności wydaje orzeczenie, w którym:

1)stopień niepełnosprawności określa się na podstawie przedłożonych orzeczeń, o których mowa w ust. 1, zgodnie z przepisami, o których mowa w art. 5 i 62;

2)wskazania, o których mowa w art. 6b ust. 3, ustala się stosownie do naruszonej sprawności organizmu i ograniczeń funkcjonalnych uzasadniających korzystanie z ulg i uprawnień na podstawie odrębnych przepisów.

Z art. 3 ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, wynika zatem, że orzeczenie ustanawiające stopień niepełnosprawności stanowi podstawę do przyznania ulg, w tym również do ulgi rehabilitacyjnej.

Natomiast orzeczenia ZUS wydawane są do innych celów niż orzeczenia powiatowych lub miejskich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności. Orzeczenia ZUS oceniają zdolność do pracy i są podstawą do wypłaty świadczeń z ubezpieczenia społecznego, w tym rent.

Z art. 5a ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wynika natomiast, że w sytuacji, gdy osoba ubiegająca się o ustalenie stopnia niepełnosprawności posiada orzeczenie ZUS, to powiatowy/miejski zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności zobowiązany jest wydać orzeczenie o niepełnosprawności. Takie orzeczenie powiatowego/miejskiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności daje prawo do dokonywania odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

Zatem ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych wyraźnie rozróżnia orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności od innych orzeczeń i w dalszych przepisach szczegółowo reguluje tryb orzekania o niepełnosprawności. W konsekwencji należy uznać, że orzeczenia wydawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie mogą być uznane za orzeczenia, o których mowa w art. 26 ust. 7d pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z opisu zdarzenia wynika w szczególności, że Pani 85-letnia mama posiada orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Pani mama w swoim życiu nie pracowała zawodowo, dlatego nie ma żadnych dochodów. Nie posiada decyzji o dochodach z emerytury ani renty. W 2024 r. Pani mama nie posiadała orzeczenia o niepełnosprawności wydanego przez Miejski/Powiatowy lub Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności.

Skoro zatem Pani mama w 2024 r. nie posiadała orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (o których mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych), ani decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną to nie spełniła warunku wynikającego z art. 26 ust. 7d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uprawniającego do zastosowania odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

W konsekwencji w zeznaniu podatkowym za 2024 r. nie może Pani odliczyć od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych na opłacenie pobytu Pani mamy w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym.

Końcowo wskazać należy, że gdyby w 2025 r. i latach następnych chciała Pani korzystać z odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej w związku z wydatkami ponoszonymi na Pani mamę – to powinna Pani, jako opiekun prawny – wystąpić z wnioskiem do powiatowego/miejskiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności o przyznanie/ustalenie stopnia niepełnosprawności dla swojej mamy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.