Interpretacja indywidualna - Interpretacja - null

ShutterStock
Interpretacja indywidualna - Interpretacja - 0115-KDIT1.4011.127.2025.2.ASZ

Temat interpretacji

Temat interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest:

nieprawidłowe w części dotyczącej pytania pierwszego i drugiego,

prawidłowe w zakresie pytania czwartego.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

14 lutego 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 22 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 16 kwietnia 2025 r. (wpływ 23 kwietnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1.Zainteresowany będący stroną postępowania: A.B.,

2.Zainteresowana niebędąca stroną postępowania: C.B., (...).

Opis stanu faktycznego

Zainteresowany będący stroną postępowania oraz Zainteresowana (dalej zwani także "Podatnikami") 4 stycznia 2008 roku zawarli z Y S.A. umowę kredytu mieszkaniowego (...), przedmiotem którego była kwota 541.220 franków szwajcarskich (CHF), z przeznaczeniem "na potrzeby własne”, a 2 grudnia 2008 roku – na podstawie Umowy Ustanowienia Odrębnej Własności Lokali i Sprzedaży – sporządzonej w formie aktu notarialnego (rep. A nr (...)), sporządzonego przed notariuszem (...), zawartej z Z sp. k. z siedzibą w B., wpisaną do KRS pod numerem (...), NIP (...), deweloper ustanowił na rzecz Podatników odrębną własność trzech lokali pensjonatowych o numerach 11, 12 i 13 w wybudowanym przez siebie budynku pensjonatu kategorii XIV/XVII (budynku zakwaterowania turystycznego i garażu powyżej dwóch stanowisk), nazwanym przez dewelopera (...) , poł. w B. przy ul. C. 1, gdzie zgodnie z przedłożonymi do wym. umowy trzema zaświadczeniami wydanymi przez Wydział Architektury i Budownictwa Urzędu Miasta w B. ww. lokale są lokalami użytkowymi i lokale te Podatnikom sprzedał wraz ze związanymi z nimi udziałami w częściach wspólnych budynku i urządzeń oraz w prawie własności działki gruntu oraz dodatkowo udział w lokalu użytkowym, garażu podziemnym, z prawem do korzystania z jednego miejsca postojowego, a także prawo do korzystania z dwóch zewnętrznych miejsc postojowych, a Podatnicy lokale te ze związanymi z nimi prawami kupili, na majątek objęty małżeńską wspólnością ustawową, lecz w związku z prowadzoną przez A.B. działalnością gospodarczą pod firmą X z siedzibą w A., NIP (...). Za wszystkie te prawa Podatnicy zapłacili łącznie kwotę 1.170.952 złotych brutto, a sprzedaż wym. lokali oraz praw opodatkowana była podatkiem VAT, wg ówczesnej stawki 22%. Cenę nabycia lokali oraz pozostałych praw Podatnicy praktycznie w całości sfinansowali z udzielonego im przez Y S.A. kredytu bankowego, opisanego na wstępie.

Nabyte lokale oraz prawa do korzystania z miejsc postojowych Podatnicy, niezwłocznie po ich wykończeniu, przeznaczyli na wynajem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez A.B., powyżej opisanej. Stan taki trwał do roku , kiedy to lokale zostały przez podatnika wycofane z prowadzonej przez siebie działalności i przeznaczone na cele osobiste, choć w dalszym ciągu po tym wycofaniu były i są do dziś wynajmowane w ramach najmu prywatnego opodatkowanego ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, na podstawie ustawy z dnia 20 listopada 1998 roku o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Na podstawie zawartej umowy kredytowej Bank wypłacił Podatnikom kwotę 1.161.632,34 złotych. Od momentu zaciągnięcia kredytu kredyt był cały czas spłacany. Podatnicy na wskazane przez Bank konta wpłacali złote polskie, a Bank kwoty te – zgodnie z zapisami umowy kredytowej oraz stosowanymi przez siebie regułami – przeliczał na CHF i co miesiąc zarachowywał odpowiednią część na spłatę należnych odsetek oraz kapitału kredytu. Stan ten trwał od roku 2008 do 28 października 2024 roku, kiedy to w efekcie obserwacji zachowań rynku, orzecznictwa sądowego, przeprowadzenia (na zlecenie Podatników) dokładnej analizy zapisów wiążącej Podatników umowy kredytowej, stwierdzenia, że umowa ta z dużą dozą prawdopodobieństwa jest umową nieważną oraz wystąpienia do Banku z roszczeniami wskazującymi na niezgodność zawartej umowy kredytowej z obowiązującymi przepisami prawa, występowaniu klauzul abuzywnych, a także – wg Podatników – prawdopodobieństwa nieważności umowy, 28 października 2024 roku, z inicjatywy Banku, pomiędzy Podatnikami a Bankiem doszło do zawarcia Ugody pozasądowej (Ugoda), w treści której, czyniąc sobie wzajemne ustępstwa oraz uwzględniając możliwe do wystąpienia dla każdej ze stron ryzyka, strony potwierdziły, że umowa kredytowa je w dalszym ciągu wiąże, że w księgach rachunkowych Banku na dzień zawarcia Ugody zadłużenie Podatników z tytułu umowy kredytowej wynosiło kwotę 305.581,70 CHF, co po przeliczeniu na PLN wg średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego dzień zawarcia Ugody wynosiło kwotę 1.417.990,76 PLN, że strony dokonały zmiany waluty zadłużenia na złote polskie, a za podstawę tegoż przyjęły, iż kredyt udzielony na podstawie umowy kredytowej zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia umowy kredytowej był kredytem złotówkowym, że po zmianie waluty długu oraz dokonanym przez Bank przeliczeniu pozostałe do spłaty zadłużenie Podatników wobec Banku wynosi kwotę 188.715,52 złotych, w tym kapitał 185.772,66 złotych i odsetki 2.942,86 złotych, że Bank zwalnia Podatników z długu w kwocie 1.229.659,07 złotych, stanowiącej różnicę pom. Ww. kwotą 1.417.990,76 PLN a kwotą 188.715,52 złotych, a ponadto że Podatnicy zobowiązują się do spłaty pozostałej kwoty kredytu w wysokości 188.715,52 złotych w ustalonych ratach i do dnia ustalonego w umowie.

W treści Ugody przygotowanej przez Bank i zgodnie z praktyką stosowaną przez Bank zawarto również zapis, iż Podatnicy przyjmują do wiadomości, że w wyniku zawarcia Ugody i zwolnienia z części długu powstał po ich stronie przychód, a na Banku ciąży wypełnienie obowiązku informacyjnego (sporządzenia informacji PIT-11), o ile obowiązek taki wynika z obowiązujących przepisów prawa. Dodatkowo w Ugodzie, również zgodnie z wymogiem narzuconym przez Bank, zapisano, że Podatnicy przyjmują do wiadomości, iż w celu zastosowania do osiągniętego przychodu regulacji rozporządzenia Ministra Finansów dot. zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe niezbędne jest spełnienie przez Podatników warunków wskazanych w tym rozporządzeniu i wykonaniu tego zapisy, dodatkowo Podatnicy złożyli oświadczenie, w którym: wskazali, że kredyt został zabezpieczony hipotecznie, że nie został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Ustawa PIT), że nie został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, tj. inwestycji, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego oraz że dotychczas Podatnicy nie skorzystali z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tyt. kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej, która była finansowana kredytem.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Umowa kredytu przewidywała solidarną odpowiedzialność małżonków za zobowiązania kredytowe.

Zobowiązanie z tytułu umowy kredytu było w całości zobowiązaniem związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą. Lokale do używania w działalności gospodarczej przyjęte zostały z dniem 31 grudnia 2008 roku. Lokale zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych z momentem przyjęcia ich do używania w działalności. Odpisy amortyzacyjne do lokali były dokonywane od dnia 1 stycznia 2009 roku. W wartości początkowej środków trwałych były ujęte odsetki od kredytu za okres do przyjęcia ich do używania w wysokości 45.941,97 PLN.

W kosztach uzyskania przychodu w prowadzonej działalności gospodarczej Zainteresowany będący stroną postępowania ujmował odsetki od kredytu naliczone za okres po przyjęciu lokali do używania, w następujących wysokościach: rok 2010 – 28.613,18 PLN, rok 2011 – 25.935,51 PLN, rok 2012 – 18.848,21 PLN, rok 2013 – 23.744,39 PLN, rok 2014 – 21.081,81 PLN, rok 2015 – 17.895,19 PLN, rok 2016 – 13.933,84 PLN, rok 2017 – 13.280,79 PLN, rok 2018 – 12.183,16 PLN, rok 2019 – 12.300,63 PLN, rok 2020 – 12.273,39 PLN, rok 2021 – 11.875,67 PLN oraz rok 2022 – 14.764,14 PLN.

Lokale zostały wycofane z działalności z dniem 31 grudnia 2022 roku.

Pytania

1.Czy w wyniku zawarcia Ugody oraz dokonanej zamiany waluty kredytu z CHF na PLN, przy przyjęciu założenia (fikcji), że Podatnicy przez cały dotychczasowy okres spłaty kredytu obsługiwali kredyt wyrażony w złotych polskich, oprocentowany wg zasad obciążających kredyty w takiej właśnie walucie, w efekcie której ustalono, że w dniu zawarcia Ugody dług Podatników wobec Banku wynosi kwotę 188.715,52 złotych, w tym kapitał 185.772,66 złotych i odsetki 2.942,86 złotych, zamiast kwoty 305.581,70 CHF, co przy przeliczeniu jej na PLN wg wybranego przez Bank, bo nie wynikającego z żadnych przepisów prawa, średniego kursu NBP z dnia poprzedzającego dzień zawarcia Ugody wynosiło kwotę 1.417.990,76 PLN, różnica pomiędzy wymienionymi kwotami wynosząca 1.229.659,07 złotych, tj. 1.417.990,76 PLN - 188.715,52 PLN, ze spłaty której Bank zwolnił Podatników, stanowi dla Podatników przychód podatkowy w rozumieniu przepisów Ustawy PIT?

Jeśli odpowiedź na pytanie nr 1 okaże się pozytywną to:

2.Jakim źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 Ustawy PIT jest uzyskany przez Podatników przychód?

3.(wycofane)

4.Czy do uzyskanego przez Podatników przychodu zastosowanie mają przepisy rozporządzenia Ministra Finansów dot. zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

W wyniku zawarcia Ugody oraz dokonanej umownej zamiany waluty kredytu z CHF na PLN, przy przyjęciu założenia, że do dnia zawarcia Ugody Podatnicy przez cały dotychczasowy okres spłaty kredytu obsługiwali kredyt wyrażony w złotych polskich, oprocentowany wg zasad obciążających kredyty zaciągnięte w takiej właśnie walucie, w efekcie której ustalono, że w dniu zawarcia Ugody dług Podatników wobec Banku nadal istnieje, lecz wynosi kwotę 188.715,52 złotych zamiast kwoty 305.581,70 CHF, której wysokość, przy przeliczeniu jej na PLN wg hipotetycznie i umownie wybranego przez Bank, a nie wynikającego z żadnych przepisów prawa, średniego kursu NBP obowiązującego w przeddzień dnia zawarcia Ugody, wynosiła kwotę 1.417.990,76 PLN, gdzie różnica pom. wymienionymi kwotami (1.417.990,76 PLN a 188.715,52 PLN) wynosiła kwotę 1.229.659,07 złotych, ze spłaty której – wg postanowień zawartych w Ugodzie – Bank zwolnił Podatników, nie stanowi dla Podatników przychodu podatkowego w rozumieniu przepisów Ustawy PIT, ponieważ w Ustawie VAT nie ma przepisu prawa kredującego taki skutek dla osób fizycznych nieprowadzących pozarolniczej działalności gospodarczej lub nawet prowadzących taką działalność, ale u których dane zdarzenie nie ma nic wspólnego z tą działalnością, a jeśliby nawet uznać, że takowy przepis istnieje to tylko art. 14 ust. 2 pkt 6 Ustawy PIT, który dotyczy wyłącznie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, które nie dotyczą sytuacji prawnej Podatników, u których nabyte lokale i związane z nimi prawa, w momencie zawarcia Ugody, nie były składnikami związanymi w prowadzoną działalnością gospodarczą, jak i takimi przychodami nie są przychody uzyskiwane z ich wynajmu, przez co należy rozumieć, że jeśli osoba fizyczna nieprowadząca pozarolniczej działalności gospodarczej jest beneficjentem umorzonego zobowiązania, nie powstaje u niej przychód podatkowy w rozumieniu Ustawy PIT, bo gdyby ustawodawca zamierzał takie osoby potraktować analogicznie do osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, z pewnością by to uczynił.

Jeśli odpowiedź na pytanie nr 1 zdaniem Dyrektora KIS uznana zostanie za nieprawidłową:

Ad 2

Ustawa PIT nie określa w żadnym zawartym w niej przepisie, jakim źródłem przychodu dla osób fizycznych nieprowadzących pozarolniczej działalności gospodarczej jest wartość umorzonych, czy nawet częściowo umorzonych zobowiązań, w rozumieniu art. 10 Ustawy PIT.

Ad 4

Do przychodu uzyskanego przez Podatników z tytułu umorzenia części zobowiązania wobec Banku, w związku z zawarciem Ugody, nawet gdyby uznawać, że jej zawarcie taki przychód kreuje, z czym Podatnicy się nie zgadzają, nie mają zastosowania przepisy nieobowiązującego już Rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 roku w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (j. t. Dz. U. z 2024 roku, poz. 102), mającym – na podstawie jego § 4 – zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 roku do 31 grudnia 2026 roku, ponieważ Podatnicy nie spełniają przesłanek wymienionych w tym rozporządzeniu, wymienionych w § 1, tj. kredyt mieszkaniowy nie został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Umorzenie zobowiązania

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z ugruntowanym poglądem pojęcie „świadczenia” na gruncie przepisów o podatku dochodowym ma szersze znaczenie niż w prawie cywilnym. Nieodpłatne świadczenie obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osoby, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Otrzymanie nieodpłatnego świadczenia następuje w stosunku dwustronnym – świadczeniodawca ma wolę przekazania czegoś nieodpłatnie, a świadczeniobiorca godzi się na przyjęcie takiego świadczenia. Uzyskaniem nieodpłatnego świadczenia nie może być natomiast sytuacja niezależna od woli świadczeniobiorcy.

Zgodnie z art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1)jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców;

2)jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu;

3)jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;

4)w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Nieodpłatne świadczenia mogą być uzyskiwane z różnych źródeł. W szczególności ustawodawca wymienia wprost takie świadczenia jako:

przychody ze stosunku pracy (art. 12 ust. 1 ustawy),

przychody z działalności gospodarczej (art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy),

przychody z innych źródeł (art. 20 ust. 1 ustawy):

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: (…) inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia „nieodpłatne świadczenie”. W uchwałach z 18 listopada 2002 r. sygn. akt II FPS 9/02 oraz z 16 października 2006 r. sygn. akt II FPS 1/06 NSA ustalił znaczenie terminu nieodpłatne świadczenie na gruncie ustawy o podatku dochodowym. Stwierdził bowiem, że ma ono szerszy zakres niż w prawie cywilnym, ponieważ obejmuje wszelkie zjawiska o charakterze gospodarczym i zdarzenia prawne, których konsekwencją jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze w działalności osób prawnych, których następstwem jest nieodpłatne, czyli niezwiązane z kosztami lub inną formą świadczenia przysporzenie majątku tej osobie, mające wyraźny finansowy wymiar.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym wartość umorzonej Państwu części kredytu na podstawie zawartej ugody z bankiem stanowi dla Państwa przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Częściowe umorzenie wierzytelności kredytowej przez bank skutkuje zwolnieniem dłużnika z długu i powoduje przekształcenie świadczenia zwrotnego, jakim jest kredyt w świadczenie nieodpłatne lub częściowo odpłatne. Jest to więc świadczenie, o jakim mowa w art. 11 ust. 1 ustawy, stanowiące przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychód pojawia się w sytuacji, w której świadczenie traci swój zwrotny charakter i staje się trwałym (definitywnym) przysporzeniem majątkowym. W takich przypadkach dłużnik osiąga bowiem konkretne przysporzenie majątkowe.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa, Państwa stanowisko w zakresie pytań nr 1 i 2 jest nieprawidłowe.

Zaniechanie poboru podatku

Na podstawie § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.):

1. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

2. Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

3. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

4. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

5. Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1) jednego gospodarstwa domowego albo

2) więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).

6. Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

7. W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.

Natomiast w myśl § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej

Prawo do zaniechania poboru podatku jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających to prawo należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów.

W Państwa przypadku zakupione lokale nie miały i nie mają na celu zaspokojenie Państwa potrzeb mieszkaniowych, nie były więc inwestycją mieszkaniową w rozumieniu przepisów rozporządzenia z dnia 11 marca 2022 r. W konsekwencji nie spełniają Państwo podstawowej przesłanki warunkującej możliwość skorzystania z zaniechania poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego.

Tym samym kwota częściowego zwolnienia z długu, stanowiąca Państwa przychód z innych źródeł, który podlega opodatkowaniu w myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie podlega zaniechaniu poboru podatku.

Z uwagi na fakt, że poprawnie wskazali Państwo, że do przychodu uzyskanego z tytułu umorzenia części zobowiązania wobec Banku nie mają zastosowania przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 4 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan A.B. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.