
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
23 stycznia 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej. Uzupełnił go Pan 14 marca 2025 r. (data wpływu). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
I. Profil Wnioskodawcy
Wnioskodawca od 3 stycznia 2019 r. prowadzi jako osoba fizyczna działalność gospodarczą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, której przedmiotem jest działalność związana z wytwarzaniem oprogramowania (PKD 62.01.Z). Wnioskodawca posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1 991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej w skrócie: „u.p.d.o.f.”) i rozlicza się według stawki liniowej 19% na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zakład w rozumieniu art. 5a pkt 22 u.p.d.o.f. W szczególności Wnioskodawca nie posiada za granicą żadnej stałej placówki ani wyznaczonej osoby działającej w jego imieniu i na jego rzecz za granicą. Wszystkie przychody w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca uzyskuje w Polsce. Wnioskodawca nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego określonego w ustawie z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1402 z późn. zm.).
II. Kontrakty, kontrahenci i model współpracy
W okresie obowiązywania przepisów dot. ulgi IP Box (regulowanej przepisami art. 30ca i 30cb „u.p.d.o.f.”) Wnioskodawca nawiązał współpracę z (...), spółką wpisaną do rejestru spółek w (...) pod numerem (...) z siedzibą pod adresem (...). Współpraca odbywa się na podstawie pisemnej umowy zawartej dnia 30 lipca 2024 r., zwanej dalej w skrócie „umową” lub „kontraktem”.
(...), zwana w dalszej części wniosku również „Kontrahentem” to (...).
Umowa określa ramowe zasady i warunki świadczenia przez Wnioskodawcę usług programistycznych, natomiast ich dokładny zakres jest każdorazowo ustalany na podstawie składanych zleceń cząstkowych, czyli powierzonych w jakiejkolwiek formie (np. za pośrednictwem platformy do zarządzania projektem, ustnie lub poprzez e-mail) prac programistycznych do wykonania. Precyzując, zamówienia cząstkowe przedstawiają specyfikację wymagań, definiując potrzeby biznesowe, które oprogramowanie (lub jego komponent, funkcjonalność) ma zaspokajać. Trzeba zaznaczyć, że Wnioskodawca, jako programista wysoce wyspecjalizowany w konkretnych dziedzinach, nie tworzy programów komputerowych, aplikacji w potocznym rozumieniu. Nie komercjalizuje ich również na masową skalę. Efektem prac Wnioskodawcy są zindywidualizowane programy komputerowe dedykowane wyłącznie rozbudowanemu produktowi jego Kontrahenta, którym jest platforma działająca w modelu (...)) skierowana do (...). Nad platformą stale pracuje wielu innych podwykonawców, tj. programistów, inżynierów. Nie może jednak umknąć uwadze, że platforma nie ma budowy monolitycznej. Każda funkcjonalność, moduł czy inny, mniejszy element składający się na finalny produkt może być badany pod kątem uznania go za odrębny program komputerowy.
Zatem z perspektywy Kontrahenta, prace wykonywane przez Wnioskodawcę prowadzą od pewnego etapu do rozwijania istniejącego już oprogramowania nadrzędnego, np. o nowe lub ulepszone funkcjonalności. W tym miejscu Wnioskodawca zaznacza jednak, że rozwijanie programu nadrzędnego polega na tworzeniu przez niego od zera utworów (wyrażonych w postaci kodu napisanego w języku programowania) podlegających ochronie na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych stanowiących programy komputerowe, a następnie implementowaniu tych utworów do istniejącego już kodu programu nadrzędnego. Implementacja utworu polega przede wszystkim na dodawaniu lub nadpisywaniu części (linijek) kodu źródłowego do oprogramowania. W wyniku implementacji wytworzonych przez Wnioskodawcę utworów rozwijane oprogramowanie nadrzędne jest optymalizowane lub wyposażane w nowe, ulepszone, bądź też kolejne funkcjonalności. Trzeba wyjaśnić, że oprogramowanie nadrzędne, nad którym pracuje Wnioskodawca, tworzone jest na zasadach i wzorcach programowania obiektowego oraz na praktykach zwinnego wytwarzania oprogramowania. Finalny produkt, jest zatem połączeniem wielu podprogramów, w tym m.in. wytwarzanych przez Wnioskodawcę, z których każdy wykonuje określoną funkcję.
Tworząc oprogramowanie Wnioskodawca nie pracuje pod kierownictwem Kontrahenta, tudzież jego klienta lub innej osoby trzeciej, ani w wyznaczonym przez nich czasie i miejscu, chyba, że specyfika usług wyjątkowo wymaga ich wykonania w siedzibie firmy. Wnioskodawca wykonuje prace programistyczne zdalnie, w różnych miejscach oraz czasie, nie jest związany sztywnymi godzinami pracy. Wnioskodawca ponosi pełną odpowiedzialność za rezultat prac oraz wykonanie umowy. Sposób wykonywania czynności oraz użyte rozwiązania są wyborem Wnioskodawcy. Ponadto, w związku z nienależytym wykonaniem umowy, druga strona ma prawo wystąpić do Wnioskodawcy z roszczeniem regresowym. Należy podkreślić, że w związku z tak wykonywaną działalnością Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze zarówno w kontekście odpowiedzialności za jakość i ewentualne wady świadczonych usług, jak i zmian kontrahentów, niepewności efektu i metod dojścia do umówionego rezultatu. W ekonomii definiuje się ryzyko jako możliwość wystąpienia wyników odmiennych od założonych celów. Zgodnie z tą definicją działalność Wnioskodawcy jest obarczona ryzykiem gospodarczym.
III. Charakterystyka oprogramowania tworzonego przez Wnioskodawcę
Działalność gospodarcza Wnioskodawcy związana jest z szeroko rozumianym programowaniem. Jej fundamentem jest rozwiązywanie problemów algorytmicznych, co polega na systematycznej pracy nad komputerowym rozwiązaniem problemu i obejmuje cały proces projektowania i otrzymania rozwiązania. Rozwiązania mają postać programów napisanych w wybranym języku programowania. Innymi słowy, oprogramowanie napisane przez Wnioskodawcę jest realizacją algorytmu. Algorytm programu komputerowego to element konstrukcyjny programu stanowiący zapis logicznie uporządkowanych działań (instrukcji), prowadzących do rozwiązania konkretnych problemów na podstawie ustalonej funkcjonalności programu, wypracowanej przy pomocy funkcjonujących w teorii pojęć i reguł ogólnych. Powszechnie przyjmuje się, że algorytm jest opisem krok po kroku rozwiązania postawionego problemu lub sposobu osiągnięcia jakiegoś celu. Celem nadrzędnym tej metodologii jest otrzymanie „dobrego" rozwiązania, czyli takiego, które jest:
·zrozumiałe dla każdego, kto zna dziedzinę rozwiązywanego problemu i użyte narzędzia komputerowe,
·poprawne, czyli spełnia specyfikację problemu, a więc dokładny opis problemu,
·efektywne, czyli niepotrzebnie nie marnuje zasobów komputerowych, czasu i pamięci.
Ta metoda składa się z następujących sześciu etapów:
1.Opis i analiza sytuacji problemowej. Na podstawie opisu i analizy sytuacji problemowej należy w pełni zrozumieć, na czym polega problem, jakie są dane dla problemu i jakich oczekujemy wyników, oraz jakie są możliwe ograniczenia.
2.Sporządzenie specyfikacji problemu, czyli dokładnego opisu problemu na podstawie rezultatów etapu I. Specyfikacja problemu zawiera:
•opis danych,
•opis wyników,
•opis relacji (powiązań, zależności) między danymi i wynikami.
Specyfikacja jest wykorzystywana w następnym etapie jako specyfikacja tworzonego rozwiązania (np. programu).
3.Zaprojektowanie rozwiązania. Dla sporządzonej na poprzednim etapie specyfikacji problemu, jest projektowane rozwiązanie komputerowe (np. program), czyli wybierany odpowiedni algorytm i dobierane do niego struktury danych. Wybierane jest także środowisko komputerowe (np. język programowania), w którym będzie realizowane rozwiązanie na komputerze.
4.Komputerowa realizacja rozwiązania. Dla projektu rozwiązania, opracowanego na poprzednim etapie, buduje się kompletne rozwiązanie komputerowe, np. w postaci programu w wybranym języku programowania. Następnie testowana jest poprawność rozwiązania komputerowego i badana jego efektywność działania na różnych danych.
5.Testowanie rozwiązania. Ten etap jest poświęcony na systematyczną weryfikację poprawności rozwiązania i testowanie jego własności, w tym zgodności ze specyfikacją.
6.Prezentacja rozwiązania.
Współpracując z przedstawionym Kontrahentem, opierając się na wyżej opisanym podejściu algorytmicznym, Wnioskodawca dotychczas projektował i wytwarzał (programował) kolejne elementy ww. platformy skierowanej do (...). Rozwój programu nadrzędnego Kontrahenta odbywa się według nowoczesnych metodyk, opartych na modelu przyrostowo-iteracyjnym. Cykliczne wydawanie przyrostów można porównać do układanki z klocków. Dokładane są kolejne elementy, które z czasem tworzą finalny produkt. Jednak każde wykonane przez Wnioskodawcę zlecenie cząstkowe skutkowało wytworzeniem jakiegoś elementu programu nadrzędnego - fragmentu kodu o określonej funkcjonalności, który również stanowi program komputerowy podlegający ochronie prawno-autorskiej (jako podprogram). W ten sposób partie kodu wytwarzanego przez Wnioskodawcę, w zależności od powierzonego zadania, składają się na pewne komponenty, moduły, dodające określone funkcjonalności w końcowym produkcie informatycznym. Wnioskodawca stworzył do tej pory wypunktowane poniżej odrębne programy komputerowe i moduły, które pełnią różne funkcje w ramach wdrożenia funkcji (...). Każdy z tych systemów działa jako niezależny komponent, umożliwiający realizację konkretnych zadań biznesowych i technicznych.
1)System (...).
2)Moduł (...).
3)Moduł (...).
4)System (...).
W toku dalszej współpracy z Kontrahentem Wnioskodawca będzie tworzył kolejne programy, opracowywane jako odrębne moduły i aplikacje, mające na celu dalszą automatyzację procesów oraz zwiększenie wygody i efektywności użytkowników platformy (...). Wśród nich można wymienić:
1)Moduł (...).
2)System (...).
1)Rozbudowany system (...).
2)Moduł (...),
5)System (...).
6)Aplikacja do (...).
7)Platforma (...).
Efekty prac Wnioskodawcy stanowią koncepcyjne dobra niematerialne – oprogramowanie komputerowe uzewnętrznione w postaci kodu napisanego w określonych językach programowania. Wnioskodawca pisze oprogramowanie przede wszystkim w (...) – popularnym języku programowania, który jest często wykorzystywany w aplikacjach internetowych i systemach biznesowych. Dodatkowo używa następujących technologii:
-(...) – narzędzie ułatwiające tworzenie aplikacji w (...), które (...)
-(...) – technologia używana do pracy z bazami danych, która umożliwia łatwe zapisywanie i odczytywanie danych z systemu.
-(...) – systemy baz danych, w których przechowywane są informacje potrzebne do działania aplikacji.
-(...) – narzędzie do testowania oprogramowania, które pomaga w sprawdzaniu, czy aplikacja działa prawidłowo.
Kody wytworzone przez Wnioskodawcę i implementowane do istniejącego oprogramowania nadrzędnego stanowią logicznie uporządkowany ciąg instrukcji, przeznaczony do uzyskania za pośrednictwem sprzętu komputerowego wyniku pożądanego przez zleceniodawcę. Praca Wnioskodawcy przy pisaniu kodu nie miała i nie będzie mieć charakteru odtwórczego i nie polega na powielaniu w jego linijkach standardowych rozwiązań problemów. Oprogramowanie wytwarzane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej bezpośrednio działalności gospodarczej, jest rezultatem jego własnej, indywidualnej, twórczej działalności intelektualnej, a w konsekwencji stanowi utwory podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: Dz. U. z 2018 r. poz. 1191 z późn. zm., dalej zwana „ustawa o PAIPP”). W zakresie zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca wyjaśnia, iż planuje kontynuować współpracę z Kontrahentem na dotychczasowych zasadach, według analogicznego procesu twórczego (opisanego w dalszej części wniosku), a efektem jego prac również będą programy komputerowe podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP.
IV. Proces twórczy
Wytwarzane przez Wnioskodawcę oprogramowanie opiera się na indywidualnych, autorskich pomysłach i obejmuje m.in. zbudowanie modelu i zaprojektowanie algorytmu, czynność programowania (tworzenia kodu źródłowego, będącego realizacją algorytmu) oraz weryfikację, modyfikację i udoskonalanie dostępnych rozwiązań programistycznych.
Na potrzeby stworzenia autorskich programów komputerowych, dedykowanych ww. programowi nadrzędnemu Wnioskodawca inicjuje i realizuje w ramach prowadzonej bezpośrednio przez siebie działalności gospodarczej prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Działania te prowadzone są każdorazowo w sposób ułożony, metodyczny, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenie celu jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu (dobór odpowiednich rozwiązań programistycznych oraz technologii), zaplanowanie prac, weryfikacja, zakończenie.
W tym miejscu podkreślić trzeba, że Wnioskodawca rozwija swoją wiedzę i umiejętności w zakresie programowania, poznając i wykorzystując najnowsze technologie. Tworzenie nowego oprogramowania lub ulepszanie istniejącego produktu o nową funkcjonalność (wymagającego również stworzenia w tym zakresie nowego kodu źródłowego) odbywało się według przedstawionego wyżej podejścia do rozwiązywania problemów algorytmicznych i standardowo w najszerszym zakresie składa się z niżej przedstawionych etapów.
a)Etap wstępny - obejmuje konsultacje z Kontrahentem, dotyczące celów jakie mają być osiągnięte w projekcie, poznanie wizji produktu (lub jego komponentu, modułu). Podczas konsultacji przedstawiane są oczekiwania co do parametrów i funkcjonalności oprogramowania (tzw. specyfikacja biznesowa), zasobów jakie mogą zostać udostępnione Wnioskodawcy, w tym celu oraz czasu, w jakim projekt ma zostać zrealizowany. Na podstawie tych informacji oraz własnej wiedzy i doświadczenia, Wnioskodawca wstępnie analizował możliwość zrealizowania projektu, czyli stworzenia nowego oprogramowania, przy użyciu określonych zasobów. Wnioskodawca nie dysponował standardowo gotowymi rozwiązaniami informatycznymi pozwalającymi na realizację zamówienia. Nie dysponował np. gotowym algorytmem wyrażonym w postaci kodu, spełniającym oczekiwania ostatecznego odbiorcy (kod źródłowy musi zostać napisany od samego początku). Uzyskanie produktu informatycznego o pożądanych właściwościach uzależnione było od szeregu czynników. W trakcie tego etapu dochodzi do ustalenia poziomu niepewności co do możliwości realizacji zamówienia przy użyciu określonych zasobów, tj. Wnioskodawca ocenia jakie jest ryzyko niepowodzenia zamówienia.
b)Etap tworzenia oprogramowania - obejmuje wszelkie czynności faktyczne podejmowane przez Wnioskodawcę w celu realizacji zamówienia, tj. zaprojektowanie i napisanie algorytmu w języku programowania, co prowadzi do stworzenia nowego produktu lub ulepszenia, rozwinięcia jego dotychczasowej wersji o nowe zastosowania (nową funkcjonalność). Proces tworzenia na tym etapie najczęściej dzieli się na mniejsze cykle wydawnicze, po których następuje prezentacja wytworzonej części oprogramowania. Nie są to w żadnym wypadku czynności odtwórcze. Wnioskodawca staje na tym etapie wobec konieczności wyboru jednego spośród alternatywnych algorytmów, określania wartości różnorodnych parametrów lub samodzielnego precyzowania pewnych szczegółów implementowanych operacji. Ten etap wymaga od Wnioskodawcy podjęcia największego wysiłku intelektualnego.
c)Etap końcowy - obejmuje zamknięcie zamówienia i podsumowanie wyników prac danego cyklu wydawniczego lub całego projektu. W trakcie tego etapu dochodzi do akceptacji bądź odrzucenia wyników pracy Wnioskodawcy lub ogłoszenie, że przy danym stanie zasobów nie jest możliwe stworzenie programu odpowiadającego specyfikacji biznesowej lub dokonanie ulepszeń, czy rozbudowy systemu o nową funkcjonalność zgodnie z oczekiwaniami. W przypadku niemożności zrealizowania zamówienia zgodnie z oczekiwaniami, rozpatrywane jest ewentualne zwiększenia zasobów do realizacji zadania lub zmiana charakteru wykorzystanych zasobów lub też zmniejszenie oczekiwań w stosunku do oprogramowania, które ma zostać wytworzone.
Wytwarzanie oprogramowania to złożony proces, który ma na celu dostarczenie produktu w pełni zgodnego z oczekiwaniami Kontrahenta. Działalność Wnioskodawcy, w zależności od realizowanych projektów, mogła i może pokrywać wszystkie etapy tego procesu, począwszy od analizy i zdefiniowania wymagań, przez zaprojektowanie rozwiązania, jego wykonanie, testowanie, wdrożenie, szkolenia oraz dalszy rozwój. Podstawowym wyzwaniem jest zrozumienie potrzeb ostatecznego użytkownika programu, a więc określenie celu jaki ma spełniać, np. dedykowana funkcjonalność/moduł. Dopiero w oparciu o tę wiedzę Wnioskodawca ustala sposób dojścia do zdefiniowanego celu, dobierając odpowiednie rozwiązania programistyczne oraz technologie.
Na potrzeby niniejszego wniosku, Wnioskodawca oświadcza, że tworzenie przez niego oprogramowania opiera się każdorazowo o dostępną aktualnie (tj. w momencie realizacji zlecenia Kontrahenta) wiedzę w dziedzinie technologii informacyjnych (IT) oraz w dziedzinie, której oprogramowanie ma służyć, a także o umiejętności Wnioskodawcy jako programisty. Z kolei projektowane i tworzone produkty (oprogramowanie komputerowe) stanowiły/stanowią produkty nowe lub ulepszone funkcjonalnie w stosunku do tych dotychczas tworzonych przez Wnioskodawcę. Proces tworzenia oprogramowania wymaga ciągłego rozwoju, poszerzenia i aktualizowania wiedzy programistycznej, jak również z dziedziny, w której to oprogramowanie ma być wykorzystywane. Niejednokrotnie Wnioskodawca w tym celu sięga do fachowej literatury, szkoleń oraz fachowych publikacji.
Czynności projektowania i tworzenia oprogramowania nie mają charakteru rutynowych lub okresowych zmian, lecz stanowią systematyczny rozwój konkretnego produktu (poczynając od jego tworzenia). Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym zwłaszcza z zakresu narzędzi informatycznych, oprogramowania, technologii w celu tworzenia nowych zastosowań (nowych lub ulepszonych produktów cyfrowych – programów komputerowych). W każdym przypadku Wnioskodawca wnosi swój indywidualny i twórczy wkład, wykorzystując najnowsze technologie informatyczne z zakresu wytwarzania oprogramowania. Produkty informatyczne stworzone przez Wnioskodawcę mają charakter indywidualny i są utrwalone w postaci kodu w języku programowania.
V. Ustalenie przychodu z potencjalnie rozpatrywanych jako „kwalifikowane" praw własności intelektualnej.
Przedmiotem umowy z dnia 30 lipca 2024 r., o której mowa w niniejszym wniosku jest tworzenie oprogramowania komputerowego – usługi programistyczne. Z uwagi na fakt, iż oprogramowanie powstaje według metodyk zwinnych, nie są to typowe umowy o dzieło. Metodyki zwinne skupiają się na elastycznym podejściu i iteracyjnej realizacji projektu. Zakładają, że nie wszystko można przewidzieć i zaplanować, dla stron umowy istotniejsze jest reagowanie na zmiany niż trzymanie się z góry ustalonego, sztywnego planu. Na etapie zawierania umowy znana jest co najwyżej wizja programów, których dostarczenie oczekuje Kontrahent Wnioskodawcy. Wizja ewoluuje w trakcie wszystkich etapów realizacji. W praktyce często polega to na tym, że Kontrahent zmienia zdanie co do swoich oczekiwań, a Wnioskodawca musi jak najszybciej dopasować się do nowych wymagań w zakresie tworzonego oprogramowania. W związku z powyższym, w momencie podpisywania ramowej umowy nie jest możliwe precyzyjne określenie rezultatu, opisanie w szczegółowy sposób, do stworzenia jakiego/jakich dzieł zobowiązuje się Wnioskodawca. Dzieła, czyli powstałe programy komputerowe identyfikowane są w toku realizacji danej umowy. Niemniej, ramowa umowa każdorazowo zobowiązuje Wnioskodawcę do przeniesienia autorskich praw majątkowych do wytworzonego oprogramowania na wskazanych połach eksploatacji w ramach należnego wynagrodzenia. Tyczy się to całego rozpatrywanego niniejszym wnioskiem okresu współpracy z Kontrahentem.
Wnioskodawca określa dokładnie kwotę wynagrodzenia za przeniesienia autorskich praw majątkowych do danego programu komputerowego, wyodrębniając ją od pozostałych składników wynagrodzenia i tę wartość Wnioskodawca przenosi do prowadzonej odrębnie od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji, o której mowa w art. 30cb u.p.d.o.f., jako przychód z prawa autorskiego do danego programu (który w ocenie Wnioskodawcy zyskuje przymiot „kwalifikowanego” prawa własności intelektualnej).
VI. Ewidencja.
Wnioskodawca monitoruje efekty prowadzonej przez siebie działalności rozwojowej i wyodrębnia prawa autorskie do programów komputerowych, wytworzonych i zbytych w ramach umowy zawartej ze wskazanym Kontrahentem. Wnioskodawca prowadzi na bieżąco ewidencję, odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zapewniającą ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu z praw autorskich do tego oprogramowania. Ewidencja zawiera wszystkie informacje, o których mowa w art. 30cb u.p.d.o.f., w tym również wyodrębnia koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4. Wnioskodawca podkreśla, że analizuje również wydatki ponoszone przez siebie w ramach podjętych projektów badawczo-rozwojowych i alokuje je pod odpowiednie litery tzw. wskaźnika nexus.
VII. Podsumowanie.
Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Wnioskodawca chciałby skorzystać z przewidzianej w art. 30ca u.p.d.o.f. preferencji IP Box w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za rok podatkowy 2024 i najprawdopodobniej również w kolejnych latach w zakresie dochodów, na które składa się wynagrodzenie uzyskiwane w wyniku wykonywania umów zawartych z przedstawionym Kontrahentem.
Uzupełnienie
Pod pojęciem „oprogramowania” w kontekście przedstawionego stanu faktycznego, a więc opisanej działalności Wnioskodawcy, należy rozumieć tworzone przez Wnioskodawcę programy komputerowe w rozumieniu prawa autorskiego. Oprogramowania stanowiące efekty jego pracy są zorganizowanymi, logicznie powiązanymi zestawami instrukcji napisanymi w języku programowania, których celem jest wykonanie określonych operacji przez komputer.
Tworzone oprogramowanie może przybierać różne formy, w zależności od zakresu projektu oraz specyfiki jego zastosowania. Obejmuje ono m.in.:
-funkcjonalności – złożone struktury składające się z wielu komponentów współpracujących ze sobą w celu realizacji określonych funkcji,
-moduły i komponenty – niezależne części większych systemów, które pełnią określone zadania i mogą być wykorzystywane jako samodzielne jednostki programowe,
-platformy i aplikacje – kompleksowe rozwiązania dostarczające użytkownikom konkretne usługi lub funkcjonalności w ramach dedykowanego środowiska.
Każdy z wytwarzanych przez Wnioskodawcę modułów, funkcji czy komponentów jest programem komputerowym w sensie definicyjnym, ponieważ:
-zawiera instrukcje zapisane w języku programowania, które są interpretowane lub wykonywane przez komputer,
-realizuje określone algorytmy i procedury przetwarzania danych,
-może funkcjonować samodzielnie jako element systemu informatycznego lub być implementowany w większym środowisku.
Nawet jeśli niektóre tworzone elementy są częścią większego oprogramowania, to z informatycznego punktu widzenia każdy moduł stanowi odrębną jednostkę wykonawczą, która może być uruchomiona, testowana i rozwijana niezależnie. Oznacza to, że wszystkie efekty prac Wnioskodawcy, opisywane jako „oprogramowania” mają charakter samodzielnych programów komputerowych, podlegających ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Programy komputerowe tworzone przez Wnioskodawcę nie posiadają własnych nazw handlowych, ponieważ nie są masowymi produktami rynkowymi i nie są komercjalizowane na większą skalę. W odróżnieniu od oprogramowania tworzonego z myślą o szerokim gronie użytkowników, programy komputerowe, o których mowa we wniosku dostarczane są tylko jednemu Kontrahentowi i mają charakter zindywidualizowanych komponentów dedykowanych istniejącej platformę (...) Kontrahenta. Nie są to programy komputerowe rozpowszechniane wśród różnych klientów, odbiorców.
Brak nadania im odrębnych nazw handlowych wynika charakteru z ich przeznaczenia – nie są one ogólnodostępnymi produktami informatycznymi przeznaczonymi do sprzedaży dowolnemu klientowi, lecz dedykowanymi rozwiązaniami tworzonymi na potrzeby konkretnego systemu informatycznego Kontrahenta.
Innowacyjność programów komputerowych Wnioskodawcy przejawia się w:
-tworzeniu nowych funkcjonalności i rozwiązań technicznych, które wcześniej nie istniały w ramach systemu Kontrahenta,
-zastosowaniu nowoczesnych technologii i metod optymalizacji kodu, co zwiększa wydajność i bezpieczeństwo platformy,
-automatyzacji procesów biznesowych, co pozwala na usprawnienie operacji wykonywanych przez użytkowników systemu,
-integracji z nowymi środowiskami IT — np. wdrażaniu integracji z (...),
-dostosowaniu do unikalnych wymagań biznesowych, co sprawia, że powstające moduły nie mają swoich odpowiedników w ogólnodostępnym oprogramowaniu, lecz są „szyte na miarę” pod kątem potrzeb Kontrahenta.
Podsumowując, programy tworzone przez Wnioskodawcę są innowacyjne i odrębne, lecz nie posiadają własnych nazw handlowych, ponieważ nie są komercjalizowane na masową skalę.
Twórczy charakter działalności Wnioskodawcy przejawia się w autonomicznej realizacji nowych rozwiązań programistycznych, które nie są prostym powielaniem istniejących schematów, lecz stanowią efekty intelektualnej pracy nad stworzeniem oryginalnego kodu. Oprogramowanie opracowywane przez Wnioskodawcę nie jest oparte na gotowych szablonach czy rozwiązaniach, ale wymaga samodzielnego projektowania i implementacji algorytmów, które prowadzą do nowych lub ulepszonych funkcjonalności systemu Kontrahenta. Działalność ta nie ogranicza się do pisania kodu zgodnie z narzuconą specyfikacją — obejmuje proces twórczy, który rozpoczyna się od analizy problemu, przez zaprojektowanie architektury rozwiązania, aż po jego implementację i optymalizację.
Działania podjęte przez Wnioskodawcę, zmierzające do usprawnienia wytworzonego już wcześniej w praktyce gospodarczej „Oprogramowania” w celu realizacji projektu, w ramach którego wytworzył „Oprogramowanie”:
-optymalizacja kodu – poprawa wydajności poprzez modyfikację struktur danych i redukcję zbędnych operacji,
-refaktoryzacja – modularyzacja podprogramów, co zwiększyło ich elastyczność i możliwość ponownego wykorzystania,
-udoskonalenie obsługi danych – implementacja lepszych strategii buforowania i optymalizacji zapytań do bazy danych,
-automatyzacja testowania – wdrożenie testów jednostkowych i skryptów diagnostycznych zwiększających stabilność kodu,
-rozszerzenie funkcjonalności – dodanie nowych metod autoryzacji, dynamicznych konfiguracji i precyzyjniejszego raportowania.
Narzędzia, nowe koncepcje i rozwiązania niewystępujące w praktyce gospodarczej Wnioskodawcy, które zastosowano przy wytworzeniu i rozwijaniu oprogramowania:
-nowe sposoby przetwarzania danych – zastosowanie bardziej efektywnych operacji w bazach danych (...),
-efektywniejsza obsługa błędów – lepszy system logowania i automatycznego reagowania na problemy w kodzie,
-zwiększona automatyzacja – wdrożenie mechanizmów samoczynnej synchronizacji danych między ramami,
-rozszerzenie sposobu testowania oprogramowania – wdrożenie (...) dla automatycznej walidacji kodu przed wdrożeniem.
Zastosowanie technologii (rozwiązań, narzędzi) powodujących, iż „Oprogramowanie” po jego wytworzeniu różni się od rozwiązań już funkcjonujących u Wnioskodawcy:
-nowe wersje języków i frameworków – migracja kodu do (...) oraz wykorzystanie (...) do ułatwienia konfiguracji i zarządzania aplikacjami,
-bazy danych – przejście na (...), co poprawiło szybkość przetwarzania danych i zapewniło lepszą integralność transakcji,
-(...) – wdrożenie (...) w celu łatwiejszej i wydajniejszej pracy z bazami danych,
-testowanie i jakość kodu – integracja z (...) do automatycznych testów jednostkowych i weryfikacji poprawności wprowadzanych zmian,
-CI/CD i automatyzacja wdrożeń – implementacja kontenerów (...) oraz orkiestracji (...), co przyspieszyło testowanie i wdrażanie nowych wersji podprogramów.
Działalność Wnioskodawcy ma charakter twórczy i systematyczny, a jej istotnym elementem jest ciągłe zwiększanie zasobów wiedzy oraz ich praktyczne wykorzystanie w tworzeniu nowych rozwiązań programistycznych.
Wnioskodawca, realizując swoje projekty, na bieżąco aktualizuje wiedzę w zakresie nowoczesnych technologii, metod programowania, algorytmiki i optymalizacji kodu. Korzysta z dokumentacji technicznej, literatury branżowej, analizuje nowe trendy oraz uczestniczy w szkoleniach i kursach, co pozwala mu na stosowanie coraz bardziej zaawansowanych rozwiązań w praktyce.
Zwiększanie zasobów wiedzy nie jest celem samym w sobie – Wnioskodawca implementuje zdobytą wiedzę w tworzonym oprogramowaniu, co prowadzi do usprawnień w wydajności, skalowalności i funkcjonalności programów. Dzięki temu nie tylko rozwija swoje kompetencje, ale również przekłada je na konkretne innowacje w kodzie źródłowym.
Systematyczne podejście do pracy pozwala na ciągłe ulepszanie tworzonych rozwiązań i wdrażanie nowych metod optymalizacji, integracji oraz przetwarzania danych, co bezpośrednio wpływa na jakość i efektywność finalnego produktu.
Działalność Wnioskodawcy była zaplanowana i realizowana według określonego systemu. Wnioskodawca stosuje metodyki zwinne ((...)), które pozwalają na iteracyjne wytwarzanie oprogramowania. Każdy projekt obejmuje:
-analizę wymagań – określenie celu oraz sposobu realizacji,
-planowanie prac – podział projektu na etapy,
-implementację kodu – tworzenie nowych podprogramów,
-testowanie i optymalizację,
-zamknięcie i dokumentację rozwiązania.
Systematyczność prowadzonych prac przejawiała się w regularnym i metodycznym rozwijaniu oprogramowania, z jasno określonymi etapami prac. Proces obejmował:
-stałe doskonalenie kodu – refaktoryzację, optymalizację,
-iteracyjne wdrażanie nowych funkcji,
-ciągłe monitorowanie działania oprogramowania,
-zastosowanie testów automatycznych ((...)),
-bieżącą analizę i eliminację błędów.
Dzięki temu prace były prowadzone w sposób zorganizowany i nie miały charakteru przypadkowego czy chaotycznego.
Harmonogramy były ustalane dla poszczególnych projektów i obejmowały „kamienie milowe” oraz terminy realizacji. Przykładowo:
-system (...) – określenie zakresu funkcji, implementacja w etapach, testy i wdrożenie,
-moduł (...) – wdrożenie etapowe, testowanie integracji, optymalizacja,
-moduł (...) – iteracyjne wdrażanie zgodnie z planem,
-system (...) – opracowanie schematu, wdrożenie i testy, poprawki po analizie użytkowników.
Każdy z tych projektów był realizowany w określonym czasie i dokumentowany. Harmonogramy były dostosowywane do specyfiki projektów i zmian w wymaganiach.
W każdym przypadku – zarówno wytwarzania nowych utworów, jak i rozwijania oraz ulepszania istniejących rozwiązań – efekty prac Wnioskodawcy stanowiły odrębne programy komputerowe, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Każdy tworzony przez Wnioskodawcę fragment kodu realizuje określoną funkcję w sposób samodzielny i spełnia definicję programu komputerowego, ponieważ zawiera logicznie powiązane instrukcje przeznaczone do przetwarzania danych przez komputer. Nawet jeśli niektóre podprogramy są częścią większego systemu, każdy z nich może być traktowany jako niezależny program komputerowy, ponieważ:
-zawiera zestaw instrukcji sterujących pracą komputera,
-jest tworzony od podstaw lub rozwijany w sposób twórczy,
-nie jest jedynie mechaniczną modyfikacją istniejącego kodu, lecz efektem intelektualnej pracy programistycznej,
-wprowadza nową funkcjonalność lub optymalizację, zwiększając wartość i możliwości systemu nadrzędnego.
Ponadto, rozwijanie lub ulepszanie programu nie oznacza, że traci on swój odrębny charakter, ponieważ każda zmiana polega na tworzeniu nowych fragmentów kodu o indywidualnym charakterze. Wnioskodawca nie dokonuje prostych zmian w kodzie, lecz projektuje i implementuje nowe rozwiązania, które samodzielnie spełniają kryteria utworu programistycznego.
Z tego względu wszystkie wytworzone przez Wnioskodawcę podprogramy i moduły podlegają ochronie prawno-autorskiej jako odrębne programy komputerowe, zgodnie z art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Umowa zawiera zobowiązanie Wnioskodawcy do przeniesienia autorskich praw majątkowych do wytworzonego oprogramowania na Zleceniodawcę. Przeniesienie następuje z chwilą przyjęcia danego oprogramowania przez Zleceniodawcę, co w praktyce oznacza przesłanie oprogramowania do repozytorium i jego implementację. Wnioskodawca zobowiązał się do przeniesienia praw na określonych w umowie polach eksploatacji. Ponieważ umowa ma charakter ramowy, a oprogramowanie jest tworzone w sposób iteracyjny, jego identyfikacja odbywa się w toku realizacji zleceń cząstkowych. Wnioskodawca dokumentuje każde wytworzone oprogramowanie, prowadząc ewidencję programów komputerowych, do których autorskie prawa majątkowe zostają przeniesione, co pozwala na wyodrębnienie konkretnych utworów. Oprogramowanie jest przekazywane w formie kodu źródłowego do repozytorium Kontrahenta. Zleceniodawca weryfikuje zgodność oprogramowania ze zleceniem i dokonuje płatności wynagrodzenia za przeniesienie praw.
Efekty pracy Wnioskodawcy zawsze stanowią utwory w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ponieważ:
•każde tworzone oprogramowanie ma oryginalny, twórczy charakter: nie jest mechanicznie odtwarzanym schematem, lecz wynikiem indywidualnych decyzji programistycznych, projektowych i algorytmicznych; kod źródłowy jest niepowtarzalny, a jego struktura i sposób działania wynikają z twórczego wkładu Wnioskodawcy,
•nie są to jedynie powtarzalne zadania techniczne: Wnioskodawca nie implementuje gotowych rozwiązań, lecz projektuje i tworzy nowe algorytmy, architekturę systemu oraz mechanizmy obsługi danych; jego praca wymaga rozwiązywania problemów w sposób unikalny dla każdego projektu, a efekt końcowy nie jest w pełni przewidywalny przed jego realizacją,
•nie są to tylko „techniczne” realizacje szczegółowych specyfikacji: Wnioskodawca nie ogranicza się do wdrażania gotowych instrukcji Zleceniodawcy, lecz dokonuje samodzielnych wyborów technologicznych, opracowuje optymalne metody przetwarzania danych oraz dostosowuje architekturę kodu do wymagań systemu.
Każdy efekt prac (program komputerowy), niezależnie od nomenklatury, identyfikowany jako moduł, podprogram czy funkcjonalność stanowi indywidualny rezultat intelektualnej pracy, co kwalifikuje go jako utwór chroniony na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Każda pojedyncza część kodu źródłowego, która jest dodawana lub nadpisywana w ramach implementacji, sama w sobie stanowi odrębny program komputerowy. Jednak w przypadku „implementacji utworu” mowa jest wyłącznie o odrębnym programie komputerowym, podlegającym ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Przeniesienie każdego programu komputerowego oraz każdej części oprogramowania nastąpiło/nastąpi zgodnie z wymogami ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności z art. 41 oraz art. 53 tej ustawy.
Ewidencję, o której mowa w art. 30cb ust. 2, w zakresie ewidencjonowania przychodów/kosztów/kosztów wskaźnika nexus/dochodu/kwaliflkowanego dochodu związanego z prawami autorskimi do opisywanego w niniejszym wniosku oprogramowaniem, Wnioskodawca prowadzi począwszy od rozpoczęcia prac na rzecz wskazanego Kontrahenta, tj. od lipca 2024 roku.
Wnioskodawca wyjaśnia, iż mówiąc, że nie tworzy programów komputerowych „w potocznym rozumieniu”, podkreśla, że jego działalność nie polega na tworzeniu ogólnodostępnych aplikacji czy systemów komercjalizowanych na masową skalę. Oznacza to, że nie zajmuje się sprzedażą ani licencjonowaniem gotowego oprogramowania wielu klientom, jak ma to miejsce np. w przypadku aplikacji mobilnych czy programów komputerowych dostępnych publicznie. Jednak mimo, że tworzone przez Wnioskodawcę oprogramowanie nie jest ogólnodostępnym produktem rynkowym, to w sensie prawnym i technicznym pozostaje odrębnym programem komputerowym. Efekty jego pracy są dedykowanymi rozwiązaniami, tworzonymi na potrzeby konkretnego Kontrahenta i pod kątem pełnej integralności z jego systemem. Wnioskodawca opracowuje podprogramy, które stanowią element większego ekosystemu informatycznego, ale każdy z nich ma samodzielną funkcjonalność, działa w ramach określonej logiki i zawiera unikalny kod źródłowy, co czyni go programem komputerowym w rozumieniu prawa autorskiego.
Tworzone przez Wnioskodawcę rozwiązania nie są jedynie technicznymi modyfikacjami istniejącego systemu, lecz samodzielnymi jednostkami oprogramowania, które spełniają konkretne funkcje i mogą być badane jako niezależne programy. Chociaż są częścią większej platformy, to w świetle art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych pozostają chronionymi utworami programistycznymi. W tym ujęciu Wnioskodawca nie tworzy aplikacji w potocznym rozumieniu, ale jego praca skutkuje powstaniem nowych, samodzielnych programów komputerowych, które mogą być integralnym elementem większego systemu. Rozbieżność między tymi stwierdzeniami jest więc pozorna i wynika z różnicy między sposobem dystrybucji, a charakterem tworzonych utworów.
Pytania
1)Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego podejmowana przez Wnioskodawcę działalność w zakresie wytwarzania i ulepszania oprogramowania komputerowego stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 30ca ust. 2 w zw. z art. 5a pkt 38-40 u.p.d.o.f.?
2)Czy Wnioskodawca ma prawo, zgodnie z art. 30ca ust. 1 u.p.d.o.f., zastosować 5% stawkę opodatkowania wobec dochodów uzyskanych począwszy od 2024 roku w ramach przedstawionej umowy, w zakresie w jakim dochód ten został osiągnięty z tytułu odpłatnego przeniesienia na Kontrahenta autorskich praw majątkowych do wytworzonego przez Wnioskodawcę oprogramowania?
Pana stanowisko w sprawie
Ad. 1)
Działalność podejmowana przez Wnioskodawcę polega na tworzeniu i rozwoju nowego oprogramowania komputerowego w odpowiedzi na zapotrzebowanie jego Kontrahenta. Sprostanie wymogom zleceniodawcy wymaga nieustannego pogłębiania wiedzy, rozwijania umiejętności w dziedzinie programowania oraz wykorzystania nowoczesnych narzędzi informatycznych.
Wykorzystując te zasoby w praktyce Wnioskodawca podejmuje kreacyjny wysiłek intelektualny, którego efektem jest każdorazowo nowe lub ulepszone w skali jego przedsiębiorstwa, a nierzadko również w skali światowej, oprogramowanie komputerowe. Trzeba podkreślić, że nie były i nie będą to prace rutynowe, schematyczne. Wnioskodawca nie podejmował i nie będzie podejmować prac odtwórczych, polegających na powielaniu w linijkach kodu standardowych rozwiązań problemów. Miał i będzie mieć swobodę w wyborze określonych koncepcji.
Dlatego działania polegające na tworzeniu opisanego oprogramowania komputerowego stanowią prace rozwojowe w rozumieniu cytowanych wyżej przepisów prawa podatkowego i powiązanych z nim regulacji ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Polegają one bowiem na wykorzystaniu nowej i istniejącej wiedzy, tj. wiedzy i narzędzi programistycznych, języków programowania, znanych algorytmów, do zaprojektowania nowych i ulepszonych rozwiązań, nieistniejących dotychczas na rynku, a będących odpowiedzią na zapotrzebowanie jego uczestników. Charakter pracy Wnioskodawcy w obszarze rozwoju i ulepszania algorytmów w swej naturze jest procesem twórczym, gdyż każde jego zadanie lub problem można rozwiązać na wiele różnych sposobów, przy wykorzystaniu wielu dostępnych narzędzi. Wybór, dostosowanie oraz ulepszenie już istniejących rozwiązań zależy tylko i wyłącznie od jego wiedzy, doświadczenia oraz wyobraźni.
Wnioskodawca działał/działa w sposób systematyczny, rozwiązując problemy algorytmiczne. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego odpowiadał/odpowiada m.in. za analizę wymagań (cele), zaprojektowanie rozwiązania oraz jego zbudowanie. Pracując każdorazowo nad danym programem Wnioskodawca rozwijał/rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności w zaawansowanej dziedzinie algorytmiki, programowania, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.
Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępne aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, w celu tworzenia nowych zastosowań (nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług) w postaci nowego oprogramowania. Działania Wnioskodawcy polegające na rozwijaniu i ulepszaniu oprogramowania, każdorazowo zmierzały do poprawy użyteczności oraz funkcjonalności tego oprogramowania.
Uwzględniając powyższe, należy stwierdzić, że podejmowana przez Wnioskodawcę działalność polegająca na tworzeniu i ulepszaniu oprogramowania komputerowego stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 30ca ust. 2 w zw. z art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f.
Ad. 2)
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zgodnie z art. 30ca ust. 1 u.p.d.o.f., ma prawo zastosować 5% stawkę opodatkowania wobec dochodów uzyskanych począwszy od 2024 r. w ramach przedstawionej umowy, w zakresie w jakim dochód ten został osiągnięty z tytułu odpłatnego przeniesienia na wskazanego Kontrahenta autorskich praw majątkowych do wytworzonego przez Wnioskodawcę oprogramowania.
Powyższa ocena wynika z faktu, iż prawo autorskie do oprogramowania komputerowego lub jego części wytwarzanych samodzielnie przez Wnioskodawcę (oprogramowanie) w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 u.p.d.o.f.
Jak natomiast wynika z art. 30ca ust. 1 u.p.d.o.f., podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (kwalifikowanych IP) wynosi 5% podstawy opodatkowania.
Artykuł 30ca ust. 2 u.p.d.o.f. zawiera zamknięty katalog praw własności intelektualnych, z których dochód może zostać objęty preferencyjną stawką opodatkowania. Autorskie prawo do programu komputerowego stanowi jedno z praw własności intelektualnych wskazanych w tym artykule w ust. pkt 8. Przy czym, by można było mówić o „kwalifikowanym” prawie własności intelektualnej przepis ten wymaga również by spełnione zostały dwa kryteria:
1.przedmiot ochrony jest wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, oraz
2.prawo własności intelektualnej podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.
Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 z późn. zm., dalej w skrócie: ustawa o PAIPP). Zgodnie z art. 74 ust. 1 powołanej ustawy programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, z kolei ust. 2 stanowi, że ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasad będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, nie podlegają ochronie.
Polski prawodawca nie zdefiniował w żadnym obowiązującym akcie prawnym pojęcia programu komputerowego, zatem w tym zakresie pozostaje odwołać się do dorobku doktryny i orzecznictwa. W piśmiennictwie podnosi się, że przez program komputerowy należy rozumieć zestaw instrukcji (poleceń rozkazów) adresowanych do komputera, których wykonanie przez komputer prowadzi do uzyskania określonych wyników. Podkreśla się przy tym, że nawet dokumentacja projektowa, sporządzona w języku naturalnym, może stanowić formę wyrażenia programu komputerowego, tak samo jak jego kod źródłowy (ang. source code), czy kod wynikowy (ang. Object code) (D. Flisiak (red.), Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa 2015).
Program podlegający ochronie prawnoautorskiej musi cechować się indywidualnością i stanowić utwór oryginalny, będący wytworem procesu intelektualnego programisty i jego zdolności kreacyjnych, wynikać z działalności twórczej. Oryginalność najczęściej jest utożsamiana z cechą działalności twórczej. Działalność twórcza stanowi przejaw takiego działania, które choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiada cechę nowości, której stopień jednakże nie ma znaczenia. Powinna to jednak być nowość obiektywna, z którą mamy do czynienia, gdy utwór różni się od dóbr niematerialnych, będących częścią dorobku kulturalnego, nie zaś nowość w sensie subiektywnym, zasadzająca się na przekonaniu autora o nowości własnego dzieła (A. Niewęgłowski, M. Późniak-NiedzieIska, w: System prawa prywatnego, red. Z. Radwański, t. 13: Prawo autorskie, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 9-11). Treść programu komputerowego nie może mieć jedynie charakteru pracy odtwórczej, polegającej na powielaniu w linijkach programu standardowych rozwiązań problemów. Ponadto, program komputerowy, aby spełniać cechy utworu chronionego prawem autorskim, powinien być również ustalony. Ustalenie programu komputerowego polega na jego uzewnętrznieniu w jakiejkolwiek postaci umożliwiającej jego percepcję przez osoby inne niż twórca (J. Barta, M. Czajkowska-Dąbrowska, Z. Ćwiąkalski, R. Markiewicz, E. Traple, Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2001, s. 74; J. Sieńczyło-Chlabicz, Prawo własności intelektualnej, Warszawa 2013, s. 46)
Jak wskazano w pkt 89 Objaśnień podatkowych Ministra Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej IP BOX (dalej Objaśnienia): pojęcie „program komputerowy” nie powinno być rozumiane wąsko lecz szeroko (...) Holistycznie i funkcjonalnie, program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe, takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs. Z kolei w pkt 82 Objaśnień wyjaśniono, iż ze względu na bardzo ograniczone źródła interpretacji wobec programu komputerowego w stricte polskich aktach prawnych oraz polskiej literaturze na potrzeby preferencji IP Box warto także odnieść się do właściwych dla omawianego zagadnienia źródeł wywodzących się od organizacji ponadnarodowych i międzynarodowych, do których przynależy Polska, w szczególności Unii Europejskiej oraz OECD.
Z związku z powyższym oraz z uwagi na harmonizację przesłanek ochrony programów komputerowych w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych (dalej: Dyrektywa 2009/24/WE) i nakaz proeuropejskiej interpretacji polskiego prawa trzeba w tym miejscu uwzględniać wnioski wynikające z prawa unijnego oraz dorobek Trybunału Sprawiedliwości UE.
Zgodnie z punktem 7 preambuły Dyrektywy 2009/24/WE, pojęcie „program komputerowy” obejmuje program w jakiejkolwiek formie, a także przygotowawcze prace projektowe prowadzące do rozwoju programu komputerowego, z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych jest taki, iż program komputerowy może korzystać z nich na późniejszym etapie.
Jak natomiast stanowi przytoczony wyżej art. 74 ust. 2 polskiej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ochrona programów komputerowych „obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia”. Zwrot „forma wyrażenia” odzwierciedla terminologię przyjętą w polskiej wersji językowej dyrektywy 2009/24/WE. Przez „formę wyrażenia” programu należy rozumieć każdy obiektywnie postrzegalny sposób zapisu poleceń adresowanych do komputera. Jak wyjaśnił TSUE na gruncie dyrektywy 2009/24/WE, „formą wyrażenia” może być wyłącznie taka postać programu, która umożliwia albo reprodukcję „działającego” programu, albo uzyskanie tego programu w przyszłości. Przykładowo w wyroku z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie C-393/09 Bezpečnostni softwarovâ asociace — Svaz softwarovó ochrany v. Ministerstvo kultury, TSUE wyjaśnił, iż termin „program komputerowy” obejmuje również przygotowawcze prace projektowe prowadzące do rozwoju programu komputerowego, z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych musi pozwalać na stworzenie programu komputerowego na późniejszym etapie.
W orzecznictwie polskich sądów powszechnych podkreśla się, że ochrona prawno-autorska uaktywnia się od momentu ustalenia czy dany produkt jest utworem w rozumieniu ustawy o PAIPP. Konsekwencją powyższych założeń jest fakt, iż cech utworu, a co za tym idzie ochrony prawnoautorskiej nie zostanie pozbawiony nawet taki program komputerowy, który nie stanowi produktu odrębnego i nie może być sprzedany oddzielnie od programów, którym służy. Specyfika dziedziny informatyki, jej dynamika rozwoju oraz złożoność poszczególnych elementów składających się na całość nie pozwala gratyfikować jedynie sztywno określonych, widocznych efektów pracy programisty bez wyraźnego polecenia takiego ich traktowania (por. wyrok Sąd Okręgowy w Łodzi z 26 marca 2014 r., sygn. I C 566/12).
W świetle powyższych konstrukcji prawnych, przewidzianych w polskiej ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, unijnej Dyrektywie 2009/24/WE oraz na gruncie doktryny i orzecznictwa, należy uznać, że efekty prac Wnioskodawcy, obejmujące algorytmy i kody źródłowe spełniają wszelkie przesłanki definicyjne programów komputerowych podlegających ochronie prawnoautorskiej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że Wnioskodawca pisząc kod każdorazowo wytwarzał dobra niematerialne charakteryzujące się oryginalnością i indywidualnością. Podejmował wysiłek umysłowy o charakterze kreacyjnym. Ponadto, efekty prac Wnioskodawcy są uzewnętrzniane w postaci kodu napisanego w danym języku programowania.
Przedmiotem ochrony prawa autorskiego jest więc w niniejszym przypadku oprogramowanie komputerowe, które zostało wytworzone przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności.
Zdaniem Wnioskodawcy, jak wykazano powyżej, jego działalność można zakwalifikować do działalności badawczo-rozwojowej.
W konsekwencji, autorskie prawo do oprogramowania komputerowego wytwarzanego i rozwijanego (ulepszane) przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W opisie stanu faktycznego wskazano, iż Wnioskodawca realizując zobowiązania wynikające z zawartych umów otrzymywał/otrzymuje wynagrodzenie, na podstawie wystawianych przez siebie faktur VAT. Wnioskodawca jednocześnie przenosił/przenosi na Kontrahenta autorskie prawa majątkowe do wytworzonego w toku świadczonych usług oprogramowania. Niewątpliwie Wnioskodawca otrzymywał i będzie otrzymywać wynagrodzenie, którym jest honorarium za przeniesienie autorskich praw majątkowych do wytworzonego przez siebie oprogramowania. Skoro przeniesienie własności tych praw następowało odpłatnie, to tym samym Wnioskodawca osiągał i będzie osiągać dochód ze sprzedaży autorskich praw majątkowych do programów komputerowych.
Reasumując:
1. Wnioskodawca w ramach własnej działalności badawczo-rozwojowej wytwarzał/wytwarza kwalifikowane prawa własności intelektualnej w postaci autorskich praw do programów komputerowych, które podlegają ochronie według przepisów prawa polskiego,
2. Wnioskodawca osiągał/osiąga dochód ze sprzedaży tych kwalifikowanych praw własności intelektualnej,
3. Wnioskodawca prowadzi ewidencję, o której mowa w art. 30cb ust. 2 u.p.d.o.f.
Mając powyższe na uwadze, zdaniem Wnioskodawcy, dochód uzyskiwany z odpłatnego zbycia kwalifikowanych praw własności intelektualnej, tj. majątkowych praw autorskich do programów komputerowych tworzonych przez niego w odpowiedzi na zapotrzebowanie Kontrahenta, z którym Wnioskodawca zawarł przedstawioną umowę, należy uznać za dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 u.p.d.o.f. To oznacza, że Wnioskodawca ma prawo wobec tych dochodów zastosować preferencyjną 5-proc. stawką opodatkowania.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.
W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy:
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,
2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,
3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W myśl art. 5a pkt 39 ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych oznacza to:
a)badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2024 r. poz. 1571, 1871 i 1897),
b)badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one:
prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:
Badania naukowe są działalnością obejmującą:
1)badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2)badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
Natomiast stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy:
Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Z treści wniosku wynika że, przedmiotem Pana działalności gospodarczej jest działalność związana z wytwarzaniem oprogramowania (PKD 62.01.Z). Dotychczas projektował i wytwarzał (programował) Pan kolejne elementy platformy skierowanej do (...).
Stworzył Pan poniżej wymienione odrębne programy komputerowe i moduły, które pełnią różne funkcje w ramach (...). Każdy z tych systemów działa jako niezależny komponent, umożliwiający realizację konkretnych zadań biznesowych i technicznych.
1)System (...).
2)Moduł (...).
3)Moduł (...).
4)System (...).
W toku dalszej współpracy z Kontrahentem będzie tworzył Pan kolejne programy, opracowywane jako odrębne moduły i aplikacje, mające na celu dalszą automatyzację procesów oraz zwiększenie wygody i efektywności użytkowników platformy (...). Wśród nich wymienił Pan:
1)Moduł (...).
2)System (...).
3)Rozbudowany system (...).
4)Moduł (...).
5)System (...).
6)Aplikacja do (...).
7)Platforma (...).
Na wstępie trzeba podkreślić, że z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszenia istniejących produktów/usług. Wobec powyższego ocena czy prowadzone przez Pana prace programistyczne stanowią działalność badawczo-rozwojową dokonana zostanie w kontekście wskazanych przez Pana efektów tych prac (programów opisanych we wniosku).
Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.
We wniosku wskazał Pan, że twórczy charakter działalności przejawia się w autonomicznej realizacji nowych rozwiązań programistycznych, które nie są prostym powielaniem istniejących schematów, lecz stanowią efekty intelektualnej pracy nad stworzeniem oryginalnego kodu. Pana oprogramowanie nie jest oparte na gotowych szablonach czy rozwiązaniach, ale wymaga samodzielnego projektowania i implementacji algorytmów, które prowadzą do nowych lub ulepszonych funkcjonalności systemu Kontrahenta. Działalność ta nie ogranicza się do pisania kodu zgodnie z narzuconą specyfikacją, obejmuje proces twórczy, który rozpoczyna się od analizy problemu, przez zaprojektowanie architektury rozwiązania, aż po jego implementację i optymalizację.
Podkreślił Pan, że działalność ma charakter twórczy i systematyczny, a jej istotnym elementem jest ciągłe zwiększanie zasobów wiedzy oraz ich praktyczne wykorzystanie w tworzeniu nowych rozwiązań programistycznych.
Czynności projektowania i tworzenia oprogramowania nie mają charakteru rutynowych lub okresowych zmian, lecz stanowią systematyczny rozwój konkretnego produktu (poczynając od jego tworzenia). W ramach prowadzonej działalności nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje Pan dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym zwłaszcza z zakresu narzędzi informatycznych, oprogramowania, technologii w celu tworzenia nowych zastosowań (nowych lub ulepszonych produktów cyfrowych — programów komputerowych). W każdym przypadku wnosi Pan swój indywidualny i twórczy wkład, wykorzystując najnowsze technologie informatyczne z zakresu wytwarzania oprogramowania. Stworzone przez Pana produkty informatyczne mają charakter indywidualny i są utrwalone w postaci kodu w języku programowania.
Efekty Pana pracy zawsze stanowią utwory w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ponieważ:
•każde tworzone oprogramowanie ma oryginalny, twórczy charakter, tj. nie jest mechanicznie odtwarzanym schematem, lecz wynikiem indywidualnych decyzji programistycznych, projektowych i algorytmicznych; kod źródłowy jest niepowtarzalny, a jego struktura i sposób działania wynikają z twórczego Pana wkładu,
•nie są to jedynie powtarzalne zadania techniczne, tj. nie implementuje Pan gotowych rozwiązań, lecz projektuje i tworzy nowe algorytmy, architekturę systemu oraz mechanizmy obsługi danych; jego praca wymaga rozwiązywania problemów w sposób unikalny dla każdego projektu, a efekt końcowy nie jest w pełni przewidywalny przed jego realizacją,
•nie są to tylko „techniczne” realizacje szczegółowych specyfikacji, tj nie ogranicza się Pan do wdrażania gotowych instrukcji Zleceniodawcy, lecz dokonuje samodzielnych wyborów technologicznych, opracowuje optymalne metody przetwarzania danych oraz dostosowuje architekturę kodu do wymagań systemu.
Zatem prowadzona przez Pana działalność w zakresie tworzenia wymienionych programów komputerowych ma twórczy charakter.
Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN, słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.
W treści wniosku wskazał Pan, że systematyczne podejście do pracy pozwala na ciągłe ulepszanie tworzonych rozwiązań i wdrażanie nowych metod optymalizacji, integracji oraz przetwarzania danych, co bezpośrednio wpływa na jakość i efektywność finalnego produktu.
Działalność Pana była zaplanowana i realizowana według określonego systemu. Stosuje Pan metodyki zwinne ((...)), które pozwalają na iteracyjne wytwarzanie oprogramowania. Każdy projekt obejmuje:
-analizę wymagań – określenie celu oraz sposobu realizacji,
-planowanie prac – podział projektu na etapy,
-implementację kodu – tworzenie nowych podprogramów,
-testowanie i optymalizację,
-zamknięcie i dokumentację rozwiązania.
Systematyczność prowadzonych prac przejawiała się w regularnym i metodycznym rozwijaniu oprogramowania, z jasno określonymi etapami prac. Proces obejmował:
-stałe doskonalenie kodu – refaktoryzację, optymalizację,
-iteracyjne wdrażanie nowych funkcji,
-ciągłe monitorowanie działania oprogramowania,
-zastosowanie testów automatycznych ((...)),
-bieżącą analizę i eliminację błędów.
Dzięki temu prace były prowadzone w sposób zorganizowany i nie miały charakteru przypadkowego czy chaotycznego.
Harmonogramy były ustalane dla poszczególnych projektów i obejmowały kluczowe wydarzenia projektowe oraz terminy realizacji. Przykładowo:
-system (...) – określenie zakresu funkcji, implementacja w etapach, testy i wdrożenie,
-moduł (...) – wdrożenie etapowe, testowanie integracji, optymalizacja,
-moduł (...) – iteracyjne wdrażanie zgodnie z planem,
-system (...) – opracowanie schematu, wdrożenie i testy, poprawki po analizie użytkowników.
Każdy z tych projektów był realizowany w określonym czasie i dokumentowany. Harmonogramy były dostosowywane do specyfiki projektów i zmian w wymaganiach.
Zatem kolejne kryterium definicji działalności badawczo-rozwojowej w odniesieniu do wskazanych przez Pana prac jest spełnione.
Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu.
W treści wniosku zaznaczył Pan, że proces tworzenia oprogramowania wymaga ciągłego rozwoju, poszerzenia i aktualizowania wiedzy programistycznej, jak również z dziedziny, w której to oprogramowanie ma być wykorzystywane. Niejednokrotnie w tym celu sięga Pan do fachowej literatury, szkoleń oraz fachowych publikacji.
Realizując swoje projekty, na bieżąco aktualizuje Pan wiedzę w zakresie nowoczesnych technologii, metod programowania, algorytmiki i optymalizacji kodu. Korzysta z dokumentacji technicznej, literatury branżowej, analizuje nowe trendy oraz uczestniczy w szkoleniach i kursach, co pozwala mu na stosowanie coraz bardziej zaawansowanych rozwiązań w praktyce.
Zwiększanie zasobów wiedzy nie jest celem samym w sobie - implementuje Pan zdobytą wiedzę w tworzonym oprogramowaniu, co prowadzi do usprawnień w wydajności, skalowalności i funkcjonalności programów. Dzięki temu nie tylko rozwija swoje kompetencje, ale również przekłada je na konkretne innowacje w kodzie źródłowym.
Tworzy Pan oprogramowanie przede wszystkim w (...), które są często wykorzystywane w aplikacjach internetowych i systemach biznesowych. Dodatkowo używa technologii (...).
Zatem powyższe pozwala uznać, że wykorzystuje Pan istniejące zasoby wiedzy w celu tworzenia nowych zastosowań.
Kluczowe jest również zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.:
‒badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz
‒prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.
Prace rozwojowe polegają na nabywaniu, łączeniu, kształtowaniu i wykorzystywaniu dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności – przy czym użyty przez ustawodawcę spójnik „i” wskazuje, że aby uznać działania za prace rozwojowe konieczne jest zaistnienie wszystkich tych czynności, tj.:
·nabycia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
·łączenia dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
·kształtowania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności;
·wykorzystania dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności.
Prace rozwojowe bazują zatem na dostępnej wiedzy – w zależności od celów, jakie przyjęto dla prowadzenia prac, będzie to wiedza z określonej dziedziny lub dziedzin. Prace te obejmują kolejno:
·nabycie wiedzy i umiejętności, czyli pozyskanie wiedzy/umiejętności, zapoznanie się z wiedzą, zrozumienie jej;
·łączenie wiedzy i umiejętności, czyli znalezienie takich zależności pomiędzy wiedzą z różnych zakresów, dziedzin lub wiedzy wynikającej z różnych badań naukowych oraz pomiędzy umiejętnościami, które są istotne z punktu widzenia postawionych celów badań rozwojowych;
·kształtowanie wiedzy i umiejętności, czyli takie „ułożenie” efektów nabywania i łączenia wiedzy i umiejętności lub takie sformułowanie wniosków płynących z tych procesów, aby można je było wykorzystać dla realizacji postawionych celów prac rozwojowych;
·wykorzystanie wiedzy i umiejętności, czyli ich użycie, posłużenie się nimi dla osiągnięcia celów prac rozwojowych.
Co istotne, całość ww. czynności służy:
·planowaniu produkcji oraz
·projektowaniu i tworzeniu zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług.
Chodzi przy tym o konkretne produkty, konkretne procesy lub konkretne usługi albo konkretne rodzaje produktów, procesów lub usług. Podmiot prowadzący prace rozwojowe organizuje je z uwzględnieniem specyfiki konkretnych produktów, procesów lub usług – od niej zależą potrzeby prowadzenia prac rozwojowych i ich zakres.
Jednocześnie ustawodawca wyłączył z definicji prac rozwojowych działalność obejmującą rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do produktów, procesów lub usług, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. O tym, jakie zmiany do produktów, procesów lub usług mają charakter rutynowy (wykonywany często i niemal automatycznie) i okresowy (powtarzający się, występujący co pewien czas) będzie każdorazowo decydował charakter konkretnych produktów, procesów bądź usług.
Z podanych przez Pana informacji wynika m.in., że pracując nad wytworzeniem oprogramowania nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym zwłaszcza z zakresu narzędzi informatycznych, oprogramowania, technologii w celu tworzenia nowych zastosowań (nowych lub ulepszonych produktów cyfrowych – programów komputerowych).
Jednocześnie czynności projektowania i tworzenia oprogramowania nie mają charakteru rutynowych lub okresowych zmian, lecz stanowią systematyczny rozwój konkretnego produktu.
Zatem powyższe pozwala uznać, że opisana działalność w zakresie tworzenia wymienionych programów spełnia warunki do uznania jej za prace rozwojowe.
Jak wcześniej wskazano, tworzenie przez Pana oprogramowania ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio działalności o charakterze twórczym i systematycznym, a jej istotnym elementem jest ciągłe zwiększanie zasobów wiedzy oraz ich praktyczne wykorzystanie w tworzeniu nowych rozwiązań programistycznych.
W konsekwencji, mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy, Pana działalność polegająca na tworzeniu programów komputerowych spełnia definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Pana, ani też całość prowadzonej przez Pana działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu – takich jak te, które zostały wymienione we wniosku i w warunkach działalności opisanych we wniosku i jego uzupełnieniu.
Przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym.
Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.
W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy:
Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:
1)patent,
2)prawo ochronne na wzór użytkowy,
3)prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,
4)prawo z rejestracji topografii układu scalonego,
5)dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,
6)prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,
7)wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),
8)autorskie prawo do programu komputerowego
- podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.
Na mocy art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.
Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.
Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) x 1,3
a + b + c + d
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.
Na podstawie art. 30ca ust. 5 ww. ustawy:
Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.
Stosownie natomiast do treści art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy:
Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:
1)z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
2)ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;
3)z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;
4)z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.
Na mocy art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 tego artykułu są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w których osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).
Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:
1)wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;
2)prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;
3)wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;
4)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;
5)dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.
Stosownie do treści art. 30cb ust. 2 ww. ustawy:
Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.
Zgodnie z art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy:
W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.
Zatem, podatnik, który osiągnął w ciągu roku dochód z kwalifikowanego
IP i decyduje, że wobec tego dochodu będzie stosował 5% stawkę podatku, jest zobowiązany
do wykazania tego dochodu w zeznaniu rocznym składanym za rok, w którym ten dochód
został osiągnięty.
Ponadto należy wskazać, że podatnik, który ma zamiar skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.
Jak wcześniej rozstrzygnięto, tworzenie przez Pana programów komputerowych ma miejsce w ramach prowadzonej bezpośrednio działalności badawczo-rozwojowej, spełniającej definicję wskazaną w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jak wynika z treści wniosku, wytwarza Pan programy komputerowe, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przeniesienie majątkowych praw autorskich do programu komputerowego każdorazowo następuje zgodnie z wymogami przewidzianymi w przepisach ustawy o prawach autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 ww. ustawy.
Ponadto z treści wniosku wynika, że określa Pan kwotę wynagrodzenia za przeniesienia autorskich praw majątkowych do danego programu komputerowego, wyodrębniając ją od pozostałych składników wynagrodzenia i tę wartość przenosi do prowadzonej odrębnie od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencji, o której mowa w art. 30cb u.p.d.o.f., jako przychód z prawa autorskiego do danego programu („kwalifikowanego" prawa własności intelektualnej). Ewidencja prowadzona jest lipca 2024 roku i zapewnia ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu z praw autorskich do oprogramowania.
Należy także wskazać, że oprogramowanie – definiowane, jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 24 ze zm., dalej: „ustawa o PAIPP”).
Stąd oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP, w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.
Zgodnie z art. 74 ust. 2 ustawy o PAIPP:
Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.
Mając powyższe na uwadze, autorskie prawo do programu komputerowego (oprogramowanie), wytwarzane przez Pana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychody z tytułu przenoszenia autorskich praw majątkowych do programów komputerowych na kontrahenta mieszczą się w kategorii przychodów ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, które są podstawą do ustalenia dochodu z kwalifikowanego IP (art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy).
Tym samym, na podstawie art. 30ca ust. 1 ww. ustawy, może Pan zastosować stawkę opodatkowania 5% do kwalifikowanego dochodu osiągniętego z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w 2024 roku oraz w latach kolejnych, jeśli okoliczności faktyczne sprawy i obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa nie ulegną zmianie.
Należy podkreślić, że wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:
‒dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i
‒wskaźnika Nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
-stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz
-zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
