Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 27 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych otrzymania odszkodowania za szkody dotyczące gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, na których nie była prowadzona działalność rolnicza. Uzupełnił go Pan pismem z 1 kwietnia 2025 r. (wpływ 1 kwietnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(…) października 2024 r. została podpisana umowa (ugoda) o udostępnienie nieruchomości położonej w (…) przy ul. (…), oznaczonej jako dz. nr ewid. (…), dla której Sąd (…) prowadzi księgę wieczystą KW nr (…), w celu określenia zasad udostępnienia (…) części nieruchomości dla potrzeb zrealizowania zadania inwestycyjnego polegającego na (…).

Ww. nieruchomość wchodzi w skład gospodarstwa rolnego, którego majątek stanowi wspólność majątkową małżeńską – małżonków (…).

Stosownie do zawartej ze spółką (…) umowy (ugody), uzyskała ona zgodę na przeprowadzenie ww. prac inwestycyjnych na rurociągu przebiegającym przez nieruchomość użytkowaną rolniczo. W umowie ustalono wartość należnego odszkodowania w związku z ww. pracami na łączną kwotę (…) zł.

Otrzymane odszkodowanie na podstawie zawartej umowy (ugody) dotyczyło szkód powstałych w uprawach rolnych i szkód powstałych w strukturze gleby wymagającej rekultywacji.

Na działce o nr ewid. (…) nie jest prowadzona działalność rolnicza w myśl art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Otrzymane odszkodowanie nie wiązało się z utratą lub zmniejszeniem przychodów – nie jest prowadzona działalność rolnicza w myśl art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Po zakończeniu 2024 r. (…) przesłał informację PIT-11, w której całą wartość wypłaconego odszkodowania zgodnie z zawartą umową (ugodą) (…) wykazał w części F jako przychody z art. 20 ust. 1 updof. Wpisano rodzaj przychodu w pkt 99 – Odszkodowanie za wyrządzoną szkodę zgodnie z ugodą (...).

Pytanie

Czy otrzymane odszkodowanie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym w części ustalonej dla szkód rekultywacyjnych i strat w uprawach na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, otrzymane odszkodowanie wypełnia wszystkie przesłanki do uznania zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych w powołanej w zapytaniu części.

Stosownie do przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 otrzymane odszkodowanie:

1)wynika z zawartej umowy (ugody),

2)wypłacone zostało posiadaczom gruntów rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego,

3)wynika ze szkód w uprawach i szkód powstałych w strukturze gleby wymagającej rekultywacji,

4)powstało w związku z inwestycją w infrastrukturze przesyłowej – rurociągu wymagającego naprawy/wymiany/usunięcia.

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są „inne źródła".

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyty we wskazanym przepisie zwrot „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1)ustanowienia służebności gruntowej,

2)rekultywacji gruntów,

3)szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

– w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r. poz. 2204 i 2348 oraz z 2019 r. poz. 270, 492 i 801).

Na mocy art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Zakresem przedmiotowego zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych objęte jest wykonywanie inwestycji dotyczących urządzeń infrastruktury technicznej, wymienionych rodzajowo w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, polegających zarówno na budowie (w rozumieniu stworzenia nowej substancji), odbudowie, rozbudowie i nadbudowie, jak również wykonywanie innych robót pozostających w związku z wybudowaną już infrastrukturą.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że odszkodowanie uzyskane w związku z prowadzeniem ww. prac inwestycyjnych na rurociągach przesyłowych, przebiegających przez nieruchomość użytkowaną rolniczo za szkody w uprawach i gruncie, stanowi przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystający ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl natomiast art. 2 ust. 2 ww. ustawy:

Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, że jeśli szkody dotyczą działalności rolniczej, otrzymane odszkodowanie jest pośrednio wynikiem tej działalności. Działalność rolnicza jest więc źródłem powstania przychodu z tytułu odszkodowania. W takim przypadku, na mocy art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzyskane przychody z tytułu odszkodowania są wyłączone z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jak wskazał Pan jednak we wniosku, opisana we wniosku nieruchomość (działka nr (…)), mimo że wchodzi w skład gospodarstwa rolnego, nie jest na niej prowadzona działalność rolnicza w myśl art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wyjaśnił Pan, że otrzymane odszkodowanie nie wiązało się z utratą lub zmniejszeniem przychodów w związku z prowadzoną działalnością rolniczą w myśl art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym, wyjaśniam, że w przepisie art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca zawarł katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłem przychodów są „inne źródła”.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użyty we wskazanym przepisie zwrot „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w tym przepisie. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 omawianej ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

W przedmiotowej sprawie, aby ocenić Pana stanowisko, koniecznym jest dokonanie analizy art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:

Zgodnie z przepisem art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 ze zm.):

Zakresem przedmiotowego zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych objęte jest wykonywanie inwestycji dotyczących urządzeń infrastruktury technicznej, wymienionych rodzajowo w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, polegających zarówno na budowie (w rozumieniu stworzenia nowej substancji), odbudowie, rozbudowie i nadbudowie, jak również wykonywanie innych robót pozostających w związku z wybudowaną już infrastrukturą.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w 2024 r. podpisał Pan umowę (ugodę) dotyczącą udostępnienia nieruchomości (działki nr (…)), dla potrzeb zrealizowania zadania inwestycyjnego polegającego na (...). Ww. nieruchomość wchodzi w skład gospodarstwa rolnego, którego majątek stanowi wspólność majątkową małżeńską Pana i Pana żony. W umowie ustalono wartość należnego odszkodowania w związku z ww. pracami na łączną kwotę (…) zł. Otrzymane odszkodowanie na podstawie zawartej umowy (ugody) dotyczyło szkód powstałych w uprawach rolnych i szkód powstałych w strukturze gleby wymagającej rekultywacji.

Podkreślić należy, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zwolnienie z opodatkowania odszkodowań wypłaconych na podstawie zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów oraz szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że otrzymane przez Pana odszkodowanie za szkody powstałe w uprawach rolnych oraz w strukturze gleby wymagającej rekultywacji, uzyskane w związku z prowadzeniem prac inwestycyjnych na rurociągu przebiegającym przez nieruchomość wchodzącą w skład gospodarstwa rolnego, na której nie była prowadzona działalność rolnicza, stanowi przychód z innych źródeł w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystający ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odszkodowania tego nie należy zatem wykazywać w zeznaniu podatkowym składanym za 2024 rok.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Z uwagi na to, że wniosek o wydanie interpretacji został złożony wyłącznie przez Pana, niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź na pytanie w niej zawarte tylko w odniesieniu do Pana. Nie wywiera ona skutku prawnego dla drugiego współwłaściciela działki (Pana żony).

Interpretacja wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywa się ze stanem faktycznym podanym w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.