Możliwość skorzystania z ulgi dla rodzin 4+ i ulgi prorodzinnej na pełnoletnie dziecko uczące się na studiach i otrzymujące uposażenie zwolnione z art... - Interpretacja - 0115-KDIT2.4011.49.2024.2.MD

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 28 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.49.2024.2.MD

Temat interpretacji

Możliwość skorzystania z ulgi dla rodzin 4+ i ulgi prorodzinnej na pełnoletnie dziecko uczące się na studiach i otrzymujące uposażenie zwolnione z art. 21 ust. 1 pkt 80, przy trójce małoletnich.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 stycznia 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej oraz ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 lutego 2024 r. (data wpływu 12 lutego 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wraz z żoną, z którą ma Pan wspólność majątkową i nie jesteście pozbawieni władzy rodzicielskiej, macie na utrzymaniu czworo dzieci urodzone: (...) 2004 r., (...) 2016 r., (...) 2017 r., (...) 2019 r.

Syn urodzony (...) 2004 r. od 5 sierpnia 2023 r. podjął naukę w (...). Są to studia na kierunku (...). Szkoła zapewnia synowi zakwaterowanie, wyżywienie, umundurowanie oraz nieopodatkowane uposażenie w miesięcznej kwocie (...) zł.

Dzieci nie uzyskiwały i nie uzyskują żadnych dochodów, zasiłku pielęgnacyjnego i renty socjalnej.

Ani Pan, ani Pana żona nie płacicie alimentów na rzecz innych osób.

Syn urodzony (...) 2004 r. nie wstąpił w związek małżeński. Przed podjęciem nauki w (...) syn kontynuował naukę w ZS nr (...) w (...). Syn zamierza kontynuować naukę w (...) przez najbliższy okres, tj. ok. 5 lat.

W latach 2022, 2023, 2024 nie prowadził ani Pan, ani żona, ani syn urodzony (...) 2004 r. pozarolniczej działalności gospodarczej.

Dochody w roku 2022 i 2023 łącznie z dochodami małżonka przekroczyły kwotę 112 000 zł. Podatnik za rok 2022 osiągnął przychód 85 528 zł, małżonek 50 573,85 zł. Syn urodzony (...) 2004 r. nie osiągnął żadnych dochodów za rok 2022 i 2023.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

W 2023 r. podlegał Pan na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu i będzie Pan podlegał takiemu obowiązkowi w latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania).

W 2023 r. uzyskał Pan dochody wyłącznie ze stosunku pracy – opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych i wyłącznie takie dochody będzie Pan uzyskiwał w latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania).

Nad małoletnimi dziećmi, o których mowa we wniosku, władzę rodzicielską wykonywał Pan w całym 2023 r. i będzie ją Pan wykonywał w latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania).

Pełnoletni syn pozostawał na Pana utrzymaniu w 2023 r. i będzie pozostawał w latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania) na Pana utrzymaniu w związku z wykonywanym przez Pana obowiązkiem alimentacyjnym.

Pełnoletnie dziecko nie wstąpi w związek małżeński w latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania).

Żadne z dzieci nie zostało umieszczone w 2023 r. i nie zostanie umieszczone w latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania), w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

(...), w której studiuje Pana najstarszy syn, jest uczelnią publiczną służb państwowych w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Pełnoletni syn w okresie, którego dotyczy wniosek – poza wskazanym uposażeniem w wysokości (...) zł – nie uzyskał/nie uzyska dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 240 i 2476), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

W 2023 r., w stosunku do Pana dzieci, nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń, oraz nie miały zastosowania przepisy ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. W latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania) stan ten nie ulegnie zmianie.

Pytania

Czy przysługuje prawo skorzystania z ulgi prorodzinnej na syna urodzonego (...) 2004 r. za rok 2023 oraz w latach przyszłych?

Czy przysługuje skorzystanie z prawa do ulgi dla rodzin 4+ za rok 2023 oraz w latach kolejnych – do momentu kontynuowania nauki w (...) przez syna – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, zgodnie z art. 128 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz art. 133 § 1 ww. ustawy na Panu i Pana małżonce ciąży obowiązek alimentacyjny wobec syna urodzonego (...) 2004 r. jako obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania.

Wobec powyższego uważa Pan, że przysługuje Panu prawo skorzystania za rok 2023 i w latach kolejnych z ulgi prorodzinnej na syna urodzonego (...) 2004 r. oraz ulgi dla rodzin 4+. Syn nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Synowi pomaga Pan finansowo w utrzymaniu się, zapewnia mu Pan środki czystości, ubranie, kosmetyki, zakupuje Pan lekarstwa, a wraz z małżonką udostępniacie mu do dyspozycji środek lokomocji.

Stosownie do art. 133 § 1 ww. ustawy obowiązany jest Pan do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Uzyskiwany przez syna żołd w wysokości (...) zł (zwolniony z opodatkowania) nie stanowi przeszkody do skorzystania z przedmiotowych ulg.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są przychody podatnika do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte:

a)ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,

b)z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8,

c)z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,

d)z zasiłku macierzyńskiego, o którym mowa w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

-który w roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e i 8, wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub sprawował funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci – wykonywał ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawował funkcję rodziny zastępczej, z zastrzeżeniem ust. 39 i 44-48.

Na podstawie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Stosownie do art. 6 ust. 4e powołanej ustawy:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

-w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240 i 2476), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Z art. 21 ust. 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Przy obliczaniu kwoty przychodów podlegających zwolnieniu od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie uwzględnia się przychodów podlegających opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym na podstawie niniejszej ustawy, zwolnionych od podatku dochodowego oraz od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W świetle art. 21 ust. 44 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Suma przychodów zwolnionych od podatku na podstawie ust. 1 pkt 148 i 152-154 nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty 85 528 zł.

Na mocy art. 21 ust. 45 cytowanej ustawy:

Przy ustalaniu prawa do zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 153, nie uwzględnia się dziecka, które w roku podatkowym, na podstawie orzeczenia sądu, zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

Według art. 21 ust. 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnik korzystający ze zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 153:

1)wyłącznie w zakresie przychodów podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 27, innych niż z pozarolniczej działalności gospodarczej, składa w terminie określonym w art. 45 ust. 1 informację, według ustalonego wzoru, zawierającą dane o liczbie dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci;

2)w zakresie przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 27, art. 30c lub zgodnie z przepisami ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, w złożonym zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 lub ust. 1a pkt 2, lub zeznaniu, o którym mowa w art. 21 ust. 2 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, składanym za rok podatkowy, w którym korzystał ze zwolnienia, informuje o liczbie dzieci i ich numerach PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imionach, nazwiskach oraz datach urodzenia dzieci.

Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 47 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na żądanie organów podatkowych podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 153, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Na gruncie art. 21 ust. 48 omawianej ustawy:

Podatnik nie składa informacji, o której mowa w ust. 46 pkt 1, jeżeli w zeznaniu złożonym za rok podatkowy, w którym korzystał ze zwolnienia określonego w ust. 1 pkt 153, poinformował o liczbie dzieci i ich numerach PESEL, a w przypadku braku tych numerów – o imionach, nazwiskach oraz datach urodzenia dzieci.

Tzw. ulga dla rodzin 4+ dotyczy rodziców, w tym rodziców zastępczych, oraz opiekunów prawnych, bez względu na ich stan cywilny. Mogą z niej korzystać zarówno samotni rodzice (opiekunowie prawni), jak i małżonkowie oraz rodzice pozostający w związkach nieformalnych.

Ulga obejmuje przychody:

z pracy na etacie (umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy),

z umów zlecenia zawartych z firmą,

z działalności gospodarczej, opodatkowanej według skali podatkowej, 19% podatkiem liniowym, stawką 5% (tzw. ulga IP Box) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,

z zasiłku macierzyńskiego.

Wskazać należy, że z ulgi może skorzystać podatnik, który w stosunku do co najmniej czworga dzieci:

wykonywał władzę rodzicielską;

był opiekunem prawnym dziecka, które z nim mieszkało;

był rodzicem zastępczym na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą;

wykonywał ciążący obowiązek alimentacyjny lub był rodzicem zastępczym (w przypadku dorosłych, uczących się dzieci).

Ulga ta przysługuje podatnikowi w związku z wykonywaniem władzy rodzicielskiej, sprawowaniem funkcji opiekuna, rodzica zastępczego lub wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego wobec dzieci:

małoletnich, bez względu na wysokość rocznych dochodów,

pełnoletnich, otrzymujących zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, bez względu na wysokość ich rocznych dochodów, oraz

pełnoletnich do ukończenia 25 roku życia, uczących się w szkołach o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie.

Przy czym podatnik może skorzystać z ulgi jeżeli dzieci te:

nie stosowały przepisów o 19% podatku liniowym lub przepisów ustawy o ryczałcie (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń,

nie podlegały opodatkowaniu podatkiem tonażowym na zasadach określonych w ustawie o podatku tonażowym lub tzw. podatkiem okrętowym na zasadach określonych w ustawie o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Ponadto pełnoletnie uczące się dzieci nie mogą uzyskać dochodów opodatkowanych według skali podatkowej lub 19% podatkiem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, udziałów (akcji) lub pochodnych instrumentów finansowych lub przychodów zwolnionych od podatku w ramach tzw. ulgi dla młodych czy ulgi na powrót, w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240 i 2476), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Zwolnieniu podlega kwota przychodu nieprzekraczająca 85 528 zł w roku podatkowym u każdego z rodziców lub opiekunów prawnych.

Kwota 85 528 zł jest wspólnym limitem w ramach ulg: dla rodzin 4+, dla młodych, na powrót i dla pracujących seniorów. Jeśli więc rodzic lub opiekun prawny korzysta np. z dwóch ulg w tym samym roku podatkowym, to jego przychody podlegają zwolnieniu maksymalnie do wysokości 85 528 zł.

W kwestii spełnienia warunku koniecznego do nabycia prawa do zwolnienia, wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który dotyczy okoliczności wykonywania przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi, należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

W myśl art. 93 § 1 przywołanego Kodeksu:

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Art. 95 § 1 wskazanego Kodeksu stanowi zaś, że:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

Na podstawie art. 97 § 1 tego Kodeksu:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na wykonywaniu wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności obejmuje sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Wykonywać pieczę (zgodnie z definicją Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) – to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować.

Z kolei, odnośnie warunku przysługiwania – co do zasady – ulgi dla rodzin 4+, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy okoliczności wykonywania przez podatnika, wobec pełnoletnich uczących się dzieci, ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego, wyjaśnienia wymaga, że obowiązek alimentacyjny zdefiniowany został w art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego jako:

Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo.

Istotą tak określonego obowiązku jest to, że jedna strona ma prawo dostarczania tak wskazanych środków, a druga osoba ma obowiązek je dostarczyć.

Dostarczanie środków utrzymania to zaspokajanie normalnych, bieżących potrzeb uprawnionego w postaci: pożywienia, ubrania, mieszkania, opału, niezbędnych przedmiotów umożliwiających przebywanie w środowisku i w rodzinie, leków, itp. Dostarczanie środków wychowania obejmuje natomiast powinność starań o zdrowie uprawnionego, o jego rozwój fizyczny i umysłowy, stworzenie możliwości zdobycia wykształcenia, zapewnienie dostępu do dóbr kultury, itp.

Art. 133 § 1 omawianego Kodeksu stanowi zaś, że:

Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

W orzecznictwie został utrwalony pogląd, że kwestia niedostatku osoby uprawnionej do alimentacji musi być oceniana w sposób zindywidualizowany, poprzez porównanie czy posiadane przez nią środki są wystarczające na pokrycie życiowych i zdrowotnych potrzeb niezbędnych w jej sytuacji.

Stosownie do art. 135 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

W myśl art. 135 § 2 przytoczonego Kodeksu:

Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego zawartego we wniosku, wraz z żoną, z którą ma Pan wspólność majątkową i nie jesteście pozbawieni władzy rodzicielskiej, macie na utrzymaniu czworo dzieci urodzone: (...) 2004 r., (...) 2016 r., (...) 2017 r., (...) 2019 r. Syn urodzony (...) 2004 r. od 5 sierpnia 2023 r. podjął naukę w (...). Są to studia na kierunku (...). Szkoła zapewnia synowi zakwaterowanie, wyżywienie, umundurowanie oraz nieopodatkowane uposażenie w miesięcznej kwocie (...) zł. Dzieci nie uzyskiwały i nie uzyskują żadnych dochodów, zasiłku pielęgnacyjnego i renty socjalnej. Ani Pan, ani Pana żona nie płacicie alimentów na rzecz innych osób. Syn urodzony (...) 2004 r. nie wstąpił w związek małżeński. Przed podjęciem nauki w (...) syn kontynuował naukę w ZS nr (...) w (...). Syn zamierza kontynuować naukę w (...)przez najbliższy okres, tj. ok. 5 lat. W latach 2022, 2023 i 2024 nie prowadził ani Pan, ani żona, ani syn urodzony (...) 2004 r. pozarolniczej działalności gospodarczej. Dochody w roku 2022 i 2023 łącznie z dochodami małżonka przekroczyły kwotę 112 000 zł. Podatnik za rok 2022 osiągnął przychód 85 528 zł, małżonek 50 573,85 zł. W 2023 r. podlegał Pan na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu i będzie Pan podlegał takiemu obowiązkowi w latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania). W 2023 r. uzyskał Pan dochody wyłącznie ze stosunku pracy – opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych i wyłącznie takie dochody będzie Pan uzyskiwał w latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania). Nad małoletnimi dziećmi, o których mowa we wniosku, władzę rodzicielską wykonywał Pan w całym 2023 r. i będzie ją Pan wykonywał w latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania). Pełnoletni syn pozostawał na Pana utrzymaniu w 2023 r. i będzie pozostawał w latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania) na Pana utrzymaniu w związku z wykonywanym przez Pana obowiązkiem alimentacyjnym. Pełnoletnie dziecko nie wstąpi w związek małżeński w latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania). Żadne z dzieci nie zostało umieszczone w 2023 r. i nie zostanie umieszczone w latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania), w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych. (...), w której studiuje Pana najstarszy syn, jest uczelnią publiczną służb państwowych w rozumieniu ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Pełnoletni syn w okresie, którego dotyczy wniosek – poza wskazanym uposażeniem w wysokości (...) zł – nie uzyskał/nie uzyska dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub przychodów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie o rencie, w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego. W 2023 r., w stosunku do Pana dzieci, nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń, oraz nie miały zastosowania przepisy ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. W latach następnych (w okresie będącym przedmiotem zapytania) stan ten nie ulegnie zmianie.

Mając zatem na uwadze powyższe należy zgodzić się z Pana stanowiskiem, zgodnie z którym przysługuje Panu prawo do skorzystania z ulgi dla rodzin 4+. W konsekwencji, osiągnięty przez Pana w 2023 r. ze stosunku pracy przychód do kwoty 85 528 zł korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 153 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Prawo do skorzystania z ww. ulgi będzie Panu przysługiwało również w latach następnych pod warunkiem, że nie ulegną zmianie przepisy prawa będące podstawą niniejszego rozstrzygnięcia oraz stan faktyczny sprawy.

Przechodząc natomiast do kwestii możliwości skorzystania przez Pana z odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej należy odwołać się do art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Na podstawie art. 27f ust. 2 przywołanej ustawy:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:

a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)166,67 zł na trzecie dziecko,

c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

W myśl art. 27f ust. 2a cytowanej ustawy:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

Stosownie do art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Art. 27f ust. 2c wskazanej ustawy stanowi, że:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

Według art. 27f ust. 2d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za podatnika pozostającego w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a oraz ust. 10 i 11, nie uważa się:

1)osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów;

2)osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Zgodnie z art. 27f ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Limity dochodów określone w ust. 2 pkt 1 nie dotyczą podatnika i jego małżonka, którzy wykonywali władzę, pełnili funkcję albo sprawowali opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do jednego dziecka, posiadającego orzeczenie albo decyzję, o których mowa w art. 26 ust. 7d.

Z art. 27f ust. 3 omawianej ustawy wynika, że:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Na gruncie art. 27f ust. 4 ww. ustawy:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

W świetle art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Art. 26 § 1 powołanego Kodeksu stanowi, że:

Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Na mocy art. 26 § 2 komentowanego Kodeksu:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

Z art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Stosownie do art. 27f ust. 6 przytoczonej ustawy:

Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c pkt 2 i 3, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e i 8, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Zgonie z art. 27f ust. 7 ww. ustawy:

Przepis art. 6 ust. 8 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku opis zdarzenia stwierdzić należy, przysługuje Panu prawo do skorzystania w rozliczeniu za 2023 r., z ulgi prorodzinnej na pełnoletniego syna, który po ukończeniu ZS nr (...) podjął naukę w (...), za każdy miesiąc tego roku, w którym utrzymywał Pan syna, w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego. Uzyskane w 2023 r. przez Pana syna – uposażenie (...) nie stanowi przeszkody do skorzystania z przedmiotowej ulgi, w sytuacji gdy jako przychód objęty jest zwolnieniem na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 80 wskazanej ustawy. Na możliwość dokonania odliczenia nie ma wpływu wysokość dochodów Pana i małżonki skoro przez cały 2023 r. wykonywał Pan również władzę rodzicielską w stosunku do trójki pozostałych małoletnich dzieci.

Prawo do odliczenia ulgi na pełnoletniego syna będzie przysługiwało Panu również w latach następnych pod warunkiem, że nie ulegną zmianie przepisy prawa będące podstawą niniejszego rozstrzygnięcia oraz stan faktyczny sprawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz

zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).